>SKOU.
STILLENO. 9
DE AANVAL IN SCHEERVLUCHT.
B
Klompertje Klomp
tweede blad
DASHIELL
HAMMETT
164
Het Nederlandsche terrein is er niet
geschikt voor.
FILMMEUWS.
AANVRAAG
Bi IJ ET
PROVETA LANGESTRAAT 78a
ALKMAAR.
EEN ECHTE HOLLANDSE JONGEN
-
EN BOLSJE-
LOGVOERING.
D.N.B.) Het blad
verklaart onder
n, die tellen" het
jrlogvoering be-
radiotoespraken,
ingshervormingen
rransch koloniaal
iet een tienvou-
Fransch kolo-
inningen van tij-
H PLAN DEB
ïRIJDELD.
li. (D.N.B.) Een
t van het blad
lisjinef, dat daar
probeerd hébben
:end werklieden
iek het fabrieks-
lokken en dit
laten vliegen,
ter door een toe-
meeste werklie-
rschuwd worden,
fabriek binnen
enkele minuten
iw de lucht in.
len behaald,
roering bestaat in
i millioenen men-
ïlooze vernieling
deren en voor het
re goederen bi)
Ier bolsjewisten.
:he geklets van
t bulderen der
niet overstem-
begrjjpt lang-
ks den bescher-
vleiende stroop-
rondom zich zelf
dat het moeilij-
ïvisie te vernielen
nschen, vrouwen
vermoorden. De
preken een on-
1, waartegenover
ulde redevoerin-
in het niet ver-
NEUTRAAL
EN.
(D.N.B.) In de
teren een debat
ogmaals duidelijk
dat Ierland on-
a neutraliteit in
handhaven.
or een
luchtverkennïhg
elijk ongemerkt
voeren. Al wor-
ïes nog zoo lang,
n erin ze in de
dreigen. Het uit-
heeft in de eeuw
der luchtver-
noderne bericht-
raren voor den
en verloren. In-
eelen, waarmede
he veldtocht ge-
thans voor de
rij de verplette-
rlsjewisme in ge-
ordeelen veran-
Lijke gebied der
ïkt de* gelegen-
elingsbewegingen
ïaal te volvoeren,
op geen enkel
reel mogelijk is.
rerkte heerschap-
e het Duitsche
bevochten, is
genstander iedere
om zich de uitge-
gebied ten nutte
lfs stelselmatige
bewegingen of
gen in de diepte
ebied zijn voor de
uitvoerbaar. Dit
luitsche luchtwa-
erbroken vernie-
wegen van aller-
ndien in de Sov-
en zeer dun net
matig verijdeld,
ie uitgestrektheid
ecombineerd met
de lucht en den
troepen, aan de
de mogelijkheid
peratieve beslis-
beperkter slag-
mer wordt gebo-
van den veldtocht
dit reeds ruim-
Nergens is bij de
bleken, dat zij
hebben van de
theid. Want hier-
een veel grooter
an de troepen-
doch vooral ook
de lucht. Even-
ter zee zonder
lucht onbestaan-
ok vrijheid van
oote gebieden te
dige beheersching
n niet mogelijk,
den veldtocht in
illen beoordeelen
en, die gebaseerd
regelen van een
kunst. De jonge
acht zal ook hier
het verleden met
ïgen verrijken en
dstuk aan de ge-
orlogsvoering toe-
GESCHREVEN DOOR
•mat
TEEKENINGEN VAN
ALEXANDER
RAYMOND
Het luchtwapen is een
aanvalswapen.
Jarenlang heeft het in de krijgs
kunde als een vaststaand feit ge
golden, dat de vooruitgang der
techniek in het bijzonder ten voor-
deele kwam aan de verdediging en
dat het offensief in onzen tijd al
leen ten koste van onvergelijkelijk
zware offers nog een kans zou
hebben.
Dat deze gedachtengang zich
vooral van Fransche en Engelsche
strategen meester maakte, is te
begrijpen. In de eerste plaats had
den alle aanvallen de drie laatste
jaren van den wereldoorlog 1914
1918 ontzettende bloedoffers ge
kost en een schitterend succes had
althans op het Westelijk front,
waar de modernste middelen der
verdediging juist konden worden
toegepast geen van deze offen
sieve stooten opgeleverd. Boven
dien behoorden Frankrijk en En
geland tot de verzadigde staten,
met wier regeeringsvorm de theorie
van de alles weerstaande kracht
der verdediging uitnemend strook
te. Men ziet de dingen nu eenmaal
graag zóó, als zij zich het voor-
deeligste voordoen ook in de
staatkunde en de strategie.
Illusies! De snelheid, waarmede
de Duitsche legers elk front, dat
hun werd geboden, doorbroken
hebben, leert duidelijk genoeg, dat-
de theorie pas juist blijkt te zijn,
als zij op haar kop wordt gezet.
De kracht van den aanval heeft
meer dan de verdediging baat ge
vonden bij de moderne krijgsmid-
delen. Niet in de laatste plaats
daaruit vallen de overweldigende
Duitsche triomfen te verklaren; de
geallieerde weermachten hadden
hun kracht uitsluitend in de verde
diging gezocht en toen deze faalde,
bleef hun geen redmiddel over.
Het vliegtuig als middel
Voor den aanval.
Tot de middelen, welke de mo
derne techniek speciaal aan den
aanvaller ten goede deed komen,
behoort ook het vliegtuig. Dit valt
aanstonds te begrijpen, als men
maar bedenkt, dat de luchtstrijd
krachten uitsluitend aanvallend in
den strijd kunnen optreden. De
eigenschap is inhaerent aan het
luchtwapen, omdat het begrip
„vliegen" gelijkwaardig is aan zich
in de lucht voortbewegen.
Het vliegtuig kan geen stellingen
betrekken; waar het zich als
vechtwapen vertoont, móét het
aanvallen. Dat geldt niet alleen in
het groot, bij de gewichtigste taak
der luchtstrijdkrachten, het bom
bardement, maar ook in de kleinere
verhoudingen, als vliegtuigen wor
den gebruikt voor de verdediging.
Het merkwaardige is dan, dat die
verdediging alleen maar kan wor
den uitgevoerd door het vliegtuig
dat... gespecialiseerd is voor den
aanval, het jachtvliegtuig!
Reeds vroeger hebben wij in dit
blad betoogd, dat de jager in het
luchtgevecht de overheerschende
rol vervult. Die uitspraak blijft
gelden, al moeten wij daar nu ook
aan toevoegen dat, hoe krachtig de
jager zich ook in het eigenlijke
gevecht mag vertoonen, de waarde
der luchtverdediging er in alge-
meenen zin toch onder lijdt, dat zij
als haar voornaamste strijdmiddel
in de lucht een aanvalsinstrument
moet gebruiken. Zoo beschouwd is
't juist om te zeggen, dat de lucht
strijdkrachten het zwakste zijn in
de verdediging.
Vliegende tanks.
Wie aan het rechtstreeksche in
grijpen van vliegtuigen in den
strijd op den grond denkt, zal daar
bij waarschijnlijk in de eerste
plaats de „Stuka's" voor oogen
hebben, de snelle lichte bomvlieg-
tuigen, die op den vijand neerstrij
ken en hun doodelijken last in
duikvlucht afwerpen. Ongetwijfeld
hebben zij er dan ook in belang
rijke mate toe bijgedragen om het
verdedigende vermogen van voor
bereide stellingen te verzwakken.
Al was de duikbommenwerper uit
de technische en tactische littera
tuur der laatste tien jaren ook zeer
goed bekend Amerikaansche
Vn ook Engelsche tijdschriften
stonden er op gezette tijden vol
van zijn werkelijke verschijning
als aanvalsmiddel der Duitsche
legers was voor de geallieerden
toch een onaangename verrassing.
Kaast deze Stuka's komt een
andere vorm van optreden der
vliegtuigen tegen doelen op den
grond veel minder sterk tot uiting:
de aanval in scheer vlucht.
Het is daarmede in de werkelijk
heid ook alweer heel anders gegaan
dan uit de vaklitteratuur van vóór
den oorlog ware op te maken ge
weest. Voor zooverre wij daarover
thans kunnen oordeelen, wordt de
aanvalswijze in scheervlucht, waar
bij vlak over den grond scherende
vliegtuigen met mitrailleurs en
lichte scherfbommen de troepen
en treincolonnes des vijands be
stoken, wel toegepast, maar zulks
eerder als improvisatie dan op de
gesystematiseerde wijze, welke men
had kunnen voorzien.
Het is belangwekkend om het
ontstaan van deze strijdmethode na
te gaan. In de eerste jaren van den
oorlog van 1914'18 dacht men er
eenvoudig niet aan, haar toe te
passen. Het vliegtuig hoorde thuis
op grootere hoogte, en het leek
geen zin te hebben, om, nu men dan
eindelijk een gedeelte van het
luchtruim had veroverd, daarvan
gebruik te makenom langs
den grond te kruipen.
Deze soort van vliegen op enkele
meters boven de aarde, sprongsge
wijze over de terreinhindernissen
scherende en daarna weer dicht
langs den vlakken bodem voort
jakkerende, werd slechts nu en
dan toegepast door vliegers, die
daarin hun eenige redmiddel zagen
om het kapot geschoten toestel of
hun in de hoogere luchtlagen van
alle kanten door vijandelijke ja
gers bedreigde vliegtuig „thuis" te
brengen. Werden zij op hun reeds
zoo gevaarlijke vlucht door het
vuur van vijandelijke troepen be
dreigd, dan traden zij daartegen
natuurlijk met hun mitrailleurs op.
Deze wijze van actie werd nu al
spoedig door dezen of genen stout-
moedigen jachtvlieger overgeno
men als hij diep onder zich, achter
de frontlinies, een colonne ontdek
te en het succes dat de verrassende
aanvallen opleverden gaf aanlei
ding tot navolging. Daarbij kwam
dat vliegtuigen, welke gedurende
het gevecht op den grond den ver
bindingsdienst tusschen de eigen
troepenafdeelingen tot taak had
den, zich dikwijls tot zeer dicht bij
de aarde moesten wagen en dan
onwillekeurig dezelfde methoden
volgden.
In een volgend stadium ge
schiedde de aanval door meerdere
vliegtuigen tegelijk en in formatie,
volgens opdracht men ging in
den strijd met de mitrailleurs tegen
grondtroepen een nieuwe moge
lijkheid voor het gebruik van
vliegtuigen zien. Toen het eenmaal
zoo ver was, kwam het denkbeeld
naar voren om ook in de gedurende
den stellingoorlog alles overheer
schende taak: de stormende infan
terie gedurende den aanval, waarbij
zij het zonder hulp der eigen artil
lerie moest stellen, steun van vuur
met directe richting te geven,
vliegtuigen te laten medewerken.
Merkwaardig genoeg kunnen wij in
dit optreden een zekere overeen
komst zien met den eersten inzet
van de tanks en in verband
hiermede is het niet te verwonde
ren, dat men de z.g. „infanterie-
vliegtuigen" veelal van een vrij
zware pantsering voorzag.
De slagvliegdienst.
Na den oorlog ging in het bijzon
der Amerika geheel overstag. De
V. S. met hun uitgestrekt grondge
bied konden zich geen onbewege-
lijken loopgravenstrijd met aange
leunde flanken voorstellen en trof
fen dus maatregelen voor het voe
ren van een bewegingsoorlog ter
verdediging des lands, waarbij de
luchtstrijdkrachten werden inge
schakeld. Hun komt dan ook de
verdienste toe, een geheel nieuwe
tactiek en een nieuw wapen: de
„attack-aviation" (in het Neder-
landsch meestal vertaald met
„slagvliegdienst) te hebben ge
schapen.
De gepantserde en daardoor zeer
zware, logge vliegtuigen, waaraan
gedurende het laatste jaar de taak
van den aanval op grondtroepen
wel werd toegewezen, konden
hierin geen rol vervullen. De Ame
rikaansche slagvliegtuigen waren
integendeel snelle, wendbare toe
stellen, welke in de eerste plaats in
staat moeten zijn om zich dank zij
een groote' klimsnelheid en zij-
waartsche bewegelijkheid ook door
hellend terrein vlak over den
DE ZWEEDSCHE NACHTEGAAL.
Harmonie.
Deze film werd naar het tooneel-
stuk „Gastspiel in Kopenhagen"
van Friedrich Forster Burggraf ge
maakt. Dit is, gelijk bekend, ge-
inspireerd op het contact, dat
bestaan heeft tusschen de Zweed-
sche zangeres Jenny Lind en den
Sprookjesschrijver Hans Christiaan
Andersen en de geromantiseerde
biografie van deze twee figuren
bleek een gegeven, dat zich bij uit
stek voor verfilming leende. Deze
hoofdrollen spelen Ilse Werner en
Joachim Gottschalk. Karl Ludwig;
Diehl speelt de rol van den graaf
Rantzau, die, evenals Andersen,
Jenny Lind lief heeft terwijl
deze in laatste instantie zich alleen
aan de kunst binden kan, ondanks
het feit, dat zij de liefde van den
eerste beantwoordt. Dit zielecon-
flict weet Ilse Wermer in deze film
voldoende overtuigend uit te beel
den. Bij haar spel passen zich niet
alleen dat van Emie Hesse als de
beeldhouwer Thomaldsen en van
Tribert Wascher als de impresario
Upan, uitstekend aan. Er is van de
verfilming van deze historie vol
romantiek veel werk gemaakt en
het gevolg is geweest, dat de film
in haar genre een goed figuur slaat.
Voorprogramma, de twee jour
naals en een filmpje over de ver
vaardiging van lichte metalen.
GEVAARLIJKE VROUWEN.
City-Theater.
Een uitstekende Italiaansche
sportfilm, met daarnaast de noo-
dige romantiek, waarin eenige
vrouwen een belangrijke rol spelen.
De bekende Italiaansche sport-
figuur Erminio Spalla vervult de
rol van Romolo, den ex-bokskam-
pioen, die thans alles in het werk
stelt om zijn zoon Masetto tot kam
pioen te maken. En dat schijnt best
te gelukken, want in een uitne
mend opgenomen wedstrijd over
wint Masetto den Italiaanschen
kampioen Radesio. Maar dan be
ginnen rijke verwende vrouwen
aan den jongen Masetto aandacht
te schenken. Eerst is het Renate,
en daarna de blonde Eva, die den
jongeman het hoofd op hol brengt.
En op het schitterende tuin
feest en bij de wintersport in Cor
tina ziet men Masetto in gezel
schap van Eva. Masetto begint
reeds allerlei plannen te maken,
als hem plotseling de oogen ge
opend worden. Het blijkt, dat Eva
slechts een spel met hem gespeeld
heeft en haar weelderig leven nim-
met zou opgeven om het leven van
Masetto te deelen. Diep teleurge
steld, maar met veel levenserva
ring rijker, keert Masetto naar zijn
vader terug, die hem met open
armen ontvangt, als hij hoort, dat
de zoon zijn training weer ernstig
zal opnemen. En ook de serieuse,
eenvoudige Anna ziet Masetto met
vreugde terugkeeren. Men begrijpt
wel waarom.
De film geeft niet alleen uitste
kende bokssport, maar ook prach
tig zwemmen, duiken en turnen en
fraaie wintersport. Dit is een groo-
te attractie.
Ermino Spalla speelt zijn
rol zeer natuurlijk. Augusto Lanza
geeft een zeer juiste uitbeelding
van den jongen onervaren bokser.
Als de gevaarlijke vrouwen spelen
Evi Maltagliati en Clara Calamai
zeer goed en Mariëlla Lotti is een
prettige bescheiden figuur als
Anna. Het is opmerkelijk hoe zeer
het publiek den grooten bokswed
strijd medeleeft. De opnamen zijn
dan ook zeer geslaagd. Ook van de
entourage. Een aantrekkelijke film.
Het voorprogramma bracht een
uitgebreid Ufa-journaal, een Tobis-
Nieuws van Polygoon en een mu
zikale eenacter van Schubert.
DE SCHOOL DES LEVENS.
Roxy-Theater.
Een alleraardigste vlotte film, deze
geschiedenis van de vier geslaagde
gymnasium-meisjes, die gezamenlijk
een huishouden opzetten en die de
oprechte vriendschap hoog zullen
houden. Ernstige levenslessen zijn
hun bij het afscheid meegegeven,
maar zij stuiten in het leven op vele
moeilijkheden. Veel steun hebben zij
aan den ouden concierge van de
school (gespeeld door Hans Moser).
Een der meisjes, Trixi, die de functie
van cassière bij een cabaret vervult,
komt in kennis met 'n levenslustigen
jongen man, Fritz geheeten. Trixi
neemt de kennismaking zeer serieus
op, doch Fritz beschouwt die slechts
als een voorbijgaande afleiding. Dat
is Trixi's eerste groote teleurstelling
in het volle leven. Maar zij komt in
actie, als zij verneemt dat Fritz thans
probeert met Hilde, één der andere
meisjes, hetzelfde spelletje te spelen.
Zij waarschuwt Hilde, die zeer ver
liefd op Fritz is. Natuurlijk be
schouwt Hilde deze waarschuwing als
jaloezie.
Toch zet Trixi haar werk voort,
maar het brengt haar in groote moei
lijkheden. Zij wordt zelfs gearres
teerd en bij het proces is de publieke
opinie tegen haar Doch dan komt
Fritz als getuige verklaren, dat Trixi
alleen is opgetreden om Hilde te red
den en de drie vriendinnen zien in,
dat zij Trixi al heel slecht beoor
deeld hebben. Zij heeft het echte
voorbeeld gegeven van oprechte
vriendschap.
De film wordt uitstekend gespeeld:
Kahte von Nagy als Trixi dient bij
zonder geroemd, maar ook de vrien
dinnen maken de film tot een suc
ces. Hans Holt als Fritz en Hans
Moser weten zich in het damesmilieu
uitstekend te handhaven.
Het voorprogramma bracht uitge
breide journaals van de Ufa en van
Tobis (Polygoon). Verder een fraaie
natuur- en muziek-opname ter her
innering aan den grooten componist
Anton Brückner (18241896).
grond voort te bewegen. Zij waren
niet langer bestemd om tegen vij
andelijke stellingen op te treden,
maar hadden den aanval op troe
pen en treinen ver achter de front
linies tot taak. Niet alleen gedu
rende'den eigenlijken aanval, maar
reeds lang daarvóór, zoodra zij
zich boven het door den vijand be
zette terrein bevonden, hadden de
slagvliegtuigen laag, d. w. z. als
het ware tegen den grond gedrukt
te vliegen en zoo den vijand te
verrassen. Op een paar meters
boven den grond zich verplaatsen
de, wordt het vliegtuig n.l. door de
troepen op aarde eerst op het
allerlaatste oogenblik gezien en ook
gehoord. Zelfs tegen den vijande
lijken jachtvliegdienst vonden zij
in de nabijheid van den grond een
groote mate van passieve beveili
ging, in de eerste plaats omdaf het
laagvliegende toestel voor den
jager vrijwel onzichtbaar is, maar
ook omdat de jager, mocht hij al
tot den aanval overgaan, geen
gelegenheid vindt om te manoeu
vreeren en in elk geval niet in de
gunstige positie onder den staart
kon komen.
Andere landen volgden Amerika
na. In Nederlandsch-Indië werd de
tactiek van den slagvliegdienst
ernstig beoefend, al bezaten de
luchtstrijdkrachten van het Indi
sche leger ook geen speciaal voor
het doel geschikte vliegtuigen. De
toentertijd wij spreken over de
eerste jaren na 1930 nog zeer
zwakke Indische luchtvaartafdee-
ling vond in dit sluipen door het
terrein een goede gelegenheid om
bij een mogelijk conflict ook dan
op te treden, als de vijand het
overwicht in de lucht bezat en de
aard van het terrein op Java, met
zijn goede dekkingen en zijn diepe,
het vliegtuig voor het oog des
tegénstanders verbergende inzin
kingen, bood de gelegenhend om
deze tactiek toe te passen.
Merkwaardig is het, dat de ver
plaatsing in scheervlucht door onze
verkenningsafdeelingen, die na den
eersten dag nog in staat waren tot
actie, gedurende den vijfdaagschén
oorlog in Nederland spontaan is
toegepast. Hier te lande was deze
tactiek nimmer systematisch be
oefend, maar niet zoodra deed de
oorlogservaring zijn werking ge-
voelen, of wat van onze kranige
vliegers overbleef, vond hierin het
middel om niettegenstaande de
overweldigende overmacht toch
het luchtruim te houden. Door
slagaanvallen vóór de Grebbe-linie,
uitgevoerd met mitrailleurvuur en
helaas voor het doel volkomen on
geschikte bomtnen, hebben zij bij
voorbeeld het veldleger krachtda
dig gesteund bij zijn terugtocht.
Toch kan het Nederlandsche
terrein, evenals de geheele West-
Europeesche laagvlakte, met zijn
lage begroeiing, zijn uitgestrekte,
vlakke weilanden en velden "niet
bijzonder geschikt worden geacht
voor de in Amerika en ook Indië
met zooveel kans op slagen be
oefende scheervlucht. Het feit, dat
wij in de oorlogsberichten dan ook
wel veel hooren over deelname aan
den strijd op den grond door op de
vijandelijke troepen meerdui-
kende vliegtuigen en slechts
uiterst zelden over den massalen
aanval van sterke afdeelingen
„Heckenspringer" (de Duitsche be
naming is even typeerend als ons
woord „scheervlucht"), vindt daar
in ongetwijfeld zijn oorzaak.
CLAUDIUS.
Nadruk verboden.
DE BAAS IN HUIS.
Vitoria-Theater.
Sixtus BaderHans Moser
is huismeester in een groote flat
waar hij o.a. kamers verhuurd
heeft aan den Kammersanger
Schellenberg Leo Slezak diens
dochter Christa, den spiritist Me-
narek en den jongen zanger Frank.
Schellenberg is een zeer onaan
genaam huurder en Menarek weet
altijd uitvluchten te vinden als de
huur betaald moet worden. Hij
heeft een huisknecht die 'eigenlijk
zijn compagnon in de misdaad is
en op een spiritistischen avond ver
wisselt hij het kostbare 'paarlen-
collier van een oude gravin voor
een namaak halsketting.
Bader, die dien avond aan tafel
bedienen moet, heeft die verwisse
ling gezien. Hij weet ook, dat
Christa en Frank wel van elkaar
houden maar dat de trotsche Schel
lenberg dit huwelijk niet wenscht,
omdat Frank wel een prachtige
stem heeft, maar als operazanger
nog carrière moet maken.
Ten slotte besluit hij de jongelui
te helpen. Hij komt, als Napoleon
verkleed, op 'n spiritistischen avond
van Menarek en ontmaskert den be
drieger waardoor Schellenberg het
geld terug krijgt dat hij Menarek
geleend heeft en de gravin haar
collier krijgt. Als belooning en
dat laatste speelt zich af tijdens de
groote repetitie van een opera
eischt hij de verloving van Christa
en Frank, waarin Schellenberg ein
delijk toestemt.
Een alleraardigste, humoristische
film waarin Hans Moser zich van
zijn beste zijde doet kennen. Maria
Andergast heeft van Christa een
zeer elegante verschijning gemaakt
PROVETA
Naam.
wonende
te
verzoekt zonder eenige verplich
ting zijnerzijds ingelicht te wor
den over de propaganda en ver
zekering voor tandverzorging.
Verzoeke beleefd dit biljet te
willen invullen, uitknippen en
op te sturen in een (ongefran-
keerde) enveloppe, waarop adres:
DE ALKMAARSCHE COURANT
is het EENIGE DAGBLAD meteen
EIGEN STADSKARAKTER.
Dat is de GROOTSTE WAARDE
voor den adverteerder! Tel. 3320.
Vooraf een goede film over de
skisport, een interessante Ufa-film
en "veel actueel Tobis-nieuws uit
binnen- en buitenland.
99. Daar gaat de hengel. Hè, wat was het hier heerlijk.
Zo, op zijn dooie gemak wachten, tot ze zouden bijten.
Och, je hoefde hier eigenlijk maar even te komen, om
een paar prachtvissen te verschalken; wat zouden ze
thuis opkijken, als ze zagen, wat hij meebracht.
100. Bij al zijn aandacht voor het dobbertje had Klom-
pertje niet gezien, wat er achter hem gebeurde. Want
daar kwam, zie je het, een reusachtig monster aan
zwemmen, zo groot, als niemand ooit heeft gezien. Het
spoot hele waterstralen uit zijn neusgaten.