'DE RAMP IN TEXAS CITY Wijzigingen in Britse regering NOORDHOLLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Nieuwe explosies en branden Nel van Vliet niet naar Boedapest Hors d'Oeuvre J Rumoer rond Mengelberg De „Grote Klap" van Helgoland Van nabij en verre Nieuwe minister voor India Schoenenbonnen Nekkramp in Limburg Koning Christiaan's toestarA Ministers naar Indonesia Voorlopig nog samenwonen Weecêeticht Noorderlicht V.S. erkennen „Repoeblik' Doodvonnis Tiso voltrokken STAKINGSWEE IN ENGELAND Oude vrouw levend verbrand LEVENSLANG Voor „den duivel van Diever' Jaarbeurs in cijfers De weg vooruit BUREAU: VOORDAM 9, ALKMAAR TELEFOON ADM. 3320 REDACTIE 3902 Giro 187294 Dir.: J. BiJlsma VRIJDAG 18 APRIL 1947. Voortzetting van de 144e JAARGANG No. 273. ALKMAARSCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties: 14 cent per millimeter, „Waagjes" tot U woorden 75 et., elk woord meer 5 ct„ uitsluitend contan Abonnementen: 1 10 per maand, f S 25 per Rwartaa' Hoofdredacteur M. H. E. Uyldert plv. TJ. N. Adema. De democratische senator uit Texas, Lee O'Daniel, heeft gister in de Amerikaanse senaat een resolutie ingediend, waarin om een onmiddellijk onderzoek door het Congres inzake de ontploffingsramp te Texas City wordt verzocht. O'Daniel zeide zich bewust te zjjn, dat de ramp door een ongeluk kan zjjn veroorzaakt, doch hij wees op „het vrij grote aantal bran den, ontploffingen, spoorwegongelukken en andere rampen, die in de V.S. voorkomen en zo veel gelijken op de rampen, die voornamelijk aan de laatste 1 oorlog voorafgingen. tin, welke bestemd was voor Ameri kaanse afnemers en die bij de haven was opgeslagen. Veel meer dan 400 doden. Het hoofdkwartier van het Ameri kaanse Rode Kruis meldt, dat men reeds 400 doden en meer dan 3000 gewonden heeft kunnen tellen. Het staat evenwel vast, dat het aantal doden de 400 verre overtreft. Opnieuw explosies. Nadat men aanvankelijk alle branden te Texas City in bedwang had, is opnieuw een olietank in de lacht gevlogen. Brandende olie spoot tot 300 meter omhoog, doch de aarden brandwallen beperkten de brand tot een bepaald gebied. Thans is het bevel gegeven ook de benedenstad te ontruimen, mede in verband met de veranderde wiadrlch- 1 ting. Verwacht wordt, dat nog' meer I olietanks zullen exploderen. A.N.P.-Aneta meldt uit New- York, dat blykens de laatste berlch ten van den directeur van de Billi- ton Tinsmelterjj, Terbrakke, de smeltery geen schade heeft opgelo pen en er geen slachtoffers onder tear personeel zijn te betreuren. Bij deze fabriek werken meerdere Hol landers. De smeltery was slechts op i'/t km. afstand van de haard der explosie gelegen. Tengevolge van het feit, dat het [Nederlandse schip „Sommelsdijk", dat te Texas City werd verwacht, te New-York oponthoud heeft gehad, is 11500 ton tinerts behouden. Er is nog niet bekend, wat gewor den is van een voorraad gezuiverde I Dezer dagen is een uitnodiging bin- liiengekomen voor Nel van Vliet om Ideel te nemen aan wedstrijden te Boe- I dapest. De Commissie Zwemwedstrij- I den van de K.N.Z.B. heeft besloten, I met het ooog op de a.s. Europese kam- I pioenschappen en de Olympische Spe- I len, alleen die uitnoodigingen voor het I buitenland te accepteren, welke voor lonze vertegenwoordigers b.v. door het I verkrijgen van meer internationale I routine vruchten kunnen afwerpen. I Voor Nel van Vliet achtte men dit niet I nodig, deshalve de uitnodiging niet Ikon worden aangenomen. LES IN WELLEVENDHEID „Het staat niet dat u zit ter wijl een dame staat", zei ik enigs zins geprikkeld tot een stsvigen knaap van om en nabij dertig lente's, terwijl die dame naast mij, en ik, bungelden aan de lus „Dit zit!" klonk het van onder mijn elleboog, uit de mond van een vinnige juffrouw, maar de dertigjarige gezetene keek mij met brutale ogen aan en zei scham per: „Je zuster!" Waarop dit sloeg weet ik niet, want de bedoelde dame aan de lus was niet aan mij verwant; ook droeg zij geen verpleegsters gewaad en ik ben nog niet zo Invalide, dat ik mij slechts on der de hoede ener verpleegster voortbewegen kan. Ik antwoordde dus beleefd en vroeg: „U zei? De repliek volgde onmiddellijk en was nog raadselachtiger dan de eerste. „Mot jes nog boontjes?' vroeg mijn gemakzuchtige mede passagier. Dit aanbod zou mij twee jaar geleden ongetwijfeld bijzonder hebben verheugd. Op dit moment had ik er echter geen behoefte aan. Boontjes? peinsde ik, boon tjes? Doch op dit ogenblik maak te de wagen een onverwachte zwaai en een timmerman met een gereedschapskist op zijn schou der, die aan de andere kant naast mij stond en die op de zwenking niet was bedacht, tuimelde met zijn volle gewicht op den geze ten burger, die mij boontjes aan geboden had. „Boontje komt om zijn loontje", merkte de vinnige juffrouw snedig op. Tussen dezen Boontje en den timmerman op zijn knie had zich intussen een gesprek ontwikkeld dat ik maar liever niet woorde lijk weergeven wil, maar waarir, een huisdier, befaamd om zijn trouw en een onaangename huid ziekte te pas werden gebracht. „U zoudt voor dit onaangename ipcident gespaard zijn gebleven" merkte ik op tegen den veront waardigden passagier, „wanneer v deze dame uw plaats had afge staan." Waarop de dame, wier belangen ik had bepleit, zich naar mij omwendend vroeg, of ik soms.... was, en waarom ik haar een timmerman mitsgaders ge reedschapskist op haar schoot wilde smijten; kortom het bleek mij spoedig dat de dame geen dame was. Mijn welgemeende les in wellevendheid bleek een fiasco te zijn. Het werd voor mij een les in zwijgzaamheid. KREEFT. Naar men ons mededeelt werd het schrijven, gericht tot de centrale ere raad voor muziek dd. 10 Februari jl. inzake Willem Mengelberg, behalve door Willem Andriessen, Eduard van Beinum, Ferdinand Helmann en Haakon Stotijn mede ondertekend door Herman Schey, Louis van Tul der, Theo van der Pas, Henk van Wezel, Herman van den Eerenbeemt, H. Stips, mr. H. P. Marchant, J. Mol- linger, E. B. Heemskerk, J. Honig, L. Boissevain van Tienhoven, C. Delprat Rijnvaan. Door den heer Haakon Stotijn is een schrijven dd 16 April gerichttot de centrale ereraad. Het luidt als volgt: „Door de reactie op de omstreden brief aan de centrale ereraad betref tende de zaak Willem Mengelberg, is mij duidelijk geworden, dat ik door een uit puur menselijk gevoel gege ven handtekening ongewild aan een politieke zijde ben geplaatst, waar ik in verband met mijn innerlijke over tuiging niet staan kan. Daar ik niet tot de initatiefnemers of opstellers van bedoeld schrijven behoor cn mij dit terloops in Januari jl. werd voor gelegd, heb ik mij helaas eerst nu ge realiseerd, dat het in deze tlid van onuitgestreden strijd nog onmogelijk is zuiver menselijke overwegingen alleen te laten gelden en hun politie ke achtergrond over het hoofd te zien. Hierom zie ik mij nu ge dwongen mijn handtekening van bo venbedoeld schrijven terug te trek ken. W.g. Haakon Stotijn. Een hooggeplaatst officier der Britse marine heeft medegedeeld, dat het op blazen van de vesting Helgoland, dat vanmiddag te 12 uur zou geschieden, uitgesteld zal worden, indien mistig weer het observeren van de explosie door Britse oorlogsschepen, die negen mijl van het eiland verwijderd liggen, onmogelijk maakt. 120 man voormalig ÏJuits marine personeel en 10 man van de Britse marine leggen de laatste hand aan de voorbereidingen voor de grote explo sie, waarvoor 7000 ton explosieven wordt gebruikt. Veldmaarschalk Erhard Milch, voor malig nazi-onderminister van lucht vaart, is te Neurenberg tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld. In België krijgen alle huisgezinnen, die door de jongste overstromingen zijn getroffen een extra-rantsoen van 150 kg steenkool. Te Ismairlia aan het Suezkanaal zijn op 3 Britse gebou wen ontplofbare stoffen geworpen. Geen schade en geen slachtoffers. Zondag zal een 12-jarig boerenkind, Maria Goretti, onder aanwezigheid van den man, die haar in 1902 gedood heeft, te Vaticaanstad zalig worden verklaard. Woensdagavond is de „Queen Elizabeth", die enkele dagen geleden in de haven van Southampton aan de grond was gelopen, met 50 uur vertraging te Southampton aangeko men. Gisteren is het Engelse straalvliegtuig „Meteor" van het vlieg veld Valkenburg bij Den Haag naar Brussel gestart; het deed over deze afstand 12 minuten. -*Woensdag heeft nabij Brouwershaven een sport- vliegtuig een noodlanding moeten irfh- ken wegens een defect aan de pro peller. De piloot kwam er met lichte verwondingen af, het vliegtuig is ver brand. Dr. Ostrowsky, de soc.- dem. burgemeester van Berlijn, heeft aan de gemeenteraad zijn besluit om af te treden bekend gemaakt. De militair bevelhebber der V.S. in Duits land, generaal Clay, heeft verklaard dat Amerika niet van plan is de voed- selleveranties op peil te houden, wan neer de Duitse boeren niet meewerken en het voedsel achterhouden. Er is vol gens hem voldoende graan ir Duitsland en onderweg. Tweehonderd vijftig Franse oud-strijders zullen op 17 Mei een bezoek aan Zeeland brengen, waar ,zij in 1940 hebben gevochten. De mijnenveger en reparatieschip „Beachy Head" werd op de werf te Chathar door de Engelse marine aan de Nederlandse marine overgedragen Luitenant-admiraal /Helfrich, die persoonlijk het schip, dat de naam „Vulkaan" ontving, in ontvangst nam. inspecteert de erewacht. De „Vul kaan" werd in Canada gebouwd en deed tijdens de oorlog dienst in de Stille Oceaan. Gisteren is bekend gemaakt, dat Lord Pethick Lawrence is afgetreden als minister van Voor-Indië. Hierdoor zijn enige wyzigingen in de Britse regering noodzakelijk geworden, o.m. de vervanging van John Hynd, kan selier van het Hertogdom Lancaster, door Lord Pakenham. Lord Pakenham zal onder Bevin verantwoordelijk zijn voor het bestuur van de Britse zónes van Oostenrijk. Naar in een regeringscommuni- qué wordt bekend gemaakt, heeft Koning George het aftreden van Lord Pethick Lawrence aanvaard en de benoeming van de nieuwe mi nisters goedgekeurd. Zowel Lord Listowel ais Lord Inman, die afge treden is als voorz. van de B.B.C. (British Broadcasting Corporation) worden leden van het kabinet, dat met één minister wordt uitgebreid. Besloten is, dat Bevin, de minister var: Buitenlandse zaken, voortaan de ministeriële verantwoordelijkheid voor de Britse vertegenwoordiging in de bestuurscommissie voor Duitsland en de geallieerde commissie voor Oos tenrijk zal dragen en dat 't bestuurs departement van Duitsland en Oos tenrijk ressorteren onder het mi nisterie van buitenlandse zaken, al dus het Britse regeringscommuniqué. John Freeman, financieel secretaris van het ministerie van oorlog, zal te vens de functie van onder-minister van oorlog waarnemen. Het aftreden van den minister van Voor-Indië, Pethick Lawrence, is voor de Britse politieke wereld een grote verrassing. Ofschoon men wel veron derstelde, dat Pethick Lawrence zou willen aftreden in verband met zijn hoge leeftijd en de geweldige verant woordelijkheid van zijn functie, wist men, dat Attlee en anderen hem wil den handhaven zo mogelijk tot het ogenblik, waarop de minister, die zijn stempel zo krachtig op de Voor-Indi sche politiek heeft gedrukt, de machtsoverdracht zou hebben ver- riehc. De nieuwe minister van Voor-Indië, Lord Listowel, die tijdens de coalitie regering een tijdlang onder-minister van Voor-Indië is geweest, is veel jonger dan Pethiclè Lawrence en heeft een open oog voor de nationalistische aspiraties van de Voor-Indiërs. Het centraal distributiekantoor deelt ons mede, dat de distributiediensten van 21 April a.s. af, op nader bekend te maken dagen aan een ieder met inbegrip dus van degenen wier stam kaartnummer eindigt op een der cij fers 7, 2 of 5 die sedert 1 April van het vorig jaar geen schoenenbon te gen inlevering van bon 614 van het inlegevel heeft ontvangen, een schoe nenbon naar keuze van de aanvrager zullen verstrekken. De tweede dis tributiestamkaart met bijbehorend inlegvel moet worden overgelegd. De bonnen 612 en 614 zullen van het inlegvel verwijderd worden. Voorts zal na vermelde datum aan kinderen, ge boren in April van een der jaren 1932 tot en met 1945, alsmede aan de kinde ren geboren in Juni 1946 een schoe nenbon worden verstrekt, van de soort en maat, welke overeenkomt met leef tijd en geslacht van het kind. Deze laatstpn komen in Juni a.s. niet op nieuw voor een verjaardagbon in aan merking. Van het inlegvel, hetwelk met de TD moet worden overgelegd, zal bon 604 worden verwijderd. De laatste dagen deden zich te Rey- merstock-Gulpen bij schoolkinderen ziektegevallen voor, waarvan men de aard niet direct kon vaststellen. Een der kinderen, die ter verpleging in ziekenhuis Calvarienberg was opgeno men, bleek te lijden aan nekkramp. Daar alle andere kinderen soortgelijke ziekteverschijnselen vertoonden, is het vrijwel zeker, dat ook de 9 andere kin deren nekkramp hadden. Onmiddellijk zijn maatregelen ge troffen om de verdere verspreiding dezer ziekte tegen te gaan. Officiëel wordt medegedeeld, dat de toestand van koning Christiaan van Denemarken „een weinig verslechterd" Waarschijnlijk zullen binnenkort ook de ministers Lieftinck en Huismans naar Indonesië vertrekken. Dit bezoek staat in verband met de teruggave van in Indië gevorderde eigendommen aan de rechtmatige eige naars. 's-Gravenhage. - In de vergadering der Eerste Kamer van gisterenmiddag werd de begroting van openbare wer ken en wederopbouw z.h.st. aange- romen. Bij de beantwoording der sprekers zeide de minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting o.m. dat voorlopig nog geen eind zal kunnen worden ge maakt aan het euvel der „samenwo ningen" Eerder valt te verwachten, dat de eerste jaren nog in groter mate gezinnen zullen moeten samenwonen. Ook met betrekking tot de aanbouw van boerderijen kon spreker nog geen gunstige perspectieven openen. Morgen zal de minister van econo mische zaken, dr. Huijsmans de spre kers beantwoorden, die het woord voerden bij de beraadslaging over het wetsontwerp „Voorbereiding van de vaststelling van een Centraal Econo misch Plan". De vergadering werd verdaagd tot hedenmorgen. KOUDE NACHT. Weersverwachting, geldig tot he denavond: Wind door Noord-Oost geleidelijk ruimend naar Zuidelijke richtin gen. Koude nacht, morgen over dag weer flinke stijging van tem peratuur. Aanvankelijk voorname lijk in het Zuid-Oosten van het land vrij veel bewolking, later op klaringen. Overwegend droog weer. Gisteravond meldde de Bilt, dat het Noorderlicht te zien was en een nauwkeurig toeschouwer, die zich op een plaats bevond waar het kunst licht In niet al te grote mate scheen, kon aan de Noordelijke hemel een bleekachtig lichtschijnsel ontwaren. Meldingen van de meteorlogische sta tions uit de provincies boven de grote rivieren bevestigden het verschijnsel, dat de laatste tijd nog al vaak voor komt, indien men. in aanmerking neemt, dat het soms in jaren niet waarneem baar is. Het Noorderlicht dat ten sterk ste verband houdt met het optreden van zonnevlekken, werd trouwens min of meer door de Bilt verwacht. Het wegvallen van radiostations op lange afstand, magnetische storingen en de grote activiteit van zonnevlekken, wa ren voor de insiders tekenen, dat de mogelijkheid bestond, dat gisteravond De regering der Verenigde Staten heeft besloten de Indonesische re publiek de facto te erkennen op Java, Sumatra en Madoera, aldus een officiëel communiqué. Amerikaanse autoriteiten hebben erop gewezen, dat de Verenigde Staten de souvereniteit van de Ne derlandse regering zullen blqven erkennen op het gebied van bui tenlandse en economische betrek kingen. Het Franse persbureau AFP meldt uit Bratislava, dat Vrijdagmorgen vroeg de executie van dr. Joseph Tiso, den vroe- geren Slowaaksen president, heeft plaats gehad. Het verzoek om gratie van Tiso, die wegens verraad tot de dood door de strop was veroordeeld, werd gisteren door de Tsjechoslowaak- se regering verworpen. Stakingen van kleine omvang i verscheidene delen van Engeland be lemmeren de voedseldistributie en steenkoolproductie. Te Glasgow sta ken 3.500 havenarbeiders reeds bijn. een maand wegens het ontslag va overbodige arbeiders. Te Londen zijn bijna 1.000 spoor wegarbeiders in staking gegaan we gens de aanstelling van een nieuwei ambtenaar, die met de loonbereke ning belast is en volgens de arbei ders geen ervaring van dit wer heeft. Vreselijk ongeval te Schellinkhout. Gistermorgen is te Schellinkhout een buitengewoon tragisch ongeluk ge beurd, dat het leven gekost heeft van de alleen-wonende 82-jarige weduwe De Vries. Een familielid, dat haar 's morgens kwam opzoeken, kreeg op zijn bellen geen gehoor, waarna hij zich met een buurman toegang tot de woning ver schafte en in de keuken het lijk van de oude vrouw vond. Een onderzoek wees uit, dat de vrouw de kachel heeft aangemaakt met petroleum, doch dat daarbij haar kle ren: hebben vlam gevat. Ze heeft zich nog naar de aanrecht begeven, doch is neergevallen en le vend verbrand. Het mag een wonder genoemd wor den, dat het huis niet een prooi der vlammen is geworden; de petroleum- kan, die naast de kachel gevonden werd was ten dele gesmolten door de hitte! De vrouw was bijna blind en reeds lang geleden hadden haar familieleden getracht haar onder te brengen in een tehuis voor ouden van dagen, doch we' gens plaatsgebrek was men hierin nog niet geslaagd. Assen. - De Drentse Kamer van het Bijzonder Gerechtshof te Leeuwarden veroordeelde gisteren den 64-jarigen caféhouder Klaas Marcus Balsma, ,den duivel van Diever", tot levens lange gevangenisstraf, ontzetting uit beide kiesrechten en uit het recht het beroep van caféhouder uit te oefenen. Het Hof verleende hem het recht van cassatie. Als sectie-commandant der Landwacht gaf Balsma een bende van landwachters, ook de beruchte „bloed- ploeg" (waarvan de hoofdpersonen reeds tot de doodstraf zijn veroordeeld), zijn volledige steun en medewerking. Tal van personen heeft hij gearresteerd en slechts enkelen keerden uit hun ge vangenschap terug. De advocaat-fiscaal, jhr. mr. J. E. de Ranitz, had de doodstraf geëist met ontzetting uit beide kiesrechten en uit het recht om het beroep van caféhouder uit te oefenen. Om aan de Jaarbeursdrukte het hoofd te kunnen bieden hebben de N. S. in het Centraal station te Utrecht negen man extra personeel aangesteld en een extra loket ge opend. Woensdag werden 21.500 plaatsbewijzen ingenomen. 22.000 auto's stonden rond de Jaarbeurs ge parkeerd. Zoals te verwachten was is de drukte vandaag aanzienlijk groter dan de twee voorgaande, uitsluitend voor export bestemde dagen. (Vervolg van kolom 6). Er- al schijnen, neen blijken ze ge doemd te strijden op een verloren post, zij vormen een factor waarmede reke ning moet worden gehouden. Over de tegenpool van de mannen van de vrijheid, de mannen van de geestelijke en economische ordening spreken wij een volgende keer. •Hi VAN HULST, De vorige week hebben wij gepoogd aan te tonen hoe Europa tussen de grote machten van deze tijd, Amerika en Rusland, zijn eigen weg moet gaan. Dit behoeft niet in te houden, dat Ne derland en de andere Europese landen een vijandige houding tegenover deze landen moeten aannemen. Voor staten geldt evenals voor personen het ge vleugelde woord van Frederik de Grote, dat ieder op zijn eigen ma nier zalig mag worden. Tenzij die per sonen en staten hun zaligheid zoeken in het onderdrukken, rspectievelijk uit plunderen en vermoorden van hun bu ren. In dat geval trekt de politie er op los, of de R.A.F., de U.S. Navy en het Rode Leger. Zo staan wij uiterst wan trouwend ten opzichte van Franco, die Spanje beheerst bij de gratie van zijn inmiddels overleden beschermheren, Hitler en Mussolini. Dezelfde spanningen en tegenstellin gen, die zich internationaal voordoen, zien we ook in ons eigen Jand. Ook hier zijn de meningen verdeeld over de vraag hoe men zalig kan worden, politiek en economisch gesproken. Maar ook hier heeft ieder het recht zijn me ning te verkondigen met de bovenge noemde uitzondering, in welk geval men als politiek delinquent wordt be schouwd. Enerzijds treft men de lieden, die het beginsel van de vrijheid hul digen ook in het bedrijfsleven. „Vrij heid" is een woord, dat in Nederland een goede klank heeft. Wij zijn een vrijheidslievend volk en soms zelfs een tikje losbandig. Maar niettemin zijn zij. die de vrijheid, ook in het econo mische leven willen handhaven slechts gering in getal. Dat heeft zijn redenen. Er is een tijd geweest nu een hon derd jaar geleden dat het econo misch leven aan geen banden gebon den was. Het bleek, dat dit tot gevolg had, dat grote massa's lang en hard moesten werken, maar dat ze zelf maar een schrompelig en wormstekig vruchtje van die arbeid kregen. Het bleek dat niet alleen manneh vrij waren onmenselijk lange werkda gen te maken, maar dat ook vrouwen en zelfs kinderen van die vrijheid ge noten. En het bleek ook, dat een groot deel van de bevolking niet alleen ma terieel, maar ook geestelijk verkommer de Toen is men de vrijheid gaan in perken. Er kwam een wet op de kin derarbeid. De arbeidsduur werd be perkt en op 10 uur, later op 8 uur ge steld. Aan den werkgever, die profi teerde van de kracht van de gezonde arbeiders werd een plicht opgelegd ten aanzien van de zieke arbeiders. Er kwamen sociale wetten van allerlei aard. Er kwam een wet waarbij de oude en afgewerkte arbeider niet ge heel in de steek werd gelaten. En elke wet was een kleine beknotting van de vrijheid. En elke keer zeiden zij, die de vrijheid als politieke leuze aanhieven, dat het nu genoeg was en dat er nu niet meer afkon. Maar de ontwikkeling schreed verder en in brede kringen brak het inzicht door, dat het belang van de gemeenschap verder ingrijpen eiste. Het gebeurde niet zelden, dat de tegenstanders van overheidsbemoeiing zich om steun tot de overheid wendde, als ze in de knel zaten. Belangrijke bedrijven, die het alge meen belang onmiddellijk raakten wa ren geheel of gedeeltelijk in beheer bij de overheid. Wij denken aan de PTT, het grootste bedrijf van ons land, aan de spoorwegen, ean electriciteits- en waterleidingsbedrijven, aan de gasbe drijven. Men heeft wel eens gezegd, dat Nederland het meest socialistische land van Europa is. Dat is niet hele maal juist, want nationalisatie is nog geen socialisatie. Maar wèl is het waar, dat de volksgemeenschap hierdoor te kennen gaf, dat ze zich als geheel ver- antwoordeiyk voelde tegenover haar ■/eden en dat ze die verantwoordelijk heid wenste te dragen. En met de ont wikkeling van het economische leven drong zich de vraag op, of de gemeen schap behalve de electriciteits- en de gasbedrijven ook niet controle moest uitoefenen op de steenkolenmijnbouw. De vier grootste mijnen werden door do staat geëxploiteerd en niet zonder succes. Nu is de vraag gerezen of ook de particuliere mijnen (die bovendien grotendeels aan het buitenlandse kapi taal behoren) niet gesocialiseerd of ten minste genationaliseerd moeten wor den. En het particuliere bedrijfsleven, dat hiervoor niet in aanmerking komt is zelf naar ordening toegegroeid. De tijd schijnt rijp om in het bedrijfsleven organen te scheppen waarbij de des kundige bedrijfsgenoten, werkgevers en werknemers tezamen met de ver-' tegenwoordigers van het algemeen be lang dat zijn u en ik in de be trokken bedrijfstak verordenende be voegdheid krijgen. Hoe dat gebeuren zal is nog onzeker, dat het gebeuren zal staat vrijwel vast. Uit het bovenstaande moge blijken dat de vrijheid in het economisch le ven een Ideaal is uit de verleden tijd. De eens zo machtige politieke partij is dan ook tot een klein groepje ineen geschrompeld en binnen dat groepje heerst over de mate, waarin vrijheid nu nog mogelijk is, allerminst een stemmigheid. Maar de macht van de voorstanders dezer vrijheid gaat hun getalsterkte ver te boven, en de invloed van hun denkbeelden is groot, ook bij velen die in politiek en economisch opzicht ver van hun af zeggen te staan. (Zie vervolg kolom 5).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1947 | | pagina 1