N.V. Hwft M N.V. op dit blad •te nieuws de oorlogsbegroting deskundigen naar V.S.j ire prestatie-rit over 1000 k.m. ïrland-Engeland wordt uitgezonden. J EN VERVERIJ 4041 (3 lijnen) DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT Voortzetting oan de DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Salarisverbetering bij het onderwijs is noodzaak Het volkskind is nu de dupe SQHHBaHHÖG )S-inkopen Hors d'Oeuvre De bonaanwijzing voor bloem en rijst Lijk van Cortes gevonden? De Zuid-Amerikaanse sigaret „Lord Beveridge" in Nederland Noodtoestand te New-York Nederlands Elftal te Huddersfield aangekomen Zuinigheid geboden S TÉ. Ook al klauwt de Britse Leeuw Wij siemmen af Weerbericht STAD EN OMGEVING Goede avond voor Ned. Blindenbond Geslaagde opvoering van „Freuleken" Voordracht gemeente secretaris Restauratiekosten der Grote Kerk Onzuivere Zuivering I t Indische vraagstuk gadering van den ministerraad I ndeling van hei Indische vraag. I irbjj ook de commissie-generaal I >rdig zal zijn, is vastgesteld g a s. Zeer spoedig daarna I nderlijke ministerraad worden i ter bepaling van het standpunt ring. 1 Memorie van Antwoord op het I verslag over de begrotingen van I en 1947 kan het volgende wor. I van Oorlog is met 2tyn I >ot van Marine overtuigd van <ie I lijkheid de militaire pensioen. e herzien, meer in het bij zonde? I van de verzorging van slachtoffers, Zodanige wijzigin. voorgesteld, dat de slacht. t 1940 zich niet achtergesteld be. 2 gevoelen bij hen, die later wer. jffen. aangelegenheid der mobilisatie. I rs 1914-1918 heeft de volle aan- j r regering, evenals die der ge. j| in het algemeen, en der ichtoffers In het bijzonder, orstel om tot verbetering van del positie van eerstgenoemde ca- e geraken, is in bewerking. •uitse nieuwsbureau Dana in rikaanse zóne van Duitsland lat 300 Duitse deskundigen gebied der Industrie, finan. sernati -ïale aangelegenheöe; cijnen Vrijdag uit Bremen VS zijn vertrokken om t* bij de ontwikkeling van i ianse industrie, os dit plan zullen in het to i0 Duitsers en Oostenrijker! VS vertrekken. Indien zij proeftijd van een half jaar cwaair.heid hebben bewezen ij verlof krijgen te blijven en erikaanse burgerschap aan tt rij dag en Zaterdag gehouden prestatie-rit is in Tilbui| ;d. 108 van de 157 deelne reikten de finish. de eersten, die arriveerden, generaal Kruis en luitenant. Zwart. van de drie wagens gereden ïK-meisjes, bereikten de fi. derde had het moeten op. De wagens waren bemodderd na de rit, die door een zee >arcours was gegaan, ove! langs bospaden en polderwe. rii was de algemene opinie bij een volgende gelegen, lag weer zou meedoen, s kleine ongevallen zijn tfl, rit voorgekomen, doch gee: van ernstige aard. raject was als volgt ver.. Amersfoort Breda 247 km, Valkenburg Tilburg 209 km. tbalwedstrijd EngelandNeder- Woensdag 27 November a s. vaa uur over Hilversum I worden len. Een herhaling van de be- ;e flitsen uit deze wedstrijd avonds over dezelfde zender !0,45 uur. Tevens zullen de lief- een gedeelte van de match kuil en via de BBC-homeservice er 16,25 uur tot 17 uur. BUREAU: VOORDAM 9, ALKMAAR TELEFOON ADM. 3320 REDACTIE 3902 Giro 187294 Dir.: J. BtJlsma DINSDAG M NOVEMBER 1946 1448TE JAARGANG No. H>7 ALKMAABSCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties: 14 cent per müiimeter, x „Waagjes" tot 16 woorden 75 ct., elk woord meer 5 ct., uitsluitend contant Abonnementen: f 1.10 per maand, f 3.25 per kwartaai Hoofdredacteur M. H. E. Uyldert. plv. Tj. N. Adema, rayonredacteur D. A. Klomp (Van onzen specialen verslaggever). Er is niet alleen een vlucht van onderwijzeressen en onderwijzers van het platteland naar de grote steden, maar er is een vlucht van onderwijzend per soneel in het algemeen. Velen verlaten dit ambt om in andere beroepen wat meer te gaan verdienen. Inderdaad wordt het beroep van onderwijzeres of onderwijzer slecht betaald. Maar dat er een tekort dreigt te ontstaan, betwij felde -men ten sterkste bij het Departement van Onderwijs, Kunsten en Weten schappen en ook de directeur van de Rijkskweekschool te Den Haag, de heer W H. Balkenstein, zag door de nieuwe salarisregeling, die in het vooruitzicht wordt gesteld, zeker geen verdere teruggang, veel eerder een toeneming van onderwijzend personeel. „Hoe is de Rijkskweekschool be zet?" vroegen wij den heer Balken stein. Onze schoei heeft momenteel 64 leerlingen. Dat is geen slechte bezet ting", zei de directeur ons. „Andere kweekscholen, als in Amersfoort, Dor drecht en Middelburg zijn echter slecht bezet. Daarentegen maakt Groningen weer een goede indruk." „Dus over het algemeen?" „De bezetting is niet normaal. Vroeger leverden wij hier 30'geslaagden per jaar af. Dat getal is nu ongeveer 16". Indien Me scholen over ons land ongeveer 95 stuks de normale bezet ting zouden hebben, zou er een over productie zijn. Het aantal, dat nu per jaar wordt afgeleverd is juist genoeg om de .slijtage" van ongeveer 1400 onder wijzers per jaar te vervangen. Het aantal leerkrachten- is nl. een 32000. Het staatsexamen buiten de Kweek scholen om levert 50 tot 100 onderwij zers per jaar, de Kweekscholen zelf, per school, een 15 a 16 leerkrachten. Dit over de 95 scholen omgeslagen geeft de „slijtage" Negenjarige leerplicht. „Hoe denkt U over de toekomst?" „Door de bevolkingstoeneming dit jaar ongeveer 180,000 en door de voorstellen van dr. G Bolkestein over een negenjarige leerplicht, waarna nog drie jaar tot 18 jaar toe met ongeveer 8 uur per week les, zal er een grote uit breiding aan onderwijzend personeel noeten komen. En wij zijn over het [[dieptepunt heen, nu door de salaris- JeS8ling, die in het verschiet ligt, men in deze positie weer meer gaat zien Dit jaar gingen van de 14 geslaagde leerlingen van de Rijkskweekschool in Den Haag er 12 bij het onderwijs, in 1945 van 16 leerlingen 13, in 1944 van de 15 werden er 14 onderwijzer. Dit zijn geen slechte cijfers. „De aanmeldingen voor de kweek scholen in het algemeen ziet U dus wel in verband met de komende salaris regeling?" „Dat zeker. Als die er niet zou ko men, zie ik inderdaad in de toekomst een tekort", zei de heer Blankenstein. Van departementale zgde, zowel als l van kweekschoolzvjde verwacht men. dat zeker de salarisregeling er door zal komen. Dit zal ten nutte komen aan den onderwijzer, maar vooral aan onze kinderen, want dan kan men naar een verbeterd onderwijs gaan streven: klei nere klassen. Het volkskind is nu nog teveel de dupe van het juist toereikende personeel. ALGEMENE VERKIEZINGEN IN SPANJE? LAKE SUCCESS, 23 Nov. Uit bevoegde Latijns-Amerikaanse bron verluidt dat er „gegronde" geruch ten gaan, dat generaal Franco zal besluiten tot het houden van alge mene verkiezingen. raze prima aflevering ïNLIJK VERLAAGD ich teinigen: veel lien of plissé rader plooien of plissé inen 8 dagen iat 64. f 1.50 2.00 1.50 1-75 28 - TEL. 3294 JAN HAGEL Gisteren heb ik een oude be kende weergezien Hij zat toevaL lig in de trein tegenover mij Eerst kon ik hem niet thuisbren gen ik zou daarvoor ook niet veel hebben gevoeld, want zijn tronie was onaantrekkelijk maar plotseling wist ik- die man had mij, twee jaar geleden, als landwachter, alias Jan Hagel, van een zak eigenheimers beroofd, ik was over de ontmoeting noga verbaasd ».Niet meer met een dubbel loops?" vroeg ik. „En niet meer achter prikkeldraad?" „Meneer", zei hij, met iets van verontwaardiging, „ik heb des tijds uit idealisme - zak aardappels in g8pA t onderbrak ik hem. "Pt'; zei alsof het iets be trof dat van geen betekenis was „dat is verjaard Het ergste voor mij is, dat ik op vrije voeten ben gesteld, juist nu het in het kamp prettig begint te worden." „Prettig?" vroeg ik verbaasd. „Ja, prettig, rustig, gezellig, bevestigde hij, „Er is nu een or der afgekomen, waarin staat dai de bewakers, ingaande 25 Novem ber, „U" en „mijnheer" tegen ons moeten zeggen en dat order op behoorlijke toon moeten wor den gegeven Wie dat niet doe gaat de bunker in". „Wat?" riep ik, „de bewaker de bunker in, als zij...." „Wis en waarachtig", zei de ex landwachter. met iets van triom in zijn gluiperige blik „Er. waarom niet? Wij zijn toch zekei geen misdadigers, al hebben wi het verkeerde paard gewed wilt u een sigaret?" Hij stak |en klauw met een pakje Luck> strike naar mij uit. ».Dank UJ\ zei ik, voorzichtig ^shalve met nadruk op de U •'ik rook liever mijn zuidameri kaanse", en ik stak een Lister ®P- De geur was niet aangenaam maar zuiverde toch n.og de at mosfeer. KREEFT. Er zal om reden van vereenvoudiging binnenkort verandering komen in de bonaanwijzing voor bloem en rijst voor de jongste kindergroep. Thans worden deze bonnen per 14 dagen aangewezen en geven, zoals be kend, recht op een rantsoen van 300 gram bloem en 250 gram rijst per twee weken. Te beginnen op 7 December zal voor bloem telkens een bon van 600 gram worden aangewezen voor vier weken. Voor rijst zal met ingang van 21 Dec. hetzelfde geschieden met dien verstan de, dat pér vier weken 500 gram wordt verstrekt. Er komt dus geen verandering in de grootte der rantsoenen. Naar te Mexico verluidt, aldus het Franse persbureau AFP, is het stof felijk overschot van Fernando Cor tes, den in 1547 overleden Spaansen veroveraar van Mexico, kort geleden gevonden in een particuliere crypte van een in de oude wijk van de hoofdstad van Mexico gelegen zieken huis, waar oudtijds de nakomelingen van den beroemden veroveraar heb ben gewoond. Deze vondst, die ge heim wordt gehouden, totdat de authenticiteit volkomen bewezen kan worden, zou van aanzienlijk histo risch belang zijn, daar het stoffelijk overschot van Cornet nooit werd te ruggevonden en het levenseinde van den Spaansen kapitein altijd in duis- ^^^ehuld^is^ebleven^^ Winkeliers die geen sigaretten van Zuidamerikaanse tabak kunnen of wensen te verkopen, kunnen zich, onqer opgave van de in hun bezit zijnde hoeveelheden wenden tot het Rijksbureau voor tabak en tabaksproducten, Riouwstraat 182, Den Haag, dat zorg zal dragen de hoeveelhe den elders te plaatsen De productie van Zuidamerikaanse siga retten beoogde slechts tegemoet te ko men aan de wens van sommige rokers om uitsluitend sigaretten op hun bon te kunnen krijgen. Lord Beveridge is voor een bezoek aan Nederland op kasteel oud-Wassenaar ge arriveerd. Lord Beveridge, vooral bekend door zijn plan betreffende sociale verze kering heeft afgelopen dagen ln België doorgebracht waar hij in Gent, Antwer pen en Luik lezingen heeft gehouden, Maandagmorgen omstreeks *10 uur ls Lord Beveridge met zijn echtgenote per auto uit Luik vertrokken. De Engelse gast zal tijdens zijn bezoek aan ons land o.a benoemd worden tot doctor honoris causa der Economische Hogeschool te Rotterdam. Maandag 30 November a.s zal hij per boot weer naar Engeland vertrekken. New-York: De burgemeester van New-York heeft de noodtoestand af gekondigd. Deze stap volgt ®P een op roep om drastische maatregelen op economisch gebied te nemen teneinde aan de door de mijnwerkersstaking veroorzaakte crisis, het hoofd te bieden. Deze maatregelen zouden zo nodig om vatten het sluiten van scholen en amu sementsbedrijven, het staken van de straatverlichting en het beperken van bepaalde industrieën. De Nederlandse voetbalploeg ar riveerde gsiteravond in het hotel ongeveer gelijktijdig met de Engel se spelers. Het enige verschil be stond hierin, dat de Nederlanders 23 dozijn eieren en 6 hammen met zich meegebracht hadden, als aanvulling van hun rantsoenen gedurende de dagen, dat zij in Engeland vertoe ven. De burgemeester van Hudders field de heer T. Smails, zal heden avond vanuit Leeds het Nederland se volk over de radio toespreken. Het Ministerie van Economische Zaken vestigt «r d® aandacht op, dat de staking in de Amerikaanse kolen mijnen de kol-npositie hier te lande zeer ongunstig beïnvloed. Alles zal derhalve in het werk moeten worden gesteld om elk, niet strikt noodzake lijk, verbruik van kolen, gas en elec- triciteit te vermijden. Zo zal ondanks de onbegrijpelijke wens van de middenstanders, ook voor de komende, feestdagen geen stroom voor etalages en reclameverlichting be schikbaar kunnen worden gesteld. Voorts zal het publiek zich stipt die nen te houden aan de rantsoenen voor gas en electriciteit, zoals deze laatste lijk werden vastgesteld op 1 October jl. Overschrijding van deze rantsoenen kan in geen geval worden toegestaan. Teneinde een te hoge „spitsbelasting" der electrische centrales te voorkomen, moet tenslotte worden aangedrongen op een zo gering mogelijk stroomver bruik tussen 7,30 en 9,30 voormiddags en 15.30 uur en 18.30 uur namiddags i v>': 'i - ONDER GROTE BELANGSTELLING WERD TE OVERVEEN DE BROU WERSKOLK-VELDLOOP 1946 GEHOUDEN. Het heuvelachtige terrein leverde heel wat moeilijkheden op voor de deelnemers. De E-klassers in actie. A. N. P. P „Wij zullen onze huid duur verhopen" ENGELAND—NEDERLAND „Probeer je huid zo duur mogelijk te verkopen". Dit is het devies, dat Karei Lotsy zijn mannen heeft meegegeven voor de grote strijd, welke morgenmid dag te Huddersfield tussen Engeland en Nederland zal worden gespeeld. Tien duizenden in den lande zullen via hun radio luisteren naar Ir van Emmenes en de wedstrijd volgen, welke de gemoederen van tallozen in de afgelopen dagen heeft bezig gehouden. Aan de vooravond van EngelandNederland gaan onze gedachten uit naar eerdere ontmoetingen, naar de onvergetelijke 21 op Houtrust, naar de eervolle 01 nederlaag van 1935, maar ook naar de débéele van Darlington Wij tasten .niet tevergeefs in de historie van het Nederlandse voetbal om te zoeken naar grote en grootse momenten, zonder daarbij te vergeten, dat het Nederlands elftal van toen niet het elftal van heden is. Wij gaan - hoe pijnlijk het ook is de realiteit onder ogen te zien een zekere nederlaag tegemoet. Hopen wij slechts, dat het niet alleen van de élegance van het Engelse team zal afhangen, of de nederlaag eervol zal zijn. Als onze Oranje elf het devies van Lotsy tot de zijne maakt, als het Nederlands elftal vecht voor alles wat het waard is en dat is meer dan velen vermoeden, dan kunnen wij tevreden zijn. 15.15—17 uur: HILVERSUM 1, Reporta ge van EngelandNe land door Ir. A. van Emmenes. 16.25—17 uur: BBC-HOMESERVICE: Britse Reportage. 30—20,45 uur: HILVERSUM 1: Be langrijkste flitsen uit de wedstrijd. Smit, Wilkes en Drager en Bergman op de vleugels. Op hun schouders rust de moeilijke taak de eer van het Nederland se voetbal hoog te houden. Mogen zij uit de veelvuldige critiek op dit team het enthousiasme putten, dat ons reeds zo menigmaal aangename verrassingen heeft geschonken. En dan tot besluit van deze regels een goede raad aan allen, die aan een En- geland-Nederland-koorts lijden. De raad- Tegenover het stopper-spil systeem kan worden gebracht Kraak in het doel, geving, is ontleend aan „De Sportkro- der Engelse profs, zal ons elftal, aldus de Ajax-achterhoede, de kanthalfs van niek", welk blad schrijft: „Er zijn slechts -ertelde ons Piet Kraak, het Nederlandse Feijenoord met het grote vraagteken drie mogelijkheden, wij winnen, verlie- opportuniteitsvoetbal plaatsen. Met verre Vermeer, de voorhoede met Roozen, zen of spelen gelijk. Dat is alles", trappen zal de achterhoede het terrein NEDERLAND WISSELEND BEWOLKT Weersverwachting, geldig tot heden avond: Meest matige wind tussen West en Zuid. Wisselend bewolkt met hier en daar tijdelijk enige regen. Weinig verandering in temperatuur. zuiveren, overtuigd van het feit, dat edere fout in de omgeving van het straf schopgebied door Lawton c.s. zal worden ^'gestraft. Wij behoeven ons geen il lusies te maken over een onderschatting van de zijde der Britten. De Engelse pers heeft geëist, dat het prestige van het Engelse hogeschool-voetbal, geknakt door successen van continentale ploegen op het Britse eiland, hersteld zal wor den. Engeland beschouwt de ontmoeting als een „full international" en heeft zijn beste voetbal ambassadeurs afge vaardigd naar Huddersfield. Wij komen in het veld tegen de grootmeesters van het Engelse voetbal. Wat dit zeggen wil, zullen wij morgen weten, als het laatste fluitsignaal van scheidsrechter Martin geklonken heeft. Wij stellen hier tegenover een elftal, dat weliswaar in de oefenwedstrijden geen grote indruk maakte, doch het bes te is, wat momenteel binnen de lijnen POTHARST (Ajax) PAAUWE (Feijenoord) KRAAK (Stormvogels) VAN DER LINDEN (Ajax) DRAEGER (Ajax) WILKES (Xerxes VERMEER (Excelsior) ROOZEN (Haarlem) DE VROET (Feijenoord) SMIT (Haarlem BERGMAN (BI. Wit) Scheidsrechter Martin (Schotland) LANGTON MANNION LAWTON CARTER (Blackb.R) (Middlesbrough) (Chelsea) (Derby C) JOHNSTON FRANKLIN (Blackpool) (Stoke C) HARDWICK SCOTT (Middlesbrough) (Arsenal) SWIFT (Manchester C) FINNEY (Preston N E) WRIGHT (W elves) ENGELAND Gisteravond vond in het Guldetj Vlies een door het Alkm. Comité georgani seerde avond plaats ten bate van de Ned. Blindenbond. Gezien het mooie en sympathieke doel had de zaal geheel uitverkocht moeten zijn. Maar het vrij grote aantal aanwezigen werd daarvoor dubbel hartelijk welkom geheten door den heer C F D Kohnert namens het Comité. Een bijzonder woord richtte spr. tot de vereniging Ontspanning na Ar beid (ONA) uit Westerlicht, tot,den heer v d Berg, den propagandist van de Ned. Blindenbond en tot den blinden pianist Piet Visser uit Koedijk. Deze liet oa. de aanwezigen genieten van een aantal keu rig door hem uitgevoerde stukken. De heer v d Berg hield tussen het tweede en derde bedrijf van het toneelstuk een toespraak, die luide werd toegejuicht Spr. vestigde er om. de aandacht op, hoe de Ned Blindenbond na de moeilijke ja ren, waarin zij oa. 130 Joodse blinden tnoest verliezen, het tehuis vcor blinden te Wolfheze en diverse inrichtingen voor blindenonderwijs. Maar thans is de Bond bij haar 50-jarig bestaan weer in volle actie om het verloren terrein te her winnen. Ook de Ned Staat begint de hel pende hand te bieden en van de 4000 blinden die ons land telt, zijn reeds velen op velerlei gebied te werk gesteld. Zij y/orden voor volwaardig aangezien. Dank bracht spr aan den heer Kohnert voor het Comité en ook namens het hoofd bestuur aan de vereniging „ONA" Een opwekking om tot donateur van de Blin denbond toe te treden bracht ruim 40 nieuwe leden op. De opvoering van het stuk „Uw wil geschiede" is een groot succes geworden Onder leiding van den heer Huygen heb ben de personeelleden van Westerlicht het lang niet gemakkelijke stuk met zijn dramatische situaties zeer goed ge speeld en na elk bedrijf klonk een wel gemeend en verdiend applaus. Ben Tiedema met vrouw en dochter en Tjada de boerenzoon droegen het stuk. E. de Jong, Nel Dalenberg, Rosa Bruyns als de dochter kweten zich uit stekend van hun taak. Ook J de Jong (Tjada), J Douma (Japik) en Henny Hich te (Marijke) werkten met de overigen op goede wijze samen tot een sluitend ge heel. Na het applaus dat opklonk aan het slot, sprak de heer Kohnert een wel gemeend dankwoord tot de leden van „ONA", tot den voorzitter en tot den regisseur Huygen, terwijl hij een mooie bouquet bloemen aanbood aan Rosa Bruyns voor haar spél als Pleuntje daarmee de gehele vereniging huldigend. Het was een mooie propaganda-avond voor een prachtig doel. „Wij hebben genoten van het spel van Miebeltjezei de Luitenant Kelck- hoven aan het slot van de voorstelling, gisteravond in het Wapen van Heems kerk. Wij ook, maar als we dan toch namen gaan noemen (wat 'we liever niet doen), zeker niet, als alle acteurs en actrices zulk voortreffelijk werk leverden) dan beginnen wij met Hans Everts, die als de verlamde Job een volkomen beheers te, ten volle verantwoorde creatie bracht, en met een enkel gebaar een gemoeds stemming weet uit te drukken, waar voor nog geen honderd woorden voldoen de zijn. Doch ook de overige spelers komt lof toe vcor hun uitbeelding. „Freuleken" is een sterk stuk, met goede speelscènes en dit jonge gezelschap, de Toneelgroep Studio 1946, heeft het vertolkt op een wijze die alle waardéring verdient, en ook kreeg, getuige het aanhoudende ap plaus van de volle zaal. Zonder iemand te kort te doen, willen wij nog noemen Henny Faasen als de geënalteerde Hen- riette van Averling, Mary Beyer als Miebetje en natuurlijk Freuleken zelf, van Doreen van Oven Helaas moeten wij het hierbij laten. Een gave vertolking van een gaaf stuk! De RAO heeft met deze opvoering eer ingelegd! In de Donderdagmiddag te 3 uur te houden raadsvergadering zal in de va cature van Prof. Mr. A Koelma, die tot burgemeester is benoemd, een gemeen te-secretaris worden benoemd, waarbij de datum van in functietreding op 28 November is vastgesteld. De aanbeveling luidt: 1 mr R Veendorp, referendaris ter gemeente-secretarie. 2 D van Barnveld, Hoofdcommies ter gemeente-secretarie. In 1939 ging de Alkmaarse Raad een overeenkomst aan met de staat voor het verkrijgen van een voorschot van hoogstens f 124.000,in de kesten der kerkrestauratie, welke op f 520 000,— waren geraamd. In 1942 en 1944 werd deze subsidie verhoogd met resp. f 12.000,en f 37,200,Thans verzoeken kerkvoog den der Ned Herv Gem een verhoging van 24% van f 130 000,—, met welk be drag de restauratiekosten door de ho gere prijzen van materialen, arbeidslo nen en sociale lasten moeten worden verhoogd. De minister van O K en W is genegen de Rijksbijdrage met 57% van deze f 130-000,(dus f 74.100,te verhogen en de minister van Openbare werken is bereid het voor de restauratie aan de gemeente verleende voorschot uit het erediet voor de werkverruiming dat f 174.000,bedraagt met f 31 200,— te verhogen en dus op f 205,000,— te bren gen. In de rest 7an de aangevraagde subsidie (f 24.700,zal voor 4% van de f 130 000,(dus f 5.200,door de ker kelijke gemeente en voor 15% (dus f 19.500,door de Provincie moeten worden deelgenomen. B en W stellen thans voor de gem.- subsidie in de restauratiekosten met f 31..200,te verhogen en ter verkrij ging van een voorschot tot dit bedrag een overeenkomst met de Staat aan te gaan. JN een gezelschap, enkele maanden. vóór de bevrijding bijeen en waarin hevig geijverd werd voor een grondige zuivering op ieder gebied, maakte een bedachtzaam man een onzer meest ge ziene predikanten de opmerking, dat men van een rechtvaardige zuivering geen al te grote verwachtingen koesteren moest, daar de hartstochten, zeker in de eerste jaren, vrij spel zouden hebben eil recht spoedig krom wordt als de drift van hart en geest om maar niet te spreken van het persoonlijk belang zich er in mengt. De anderen hechtten toen weinig waar de aan dit woord, maar de uitkomst heeft helaas bewezen, dat deze mensenkenner geen ij dele taal gesproken heeft De zui vering is op het Nederlandse volk losge laten en heeft bij veel recht ook veel on recht gedaan. Het verstandig advies van den heer Burger, die de opvatting heeft gehuldigd, dat men niet naar gemaakte fouten, doch naar foute mensen diende te zoeken is in de wind geslagen en er zijn uit het zuiveringssysteem dat nog steeds gevolgd wordt beslisingen voortgevloeid, welke, naar de „Nat. Rott Crt" onlangs opmerkte, „zulke scheve en potsierlijke situaties hebben geschapen, dat, de zui veringsactie bezig is haar laatste greintje erediet te verspelen." Het blad herinnert eraan, hoe sommige personen uitgesloten of uit recht ontzet zijn, die op ander ge bied weer door hun vakgenoten als zuiveraars zijn aanvaard. „De zuivering is een onontwarbare knoop geworden. Alleen een forse ingreep kan ons van het morele échec, dat wij op dit terrein als volk hebben geleden, enigermate doen herstellen. De kwestie moet nu eindelijk, anderhalf Jaar na de +otale bevrijding, in het hart worden getast" JNDERDAAD, de zuivering schiet haar doel voorbij en maakt haar werk, dat toch zeker nuttig en nodig is, tot een klucht. Ook naar de opvatting van de oprechte voorstanders van rechtvaardige zuivering Ware de zuivering slechts een klucht, het zou lachwekkend doch niet tragisch zijn. In vele gevallen echter heeft zij een tragi-comisch karakter verkregen die voor den gedupeerde ernstige gevolgen heeft Wij denken hierbij in de eerste plaatsaan de zuivering in de kunstwe reld waar de hartstocht en de partijdig heid, om van andere zwakten der men selijke natuur maar niet te spreken, zich vrij hebben uitgevierd, want kunstenaars hebben niet slechts een subtiel-gevoelige maar uiteraard ook een gepassioneerde natuur en de passie is niet bepaald ge schikt om rechtvaardig recht te betrach ten. J7R zijn dezer dagen weer enige geval len ruchtbaar geworden van onzuivere zuivering die het systeem in een schril licht hebben geplaatst Daar is dat van Johan "de Meester, toneelspeler en regis seur, die in Juni '45 door de ereraad voor toneelkunst is geschorst op grond van bezwarende verklaringen van zijn kunst broeder Hans van Meerten, lid van de ereraad. De Centrale Ereraad voor de kunst heeft den heer de Meester thans vrijgesproken De heer van Meerten heeft zijn beschuldigingen niet onder' ede wil len herhalen en Johan de Meester zal thans tegen hem een klacht wegens smaad indienen. Maar intussen heeft dit lid van de ereraad over heel wat kunstenaars de staf kunnen breken Een tweede geval dat wij willen rele veren er zijn er meer is ernstiger en betreft de zaak van den dirigent Ed. Flipse, die, na eerst veroordeeld geweest te zijn, door de Centrale Ereraad volko men is gerehabiliteerd, zo volkomen, dat er zelfs geen motief voor een berisping kon worden gevonden. Intussen heeft deze hoogstaande kunstenaar zich de valse betichtingen dermate aangetrokken wij merkten reeds op dat kunstenaars zeer gevoelige mensen plegen te zijn dat zijn zenuwgestel ernstig is geschokt. H A Lunshof heeft in zijn brochure „Mo derne inquisitie" herinnerd aan een woord van Admiraal de Ruyter, die een zijner onderbevelhebbers, toen deze als rechter over een schepeling optreden moest, heeft gewraakt door te zeggen: „daar schuilen passleën onder". Inder daad, bij berechting zijn hartstochten uit den boze. J)E ereraad voor de letterkunde heeft uit de beslissingen door de Centrale Ereraad genomen de enige consequentie getrokken welke voor de hand ligt en heeft Zaterdag zijn ontslag ingediend. Vermoedelijk zullen andere ereraden dit voorbeeld volgen. Deze ereraden velden hun oordeel naar persoonlijke, dus zeer subjectieve overtuiging; iedere nauwkeu rig omschreven norm ontbrak De Cen trale Ereraad echter verlangt dat be schuldigingen worden gestaafd door wet tig en overtuigend bewijs, zoals dat in een rechtsstaat behoort en zoals ieder rechtgeaard Nederlander verwachten mag. Zuivering is noodzakelijk, doch zij dient te geschieden naar een norm van recht, die iedere willekeur buitensluit Waar dit niet het geval is ziet het er met het recht en de persoonlijke veiligheid beden kelijk uit. u. Uit het huis van den ex-president van Siam te Beverley Hills (Californië) is voor ongeveer 30.000 dolar aan juwelen ge stolen, Te Leiden is een driejarig jongetje tn de sloot langs de Nachtegalenlaan ge vallen en verdronken. Max Schmeling is door de zuiverings rechtbank te Hamburg „vrij van nazi smetten" verklaard, Duizenden leden van de Franse Vak-Centrale hebben te Parijs een de monstra tie gehouden onder het mot.o „Wij eisen meer vers vlees." Alle zitplaatsen van het Stadion te Huddersfield zijn voor de wedstrijd En geland—Nederland reeds uitverkocht Mei de verkoop der staanplaatsen begint men Woensdag.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1946 | | pagina 1