Grootscheepse militaire actie bij Soerabaja NGEN LDING. Nederland weer op de Britse markt DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Bezetting van geïnundeerde gebieden het doel „Catastrophale situatie" angers I Parijse politie arresteert 15 geestelijken .IES. 3 Stroom" dit blad Hors d'Oeuvre BRIEF van Commissie-generaal aan Sjahrir K r DEMOCRATIE! Jongeman door trein gegrepen J. van den Hoorn winnaar Elfsteden wedstrijd Regering machtigt C.-G. tot tekening Handelsovereenkomst met Engeland De kleine Grote Vier Weec&ecicht BUREAU: VOORD AM 9, ALKMAAR TELEFOON ADM. 3320 REDACTIE 3902 Giro 187294 Dir.! J. Bijlsma DINSDAG 18 MAART 1947. Voortzetting van de 144e JAARGANG No. 250. ALKMAARSCHI COURANT TARIEVEN: Adverteptiest 14 cent per millimeter. „Waagjes" tot lt woorden 75 ct., elk woorc meer 5 ct., uitsluitend contan Abonnementen: f 110 per maand f S 25 per kwartaa Hoofdredacteur M. H. E. Uyldert plv. TJ, N. Adema. EN TE BRUSSEL. an Jean Aerts werd ge- '..eseur Frankrijk. Onze k eindigde op de 5e EMMMEN. n te Amsterdam door nationale zwemwedstrij kmaarder A. Slikker 2e hoolslag met groot ver- Borate van ZAR :ulen won de 100 meter ;s in 1,6,9 voor Beb V, i e Vaessen uit Heerlen, borstcrawl heren werd Sindorf 1 m 1,8 sec. i Nederlandse troepen zyn 18 KM. opgerukt by een aanval op de stad Modjokerto, ruim 60 KM. te zuiden van Soerabaia. Dit bericht is afkomstig van welingelichte kringen te Batavia. Soetan Sjahrir, de Indonesische premier, is er van op de hoogte gesteld, dat de reden voor deze actie is het mislukken van de poging van het republi keinse leger om de Nederlandse stellingen te Modjokerto voor onder lopen te vrijwaren door het omleggen van de rivier de Porong. Enige tyd zpn onderhandelingen gevoerd over de inundaties. Een Nederlandse militaire woordvoerder bevestigde, dat militaire ope raties aan de gang waren, maar kon niet mededelen of Modjokerto was bezet. Hensbroek. ZET GEKOMEN van het tribunaal te acob v d M, alhier, o.a. het betalen van een 30,Hiertegen was v d komen, omdat, zoals hij t onmogelijk zou kunnen ut zijn bestaansmogelijk- worden ontnomen, ligenverklaring van het t bleek dat gedurende 1 M's bedrijf zéér sterk gaan il zal in deze op 25 lissing in deze ken- Een Nederlandse militaire woord voerder heeft verklaard: „Met het oog op de catastrophale situatie, wei- ke zich geleideiyk in de Brantas del ta heeft ontwikkeld, moesten Neder landse troepen overgaan tot bezet ting van de geïnundeerde gebieden teneinde gelegenheid te scheppen de vernielde dijken en andere irrigatie- werken te herstellen. Bijzonderheden zijn nog niet bekend." Een woordvoerder van de Commis sie-Generaal deelde mede dat men deze actie eerst na onderhandelingen met de Indonesiërs begonnen was en dat de actie bedoeld was om 2000 ton rijst, die volgende maand geoogst moest worden, te redden en de be volking van dit gebied voor hon gerdood te behoeden. Niet van invloed op Linggadjati, In een uiteenzetting over de militai re actie bij Soerabaja heeft de woord voerder van de Commissie-Generaai voorts nog verklaard, dat deze actie geen invloed zal hebben op de onder tekening van het accoord van Ling gadjati. figuren ssend ;n met deinen, fl. 47.48. Is Donderdag 20 Maart Hotel „De Nachtegaal", MAAR. :id, voor stypeur Aanmelden! :he Courant. De Parijse politie heeft een dertig tal personen gearresteerd, onder wie een tiental monniken en vijf pries ters. Deze worden er van beschul digd onderdak en hulp te hebben verleend aan personen, die gezocht worden wegens activiteit ten gunste van de voormalige regering van Vichy, Deze monniken en priesters verborgen collaborateurs en verschaften hun valse papieren om naar Spanje en Portugal te komen. Een drukkerij en laboratorium voor de vervaardiging van dergelijke papieren werden in een bibliotheek ge vonden. Voorts wordt opgemerkt, dat het merendeel der gezochte en gearres teerde personen tot een geheime anti communistische organisatie behoorde De woordvoerder gaf voorts eeu beschrijving van de inundaties, welke hij het gevolg noemde van extremis tische actie en van kwaadwilligheid van locale militaire commandanten, die zich niet hebben onderworpen aan de autoriteit van het hoogste mili taire gezag. Hij wees er op, dat deze actie uitsluitend is ondernomen vooi het herstel van sluizen en dijken en dat het niet in de politieke gedrags lijn der regering ligt haar gebied uit te breiden voor politieke doeleinden. Nader wordt gemeld, dat bij de ac ties in de sector Soerabaia Modjoker to door de Nederlandse troepen is be zet. OORSTELLING |R HERMES) /en en gespeelde a. Morgan ele abonnementen van ALKMAAR zijn ii 1947, te 13,30 uur, leelte walmuur lanSs •oot-Nieuwland en de met één tekening, tekening liggen t?r ibare Werken en zijd stel. of overschrijving volgt franco toezen »n inlevering uiterlijk ij :en aan inschrijvers. taalherstel ti£.e Nederlandse taal is een las tige taal. Toen een Amsterdam- mer net een bevriend vreemde- hfïgh!r.acllïite ult te leSSen deed het aldus: „Kijk, je zegt: „ik staan of dat i„mg V ou zou Je denken dat je ook zeggen moet: „ik "'k ging", maar nu ;s gong»." Weer: "tk gaan" M -ik en aó hM«^e?erlands 1 s moeilijk Jaar .n i u ls hardleers Jaar op jaar heeft Charivartus m de'Voormalige „Groene"des" was danTu30?!8"' minder groen gebromd yan ?nze taal. Het heeft biet weinig gebaat. Nog altijd bezon digt de Nederlandse schrijver en wooerndaar Zhehi.ata? het Sakeloze "beslist (spreek uit: besjlisjt), inplaats van „stellig Telkens weer struikelt de lezer over vanaf" en „vanuit" waar aan de fnaffer en de fnulter trouw willen blijven tot hun litn. raire dood, en over het germa- nl£m® ..meerdere" wanneer ver- scheidenen of velen wordt be doeld. De „gaatommers" gaan nop altijd om. Het gaat nog steeds om dit of dat. bUvoegelijk naamwoord I ..reuze (spreekt uit: ruise) is gelukkig In onbruik geraakt, en geluk eu" reuz,rgeIuk, maar meer geluk dan wijsheid. Het woord was versleten. Gelukkig dat d 11 geluk ons be- d°at0ren bUlft: dat niets beklijft dat alles verslijt, ook het mis- bruik van de taal. De taal geef' daarmee blijk een levend orgl «'ert® dat zlch re®ene zllkte-kMemL nd hchaaro ziekte-kiemen uitstoot en zich ha?stel^feieu h.erstelt. iuist zo Charivartu de taal telkens weer cnarlvarlus kan rustig slaper De ÏÏi f/L het stl"e duin dig zo *?.em nlet meer no- Oig Zij herstelt en heelt zichzel zlJ wordt verminkt of ver- WOnÖ' KREEFT. De commissie-generaal heeft, naar aanleiding van de militaire acties in het gebied van Soerabaja, het volgende schrijven aan Sjahrir gericht: „Hierbij zien wij ons genoodzaakt Uwe Excel'en tje mede te delen dat heden een begin van uitvoering is gegeven aan het voornemen om met eigen Nederlandse middelen de noodtoestand op te heffen die als gevolg van de inundaties van de delta van Sidoardjo is ontstaan. Als eerste stap daartoe is hedenmorgen overgegaan to^ de militaire bezetting van de sluizen bij Lengkong en Mlirip Door de inundaties in het deltagebied zelf, dat dientengevolge bijna aehee' on begaanbaar is geworden, heeft de mi litaire operatie zich over eeu wijder ge bied dan de eigenlijke delta moefen uit strekken en Is de bezetting van Modjo kerto noodzakelijk geworden Het behoeft geen betoog dat wij betreuren, dat het overleg dat in deze aangelegenheid gaande ?s ge weest, niet op tijd tot afdoende en zichtbare resultaten heeft geleid. Na afloop van de militaire bezetting en na vaststelling van de maatrege len, welke door onze waterstaat deskundigen zullen moeten worden genomen voor opheffing van de noodtoestand, zijn wij bereid in overleg te treden over de wijze, waarop in dit gebied in samenwer king met de organen van het repu blikeinse bestuur regelmatige toe standen kunnen worden hersteld. „Deze bereidwilligheid is een uit vloeisel van het feiC dat de Nederlandse regering duidelijk heeft uitgesproken, dat zij niet langs militaire weg invloed wenst uit te oefenen op de ontwikke ling van de politieke verhoudingen in Indonesië. Indien zij zich gedwongen ziet tot een ook door haar betreurde actie als thans tot uitvoering is gekomen, dan kan zulks slechts ten doel hebben de opheffing van de noodtoestand, waardoor het leven van tallozen wordt bedreigd. Wij zijn onts bewust van de bedenkelijke zijden, die aan de toepassing van mili tair geweld als uiterste middel, zelfs in gevallen als het onderhavige, zijn ver bonden doch een zeer ernstige overwe ging van de gehele toestaand heeft in dit geval er toe geleid deze bezwaren te aanvaarden". De commissie-generaal be sluit met het vertrouwen uit te spre ken. ,.dat de opheldering van de poli tieke situatie, zoals die in de bedoeling van onze beide delegaties ligt, in een nabije toekomst de samenwerking zoda nig zal doen zijn, dat locale incidenten als de onderhavige tot het verleden zullen behoren". Een interessante wedstrijd De eeuwfeestcommissie van het stadje Holland heeft een opstelwedstrijd uit geschreven onder de leerlingen en stu denten der middelbare scholen en uni versiteiten in de gehele Verenigde Staten over de invloed van de Neder landse kolonisatie op de Amerikaanse beschaving. Zes winnaars zullen een reis naar Nederland mogen maken, waar zij gedurende zes weken gast der Nederlandse regering zullen zijn, ter wijl zes andere winnaars een bezoek aan de stad Holland in Michigan zullen brengen als gasten der plaatselijke com missie. De opstellen moeten voor de eerste Mei worden ingezonden. De Nederlandse cameraman heeft over der Indonesische jeugd niet te klagen. gebrek aan belangstelling van de zyde Stevens P. „Wij geloven, dat de mens bepaal de onvervreemdbare rechten heeft, b.v. het .recht om zijn geest en zijn ziel naar eigen inzicht te ontwikke- en, vrij van vrees voor onderdruk king, onder voorbehoud, dat hi een inbreuk maakt op het gelijk echt van anderen. Voor ons is ee emeenschap niet democratisch, ir lien mensen, die de rechten va lun medemensen eerbiedigen, nie vrij zijn om hun eigen opvattir gen en overtuigingen te uiten zon der dat zij bevreesd behoeven tc zijn van huis en haard te kunnen worden weggehaald. Voor ons is een gemeenschap niet vrij, indien de wet eerbiedigende burgers in vrees leven, dat het recht op ar beid hun wordt ontnomen of dat zij van hun leven vrijheid en jagen naar geluk worden beroofd", aldus gaf generaal Marshall te Moskou de Amerikaanse opvatting over democratie weer Tragisch ongeval bij Oudesluis Zondagavond kwan. de bijna 20-jarige Jan Geeriigs tezamen met zijn vriend Ab Tiel met de fiets aan de hand over cit spooroverweg nabij Oudesluis. Door ae harde wind hadden zij de trein niet gehoord d:e uit de richting Schagen kwam en het station Schagen om 2i,57 uur had verlaten De heet Tiel, die eni. ge meters achter Geeriigs liep, trachtte zi.n vriend nog te waarschuwen toen hij de trein zag naderen, maar blijkbaar heeft Geeriigs hem niet gehoord, met het noodlottige gevolg, dat hij dooi de trein werd gegrepen en op slag gedood. Voor de familie Geeriigs is het verliezen van hun enige zoon een zware slag. Kapitein ter dood veroordeeld De Rotterdamse Kamer van het Haagse Bijzondere Gerechtshof heeft den 49 ja rigen C D van der p, in 1940 kapitein der infanterie bij het Nederlandse leger, die na de capitulatie dienst nam in het leger van den vijandt aan het Oostfront vocht en zelfs een onderscheiding kreeg „voor beioonde dapperheid", voor dit tegen over land en volk gepleegd verraad ter dood veroordeeld, conform de eis van den advocaat-fiscaal De Belgische regeringscrisis Spaak heeft medegedeeld, dat de tussen socialisten en christen-socialisten (de twee grootste partijen van België) bereikte overeenkomst de volgende pun ten omvat: zoeken naar een oplossing van de koningskwestie en verlenen van stemrecht aan vrouwen aan het eind van dit of het begin van het volgend jaar. Zowel de liberalen, als de com munisten zullen niet aan de regering deelnemen. Het bestuur der vereniging „De Friese rifsteden" heeft een onderzoek ingesteld naar de gegrondheid der klachten, die naar aanleiding van de Elfstedentocht van 8 Februari jl.. tegen verscheidene deelnemers aan de wedstrijd waren in gekomen. Bij dit onderzoek zijn getuigen gehoord en aan de deelnemers zelf is gelegenheid gegeven om zich schriftelijk en monde ling te verantwoorden Het bestuur van de vereniging „De Friese Elfsteden" heeft aan de hand hiervan besloten aan de volgende vier reders een prijs toe te kennen: 1. J van den Hoorn (Ter Aar) grote gouden medaille; 2. A Verhoeven (Dussenr kleine gouden medaille; 3. A S de Vries (Giethoorn) grote verguld zilve ren medaille; 4. D van der Duim (Ol- deboorn) kleine verguld zilveren me daille. Alle overige wedstrijdrijders, die vóór 18,21 uur zijn aangekomen, zullen het Flfstedenkruisje met inscriptie „wedstrijd 1947'' ontvangen, uitgezonderd J Wijnia (ïdens) en W Wijnia (Yens) die beiden zodanig in overtreding zijn - geweest, dat zij' volledig zijn gedisqualificeerd Naar ANP sport nader verneemt zijn tegen de nummers 1 en 2 van .de wed strijd, J Bosman (Breukelen) en K Schip pers (Steenwijkerwold), die niet erkend hebben een overtreding te hebben be gaan, bewijzen van verschillende aard binnengekomen, met het gevolg, dac het bestuur van de organiserende ver eniging deze rijders onmogelijk voor da prijzen in aanmerking kon laten komen BATAVIA 18 Maart. Naar aanleiding van de brief van de Indon. de legatie van 15 Maart, heeft de Nederl. Rege ring de commissie-gene raal gemachtigd om on verwijld tot onderteke ning van de ontwerp overeenkomst van Ling gadjati over te gaan. Blijkens deze brief is 'n mate van overeenstem ming bereikt, die de re gering doet vertrouwen, dat thans de onderlinge samenwerking en drin gende problemen van herstel en opbouw aan stonds zullen kunnen worden aangevat. De regering rekent er op, dat door deze onderte kening tevens een einde zal komen aan de door haar betreurde inciden ten als dat te Soerabaja. Da'um en plaats van ondertekening zullen na der gezamenlijk door de commissie-generaal en de Indonesische de legatie worden vastge steld. °nns Bernhard in Zwitserland Prins Bernhard is gistermorgen met twee der prinsesjes per vliegtuig aan gekomen op het vliegveld Chateau Neuf tij Sion alwaar hij -hartelijk verwel komd is. Prins Bernhard zou per trein door reizen naar Zermatt. J Export van 16.000.000 pond sterling aan agrarische producten Tussen Nederland en Engeland is eeA handelsovereenkomst gesloten, waarbij Nederland zodanige hoeveel heden naar het Verenigd Koninkrijk zal zenden, als kunnen warden ge mist van de betrekkelijk kleine over schotten aan kaas, gecondenseerde melk. eieren en bacon, welke be schikbaar zijn. - De handelsovereenkomst moet ge zien warden als een nuttig begin voor het herstel van Nederland's positie op de Britse markt. Een belangrijke uitbreiding van de te exporteren artikelen ligt in de komende jaren in het verschiet. De waarde van de export naar Engeland bedroeg in Tijdens een receptie ten huize van den heer Curie! (midden) werd aan den gouverneur van Curacao, dr. P. A. Kasteel, (rechts) door den ambassadeur van Peru, den heer Luis Cuneo Harrison (links) de oudste Amer. onderschei- ding, nl. de Orde van Grootofficier van de Zon van Peru uitgereikt. De gouver neur leest de bi) de onderscheiding behorende oorkonde. Aniefo P. 1946 ongeveer 8.000.000 pond sterling, ö.w.z. 25 percent van de export van 1838. Gehoopt wordt dat dit percentage aan merkelijk zal worden verhoogd. Het ex port-program vertegenwoordigt een waarde van totaal 21.000.000 pond ster ling, t.w. agrarische producten, 16.000.000 industriële producten, 5.000.000. Aan zuivelproducten zcu voor 2.500.000 pond sterling geëxporteerd worden. De prij- zer der Nederlandse uitvoerartikelen liggen niet boven de kostprijzen. De Nederlanders moesten de prijzen ver lagen on ze in overeenstemming te brengen met het Britse prijspeil Tegenover de verkoop naar Engeland siaat een aankoop uit Engeland van 28.000.000 pond sterling, zodat de be talingsbalans tot een bedrag van 7.000.000 pond sterling ongunstig zou blijven voor Nederland. De artikelen voor uitvoer naar Neder land, we'ke in de besprekingen zijn ge noemd, zijn textielgoederen, garens, ijzer- en staalwaren, boeken en tijd schriften, schoenen, chemische produc ten. sisal De artikelen voor invoer uit Nederland: kaas, gecondenseerde melk. bacon eieren, groenten, fruitpuip. aard- appelmeelprodueten sierplanten, bollen, heesters, zaden, visch en voorts: meu belen karton. grafische producten, schoenen en lederwaren sigaren, phar- maceutische artikelen, essences, zout, verfstoffen, chemische producten, glas- zand, aardewerk, bouwmaterialen, tex- 11 el, landbouwmachines elecrische ar tikelen, stroohoezen, manden, hoepels, etc. H. M. de Koningin verleent gratie k. Namens den minister van Justitie wordt bekend gemaakt, dat H.M. de Ko ningin gratie heeft verleend aan A. C. Manintveld. tot de doodstraf veroor deeld bij sentent'e van het bijzonder ge rechtshof te 's-Gravenhage, en aan A Doorewaard tot de doodstraf veroor deeld bij sententie van de Krijgsraad te Velde. De doodstraf is t.a.v. Manintveld ver anderd in een levenslange gevangenis straf en t.a.v. Doorewaard in een tijde lijke gevangenisstraf van 20 jaren met aftrek van de tijd in. verzekerde bewa ring doorgebracht. Terwijl heel de wereld in verwar ring en verwording verkeert, rechte loosheid en corruptie ovefal worden waargenomen, millioenen mensen aan de vreselijkste ontberingen prijs gegeven zijn en reikhalzend uitzien naar herstel van orde en vrede, waardoor hun een bescheiden be staan mogelijk kan worden gemaakt, vergaderen de ministers van buiten landse zaken der vier grote mogend- beden in de oude hoofdstad van het Russische rijk, teneinde tot eensge zindheid te geraken over de midde len waarmee en de wijze waarop zij de wankele wereld weder in evenwicht kunnen brengen. Aller ogen zijn op deze staatslieden geves- tigd. en met spanning ziet men uit naar de berichten over hef resultaat van hun overleg. De wereld is uit haar voegen geraakt, grenzen zijn weggevaagd, millioenen nijvere men sen van hun haardsteden verdreven, van geld en goed beroofd, tot dak loze en vaderlandloze zwervers ge maakt ten laste van een gemeen schap die welhaast geen nieuwe las ten dragen kan; Centraal Europa word» door honger en epidemieën uit geput en het fascisme steekt daar het hoofd weer op; Aziatische volken worden door bloedige burgeroorlogen bedreigd sinds de Europeanen niet meer bij machte zijn daar leidin» te geven; maarte Moskou verga deren de Grote Vier en zij zullen zich beraden over de middelen om door krachtig en eendrachtig optre den de orde in de wereld te herstel len en de vrede te verzekeren. Zij hebben daarbij immers zelf het grootste belang! Zij hebben zo juist ondervonden dat men met z.g natio- aal-socialistische methoden, met be dreiging en afdreiging, met machts vertoon en geweld meer te verkiezen dan te winnen heeft en dat, een oor- 'og geen winst meer opleveren kan, ook niet als men hem wint. Groot- Brittanlë is daarvan een treffend voorbeeld, hef verarmde en uitgeput te Frankriik eveneens. „War does not pay". Een oorlog levert voor nie mand voordeel op. Bovendien, in vroegere bijeenkomsten der leidende staatslieden (het waren toen nog slechts de Grote Drie) tijdens de oorlog belegd. toen beraadslaagd werd over doelmatige samenwerking in de ttrijd egen de As, is men het altijd spoedig en gemakkelijk eens geworden over het gemeenschappelijk belang. Zal men dan nu niet spoedig tot overeenstemming kunnen komen, nu het een minstens even groot be lang betreft? De eerste week van het Moskouse "ongres heeft helaas een ander beeld te zien gegeven. Niet als wijze, be dachtzame mannen, die met één "rooi doel voor ogen alle kleine veten terzijde schuiven om dat éne grote doel dat nood doet te verwezenlijken, maar als wantrouwende, kleingeesti ge, twistzieke, naijverige rivalen hebben zij elkaar over en weer ver wijten gemaakt beschuldigingen naar het hoofd geslingerd, verdachtma kingen en dreigementen geuit, die minder bliik geven van neiging tot samenwerking dan van zucht tof te genwerking. waarbii de Grote Vier zich als wel zeer kleine Vier hebben ontpopt. Beschuldigingen over en weer betreffende verplichtingen die niet nagekomen ziïn, beschuldigin- "en over troepen die in de bezette "ebieden onder de wanenen worden "ehouden; over onvoldoende zuivering dier gebieden; over het. niet ontman telen der wapen-industrie en het niet vern(otjgen van de uitgeleverde vij andelijke oorlogsvloot; over het we derrechtelijk vasthouden en het on geoorloofd te werk stellen van 'krijgsgevangenen; ja, over wat niet al! En intussen broeit het in Azië en wordt daar de geloofs- en rassenstrüd ■'norhereld; woeden honger en epide mie in Centraal Europa; steekt het oationaal-socialisme het hoofd weer in Duitsland op: stort het Britse we reldrijk ineen; zijn volken als het Oostenrijkse en het Hongaarse aan de zwaarste rampen blootgesteld; iraehten de Griekse opstandelingen "eld te winnen: is het Joodse volk in Palestina de wanhooo nabij; woekert alom het economisch en moreel ver wordingsproces voort en wacht de angstige en benarde wereld vergeefs op herstel. U. OVERDAG ZELFDE TEMPERATUUR. Weersverwachting, medegedeeld door het K. N. M. I. te de Bilt, geldig tot Dinsdagavond: Toenemende wind tussen oost en zuid en toenemende bewolking met plaatselijk regen. Koele och tend met opvriezen in het noorden van het land. Overdag zelfde tem peratuur als gister.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1947 | | pagina 1