DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN P. Boendermaker Czn. f Bekend kunstbeschermer en groot kunstkenner N. S. vervoerde dit week-end 20.800 ton kolen. Franse Dakota in Portugal verongelukt Vijftien doden en een overlevende j Van nabij en verre Dr. de Groot weer het eerst! Militair vervoer tegen halve prijs blijft! Polen krijgt Stettin Defecte radio-installatie de oorzaak? Proef met Dakota IJsbruiloft op Marken De Waal dichtgevroren Bewaker van internerings kamp gearresteerd Deze week elfstedentocht? Drie Nederlanders naar wereldkampioenschappen. ^PORTSPETTERS Broekman wint de 10.000 m. in Oslo Fraai succes van onzen jongen landgenoot Weerbericht JHsf zwarte goud Anthony van Kpmpgr\ - BUREAU: VOORDAM 9, ALKMAAR TELEFOON ADM. 3320 REDACTIE 3902 Giro 187294 Dir.: J. Btflsma MAANDAG 3 FEBRUARI 1917. Voortzetting van de 114STE JAARGANG No. 213. ALKMAARSCHI COURANT TARIEVEN: Advertenties? 14 cent per millimeter. „Waagjes" tot 15 woorden 75 ct., elk wooro meer 5 ct., uitsluitend contan* Abonnementen: f 1.10 per maand, f 3 25 per kwartaal Hoofdredacteur M. H. E. üyldert. plv. Tj. N. Adema. rayonredacteur D. A. Klomp Te Bergen, waar hU sinds 1916 op de Loudelsweg in huize „De Klomp" woonde, is op 69-jarige leeftijd de heer P Boendermaker Czn overleden Zijn heengaan zal diepe deernis wekken, vooral in de kringen van beeldende kunstenaars^ wier be schermer hij zovele jaren geweest is en die in zo grote getale aan hem de mogelijkheid danken, dat zij niet al leen konden werken, maar ook kon den verkopen Als zoon van een rijken vader, die als makelaar in Amsterdam millionnair was geworden, behoefde Piet zoals zijn vrienden en beschermelingen hem alge meen noemden zich niet om materiële zorgen te bekommeren en het is merk waardig, en tekenend voor zijn karakter eigenschappen, dat hij zijn geld niet te eigen bate gebruikte, maar aan zeer vele jonge kunstenaars de middelen ver schafte zich te kunnen ontplooien Nadat hij eens bij Leo Gestel in diens atelier te Amsterdam op bezoek was ge- weest en onder de indruk van diens werk was gekomen, steunde hij niet alleen dezen kunstenaar maar vele andere met wien hij door Gestel bekend raakte n Hij kocht de doeken, die hem door hun schoonheid of toekomstbeloften aantrok ken, steunde zelfs verscheidene kunste naars met een maandgeld, verhandelde met hen kostbare antiquiteiten uit zijn ijk persoonlijk bezit en liet zich met schil derijen betalen, waardoor hij allengs een 5$ collectie doeken kreeg als geen Neder lander in particulier bezit had Zijn gave om jonge krachten te ontdekken deden hem werken aankopen van schilders wier talenten vaak nog door niemand vermoed waren Piet was de eerste die werken van Sluyters kocht en de talrijke schilders die in Bergen hebben gewoond en ge werkt hebben door Boendermakers tus senkomst zo kunnen exposeren, dat van een Bergense school werd gesproken Toen de Hollandse kunstenaarskring uit de Bergense school voortgekomen naam begon te krijgen, was het alweer de heer Boendermaker, die het streven dezer ver- - eniging door het in bruikleen geven van schilderijen en door schenkingen steunde Ook toen de crisisjaren het familie bezit zo hadden aangetast, dat hij op de oude voet niet kon doorgaan, bleef Boen dermaker voor allen die hem bezochten <2e gulle en altijd belangstellende gast heer Met zijn vrouw, die hem met Gestel in de keuze der aan te kopen stukken zo goed kon adviseren, heeft hij naast zijn woning de kunstzaal ingericht waarin hij van de helft van zijn particulier bezit welk bezit op 2500 schilderijen geschat werd —permanente exposities arrangeer de, welke vooral in de zomermaanden door hen die in Bergen vertoefden druk bezocht werden Ieder, die belangstelling voor kunst heeft was daar welkom en kon op een hartelijke ontvangst rekenen Het is merkwaardig, dat deze man, die een zeldzaam talent voor het ontdekken van waardevol werk had, zelf niet schil derde Maar dat de kunst zijn familie niet vreemd was, kan blijken uit het werk van zijn zoon Kees, die in verloop van jaren tot een der bekendste uit de Ber gense school mag worden gerekend Het was een genoegen met Boenderma ker in zijn auto naar Amsterdam te mo gen rijden en daar met hem af te dalen in de kelders van het Stedelijk Museum, waar zijn vriend Baart, de directeur, een omvangrijke collectie van zijn werk be waarde Zeer veel doeken heeft de heer Boen- dei maker voor de aankleding van diverse gebouwen geschonken of in bruikleen afgestaan In het Amsterdamse stadhuis en talrijke andere gebouwen in de hoofd- x stad hangen honderden doeken en in Alk maar heeft de thans overledene schilde rijen in bruikleen afgestaan aan het Gymnasium en het Centraal Ziekenhuis Zelfs het gouvernementsgebouw in Car- racas en het museum in Belgrado hebben doeken van hem ten geschenke ontvan gen Regering erkende zijn verdiensten De regering benoemde dezen groten en in brede kring om zijn eenvoud en be minnelijkheid zo beminden kunstbescher mer in 1929 tot officier in de orde van Oranje Nassau, in 1931 kreeg hij de com mandeursorde van de H Sava (Joego slavië) Amsterdam kende hem in 1935 de zilveren medaille der stad toe en irf 1937 ontving hij van H M de Koningin de gou den medaille voor Kunsten en Weten schappen Een uitvoerige beschrijving van zijn le ven en werken is voor belangstellenden na te slaan in het boek van zijn vriend D A Klomp, getiteld „De Bergensche school", uitgegeven door A J G Strengholt te Am sterdam De begrafenis zal plaats vinden Don derdag op de Nieuwe Gemeente Begraaf plaats te Bergen, nm half drie Om 2 uur vertrekt de stoet van het sterfhuis Van Zaterdagavond middernacht tot Maandagmorgen 4,30 uur brach ten de Ned. Spoorwegen 26 kol n- treinen van Limburg naar het Oos ten, Westen en Noorden des lands. In normale normale omstandigheden zijn er het slechts 6. Tezamen hebben de treinen 20.800 ton kolen uit Limburg afgevoerd gedurende het afgelopen weekend, hetgeen juist de opbrengst is van de op Zondag geleverde productieslag in de Limburgse mijnen. Het aantal treinen zal uiteraard nog stijgen. Op normale dagen rijden uit alle de len van het land 16 leege treinen naar de mijnen terug. Ook hierin ls dit weekend een grote en gunstige veran dering gekomen: 34 treinen zijn naar Limburg teruggereden. De directie der spoorwegen prees zich met deze prestatie, die te danken is aan de toewijding van duizenden leden van het personeel, gelukkig. Zij allen hebben deze Zondag extra diensten op de treinen gedaan. Was het vorige week Zondag een Nederlandse Dakota, thans komt het bericht over het verongelukken van een Dakotatoestel van de Air France. Het toestel was Zaterdagmiddag op weg van Parijs naar Lissabon en is bij slecht weer in de heuvelachtige streek hij Lissabon neergestort. Het aantal doden bedraagt vijftien. De enige overlevende, een Fransman, die uit het toestel werd geslingerd, maakte het Zondag naar omstandigheden wel. In een perceel aan de Vogelstraat in 's-Hertogenbosch sprong 'n poes in een wiegje waarin een baby van 5 we ken te slapen lag. Het dier heeft zich op het gezicht van de zuigeling neer gelegd, tengevolge waarvan de baby gestikt is. Maandag 3 Februari a.s. wordt de drieling van het echtpaar Dorsten, Adrianastraat 11 te Rotterdam, een jaar oud. De drie kinderen zijn kern gezond'. Naar de Deense minister van de fensie op een persconferentie heeft medegedeeld, hebben de politieke par tijen een deelneming van Denemarken aan de bezetting van Duitsland goed gekeurd. In April zal een contingent van 4000 soldaten naar Duitsland ver trekken. Naar het ANP verneemt is tot substituut-griffier bij de rechtbank te Haarlem benoemd mej. mr. 9 M de Keyzer Met haar doet de vrouw haar intrede in de Nederlandse rechterlijke macht. Het nieuwe Italiaanse kabinet is gevormd. De kabinetsformateur De Gasperi heeft zich naar den president begeven om de lijst van ministers te overhandigen. Het Rijkskolenbureau heeft het aanbod van de vakgroep goederenver voer langs de weg om vrachtauto's in te schakelen bij het vervoer van kolen, aanvaard. Ook een journalist kan schrikken en er waren slechts weinig journalisten, die niet geschrokken zijn, toen Vrijdag uit Baarn het bericht kwam: „Dr. J. «ie Groot, de behandelende geneesheer van H K.H. Prinses Juliana, is in Baarn ge arriveerd en heeft zijn intrek genomen in het Astoria-Chalet". De spanning is echter gebroken. „De kwestie is namelijk," aldus Dr. De Groot dien wij Zondag in het Astoria-Chalet ontmoetten, „ik heb een zeer ongelukkig auto'tje en het kan bovendien heel slecnt tegen de kou, zodat ik maar een beetle vroeg ben gekomen. Bovendien het is hier prettig rustig, tenminstewan neer uw collega's het mij niet te moeilijk maken." Auto's en artsen.... zelfs bij de komen de blijde gebeurtenis speelt dit probleem een rol. Er doen geruchten de ronde, dat de faciliteit, welke de spoorwegen aan e» uniformeerde militairen verleenden door hen te vervoeren tegen de halve vracht prijs, zou worden ingetrokken Dit ge rucht is van iedere grond ontbloot. M1U- talren In werkelijke dienst blijven voor half geld reizen. Dit geldt evenwel niet voor personen in burgerlijke dienst, die geunformeerd zijn, z.g. civel officer's. Naar verluidt zal over een paar weken, ti,,hS "rt'° Warschau, de voormalige ?"seJ1',(n van stettin aan de Oostzee «itef» Ün worden overgenomen. Dr van smfoe yCh0Wskl' de Poolse minister Te StetïinPüaart' V°ert op het °Senbli* Russische mmSmge" T' 06 S°W3et" om de j., vertegenwoordigers Russen te regei'eT °Verdracht d00r de Naar thans officiëel bekend is, heeft men reeds de stoffelijke overschotten van 9 vrouwen, 5 mannen en één kind gebor gen. De toestand van den enigen over levende, Leonard, die met zijn echtge note op huwelijksreis naar Portugal was en vóór het vliegtuig neerstortte, er uit geslingerd werd, is, naar verluidt, zeer ernstig. Frans muziekgezelschap „Ars Re diviva" omgekomen. Uit de door Reuter uit Lissabon ver strekte lijst van personen, die tengevolge van het neerstorten van de Dakota zijn omgekomen, blijkt dat de volgende Franse kunstenaressen tot de 15 slachtoffers behoren: Claude Crussard claveciniste; Dominique Blot en Edmee Grtmansbach (violisten); Jacqueline Al- llaumePariot, violoncelliste. Claude Crussard heeft zich in Frankrijk en daarbuiten vooral grote naam verworven c'oor haar bewerkingen en nieuwe uitga ven van onbekende muziek uit de 16e en 17e eeuw. De drie omgekomenen hebben in de maand November 1946 te Amster dam en 's-Gravenhage met medewerking van den fluittist Fernand Caradge, die zich niet in het verongelukte toestel be vond, als gezelschap „Ars Rediviva kamermuziekavonden gegeven. Volgens een nog onbevestigend bericht zouden tot de slachtoffers ook enkele danseressen van het „Ballet des Champs Elysees" behoren, onder anderen de pri ma ballerina mevrouw Lorris L'Huissier (Sonja Lovis). Kapitein Emildamm, een Deens piloot, startte op het vliegveld Kastrup met een Dakota, waarvan 't hoogteroer was vastgezet onder dezelfde omstandig heden als de Dakota, die een week ge leden op het vliegveld is verongelukt- Na de proeven legde de Deense des kundige Eskildsen er de nadruk op, dat de proef niet bewees, dat het hoogte roer van het verongelukte vliegtuig vastgezet was. Men is thans van mening, dat een de fecte radio-installatie de oorzaak is ge weest, waardoor de Franse Dakota in een dichte mist slechts vijf minuten, voordit het toestel zou landen, op de berghelling is neergestort. Marken bood Zaterdagmiddag zijn be zoekers een zeldzaam kleurrijk en boeiend kijkspel: drie bruidsparen wer den „in de echt verbonden" en dit ge schiedde niet in een kerk of een huis. maar in de vrije natuur op hef gladde ijs van de Marker haven. Om kwart over twee stelde de stoet zich op om traditiegetrouw een rond gang door alle wijken van het dorp te maken en bij de haven aangekomen, werd eerst een rondgang over het ijs gemaakt, waarna het gezelschap van ongeveer 60 personen aan de lange ge dekte tafels plaats nam. Na het eten deden de lange Goudse pijpen bij de mannen de ronde en om de feestvreugde op peil te houden, liet een harmonicaspeler zijn vrolijke wijsjes horen. Ruim veertig auto's hadden de tocht over de Gouwzee aangedurfd, waaronder zich ook een jeep bevond met een specialen verslaggever en teke naar van onze krant, zodat wij U in ons nummer van morgen een uitgebreid ver slag. verlucht met aardige tekeningen kunnen bieden van dit zeldzame folklo ristische schouwspel. De Waal voor Nijmegen, die Zaterdag middag ging zitten, maar in de loop van de namiddag nog even los kwam, heeft zich nu definitief gezet. Zondagmiddag waagden reeds de eersten de overtocht over de bevroren rivier naar Lent. COR STEYN OPGENOMEN IN ZIEKENHUIS. Cor Steyn, de bekende organist, is voor het ondergaan van een keeloperatie op genomen in het Diaconessenziekenhuis te Amsterdam. De P.R.A. te Amsterdam heeft een 37- jarigen bewaker van 'een internerings kamp te Amsterdam gearresteerd omdat de man er van verdacht werd zich te hebben laten omkopen. Jn de tweede helft van deze maand heeft de hoofdstedelijke P.R.A. in totaal 26 ar restaties uitgevoerd. Het betrof hier uit sluitend SS-ers en collaborateurs Naar wij vernemen zal het bestuur van de Friese elfstedenvereniging morgen een inspectiereis maken, langs het traject, 's Avonds zal vergaderd werden over de resultaten van het onderzoek, maar de mogelijkheid be staat dat de tocht nog deze week plaats zal hebben. Oslo De mogelijkheid bestaat, :öat drie Nederlandse rijders zullen deelnemen aan de wereldkampioen schappen, welke 15 en 16 Februari te Oslo worden gehouden, namelijk Buy- en, Langedijk en Broekman. Een de finitieve beslissing is nog niet geval len. Besprekingen zijn nog gaande. De bekende Chinese Daviscup- speler Kho Sin Kie is gisteren in een Londens ziekenhuis overleden aan een longontsteking. Kho Sin Kie heeft vele jaren in Londen gewoond en behaalde in 1938 en 1939 het Britse hardebaan- kampioenschap heren enkelspel. De Fransman Robert Villemain won gisteravond het Europees kam pioenschap weltergewicht door den Britsen kampioen Ernie Roderick te kloppen. De Brit gaf op na de negende ronde. Met brandspiritus bewapend be gaf een sterk cordon der Parijse poli tie zch Zondag naar het Pare der Espositions, teneinde de toeschouwers van de bokswedstrijd om de Europese titel middengewicht tussen de Frans man Cerdan en den Belg Fouquet, n bedwang te houden. Cerdan ver mocht in deze wedstrijd de titel te be houden. Kessel heeft te Rotterdam kans gezien beslag te leggen op de kam pioenstitel tweede klasse groot biljart. 15,000 toeschouwers, die Zaterdagmiddag en -avond het fraaie Bislet-Stadion te Oslo vulden, juichten de baby van het inter nationale gezelschap, onzen 19-jarigen landgenoot Kees Broekman, enthousiast toe, toen de tijd van den Lierenaar op de 5000 meter werd bekend gemaakt, een tijd, welke slechts 0,1 sec boven die van den winnaar den Noor Liakiev, lag Met 8 min 41,5 sec heeft Broekman, die voor het eerst van zijn leven in een wedstrijd ln het buitenland startte, zich geklasseerd tussen de zes beste rijders die ons land op deze afstand ooit heeft gehad Een prachtig debuut van dezen krachtigen jon gen, die over een goede stijl beschikt, maar nog veel zal moeten leren, wil hij eenmaal tot de allergrootsten in de inter nationale schaatsenrijderswereld gaan be horen In deze wedstrijd heeft hij cracks als den wereldrecordhouder op de 5000 meter, den Zweed Seyffarth en den we reldrecordhouder op de 10,000 meter, den Noor Matthlsen, vele seconden achter zich gelaten en ook Jan Langedijk, van wien hij op de 5000 meter te Rotterdam tijdens het Nederlands kampioenschap verloor, streefde hij royaal voorbij Trouwens onze Nederlandse kampioen is op het ogenblik niet meer in de zelfde vorm als te Rot terdam In de eerste plaats voelt hij zich lichamelijk niet geheel in conditie en wellicht is er bij hem ook een reactie gekomen na zijn prachtige verrichtingen in het kampioenschap De Nederlandse gezant te Oslo, de heer Luden, woonde, vergezeld van zijn echt genote, de wedstrijden bij De resultaten luiden; 500 meter: 1 Krog (Noorwegen) 44,7 sec; *2, 3 en 4 Lundberg (N)f Hellgertsen (N) en Byberg (N) allen 44,9* sec; 21 Broekman (Ned) 46,6" sec; 28 B u y e n (Ned( 48,1 sec; Jan Lange dijk kwam te vallen 5000 meter: 1 Liakiev (Noorwegen) 8 min 41,4 sec; 2 Broekman (Ned) 8 min 41,5 sec; 12 Langedijk (Ned) 8 min 50,8 sec; 18 B u y e n (Ned) 9 min 07,9 sec De internationale schaatswedstrijden te Oslo werden Zondag voortgezet met de 1500 en de 10,000 meter De uitslagen lui den: 1500 meter: 1 en 2 Seyffarth (Zwe den) en Henry Wahl (Noorwegen) 2 min 22 sec; 3 Charles Mathhisen (Noorwegen) 2 min 22,9 sec 10,000 meter: 1 Kees Broekman (Nederland) 17 min 43,8 sec; 2 Liakiev (Noorwegen) 18 min 2,2 sec; 3 Henry Hebbe (Noorwegen) 18 min 5,4 sec; 4 Seyffarth (Zweden) 18 min 11,1 sec Het eindklassement ziet er als volgt uit: 1 Charles Mathnisen (Noorwegen) 199,098 p; 2 Henry Wahl (Noorwegen) 199,173 p; 3 Seyffarth (Zweden) 199,738 p; 4 Lundberg (Noorwegen) 200,73f' p; 5 L Martinsen (Noorwegen) 200,833 p; 6 Kees Broek man (Nederland) 201,137 p PLAATSELIJK SNEEUW. Verder toenemende bewolking met vooral in het Zuiden van het land tijdelijk sneeuwval, matige tot krachtige, aan de kust tijdelijk stormachtige Oostelijke tot Zuid- Oostelijke wind. Overdag in het Noorden van het land matige vorst, in het midden lichte vorst en in het Zuiden temperatuur om het vriespunt. Het is een gemeenplaats om te spre ken van „het zwarte goud" wanneer men steenkool 'bedoelt, maar gean beeldspraak is zoo teekenend als deze voor de waarde welke de steenkool voor de volksverbeelding heeft. Ove rigens geeft zij slechts onvolkomen dit waardebesef weer, want goud ia een wel zeldzaam maar vrij nutteloos materiaal terwijl steenkool het hart ia van de industrie en van de moderne techniek. Zonder steenkool staan over al de machines stil, leveren de electri- sdhe centrales geen licht meer en geen kracht, wordt bet spoorwegverkeer en daarmee de distributie van levens middelen verlamd; zonder steenkool geen gas en tn deizen tijd van gebrek aan hout ook geen huisbrand en gceni niddel om voedsel toe te bereiden. Op het gebruik van deze zoo on- oogelrjke materie is de moderne sa menleving nu eenmaal ingesteld. Het zwarte goud ia van oneindig grootere waarde dan het roodgele goud dat schittert en blinkt. Toen de winter naderde hebben de Anierikaansche mijnwerkers het werk neergelegd. Rede noch bede baatte, toen hdin leider John Lewis het sdj,- kingsbevel afgekondigd had. Voor Amerika was het onmiddellijk gevolg deizer op dadeloosheid gerichte daad: beperking van het vervoer te land en het stopzetten van transporten over zee. En Europa zag angstig uit naar deze transporten, want in de oude we reld kwam men met de eigen steen kool- en levensmiddelen-productie niet uit. De Amerikaansche mijnwer kers echter bleven onverbiddelijk. Voor hun leiders telde het algemeen belang gering. Het groepsbelang ging voor. Gelukkig heeft John Lewis na een stakingsduur van slechts enkele weken gecapituleerd. Wij. brengen deze episode in herin nering om des te scherper te doen uitkomen hoeveel grooter het gemeen schapsgevoel van den Nederlandsdben mijnwerker is dan dat van den Ame rikaan, en om den eerste daarvoor hulde te brengen. Nu niet door een staking, maar door de ongemeen strenge vorst is de steenkool-distributie in gevaar geko men voor heel Nederland en de Neder» landsche mijnwerkers zrjn als één man tegen den vijand „vorst" te velde ge trokken. Aan een oproep hunner lei ders om dezen Zondag door te werken hebben zij zonder protest gevolg ge geven. Gedurende tien dagen zal alle bij-werk in de mijnen worden gestasffifc" en zullen alle krachten op de directe steenkool-delving worden geridhjt, waardoor men 'n extra-productie van 16000 ton hoopt te verkrijgen. Ook het spoorwegpersoneel is in dit off etislef tegen dei koude ingeschakeld en een deel ervan heeft ditmaal de Zondagsrust opgeofferd, doordat het lossen der wagons ongehinderd voort gang heeft. Het zal door deze eens gezinde arbeids-bereidheid natuurlijk niet mogelijk zijn den achterstand, welke ten deele veroorzaakt werd door het invriezen van reeds vol-ge- laden schapen, geheel ln te halen ep de toestand is voor verscheidene be« volkingisoentra zorgelijk, zoodat uiterste zuinigheid geboden blijft. Maar wjj hebben dit blijk van mensdh- lievenden gemeenschaps-eln van den Nederlandschem arbeider, die alle land- genooten, in Noord en Zuid ten goede komt, todh in het licht willen stellen, in het licht en in de warmte van onze erkentelijkheid, die ongetwijfeld alom wordt gedeeld. U. C. *.- V Si - 3£SSS$SSS£SSSÖ2 37 DE SCHADUW VAN DEN DOOD Het werd een zware nacht. Den zwaarsten waarschijnlijk sinds het be gin van den tocht, want ze hadden zich te veel vermoeid en de wanhoop over het uitblijven van het Kerstwonder was te veel voor hen. Maddox, die later op den dag „de Dienst" zooals ze het noemden, geleid had, zat er treurig en verslagen bij, zijn hoofd hangend op z ijnborst. Beasley mummelde voor zich uit, steeds sneller en steeds slechter verstaanbaar. Izzy dacht aan zijn moeder en zijn zusters en Maddox zag steeds zijn vrouw voor zich. Hij wilde zoo graag eens met haar praten, maar als hij begon verdween haar beeld weer. De hemel sloeg dicht en het ging regenen. Er kwam weer water en ze dronken. Ze proefden den smaak van het water, dat nog brak was door het zout in het zeil, en ze vulden de bus- les met het vocht dat hen weer een Ife rechUjti voortthoubcY) paar dagen in leven zou kunnen hou den. Het werd slecht wee-. De natte moes son zette door en de dagen tusschen Kerstmis en Nieuwjaar waren dagen die het hen extra moeilijk maakten. Het was kil op het vlot en telkens sloegen golven er overheen. Ze pro beerden zich iets te beschermen met het zeil, doch het hielp niet veel en ze waren ook eigenlijk te onverschillig geworden om zich nog te beschermen voor het overkomende water. En mis schien waren hun hardgeworden hui den er ook wel ongevoelig voor ge worden. Alleen Beasley beschermden ze nog zoo goed als mogelijk was. Mad dox zag er ook heel slecht uit. Na Kerstfeest was de laatste energie uit zijn gesloopt lichaam weggevloeid en ook hij lag dagen achtereen voor zich uit te staren. En des nachts hoorde Kees van der Slot hem mummelen. Kees van der Slot wist dat dit voor teekenen waren van de grootste ver schrikking in het ieven van den mensch: de Dood. Eenmaal hield hij zijn hand voor de oogen van Maddox en vroeg: „Nou, hoeveel vingers zie je?" Toen deed Maddox een poging die hand met de magere uitgespreide vin gers weg te slaan, omdat hij begreep wat Van der Slot bedoelde. Het was het kunstje dat ze allen daarvoor al bij Beasley uitgehaald hadden om te kunnen nagaan of hij al dubbel begon te zien en niet meer kon tellen. Woest keek Maddox naar Kees van der Slot en had hij den kracht gehad, hij was opgesprongen en was hem te lijf gegaan. Kreunend en zuchtend bleef hij liggen. Een hopeloos, uitge teerd vod van een lichaam. In die nachten sliepen zij niet meer. Het was overdag en des nachts, een voortdurende toestand tusschen wa ken en bewusteloosheid. De lichamen verloren alle kracht en zelfs het uitste ken van een hand was hen te veel. Ze dronken lederen dag een mondje ge spaard water van den laatsten bui en een heel enkele maal was er nog een sardientje dat ze naar binnen werk ten. Hun kapotte monden weigerden echter steeds meer voedsel op te nemen. Voor niets interesseerden ze zich' meer. Als de duisternis over den Oceaan kwam gevaren riep soms een van hen plotseling, met iets huiveringwekkends in zijn stem, om zijn vrouw of om zijn kinderen. Nico huilde vaak en wilde zich van kant maken. Van der Slot, die nog de krachtigste was, en de oudste tevens, verbood hem op ruwe manier zijn voornemen en beloofde hem dat er nog een kans was. Die kans bleef, zei de olieman, tot ze allemaal dood zouden zijn. Soms maakten ze plannen. Izzy zei dat ze hem later nooit meer naar zee zouden krijgen. Hij zou wel oppassen, hij had er voor zijn heels leven zijn bekomst van. Nee, hij wist het wel, hij wilde een baantje zien te krijgen bij de vliegerij, maar vooral niet de lucht in. Meer bij het grondpersoneel, zie je, da's veiliger. Hij verdomde het nog meer te riskeeren in zijn leven als hij hier nog eens uit vandaan kwam. Kees van der Slot hoorde instemmend toe. Hij had ook zijn plannen; een vast gemeentebaantje, fn Rotterdam. Als hij die kans nog eens kreeg. Van de zee had hij dik zijn bekomst. Hem niet meer gezien.het kon nou wel toe, na dit alles. En hü was er nog niet. Maddox en Beasley waren te ver heen om nog plannen te hebben. Ze waren den grens gepasseerd die ligt tusschen het maken van plannen voor de toekomst en de zekerheid dat het gedaan is. In hun onderbewustzijn, ia hun door krankzinnigheid vertroebelde breinen wisten ze dat ze voor het einde ston den en dat er geen toekomst meer voor hen was. Nico, de jongen uit Vlaardingen, dacht aan de meisjes van New York, Kaapstad en Rio, hij dacht aan soda fountains en de bioscoop, aan een swing-orchest en Duke Ellington: Hij dacht aan alle dingen die de heerlijk heid van zijn leven uitmaakten. Aan den dood dorst hij niet te denken. Daarvoor was hij ook veel te jong. (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1947 | | pagina 1