Berger Schoolvereeniging
HuishoudprobSemen in oorlogstijd.
STAD EN OMGEVING
AGENDA
castricum.
LAND* EN TUINBOUW
Veilingen in Kennemerland.
Instelling van „vrede
rechters" en „vrede
gerechtshof".
Tien geboden voor gasbezuiniging.
i
Pagina 2
f®
Alkmaar, Zaterdag,
BENOEMD.
De heer J. R. Noorman te Den
Helder is benoemd tot hoofd eener
school te Den Haag.
GESLAAGD.
Te Utrecht is geslaagd voor acte
Fransch l.o. mej. A. G. v. d. Too-
ren, alhier.
Bij het door de Eerste Neder-
landsche Modevakschool „Ensaid"
gehouden examen slaagden voor
het diploma lingerie, sport- en
huishoudkleeding de dames R. de
Klerk te Alkmaar, A. Klomp te
Heiloo en B. Schurer te Ursem;
voor het diploma costumière mej.
M. Wouters te Alkmaar.
TURNLUST.
Daar het turnlokaal aan de
Schoolstraat voor gymnastieklessen
nog eenigen tijd gesloten moet blij
ven, heeft het bestuur van Turn-
lust pogingen in het werk gesteld
in andere lokalen de lessen door te
doen gaan. Zij is hierin geslaagd
en nu kunnen de lessen met ingang
van a.s Maandag 18 Augustus ge
geven worden in de lokalen aan de
Ridderstraat eu de Snaarmar.slaan.
Voor de gewijzigde lesuren zie men
elders in dit blad. Deze wijziging
zal natuurlijk van tijdelijken aard
zijn, daar de lessen weer op de ge
wone tijden zullen plaats hebben,
zoodra het lokaal aan de School
straat vrij wordt gegeven.
ZONDAGSDIENST APOTHEKEN.
Op Zondag 17 Augustus is de apo
theek van Mevr. SchoutenOele,
Koorstraat 47, geopend.
Op Zon- en Feestdagen en gedu
rende den nacht is slechts één der
apotheken geopend.
De andere apotheken zijn gesloten
van 's avonds 8 uur tot den volgenden
morgen 8 uur.
In de apotheek, welke Zondags ge
opend is, wordt gedurende de daarop
volgende week de nachtdienst waar
genomen.
Deze nachtdienst gaat in op Zater
dagavond 8 uur.
VRIJZ. HEEV. ZANGKOOR.
De Mattheus-Passion.
Dit zangkoor heeft het plan opge
vat in Alkmaar de „Mattheus Pas
sion" tot uitvoering te brengen, waar
voor het een woord van lof toekomt.
Alkmaar en zijn wijde omgeving
zullen dit nieuws met groote voldoe
ning vernemen en straks, als het ge
heel tot uitvoering komt, van een
massale belangstelling blijk geven.
Op 20 Augustus, de eerste repetitie
na de vacantie, zal de heer Jonker
voor de leden een inleiding houden
over den inhoud en de beteekenis
van dit machtige werk. In verband
met de uiterst zware eischen die
het stelt moet het koor met eenige
dames en heeren worden uitgebreid.
Zanglustigen kunnen zich Woensdag
a.s. aan het gebouw, Heul 3, aan
melden. Tevens kuniien jongens wor
den geplaatst bij het knapenkoor dat
eveneens optreedt in dit grootsche
werk. In zijn laatste bestuursverga
dering benoemde het bestuur den
heer Nico Akkerman tot tweeden
directeur van het koor. Deze jonge
kracht is geen onbekende in het
Alkmaarsche muziekleven.
WATERSCHAPS
ADMINISTRATIE.
Het vraagstuk van de opleiding
voor de waterschapsadministratie
heeft tot nu toe, ondanks het
groote belang, zoowel voor de wa
terschappen als voor de admi
nistratieve ambtenaren, slechts
weinig belangstelling gevonden.
Degenen, die er tot nu toe in
slaagden zich een behoorlijk in
zicht in de waterschapsadministra
tie te verwerven bereikten dit
resultaat als regel grootendeels
door zelfstudie op den grondslag
van hun vorming tot meester in de
rechten of van hun opleiding voor
de gemeente-administratie.
Het bestuur der vereeniging van
'Noordhollandsche waterschappen
is overgegaan tot het instellen van
een tweejarigen cursus voor de op
leiding in de waterschapsadmi
nistratie. Voor nadere bijzonder
heden zie men elders in dit blad.
ZANG EN VRIENDSCHAP.
Ie prijs behaald.
Het Alkmaarsch Dubbel Man-
nenkwartet „Zang en Vriend
schap", dirigent de heer Corn.
Jonker, welk kwartet reeds 23 jaar
bestaat, behaalde op het gisteren
te Amsterdam gehouden Gtoot Na
tionaal Zang- en Muziek-concours
een eersten prijs met 362 punten
(26 punten boven het vereischte
aantal).
Het Kwartet zong „Naar Zee"
van Fred. J. Roeske en „Zum
Sanctus" van Schubert.
De jury bestond uit de heeren
Fred. J. Roeske, Ger. Leenders en
B. D. Peters. Zij verklaarde o.m. in
haar rapport over het gepresteer
de door Z. en V.: „gezond van
voordracht en muzikaal", „zeer
fraai en uitstekend gezongen".
SCHUITEN GEZONKEN.
Tengevolge van den storm zijn
Donderdagavond te Noordschar-
woude twee schuiten, geladen met
grond voor het nieuwe rijwielpad
langs den Provincialen weg, ge
zonken.
FLORIMONT DE ZWERVENDE
ZANGER.
„Plorimont" de zwervende zan
ger een prachtige muzikale operette
van den componist H. Zaal, met
tekst van Jan van Alfen en Luuk
Uipkes, die vóór enkele maanden
met overweldigend succes aan de
Langedijk viermaal werd opge
voerd, zal thans te Stompetoren
twee opvoeringen beleven en wel
op 7 en 14 September des middags.
De zangvereeniging „Crescendo"
te Stompetoren, die aan den Lange
dijk meewerkte, nam hiervoor het
initiatief en zal thans de leiding
hebben, terwijl ditmaal de zang
verenigingen van Noordscharwou-
de en H.-Hugowaard hun medewer
king zullen verleenen.
De beroepssolisten die aan de
voorstellingen 'te Noordscharwoude
medewerkten zullen ook te Stom
petoren hun medewerking verlee
nen. Een beroepsorkest verzorgt 't
muzikale gedeelte, terwijl de dan
ken, onder leiding van mevrouw
Zaal worden uitgevoerd.
Deze ook aan prachtige costuums
zoo rijke operette, die de schitte
rendste revue evenaar.,, staat onder
leiding van den heer H. Zaal.
Aangezien men in Stompetoren
een zaal mist van een omvang die
een dergelijk grootschexperiment
rendabel kan maken, heeft men
het aangedurfd daarvoor beslag te
leggen op een schouwburgtent,
die plaats biedt aan 1000 bezoe
kers.
Wij vernemen voorts, dat de
directie van Carré pogingen heeft
aangewend Florimont veertien
achtereenvolgene dagen in Am
sterdam opgevoerd te krijgen.
Aangezien de medewerkers voor
het overgroote deel dilettanten
zijn, die op werkdagen andere
bezigheden hebben en de vervoers
mogelijkheden zeer gering zijn,
kon dit mooie plan geen werkelijk
heid worden.
Men krijgt dus nog uitsluitend 7
en 14 September gelegenheid deze
bijzonder aantrekkelijke operette
te Stompetoren te -ien en wel voor
een billijken entreeprijs.
De Schermeerders hebben er
recht op, dat de omgeving het be
wijs levert hun waarlijk grootsch
initiatief op prijs te stellen. Per
rijwiel is Stompetoren betrekkelijk
nog gemakkelijk vanuit Alkmaar
te bereiken. Reeds thans zijn de
toegangskaarten verkrijgbaar.
BROEK OP LANGENDIJK.
Bloembollenveiling. - Vrijdag
morgen werd in het veilingsge
bouw van de Langendijker Groen
ten-Centrale alhier de tweede
droge bloembollenveiling gehou
den. De bollen werden verkocht
onder conditie van contante beta
ling, waarvoor een korting werd
toegestaan van y. per maand
tot aan Mei 1942. Er was weer heel
wat belangstelling voor deze
bloembollenveiling. Er was een
flink aantal kooplieden aanwezig,
terwijl de kooplust niet slecht
was. De animo voor bepaalde soor
ten was niet groot, zooals voor
Will. Pitt, Zwanenburg, Murillo,
Pride of Haarlem en andere Dar
win en vroege tulpen. Voor andere
daarentegen bestond weer méér
belangstelling, zoodat het ook
dezen morgen weer vele malen is
voorgekomen, dat te hoog werd af
gedrukt, hetgeen tot gevolg had,
dat om de partij moest worden ge
loot.
De aanvoer beliep ongeveer
750.000 stuks bloembollen, waar
van een gedeelte was overgebleven
van de eerste veiling. Van den to
talen aanvoer van Vrijdagmorgen
werden ongeveer 325.000 stuks
verkocht, welke voornamelijk uit
het nieuwe gedeelte afkomstig wa
ren. Uit den' ouden voorraad wer
den maar enkele partijen gekocht.
WARMENHUIZEN.
Veilingomzet. - De omzet aan de
veiling alhier bedroeg in de afge-
loopen maand:
Vroege aardappelen- 2.019.500 kg,
(Juli 1940 2.343.850 kg); Rabarber
17.925 kg, (Juli 1940 nihil); Slaboo-
nen 8.10 kg, (Juli 1940 1.160 kg);
Tuinboonen 520 kg, (Juli 1940 120
kg); Zilveruien 425 kg, (Juli 1940
3.475 kg); Peen 130 bos, (Juli 1940
nihil); Witte kool 3.500 kg, (Juli 1940
nihil); Roode kool nihil, (Juli 1940
1.275 kg); Snijboonen nihil, (Juli
1940 15 kg).
De omzet bedroeg in Juli 1941
120.855,49 tegen 90.361,42 in Juli
1940.
DE DEUR MOET VOOR
U GEOPEND WORDEN. 'f
Weet U, dat de
ALKMAARSCHE COURANT
de sleutel is, die de deur
voor U kan openen?
Gebruikt dan ook die sleutel.
Tentoonstelling.
In den kunsthandel De Takel te
Bergen tot 1 Sept. tentoonstelling
werken Mia van Regteren Altena en
Marijke Visser.
Bioscopen.
Harmonie-theater, 7.30 uur, hoofd
nummer Het vlammende woud
(rom.); hoofdrollen Paul Richter en
Hansi Knoteck. Toegang eiken
leeftijd.
Zondag doorloopende voorstelling
van 2 uur af.
Woensdagmiddag, half 3, matinee.
Victoria-theater, 7.30 uur, hoofd
nummer Slotaccoord (rom.-dram.);
hoofdrollen Lil Dagover, Willy Birgel
en Maria von Tasnady. Toegang bo
ven 18 jaar.
Zondag doorloopende voorstelling
van 2 uur af.
Woensdagmiddag, half 3, matinee.
Cinema-theater, 7.30 uur, hoofd
nummer Van je familie moet je het
maar hebben (kom.); hoofdrollen
Heinz Salfner en Else von Möllen-
dorf. Toegang voor eiken leeftijd.
Zondag doorloopende voorstelling
van 2 uur af.
Woensdagmiddag, half 3, matinee.
Alkm. Bioscoop-theater, 7.30 uur,
hoofdnummer Sergeant Berry (avon
turen); hoofdrol Hans Albers. Toe
gang boven 14 jaar.
Zondag doorloopende voorstelling
van 2 uur af.
Woensdagmiddag, half 3, matinee.
AFDEELING MEISJESSCHOOL.
Aanmelden van nieuwe leerlingen
bij Mei. G. J. Scholten, Dr. v. Pelt-
laan 22, Bergen, Tel. 2260; bij afwe
zigheid bij den heer A. M. de Lange,
Hertenlaan 5, Bergen.
Aanvang der nieuwe cursus 2 Sept.
9.30.
Dit jaar slaagden 14 van de 15
candidaten voor het M.U.L.O.-exa-
men.
Er bestaat nog gelegenheid tot
plaatsing van enkele leerlingen met
M.U.L.O.-diploma in de 5e lilas.
Prospectus wordt op aanvraag gaar
ne toegezonden.
De stierenkeuringen. - De uitslag
van de stierenkeuringen was als
volgt:
G. Veldt, Egbert 9, 21-3 '40, toege
laten voorloopig. L. Schermer,
Claudius B2, 3-4 '39, toegelaten voor
loopig. C. M. Poel, Julius II, 21-4
'39, toegelaten voorloopig. Nic.
Noord, Constantijn I, 17-1 '39, toege
laten voorloopig. R. Duijn, Egbert
B5, 7-4 '38, toegelaten voorloopig.
C. Poel, Mintjes, S.6. Hans, 3-4 '40,
afgekeurd. C. Groen, Hermina's
Frans 6, 11-3 '39, blijvend goedge
keurd. C. Hes, Frans F3, 11-2 '40,
goedgekeurd voorloopig.
Diefstal. - De tuinder K. b. al
hier kwam tot de onaangename
ontdekking, dat uit zijn tuin een
veelheid van 40 kilo geplukte
hoeveelheid van 40 kilo geplukte
BERGEN.
Inenting tegen pokken. - Dins
dagmiddag om half vier zal de ge
legenheid zijn opengesteld tot
kostelooze inenting of herinenting
tegen pokken van hen, die zich
daartoe in het wijkgebouw aan de
Karei de Grootelaan aanmelden.
Het is gewenscht, dat daarbij de
trouwboekjes der ouders of de ge
boortebewijzen der kinderen wor
den meegebracht.
Aanvraag-formulieren vetkaar
ten. - De uitreiking van boter- en
vetkaarten zal plaats vinden van
2529 Augustus 1941.
Zij, die voor vetkaarten in aan
merking denken te komen, kunnen
formulieren verkrijgen op het
distributiebureau, Kerkstraat 2.
Groenten-distributie. - Onge
bruikte groentenkaarten of gedeel
ten daarvan kunnen aan het bureau
voor sociale zaken, Karei de
Grootelaan 15, worden ingewisseld
uiterlijk tot en met Zaterdag 23
Augustus 1941, des voormiddags
van 913 uur.
SCHOORL.
Uitbetaling ingeleverde metalen.
- De wnd. burgemeester maakt be
kend, dat de vergoedingen voor de
ingeleverde metalen zullen worden
uitbetaald onder overlegging van
ae bij de inlevering terugontvangen
verklaring B in het achter het
Raadhuis gelegen lokaal en wel
voor:
Wijk A op 20 Aug. 1941 van 10
tot 12 uur; wijken B en D op 20
Aug. 1941 van 24 uur; wijk C op
21 Aug. 1941' van 1012 uur;
wijken E en F op 21 Aug. 1941 van
2—4 uur. Na deze data zal geen uit
betaling meer plaats vinden.
Aanvraag-formulieren vetkaar
ten - Zij. die in aanmerking meenen
te komen voor vetkaarten moeten
daartoe aanvraagformulieren in
vullen, welke a.s. Maandagmorgen
tusschen 9 en 12 uur op het distri
butiekantoor kunnen worden af
gehaald.
Inlevering der volledig ingevulde
formulieren, onder overlegging van
den laatsten belastingaanslag dient
te geschieden op het distributie
kantoor: Wijk A op 20 Aug. van
1012 uur; Wijken B en D op 20
Aug. van 24 uur; Wijk C op 21
Aug. van 1012 uur; Wijken E en
F op 21 Augustus van 24 uur.
OUDKARSPEL.
De kermis gaat door. - Evenals
te Noordscharwoude zal ook de
kermis te Oudkarspel doorgaan.
WIERINGERWAARD.
Middenstandsvereeniging. - Voor
de eerste maal in dit jaar vergader
de de afd. Wieringerwaard van den
Handeldrij venden en Industrieelen
Middenstand.
Uit het korte jaarverslag bleek,
dat het ledental (32) stationnair
blijft. De rekening van den pen
ningmeester werd accoord bevon
den met inbegrip van 49.37 saldo
vorig jaar op 176.37, aan ont
vangsten 100.93, aan uitgaven;
saldo 75.94 (v. j. 49.37).
Als bestuursleden moesten perio
diek aftreden de heeren P. Marrees
en G. v. Zoonen (de laatste niet her
kiesbaar). Eerstgenoemde werd her
kozen en gekozen werd de heer K.
Kruiten.
Besloten werd om voortaan na 8
uur niet meer te verkoopen, terwijl
nog besloten werd om gedurende de
maanden November, December en
Januari om 7 uur te sluiten.
Aanvoeren verminderen.
In de week van 11 tot 15 Aug.
was er behalve van dubbele boo-
nen een kleine aanvoer. We ko
men zachtjes aan in een overgangs
tijd en als de boonen hebben afge
daan, zal er weinig meer overblij
ven van de zomerproducten en ook
voor de herfst- en wintergroenten
zal het tegenvallen, want onze
markten zijn in hoofdzaak op zo
merproducten ingesteld. In deze
week was er nog een flinke aanvoer
van boonen, al was te zien dat de
campagne teneinde loopt.
De storm en de slagregens heb
ben er toe bijgedragen dat alles in
een korten tijd verloopt en het is
vooral de toch al beperkte aanvoer
van shijboonen en stokboonen die
het loodje moest leggen. De kwali
teit der stamboonen gaat ook al te
rug, ook hieraan is de storm debet
Over de prijzen is* men gauw uit
gepraat. Deze zijn: stamboonen
(dubbele zonder draad) 14, enkele
idem f 20; snijboonen 14, alleen
voor le soort; afwijkende kwaliteit
naar verhouding. Bloemkool is er
betrekkelijk weinig en de kwaliteit
loopt zienderoogen terug. Eerste
soort (is eigenlijk 2e soort) gold
9 tot 12, 2e soort 3 tot 7.10
per 100 stuks. Komkommers gaan in
kwaliteit terug, doch zijn niettemin
bijzonder in trek, wat blijkt uit de
prijzen van 4 tot 13 per 100.
Andijvie werd slechts weinig aan
gevoerd tegen een prijs van 6 tot
8 per 100 kg. Kool begin méér los
tè komen, vooral roode kool, die een
gunstig onthaal vindt. Groene kool
gold 4 tot f 4.50, roode kool 3.50
tot f 4.50 en savoye kool 3.50 tot
4.50 per 100 kg. Bosgroenten ging
grif weg voor 3.50 tot 4.50 en
bospeen voor 4 tot f 4.75 per 100
bos. Spinazie was duur, 1.40 tot
1.60 per kist. Postelein was min
der in trek en de prijs van 0.50
tot 0.60 per kleine kist, is niet
hoog. Kropsla maakte een goede
beurt en bij een betrekkelijk klei
nen aanvoer was de prijs 3 tot
4.60 per 100 krop. Augurken wer
den in varieerende kwaliteit aan
geboden tegen prijzen van 8 tot
27 per 100 kg. De overige aanvoer
gewone, prijzen.
Fruitmarkt.
De laatste roode en witte bessen
zijn aangevoerd. Hoe ook de kwa
liteit en soort, de prijzen van f 22.50
per 100 kg staan vast en voor de
(Ongecorrigeerd).
In het verordeningenblad is
opgenomen een besluit van den
secretaris-generaal van het de
partement van justitie betref
fende de instelling van vrede
rechters en van een vredege
rechtshof.
Daaraan ontleenen wij, dat bij de
arrondissementsrechtbanken te 's-
Hertogenbosch, Arnhem, 's-Graven-
hage, Amsterdam en Leeuwarden,
uit één lid bestaande (enkelvou
dige) kamers worden ingesteld. De
leden dezer kamers dragen den titel
„vrederechter".
De vrederechters zijn, voor zoo
ver dit besluit niet anders bepasit,
bij uitbuiting bevoegd in eersten
aanleg kennis te nemen van alle mis.
drijven en overtredingen, welke
den politieleen vrede binnen de
volksgemeenschap in gevaar brengen
of de hoogste politieke belangen van
de volksgemeenschap raken of uit
politieke beweegredenen- zijn be
gaan en voorts van de strafbare fei
ten, welke met zoodanige misdrij
ven of overtredingen door deelne
ming of samenloop verband houden.
Een bevel tot in verzekeringstel
ling is gedurende ten hoogste vier
dagen van kracht en kan eenmaal
voor ten hoogste een gelijken ter
mijn worden verlengd.
Een verdachte kan hooger beroep
instellen in de gevallen, waarin vrij
heidsstraf of geldboete van meer dan
tweehonderd gulden is opgelegd;
het openbaar ministerie kan hooger
beroep instellen in de gevallen,
waarin een dezer straffen is gevor
derd. Tegen vonnissen van den
vrederechter bestaan geen andere
rechtsmiddelen.
Bij het gerechtshof te 's-Graven-
hage worde een met drie leden recht
sprekende bijzondere kamer inge
steld, welke den naam „Vredege
rechtshof" zal dragen. De proc.-gen.
bij het gerechtshof te 's-Gravenhage
is tevens proc.-gen. bij het Vrede-
gerectshof. Dit is bij uitsluiting be
voegd in hooger beroep kennis te
nemen van de zaken, welke in eer
sten aanleg door den vrederechter
zjjn berecht. Het vredegerechtshof is
voorts in eerste en in hoogste ressort
bij uitsluiting bevoegd kennis te
nemen van alle tot de bevoegdheid
van de vrederechters behoorende
misdrijven ten aanzien waarvan de
proc.-gen. bij het vredegerechtshof
van oordeel is, dat zij onmiddellijk bij
het vredegerechtshof aanhangig ge
maakt dienen te worden.
De procureurs-generaal bij de ge
rechtshoven en de officieren van
justitie zijn verplicht den proc.-gen.
bij het vredegerechtshof in alle
strafgedingen ter zake van misdrij
ven, als in lid 1 bedoeld, op diens
verzoek het dossier toe te zenden,
opdat deze de vervolging op zich
neme, dan wel beslisse, of hij de
vervolging op zich wil nemen.
Het vredegerechtshof beslist steeds
in hoogste ressort, tegen zijn beslis
singen bestaan geen rechtsmiddelen.
De op het tijdstip van inwerking
treding van dit besluit bij eenig
gerecht aanhangige strafzaken,
welke voortaan tot de kennisne
ming van den vrederechter behoo-
ren, gaan in den stand, waarin zij
zich op dat tijdstip bevinden, op
den vrederechter over, voor zoover
niet. overeenkomstig art. 9, lid 1,
het vredegerechtshof bevoegd is.
Het voorgaande geldt niet, wan
neer in zulk een strafzaak bij de
inwerkingtreding van dit besluit
voor het tot dusver bevoegde ge-
voor he ttot dusver bevoegde ge
recht reeds een aanvang had ge
nomen.
Is een strafzaak, welke ingevolge
art. 2 lid 1, tot de kennisneming
van den vrederechter zou behoo-
ren, vóór de inwerkingtreding van
dit besluit beëindigd door een uit
spraak, in kracht van gewijsde
gegaan, dan kan het vrede-ge-
rechtshof op vordering van den
proc.-gen. de zaak opnieuw be
handelen.
Bijzondere voorschriften voor
militaire strafzaken.
Het vredegerechtshof is ook be
voegd om in eerste en hoogste res
sort kennis te nemen van misdrij
ven, welke strafbare feiten van
militairen aard zijn, als bedoeld in
afd. 2 van het besluit no. 56/1940
betreffende de opheffing van de
militaire gerechten en de over
brenging van aanhangige strafza
ken naar den gewonen strafrech
ter.
Ook in dit geval kan de zaak op
vordering van den proc.-gen. op
nieuw door het vredegerechtshof
worden behandeld.
CONFERENTIE TE MOSKOU
OP KOMST.
New York, 16 Augustus (D.N.B.)
Associated Press meldt, dat Was-
hingtoh den inhoud bekend heeft
gemaakt van een brief, welke Chur
chill en Roosevelt aan Stalin ge
stuurd hebben. Daarin wordt het
voorstel gedaan, dat hooge Britscha
en Noord-Amerikaansche regee-
rings-vertegenwoordigers in Moskou
met Stalin besprekingen zullen voe
ren, welke soorten oorlogsmateriaal
de Sovjets noodig hebben. De brief
is aan Stalin overhandigd door de
ambassadeurs van de Vereenigde
Staten en Engeland in Moskou.
Churchill en Roosevelt prijzen hier
in de tegenstand van de Sovjets te
gen Duitschland en beloven Stalin
dat Engeland en de Vereenigde Sta
ten zullen samenwerken om Stalin
te voorzien van het oorlogsmateriaal
dat hij het dringendst noodig heeft.
Talrijke schepen, zoo wordt ver
der in den brief gezegd, zijn reeds
met oorlogsmaterial onderweg. Bin
nenkort zouden andere schepen vol
gen.
zwarte bessen 42 per 100 kg. Er
komen méér druiven aan de markt
en de prijzen van 70 tot 75 per
100 kg zijn aan den hoogen kant.
Vruchten komen ook meer en meer
naar voren. Yellow Transparant
gold 15 tot 25, Kruidenierspeer
5.80 tot 26.50, Fransche Suiker
5 tot 8.50, per 100 kg. Meloenen,
waarvan een vrij groote aanvoer,
waren gewild en de prijzen waren
hoog, n.l. 0.20 tot 0.45 per stuk.
Den vorigen keer heb ik enkele
recepten gegeven van gerechten,
die geen brandstof vragen.
Daar de brandstofbezuiniging op
het oogenblik zeer onze aandacht
vraagt, lijkt het mij goed hierbij
nog even stil te staan.
Om zoo zuinig mogelijk met gas
te kunnen omgaan, moet de gas
vlam blauw zijn. De blauwe vlam
ontstaat, als het gas voldoende met
lucht gemengd is, terwijl de gele
vlam wordt verkregen als de lucht
toevoer te klein is. De bezwaren
van een gele vlam zijn, dat min
der warmte aan de pan wordt af
gegeven en de pan met roetaan-
slag bedekt wordt. Brandt de vlam
geel, tracht dit dan te verhelpen
door den brander schoon te maken
en den luchttoevoer grooter te ma
ken, hetgeen meestal kan geschie
den door middel van een schuifje.
Kan men de vlam zelf niet ver
beteren, roep dan de hulp van een
deskundige in.
Het in de pijp branden moet ook
worden voorkomen. Het gas brandt
dan op een verkeerde plaats en de
warmte komt niet aan den pan
bodem ten goede.
Week de levensmiddelen zoonoo-
dig. Erwten, boonen, gort, gedroog
de groenten en -vruchten en stok-
visch worden 2 X 24 uur en in
warme zomerdagen 24 uur in koud
water geweekt. Door het lange
weeken wordt de kooktijd enorm
bekort. Macaroni en rijst kunnen
vóór het koken enkele uren in wa
ter geweekt worden. Door de peul
vruchten op te zetten met een
stukje vet of boter zijn ze vlug
zacht.
Gebruik pannen, die goede mo
dellen en de juiste grootte hebben.
Papnen, die op het gas gebruikt
moeten worden, hebben recht-op-
staande wanden. De warmte kan
dan langs de wanden omhoog strij
ken. De pannen moeten in grootte
overeenstemmen met den inhoud.
Is de pan voor een klein gedeelte
gevuld, dan wordt veel warmte
verbruikt om de te groote pan te
verwarmen. De pannen moeten
daarom ten minste voor 2/3 gevuld
zijn.
Laat de Vlam nooit om de pan
heenslaan, daar dan ongeveer de
helft van de warmte niet aan de
pan ten goede komt. Bij gebruik
van een pan met een klein bodem
oppervlak (b.v. steelpannetje)
moet de glasvlam getemperd wor
den, totdat de vlam geheel onder
de pan is.
Zet de gerechten met weinig wa
ter op. Door de spijzen met weinig
water op te zetten, duurt het kor
ter voordat de spijzen koken en is
er ook minder warmte noodig om
den inhoud van de pan aan den kook
te houden, dan wanneer met veel
water gekookt. Hierbij denken we
speciaal aan aardappelen en groen
ten, die eiken dag klaar gemaakt
worden. Door groenten en aardap
pelen met zoo weinig water op te
zetten, dat ze droog zijn als ze gaar
zijn, wordt, gas b'espaard. Boven
dien is een groot gedeelte van de
vitaminen en zouten, die in aard
appelen en groenten voorkomen, in
water oplosbaar en deze stoffen
gaan dan met het afgieten in den
gootsteen verloren.
Temper de gaspit zoodra de ge
rechten koken. De spijzen worden
op een groote pit aan den kook ge
bracht en daarna wordt de gas
vlam zoo laag gedraaid, dat de in
houd van de pan nog juist kookt.
Het kookpunt van water is 100 gr.
Worden de gerechten nu hard of
zacht, gekookt, de temperatuur
blijft 100 gr. De meerdere warmte,
die door een groote vlam wordt
toegevoegd, dient voor de verdam
ping van water. Door op een groote
vlam te koken, wordt zeer veel gas
verspild. Een groote glasvlam ver
bruikt n.l. ongeveer 450 liter gas
per uur en een spaarbrander onge
veer 60 liter gas per uur; een groote
vlam neemt dus ongeveer 7 maal
zooveel gas dan een spaarbrander.
Dit euvel om op een te groote gas
pit te koken, komt helaas nog te
veel voor. Bovendien vergrooten
we door het harde koken de kans
op aanbranden en stukkoken.
Kook niet langer dan noodig is.
Vaak worden spijzen te lang verhit.
Behalve het grootere gasverbruik
verliezen vele gerechten aan voe
dingswaarde, smaak en geur (groen
te). De meeste groenten zijn in een
half uur gaar.
Zet de spijzen vooral niet te vroeg
op. Ze moeten dan later warm ge
houden worden, waarbij de kans op
aanbranden ontstaat, terwijl, als de
spijzen zijn afgezet, ze weer warm
gemaakt moetep worden. Houdt tij
dens het koken het deksel zooveel
mogelijk op de pan. De gewoonte
van vele huisvrouwen om telkens
het deksel van de pan te lichten, is
uit den booze. Hierdoor ontwijkt
warme lucht uit de pan, die plaats
moet maken voor koude lucht.
Zie vervolg Maandag.
Hoofdredacteur en Buitenland
Tj. N. Adema, Alkmaar.
Plaatsverv. hoofdred. D. A.
Klomp, Bergen.
Binnenland: B. Daalder, Bergen.
Stad en Prov.: G. H. W. tef
Hoeven, Alkmaar.
