Geheimzinnige ontploffing; in
hoofdpostkantoor te Utrecht
Broodrantsoen wordt niet
bedreigd
Linggadjati
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
Voortzetting oan de
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Geen gewonden, wel grote glasschade
De „Heimat" trekt niet meer!
Hors d' Oeuvre
Begroting Buitenlandse Zaken
aangenomen
Overeenstemming in Medan
Make-up in de
gevangenis
De grote Vier ziin het eens
Tachtig textielpunten, maar
Franse duikboot wordt]
vermist
Kabinetscrisis op lava?
Inhaalwedstrijden in 't Westen
Overigens een volledig
programma
Krant zet Den Haag
op stelten
Een dubbele sensatie
Zuinigheid geboden
Weerbericht
BUREAU:
VOORDAM 9, ALKMAAR
TELEFOON ADM. 3820
REDACTIE 3902
Giro 187294
Dir.: J. Bijlsma
ZATERDAG I DECEMBER 1948
144STE JAARGANG No. 167-
ALKMAAHSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 14 cent per
millimeter, „Waagjes" tot 16
woorden 76 ot., elk woord
meer 5 ct., uitsluitend contant
Abonnementen: f 1.10 per
maand, f 3.25 per kwartaal
Hoofdredacteur M. H. E. Uyldert. plv, Tj. N. Adema, rayonredacteur D. A. Klomp
Utrecht, 6 Dec. - Omstreeks kwart over acht Vrijdagavond, werden de be
woners van de Utrechtse binnenstad opgeschrikt door een hevige knal. In het
hoofdpostkantoor op de Neude bleek zich door tot nu toe onbekende oorzaak
een hevige ontploffing te hebben voorgedaan. Politie, geassisteerd door pas
serende militairen, zetten onmiddellijk de omgeving van het hoofdpostkantoor
af. Hoewel zich op het tijdstip, dat de ontploffing geschiedde vele voorbij
gangers op de Neude bevonden, zijn er geen personen gewond. Wel is een groot
aantal ramen aan de voorzijde van het postkantoor door de luohtdruk ver
splinterd.
De ontploffing welke gevolgd werd
door een grote steekvlam, heeft zich
voorgedaan ir» het sousterrain aan de
voorzijde van het gebouw. Deze ruimte,
welke gebruikt wordt als opslagruimte
en archief, kreeg grote schade, welke
echter geen stagnatie in de werkzaam
heden op het postkantoor tengevolge
heeft. Ook van de in het gebouw aan
wezige personen werd niemand door de
glassplinters gewond. Vermoedelijk heb
ben onbekenden een pakje met explo
sieve stof over het ander halve meter
hoge muurtje, dat op het trottoir voor
het sousterrain staat, door één der ra
men naar binnen geworpen. De glas
schade is beperkt gebleven tot de ramen
aan de voorzijde van het hoofdpostkan
toor. De enorme luchtdruk, welke door
de explosie ontstond, is door het
muurtje dat ook beschadigd is, gebro
ken, zodat de huizen aan de overkant
geheel onbeschadigd zijn gebleven.
Trotyl!
Uit het voorlopige onderzoek meent
de politie te moeten concluderen,
dat hier geen sprake is van een
bomaanslag, er zijn nl. nergens in
het sousterrain scherven gevonden.
Men verondersteld dat een fles of
een pakje met een zeer explosieve
Inhoud, mogelijk trotyl, naar binnen
is geworpen. Ook omtrent de be
weegredenen van den persoon of per
sonen, die deze zinloze vernieling
op hun geweten hebben, tast de po
litie volkomen in het duister.
Het is wel merkwaardig, dat zich eni
ge maanden geleden in Utrecht op het
Koekoeksplein een soortgelijke ont
ploffing heeft voorgedaan,- De schade
was hier echter veel kleiner dan bij de
ontploffing van Vrijdagavond. Ook hier
vond de politie geen scherven of andere
voorwerpen, die zouden duiden op een
bomaanslag. Deze ontploffing is echter
nog steeds niet opgehelderd.
Voorbijgangers verklaarden aan de
politie dat zij, voor de ontploffing ge
beurde, enige personen zouden hebben
zien weghollen, het staat echter niet
vast of dit de mogelijke daders van deze
aanslag zijn geweest.
MOMBASA, 6 Dec De „Johan van Ol-
denbarneveldt" is heden uit Bombay te
Mombasa in Kenya aangekomen, waar
gewapende wachten een groot gedeelte
van het havengebied hadden afgezet, aan
gezien aan boord van het schip moeilijk
heden waren ontstaan met Duitse krijgs
gevangenen, geïnterneerden en zeelieden,
die uit voor-Indië naar Duitsland wor
den gerepatriëerd
Naar verluidt hebben de Duitse zee
lieden, die er zich tegen verzetten
naar Duitsland teruggezonden te wor
den, getracht hst schip op te houden
door een staalkabel over boord te
gooien, met de bedoeling daardoor de
schroef in het ongerede te brengen.
DUN OF DIK?
Mae West, de gezette film-ster,
met een tikje Afrikaans bloed in
haar wijd-vertakte aderen, heeft
het geprobeerd: zij heetf een aan
val gewaagd op de „slanke lijn"
Daar kwam zij, op het witte
doek, aanstevenen als een drie
dekker onder vol zeil. machtig en
breed, een vervaarlijk vrouwsper
soon, en iedere moderne jonge
dame geleek op eens een sprie-
terig, armetierig ding, nietig,
schraal, bloedeloos, slap, planke
rig en plat en onvrouwelijk van
top tot teen.
Maar de vlieger ging niet op
Mae West maakte geen schooi.
Zij verdween zoals zij gekomen
was: plotseling. De dames maak
ten zich naar aanleiding" van haar
optreden niet dik. De „slanke
lijn", in een tegenoffensief en on
dersteimd door de Mode van
Londen en Parijs, die alleen maar
bleef ontwerpen voor een zeer
etherische taillemaat, versloeg
het opgezwollen negerbloed. Afri
ka heeft het loodje gelegd. De
slanke lijn heeft gezegevierd bij
de vrouw. Laten wij er blij om
zijn in deze tijd van textiel-
gebrek.
De slanke lijn van den man ls
nooit ernstig belaagd. Natuurlijk
behoorde een man goed gespierd
te zijn, maar een laag vet werd
bij hem niet geduld. Drong deze
zich aan hem op, dan werd zij
verdreven met massage en gym
nastiek, met sport, met lichaams
beweging van allerlei soort. De
dikke werd gewaardeerd om zijn
karakter-eigenschappen zijn
goedmoedigheid en zijn neiging
tot gezellig verkeer maar be
wonderd werd hij niet. Romeo en
Parsifal waren niet dik. En als
Lohengrin het somwijlen per on
geluk is, of Siegfried, sluit men
de ogen met een zucht en luistert
men alleen.
Onlangs echter heeft een Ame
rikaans anthropoloog een aanval
gedaan op de slanke lijn van den
man. Hij heet Ernst Hooton en
heeft de lof gezongen van den
dikkerd, die zo gezellig tafelen
en babbelen kan. Was deze Ernst
in ernst? In ieder geval heeft hij
zich op glad ijs gewaagd, wani
wie een minderheid prijst kan er
staat op maken, dat hij de meer
derheid tegen heeft. De magere
man is nog altijd in de meer
derheid.
Overigens zal het wel waar zijn,
dat de dikke man, over het al
gemeen een beter huisgenoot is
dan de dunne; hij is hokvast, ta
fel-vast, stoel-vast. Hij is te
zwaar om opvliegend, te zeer door
eigen gewicht belast om lastig te
zijn, de magere man daarentegen
met zijn bemoeizuchtiger activi
teitEnfin, Shakespeare wist
het reeds. Hij laat Julius Caesar
van Cassius zeggen:
Laat welgedane mannen om
mij zijn
Met gladde haren en die nacht*
goed slapen.
Die Cassius ziet er schraal en
hongrig uit.
Hij denkt te veel; die mannen
zijn gevaarlijk
Overigens vergete men niet, dat
zijn Falstaff zeer dik en toch een
spitsboef was. KREEFT.
EEN LUGUBERE ST. NICOLAAS- SURPRISE. Ten huize van. de fami
lie de Boer acn de Prinsegracht te Den Haag werd op St. Nicolaasavond een
pakje bezorgd, dat een helse machine bevatte, die, bij opening van het pak
ket exploideerde, tengevolge waarvani de heer de Boer en zijn vrouw om het
leven kwamen. De étage, nadat de ontploffing had plaats gevonden.
Ned. Fotobur. P.
Gisteren is in de Tweede Kamer de be
groting van het Ministerie van Buiten
landse Zaken zonder hoofdelijke stemming
aangenomen, met de aantekening, dat de
cocmmunistx tegen stemden
VOLGEND JAAR APRIL TURF VRIJ.
Het ligt in de bedoeling de subsidi
ëring van huisbrandturf met ingang
van 1 April tegelijk op te heffen met de
distributie van deze brandstoffen.
De Nederlandse broodgraanpositie
is, sinds na de bevrijding verkregen
grote voorraden tarwe van oversee,
die de regering sich had weten te ver
schatten, geleidelijk zijn verbruikt,
naar verhouding steeds meer afhanke
lijk geworden van nieuwe graanim-
port. Maakt het wereldtekort aan
granen het verkrijgen van de ons land
toegewezen hoeveelheden reeds moei
lijk, de gebeurtenissen in Amerika
met name de stakingen, belemmeren
bovendien het transport, waardoor het
binnenkomen van verwachte tarwe-
leveranties aanzienlek is vertraagd-
In tegenstelling met de mening, die
hier en daar schijnt post te vatten, als
zou het broodrantsoen thans worden be
dreigd, wordt van officiële zijde mede
gedeeld, dat er geen reden is voor di-
lecte bezorgdheid, vooral als men weet,
dat enige tijd geleden de situatie een
veel nijpender aspect heeft geboden dan
thans het geval is. Het is natuurlijk
Medan, 8 Dee. Na een vergadering
van vier uur zijn een Nederlandse en
een Indonesische militaire delegatie he
denmorgen tot overeenstemming geko
men. Men heeft een bevredigende op
lossing voor beide partijen gevonden.
De uiteindelijke details zullen mor
gen worden besproken.
juist dat op lange termijn over de
tarwe-import niets te zeggen is, maar de
Nederlandse broodgraan voorziening op
de huidige basis is voor de naaste toe
komst gedekt, terwijl de laatste berich
ten mogen doen' verwachten, dat nog
deze maand nieuwe aanvoer uit Ame
rika ons land zal bereiken.
De gevangeniscommissie van het
Britse ministerie van Binnenlandse
Zaken heeft besloten, de vrouwelijke
arrestanten het gebruik toe te staan,
van lippenstift, poeder en schmink.
Zij kunnen deze producten dan ko
pen van het opgespaarde geld, dat zij
door hun werkzaamheden in de ge
vangenis hebben verdiend. De can-
tines der strafgevangenissen voor
vrouwelijke delinquenten hebben op
dracht gekregen, dergelijke artike
len regelmatig in voorraad te heb
ben. Dat is de geest van de nieuwe
tijd
De ministers van buitenlandse zaken
der vier grote mogendheden zijn het
Vrijdag eens geworden over alle
overige kwesties in de vüf vredes
verdragen, uitgezonderd enkele kleine
technische kwesties, die deskundigen
zullen oplossen.
Zaterdag zullen de ministers beginnen
met de voorbereidende besprekingen over
de agenda voor het Vredesverdrag met
Duitsland Twee documenten, die Byrnes
1 heeft laten circuleren, zullen daarbij als
basis dienen.
Dr. E. L. Kramer, directeur voor herstel en voorziening van het Mi
nisterie van Economische Zaken heeft in een radiorede op 26 November 1946
medegedeeld, dat men in 1947 de productie hoopt te brengen op 80 textiel
punten per hoofd der bevolking, terwijl hij daarnaast de indruk wekte, dat
men ook op 2 paar dameskousen kon rekenen, al sprak hij zulks niet onom
wonden uit.
De vakgroep „Detailhandel in Textielgoederen" schrijft thans, dat na
al de desillusies, welke officiële en semi-officiële instanties ons volk reeds
bereid hebben, doordat in pers en per radio geweldige beloften werden ge
geven, welke in de practijk op geen stukken na werden vervuld, nu toch wel
enige voorzichtigheid nodig is, wanneer men nieuwe suggesties gaat uiten.
In dit verband mogen wij herinneren aan de in 1945 officieel afgelegde
belofte, dat in 1946 onze linnenkast weer behoorlijk gevuld zou zijn, terwijl
thans een groot deel der bevolking lijdt aan huidziekten, mede door het gebrek
aan voldoende linnengoed. Toch suggereert Dr. Kramer nu weer 80 textiel
punten per hoofd in 1947. doordat hij verzuimt te vermelden, dat 80 punten
productie nog lang geen 80 textielpunten in de winkel betekenen, want in
dustrie, leger en vloot eisen een zeer belangrijk deel van deze 80 puniten op.
In de Centrale Textielcommissie is nog juist dezer dagen, namens het
Textieldirectorium een zeer pessimistische beschouwing gegeven over. de tex-
tielpositie in 1947, waarbij men tot de conclusie kwam, dat men zeer tevreden
zou zijn als in 1947 60 punten gehonoreerd zouden worden.
Wat de dameskousen betreft, zal men wellicht tot 2 paar kousen per
persoon kunnen komen, wanneer men daar ook de zgn. standaardkousen bij-
rekent, een artikel, dat door de Ned. vrouw heel weinig gewild is.
Parys, 6 December. Vliegtuigen,
torpedojagers, sloepen, corvetten
en torpedobooten, waarvan ver
schillende zijn uitgerust met' anti
duikboot-onderwater-detectors, zyn
voor de FranseMiddellandse zee
kust op zoek naar een Franse duik
boot, de 2,326, die thans vermist
wordt.
De duikboot, die vroeger tot de
Duitse marine behoorde en 250 ton
meet, is gisterochtend met een beman
ning van 21 koppen van Toulon uit
gevaren voor het nemen van proeven
met duiken tot grotere diepte. Zij
zou tot op een tiental mijlen uit de
kust varen en gisteravond om onge
veer 5 uur terugkeren.
Ofschoon Franse marinedeskun
digen hebben verklaard, dat er zeer
weinig kans bestaat, dat de opva
renden van de kleine duikboot le
vend zullen worden gered, omdat
zij niet' over communicatiemiddelen
met de oppervlakte beschikken,
zal het zoeken, dat gisteravond be
gonnen is, vannacht voortduren.
Volgens officiële mededeling van de
marine prefectuur te Toulon, heeft
een mijnexplosie de luiken waarschijn
lijk opengerukt, waarna de duikboot
onmiddellijk zou zijn gezonken.
Ds hevige storm, die op het ogenblik
in dit gebied woedt, heeft reddingspo
gingen tot nog toe onmogelijk gemaakt.
Marine-autoriteiten hebben alle hoop
opgegeven de 21 leden van de beman
ning te kunnen redden.
Volgens Associated Press voorspellen
Indonesische politieke leiders te
Batavia deze kabinetscrisis. Zy
schijnt onafwendbaar, tenzij de Mo
hammedaanse ministers in het Re
publikeinse kabinet breken met hun
party, en een nieuwe Mohamme
daanse groep van geestverwanten
van Sjahrir vormen.
Een verantwoordelijke Indonesische
zegsman heeft verklaard, dat als de Mo
hammedaanse leden van het kabinet
hun ontslag indienen, dr. Sjahrir zelf
zijn ontslag zal indienen bij president
Soekarno Men verwacht, dat de presi
dent dan den leider van de Islam-partij,
ai. Soekiman, verzoeken zal een nieuw
kabinet te vormen. Een dergelijk Mo
hammedaans kabinet, zegt de Indonesi
sche bron, zou de verplichting op zich
nemen, de onderhandelingen met Neder
land te heropenen en moeten trachten
grotere concessies te krijgen dan bij de
ontwerp-overeenkomst van Linggadjati
verkregen zijn. (De Islamietische partij.
.Masjoemi" genaamd, is de grootste In
donesische politieke partij.
In het Westen staat sleehts een be
scheiden programma ons te wachten,
voornamelijk inhaalwedstrijden. Lijst
aanvoerder Ajax, die verleden week
zo smadelijk in Schiedam verloor,
heeft morgen rust, evenals 't Gooi en
RFC. Overigens zien wij eerst een
wedstrijd VSVEmma, die voor de
gastheren alle goeds belooft, nog te
meer na hun kranige prestatie van
vorige week tegen 't Gooi.
In Rotterdam ontvangt Sparta het Haar
lemse EDO. Hoewel de kasteelheren ver
moedelijk iets sterker zijn, durven wij van
de uitslag toch niet veel te voorspellen
Feijenoord mo'et de reis naar het Am
sterdamse DWS gaan maken, om daar zijn
krachten te meten. Hier komen twee
sterke ploegen tegenover elkaar in het
veld, wat spanning en een verwoede
strijd waarschijnlijk maakt In den Haag
tenslotte staat de derby ADO—Hermes-
DVS op het program. Gezien het fraaie
resultaat van de Schiedammers tegen
Ajax, doet dit voor de gastheren, die toch
al onder aan de lijst staan, het ergste
vrezen
In het tweede district
Ook hier maar een zeer onvolledig
programma. Kop en staart tegen el
kaar, als opvallendste wedstrijd. Nep-
tunus reist namelijk naar Stormvogels,
waardoor het er voor de IJmuidena-
ren maar slecht uitziet.
Toch verrasten deze verleden week nog
door een onverwachte overwinning op
Blauw-Wit en wie weet, wat ze nog meer
in hun mars hebbenBlauw-Wit komt
uit tegen Xerxes. Tegen dez« Rotter
damse ploeg hebben de Amsterdammers
nu kans, him nederlaag van 1 December
weer goed te maken. In Rotterdam een
waarbij het Dortse team wel de meerdere
zal blijken.
Het Oosten
Hier toont de competitie wel een vol
ledig beeld, al ontbreekt de lijstaanvoer
der Go-Ahead deze keer op de lijst De
Deventer mannen hebben een rustdag.
Een ernstig pretendent voor de eerste
plaats is ongetwijfeld NEC, al kan dat die
plaats morgen nog niet bereiken, door
Go-Ahead's drie punten voorsprong NEC
speelt tegen Heracles, waarbij de winst
vermoedelijk aan de zijde van de Almelose
gastheren zal blijven AGOVV, gestuit In
zijn opmars, krijgt opnieuw een kans te
gen Be Quick, op eigen terrein, terwijl
op de onderste lijsthelft een wedstrijd
Tubantia—Vitesse te wachten staat. Quick
moet tegen de Enschedese Boys in Nij
megen tonen wat het kan, ongetwijfeld een
zware opgave, en hetzelfde geldt voor
Enschede, dat de Wageningse spelers ont
vangt.
Afdeling vier
Ook ten Zuiden van de Moerdijk kun
nen de liefhebbers hun hart ophalen
aan een volledige voortzetting van de
competitie. Hier is het Willem II, dat
rust heeft. Voorman NOAD krijgt be
zoek uit de onderste regionen. Deze
keer zal het Helmond zijn, waarmee
NOAD zichzelf wel weer omhoog zal
werken.
De laatsten van de lijst, De Baronie en
RKTVV, spelen beide een thuiswedstrijd,
resp tegen Helmondia en Longa, waarvan
de laatste de moeilijkste opgave zal zijn.
Uit de middenmoot komt de ontmoeting
VVV—NAC waar een kans in zit, de
volgorde veranderd te krijgen. Vlissingen
tenslotte speelt weer thuis, deze keer
tegen BW De Walcherse ploeg zal hard
moeten werken om hier iets van terecht
te brengen!
Het Noorden
Achilles, dat zich vorige week zo fllnls
weerde tegen de mannen van Abe
Leaatr», r«(»t morgNi 4c vcea&olu-
niën in voor een uitwedstrijd tegen
Veendam. De Assenaren zullen zeker
alles op alles zetten om op de goede
weg voort te gaan.
WIJZIGINGEN IN RET VOETBAL
PROGRAMMA.
VelocitasGVAV wordt GVAV—Veloci-
tas, de wedstrijd SLTOHelder is verval
len, terwijl in 3C wordt gespeeld: IVV
Aalsmeer en in 3D Schagen—HRC In de
vierde klasse A is nog een ontmoeting
WieringerwaardTexel toegevoegd
(Van onzen parlementairen redacteur)
Gistermiddag was het Haagse Be;
zuidenhout in rep en roer vanwege een
hoogstssensationele mededeling, welke
het dagblad „De Nieuwe Nederlan
der" op zijn nieuwsbord had laten
vermelden, n. 1. dat degeen, die op St.
Nicolaasavond in zijn huis aan de
Prinsegracht door het verraderlijke
pakketje was gedood, niemand minder
was dan de heer de Boer, het lid
van de Commissie.Generaal! Grote
volksmassa's drongen samen, de trams
konden niet verder en er werd opge*
wonden gediscussieerd, zelfs klonken
'vijandige kreten!
De toestand leek niet zonder ge;
vaar. Het bericht was dan ook ont
zettend genoeg en velen vreesden nu
terecht verschrikkelijke rampen. Kon
het wel waar zijn? En ziet, het duurde
niet lang, of het bord werd binnenge;
haald en de verlossende tijding kwam,
dat de mededeling eenvergissing
was! De vermoorde heet n. 1, Boer en
iu was d« „fout" eotstaan,
DUITSE GELEERDEN CONTROLE
REN EEN V. 2-PROJECTIEL. Drie
Duitse geleerden, die deel uitmaken van
een staf van meer dan honderd Duitse
specialisten op luchtvaartgebied, die de
luchtvaartexperts van het Amerikaanse
leger behulpzaam zijn bij de experimen
ten met vliegende projectielen, contro
leren een V. 2, welke voor een proef
neming te White Sanes iq New-Mexico
gereed gemaakt wordt.
Kolentoewijzingen voor de Neder
landse industrie verlaagd.
Ook ons land gaat van de Amerikaan
se mynwerkersstaking nadelige geyol-
gen ondervinden. Hoewel getracht zal
wrden de industriële bedryvigheid zo
min mogelijk te beperken, zal het ko-
lentekort het noodzakelijk maken, op
de toewijzingen voor de industrieën
een voorlopige korting toe te passen
van tenminste 20 procent. Aangezien
ook de kolentoewijzingen voor de gas-
en electriciteitsbedrijven met minstens
20 procent zullen worden verlaagd, zal
op het verbruik van gas en electrici-
telt onmiddellijk een overeenkomstige
besparing moeten worden bereikt.
Er zal met alle middelen naar wor
den gestreefd, de huisbrandvoorziening
zo normaal mogelijk te doen verlopen,
en de voor dit stookseizoen in uitzicht
gestelde 12 eenheden te waarborgen.
pvE Commissie-Generaal en de voorstan-
ders van de te Linggadjati gesloten
overeenkomst hebben het deze week
zwaar te verantwoorden gehad, maar de
tegenstanders in niet mindere mate. Want
de politie h rtstochten zijn fel opgezweept
nu het de toekomst van ons geliefd Indië
geldt en het zijn niet slechts overwegin
gen van politieke en zakelijk economi
sche aard die de gemoederen in bewe
ging hebben gebracht; wat overheerst is
een algemeen gevoel van sterke gehecht
heid aan het historisch gewordene, een
saamhorigheidsgevoel, dat den Nederlan
der aan Indië bindt.
WANT ieder landgenoot voelt het meer
dan ooit: Nederland en Indië beho
ren bijeen. Als hij spreekt van „ons"
Indië bedoelt hij niet een koloniaal „be
zit", maar een deel van het eigen rijk, dat
met het moederland het woord „moe
derland" geeft de kern van deze gevoels-
gehechtheid op de meest overtuigende
wijze weer door eeuwenoude traditie
is vergroeid Ook al is hij nooit in Indië
geweest, al heeft hij geen verwanten in
de Oost, dan nog zijn Java en Sumatra,
Celebes en de Molukken geen ledige klan
ken, geen dorre begrippen, maar zij be
tekenen voor hem iets levends en werke
lijks, dat onverbrekelijk verbonden is
aan het moederland, iets dat een deel
vormt van zijn vaderland. Want Neder
land en Indië hebben een gemeenschap
pelijke groei beleefd, Indië leeft voorden
Nederlander, te zamen met zijn eigen
land, in de geschiedenis van zijn zeehel
den en ontdekkingsreizigers, in die van
zijn vrijheidsoorlogen, in zijn literatuur,
zijn poëzie, Hoevelen onzer landgenoten
hebben niet, door de eeuwen heen, hun
leven ingezet, opgeofferd, tot de dood
toe gewijd aan het prachtige, vruchtbare
land, bewoond door dat bekoorlijke en
aanhankelijke volk dat wij onder onze
hoede hebben genomen en jegens hetwelk
wij een verantwoordelijkheid dragen, te
zwaar dan dat wij ons daaraan terwille
van wie ook, kunnen onttrekken, dan dat
wij haar, op wie ook, kunnen afwente
len Waarlijk, de protesten tegen het
voorlopig accoord van Linggadjati wor
den, hoe heftig en scherp zij ook gefor
muleerd mogen zijn, niet ingegeven door
gevoelens van vijandschap, maar door een
gevoel van zorg en angst voor een moge
lijk verlies, niet verlies van materieel
bezit in de eerste plaats, maar verlies dat
een deel raakt van het eigen levensver
band. Wij hebben te lang, te duurzaam,
te vriendschappelijk samengewerkt met
de inlandse bevolking van het prachtige
eilanden-rijk, dan dat wij het zonder een
gevoel van hartzeer en diepe rouw zou
den kunnen prijsgeven aan het ongewisse
lotgeval, dat een toekomst onder een
eigen republikeins en nog niet geordend
en beproefd bewind voor ons en voor dit
bevriende volk, verbergt. Daarom zijn
zovele landgenoten huiverig het rijksver
band te verbreken en Indië over te laten
aan een bewind, waarvan de betrouw-
Iottige gevolgen van domheidsmacht,
vaardigheid nog moet worden beproefd.
W^IJ hebben de inlandse bevolking in de
w loop der eeuwen eerst ongetwijfeld
dienstbaar gemaakt aan ons eigen be
lang, maar allengs, volgens de begrippen
ener wijze en milde democratie, opge
voed, geschoold en beschermd, be
schermd ook tegen de druk van inlandse
feodale dwingelandij en tegen de nood
lottige gevzolgen van domheidsmacht.
Wij hebben Indië opgericht uit een chaos
en tot geordende welstand gebracht en
wij hebben ons daartoe, in deze eeuw van
bezinning en bezonnenheid, zware offers
getroost. De Japanse bezetter heeft het
moeizaam uitgewerkte stelsel van ons
constructief bestuur ineengetrapt, en een
chaos achtergelaten waarvan in de eerste
plaats de inlander zelf het slachtoffer ge
worden is En vóór wij met het werk van
herstel een aanvang konden maken, vóór
de belofte van de Koningin, vervat in
Haar radio-rede van December '42, en die
een rijksconferentie in uitzicht stelt, in
vervulling heeft kunnen gaan, heeft een
groep inlandse intellectuëlen de leiding
uit handen der Japanners overgenomen
en de republiek geproclameerd. Is het
wonder dat de Nederlander, die in het te
Linggadjati bereikte accoord een besten
diging dezer leiding ziet, zijn bezorgdheid
over de doeltreffendheid dier leiding tot
uiting brengt en zich afvraagt wat er
van Indië, zo nauw vergroeid met het
moederland, worden moet, als het Neder
land beleid uitgeschakeld wordt? Want
nog altijd hebben de Indische leiders,
heeft de republiek de eigen strijdkrach
ten niet in de hand, nog steeds wordt er
geschermutseld en is de zo luide toege-
lands beleid uitgeschakeld wordt? Want
Indische extremisten niet van kracht.
TERWIJL onze regering het hoofd te
^bieden heeft aan een storm van cri-
tisch protest van landgenoten die menen,
dat zij, door de voorlopige overeenkomst
van Linggadjati te aanvaarden, Indië
prijs geven aan chaos en verval, hebben
de republikeinse leiders op hun beurt te
kampen met landgenoten die vrezen dat
dit accoord bijdragen zal tot de bestendi
ging van hetgeen zij als het „Nederlands
imperialisme" menen te moeten schu-
"wen, en die uitsluitend heil zien in een
volstrekte onafhankelijkheid. Zo zijn er
moeilijkheden voor de leiders, hier en
ginds.
Laat ons hopen dat de voorspelling,
juist vier jaar geleden, op die gedenk
waardige Decemberdag uitgesproken door
onze Koningin: Nederlands-Indië en
Nederland zullen na de gemeenschappe
lijke overwinning hun zelfopoffering en
onverschrokkenheid bekroond zien met
de herwinning van vrede en geluk voor
land en volk in een nieuwe wereld,
laat ons hopen dat deze voorspelling als
nog in vervulling zal gaan. U
De uitvinder van de V 2, Werner von
Bi*auh. wordt Amerikaans staatsburger.
Stalin heeft in November een hart
aanval gehad en .neemt thans rust op de
Krint
TIJDELIJK OPKLAREND.
Tijdelijk brekende bewolking. Late-
weer plaatselijk enige regen. Matige,
aan de kuat tijdelijk krachtige. Weate-j
lijke wind. tets ho»ere temperatuur.
J ;i - - i --JU 1