Leerzame excursie naar een
Beetwortelsuikerfabriek
Hongarr
e arm en vernield...
De V. S. zijn den groten
nog niet vergeten
man
H»CHANTAGE"H
Laatste Berichten
en voor volwassene
Jf doden te Medan
Koedijk
Castricum
an men zich ergert
Van biet tot suiker
Holland kan nog wel wat
Zal de oude pracht herleven?
Het geld is weer stabiel
naar:
Zijn laatste dagen
Ons Volk wacht!
Boodschap der Gen.-Synode der Ned.
Herv. Kerk
Kon. Ver. v. Officieren richt
zich tot H.M.
Watersnood in Engeland
Kaasexport nog twijfelachtig
H.M. de Koningin ontving
Commissie-Generaal
Vrouwen zijn taaier
dan mannen.
FEUILLETON
len, die geboren zijn in 1825 t
orden circa 200 gram citroen».
>n beschikbaar gesteld. Het CD
e, dat men, om deze citroene
[en, bon 49IA reserve bij eei
in groenten en/of fruit, ulter
terdag 7 December, dient in u
De aflevering zal geschieder
de citroenen aangevoerd wor
sl vermoedelijk geruime tijd >r
oen. Uiterlijk op 7 Decemlx
men ook de reeds bekend ge
innen voor sinaasappelen, bor
•8 Algemeen, waarop te zijne
alle leeftijdsgroepen 500 grarr
len verstrekt zullen worden
dnhandelaar in te leveren.
erl-lndische legervoorlichtings-
cht, dat er Dinsdagochtend bi
en te Medan 12 doden, w.o eni
te betreuren zijn Negen var
het slachtoffer van dum-duir
VOND VAN HET NUT
artement Koedijk der Maat-
ot nut van 't Algemeen hielc'
te bijeenkomst in dit aelzoe
n D C Butter, een avond met
van eigen krachten.
?emeester, voorzitter, opende
irt woord en deelde mede dat
er een filmavond gegeven zal
or den heer Rijnders. De no
den gelezen en onveranderd
rd. Hierna trad' de heer Rijn
met een lezing „Ratje" var
Vries. Dit boeiend verhaal
veel gevoel gelezen en toege-
t het door de aanwezigen met
lacht werd gevolgd', het ver
een jongetje uit het Olie-
zwerverstype met een gou-
een slachtoffertje van zijn
en omgeving. De heer Rijn-
5t zijn lezing met op te mer
it boekje verkrijgbaar is in
ibliotheek. Er zijn vele nieu-
bijgekocht en hij rieddeaan-
an er veel gebruik van te
et Visser (onze blinde Piet1
[erna enige nummers op de
telde daarna de bijzonderhe-
de muziek en de bedoeling
jmponist. Hij legde tevens uit
i] tussen klassieke muziek en
romantische muziek. Bij het
;t de gedachte door het pu-
worden bepaald door aanleg
luzikaal gevoel; bij het twee
een bepaalde gedachte ten
gelegd. In zijn tweede optre-
Ide Piet ons bijzonderheden
smponist Chopin die een Pool
rte was. Speciaal voor piano
hem vele mooie werken ge-
i leefde van 1810—1842 toen
anig in verdrukking verkeer-
ït pat )t heeft hij in zijn le-
ïel om zijn land dat hem lief
en. Hierna speelde Piet een
?n en een 2-tal mazurka's van
I componist. Piet verkreeg
les warme bijval,
ester Pesman las hierna een
hten voor uit de bundel van
te weten „de Kaan", Ezel-
ianje", „Rotterdam Mei 1945"
ding". B C Slooten las uit
van St. NHcolaas goed hei
rat nog al eens de lachspie-
intspannen. Alle ontredenden
i welverdiend applaus te in-
,eden van het Nut, allen moe-
■erken, dan kan er wat meer
het programma komen. Jul-
i het. Dan worden de avon-
ïooier.
briek „Dingen van de Dag"
Volkskrant het volgende op:
icum zijn plm 300 woningen
doch nu heeft de Raad
it de bouw van 37 woningen,
stuk ruim f 13000 zullen kos-
:oot bedrag voor een eenvou-
Jerswoning. Erger is echter,
istricum nog Volkduitsere wo-
wle er zelfs een als officier
Dnt is geweest en dus tegen
leeft g vochten Terwijl vele
ïers nog geëvacueerd zijn om-
i woning voor hen disponibel
dit heer met zijn gezin, dat
e Utrecht verblijf hield, in
an den vroegeren NSB-burge-
Sfordt het geen tijd, vraagt
zer, die met de toestand ter
de hoogte is. dat dergelijke
orden uitgewezen naar het
icrkomst?
OEDGESLAAGDE
)NEEL-AVONDEN.
eelvereniging „De Seha-
Zaterdag in de toneelzaal
W Th Beentjes en Zondag
jrst opgevoerd het blijspel
edrijven „De Doofpot"
I vlug en vlot spel te rfen
Het waTen toneel-avonden
hoog peil stonden,
ledewerkenden verdienen
en woord van lof voor het
Het aanwezige publiek
ook terdege genoten van
sne en menig applaus viel
ten deel.
ITRIBUTIENIEUWS.
eriode van 25 Nov.14
ien werkschoenen worden
gd door personen o lder
ir en die na 30 Nov. 1943
elijke schoenen hebben ge-
zij wier werkzaamheden
jepenlijst voorkomen, ko-
nmerking. zulks ter beoor
de distributiedienst
UTEN HaJLEN:
Dinsdag, letters T—E;
Woensdag, letters SZ
CONCERT.
ekvereniging „DIXJ" zal op
Dec, a s. een concert ge-
toneelzaal van het Pro
enhuis „Duin en Bosoh"
In 1918 werd de Frlee-Qroningse Beet
wortelsuikerfabriek gesticht en werd
door den heer J J van Doormaal de
leiding van deze fabriek aanvaard. De
totstandkoming van deze fabriek was
het levenswerk van den heer Van
Doormaal die kort geleden werd op
gevolgd door den heer Koning. De fa
briek werd een coöperatieve fabriek
en door de drooglegging var» de Zui
derzeepolders kwamen verschillende
aandeelhouders ln de Wieringermeer
te wonen en werden vele kilogrammen
bleten van Noord-Holland naar de aan
het Hoendiep bij Groningen gelegen
•uikerfabriek vervoerd.
Enige N.H. boeren, merendeels leve
ranciers aan de fabriek, besloten nu om
een excursie te maken naar het Hoen-
diep om eens van nabij te zien op wel
ke wijze hun bieten tot suiker werden
verwerkt. Zo vertrok dan Vrijdagmorgen
een groep van 120 personen naar Gro
ningen, waar men om kwart voor tien
arriveerde. De deelnemers werden ge
splitst en in groepen werd de fabriek
bezichtigd onder leiding van enige ex
cursieleiders De groepen waren klein
gehouden daar het op sommige plaatsen
b de fabriek zulk een lawaai was, dat
ie leiders zich moeiijk verstaanbaar kon
den maken.
De suikerbietencampagne duurt onge
veer 8 weken en in die tijd wordt con
tinu gewerkt met een personeel van
1200 man verdeeld over 3 ploegen.
De aanvoer.
De aanvoer van de bieten geschiedt
hoofdzakelijk per schip, hoewel ook de
aanvoer per vrachtauto niet onbelang
rijk is. Na aankomst wordt eerst een
monster genomen en de tarra en 'het
suikergehalte van de bieten, dat ge
middeld 5 en 17 pet. is, bepaald. Uitbe
taling aan de leveranciers heeft plaats
naar het suikergehalte dat de bieten be
vatten. De schepen worden per electri-
sche kraan gelost, waarvan er 6 stuks
aanwezig zijn en elke kraan kan 40 ton
bieten per uur lossen. De vrachtauto's
worden door middel van een waterka
non leeggespoten, zodat de gehele la
ding van auto en trailer in 3 minuten
ie gelost. Het vervoer naar de fabriek
geschiedt door middel van zwemgoten,
waarin de bieten van de losplaats naar
de fabriek met een snelheid van 2 me
ter per seconde binnen zwemmen. De
benodigde hoeveelheid zwemwater die
Jaardoor nodig is, bedraagt ongeveer
25900 liter per minuut.
De reiniging.
-41s de bieten in de fabriek aangeko
man zijr» komen zij op een soort schep
rad en vervolgens in de wasmolens te
recht die de nog aanwezige modder en
andere ongerechtigdheden verwijderen.
Dat er nog al wat vuil aan de bieten
zit bleek wel daar ons werd verteld, dat
er per. campagne ongeveer 30,000 M3
grond achter blijft.
De snQmolens
Via de schudzeef en een Jacobsladder
komen de bieten nu in een snojmolen,
waarvan wij er in de fabriek 4 telden.
De snijmolen is een snel roterende schijf
en de bieten worden door hun eigen ge
wicht daar op gedrukt en komen er dan
al. dakpanvormige stukjes uit.
Het uitlogingsproces.
De snijdsels, zo worden de stukgesne
den bieten nu genoemd, belanden via een
fcarktransporteur in de diffusieketels,
waarvan de bedoeling is dat de in de
snijdsels aanwezige suiker zo volledig
mogelijk in aanraking komt met het war
me water van de ketels.' 10 diffusieke
tels staan met elkaar in verbinding en
het warme water waarmee de snijdsels
in aanraking komen halen het ruwsap
(de suiker) er uit. Het warme water
doorloopt daarvoor alle ketels en de uit
geloogde snijdsels, de pulp (die als vee
voer in droge of natte toestand wordt
gebruikt) verlaten de ketels aan de on
derzijde, en via transportbanden, de
fabriek, terwijl het suikersap zijn weg
vervolgt en bij de meetbakken terecht
bomt waar de hoeveelheid ruwsap wordt
gemeten. 240,000 liter ruwsap kan, als
de fabriek volop werkt, per uur worden
geproduceerd.
De zuivering van het sap.
Van de meetbakken komt het sap in
Je chauleurs waar het sap in aanraking
wordt gebracht met ongebluste kalk.
Deze kalk wordt in het eigen bedrijf door
middels van enige kalkovens geprodu
ceerd Deze kalktoevoeging dient om zu-
ren te binden, zoals fosforzuur en derg.,
welke worden geneutraliseerd. De car-
bonisatieketels is de volgende etappe,
die het ruwsap nu bereikt. Bij dit pro
ces wordt de kalk omgezet in andere be
standdelen en het sap komt nu in de fil-
treerpersen of schuimpersen Het sap
wordt op een temperatuur van 95 gra
den gebracht en door de viltdoeken
verdwijnen de onzuiverheden en als
schuimaarde is dit een zeer gevraagde
meststof voor oudere kleigronden.
De viltdoeken die nu de suiker be
vatten worden weer in water u'tgewas-
sen. Het daarna weer gevormde sap
komt nu na de opkokers te ziin gepas
seerd in de zakfilters, waar het sap
wordt ontkleurd en ook de bieïensmaak
d'e wij ons uit de porlog nog wel herin
neren toen uit bieten stroop werd ge
maakt, verdwijnt.
Het inkoken.
Het sap wordt nu weer ingekookt en
in de centrifu-er worden de me'asstroon
en ie suiker gescheiden. De su'ker wordt
nu met blauwselwater afgewassen om
de kleur te verbeteren en door stoom
verkrijgt de suiker meer glans, waarna
droging volgt.
Een ingenieus systeem wordt gevo'gd
om de zakken te vullen, waarna in em
groot magazijn de Dap-'eren zakken wor
den ooeeria"=n „m te 7i1ne- tijd via de
distributiebon e 0nze huiskamers te
verschijnen.
De melassestroop gaat naar de Spiri
tusfabrieken, waar er gist en spiritus
van wordt gemaakt. De rondgang door
ae fabriek was hiermede beëindigd en
wij kregen wel een indruk wat een ge
weldige hoeveelheid bieten in een cam
pagne kunnen worden verwerkt. Men
vertelde ons dat de dagcapaciteit 4 mil-
lioen bieten per dag bedroeg of de pro
ductie var» 100 ha. Enige indruk van de
grootte van de fabriek krijgt men ook
wel als men u vertelt, dat de verbruik
te electrische stroom, die door de fa
briek zelf wordt opgewekt, gelijk is aan
1/3 van het stroomverbruik van de ge
hele provincie Groningen. Per dag wor-
oen 400 ton steenkolen gebruikt. De
deelnemers mochten aan de fabriek wel
wat suiker eten, maar meenemen was
taboe. Door aanwezige beambten wer
den sommige deelnemers nog gefouil
leerd om te zien of niemand de accijns
of distributiebepalingen ontdook.
Deze combinatie lijkt nogal won
derlijk, maar binnenkort zal zij toch
werkelijkheid zijn. De Verenigde
Amusementsbedrijven van Hommer-
son. Vermolen en Janvier gaan n.l.
per 10 December met een speciaal
daartoe gecharterd schip naar Cairo,
met het doel een tournee door Egypte
te ondernemen. Er gaat van alles
mee: een schiettent, een rupsbaan,
een autoscooter, een cakewalk en al
wat er zo meer tot een echte Hol
landse kermis behoort.
Zelfs bevindt zich onder de uitrus
ting van het Lunapark een restau
rant in de vorm van een Hollandse
molen waarin kellners zullen bedie
nen in Volendams costuum. Zo wor
de- de Egyptische pyramide en de
Hollandse molen tijdelijk buren.
Deze amusements-expedltie tus
sen twee haakjes vereist een enor
me organisatie. Er gaan, om maar
eens een voorbeeld te noemen, niet
m.nder dan veertig bedrijfsleiders
mee.
Inderdaad, wij in Holland kunnen
nog wel wat. Ook kunnen wij nog
wel wat leren. Adres (zie boven)
Hommerson, Vermolen en Janvier...
Doelman Kraak moeit handelend optreden tijdens de wedstrijd Bl-
WitStormvogels, welke ln het Amster damse stadion werd gespeeld. Anefo P.
Boedapest, (Unicos Press). Wie Boedapest terugziet, deze vroeger zo ver
rukkelijke stad, welke zich zo prachtig langs beide oevers van de Donau uit
strekt, zal het nauwelijks herkennen, Zelfs nu nog niet, twintig maanden na
de storm, welke in de vorm van een belegering van tien weken over de stad
raasde, de vreselijke plagen van een oorlog met zich meevoerend, bommen
regen hongersnood en vele, vele doden. Het Hongaarse volk heelt in de alge
lopen anderhalf jaar wonderen verricht, alle ontberingen ten spijt.
(Door onzen specialen correpondent
C. Haubert.)
De noodbruggen, welke niet opge
wassen waren tegen de geweldige ijs-
schotsen van de late winter, zijn reeds
vervangen door twee machtige, nieuwe
bruggen van stevige, ijzeren construc
tie. De spoorbrug, welke aan de hoofd
verkeersader Oost-West ligt, werd on
langs eveneens geheel hersteld. Zelfs
in de meest afgelegen straten valt geen
puin of geen ruïne meer te bekennen,
die het reeds weer zo levendige ver
keer zou kunnen stremmen. Duizenden
beschadigde woningen werden bewoon
baar gemaakt. In de voornaamste win
kelstraten van de binnenstad rijen zich
weer, grotendeels in de oude degelijke
vorm herstelde winkelgevels aan el
kaar, al zullen Uw blikken indien U
deze hoger laat gaan, nog op halfver-
nielde overblijfselen van een huis rus
ten.
Het kostbaarste verdween
Maar het kostbaarste van deze
stad ,het betoverende panorama,
zal in jaren, misschien in tientallen
van jaren, niet meer te herstellen
zijn. De weken der belegering,
deze verschrikkelijke laatste acte
van de Hongaarse tragedie, hebben
alles, wat dat vroegere panorama
zo onvergetelijk maakte, grondig
vernield. De mooiste twee bruggen,
n.l. de kettingbrug, welke een eeuw
geleden werd gebouwd, en de Eli-
sabeth-brug, welke de machtige
stroom in één enkele boog omvat
te, zijn evenals alle andere brug
gen ten offer gevallen aan de
vernielzucht van de verslagen en
vluchtende S. S.
Het prachtstuk van architectuur aan
de Oostelijke oever, het Parlementsge
bouw, is aan het vernielingsgevaar als
door een wonder ontsnapt; de kroon
van de Westelijke oever en van het ge
hele panorama daarentegen, de Schloss-
berg, met de kapotgeschoten, uitge
brande Königsburg, welke vroeger het
gehele stadsbeeld beheerste, de mooie
barok-paleizen, de schilderachtige
Fischerbastei met de dromerige, oude,
kronkelende straatjes op de hellingen,
dit alles vormt nu één zee van ruïnes.
Slechts bouwvallige overblijfselen van
muren herinneren ons aan de beroem
de luxueuze hotels aan beide oevers van
de Donau: het sprookjesachtige, 3 K.m.
lange Margaretha-eiland, met zijn oer
oude bomen, heerlijke parken, hotels,
prachtige baden en sportterreinen, is
thans veranderd "in een verlaten wilder
nis.
Zal de oude pracht herleven?
Zal het vernielde, verarmde Honga-
ije, dat onder de last der hoge repara
tiekosten van meer dan 700 millioen
gulden gebukt gaat, met alle energie,
welke dit tot de heropbouw besloten
volk vermag bijeen te brengen, ooit in
staat zijn. de oude pracht van de hoofd
stad te doen herleven? Bedriegelijke
voortekenen van een voor-inflationis-
lfprhe se1--'^conjunctuur in de zomer
van 1945 deden dit bijna vermoeden.
Maar de ontbindende uitwerkingen der
inflatie, welke geen grenzen meer leek
te hebben, wisten naderhand deze schijn
al gauw volkomen uit en de stabilise
ring op economisch gebied, welke sedert
Augustus met de valuta-verandering in
trad, geeft nu de armoede van het land
nuchter en duidelijk weer. Deze toe
stand is niet hopeloos te noemen, als
men alleen maar een bestaansmogelijk
heid overweegt, doch wel weinig be
moedigend, wanneer men voor de eerst
komende tijd een weg meent te zullen
vinden, om tot een slechts bescheiden
welstand te geraken.
Opbouw.
De nieuwe muntsoort, de Florint,
heeft de proef tot nu toe doorstaan. De
arbeider ontvangt zijn loon, de ambte
naar zijn salaris, de boer de prijs voor
zijn producten in een geldsoort, aan
welks waarde hij vertrouwen kan schen
ken. De oogst schijnt voor een krappe
verdeling toereikend te zijn. De indus
triële productie is langzaam in opkomst
de goederenvoorraad groeit aan, men
hoopt zelfs, midden December ongeveer
zeven en een half millioen meter textiel
van eigen fabrikaat te hebben en lang
zamerhand ook zoveel leer op de bin
nenlandse markt te kunnen brengen, dat
de ergste noden der arbeiders en boeren
wat kleding betreft, gelenigd kunnen
worden. Een crediet van 370 millioen
werd aan particuliere bedrijven ver
strekt, de staat was in het eerste kwar
taal der stabilisering al in de gelegen
heid 87 procent van zijn uitgaven te
dekken door zijn lopende inkomsten.
In de winkels is bijna alles te koop.
Het stabiele geld heeft de goederen,
welke in de laatste maanden der infla
tie. verdwenen, weer in de etalages te-
ruggetoverd; de kopers ontbreken ech
ter meestal. Een rondvraag erover, wat
sedert de stabilisering het meest in het
zakenleven opvalt, werd beantwoord
met: de veel beleefdere bediening in de
zaken!
De stabilisering heeft wel het gevaar
van een onmiddellijke ineenstorting af
gewend en het economische leven weer
in geregelde banen geleid, zij vermocht
echter niet, wonderen te verrichten en
de algemene armoede van het land in
een plotselinge welstand te herschep
pen. De regering en de coalitie-partijen
doen hun best, na de succesvolle valu
taverandering ook leniging te vinden
voor de meest drukkende noden. Werk
verschaffing, een vermindering der in-
diistr-'eprijzeu van voorlopig minstens
20-30 procent, verder de kledingvoor-
ziening voor de bevolking, al dit staat
bovenaan op het programma,
W;;
Hilversum I, 301 M. 7, 8, 13, 18, 20. 23
N'euws; 8,15 Vara orgelspel; 10 VPRO-
morgenwijdin,g. 11 Non-stopprogramma:
13,20 Stafmuziek; 14,45 Sinterklaasfeest;
19.3C VPRO: 21,45 VARA „Morgen zal
de maan weer schijnen"; 23,15 VARA:
Op vleuglen van muz»ek.
Hilvefsum II, 415 M 7. 8, 13, 19, 20, 22
uur Nieuws: 8,15 NCRV Morgenconcert:
1G,39 Morgendienst; 12,40 Adventsdienst;
16 15 Kinderkoor: 16,45 Sinterklaaspro-
gran.ma voor de jeugd; 20,05 Reportage;
22,45 Avond-overdenking; 22,30 Calvet-
kwartet..
Op Harry Truman, de president der
Verenigde Staten rust een schier ondra
gelijke taak. Hij leeft in de schaduw van
zün groten voorganger en naarmate ztfn
populariteit slinkt, neemt de verering
voor den helaas te vroeg ontslapen Roo
sevelt toe. Men noemt en schrijft diens
naam niet meer, maar volstaat met de
initialen F.D.R, Iedereen weet, wie daar
mee bedoeld wordt.
In Amerika wordt nog ongelooflijk veel
over Roosevelt gesproken en deze ge
sprekken hebben nieuwe stof gekregen
door een boek, geschreven door Roose^-
velt's lijfarts vlce-admiraal Ross T. Mc
Intlre, onder de titel „A White House
Physician".
Allerlei dingen vertelt Mclntire, die
ook niet Amerikaan belang inboezemen.
Zo is het merkwaardig, dat niemand oo.t
met Roosevelt in contact kwam en hem
als een kreupele bleef beschouwen. Zijn
verbazingwekkende vitaliteit en opge
wektheid overstemde het klikken van zijn
duraluminium beensteunen, overschaduw
de zelfs zijn rolstoel. En niemand was
meer „verguld" dan de president, toen
mevr. Tsjang Kai Tsjek zijn conditie zo
zeer vergat, dat zij hem verzocht niet oy
te staan om haar tot de deur uitgeleide
te doen! Mclntire gelooft, dat zonder de
oorlog, die het hem onmogelijk maakte
zijn dagelijkse oefenschema te blijven
volgen, F. D. R het volledige gebruik
van zijn beide benen zou hebben her
kregen
De laatste maanden.
In vele opzichten bevat het boek
nieuws.
„Als zij schrijven over Teheran en
Yalta", zegt hij, „is het voor vele redac
teuren en artikelenschrijver een vaste ge.
woonte geworden, zonder enig bewijs tf-
beweren, dat Roosevelt een zieke, ja zelfs
een stervende man was in die periode.
In werkelijkheid, zegt Mclntire, was hij
vermoeid en afgetobd, ondermijnd door
overwerktheid, maar organisch gezond
afgezien van een chronische „sinus con
dition" Eensklaps verbreidde zich echte,
het gerucht van zijn instorting en bitter
merkt Mclntire op:
Voorheen waren de fotografen zonde?
uitzondering vriendelijk en attent. Nooit
verrasten zij hem in een onprettige hou
ding. Tegen het einde evenwel knipten zij
hem uit iedere hoek en schenen zij er de
voorkeur aan te geven hem te nemen met
open mond en voorover gezakt....
Geen vrees voor aanslagen.
Mclntire had vele zorgen. Hij slaagde
er in, uit de dikte van Roosevelt's acten-
tas en de hoogte van „de was", zoals
F. D R. de stapel documenten noemde,
die van zijn handtekening moesten wor
den voorzien, op te maken, hoeveel uur
de president zou moeten werken en deel
de dan zijn dag daarnaar in. Hij leerde
de mensentypen onderscheiden, die Roo
sevelt het meest vermoeiden.
In het voordeel van „Oom Joe" Stalin
pleitte, dat hij een vroeg-naar-bed-gaander
was. „Winnie" Churchill echter doet een
middagdutje en was, omdat hij Roosevelt
tot diep in de nacht bezig hield „staats
vijand nummer één"....
Achteloos was Roosevelt, waar het afln
persoonlijke veiligheid betrof.
„Als iemand me wil doden, kan mets
hem dat beletten," was zijn standpunt.
En toen hij Uruguay bezocht en presi
dent Garfriël Terra, herstellende van een
schotwond, opgelopen bij een aanslag,
hem -waarschuwde, dat hij liever geen rij.
toer door Montevideo moest maken,
barstte F. D. R. in lachen uit
„Ik zie niet in, waarom ik enig risico
zou lopen," riep hij uit. „Jö bent de
president die ze te pakken willen ne
men!"
Op de eerste Adventszondag, is
vanwege de generale synode der Ned Herv
kerk een kanselboodschap voorgelezen,
waarin o.m wordt gezegd, dat de nood,
ontstaan door de verarming en de ver
oorzaakte spanningen, moet worden ge
dragen door het besef van saamhorig
heid van ons gehele volk
„Alle te nemen maatregelen moeten lei
den tot waarachtige sociale gerechtigheid
voor heel het volk Herstel mag niet be
tekenen dat kleine groepen der bevolking
het voorrecht der welvaart genieten, ter
wijl velen onduldbare armoede lijden
Verlaging van het welvaartspeil mag
niet alleen worden gedragen door hen die
niet van bijzondere omstandigheden kun
nen profiteren. Wanneer een leder, die
werkt, dit za 1 doen ten bate van de ge
meenschap, zal ook iedere werker recht
worden gedaan
Ons volk wacht ln spanning op het
duidelijk inslaan van een weg naar ge
rechtigheid en gemeenschap"
's-Gravenhage - De koninklijke vere
niging van officieren, ridders der mili
taire Willemsorde, heeft in een schrij
ven aan HM de Koningin haar bezorgd
heid uitgesproken „over de loop der on
derhandelingen in Ned,-Indië, zowel met
het oog op de militaire situatie als voor
wat betreft de veiligheid van persoon
en goed van de 70 millioen onder Harer
Majesteit gezag levende onderdanen ii»
het Verre Oosten".
De rivier de Theems, die reeds ten
gevolge van een buitengewoon zwaren
regenval een zeer hogen stand heeft, is
in de afgelopen nacht nog 5 cm geste
gen en heeft haar oevers op „schrikba
rende" wijze overschreden. Duizenden
mensen moeten vervoerd wordei» met
vrachtauto's met speciale uitlaten, plat
boomde schuiten, rubberbootjes en an
dere vaartuigjes. Vele woningen staan
bijna een meter onder water. Te Wind
sor is het peil van de Theems bijna lH
meter hoger dan gewoonlijk, waardoor
het omringende land overstroomd is.
Eton College is geheel door het water-
omgeven.
De uitvoer van Nederlandse kaas
NEW YORK (ANP—ANETA—Allen
Raymond, de correspondent van de „New
York Herald Tribune" in Den Haag,
schrijft, dat het zeer twijfelachtig is of
de V.S. ooit de belegen Edammer en
Goudse kaas nog in grote hoeveelheden
uit Nederland zullen ontvangen. De toe
komst van Nederland als een van de
grootste exportlanden van kaas en andere
zuivelproducten is, naar de correspondent
verder meldt, twijfelachtig, hoewel de
Nederlanders alle pogingen in het werk
stellen om op het ogenblik een klein deel
van de voor-oorlogse uitvoer te expor
teren.
Na een vergelijking te hebben gemaakt
tussen de voor- en na-oorlogse zuivel
industrie in Nederland verklaart Ray
mond „Nederland hoopt de zuivelproduc-
tie in 1947 te verdubbelen, doch men ziet
de toekomst donker in."
Gistermiddag om 5 uur heeft HM de
Koningin de leden van de comra'ssie-
generaal ir» audiëntie ontvangen Het
onderhoud heeft ruim een uur geduurd.
België mag zich op het ogenblik in
het bezit van nie minder dan 14
honderdjarigen verheugen. Dat de
vrouwen taaier zijn dan de mannen
blijkt wel hieruit dat op deze 14 hon
derdjarigen slechts twee mannen
voorkomen. De Belgische regering
heeft besloten aan deze oudjes voor
da winter een speciaal rantsoen van
5 hectoliter steenkool toe te kennen.
De oudste dezer honderdjarigen is
de weduwe Catharina Dalcq uit No-
duwez, die de aanvallige leeftijd ven
106 jaren heeft bereikt. Deze krasse
dame wilde met alle geweld nog haar
stem uitbrengen tijdens de laatste
gemeenteraadsverkiezingen en toonde
zich zeer teleurgesteld toen de dokter
haar dit verbood.
HET INTERIEUR VAN DE ROTAL LOUNGE IN DE „WITTE TREIN",
WAARIN DE ENGELSE KONINKLIJKE FAMILIE TIJDENS HAAR TOCHT
DOOR ZUID-AFRIKA IN HET VOLGEND JAAR ZAL REIZEN. Een te
lefoon- en een radiotoestel zijn in dit smaakvol ingerichte vertrek aanwezig.
Reuter P.
door J. S FLETCHER
No. 38)
„Wanneer zeg je, dat je dat me
vrouw verteld hebt?" vroeg Pratt.
„Dat was Vrijdagmiddag, meneer",
antwoordde de oude arbeider. „Het
was teuge twoalf uur, ik was op weg
noar huus, om te ete. En ik kwam
mevrouw hier teuge, en zei het hoar.
Die ouwe brug. God bewoar, here, die
was zwart van de rot in de midöe,
doar woar de jonge heer doorviel.
U mos dat noa loate zien" zei ik
Zekerlik wor-ie nie dikkels gebruikt
zei ik moar zekerlik komme er onge-
lukke van, as-ie gebruikt wor. Dan
worre er nekke gebroke, zei ik. En
ziet u here, zo is het gebeurd ook.
't Is zowat 'ien meer bove de weg, en
een merokals harde weg is het, hele
moal greniet, tot oan de stalle".
„Weet je wel zeker, dat het Vrijdag
middag was", drong Pratt aan
„Zo zeker as ik u zie", zei de oude
En mevrouw zei, dat ze er voor zorrege
zou. God nog toe, ze had hem motte
slulte".
De oude man schudde het hoofd en
schuifelde weg tussen de bomen. Pratt
oogde de verdwijnende gestalte na met
een zonderlinge uitdrukking in zijn
ogen en keerde zich dan zwijgend om.
Gevolgd door Collingwood sloeg hij df
terugweg naar het huis in. Bij het punt
aangekomen, waar het andere pad nun
weg kruiste, wendde hij zich tot den
iongen advocaat.
.Als u dit pad volgt, mijnheer Colling
wood, komt u vanzelf in het dorp Het
kan niet missen. Ik moet dezen kant
uit".
Vlug verdween hij en Collingwood
wandelde rustig verder door het geurige
bos naar het Wapen van Normandale.
De gehele weg peinsde hij over de
woorden van Pratt tegen den ouden ar
beider, en verbaasde zich erover dat
Pratt zo precies het uur en de dag wilde
weten waarop hij mevrouw Mallathorpe
gewaarschuwd had voor de oude brug.
HOODSTUK XI
PRAATJES.
Tot op die middag had Collingwood
nog nooit een voet gezet in het plaatsje,
waarheen hij nu op weg was. Bij zijn
vorige bezoeken aan Normandale Gran
ge had hij slechts de dorpsstraat aan
het einde gekruist. Nu hij erin afdaalde
vanuit het park, bevond hij dat het niet
veel meer was, dan één straat met een
kerk, een paar boerderijen, enige huis
jes samengegroept bij de hoge stenen
brug, die over de beek welfde. Tegen
over de brug was het hotel, een ouder
wets ruim huis, vanwaar uit men een
prachtig uitzicht had op de beek ln naar
kronkeligen loop door de weilanden en
de dichtbeboste hellingen. Een aardig,
lief en rustig plaatsje, maar de sombere
atmosfeer, die hij boven in het grote huls
al waargenomen had, scheen ook hier op
iedereen te drukken.
„Tja, een lelijk ding, mijnheer", zei de
waard, een oude man met een zwaar
moedig gezicht. Al heel spoedig nadat
Collingwood een kamer bij hem bespro
ken had, was hij tot de slotsom gekomen,
dat zijn gast bij de rechterlijke macht
thu.s hoorde
„En vreemd ook", voegde hij erbij.
„Vreemd dat allebei de heren, eerst de
oude en nu de jonge, wat je noemen kan,
een gewelddadigen dood gevonden heb
ben"
In beide gevallen een ongeluk, zou ik
zeggen", antwoordde Collingwood.
Eerst knikte de waard, alsof hij met
dat gedeelte van het ontvanger» ant
woord instemde, dan schudde hij het
hoofd om te beduiden, dat hij er des
alniettemin niet geheel gerust op was
„Ja, natuurlijk, zei hij „Een fabrieks
schoorsteen die zonder waarschuwing ln
mexaar valt en een voetbruggetje, dat
bezwijkt, dat zijn allebei ongelukken.
Maar er is toch iets vreemds aan die
brug, iets heel vreemds. Er wordt al
veel over gepraat.
„Wat voor praatjes?" vorste Colling
wood. Al sinds de ontmoeting met den
ouden arbeider, die zich bij hen ge
voegd had, terwijl hij en Pratt naar de
brug stonden te kijken, was de zaak
hem enigszins wonderlijk gaan voorko
men, de woorden van den waard nu,
versterkten hem in dat idee. „Waar pra
ten de lui dan over?"
„Ze praten er niet allemaal over, er
zijn er maar enkelen", hervatte de
waard. „Er zijn hier twee mannen ge
weest, die allebei over die brug gelopen
hebben sinds Vrijdagmiddag en het wa
ren beide grote zware kerels. Naar wat
ze zeggen, werd de brug niet veel ge
bruikt door de bewoners van de Grange,
zij hadden er niet veel aan. Maar er is
een recht van overpad door het park, en
die twee mannen, waar ik zo juist over
sprak, maakten daar gebruik van Vrij
dag tegen de avond. Ik ken ze beiden,
ze wegen samen zeker viermaal zoveel
als de jonge mijnheer Mallathorpe, en
toch vielen zij er niet door. En dan, maar
een paar uur later om zo te zeggen, plof,
daar ging de brug".
„Ik geloof niet, dat u daar een oor
deel over kunt uitspreken", zei Colling
wood. „Dergelijke oude constructies be
zwijken soms heel onverwacht en plot
seling".
„O ja, die twee mannen gaven allebei
toe, dat het bruggetje een beetje onvast
en wiegelend was", hernam de waard
.Evei, goed zeiden ze, dat ze het vreemd
vonden, dat het zo helemaal ineens in
mekaar viel toen de jonge heer er over
ging"
Collingwood sloeg ineens raak, door
recht op den man af te vragen: „Dus je
wilt zeggen, dat er wat aan die brug
geknoeid is?"
(Wordt vervolgd)
