DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De oorlog in Oost-Azië
De strijd in het Oosten.
Voortdurende gevechten in de centrale
zone.
De oorlog in Nederlcmdsch-ïndië.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze courant wordt eiken dag, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden by vooruitbetaling voor Alkmaar 2.10;
franco door het geheele Rijk f 2.63. Losse nummers 5 cents. Prijs der gewone advertentiën: Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. Herms. Coster Zoon, Voordam 9,
144ste Jaargang No. postgiro 37060. Tel. Administratie (abonn., adv.) 3320, Redactie 3330. Directeur: C. Krak. Hoofdredacteur: Tj. N. Adema, Alkmaar. Woensdag 14 Januari 1942.
„SA^DAKAtJ
rBRiTylH
N? BORNEO
OETOtfS
§0ELÓEHGIAN
J5ANGK0EURAH<
fe-(N.l)
BORUEO
5AMARINDA
3 AÜIC PAPAI
:ota baroe
SATOEI
BALI
soerabaja
De strijd op de Philippijnen.
Uit Tokio wordt gemeld, dat de
voornaamste gevechten op het schier
eiland Balanga zich volgens de laat
ste berichten afspelen in het ge
bergte op 20 K.M. ten Z. van de
Amerikaansche oorlogshaven Olon-
gapo. Amerikaansche" en Philippijn-
sche strijdkrachten probeeren met
alle middelen de Oostzijde van dit
schiereiland te verdedigen.
In Japansche militaire kringen
neemt men aan, dat dit de laatste
tegenstand op groote schaal is en dat
het lot van het eigenlijke schier
eiland beslist- is, als de doorbraak
door deze vijandelijke stellingen is
geschied.
Volgens de Nitsji Nitsji beheer-
schen de Japanners thans het schier
eiland Bataar.. Een Amerikaansche
strijdmacht van 50.000 man voert
een laatste wanhopige verdediging in
stellingen aan den voet van een berg
van 1280 m en langs de kust.
De Japanners treden nu op tegen
de Amerikaansche artilleriestellin
gen, waar de Japansche infanterie
met steun van de luchtmacht een
krachtig offensief ontketent.
Het blad meldt uit Bataan, dat Ja
pansche verkenningsvliegtuigen in
de buurt van de vesting Corxegidor
aan de kust van het Zuidelijke deel
van 't schiereiland Ba aan transport
schepen der Ver. Staten hebben ont
dekt. Deze dienen vermoedelijk voor
het wegvoeren van de Amerikaan
sche strijdkrachten van de Philip
pijnen.
De strijd op Malakka.
Als voorhoede der Japansche
strijdkrachten heeft gistermiddag
om vijf 'uur een tankafdeeling de
grens van den staat Negri Sembilan
overschreden bij de achtervolging
van den vluchtenden tegenstander.
De Britsche strijdkrachten trekken
ijlings terug op de stad Malakka. De
woordvoerder van de Japansche am
bassade heeft gister in de persconfe
rentie verklaard, dat hij het juiste
tijdstip waarop de Engelschen Singa
pore zouden opgeven natuurlijk niet
kon noemen. Persoonlijk had hij
echter de overtuiging, dat dit binnen
twee maanden het geval zou zijn.
Helpt moeder en kind
Wordt lid van den
NEDERLANDSCHEN
VOLKSDIENST!
Berlijn, 13 Jan. (D.N.B.) Ten O.
van Mozjaisk drongen bolsjewisti
sche strijdkrachten tijdelijk de Duit
sche linies binnen. Ondanks de hevi
ge kou ondernamen de Duitsche di
visies een feilen tegenaanval en
wierpen de Sovjettroepen terug. Bij
de hevige gevechten hadden de
bolsjewisten ruim 300 dooden. Bo
vendien werd oorlogsmateriaal buit
gemaakt.
In den Z. sector heerschte over
het algemeen bij een vorst van 8 tot
10 graden rust. Ten N.O. van Tagan
rog acties van kleine stoottroepen en
werd een vijandelijke aanval afge
slagen. Verscheidene bolsjewisten
werden door een Duitsche verken
ningstroep gevangen genomen. De
Waffen S.S. blies gevechtsstelingen
op. Ten N.O. van Charkof verloor de
vijand meer dan 200 dooden en 93
gevangenen.
Bij mistig weer en slecht uitzicht
hebben de Sovjets aan het omsinge
lingsfront van Sebastopol vele ver-
geefsche aanvallen op de Duitsche
stellingen ondernomen.
Een Finsche divisie heeft aan het
Karelische front een bolsjewistische
strijdmacht ingesloten en vernietigd.
Bij een temperatuur van 30 graden
cnder nul veroveren de Finnen 150
stellingen. Er waren meer dan 500
gesneuvelde tegenstanders. Op een
andere plaats aan het front verloren
de bolsjewisten bij een vergeefschen
aanval meer dan 100 man.
Uit Helsinski wordt gemeld, dat
de Sovjets bij gevechten aan de Ka
relische landengte 2640 gevangenen
maakten.
Bolsjewistische pogingen om de
stad Poventza aan den N. oever van
het Onegameer te heroveren zijn af
geslagen. Eenige Sovjetdivisies wer
den grootendeels vernietigd.
Churchill en Roosevelt willen
Europa uitleveren aan de
moordbenden van Stalin. Dat is
verraad en zou de ondergang
van de Westersche beschaving
beteekenen. Meldt u aan bij het
Vrijwilligerslegioen Nederland,
Koninginnegracht 22 te 's-Gra-
venhage.
Dit nummer bestaat uit vier pagina's.
VERDUISTER GOED!
ZON 14 Jan. onder: 17.56
15 Jan. op: 9.42
PIAAN 14 Jan. pp: 6.47
onder: 15.52
16 Januari Nieuwe Maan.
Duitschland sirijdt voor Europa
Duitsch legerbericht
Hoofdkwartier van den Fiihrer
13 Jan. (D.N.B Het opperbevel
der weermacht deelt mede.
Op de Krim en in de bocht van
den Donetz slechts geringe ge
vechtsactie. In het gebied ten
Oosten van Charkof hebben onze
troepen geslaagde verkennmgs-
aanvallen op vijandelijke steun
punten ondernomen. De vijand
verloor 219 dooden en 93 gevan
genen. In de centrale zóne en in
het gebied van Waldai duren de
gevechten voort. Bij een operatie
van een stoottroep aan het omsin
gelingsfront van Leningrad werden
22 vijandelijke kazematten met de
bezetting vernietigd.
Sterke afdeelingen gevechts
vliegtuigen. stuka's en jagers gre
pen in de gevechten te land in. De
bolsjewisten leden bizonder bloe
dige verliezen en verloren veel
krijgsmateriaal. In talrijke garni
zoensplaatsen en tremen werd
brand veroorzaakt.
In Noord-Afrika werden heftige
Britsche aanvallen in het gebied
van Solloem afgeslagen. De zware
gevechten duren voort. Ten zuid
westen van Agedabia mislukte een
vijandelijke pantseraanval. Duit
sche gevechtsvliegtuigen en stuka's
bombardeerden concentraties van
Britsche auto's en pantserwagens
in het gebied van Agedabia, als
mede havenwerken en vliegvelden
in Cyrenaica. Bij luchtgevechten
werden drie vijandelijke vlieg
tuigen neergeschoten.
Overdag en des nachts zijn de
luchtaanvallen op vliegvelden op
Malta met spcces voortgezet".
Tokio, 13 Jan. (D.N.B.) Twee re
denen waren er, zoo wordt in de
ochtendbladen van vandaag ver
klaard, waardoor Japan genoodzaakt
was een militaire aptie tegen Ned.-
Indië te beginnen:
1. Het actieve ingrijpen van Ned.-
Indië in den groot-Aziatischen oor-
log en
2. De bereidwilligheid van Ned.-
Indië om zijn gebied ter beschikking
te stellen aan de Anglo-Amerikaan-
sche landen als basis voor verdere
operaties tegen Japan.
De Ned.-Indische regeering danste
naar de Anglo-Amerikaansche pij
pen, zoo schrijft Tokio Asahi Sjim-
boen. Zij heeft den waren zin van
den groot-Aziatischen oorlog ver
keerd begrepen en zich bij 't Anglo-
Amerikaansche front aangesloten.
De operaties tegen Ned.-Indië zijn
zoolang uitgesteld, omdat Japan er
op wachtte, dat Ned.-Indië uit zijn
droom zou ontwaken. In plaats hier
van is het aan een Anglo-Ameri
kaansche overwinning blijven geloo-
ven en heeft het zich reeds voor dén
oorlog bij het ABCD-front tegen Ja
pan aangesloten.
Jomieori Sjimboen schrijft, dat
Japan oorspronkelijk slechts den
Anglo-Amerikaanschen invloed in
Oost-Azië wilde vernietigen en geen
nieuwe plannen had tegen andere
mogendheden. Op onverstandige wij
ze echter heeft de Nederlandsche
emigrantenregeering zich door En
geland en Amerika tot een oorlo_g
tegen Japan laten verleiden en Ned.-
Indië heeft thans zelfs de vesting
Soerabaja ter beschikking gesteld
als hoofdkwartier van den Engel
schen opperbevelhebber. Ook de
overblijfselen van de Britsche vloot
in Oost-Azië te Singapore zijn te
Soerabaja gestationneerd. Engeland
en de Ver. Staten probeeren thans
na het verlies van belangrijker
steunpunten, in Ned.-Indië de laat
ste verdedigingsstellingen te betrek
ken.
De strijd op Celebes,
Tokio, 13 Jan. (D.N.B.) Volgens
een officieel communiqué zijn spe
ciale landingscorpsen der Japan
sche marine ook aan de Oostkust
van Celebes succesvol ontscheept
en hebben op de N.O. punt van het
eiland de stad Kcma' bezet.
De olievoorraden uit Tarakan.
Tokio, 13 Jan. (Domei.) In hooge
militaire kringen levert men com
mentaar op een radiobericht uit Sin
gapore, volgens hetwelk alle olie
voorraden en -bronnen op Tarakan
waren verwoest, alvorens de Japan
ners dat eiland veroverden. Men
meent, dat deze verwoestingstactiek
in het geheel geen militaire voordee-
len oplevert, maar uitsluitend in-
heemsche bewoners doet lijden.' Hoe
grondig deze tactiek ook wordt toe
gepast, dit zal de verdediging van
Ned.-Indië tegen de Japansche aan
vallen niet mogelijk maken, aldus
2 n ™en in deze kringen.
under verwijzing naar het feit, dat
ae oliebronnen uit Britsch-Borneo,
^devonge maand is veroverd, al
-Jivi ?orn)ale productie vertoo-
nen, verklaarden waarnemers, dat
de zinnelooze verwoesting kennelijk
nutteloos is.
Een mededeeling uit Batavia.
Batavia, 13 Jan. (A.N.P.) Volgens
mededeelingen van verschillende zij
den staat nog niet vast, dat de pe-
troleumbronnen van Tarakan on
bruikbaar gemaakt zijn. Wel waren
hiervoor maatregelen genomen.
Het wordt mogelijk geacht, dat de
bezetting der Japanners te snel in
haar werk is gegaan, om uitvoering
van alle maatregelen mogelijk te
maken. Althans is te Batavia hier
over geen definitief bericht ontvan
gen.
De val van het olie-centrum Ta
rakan in Borneo is hier door be
voegde instanties toegegeven.
De Prins van Oranje in den
grond geboord.
Tokio, 13 Jan. (Domei.) Het kei
zerlijk hoofdkwartier heeft mede
gedeeld, dat de Japansche marine
den Ned.-Indischen mijnenlegger
„Prins van Oranje", metende 1.291
ton, die trachtte van Tarakan te
ontkomen, in den grond heeft ge
boord.
Intusschen hebben Japansche
eenheden zich meester gemaakt
van het vliegveld Kakas nabij Me-
nado op Celebes, waar vier Lock-
head Huilens, zware bommenwer
pers, en drie andere zware bom
menwerpers, werden neergescho
ten. In het gebied van Tarakan
hebben Japansche vliegtuigen een
tweemotorigen bommenwerper
van den tegenstander neergescho
ten, benevens nog een tweede ma
chine.
Ten aanzien van de verovering
van het vliegveld van Kakas wordt
gemeld, dat de Japansche eenhe
den, die Menado hebben bezet, op
gerukt zijn naar Tondeno, waar zij
zich voegden bij eenheden, die te
Kema waren geland. De gezamen
lijke eenheden rukten toen op naar
liet vliegveld van Kakas.
Verwoede gevechten
bij Solloem.
Italiaansch legerbericht.
Rome, 13 Jan. (Stefani.) In zijn
legerbericht no. 590 maakt het Ita-
liaansche opperbevel het volgende
bekend:
Hevige aanvallen op onze stellin
gen in de zone van Solloem zijn af
gestuit op het heldhaftige verzet
van onze detachementen. Er worden
verwoede gevechten geleverd. Ten
Z.W. van Agedabia is een aanval van
vijandelijke pantserwagens snel af
geslagen. Eenige vijandelijke strijd
middelen werden vernietigd. Forma
ties vliegtuigen vielen herhaalde ma
len den vijand met zichtbaar resultaat
in den rug aan. De vijand verloor
drie Curtiss machines tijdens lucht
gevechten met Duitsche jagers. En-
gelsche vliegtuigen deden aanvallen
op Homes en Tripolis zonder ernsti
ge schade aan te richten. De actie in
de lucht op de doelwitten van Malta
wordt voortgezet.
Alle landarbeiders in
het N.V.V.
's-Gravenhage, 14 Jan. De pers
dienst van het N.V.V. deelt ons het
volgende mede:
Teneinde misverstand te voorko
men, vestigt het N.V.V. er de aan
dacht op, dat evenals tot nu toe het
N.V.V. de sociaal-economische belan
gen der landarbeiders blijft beharti
gen, met name door middel van de
werkloozenkassen.
Wil de daadwerkelijke sociale po
litiek van het N.V.V. practisohe
resultaten blijven afwerpen, dan is
ook voor de landarbeiders een
krachtige organisatie noodzakelijk,
die zij vinden in den NederlandsChen
bond van arbeiders in het landbouw-,
tuinbouw- en zuivelbedrijf, Utrecht,
Catharijnesingel 38.
Tussehen den Nederlandsehen
Landstand en het N.V.V. worden
sedert eenigen tijd besprekingen ge
voerd om tot een wederzijdsche
samenwerking en een doelmatige
organisatie te geraken.
Valsche stuivers in omloop.
Het nieuwe stuivertje is reeds
thans vervalscht. Een bewoonster
van de Planetenstraat te Hilversum
heeft gisteren zulk een valsch stui
verstukje ontvangen, van welk feit
zij aangifte bij de politie heeft ge
daan .Het vervalschte stuivertje is
slecht nagemaakt. Het is dunner dan
het echte en er zijn ook enkele an
dere waarneembare verschillen.
DR. VAN MOOK NAAR
WASHINGTON.
Batavia, 14 Jan. (A.N.P.) De luit.-
gouverneur-generaal dr. van Mook,
is uit Australië te San Francisco aan
gekomen, op doorreis naar Washing
ton.
PORT SWETTENHAM DOOR
ENGELSCHEN ONTRUIMD.
Stockholm, 14 Jan. (D.N.B.) De
Dagens Nyheter publiceert een be
richt van United Press uit Malakka,
waarin wordt gezegd, dat de Engel
schen de haven Port Swettenham
ten Z.W. van Kwalaloempoer hebben
moeten opgeven.
AMERIKAANSCH VLIEGKAMP
SCHIP GETORPEDEERD.
Tokio, 14 Jan. (Domei). Het Ja
pansche hoofdkwartier meldt, dat
een Japansche duikboot op 12 Jan.
des avonds twee torpedotreffers
heeft geplaatst op 'n Amerikaansch
vliegkampschip van het type
Lexington, groot 33.000 ton. De aan
val werd ondernomen in de wateren
ten W. van Hawaji. De bemanning
der duikboot kon niet met zekerheid
zeggen, of het vliegkampschip ge
zonken is, doordat de duikboot moest
duiken, toen zij door een torpedo-
bootjager werd aangevallen. Niette
min gelooft men, dat het Ameri
kaansche schip gezonken is, daar
men twee zware ontploffingen waar
nam, nadat de duikboot onder water
was gegaan.
Het hoofdkwartier meldt voorts,
dat een vijandelijke duikboot, die
opereerde in het Z. der Chineesche
zee, op 10 Jan. het 5.000 ton meten
de Japansche hospitaalschip Harbin
Maroe tot zinken heeft gebracht.
Met uitzondering van personen zijn
de gewonden, die aan boord waren,
en de bemannig, gered. Het hoofd
kwartier verklaart, dat deze daad
een onmenschelijke handeling en
een flagrante schending van het in-'
ternationale protocol van 1912 be-
teekent.
INVASIEPLANNEN.
Washington, 13 Jan. (ANP). Uit
de gebeurtenissen na de verklaring
van Roosevelt, dat de Ver. Staten
troepen naar Groot Brittannië willen
zenden blijkt, dat het programma
voor de invasie in Europa bijna ge
reed is gekomen. Men is hier van
meening, dat de sterke strijdkrach
ten, die zich in Engeland bevinden,
voor een aanval op Europa moeten
worden gebruikt, terwijl de Ameri
kaansche troepen in hun plaas Enge
land zullen ,-erdedigen. De in Enge
land aanwezige legers hebben reeds
met de Duitschers gestreden, zoodat
zij het geschiktst zijn den zwaarsten
last van den strijd te dragen. Boven
dien heeft men ze sedert maanden
daarop voorbereid, zoodat ze ook ge
zien van een standpunt der moraal
logischer wijze vóór de Amerikaan
sche troepen voor een invasie moe
ten worden gebruikt.
Egypte verbreekt betrekkingen
met Bulgarije. (D.N.B.) - Het mi
nisterie van buitenlandsche zaken,
deelt mede, dat volgens een 3
Januari te Sofia ontvangen mede
deeling Egypte den 5en Januari de
betrekkingen met Bulgarije heeft
verbroken.
WINTERHULP NEDERLAND.
Strenge verkeerscontrole™.-
zal op 23 en 24 Januari ge
houden worden. Winterhulp-collec
tanten zullen op die dagen iedereen
aanhouden, die geen verkeers-insig-
ne heeft gekocht ten bate van zijn
noodlijdende landgenooten.
GEBRUIK TRANSPARANTPAPIER
BEPERKT.
's-Gravenhage, 13 Jan. In verband
met de noodzakelijke papierbezuini-
ging is het gebruik van transparant
papier zooals cellophane e.d. als ver
pakking voortaan aan beperkende
bepalingen gebonden. Naar aanlei
ding hieryan is het gebruik van dit
papier verboden voor die soort ver
pakkingen, welke niet noodzakelijk
zijn ter bescherming van de ver
pakte artikelen tegen schadelijke in
vloeden, zooals vocht, droogte enz.
GOEDE RESULTATEN VAN DE
IJSELMEERVISSCHERIJ.
Na de afsluiting van de Zuiderzee
is de omzet aan den vischafslag te
Lemmer nimmer zoo hoog geweest
als in het afgeloopen jaar. Bedroeg
deze in 1939 nog geen 67.000, in
1940 steeg de omzet tot 127.453.66.
De omzet over 1941 is echter nog
drie a vier maal zoo hoog als die
over 1940 en bedraagt niet minder
dan 420.392.65. Er werd te Lemmer
driemaal zoo veel aal aangevoerd
als in 1940 en anderhalf maal zoo
veel snoekbaars.
HONORARIA VAN ARTSEN
BIJ ZIEKENFONDSEN.
De voarlichtingsdienst van het
departement van sociale zaken
meldt:
Bij sommige ziekenfondsen blijkt
misverstand te bestaan omtrent de
uitbetaling van de honoraria aan de
deelnemende artsen, tandartsen, enz.
Deze uitbetaling behoort op de ge
bruikelijke wijze voortgang te vin
den. Indien de kasmiddelen van de
ziekenfondsen daartoe niet toerei
kend zijn, dient een voorschot te
worden aangevraagd bij den com
missaris, belast met het toezicht op
de ziekenfondsen, te 's-Gravenhage,
opdat de uitbetalingen aan de deel
nemers in elk geval verzekerd zijn.
Aai'dschok. - In den nacht van
13 Januari, omstreeks 3 uur, werd te
De Bilt een scherpe aardschok ge
registreerd, waarvan de oorsprong
op korten afstand in Zuid-Zuidooste
lijke richting gelegen was.
Vleesch in modderkuil. - Den
C.C.C.D. kwam ter oore, dat te Hoog
kerk (Gr.) een stier frauduleus was
geslacht. De man had een deel van
het vleesch in een zak gedaan en
om het te verbergen in een vieze
sloot gedeponeerd. Meer dan 100 kg
was in oude vuile kleeren verpakt
en toen in een modderkuil begraven.
Zoodra het weer „veilig" was, zou
het vleesch wer zijn opgehaald en
verkocht. Al het vleesch is afge
keurd.
VLIEGERS IN
WINTERKLEE-
DING. Vliegers
van een eskader ge
vechtsvliegtuigen in
het hooge Noorden
tijdens een tus-
schenlanding. Hun
kleeding is doel
matig en toch niet
leelijk.
(Weltbild-Polygoon-
P.K. Trapp)
IN DE VERSCH GEVALLEN SNEEUW KOMEN DE VRACHTAUTO'S
SLECHTS LANGZAAM VOORUIT. De mannen van de berichten-
troepen laden daarom hun rollen kabel op een slede, om zoodoende de
auto lichter te maken.
(Weltbild-Polygoon-P.K. Paul)
KA ART VA M PEIT
Boven aan de kaart ziet men nog een stukje van het eiland Mendanao,
cal tot de Philippijnen behoort. Daaronder volgt Nederl. Oost-Indië,
allereerst Borneo en Celebes. Het gebied, genaamd Sarawak, is het
Britsche gedeelte van Borneo, dat de Japanners reeds bezet hebben.
Het eiland Tarakan, ten O. van Borneo, is Nederlandsch gebied en
na verbitterden strijd door de Japanners bezet. Volgens Japansche
berichten heeft de bezetting gecapituleerd. Verder zijn Japansche
troepen geland bij Minahassa in hét N. van het eiland Celebes. Men
neemt aan, dat het einddoel der Japanners Makassar, de hoofdstad van
Celebes, is.
AMSTFRn AMifEE1h TtA? WN V^N DE GROOTE FIRMA'S TE
AMSTERDAM - heeft het lofwaardige initiatief genomen tot het
breien van wollen goederen voor de soldaten aan hét Oostfront Vele
handen maken licht en veel werk.
(Pax-Holland-de Haan)
WINTERHULPACTIE OP
23 EN 24 JANUARI.
Op die dagen houdt n.l. Winterhulp
Nederland haar straatcollecte met
verkoop van verkeersspeldjes.