Leerzame
Beetwo
STAD EN OMGEVING
De heer Wortel 25 jaar in
gemeentedienst
Huldiging van den
archivaris
AGENDA
Heiloo.
Notaris gaat heen
Soldaten en muziek
Burgerlijke Stand
Politierechter
Uitspraken van de rechtbank
Bergen.
De Zweedse Volkshogeschool
te Tarna
St. Pancras.
Raadsvergadering
Stompetoren.
Langedijk,
Broek op Langendijk.
Hensbroek
Met lijntrekken komt óók werk
tot stand
Alkmaar aan het
electrisch net
Laatste Berichten
k
Citroenen voor volwassene
Twaalf doden te Medan
Koedijk
Castricum
Waaraan men zich ergert
Van bint lof amtkt
Zondag herdacht de heer Th. P.
ft. Wortel, archivaris van Alkmaar,
de dag, waarop hij voor 25 jaar in
dienst der gemeente is gekomen
p":''
De heer Wortel is te Alkmaar gebo
den op 13 Februari 1903, bezocht de
R.H.B.S. en werd op 1 December 1921
onder mej. Bruining benoemd tot klerk
aan het Gemeente-archief. Later werk
te de heer Wortel onder leiding van
den archivaris Dresch en het archief
was natuurlijk een practische leer
school. In zijn vrije avonden studeerde
de heer Wortel Nederlandse taal en
letterkunde en hij slaagde voor het exa
men Nederlands M.O. Hij hospiteerde
aan de R.H.B.S. onder den heer D.L
Daalder die van mening was, dat er
wel een goed leraar uit hem zou groei
en.
Evenwel, het lot besliste anders. Na
het overlijden van den heer N. J. M
Dresch (1 December 1937) werd de heer
Wortel op 1 April 1938 benoemd tot
gemeente-archivaris. Hij publiceerde di
verse artikelen in periodieken en hij
schreef een boek over Oud-Alkmaar,
dat in de Heemschut-serie verscheen.
Dat hij in het verenigingsleven een
vooraanstaande plaats inneemt, bewijst
wel zijn bestuurderschap van verschil
lende organisaties.
De heer Wortel is bestuurslid van
Oud-Alkmaar, secretaris van het
Historisch Genootschap Oud West-
Friesland, secretaris van de Com
missie van Landschapsschoon in
Hollands Noorderkwartier, be
stuurslid van de Nederlandse Ver
eniging van archivarissen in Neder
land, gemeentelijk gedelegeerde in
het bestuur der Openbare Lees
zaal en boekerij en bestuurslid van
diverse andere verenigingen.
Verder is de heer Wortel redac
teur van „De Speelwagen" een or
gaan van samenwerkende oudheid
kundige verenigingen in Hollands
Noorderkwartier.
Uit dit alles blijkt wel, dat onze ge
meente-archivaris een veelzijdig man is
en het valt dan ook niet te verwonde
ren, dat hem gister een welverdiende
hulde gebracht werd.
De huldiging.
De huldiging had gistermiddag half
drie plaats in de feestelijk met bloemen
gesierde kamer van B. en W.
De wnd. burgemeester, wethouder G.
van Slingerland, sprak den jubilaris
toe, waarbij hij opmerkte, dat burge
meester Koelma hier werd gemist, die
toch gaarne zijn persoonlijke felicita
ties zou hebben aangeboden. Spr. vond
eigenlijk een zilveren jubileum geen
schokkende gebeurtenis, maar iets an
der wordt het, als men die mijlpaal be
reikt op 43-jarige leeftijd. De heer van
Slingerland noemde dit geen toevallig
heid.Daartoe zijn capaciteiten vereist,
capaciteiten die de heer Wortel in hoge
mate bezit. Na de loopbaan van den
jubilaris in korte trekken te hebben
geschilderd, waarbij de veelzijdigheid
van den heer Wortel naar voren kwam,
besloot de wnd. burgemeester, die na
mens het college van B. en W. sprak,
met een hartelijke gelukwens, onder
aanbieding van de zilveren legpenning
der gemeente, Spr. hoopte dat de ju
bilaris nog vele jaren in dienst van de
gemeente Alkmaar zou mogen werken.
Namens de hoofden van takken van
dienst voerde vervolgens de heer W.
Voorthuijsen het woord. Hij zeide te
weten, dat de jubilaris getwijfeld had te
zullen verschijnen op deze, toch zo be
langrijke dag. Toch was spr. blij, dat
dit wel het geval was. De jubilaris is
een persoonlijkheid, die niet op de
voorgrond treedt. In tegenstelling met
wijlen den heer Dresch, noemde spr.
den heer Wortel den „Zwijger".
„Bij U, geachte jubilaris, is de functie
van „schatbewaarder van geestelijk
goed" in uitstekende handen". Spr, be
sloot met een hartelijke gelukwens,
waarbij hij den heer Wortel enige fraaie
boeken aanbood, terwijl mevr. Wortel
een bouquet rozen kreeg.
De heer Groesbeek, wnd. Rijks-archi
varis sloot zich bij den vorigen spreker
aan en bracht ook de gelukwensen
over van den heer Baart de la Faille
en het personeel van het Rijks-archief
te Haarlem. Mej. Koerts bracht felici
taties namens het bestuur van de ver
eniging van Archivarissen.
De heer Wortel antwoordt.
De heer Wortel beantwoordde de
toespraken, waarbij hij zeide, vervuld te
zijn van een gevoel van dankbaarheid,
geen gevolg te hebben gegeven aan z'n
eerst gekoesterd voornemen, de dag
niet te herdenken. Thans had spr. ge
legenheid, zijn gevoelens van dankbaar
heid tegenover het gemeentebestuur tot
uiting te brengen en tevens tegenover
hen, die hem hielpen, datgene te be
reiken, wat hij thans is.
De heer Wortel haalde het ge
vleugelde woord aam „Archieven
zijn niet dood, ze leven, als de
mens maar leeft, die er gebruik van
maakt".
„Daar ben is steeds op uit," aldus de
heer Wortel, „om ze te laten leven".
Spr. zeide een brief en een stoffelijk
blijk van belangstelling te hebben ont
vangen van prof. Koelma, waarvoor hij
zeer erkentelijk is.
Nadat de heer Wortel was uitgespro
ken, werd de jubilaris en mevr. Wortel
door het college van B. en W. en de
aanwezigen gelukgewenst.
WOENSDAG;
Harmonie: 7 en 9,30 uur „De dief var
Bagdad"; 14 Jaar.
2,30 uur matinee.
Victoria: 8 uur Lady Hamilton; 18 jaar
2,30 uur matinee.
Cinema-Americain: 8 uur Aloha
het lied der eilanden. Onder 14 jaar zon
der geleide geen toegang.
2,30 uur matinee.
A.B.T.: 8 uur Valstrikken; 18 jaar.
ADO II-FORESTERS I 1—3
Keurig gedaan Foresters I. Dat is een
compliment waard Hiermede is de ge
vaarlijkste klip omzeild. In*de loop van
de week zullen wij de stand van 2 D
plaatsen, waarin Foresters nu zo fier aan
de kop gaat.
USVU- HSV 2—1
Het is een slecht resultaat geweest wat
onze 4e klassers Zondag jl. brachten Er
moest weer geëxperimenteerd worden
met een nieuwe opstelling, die niet vol
deed Het is een qua spel van beide kan
ten een slechte wedstrijd geweest. Het
wordt de voorsprong op nummer laatst
is nog slechts 3 punten intussen op
passen!
SINT NICOLAAS KOMT!
Morgen komt Sinterklaas in De Rusten
de Jager, die momenteel zijn intrek heeft
genomen op Nijenburgh en waarschijnlijk
daar vandaan gehaald zal worden om
met milde hand in de Rustende Jager
versnaperingen uit te delen, voor de kin
deren van de Openbare Lagere School.
De receptie,
In de daarop volgende receptie maak
ten velen gebruik van de gelegenheid
den jubilaris en diens echtgenote per
soonlijk geluk te wensen.
Vele bestuursleden van diverse ver
enigingen, waarin de heer Wortel als
bestuurslid oi gemeentelijk gedele
geerde zitting heeft, spraken den ju
bilaris toe en boden hem geschenken
aan.
Uit deze huldiging is wel gebleken,
hoezeer de heer Wortel en zijn persoon
en zijn werk in deze gemeente wordt
gewaardeerd.
Bij Kon besluit is op zijn verzoek aan
M C Roos met ingang van 1 Januari 1947
eervol ontslag verleend uit zijn ambt van
notaris te Alkmaar.
Niet meer dan tweehonderd militairen
en burgers wachtten gisteren in 't Gul
den Vlies op de dingen die komen zou
den Jammer, dat het er niet meer waren!
De wegblijvers hebben een goede avond
gemist! Direct na het openingswoord van
den luitenant van Kelckhoven blies het
RAO-orkest achter de nog gesloten gor
dijnen de pittige RAO-mars de zaal in en
toen het applaus voor dat nummer een
maal geluwd was, is er een programma
afgewerkt, dat klonk als een klok. Niet
alleen de swingmuziek kreeg een beurt
(waar wij eerlijk gezegd, wat bang voor
waren) maar ook het licht klassieke gen
re stond op het programma. Sergeant
Henk Hal trad als conferencier op, een
taak, die hem tenvolle toevertrouwd
bleek, en behalve goede ontspanning
bracht deze avond ook een sterk ontwik
kelend element. Daarom is het ook zo
jammer, dat niet meer soldaten en vooral
burgers, de RAO -avonden bijwonen, dan
tot nu toe het geval is In het bijzonder
willen wij noemen een cello-solo van den
leider van het ensemble, serg. maj Phi
lip Janssen, die Le Cygne gevoelig ver-,
tolkte, de Serenade in Blue, van den pia
nist Jan van Balkom met orkest, enige
goede guitaar-soli van Ab Bronkhorst en
't fijne „Herfststemming" gecomponeerd
door den leider van de dansmuziek, Mar
tin Jansen. Dick de Groot goochelde op
zijn accordeon en toonde zich ook een
vaardig begeleider aan de vleugel. Vol
variatie werd het programma afgewerkt,
waarbij Hal zorgde voor vaart met zijn
droge uitdrukkingen. En toen het einde
kwam met het onsterfelijke werk in G
kleine terts op 23, „In the Mood" hield
het applaus minutenlang aan....
Alkm Crt
Geboren: Alfred C, z van C W
Tamis en P M Stins
Getrouwd: Gerardus Mulders en
Maria C Abrahams Johannes J Spaans
en Johanna M L Kraan
Overleden: Antoon J J Kühne,
wedr van C Rekers, 72 jaar.
MAG HET DAN WEL?
Tegen Franciscus P H en Elias P B uit
Alkmaar was proces-verbaal opgemaakt
omdat zij onrechtmatig grint hadden
weggehaald, dat aan het Rijk toebehoor
de. Het excuus dat zij aanvoerden: „Wij
dachten dat het grint van Stoel was
klonk nogal onnozel, want het feit blijft
hetzelfde. Het bleek echter dat Elias P B
te goeder trouw had gehandeld en daar
om zal Franciscus nog eens alleen moe
ten verschijnen.
'N KLEINE MISSTAP
Dat Henricus W uit Oudorp zich had
vergrepen aan de goederen uit het pak
huis van de fa H was klaarblijkelijk te
wijten geweest aan de oorlogsomstandig
heden. Over hem was een gunstig rap
port Ingekomen en daarom eiste de
politierechter 3 maanden voorwaardelijk
met een proeftijd van 3 jaar.
De meervoudige kamer van de recht
bank te Alkmaar deed heden uitspraak
in de volgende zaken:
Joris G. diefstal, 1 jaar en 3 maanden
met aftrek.
George A. I. diefstal, 1 jaar en 8 mnd.
Jan Dirk V 8 maanden, waarvan 3
voorw diefstal.
Arien H. diefstal. 2 jaar in strafgev. v.
jongelieden, met aftrek.
Jan H. B. diefstal, 1 jaar met aftrek.
proeftijd van 2 jaar.
Dirk D. vrijspraak.
Simon K. idem.
Jan H. 1 jaar waarvan 6 mnd. voorw
met een proeftijd van 4 jaar.
Jan H. B, diefstal. 1 jaar met fatrek.
WINKELVERLICHTING
Ten overvloede wordt er nog eens op
gewezen, dat de verlichting van winkel
étalages NOOIT mag branden, noch over
dag, noch 's avonds. Verlichting in de
winkels zelf moet des avonds na de wet
telijke sluitingstijd gedoofd zijn.
Een groot aantal belangstellenden was
naar „Het' Oude Hof" gekomen om een
indruk te krijgen van het volkshoge-
schoolwerk, zoals zich dat in Zweden
heeft ontwikkeld Aan de hand van de ter
gelegenheid van het 75-jarig bestaan der
Zweedse volkshogescholen gemaakte film
vertelde mevr Visser—-Ven het een en
ander over de VHS te Fërna bij Stock
holm, die zij dit jaar tweemaal had be
zocht De VHSch, zoals die zich in Zwe
den naar de daar bestaande behoeften
heeft ontwikkeld, vertoont nog al enig
verschil met het werk in Nederland Daar
worden cursussen gehouden van vijf en
van drie maanden. Er wordt daar weinig
of geen tijd besteed aan practisch werk,
maar les gegeven in aardrijkskunde, ge
schiedenis, wiskunde enz en voorbereid
voor examens Wel een tegenstelling met
onze volkshogescholen, die het bijbrengen
van wetenschappelijke kennis en vakken
nis overlaten aan hogescholen en vakscho_
len en waar het doel gericht is op de op
voeding van volwassenen tot persoonlijk
heden met een sterk verantwoordelijk
heidsgevoel jegens de gemeenschap Onze
14-daagse cursussen bedoelen een plaats
te scheppen, waar studenten en arbeiders,
plattelanders en stedelingen, Nederlan
ders van alle gezindten elkaar kunnen
ontmoeten ter bespreking van allerlei
levensvragen, een plaats waar samen
wordt gewoond, gewerkt, gegeten, gesla
pen, waar als het ware een gemeen
schap wordt geschapen, die als toonbeeld
kan dienen voor de eens te bereiken
gemeenschap van heel ons volk De in
vloed, die van een dergelijke korte cur
sus uitgaat, is misschien het best te 11-
lusteren met een aanhaling uit 'n schrij
ven van een der deelneemsters aan de
indertijd onder leiding van den helaas te
vroeg gestorven Herman van der
Heide gehouden cursus in Schoorl „Reeds
na korte tijd", aldus de schrijfster, „be
gon de invloed zich te laten gelden Bij
velen was er iets losgeraakt, waren er
nieuwe mogelijkheden opgedoken, oplos
singen gevonden voor moeilijkheden en
toen wij naar huis gingen, hadden wij
allen ,het gevoel, dat we een soort ver
nieuwing hadden ondergaan.... We heb-
De raad van Sint Pancras vergaderde
Vrijdagavond ten gemeente-huize, onder
Voorzitterschap van den burgemeester.
Bij de ingekomen stukken bevond zich
een schrijven, waarin kennis werd gege
ven van het overlijden van oud-burge*
meester Fokke Smit, en een van het
raadslid Burger, omtrent klachten, aan
gaande de reinigingsdienst. Dit laatste
werd met enige toelichting door den bur
gemeester afgedaan.
Aan de orde was de benoeming op voor
stel van B. en W van den heer H J
Stuifbergen als leerling ambtenaar op een
aanvangssalaris van f 600,—De heer Bur
ger noemde een bedrag van f 800,—, waar
bij de heer De Waal zich aansloot. Na
enige discussie werd het voorstel aan
genomen.
B. en W. stelden voor over te gaan tot
aanschaffing van een baby spuit, waar
mee een bedrag van f 1650,gemoeid is,
te betalen over 5 jaren. De aankoop gaat
mede over 200 meter nieuwe slang, ter-
wijk een dergelijke spuit in de practijk
uitstekend voldoet. Tot de aankoop werd
besloten.
Het bestuur van de ijsbaan in deze ge
meente heeft verzocht om een subsi
van f 1000,De heer De Waal ver
klaarde zich hiervan om principiële rede
nen een tegenstander. B. en W. stelden
voor eerst af te wachten of het ingelaten
water op peil blijft. Na de toelichting,
dat de baan in de week zal zijn geopend
en dat de wedstrijden onder contröle
staan, werd het voorstel aangenomen.
Wegens benoeming aan de O.L. school
te Pijnacker werd aan den heer J. Pol
derman eervol ontslag verleend. Indiens
plaats werd benoemd de enige sollicitant,
de heer C. van der Tak.
Een voorstel tot opheffing van de Sport
kring Alkmaar werd aangenomen.
Hierna ging de raad in comité's.
Optreden gezelschap Wi-Jo
Zondagavond ging in café J Zwart de
première van dit seizoen van 't duo Wi-Jo
Of laat ons liever zeggen het gezelschap
Wi-Jo. Want langzamerhand is dit in
Noord-Holland zo bekende duo gegroeid
tot een wakker clubje artisten. Hun be
schaafd programma hield het publiek de
gehele avond geboeid. In vlot tempo
werkten zij de talrijke nummers af waar
bij vooral opviel; het optreden van den
heer de Leeuw met zijn leuke grappen
en dat van zijn compagnon: Lakeman als
xylophonist, de goede zangnummers en
het werk van de telephaat. Een gezellig
bal sloot deze avond
ben andere gezichtspunten en ideeën
leren begrijpen en waarderen, hetgeen
menig vooroordeel uit de weg heeft ge
ruimd, zodat je vrijer in het leven komt
te staan"#
Onze volkshogescholen beogen niet het
bijbrengen van wetenschap of vakkennis,
maar persoonsvorming.
De beelden op het witte doek gaven
een duidelijke indruk van het leven en
de inrichting van de VHSch te Tërna,
een van de grootste en bekendste voltes-
hogescholen in Zweden Overal viel het
op, dat kosten noch moeite gespaard zijn
om de VHSch tot een ideale inrichting te
maken; het interieur verried overal de
hand van den kui stenaar_
Bergen heeft de beschikking over De
Zandhoeve en Het Oude Hof, maar het ls
nog geen TSrna. De pioniers van het
volkshogeschoolwerk weten zich echter
gedragen door een steeds groeiende be
langstelling en zetten hun pogen onver
moeid voort Per aspera ad astra, langs
hobbelige wegen bereikt men de sterren.
GUNNING
Door B en W van Bergen (N-H) is aan
den heer D Beeldman, aannemer aldaar,
gegund de bouw van 6 arbeiderswo
ningen aan de Kogendijk, voor de som
van f 63000
De inschrijvingssom bedroeg f 66000,
welk bedrag, ingevolge voorschriften
van de Centrale Directié voor de Volks
huisvesting, werd teruggebracht op
f 63000, waardoor diverse constructiewij
zigingen en vereenvoudigingen dienden
te worden toegepast
BIOSCOOPCOMMISSIE
Ten raadhuize te Noord-Scharwoude
zijn dezer dagen door den burgemeester
de leden der plaatselijke commissie van
toezicht op de bioscoop beëdigd. Leden
der commissie zijn de heren C Keeman,
betaalmeester, voorzitter te Noord-Schar-
woude; J Akkerboom, secretaris te Zuld-
Scharwoude; P Deutekom te Noord-
Scharwoude; A de Wit te Oudkarspel; Jb
Beentjes te Oudkarspel; A Slot te Broek
op Langendijk; J de Nijs te Zuid-Schar-
woude.
BENOEMING NIEUW RAADSLID.
Door den voorzitter van het hoofdstem
bureau is tot lid van de raad benoemd
verklaard ln de vacature-L Schrijver, de
heer P Stoop Pzn te Noord-Scharwoude.
SOCIAAL WERKSTER BENOEMD.
Door samenwerking van kerkelijke be
sturen, gemeente, Volksherstel en fabri
kanten is voor deze gemeente een so
ciaal werkster benoemd, welke haar
werkzaamheden op 1 December as. zal
aanvangen.
De taak van de sociaal werkster is om
voorlichting op sociaal en huishoudelijk
terrein te verschaffen aan gezinnen. In
deze tijd, nu zovele gezinnen, met aller
lei moeilijkheden te kampen hebben,
moet het zeer zeker worden toegejuicht
dat een daarvoor speciaal opgeleide so
ciaal werkster de gezinnen bezoekt om
deze moeilijkheden te bespreken en om
door raad en daad te trachten deze tot
een oplossing te brengen.
De initiatiefnemers hopen dat dit werk,
geheel ondernomen in het belang der ge
zinnen, op prijs zal worden gesteld en
dat de sociaal werkster mej A A van
Heusden, door een ieder met vertrouwen
zal worden tegemoetgetreden.
Inlichtingen worden gaarne verstrekt
door den secr. van Nederlands Volks
herstel, raadhuis te Noord-Scharwoude,
tot wien men zich ook schriftelijk kan
wenden om een bezoek van de sociaal
werkster aan te vragen.
VERKEERSSTREMMING
Burgemeester en Wethouders van Lan
gendijk maken bekend, dat ln de week
van 10 tot en met 13 December a.s. het
weggedeelte tussen de Prins Hendrikkade
en het veilingterrein der Langendijker
Groentencentrale wegens uitvoering van
werkzaamheden voor alle autoverkeer zal
worden gestremd.
Het doorgaande verkeer moet worden
omgeleid via Boterhulzen, Waarddijk en
provincialen weg.
UITVOERING „»T VIOOLTJE".
Voor een tot in de uiterste hoeken ge
vulde zaal van den heer Kossen te Hens
broek bracht de plaatselijke toneelveren.
,,'t Viooltje" Zondagavond 't toneelspel
„Naar meer geluk" van S C Nieuwland
en Piet Mossinkoff. Het stuk behandelt
de strijd tussen een fabrieksdirecteur, die
belust op hoge winsten, gifgas wil fabri
ceren, èn z'n kinderen met een schei
kundig-assistente, die door ditzelfde gif
gas, de dood van millioener onschuldi-
gen voorzien. Spel en rolkennis waren
goed Een compliment willen we maken
aan mej J Turkstra en K Naastepad De
voorzitster der vereniging mevr Bart
Groot, heeft na afloop den heer Naaste
pad gehuldigd in verband met 't feit dat
hij September 1944 I2V2 jaar aan de ver
eniging is verbonden geweest, welk feit
toen onopgemerkt is gebleven. De heer
D Wit Sz bracht namens de aanwezigen
dank voor de genotvolle avond.
KERKELIJK NIEUWS
Bij de op Maandagmiddag 2 December
gehouden verkiezing van de Ned Herv
Gemeente te Hensbroek werden herkozen
de heren L Appel en W Dekker, resp als
ouderling en diaken.
In de grote weg van Alkmaar naar
Bergen ligt een spoorweg-overgang,
soms geopend, maar meestal alge-
sloten door een paar rood-witte bo
men met bungelende hekken eronder
aan. Wachten is dan geboden, als een
hijgende locomotief een lange staart
goederenwagons volkomen doelloos
optrekt, om dan te blijven staan en
na wat geheimzinnige manipulaties
ermee terug te rijden. Terwijl dit
rangeren aan de gang is, kunnen de
voetgangers door een tunneltje hun
weg vervolgen, maar de automobilist
moet zijn ziel in lijdzaamheid bezit
ten, tot de knorrende sirene, opzij van
de weg, verkondigt, dat bij uit de put
verlost is en weer mee mag spelen.
Al wachtende dwalen dan soms de
blikken omhoog, waar, dwars over de
weg een „opengewerkt" bord hangt:
„Aanraking der electrische draden is
levensgevaarlijk". Vroeger waren daar
ook draden, mooie glanzende lijnen,
vastgehouden door porceleinen isola
toren en gespannen aan sierlijke draad-
masten Toen kwamen de Duitsers
met combinatie-tangen en begerige
vingers en sloopten in weinige dagen
weg,-wat de vlugge mannen van de
veilige N. S. daar hadden gewrocht
om hun passagiers voordelig langs de
ijzeren weg te vervoeren. En toen de
vandalen eenmaal weer waren terug
gejaagd tussen hun puinhopen in Keu
len en Berlijn, zagen de Spoorwegen
in, dat er van hun trotse devies „Vei
lig, vlug, voordelig" niet veel was over
gebleven. Veilig was het nog wel, voor
delig ook, al is dat wat anders dan
goedkoop, maar vlug, dat liet nog al
wat te wensen over. De snelste ma
nier was en is nu eenmaal de electri
sche trein en daarom zijn de mannen
vanuit hun hoofdkwartier in Utrecht er
op uit getrokken, om te herstellen en
weer op te bouwen, wat schennende
banden hadden vernield.
Langzaam maar zeker drongen zij
verder langs de spoordijken van on*
het electrische net voorlopig opgehan
gen aan ijzerdraadjes en later rijden er
hoge ladders onder door, met werk
lieden in blauwe overalls, die de ijzer
draadjes vervangen door isolatoren en
j- andere geheimzinnige knoDpen en stan-
land, en enige tijd geleden werden de Verder en verder strekken de lij-
Alko.arders verbind met de tijmng, bov(m de raüSi waar ze precie,
dat het niet al te lang ^er zou duren, echt naas, elkander een bronzen no.
of ook zij en me en tenbalk vormen, waarop de mussen en
van de kop van Noord-Holland zouden euwen noten ziUen te rus.
weer kunnen rijden met snelle electri- kunnen ze daar nog stiUetjes
sche tremen vanaf Alkmaar tot Uit
geest en verder naar Haarlem, Am
sterdam en zo ver ze maar wilden
En ziet, deze week hangen er weer
draden, prachtige glimmende snoeren
van brons en koperDie zijn er
niet zomaar gekomen, de mannen van
de N. S. hebben ze daar opgehangen.
Iedere dag hangen er een paar meer,
want deze mannen zijn werkers der
duisternis. Als de laatste treinen zijn
gepasseerd komen zij op de lijn met
hun montagewagens, hun werk word»
verlicht door schijnwerpers en als de
vroege forensen hun ochtendtreinen
opzoeken, hangen er weer meer dra
den dan de vorige avond.
Eerst worden deze tevensaders van
samen kwetteren, maar straks, nog
voor het einde van het jaar, zullen ze
steeds weer opgeschrikt worden door
een aanrazende trein die in een snelle
cadans komt voorbijsuizen en vonken
spat uit de beugels
Alkmaar en heel Noord-Holland is
dan weer veel dichter bij het midden
van ons land gekomen. Daarover kun
nen wij ons slechts verheugen en al
zullen er altijd wel Nurksen blijven,
die het in de gammele stoomtreinen
toch zo gezellig vonden, onze pro
vincie voelt zich dankbaar gestemd
jegens onze Spoorwegen en trots op
het vele werk, dat deze bij de weder
opbouw van ons Vaderland verrich
ten.
"WAT
Voor allen, die geboren zijn ln 1825
vroeger worden circa 200 gram citroen:
per persoon beschikbaar gesteld. Het CD
deelt mede, dat men, om deze citroen:
te verkrijgen, bon 49—IA reserve bij ee;
handelaar ln groenten en/ot fruit, uiter
lijk op Zaterdag 7 December, dient ln 1
leveren. De aflevering zal geschieden
naarmate de citroenen aangevoerd wo:
den Dit zal vermoedelijk geruime tijd u
beslag nemen. Uiterlijk op 7 Decembt
a s dient men ook de reeds bekend gi
maakte bonnen voor sinaasappelen, boi
49 6 Of 50 -8 Algemeen, waarop te rijm
tijd voor alle leeftijdsgroepen 500 gran
sinaasappelen verstrekt zullen worder,
bij een kleinhandelaar ln te leveren.
De Ned erl-ïndische legervoorlichtlngs-
dienst bericht, dat er Dinsdagochtend bi
de gevechten te Medan 12 doden, w.o eni
ge burgers, te betreuren zijn Negen vai
hen waren het slachtoffer van dum-dun
kogels.
AVOND VAN HET NUT
Het departement Koedijk der Maat
schappij tot nut van 't Algemeen hlek
haar eerste bijeenkomst in dit selzoe
in café van D C Butter, een avond met
bijdragen van eigen krachten.
De Burgemeester, voorzitter, opende
met een kort woord en deelde mede da'
18 December een filmavond gegeven iai
worden door den heer Rijnders. De no
tulen werden gelezen en onveranderc
goedgekeurd. Hierna trad' de heer Rijn-|
ders op met een lezing „Ratje" var
Anne de Vries. Dit boelend verhaa'
werd met veel gevoel gelezen en toege
licht. zodat het door de aanwezigen met
grote aandacht werd gevolgd', het ver
haal van een jongetje uit het Olie
straatje en zwerverstype met een gou
den hartje, een slachtoffertje van zijn
opvoeding en omgeving. De heer Rijn
ders besloot zijn lezing met op te mer
ken dat dit boekje verkrijgbaar ls in
onze leesbibliotheek. Er zijn vele nieu
we boeken bijgekocht en hij ried de aan
wezigen aan er veel gebruik van te
maken. Plet Visser (onze blinde Piet'
speelde hierna enige nummers op de
piano, vertelde daarna de bijzonderhe
den van de muziek en de bedoeliri-
van den componist. Hij legde tevens uit
het verschil tussen klassieke muziek en
de meer romantische muziek. Bij het
eerste moet de gedachte door het pu
bliek zelf worden bepaald door aanler
en eigen muzikaal gevoel; bij het twee
de wordt een bepaalde gedachte ten
grondslag gelegd. In zijn tweede optre
den vertelde Piet ons bijzonderheden
over den componist Chopin die een Pool
van geboorte was. Speciaal voor piano
zijn door hem vele mooie werken ge
maakt. Hij leefde van 1810—1842 toen
zijn land danig in verdrukking verkeer
de. Als echt pat ot heeft hij in zijn le
ven ook veel om zijn land dat hem lief
was geleden. Hierna speelde Piot w?
2-tal walsen en een 2-tal mazurka's ven
genoemden componist. Piet verkreeg
met dit alles warme bijval.
Burgemeester Pesman las hierna een
5-tal gedichten voor uit de bundel van
Jan Prins, te weten ,.de Kaan", Ezel
tje van Spanje", „Rotterdam Mei 1945"
en „Bevrijding".' B C Slooten las uit
Nona voor van St. Ntcolaas goed hei
lig man, wat nog al eens de lachspie
ren deed ontspannen. Alle optreöenden
kregen een welverdiend applaus te In
casseren. Leden van het Nut. allen moe
ten medewerken, dan kan er wat meer
variatie in het programma komen. Jul
lie kunnen het. Dan worden de avon
den nog mooier.
In de rubriek „Dingen van de Dag"
neemt de Volkskrant het volgende op:
In Castricum zijn plm 300 woningen
afgebroken, doch nu heeft de Raad
besloten tot de bouw van 37 woningen,
welke per stuk ruim f 13000 zullen kos
ten Een groot bedrag voor een eenvou
dige arbeiderswoning. Erger is echter
dat er in Castricum nog Volkduitsers wo
nen, van wie er zelfs een als officier
aan het front is geweest en dus tegen
ons land heeft g vochten Terwi.ll véle
Castricummers nog geëvacueerd zijn om
dat er geen woning voor hen disponibel
is, woont dit heer met zijn gezin, dat
voordien te Utrecht verblijf hield, in
het huis van den vroegeren NSB-burge-
meester. "Wordt het geen tijd, vraagt
ons een lezer, die met de toestand ter
plaatseop de hoogte is. dat dergelijke
mensen worden uitgewezen naar het
land van herkomst?
GOEDGESLAAGDE
TONEEL-AVONDEN.
De Toneelvereniging „De Scha
kel" heeft Zaterdag in de toneelzaal
van café W Th Beentjes en Zondag
in zaal Borst opgevoerd het blijspel
in drie bedrijven „De Doofpot"
Er werd vlug en vlot spel te zien
gegeven. Het waren toneel-avonden
welke op hoog peil stonden.
Alle medewerkenden verdienen
dan ook een woord van lof voor het
gebodene Het aanwezige publiek
heeft dan ook terdege genoten van
het gebodene en menig applaus viel
de gasten ten deel.
DISTRIBUTIENIEUWS.
In de periode van 25 Nov.14
Dec kunnen werkschoenen worden
aangevraagd door personen o:der
dan 16 jaar en die na 30 Nov 1943
geen dergelijke schoenen hebben ge
had
Alleen zij wier werkzaamheden
in de beroepenlijst voorkomen, ko
men in aanmerking, zulks ter beoor
deling van de distributiedienst
BONKAARTEN H-JLEN:
Heden, Dinsdag, letters TR;
morgen, Woensdag, letters SZ
CONCERT.
De muziekvereniging „DIU" zal op
Dinsdag 17 Dec. a.s. een concert ge
ven in de toneelzaal van het Pro-
vine. Ziekenhuis „Duin en Bosch"'
In 1916 w«rd de Frie»-Groi
wortelauikerfabriek gesticl
door den heer J J van Di
leiding van deze fabriek a
totstandkoming vau deze
het levenswerk van den
Doormaal die kort gelede
gevolgd door den heer Ko:
briek werd een ooöperati
en door de drooglegging i
derzeepolders kwamen
aandeelhouders ln de Wi
te wonen en werden vele 1
bleten van Noord-Holland
het Hoendiep btj Gronin
•uikerfabriek vervoerd.
Enige N.H. boeren, mere
ranciers aan de fabriek, bes
een excursie te maken naa;
diep om eens van nabij te i
ke wijze hun bieten tot sui
verwerkt. Zo vertrok dan Vr
een groep van 120 personen
ningen, waar men om kwa:
arriveerde. De deelnemers t
splitst en in groepen werd
bezichtigd onder leiding vai
cursleleiders De groepen i
gehouden daar het op somm
in de fabriek zulk een law:
de leiders zich moeiijk versta
den maken.
De suikerbietencampagne
voer 8 weken en in die tijd
tinu gewerkt met een pei
1800 man verdeeld over 3 p
Do aanvoer van de biete:
hoofdzakelijk per schip, hot
aanvoer per vrachtauto nie
rijk is. Na aankomst wordt
monster genomen en de tai
suikergehalte van de bieti
middeld 5 en 17 pet. is, bep
taling aan de leveranciers
naar het suikergehalte dat d
vatten. De schepen worden
sche kraan gelost, waarvan
aanwezig zijn en elke kraan
bieten per uur lossen. De
worden door middel van e
non leeggespoten, zodat de
ding van auto en trailer li
ls gelost. Het vervoer naar
geschiedt door middel van
waarin de bieten van de lo
de fabriek met een snelhei:
ter per seconde binnen zw
benodigde hoeveelheid zwei
daardoor nodig is, bedraai
25,000 liter per minuut.
1
-4J« de bieten ln de fabr:
men zijn komen zij op een
rad en vervolgens in de w
recht die de nog aanwezigf
andere ongerechtigdheden
Dat er nog al wat vuil ar
zit bleek wel daar ons werd
er per campagne ongeveei
grond achter blijft.
De
Via de schudzeef en een
komen de bieten nu ln ee:
waarvan wij er in öe fabri
De snijmolen is een snel rot
en de bieten worden door h
wicht daar op gedrukt en k
al. dakpanvormige stukjes
Het uitli
De snijdsels, zo worden d
den bieten nu genoemd, beta
harktransporteur in de c
waarvan de bedoeling is d
snijdsels aanwezige suiker
mogelijk in aanraking komt
mo water van de ketels.' 1
tels staan met elkaar in v
het warme water waarmee
in aanraking komen halen
(de suiker) er uit. Het w
doorloopt daarvoor alle kets
geloogde snijdsels, de pulp
voer in droge of natte toe
gebruikt) verlaten de ketel:
derzijde, en via transport
fabriek, terwijl het suikers
vervolgt en bij de meetba!
komt waar de hoeveelheid r
gemeten. 240,000 liter ruw:
de fabriek volop werkt, per
geproduceerd.
De zuivering
Van de meetbakken kom
de chauleurs waar het sap
wordt gebracht met onge
Deze kalk wordt in het eiger
middels van enige kalkovt
ceerd Deze kalktoevoeging
ren te binden, zoals fosforzi
welke worden geneutralisei
bonisatieketels is de volge
die het ruwsap nu bereikt,
ces wordt de kalk omgezet i
standdelen en het sap komt
treerpersen of schuimpers
wordt op een temperatuur
den gebracht en door di
verdwijnen de onzuiverhec
schuimaarde is dit een ze:
meststof voor oudere kleig
De viltdoeken die nu ds
vatten worden weer in- wal
sen. Het daarna weer ge
komt nu na de opkokers ti
seerd ln de zakfilters. wa
wordt ontkleurd en ook de
d'e wij ons uit de porlog no
neren toen uit bieten stroi
maakt, verdwijnt.
Het sap wordt nu weer
in de centrifu- e -■ worden de
en de suiker gescheiden. De
nu met blauwselwater af)
de kleur te verbeteren en
verkrijgt de suiker meer g
droging volgt.
Een ingenieus systeem w
om de zakken te vullen, w
groot magazijn de oao'eren
den opces'a^ee om te ziloe
distr!b"*'phon onze hui
verschijnen.