DE SLAG
DE JAVA-ZEE
Montgomery's strategie voor
kwam algehele verwoesting
De vernieuwing van ons
Onderwijs
Vijf maanden hoogspanning
Koedijk
Oterleek.
Schoor!.
eskader vaart
zijn ondergang tegemoet
27 Februari 1942
kampioenschappen
ïmend redden te
Winkel.
FILM-„sterretjes
o°k Maurice Chevalier is voor de
film-verleiding bezweken. Tezamen
>met Marcelle Derrien, de nieuwste
„ontdekking" van Bené Clair, zal hij
spelen in de film „Zwijgen is goud".
Onder het motto: „filmen is goud"?
f iHïfit* V
Wij luistere
ren morgen
naar
52* TJ- K15 ™omaM'char. 9,00Och!
De Middenstand en de
Prijzenslag.
De Lente komt in 't land
De
van ons land
„Steden zouden zijn
plat gelegd"
„Voetbalitis" in
Engeland.
Verbitterde gevechten in
Indo-China.
Hoe oud is de aarde? y
iING VAN DE O O O ACTtE
hd ln het kantoor van 4e
D alhier de trekking plaats
O O—actie. Notaris Verkade
door zijn klerk had de 1 ei
nder het wakend oog van
s en den heer Cordemeüer
D, politie en pers, werd de
geopend met de provincie
and is de provincie, die door
igewezen werd, om vele in-
ukklg te maken. Al diegnen
■ookje in de bus Zeeland de
en binnenkort hun keuze
de schaarse artikelen. VeTder
deze bus twaalf nummers
die recht geven op de
naaT Soestdijk. Op 4 Maart
bus voorrijden, die de ge-
inaars naar Schiphol brengt,
de leden van het personeel
verloting gehouden, die ge-
ïrd door mej. Jobse. Ook zij
tocht meemaken. De twaalf
lijn de volgende:
12329—16; 11763—42) 11755—
19; 11903-34; 12303—24; 12113
6—48; 11942-11; 11961—13;
l dit nummers tretf men de
ijst der winnaars aan.
tALE STIERENKEURING
le stierenkeuring zal worden
i 25 April a s, aanvang 9 uur,
rhout te Alkmaar
NUT VERGADERDE.
K
ond hield de afd. Koedijfc
p v h Nut van het Algemeen
omst in café D C Butter.
Itter, burgemeester Pesman,
in de opening de geboorte
sprak de wens uit,
ge opgroeien tot heil van ons
volk.
ïrkreeg dQ heer Kees Han®
eid voor het houden van zijn
lichtbeelden over „Het berg-
Zuid-Limburg'.',
de wijze wist spreker de toe-i
grote aandacht te lel*
het natuurschoon Limburg,
kolenindustrie, zo ook dui-
over de insectenwereld
tter sloot met een hartehjt
en ter ere van ons Jong,
e gaf hij gelegenheid tot een
je.
ÏNENKAST RAAKT VOL.
van de vereniging WOC (Wij
elkaar) boekte als resultaat
onnen. Door het bestuur is
en ander aangekocht voor de
der vereniging, die reeds in
n al zoveel zegenrijke hulp
ht in zieke en behoeftige ge
ar uitleen van verschillende
in menig gezin uitkomst ge-
deze moeilijke jaren. Aan
aok onze hartelijke felicitatie
5ELLIG SAMENZIJN"
Stelt „Gezellig samenzijn"
Zaterdag 22 Februari ln
te Oterleek
uursleden werden gekozen
Tb. Moerbeek, G Govers, C
jnder en D Bockweg.
penningmeester werd over
>en jaar rekening en ver-
g afgelegd. Kas en boeken
orde bevonden. Besloten
5 Maart a.s. in café Maye
■ond te organiseren, waarbij
ïmorist zal worden geënga-
ORE OP DE SCHAATS
Hardrijderij voor mannen
mdkoppige menigte genoot
ag op de mooie baan van de
Jsclub van de gezonde Ijs-
akkere bestuur had weer een
voor mannen uitgeschreven,
u-schenen aan de start en ga-
;panner.de ritten te zien De
r was deze middag N Rotgans
n, die de 420 meter aflegde ln
|d van 40,8 sec Prijswinnaars
prijs f 125 en f 10 premie voor
•It, N Rotgans uit Wleringen;
G Mulder uit Wleringen; Se
ie Pronk te Schoorldam; 4e
Dekker te Bergen
der dienende zal het a s 2ion-
edstrijd zijn, ofschoon het be
ien, die reikhalzend uitzien
weer, gaarne helpt hopen dat
sneeuw en Ijs meer te zien
Vtff jaar geleden, op 27 Februari 1942, toen Japan zich gereed
maakte ons Insulinde te bespringen en met zijn troepentransporten
ook Australië bedreigde, werd in de Javazee slag geleverd tussen de
toen oppermachtige Japanse vloot en een eskader Britse, Amerikaan
se, Australische en Nederlandse oorlogsbodems, dat onder leiding
stond van schout bij nacht Karei Doorman. Men weet, dat dit eskader
ln die slag voor het grootste deel vernietigd werd en dat ook het
vlaggeschip dezer „Striking Forse", Hr. Ms. kruiser „De Ruyter",
met den schout bij nacht Doorman en den commandant, overste
Lacomblé, roemvol ten onder ging. Al Is dit eskader er niet in ge-
17 Augustus a.s. zullen de
i kampioenschappen zwem-
sn in het mooie natuurbad
verzwommen worden,
en dat Winkel hier in het
el de primeur heeft betref-
houden van Nederlandse
lappen, En zeker, wat be-
wemmend redden, welke
op zich zelf al zeer inte-
Dus interessant voor het
ndse publiek, dat een
iort wedstrijden niet z°
gezien.
[even wij een greep uit de
ummers, w.o. gekleed
Estafette 4x2? m; gekleed
f drenkeling); 50 m. zijslag
waarvan de laatste 25 m.
iling in zeemansgreep; een
stafette 4 x 25 m. ge-
opdrachtwedstrijd, bestaan-
tecnisch en een medisch
verscheidene andere num-
trljd die de belangstelling
1 is en voor eei. leder, ook
len van de Ned. Bond tot
van drenkelingen, onder
ciën de reddingsbrigade 'e
leze kampioens-wedstrij-
liseert, een verrassing,
uwe Ned. kampioenen zul"
irnt in de laatste oorlogsja
ln 1946 konden deze wed-
geen doorgang vinden.
richt tot een deel van het eskaaer
dat, tengevolge van een misverstand,
tijdens de slag een verkeerde ma
noeuvre uitvoerde en met deze woor
den tot de orde geroepen werd.
Wanneer men Van Kampens relaas
ontdoet van de fantasie, waarmede
het opgesierd is, en alleen de sobere
feiten aanvaardt, blijven er genoeg
zakelijke bijzonderheden over om den
lezer onder de indruk te brengen van
de verschrikkingen van deze held-
slaagd den machtigen tegenstander te verslaan, het heeft er toch toe mlt^^terLi^dat kTns^
bijgedragen d© maritieme aanvalskracht van den vijand t© verzwakken een overwinning uiterst gering was,
en vertraging te brengen in zijn veroverings-actie.
Australië heeft van die vertraging baat gehad.
Inzonderheid
Anthony van Kampen schrflft ons
naar aanleiding van de herdenking
van dit oorlogsfeit:
„Het is een triest herdenken van
deze historische gebeurtenis, die zo
veel schepen en zovele mensen kost
te. 'De Nederlandse marineman kan
echter met trots terugzien op deze
episode uit 's lands historie. Karei
Doorman zal, door alle tijden heen,
in dit land genoemd worden als een
dapper zeeman en een kundig schout
bij nacht. Het was zijn tragiek, dat
hij moest strijden met te weinig men
sen, te weinig vliegtuigen en te wei
nig schepen, maar hij onttrok zich
niet aan de strijd, evenmin als zijn 11-
lustre voorganger, Michiel Adriaansz.
dé Ruyter, naar wien Doormans
vlaggeschip genoemd werd en a«e
eens schreef: „De Heeren Staaten
hebben niet te versoecken, maar te
gebieden en al wierd mij bevolen 's-
lands vlagh op een enkel schip te
voeren, ik zou daarmee 't zee gaan.
Waar de Heeren Staaten hunnen
Op 27 Februari 1942 werd de slag
in de Javazee geleverd, waarbij
een klein eskader geallieerde
strijdkrachten, onder bevel van
Schout bij Nacht Karei Doorman
roemvol ten onder ging. Niette
min is deze slag uiterst belangrijk
geweest- Dit verzet ter zee, hoe
hopeloos het ook was, heeft de
Invasie der Japanners vertraagd
eni naar men aannemen mag,
Australië voor een inval behoed.
Al heeft men klaarblijkelijk dit
offer onzer zeestrijdkrachten
daarginds vergeten, wij, in ons
land, herdenken dankbaar en met
eerbied de helden die het, vijf
jaar geleden, belangeloos en zon
der aarzeling hebben gebracht.
maar bevat toch tal van bijzonder
heden welke wetenswaardig zijn.
„Ik val aan, volgt mij".
Zo nemen wij thans kennis van het
vlagh ^betrouwen, sal ik mijn leven feit, dat het vermaarde sein „Ik val wil den vijand achtervolgen, omdat
Wa?.C,n aan, volgt mij" niet het sein tot Ce dit zijn taak is, maar hij kan niet.
T"~ eerste aanval op de Japanse vloot is De De Ruyter wil niet meer, zoals
geweest, doch een waarschuwing,ge- zijn commandant wi(.
en waarbij een groot aantal onzer
beste, dapperste zeelieden zeehel
den de roemvolle dood vonden
welke, zij wisten het, vrijwel onont
koombaar was.
Wij laten hier, met enige bekortin
gen, het relaas volgen van het einde
van de zeeslag, zoals wij dat in het
boek van Van Kampen aantreffen.
„Om 10.45 verschijnt, onheilspel
lend als het naderend noodlot, de Ja
panse vloot en Karei Doorman weet,
dat het spannen zal. Het wordt een
zwaar gevecht, waarin Doorman ver
scheidene treffers bij de Jappen kar,
vaststellen. De De Ruyter zelf krijgt
ook haar deel. Een 20 cm granaat
treft het achterschip zonder echter
belangrijke delen te raken. Dan ver
liezen de partijen het contact.
„Het wordt nacht. Drie seconden
later hoort Doorman een ontzaglijke
ontploffing. Hij weet direct, dat het
de Java is. Ogenblikkelijk laat Door
man het schip radiografisch oproe
pen maar de Java antwoordt niet
meer Het schip is uitgestreden en
gaat ten onder.
Doorman staat machteloos. Hij
Aldus Anthony van Kampen, die
van deze zeeslag een bijzondere stu
die heeft gemaakt en wiens levens
beschrijving van schout bij nacht
Doorman juist dezer dagen onder de
titel; „Ik val aan, volgt mij", met
VSCHCMTISCH OVERZICHT wv XN
SUB m DE JAVA-ZEE
27 fCOIUM K42
Er.ClTc T A Ine
CNCOUNteur^
•f DC HUYTeRI-,-,
PERTH.
I COWARD*.
OALOCM
h roi» o.
IS PAUL JOMCSJ
O KOBTCNtfft
u 3>W(Tt J«CD
BI»--
OE.KORTENAER'BE TORREOBfRD
'BETORREOEERD
«4# et.ELtCTRi; tttROFEEH
1330 EE ft TREEFeU UET JAP KRUISERS
ftRUI "WXJABtRS «II»
JUT CS •JURlTtR'BETORPE OEERO. 7
iU*. f WCfOfi -JKE JAT
"&0F0H40HT TANDEOf RUT TER' ER
JJA</A*mbHahHuKEERtR TERin
een inleiding door luitenant-admiraal
C. E. L. Helfrich en verlucht door
tekeningen van W. A. van de Walle
en tal van foto's, bij de uitgeverij v.h.
C. de Boer Jr., Amsterdam, het licht
heeft gezien.
Wie nadere bijzonderheden over de
v®*™aarde en heldhaftig volgehouden
strijd ln de Javazee weten wil, neme
dit boek ter hand. Het daarin gege
ven relaas draagt, ondanks de zeer
omvangrijke documentatie, geen we
tenschappelijk karakter; de schrijver
fantasie de vrije loop geia-
«lm aanVCHeae',d0et denken nan een
2? ÏJdm'3,Che reconstructie
van een historische
gebeurtenis,
WOENSDAG 26 FEBRUARI 1947
7. 8 T3ERf9UM20I in0122m gee" meUW's °m
O. 13, 19, 20 en 23 uur. NCRV- 7 m
tend-ziekenbezoek, 10,00 New York Phn
E£n°nls°h 0rkcst' 10.30 Morgendienst
Cello-recital. 12,00 Orgelconcert
14» n! "ZlekCOrpS- 14'00 Hobo-recltal
ch«," ?i1Via"' 15'20 BBC Scottisch or-
Chr Kin* Non-stopprogramma. 16,20
lvm'. inder- en Meisjeskoor. 17,35 The
~andSs f'1"185' 18'30 Programma
Tuinbouw S19 jo 19,15 L8nd" en
Ha" 2120 li Engelse les. 20,30 Victoria
Over'denknwMa,naraed"a"e. 22.45 Avond-
HILVERSUM U m"*iek.
om 7, 8 13 15 m-> «e°lt nieuws
Orgelspel Joh!; t e" uur' VAHA: 8,13
vrouw. VPRO- m"8' 8 50 Voor de huis'
10,20 VoorT;,!ra!Wi|dlng' VAR
gramma. 12,00 Anemia!1'0?. Non"st°PPro
bier,. 14,00 Voor de vrV' 13,20 The Ran"
de jeugd. V0°r
Accordeon-orkest 17 4^?»» eken' 17'15
RVU: Dichter en vo'lk. VARA NeT""'
ponisten (gr.). VPRO: I9,j0 dp >f0.
7
(Ingezonden)
In Uw blad van 5 dezer komt een
hoofdartikel voor dat klachten van de
Middenstand behandelt.
In dit artikel komt een onjuistheid
voor, die ik gaarne hierbij het hóór
en wederhoor toepassende zag gereö'.ij
fJceerd.
Ik weet wel dat U Uw inlichtingen ont
ving van de Vakgroep „Schoenen en
Leder" en de verantwoording voor deze
onjuistheid derhalve daar ligt.'
De Vakgroep beweerde n.l., dat alle tij
dens de z.g. Prijzenslag in Amsterdam
geverbaliseerde winkeliers waarschijnlijk
vrij uitgaan. Dat dit onjuist is moge blij
hen uit de volgende cijfers:
In totaal werden 677 processen-verbaai
bij den Amsterdamsen Tuchtrechter, voor
de Prijzen ingeboekt.
De berechting van 175 verdachten, on
der wie 114 prijsaanduidingsovertredeis
en 42 straathandelaren, geschiedde tijdens
de gewone zittingen, terwijl de overige
502 verdachten een uitnodiging ontvingen
op een bijzondere tiendaagse zitting te
verschijnen. Daarvan konden onmiddellijk
448 zaken worden berecht en wel zodanig,
dat 393 vonnissen werden geveld, 33 zaken
werden geseponeerd, 19 waarschuwingen
werden gegeven en 3 zaken wegens on
bevoegdheid van den Tuchtrechter een
zwaardere straf op te leggen, werden
overgedaan aan het O M. Voorts waren
2R verdachten niet verschenen, zodat een
nadere oproeping moest worden gedaan,
en werd in 26 gevallen een nader onder
zoek ingesteld.
De berechting hiervan heeft later plaats
gehad.
In totaal werd een bedrag aan boete
opgelegd van f 86.850,—.
Zestien bedrijven werder. voor bepaal
den tijd gesloten, terwijl twee maal een
verbod werd opgelegd om gedurende twee
jaar een bepaald geroep uit te oefenen.
In 71 gevallen werden de in beslag
genomen goederen verbeurd verklaard.
27 veroordeelden tekenden hoger beroep
aan, doch de straffen in al deze zaken
werden door den politie-rechter beves
tigd en in enkele gevallen zelfs Ver
zwaard.
Voor Uw medewerking dank ik U bij
voorbaat.
De Voorlichtingsambtenaar,
G. VERHEUL.
Thans moet men nog wel enige fant.
sie bezitten, om zich te kunnen voor-
stellen dat over twee maanden de tem
peratuur het zal toelaten een fleurige
voorjaarsmantel als deze, te dragen. Niets
is echter méér zeker dan dat, en het ver
dient zeker aanbeveling reeds nü uw
vcorjaarsgarderobe na te zien en, indien
mogelijk, aan te vullen.
Vr)f voormalige Joegoslavische
beambten van de Shell te Zagreb zijn
wegens collaboratie met de Duitschers
tijdens de bezetting van Joego-Slavië
tot gevangenisstraf veroordeeld.
Arthur Altmeyer, directeur van
het ïnstituur voor Sociale Verzekering
te Washington, is benoemd tot secre
taris van de voorbereidende commis
sie van de internationale vluchtelin
genorganisatie te Genève.
„Het is dan tien minuten voor half
twaalf. Karei Doorman staart
soherp voor zich uit en probeert de
duisternis met yjju ogen te door
boren. Doorman ziet telegrafist van
Esveld naar de spreekbuis rennen,
die de seinbrug met de commando
toren verbindt en hoort hem
schreeuwen; „Bellenbaan aan
stuurboord, twee streken achterlij
ker dan dwars!" Plotseling is het
alsof het schip even stopt. Officier
van Rjjnsbergcn in de machineka
mer voelt een schoker schoKi
iets in de De Ruyter. Op hetzelfde
ogenblik richt Karei Doorman zich
op uit zijn lichtgebogen houding en
hij kjjkt den commandant van het
vlaggeschip aan. Het schip trilt na
en maakt licht slagzij over stuur
boord.
„Karei Doorman zegt niets, maar
Weet, dat het afgelopen is."
„Tragische Symphonie" is de titel
van de Amerikaanse film, die een epi
sode uit het leven van Tsjaikofsky zal
uitbeelden. De Zweed Frank Lund-
etröm speelt de hoofdrol.
Een historie uit het leven van iedere
dag, onder de naam „Paniek", is de
laatste, door den Fransen filmkunste
naar Duoiviez vervaardigde film.
Jan Kiepura en Martha Eggerth ver-
vertogen de hoofdrollen in een nieuwe
verfilming van de opera Martha, Welke
thans in Hollywood wordt Vervaardigd.
De opnamen van de film „Casanova's
avonturen" zijn beëindigd. Jean Boyer
is niet de eerste die de- stof „film-
klaar" heeft gemaakt. Jaren geleden
bracht Iwan Mosjukin reeds een film
over dit onderwerpV
Zeer in zwang is tegenwoordig klaar
blijkelijk het verfilmen van episode^
uit het leven van grote componisten.
Zo wil Metro Goldwyn Mayer thans 't
leven van Mozart gaan verfilmen.
Generaal majoor Sir Francis de Guingand, die veldmaarschalk Mont
gomery's chef staf was sinds deze het bevel over het achtste leger
overnam totdat de Duitsers zich aan de Oostzeekust overgaven, heeft
Maandag 24 Februari zijn persoonlijke oorlogsherinneringen gepubli
ceerd in een boek, dat getiteld Is „Operation Victory".
Sir Francis antwoordt in dit boek op de critiek, die door Ralph Inger-
soll ln zijn boek „Top Secret" op Montgomery geleverd Is.
Zo verklaart de Guingand ter verdediging van Montgomery's strategie
in Noord-West Nederland: „Hij was, zeer terecht, volslagen tegen het
ondernemen van actieve operaties voor de bevrijding van Noord-West
Nederland.
Indien wij n.l. een campagne in dit gebied zouden uitvoeren, zou het
succes van onze operaties over de Rijn in gevaar worden gebracht,
daar de voor dat doel nodige reserves zouden moeten worden gebruikt.
Voorts wisten wij, dat de vijand gereed stond Nederland onder water
te zetten om onze opmars te belemmeren en een dergelijke actie zou
Nederlands economische wederopbouw met jaren vertraagd hebben".
was toch zo volkomen logisch. Het
Een andere factor waarmede wij
rekening hadden te houden, was ae
verwoesting, die een dergelijke opera
tie zou veroorzaken. De Nederlandse
steden zouden door bommen en gra-
naatvuur worden plat gelegd, daar
onze troepen allen steun nodig zou
den hebben, die wij hen konden ge
ven. Er is geen twijfel mogelijk, dat
de juiste tactiek werd gebruikt, wei-
ke de snelste beëindiging betekende
voor het lijden van het Nederlandse
volk. Maar tot deze tactiek is niet
zonder strijd besloten. -
Terwijl de druk op Montgomery om
de Duitsers in Nederland aan te val
len op zijn sterkst was, bracht de Ne
derlandse minister-president een be
zoek aan de Guingand op het alge
mene hoofdkwartier. „Ik verklaarde
de situatie", aldus gaat de Guingana
in ztjn boek verder, „maar gaf hem
geen hoop op een spoedige bevrijding
van de rest van zijn land. Toen ik hem
in het kort uitlegde,' wat dergelijke
operaties voor verwoestingen zoucen
kunnen veroorzaken, scheen hvj
enigszins teleurgesteld te zijn en ik
kreeg de indruk, dat hij had ver
wacht, dat de soldaten er zouden
kunhen vechten zonder zijn geliefd
land te beschadigen".
Gedurende een bezoek, niet lang
hierna, aan het opperste hoofdkwar
tier, werd aan de Guingand een do
cument getoond, waarin een beschul
diging van ons hoofdkwartièr en van
mij persoonlijk vermeld werd, dat wij
niet voldoende rekening hielden met
het gevaar, dat de Nederlandse be
volking bedreigde.
Ik was hiermee allesbehalve ge
vleid, want wij hadden hard ten
behoeve van het Nederlandse volk
gewerkt en Montgomery's tactiek
was daarom voor ons een aanzien
lijke genoegdoening, dat de Neder
landers, toen het eiode gekomen
was, royaal waren in hun erken
ning, dat wij dit moeiijke probleem
juist hadden opgelost."
Zondagmorgen vijf uur vormden
zich reeds rijen wachtenden voor
Se loketten van het voebalveld
van Liverpool om plaatskaarten
te kunnen kopen voor de Cup
wedstrijd op 1 Maart tegen Bir
mingham City. Tenslotte waren
45.000 personen daar verzameld,
terwijl er maar 25,000 plaatskaar
ten beschikbaar gesteld waren.
Toen voor verschillende loketten
het bordje „uitverkocht" was ge
plaatst, verdrongen tienduizen
den mannen, vrouwen en kinde
ren zich voor de laatst overgeble
ven loketten, waardoor er een
zodanige paniekstemming werd
verwekt, dat alle politie, die in
Liverpool beschikbaar was, per
auto naar het terrein gezonden
werd om erger te voorkomen. De
politie slaagde er in de massa in
toom te houden, alvorens zich
ernstige ongevallen hadden kun
nen voordoen.
(Van een bijzonderen medewerker)
Het Middelbaar Onderwijs wordt gege
ven aan zes verschillende Inrichtingen
van Onderwijs: a. lycea (6 jr. cursus); b.
algemene middelbare scholen A M S (4-jr.
cursus); c. middelbare scholen voor meis
jes (5-jr. cursus); d. middelbare avond
scholen (3. en 5-jr. cursus); e. avond
lycea (4-Jr. cursus); f. scholen tot oplei
ding van onderwijzers (4-Jr. cursus).
Opgemerkt dient, dat we de vertrouwde
schooltypen als HBS, Gymnasium en
Handelsschool niet genoemd vinden.
De aansluiting van het Lager bij het
Middelbaar onderwijs was tot dusver door
een examen of door eén verklaring van
het schoolhoofd niet bijster gelukkig èn
cp de opleidingsschool, stond men te steric
onder de invloed van het dreigende exa
men en de eisen van het M. O.
f
Een brugklasse
..Professor Bolkestein heeft een geluk
kige oplossing gevonden in de z.g. brug-
klasse. De scholen a, b en c hebben
dan een eerste klasse met een geHjx
leerprogramma. Deze maakt de leerlin
gen klaar voor het M. o. (en ontslaat
dus de lagere scholen daarvan) en geeft
directeur ên leerlingen van de middel
bare school een kijk op dé geschiktheid'
der leerlingen om het onderwijs aan
hun scholen te kuntfen volgen.
Bovendien kan men ln dit jaar de
begaafdheid of onbegaafdheid der leer
lingen, wat hun concentratie-vermogen,
intellect enz. betreft, psycho-technisoi
onderzoeken.
In de brugklasse komt een leerling door
een verklaring van het hoofd der school.
het afleggen van een klein examen in
Nöderlans en rekenen en na het ónder
gaan van een paedagogisch-psychologisch
onderzoek.
Hét Lyceum
Komt men op het Lyceum, dan vindt
men daar 3 afdelingen: A. (klassieke Oud.
held); B. (Wiskunde en Natuurweten
schappen) en C. (Maatschappelijke Vak
ken). Het vormen van de geest gaat boven
het aankweken van parate kennis.
Na de zesde klasse van het Lyceum te
nebben doorlopen, kan men een examen
afleggen en wanneer men daarvoor slaagt,
universitair onderwijs volgen.
Wil men èen andere richting uitgaan,
dan kiest men de algemene middelbare
school, die voor veel leerlingen eind
onderwijs geeft en daarom in zekere zin
rtaast de ULO komt te staan.
De ULO geeft meer kennis" en de
A M S meer „inzicht", zodat Ze samen
twee begaafdheidstypen ohder de leer
lingen vertegenwoordigen.
De A M S, dié meer practisch gericht
onderwijs dan het Lyceum geeft, wordt
gedacht als een instituut dat brede lagen
der bevolking zal bereiken en is te ven.
gelijken met de tegenwoordige HBS.
De Middelbare school voor meisjes
Dat deze een langere cursusduur heeft,
komt doordat het wekelijks lesuren-tal
Voor meisjes niet ^te hoog le genomen.
Bovendien hebben meisjes iets anders no
dig dan alleen parate kennis en aan han
den-arbeid, handwerken, muziek, zang en
ander aesthètisch onderwijs wordt dan
Ook een vrij groot aantal Uren gewijd.
In een volgend artikel worden de mid
delbare avondscholen, de avondlycea en
de onderwijsopleiding besproken.
Na een betrekkelijke r'St van 24 uuf
is in Indo-China de strijd weer opge
laaid. Te Natndinh. 100 km ten Zuiden
van Hanoi, waar het Franse garnizoen
reeds gedurende zeven weken omsingeld
is. ontstonden verbitterde gevechten
van man tegen man die voordurend in
hevigheid toenamen.
In het Noorden bestormden Franss
troepen met succes een post van de te
genstanders aan wie zware verliezen
werden toegebracht. In dê omgeving
van Hanoi blijven de Vietnamesen de
tactiek der verschroeide aarde volgen.
Een inheems dorp werd platgebrand,
terwijl patrouilles kleine aanvallen op
de Westelijke buitenwijken van Hanoi
deden.
Een andere wetenschap heeft de na
tuurkunde en geneeskunde gevolgd in
de atoom-regionen, en wel die der geo
logie. De planeet waarop wij leven
schijnt, blijkens deze onderzoekingen,
ongeveer 20. keer ouder té zijn dan in
het algemeen werd aangenomen en wel
licht kunnen reeds 'n mlllioen j. gele
den mensen de aarde hebben bewoond.
Op dat tijdstip bevatte de aardkorst,
zoals andere geologische studies aan het
licht hebben gébracht, grondgebieden
welke sedert dien zijn verdwenen. Het
atomische tijdperk van de geologie
werd ingeleid door uranium en tho
rium, welker i^itstraling gepaard gaat
met het tegelijkertijd vervallen tot
specifieke zuster-elementen (isothopen)
van lood. Deze omvorming geschiedt in
een constant tempo, waardoor het mo
gelijk wordt de ouderdom van een mi
neraal te meten door het vaststellen
van de hoeveelheden loodisothopen
waarmede het verenigd is. Met andere
woorden, in plaats van het gebruiken
van een geologische laag, meet de ato
mische geologie de .d sedert welke de
uitstraling begon aan de formering van
de laag.
com-
IIK r, De kerk in
villa. 21,50 Vorstenschool6 aïs'ooT SC'
len van muziek. 5 °p vleu«°'
de stad. VARA:
HOOFDSTUK I.
Een man maakt zich vrij.
Hans .van Linschoten zette zijn koffer een
"ogenblik naast zich en masseerde de spieren
van zijn rechter bovenarm. H\j had het gevoel,
dat ht) nu eena met 2tjn linkerhand en dan
weer met zijn rechter een jongen olifant
voortgesleurd had en hij liet een allesbehalve
liefkoozenden blik over zjjn wonderlijk gevorm-
den koffer glijden.
Hö reisde, maar niet voor zijn plezier.
n ipd, dat zijn oudere nog leefden en
hg als eenig kind mocht deelnemen aan hun
m na,ar het zonnige Zuiden, naar
Hotel Elisabetta ln Rapollo, waar zij telkenjare
weer de gasten van den voorkomenden slgnor
geweest, ln dien tijd had hg van
tijd tot tijd een koffer moeten dragen.
Maar dat was ej een yan fijn rundleer ge
weest, die, als een verplaatsbaar aanplakbord,
volgekleefd zat met kleurige hoteletiketten uit
allerlei bezienswaardige oorden van het zonnige
Zuiden.
De koffer, welke hem nu vergezelde, was
lomp en zwaar. Hij had hem de „Kangeroe"
gedoopt omdat hij een bulk had als een Aus
tralische springhaas. Er zaten geen hotelrecla
mes op, maar aan de voorzijde was een stuk
papier uit een schoolschrift geplakt, waarop
de hand van een magazijnmeester geschreven
had: „Valies No. 3, bestemd voor twee exem
plaren van de Imperial stofzuiger, één type 5 B
met stofzak voor kleine kamers en één exem
plaar op wieletjes type No. 6 A met extra
verzwaarden motor voor grootere vertrekken.
om bankje in een plantsoen of op een bescha
duwd plekje aan een verkeersweg tot rust en
beizinning te komen.
Het dorpje, dat hij een half uur geleden achter
zich had gelaten, was een oord der verschrik
king geweest en hg had het gevoel, dat het
torentje, dat daar vér weg boven het geboomte
uitstak, een soort periscoop was, welke de in
boorlingen naar boven hadden gestoken om over
huizen en boomen te kijken of die «tofzuiger-
kerel werkelijk de gemeente had verlaten en in
de nabij gelegen stad opnieuw zou trachten iets
totaal onverkoopbaars aan in geldzorg verkee-
rende huisvrouwen aan te praten.
Het was zoo bedacht hij —.een honden
baantje erf erger dan dat, want een hond vindt
- - V.A ttll 11U11U ViUUb
Hoe grooter het vertrek was, des te zwaarder zoo nu en dan nog wel een mensch, die hem
was de stofzuiger en des te dieper waren de
zuchten, welke de colporteur Van Linschoten
van de Elite-Stofzulgerfabriek te Amsterdam
slaakte als hij zoo nu en dan zijn vracht eens
éven van de eene hand naar de andere lier over
gaan of zich een oogenbllk tijd gunde om op
eens over den kop streelt en een paar vriende
lijke woordjes zegt, maar hem, Hans van Lin
schoten, scheen de heele wereld een kakelbonte
verzameling van mannen en vrouwen, die alle
maal even gereserveerd deden, die deuren op
een kiertje open maajrten of heelemaitl ClS&
openden en onmiddellijk na zijn beleefden
groet met een afwijzend hoofdschudden weer
dichtsloegen.
Je kon zoo bedacht Irfj nog beter aan
zegger van een begrafenisonderneming zjjn. Dan
waren de menschen althans te nieuwsgierig om
Je niet té laten uitspreken ên de gedachte, dat
hij daar, drie kilometers verder, opnieuw huis
aan huis zijn hoed" zou moeten afnemen en
vriendelijk „goeden morgen mevrouw" zou moe
ten zeggen tegen een schepsel waarvan hij al
leen maar een boosaardig spiedend oog door 'n
reetje van een getralied deurraampje zou ont
dekken, maakte hem zoo moedeloos, dat hfl
zich voornam nog dienzelfden avond alles wat
hij aan monsters en reclameboekjes b(j zich had
op het kantoor in té leveren en den procuratie
houder mede te deelen, dat hij er schoon ge
noeg van had en dat hfl het verder vertikte.
(Wordt vervolgd).
