A.S. MAANDAG
1 DECEMBER
Sf. Nicolaas geschenken
Firma J. C. STADEGAARD
DE VUURRODE SCHOENTJES.
GROOTE KEUZE
Juwelier, LAAT ZO7.
AANVANG DER 7DE
PREMIETREKKING
DER
N.V. „HAIGHTON CO."
Dr. X"i2L
Een actueel boek over Nederland.
RADIOPROGRAMMA.
Pagina 4,
„Die Niederlande im Umbruch
der Zeiten".
(Van onzen Haagsehen
corespondent).
Wij heibben reeds eerder melding
gemaaikt van de uitgave van een be
langrijk boek over ons land, van
Duitsche zijde uitgegeven onder den
titel: „Die Niederlande im Umbruch
dier Zeiten. Alte und neue Bezieh-
ungen zium Reich". In Opdracht
van den Rijkscommissaris, Dr. Seyss-
iEnquart, die ook een inleidend woord
schreef, werd het samengesteld door
Dr. Max Freiherr du Prei en Willi
Janke, Pressedezernent van den
Rijkscommissaris. Een groot aantal
Duitsche en Nederlandsche deskun
digen hebben eraan meegewerkt en
ieder op eigen terrein belangrijke
bijdragen geleverd. Het werd aller
eerst geschreven met de bedoeling,
den kring der Duitsche medewerkers
van d'en Rijkscommissaris op de
hoogte te brengen met de situatie
jDn Nederland en de ontwikkeling
daarvan in den loop der historie. Het
wil echter minstens evenzeer den
Duitschers in het Rijk van dienst
zijn om hen in te lichten over en een
juist inzicht te geven van Nederland,
zijn geschiedenis en cultuur, zijn
kolonialen en technischen arbeid,
zijn volkshuishouding en zijn voor
malige en huidige politieke ontwik
keling, enz. Doch niet in de laatste
plaats is het ook voor de Nederlan
ders zelf van niet geringe beteeke-
nis, omdat hier Duitschers en Neder
landers gezamenlijk hun visie geven
op ons land en ons volk, zooals het
was, zooals het is en zooals het wor
den moet. Terecht spreekt dan ook
de Rijkscommissaris in zijn inleiding
over het vinden van den weg tot ei
kaar door de hier geschapen moge
lijkheid om wederkeerig elkanders
inzichten te leeren kennen en be
grijpen. „Dit boek aldus Dr.
Seyss-Inquart stelt zich ten doei,
uit het oogpunt der beslissing van
Mei 1940, aan te toonen, welken ont
wikkelingsgang Nederland, dat eens
een deel vormde van het Duitsche
Rijk, en dat in het jaar 1648 zijn
zelfstandigheid als staat verkreeg,
sindsdien heeft doorloopen en hoe
het daarbij toch immer de verbin
ding met Duitsehland in stand hield.
Uit de schets van deze geschiedenis
wordt het duidelijk, dat Nederland
zich niet met opzet, op grond van
een separistisch principe van het
Rijk afscheidde, maar dat het vóór
alles het gebrek aan begrip der
Duitsche vorsten voor den strijd der
Nederlanders voor hun geestelijken
en volkschen aard was, welke de
innerlijke breuk van Nederland en
het Rijk tengevolge had. Maar ban
den van elke soort op alle gebieden
van het cultureele en bet bedrijfs
leven bestaan tusschen de beide
Germaansche volken, en hun cultuur
heeft zich nooit zoo ver van den ge
meenschappelijken wortel verwij
derd, dat niet te allen tijde hun
door het bloed bepaalde gemeen
schappelijkheid herkenbaar zou zijn.
Op deze bestaande gemeenschap'
pelijke waarden en eigenschappen
voort te bouwen en op den gemeen-
schappelijken wortel teruggaand
binnen de lijst der Europeesche
nieuwe orde nieuwe gemeenschap'
pelijkheden te doen ontstaan, dat is
de in deze ruimte gestelde taak. Als
dit boek een bijdrage levert om de
van oudsher bestaande banden ti
versterken en de in den loop der
laatste 300 jaren opgerichte schei
dingsmuren af te breken, dan heeft
het zijn taak in den zin der gegeven
doelstelling vervuld.
Ik hoop, dat Duitschers en Neder
landers van de hun hier geboden
mogelijkheid om oude en nieuwe
wegen van wederzijdsche inzichten
te leeren kennen, rijkelijk gebruik
zullen maken en zoo den weg tot
elkander vinden."
trouwde hij een Hollandsche vrouw
was hij in de gelegenheid, zich
een gefundeerd oordeel te vormen
over ons land en volk. Wij verstaan
dan ook ten volle, hetgeen de heer
Janke op een bijeenkomst, door den
Rijkscommissaris ter gelegenheid
van het verschijnen van dit boek
heeft gezegd over de hem opgelegde
taak, mede te werken aan de samen
stelling van dit Nederlandsch
Duitsche werk: „Zij schenkt mij des
te meer voldoening, daar ik door
mijn langdurig verblijf hier te lande
den Nederlandschen mensch, zijn
aard en prestaties, alsook het Neder
landsche landschap, grondig heb
leeren kennen en waardeeren".
Het Janke toebedeelde onderwerp
in het kader van dit boek behoort on
getwijfeld tot de lastigste: het schrij
ven van de geschiedenis van een nog
loopende periode en welk een
periode! is voorwaar geen gemak
kelijke taak! Niettemin heeft deze
bijdrage, die in dit licht stellig een
geslaagde poging tot objectieve ge
schiedschrijving genoemd kan wor
den, ook voor de toekomst ongetwij
feld beteekenis, daar haar waarde
verre uitgaat boven die van een
vluchtige „momentopname".
Het spreekt vanzelf, dat vele lezers
hier en daar een vraagteeken zullen
zetten, maar ook de schrijver zal de
mogelijkheid hiertoe zeker niet wil
len ontkennen. Het gaat hier im
mers om de meest-actueele „geschie
denis" en het betreft een ontwik
keling, die nog in vollen gang is, ja,
zelfs hier en daar nog op vollen
gang moet komen! Doch ook al
meent men bij enkele passagers met
den naar objectiviteit strevenden
schrijver van meening te moeten
verschillen, dan verhoogt dit slechts
de waarde van diens werk. Want dit
boek wil immers in de eerste plaats
het gesprek" tusschen Nederlan-
„BLIXOLON" BLEEKT AFDOENDE,
IS VOLKOMEN ONSCHADELIJK,
BEVAT GEEN CHLOOR.
FABRiKAAT-'^Echfa" N:v% ENSCHEDÉ/
Indien wij in deze eerste beschou
wing over dit gedegen boekwe k
vele hoofdstukken leenen zich voor
een afzonderlijke, nadere bespreking
een algemeenen indruk moeten
geven, d'an is het wel deze: vrijwel
elke bladzijde getuigt van een op
rechte belangstelling voor ons volk
en van den eerlijken Duitschen wil
tot samenwerking. De Duitsche over
heid voelt zich niet alleen, zelfs niet
allereerst, de bezettende overheid,
doch zij ziet zich in ons land een
veel grootscher taak gesteld: het
scheppen van nieuwe en betere ver
houdingen van volk tot volk. Hiertoe
is bovenal noodig een beter begrij
pen en een beter bep-epen worden.
De schrijvers van dit boek hebben
in dit opzicht behoudens mis
schien een heel enkele uitzondering
een eerlijke poging gedaan, die
niet alleen belangtelling, doch even
zeer navolging verdient. De Duiï-
sche medewerkers toonen op eenige
bladzijde een groote mate van be
grip, ook al voelen zij de dingen wel
eens nog niet geheel juist aan.
Ook getuigen zij meermalen van
veel waardeering voor ons volk en
voor het vele, dat het in menig op
zicht in den loop der jaren heeft ge
presteerd en ook thans nog presteert.
Natuurlijk hoe zou het anders
kunnen? hebben zij evenzeer cri-
tiek en ook deze uiten zij vrijmoedig;
echter niet in een hinder lij ken vorm
maar zakelijk en ongetwijfeld met
opbouwende bedoelingen. En wie
onzer zou durven volhouden, dat er
in heden en verleden niets te critisee-
ren valt? Wij hebben er zelfs een
goed-Hollandsch spreekwoord voor:
over den vriend, die ons onze feilen
toont
Van bijzondere actualiteit is de
bijdrage, die de heer Janke, de
Pressedezernent van den Rijkscom
missaris, zelf heeft geschreven, over
de ontwikkeling van Nederland
sedert Mei 1940. Janke heeft zeer
zeker recht van spreken, want door
zijn langdurig verblijf in ons land
hij woont hier reeds meer dan 14
jaar, werkte hier eerst als journalist
voor verschillende groote Duitsche
bladen en persbureaux, en werd
later verbonden aan het Duitsche ge
zantschap in Den Haag; bovendien
ders en Duitschers stimuleeren!
Een enkel citaat uit Janke's bijdra
ge, die hij tot titel gaf: „Regungen
des neuen Geistes („Manifestaties
van den nieuwen geest") moge deze
eerste beschouwing over een be
langrijk, en ook keurig-verzorgd
uitgegeven i-oek, op den omslag ver
sierd met de ons vertrouwde kleu
ren oranje-wit-blauw (bedoeld van
Duitsche zijde als uitirg van waar
deering voor ons volk en als beves
tiging van den wil tot beter begrip?
besluiten:
„Het was geen wonder, dat de
overgang van het oude naar het
nieuwe voor veel menschen in het
eerst niet gemakkelijk is geweest
en dat zij niet onder wrijving tot
stand kwam. Anderzijds was het
maar al te logisch, dat reeds onmid
dellijk in den beginne, en nog meer
in het verdere verloop der ontwik
keling, meer of minder principieele
maatregelen en wijzigingen moesten
worden doorgevoerd en een groot
aantal vernieuwingen ingar moes
ten vinden. Uiteraard go.d dit in
de eerste plaats voor het politieke
leven en voor de vorming van de
publieke opinie".
Na de liquidatie van het parle
mentaire systeem te hebben be
sproken, wijdt Janke dan een para
graaf aan de nieuwe partijen, waar
in hij o.m. wijst op de bestrijding
van de N.S.B. in de jaren vóór den
oorlog en vooral sinds het uitbreken
van de vijandelijkheden in 1939.
„Zoo kwam het, dat in een land, dat
zich altijd zoo op zijn democratische
instellingen en op de daarin schijn
baar zoo rijkelijk voorhanden zijnde
vrijheid van meening en geloof liet
voorstaan, alle mogelijke uitzonde-
rings- en terreurmaatregelen tegen
de leden der N. S. B. werden ge
troffen. Lastige, maar met de con
stitutie in overeenstemming zijnde
interpellaties van de vertegenwoor
digers der N. S. B. in het parlement
werden door machtsmisbruik van de
voorzitters der Kamers afgewim
peld".
Over de „Nederlandsche Unie"
zegt de schrijver:
Door gebrek aan vastbesloten
heid, onderling verschil van mee
ning, onduidelijke inzichten en
zwakheid, heeft de Nederlandsche
Unie zich den eigen weg naar de
toekomst in hooge mate versperd."
ONJUISTE MEDEDEELJNG
OVER W.H.N.
's-Gravenhage, 27 Nov. De direc
teur-generaal Winterhulp Neder
land, tevens landelijk leider van den
Nederlandschen avolksdienst, deelt
mede, dat de in enkele bladen ver
schenen berichten over het inhouden
van 1 procent op vorderingen van
de leveranciers aan de provincie
Overijssel en de gemeenten in die
provincies, door een waarnemend
functionaris zonder zijn voorkennis
zijn gelanceerd.
Daar het gepubliceerde volkomen
onjuist is, verzoekt de heer Piek
deze publicatie als niet gedaan te
beschouwen.
De uitslagen der trekking zullen
regelmatig in DIT BLAD verschijnen.
OFFICIEELE PUBLICATIE VAN HET DEPARTEMENT
VAN LANDBOUW EN VISSCHERIJ.
PRIJZENBESCHIKKING SPIERING EN POS 1941.
De Secretaris-Generaal van het Departement van Landbouw en
Visscherij maakt bekend, dat met ingang van 15 November 1941 in
werking ia getreden de Prijzenbeschikking Spiering en Pos 1941, die
de volgende bepalingen inhoudt:
I. Met betrekking tot het verkoopen van versche spiering en pos
door visschers, groothandelaren en kleinhandelaren gelden de volgende
maximumprijzen en -marges:
Max. ver
koopprijs
voor den
visscher
per kg.
Max. marge voor
den groothande
laar, franco sta
tion v. bestem
ming incl. verpak
king en bijkomen
de kosten per kg.
0.10
0.12
Max. marge
v. d. klein
handelaar af
kleinhande
laar netto
a contant
per kg.
0.12
0.18
Spiering i. d. periode
1 Mei1 September 0.20
1 September1 Mei 0.40
pos 0.10
Voor versche spiering en pos uit de Waddenzee en het LJsselmeer
gelden bovenstaande prijzen slechts in zooverre genoemde vischsoorten
een lengte van ten minste 10 cm hebben en voor de consumptie bestemd
zijn. De commisëiekooper van spiering mag zijn opdrachtgever ten
hoogste 0.02 per kg. in rekening brengen, waarin eventueele vracht
kosten niet zijn begrepen.
Indien de verkoop van partijen spiering en pos over meer dan één
groothandelaar loopt, moeten de groothandelaren de groothandelsmarge
onderling deelen.
Ingeval de groothandelaar spiering in consignatie geeft, moet de ver
goeding uit de groothandelsmarge worden betaald.
Bij verzending van spiering is de groothandelaar verplicht voor 5
overwicht zorg te dragen.
Op vischafslagen moet de prijs voor spiering, indien de kwaliteit ten
gevolge van onvoldoende verzorging is verminderd, met 25 worden
verlaagd.
II. Met betrekking tot het verkoopen van gerookte of gestoomde
spiering door rookers, groothandelaren en kleinhandelaren gelden
onderstaande maximumprijzen:
Max. verkoop
prijs voor
Max. verkoop
prijs voor
den rooker,
die versche
spiering van
een groothan
delaar koopt,
af station v.
verzending,
incl. verpak
king en bijk.
kosten, p. kg.
Max. verkoop
prijs voor
den klein
handelaar
netto a
contant
per kg.
den rooker,
die versche
spiering
rechtstreeks
van den vis
scher koopt
af station v.
verzending,
incl. verpak
king en bijk.
IrnctPD n Ver
1 Mei—1 September 0.77 0.87 1.20
1 September1 Mei 1.12 1.24 1.65
Betrekt de groothandelaar gerookte spiering van een rooker, die de
versche spiering rechtstreeks van den vischafslag of den visscher heeft
betrokken, dan mag hij bij levering franco kleinhandelaar ten hoogste
den verkoopprijs van den rooker, die van een groothandelaar betrekt,
in rekening brengen.
Ingeval de groothandelaar gerookte spiering betrekt van een rooker,
die de versche spiering van een groothandelaar heeft betrokken, dan
mort hij tegen denzelfden prijs, vermeerderd met de toegestane vracht
kosten, aan den kleinhandelaar leveren. De rooker is in dit geval ver
plicht den verkoopprijs met 5 te verminderen.
III. Met betrekking tot het verkoopen van gerookte of gestoomde
pos gelden de navolgende maximumprijzen per kg.:
Max. verkoopprijs voor den rooker, incl. verpakking en
bijkomende kosten, per kg. franco afnemer: f 0.55
Max. verkoopprijs voor den kleinhandelaar, netto a
contant per kg.: S 0.75
Levert de rooker aan een groothandelaar, dan is de rooker verplicht
den verkoopprijs met 5 te verminderen.
In geval de rooker pos rechtstreeks aan den kleinhandelaar levert,
moet hij franco kleinhandelaar leveren.
TENTOONSTELLING VAN NED.
BEELDENDE KUNST.
In het Rijksmuseum te Amster
dam is Woensdagmiddag de tentoon
stelling Ned. beeldende kunst, welke
op initiatief van het dep. van V. en
en K. door de Ned. federatie van
beeldende kunstenaarsvereenigin-
gen is ingericht, officieel geopend
Hierbij waren o.m. aanwezig de
gevolmachtigde van d^n rijkscom
missaris voor de stad Amsterdam,
Senator dr. Böhmcker, Oberst
Weiner als vertegenwoordiger van
General Siburg, commandant in de
Luftgau Holland en het hcofd van
de afd. bouwkunst, beeldende kunst
en kunstnijverheid van het dep. van
V. en K„ de heer Ed. Gerdes. Deze
laatste heeft de tentoonstelling met
een toespraak uit naam van den
secr -gen. van heit dept. van V. en
K. geopend.
BLIJFT STEUNEN.
Ook als straks de Nederlandsche
ambulance naar het Oostfront is
vertrokken is uw steun onontbeer
lijk.
Er is veel werk en slechts met de
beste uitrusting kunnen goede resul
taten berejkt worden.
Maak er een gewoonte van om
eens per maand een bijdrage te
storten op gironummer 8-7-6-0-0
Nederlandsche Ambulance,
Koninginnegracht 22, 's-Gravenhage.
STERKE AARDBEVING
GEREGISTREERD.
Te de Bilt werd op 25 Nov. te 18
uur 9 min. G.M.T. (20 uur 9 min.
M.E.Z.T.) een buitengewoon sterke
aardbeving geregistreerd, waarvan
de haard gelegen was op 2440 K.M.
in W.S.W., in de richting van de
Azoren.
Stoottroepen voor
blanke wapenen man tegen man.
Steunt de Nederlandsche ambulance
v/h oostfront.
Koninginnegracht 22 giro: 87600
's-Gravenhage.
ZATERDAG.
HILVERSUM I, 415,5 M. 7.15 Gr.pl.
7.45 Ochtendgymnastiek. 7.55 Gr.pl.
8.BNO: Nieuwsber. 8.15 Causerie
„Brandende kwesties" (opn.) 8.30
Gr.pl. 8.35 Ochtendgymnastiek. 8.45
Gr.pl. 9.15 Voor de huisvrouw. 9.25
Gr.pl. 10.Ernstige muziekprogram
ma's (opn.) (11.11.20 Voor de huis
vrouw). 12.Gr.pl. 12.10 De Ram
blers. 12.40 Almanak. 12.45 BNO:
Nieuws-, econ. en beursber. 13.
Will Glahé en zijn orkest. 13.40 Or
gelconcert. 14.Causerie „Het nut
en de voordeelen van de konijnen
teelt". 14.20 Na gedane arbeid
Muziek en vroolijkheid". 15.50 Gr.pl.
16.Cyclus „Elia de Thisbiet". 16.20
Cello en piano. 17.15 BNO: Nieuws-,
econ. en beursber. 17.30 Gr.pl. 17.35
Duitsche taalcursus. 16.Gr.pl. 16.15
Het kwartier van den arbeid. 18.30
Utr. Sted. Orkest. 19.Act. halfuur.
19.30 Utr. Sted. Orkest en solist.
(Vanaf 20.15 alleen voor de radio
centrales). 20.30 Gr.pl. 20.45 Nederl.
Motetver. en solisten. 21.10 Amh.
Orkestver. en orgel (opn.) 21.30 Gr.
pl. 21.45 BNO: Nieuwsber. 22.
BNO, Eng. uitz.: „Dutch News Reel"
of gr.pl. 22.15—24.— Gr.pl.
HILVERSUM II, 301,5 M. 7.15—8.15
Zie H'sum I. 8.15 Gr.pl. 8.308.45
Zie H'sum I. 8.45 Gr.pl. 9.25 Toon
kunstkoor en Utr. Sted. Orkest
(opn.) 10.Morgenwijding. 10.15
Gr.pl. 10.30 Lichte muziekprogr.'s
(opn.) 12.Pianovoordr. 12.35 Gr.pl.
12.45 BNO: Nieuws- en econ. ber.
13.05 O. Hendriks en zijn orkest.
13.40 Voor de rijpere jeugd. 14.
Jeugdkoor van het Christ, gemengd
koor „Excelsior". Als intermezzo:
Orkest (opn.) 14.45 U en de muziek,
causerie. 15.Zang met pianobege
leiding. 15.30 Gr.pl. 16.Vroolijke
weekeindklanken. 16.45 Gr.pl. 17.
Voor de binnenschippers. 17.15 BNO:
Nieuws-, econ. en beursber. 17.30 Or
gelconcert. 18.Cyclus „In een
nieuw licht bezien" (voorbereid door
de NSB). 18.15 „KalvéItaliaansch
progr. (met muz. illustraties). 18.45
Voor den boer. 19.BNO: Gro-
ningsch praatje. 19.10 BNO: Nieuws
ber. 19.20 Gr.pl. 19.45 Wetenswaar
digheden van de week. 20.Gr.pl.
(Vanaf 20.15 evenals H'sum I). 21.30
Causerie „Marnix van St. Alde-
gonde". 21.45 BNO: Nieuwsber. 22.
BNO: Toelichting op het weer-
machtsbericht. 22.1022.15 Avond-
wijding.
Ernstige muziek. Hilv. II. 20.45
21.10 uur. Abend-musik, Buxte-
hude.
Dit jaar is het driehonderd jaar
geleden dat in de Mariakerk te
Lubeck een aanvang werd ge
maakt tegen den Adventstijd des
Zondags in den namiddag van 45
uur geestelijke composities ten ge-
hoore te brengen. Ter herdenking
van deze abondmusiken zal in een
vijftal uitvoeringen Buxtehude's
„Das jüngste Gericht" door de Ned.
Motetver. o.Lv. Joh. Legéne wor
den gegeven, waarvan hedenavond
de eerste.
Lichte muze. H'sum II, 20.1521.
uur. Bonte avond mmv. Boyd Bach-
man en zijn orkest, Carla Tijm
zang, Jack en Conny Willard, accor
deon duo, Carl Leopold, jodler,
Clinge Doorer.bos en Johan Jong
orgel.
Reportage. H'sum II. 19.4520.uur.
Actueel kwartier.
9. Morgen
werd ze tóch
een jaar ouder
en zou er
feest zijn
en ze zou
cadeautjes
krijgen! O,
wat heerlijk
om jarig ie
zijn!
10. Dol van
blijdschap
huppelde ze
nog wat in
haar tuintje
rond achter
het huis, tot
Moeder haar
riep, om bin
nen te komen.
Het was al
lang bedtijd
voor haar ge
worden.
'99
W:M
i
.V
gjjg 1
S r 1
Nou, fe komt net op tijd, want het is haast zoover.
Ja. Jan. pak apparaat maar alvast.