Bergen schenkt schilderijen aan
„The Big Four"
r
Oudorp.
-FEEST
tffnnfo.&t
f# %irrfetgejKEcmoisret-
ft bj&TOxfesiBtlttfl&fo
&rm$ncten mf
TJ 189
ItlVI Afdeelinj
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Bezoek aan drie ambassades
Russische gezant serveert wodka en kaviaar
Berg
en van zijn
beste zijde
„Vermogensheffing"
in de Kamer
Ontduiking van de
radiogulden.
J
Hors d'Oeuvre
Sjahir over de
politieke toestand
Drie kinderen door tankmijn
gedood.
Weer zeep en twee eieren!
Nieuwe Bonnen
Van nabij en verre
Beel en Jonkman
te Batavia
Explosie te Cairo
V.S.V. en Tubantia verliezen
Noodlanding op Schiphol
lüeecAedcht
P roef-plasticf abr iek
te Krommenie.
De match te Glasgow
Radar en.cognac!
De Pasoendan-beweging
erlijke stand.
Nicolaas, z. v. K. dj«
Broodwinner Jan D.
ing en J. Dijkstra Ca-
v. H. van Wonderen en
r Juriaan C. J., z. V.
fl. A. Balvers.
J. C. Swenne enN. Kooy.
en: Agatha Duin, oud 68
van J. J* Stroomer
•eederode, oud 69 jaar,
van der Ham Johanna
root, oud 2 mnd., d. v. C.
en G. Godijn Izaak
55 jaar, wedn. v. T. de
n.
- da de den der
1 er fe ga ëa
- gen gers go in
- kar ken let man
mes mis na ne
- noor nij o o
pa pe per Pers
ra ran ren
rie rin ris ro
)i ta ta te ie
ti tie tie tie to
ver voor we
ngen.
jp velerlei gebied te wor-
acht. 2. deed menigeen in
kan soms heel gevaar
belangrijk in een couran-
5. inboedel. 6. Een zeer
7. een kledingstuk. 8.
genamen. 9. bekende opera,
een opgewekt mens heeft,
in Amerika. 12. is soms
ian de practijk. 13. lekkere
nilitair schouwspel. 15. wil
gaarne beleven. 16. plaats
d 17. bekend land in Euro-
angstelling. 19. Romein»
jrgstelling.
arden zijn bedoeld en wat
rste letters te lezen?
n tot en met Vrijdag 9
k) aan de Redactie van
(per briefkaart). Onder de
ers wordt weer een prijs
rloot.
DE DEUR, Richard,
swingen. Zand, zeep,
;cessen kunt U horen
i 't GULDEN VLIES,
al" in zijn nieuwe
met nieuwe chan-
drum-
8 Mei dag. van
181 aieEiuB ofts&t
éh fai ffr p
emar 4$ m
afbm vEtk
eed» z?n onder eefstMi
>nde merfcnaffren een es®»
it producten ff) den handet
ebractit wet W dis ba»
s. Onlangs oagmder» wij
I het voortrelfeliiJïO detetalt
„EtTEX VBJEWêe^
„PITEX mSECTENPQtLKa'
PITEX VOOS fiÜWÖ ro ter
*r afdoende bestrijdlB9«.»>
an neten, luizen, vtboieo
ij mensch en huhdiet Dih
laai wijzen wij U ep'esl»
tiddeli waaraan juist ot)
roote behoefte bestaat.
UITSMJ1TEND HES MO1*
181 BEVAT. tEïSQQRAl
OP DB VERPAKKING.
IC A/1 Pharmaceutiscl»
307, Amsterdam-^»
BUREAU:
VOORD AM ALKMAAR
TELEFOON ADM. *380
REDACTIE 3908
alzo urn*
Dtt.I I. B»tsm«
DONDERDAG 8 MEI 1047.
Voortzetting van de
144e JAARGANG No. 989.
ALKMAARSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties* M cent pet
millimeter „Wesgjes" tot l
woorden TE et., eik wooe»"
meer I et altelutter.d cont.r
Abonnementen: t 1 W per
maand f S per kwartaa
Hoofdredacteur M. H. E. Dyldert plv. Tl. V. Adema.
Het U al weer geruime tijd geleden, dat wijlen Dirk Klomp, gewaar
deerd medewerker aan ons blad, promotor van de Bergense V.V.V. en
raadsman van menig kunstenaar in dit dorp, een plan beraamde, dat
terstond de nodige weerklank in Bergen verkreeg. Hij was namelijk
van oordeel dat de gemeente Bergen moreel verplicht was zijn dank te
betuigen voor de Bevrijding en dat dit niet beter kon geschieden dan
middels het aanbieden van het beste cultureel bezit dat het dorp beeft:
schilderijen. En wel aan „the big four", namelijk Mevrouw Roosevelt
jals echtgenote van den President der Verenigde Staten), Winston Chur
chill, Generaal Eisenhower en Maarschalk Stalin.
Er werd met enkele vooraanstaande
Bergense kunstschilders overleg ge
pleegd en het resultaat was, dat Jan van
Herwijnen, Jaap Min, Jan Ponstijn en
J. H. Roggeveen zich terstond bereid
verklaarden pro deo aan dit plan deel
te nemen. Niet lang daarna waren de
vier schilderijen gereed, doch alvorens
deze te verzenden moest er nog iets
gebeuren.
Men vond dat iedere Bergenaar per
soonlijk zich een klein offer moest ge
troosten, en wel in de vorm van het
kopen van een serie Nationale Hulp
zegels. die men eigenhandig achter de
schilderijen moest plakken, voorzien
van zijn handtekening. Deze actie 'ging
Uit van den vertegenwoordiger der
„Stichting 1940-1945" in Bergen, den
heer Nico Sluyter. Dank zij diens grote
voortvarendheid werden achter elk der
schilderstukken 500 postzegels geplakt
en kon een flink bedrag aan contanten
worden afgestaan aan de Stichting, het
Nederlandse Rode Kruis en N.V.H.
Gisteren zijn nu deze geschenken
aangeboden op de drie consulaten en
Wel door de heren Nico Sluyter als ver
tegenwoordiger van de „Stichting 1940-
1945" en G. Buhse namens de V.V.V.
Bergen.
Mr. Baruch gaf niet thuis.
Het werd een merkwaardige excursie
en zulks in meer dan één opzicht.
Want afgezien van het feit dat de taxi
met vier man (inclusief chauffeur) en
de vier degelijk door Piet van Eyk in
kratten verpakte schilderijen aanzien
lijk gevuld was, had men er geen voor
stelling van op welke wijze men ter
embassade ontvangen zou worden. Na
dat de deputatie zich bij aankomst in
de residentie enigszins ontkreukeld
had, werd allereerst een bezoek ge
bracht aan den Amerikaansen consul,
zetelend aan de Benoordenhoutseweg.
Als men verwacht had dat de heer Ba
ruch persoonlijk het geschenk voor
Mevrouw Roosevelt en generaal Eisen
hower in ontvangst zou nemen, maakte
men een vergissing. Mr. Baruch had
het te druk en was in conferentie. Des
wege zond hij een aantrekkelijke
legatie-secretaresse, die wel zo vrien
delijk was de motieven der komst aan
te horen, en haar enthousiasme te be
tuigen voor de actie der Bergenaren.
MaarMr. Baruch had nu eenmaal
die conferentie en het was uitgesloten
hem daarin te storen. Na nog eens
weg geweest te zijn, verscheen de secre
taresse opnieuw en betuigde nogmaals,
namens het gezantschap, de dank maar
het was niet mogelijk de twee grote
schilderijen te verzenden. Die vielen
buiten de maat van de normale diplo
matieke post. Maar het Nederlandse
Ministerie van Buitenlandse Zaken zou
er beslist wel weg mee weten. „Bui
tenlandse Zaken" vond het echter maar
een vreemd voorstel en trapte er niet
in. Het leek hen veel verstandiger als
de geschenken voor de Amerikanen
maar meteen naar het vrachtbureau
van de HollandAmerika Lijn werden
gebracht en daar geadresseerd....
En zo geschiedde.
Engelse hoffelijkheid.
Aanzienlijk vriendelijker en hoffe
lijker werd men ontvangen in het
nuchtere gebouw aan de Laan, de
zetel van den Britsen consul, Sir Nevill
Bland. Sir Nevill was persoonlijk
niet aanwezig, doch wel de eerste ge
zantschapssecretaris, een allersympa-
thiekste Brit, die de broer had kun
nen zijn van Anthony Eden. Inclusief
diens zonnige glimlach en perfecte
kleding.
Met alle belangstelling werd geluis
terd naar de feitelijke bedoeling van
het geschenk, en toen deze duidelijk
was stond de charmante Brit op en
dankte, mede namens den Engelsen con
sul, voor de treffende attentie van de
gemeente Bergen en zijn schilders. Mr.
Churchill, die zelf niet alleen kenner
van de schilderkunst is, doch ook per
soonlijk schildert, zou zonder twijfel
een dergelijk vorstelijk geschenk op
waarde weten te schatten. De secretaris j
gaf uitdrukking aan zijn groot leed- j
wezen dat Sir Nevill niet aanwezig was,
aangezien deze zonder twijfel eigen
handig het cadeau in ontvangst geno
men zou hebben. Per eerste gelegen
heid zou het schilderstuk worden afge
zonden naar Mr. Churchill.
(Zie vervolg pag. 2, kol. 6).
De Tweede Kamer zal Dinsdag 13
Mei om 13.00 uur een openbare ver
gadering houden, waarin o.m. het
wetsontwerp „Goedkeuring van het
verdrag betreffende de culturele en
intellectuele betrekking tussen Neder
land en België" en het wetsontwerp
„Vermogensheffing ineens" aan de or
de zullen komen. De vergadering
wordt zo nodig om 20.00 voortgezet.
Woensdag 14 Mei zal om 13.00 uur
eveneens een openbare vergadering
worden gehouden.
Nog steeds is een legertje van
ruim 100 controleurs op zoek
naar „onderduikers", naar radio
toestellen, die niet bij de. PTT
zijn aangegeven. Er komen we
ken voor, waarin enige duizen
den overtredingen worden ge
controleerd.
Vele fraudegevallen worden ach
terhaald tijdens uitzendingen
van bonte programma's. Totaal
z.g. defecte of afwezige radio's
schijnen eigenschappen te bezit
ten om juist die program
ma's wel te ontvangen.
CLAXON-SERENADE
Ik heb al eens betoogd dat la
waai, hoe hinderlijk het ook mag
zijn, zekere voordelen heeft. Als
opwekkende stimulans in de roes
van verkeer en bedrijf. Maar dat
is dan het lawaai dat tot het
normale bedrijf behoort het
verkeer is ook een bedrijf het
lawaai dat er uit voortvloeit als
iets noodzakelijks.
Er is echter ook nog het over
bodige lawaai, en zij die zich
daaraan bezondigen verdienen ge
slingerd te worden - geruisloos,
maar met kracht en onverbidde
lijk op de bon des magistraats
Als de koeien loeien, terwijl er
veemarkt is, verneem ik een
lawaai dat mij aangenaam aan
doet. Ten eerste is het niet on
welluidend; ten tweede getuigt
het van Hollands welvarendheid,
want de koe is daarvan het sym
bool en haar geloei bazuint het
uit; ten derde bewijst 't mij dat
nog niet al onze koeien over de
grens gesmokkeld zijn. Als er
op een kantoor deuren worden
dichtgesmakt getuigt dit wel niet
van welgemanierdheid wie
vraagt daar tegenwoordig naar?
maar dan toch van haast, en
haast behoort tot het tempo van
onze tijd. Dit en nog veel meer
kan ik aanvaarden als een nood
zakelijk kwaad, dat ook zijn
goede zijde heeft.
Maar wanneer dit kwaad niet
uit noodzaak voortvloeit, alleen
uit gemakzuchtigheid, behoort het
te worden gestraft. Zo de toeter
serenade der verloofden of ver
liefden, die met de auto voor
komen en hunne charmante aanr
gebedenen waarschuwen met
claxon-geschal.
Wee deze jongelui, jong maar
lui, die te lui zijn om uit hun
wagen te stappen en door op het
knopje van de bel te drukken
van hun aanwezigheid kond te
doen; die rustig achter het stuur
wiel op him sigaret blijven sab
belen en de geliefde tot spoed
manen met een schor, maar door
dringend claxon-geloei tot zij
stralend en feestelijk getooid uit
de voordeur te voorschijn komt
Jk wens hun iedere avond een
barst in hun verloving toe, of
tenminste een gebarsten band.
KREEFT
De smokkel aan de Nederlandse grenzen, welke ontstellende vormen aan
neemt, wordt door een uitgebreid douanecorps energiek bestreden. Bijgaan
de foto's gemaakt tijdens een reportagetocht langs de grenzen, vormen een
veelzeggend beeld van de activiteit der smokkelaars en die der
douanebeambten.
Sjahrir beeft verklaard, dat hij nog
geen ontmoeting had gehad met den
minister-president dr. L. Beel en dat
de Commissie-Generaal over een mo
gelijke ontmoeting tussen hen beiden
tot nu toe niet gesproken had.
Als de voornaamste problemen, die
oog steeds door onderhandelingen ge
regeld moeten worden, noemde Sjahrir
het terugtrekken van de Nederlandse
troepen uit Indonesië, het opstellen van
een procedure voor de inschakeling van
de door de Nederlanders bezette ge
bieden in de republiek en het samen
brengen van geheel Indonesië in de
Verenigde Staten.
Communistische partij
in Brazilië verboden
Het Braziliaanse Hooggerechtshof
heeft bevel gegeven dat de commu
nistische partij zal worden opgehe
ven.
Soldaten bewaakten gister de vitale
punten van Rio. De straten waren
bijna verlaten.
Onmiddellijk na het vellen van net
vonnis heeft de president van Bra
zilië, Enrico Gaspar Dutra, het leger
bevel gegeven door het gehele land
in alarmstelling te gaan en in de
hoofdstad werden de wachten rond
de federale gebouwen versterkt.
Naar men verwacht zullen alle gebou
wen der communistische partij door
het gehele land door de politie gesloten
worden, ofschoon men geen onmiddel
lijke actie verwacht tegen de leden der
partij zelve.
In het dorpje Baak bij Zutfen zijn
drie kinderen door een ontploffende
tankmijn gedood.
Blijkens een politieonderzoek is ko
men vast te staan, dat de kinderen twee
zware tankmijnen in de Peel hadden
gevonden, waarvan zij een exemplaar
naar de weg sleepten om vervolgens
hun onderzoekingen hierop in te stel
len en te trachten het tuig te demonte
ren, met het bekende noodlottige ge
volg.
voor het tijdvak van 11 t/m 24 Mei '47.
Elk der volgende bonnen geeft recht
op het kopen van:
Bonkaarten KA,
C.-01 brood
C-02 brood
C-01 boter
C-02 boter
Tijdens de voetbalwedstrijd Honga
rijeOostenrijk is een te zwaar bela
den tribune ingestort, waardoor 300
mensen gewond werden Rusland
heeft voor de wederopbouw een twee
de binnenlandse staatslening uitge
schreven, groot 20 milliard roebel.
Dinsdag kwam ter hoogte van het
dorp Varik een hert de rivier de Waal
afzwemmen. Het dier werd door de
veerman in zijn motorboot getrokken.
De burgemeester stelt een onderzoek
in naar de herkomst. In de ko
mende maanden zullen 2000 Noorse
militairen, bezettingstroepen uit Duits
land, een 8 daagse vacantie in Neder
land komen doorbrengen. Volgens
de „New York Herald Tribune" over
wegen de Amerikaanse bankiers een
obligatielening van de Nederlandse
regering aan de markt te brengen. Er
zou sprake zijn van een obligatielening
van 20 millioen dollar op betrekkelijk
korte termijn. De Ned. Ver. v.
Huisvrouwen, die Dinsdag haar jaar
vergadering hield, telt thans 101 afde
lingen met 22565 leden. De Fran
se regering zal onderhandelingen aan
knopen over de aankoop van 400.000
ton tarwe in Argentinië. In de
Franse zóne van Duitsland is het vet-
ransoen van tweehonderd op driehon
derdtwintig gram per maand gebracht.
Het Amerikaanse militaire be
stuur in Duitsland heeft geweigerd de
Duitse Socialistische Eenheidspartij in
Beieren te erkennen. Tussen Ne
derland en België is een accoord ge
sloten op grond waarvan België 40
millioen holle bakstenen en belangrij
ke hoeveelheden graniettegels en ce
ment aan Nedérland zal leveren.
DR. A. LOUDON VRAAGT ONT
HEFFING UIT ZIJN FUNCTIE.
Naar wij vernemen heeft Hr. Ms. am
bassadeur te Washington, dr. A. Lou
don, aan den minister van buitenlandse
zaken op medisch advies per 1 Juli a.s.
ontheffing gevraagd uit zijn tegenwoor
dige tmntie
KB, KC 705 (serie e)
800 gram brood.
400 gram brood.
125 gram boter.
250 gram margarine
of 200 gram vet.
4 liter melk.
7 liter melk.
100 gram vlees.
300 gram vlees.
200 gram kaas.
2 eieren.
ong. 225 gram huis
houdzeep of 90 gram
toiletzeep.
125 gram margarine
of 100 gram vet.
1600 gram brood.
125 gram margarine
of 100 gram vet.
200 gram kaas.
800 gram brood.
125 gram boter.
KE 705 (serie C)
800 gram brood.
250 gram boter.
125 gram margarine
of 100 gram vet.
12 liter melk.
100 gram vlees.
100 gram kaas.
2 eieren.
ong. 225 gram huis
houdzeep of 90 gram
toiletzeep.
800 gram brood.
500 gram rijst of kin
dermeel (uit rijst be
reid) of kinderbis
cuits.
C-17 reserve ong. 225 gram huis
houdzeep of 90 gram
toiletzeep.
Bonkaarten MA, MB, MC, MD, ME,
MF, MG 706 (bjjz. arbeid, a.s. moeders
en zieken (serie C):
C-21 brood 800 gram brood.
C-21 boter 250 gram boter.
C-22 boter 250 gram margarine
of 200 gram vet.
C-21 melk 5 liter melk.
C-21 vlees 300 gram vlees.
C-22 vlees 100 gram vlees.
-C-21 kaas 200 gram kéas.
C-21 eieren 5 eieren.
Op 14 Mei zullen bonnen worden
aangewezen voor suiker, versnape
ringen en tabak.
De niet-aangewezen bonnen van de
serie B kunnen worden vernietigd.
C-01 melk
C-03, C-05 melk
C-01 vlees
C-02 vlees
C-01 algemeen
C-02 algemeen
C-03 algemeen
C-01 reserve
C-03 reserve
C-04 reserve
C-05 reserve
C-06 reserve
C-07 reserve
Bonkaarten KD,
C-ll brood
C-ll boter
C-12 boter
C-13, C-15 melk
C-ll, C-12 vlees
C-ll algemeen
C-12 algemeen
C-13 algemeen
C-13 reserve
C-16 reserve
De Nederlandse minister-president,
dr. Beel en de minister van overzeese
gebiedsdelen, mr. Jonkman, vergezeld
door dr. Hirschfeld en de heer Albar-
da, zijn gisterochtend 10.45 uur (pl. tijd)
op het vliegveld Kemajoran bij Batavia
geland.
Be ministers werden verwelkomd
door dr. van Mook, dr Idenburg, luit.-
gen. Spoor, schout-bij-nacht Pinke en
de consuls-generaal.
Van republikeinse zijde waren ter
begroeting aanwezig de minister van
binnenl. zaken, mr. Mohammed Roem,
de minister van voorlichting, Moham
med Natsir en een verbindingsofficier
van de TRI.
Het vliegtuig, waarmee de Nederland
se ministers arriveerden, werd door zes
jagers van de Nederlandse luchtmacht
begeleid.
Tijdens een voorstelling in de Ame
rikaanse bioscoop te Cairo is een bom
ontploft, waardoor tien personen wer
den gewond. Gister werd de elfde
verjaardag van koning Faroek's troons
bestijging gevierd. De bioscoop staat
ia «en druk winkelcentrum van Cairo.
De gisteren op het VUC-terrein in
Den Haag gespeelde voetbalwedstrijd
VSVADO eindigde in een 10 over
winning voor de Hagenaars.
In het Oosten verloor Tubantia met
02 van Be Quick.
Een rood-geschilderd vier-persoons
zakenvliegtuigje van het type Fokker
F-25 „Promotor" (uitgerust met één
motor) maakte Woensdagavond om
half acht een geslaagde noodlanding
op het middenterrein van het vlieg
veld Schiphol.
De piloot, een invlieger der Fokker
fabriek, die even tevoren van Schiphol
voor een proefvlucht in de omgeving
van Amsterdam was opgestegen, be
merkte, toen hij wilde landen, dat zijn
driedelig intrekbaar landingsgestel
weigerde uit te klappen. Hij besloot
toen een buiklanding te maken, die
met goed gevolg werd uitgevoerd. Hij
zelf kwam met de schrik vrij en het
toestel werd slechts licht aan de buik
beschadigd.
De Promotor is het toestel, waarvan
de N.V. Ned. vliegtuigenfabriek Fokker
er 100, in opdracht van Frits Diepen,
N.V. bouwt en waarmede de Fokker
fabriek op de te Parijs gehouden lucht
vaarttentoonstelling heeft geëxposeerd.
Het vliegtuigje is uitgerust met een
z.g. duwschroef, welke direct achter de
oabine is gemonteerd.
AANHOUDEND
VRIJ WARM WEER.
Weersverwachting, medegedeeld
j door het K. N. M. I. te de Bilt,
geldig tot Donderdaga ond:
Vrij heldere nacht met op slechts
enkele plaatsen nevel of mist-
vorming en zwakke wind.
Morgen overdag: iets toenemen
de wind tussen oost en zuid.
Over het algemeen zonnig en
vrij warm weer, met in de na
middag tijdelijk wat meer be
wolking, doch bijna nergens bui
envorming.
S.iids korte tijd is aan de linoleum-
fabriek te Krommenie 'n proeffabriek
voor plastic toegevoegd. Men heeft
deze fabriek ingericht, opdat men
klaar zal zijn, indien de deugdelijkheid
van plastie bewezen is en de aan
voer van grondstoffen regelmatiger
zal geschieden. Verwacht wordt, dat
deze nieuwe tak van industrie zich los
van de linoleum-fabriek zal ontwikke
len.
Alhoewel het elftal van de „Rest van
Europa" eerst Donderdag of Vrijdag
door de speciale keuze-commissie zal
worden aangewezen, meent de bekende
sportjournalist Vernon Morgan goede
redenen te hebben om aan te nemen
da' de samenstelling als volgt zijn zal:
Doel: Darui (Frankrijk); achter: Gyger
en Steffen (Zwitserland); midden: Ca
rey (Eire), Parola (Italië) en Prouff
(Frankrijk); voor: Lemberechts (Bel
gië), Gren (Zw 'en), Nordahl (Zwe
den), Wilkes (Nederland) en Prest
(Denemarken).
Een Zweeds vissersvaartuig, dat in
de Baltisehe Zee experimenteerde met
een radar-installatie voor het peilen
van visscholen, heeft een al zeer on
verwacht succes geoogst. Toen men
namelijk volgens de aanwijzing door
het radar-apparaat op een bepaalde
plek het net had uitgeworpen, bleek
dit bij het ophalen een kist te bevat
ten vol flessen cognac, en nog wel
cognac met drie sterren. De kiat-blee'
destijds verloren te zijn door een
douanevaartuig, dat bij woelige zee
een smoMwbehip had aanaaboodtn.
Onrust op Java
Wat gebeurt er in Indië, meer in het
bizonder op Java De eerste geruch
ten en berichten over een verzets-be-
weging der Soendanezen, die zich niet
zouden willen voegen onder 't bewind
van de Republiek, waren zo tegenstrij
dig, dat men zich hier te lande moei
lijk een voorstelling van de werkelijke
stand van zaken kon maken. Het is
daarom gelukkig, dat onze minister
president en de minister van overzese
gebiedsdelen thans op Java vertoeven
en zich omtrent de toestand persoon
lijk kunnen oriënteren.
Dat met de overeenkomst welke te
Linggadjati gesloten werd niet alle
moeilijkheden uit de weg waren ge
ruimd is van den beginne duidelijk ge
weest. Hetgeen te Linggadjati werd
bereikt is 'n „basis-accoord" genoemd.
Het is inderdaad niet meer dan een
grondslag voor nader overleg, 'n over
eenkomst waarop in vrede en vriend
schap kan worden voortgebouwd, al
is de structuur voor de toekomstige
Unie in grote lijnen uitgestippeld en
zijn bepaalde beginselen en richtlijnen
vastgesteld. De ontwerpers van de
overeenkomst hebben zich geen ogen
blik ontveinsd dat zich bij het verdere
verloop der onderhandelingen, bij de
uitwerking van het verdrag, tal van
problemen zouden voordoen, proble
men van economische en vooral van
politieke aard. Immers, de bevolking
van de Indische Archipel vormt aller
minst, zoals de bevolking va het moe
derland, een nationaal geheel. Zij be
staat uit een mengsel van nationalitei
ten, door zeer uiteenlopende karakter
eigenschappen gekenmerkt en door
tegenstrijdige verwachtingen en idea
len doorkruist, en er zullen middelen
moeten worden gevonden om aan deze
heterogme wensen en belangen tege
moet te komen. Dit zal in de eerste
plaats het werk der Nederlanders zijn,
een arbeid van verzoenende regeling
die niet licht kan worden geteld.
Enerzijds zal men rekening moeten
houden met de neiging der Republiek
om haar machtssfeer over geheel de
Archipel uit te breiden en met haar
öngeneigdheid om de Grote Oost en de
andere onafhankelijke gebiedsdelen
als zelfstandig en gelijkgerechtigd bin
nen het kader der Unie te erkennen;
aan den anderen kant met het verzet
van een deel der inheemse bevolking
om zich te onderwerpen aan het gezag
van de bewindvoerders der Republiek.
i Dit verzet is thans onder de Soenda
nezen, welke westelijk Java bevolken,
op verontrustende wijze openbaar ge
worden. Zij verwerpen nadrukkelijk
dit gezag en hebben zich Zondag, op
een grote volksvergadering te Ban
doeng, onafhankelijk verklaard. Hier
treden dus nationale tegenstellingen
aan den dag welke zullen moeten wor
den verzoend met voorzichtig diploma
tiek beleid, wil men een bloedige bur
geroorlog op Java voorkomen, een
oorlog welke tot een economische ont
wrichting en tot een chaotische toe
stand zou leiden, waarvan de omvang
niet is te overzien. Het moeizaam ver
kregen accoord van Linggadjati is
slechts een begin geweest; inderdaad
niet meer dan een basis-accoord. Maar
men mag vertrouwen hebben in het
Nederlands beleid, dat in de loop dei-
eeuwen bewezen heeft een voorzich
tig en beproefd beleid te zijn, dat er
steeds in is geslaagd grote moeilijk
heden te overwinnen, juist wat Indië
betreft.
De Pasoendan-partij heeft dus de on
afhankelijkheid van de Soendanese
landen geproclameerd, met Bandoeng
als zetel der regering. Zij wenst de fe
deratieve staat Pasoendan als deel van
de Ver. Staten van Indonesië erkend
te zien, een wens waartegen de Repu
bliek, welke in deze beweging slechts
een poging ziet om in de Republikein
se eenheid scheuring te brengen, zich
begrijpelijkerwijze verzet. Doch zij zal
dit verzet bezwaarlijk kunnen volhou
den zonder haar democratische begin
selen, die het recht van vrije beschik
king over het eigen lot inhouden, te
verloochenen. Art. 4 van het basis-
accoord verleent nu eenmaal aan de
bevolking van ieder gebiedsdeel het
recht, om langs democratische weg te
kennen te geven hoe zij haar plaats
in de Ver. Staten van Indonesië gere
geld wenst te zien, buiten het verband
met de Republiek.
Het is duidelijk dat dit een aange
legenheid is tussen de Republiek en
de volksgroep der Soendanezen, en een
waar de Nederlandse regering buiten
blijft. Deze zal zich echter bezwaarlijk
van inmenging kunnen onthouden wan
neer de partijen onverhoopt de demo
cratische beginselen mochten verloo
chenen en, gedrevan door nationalis
tische hartstochten, hun toevlucht
mochten nemen tot geweld. Er zal
veel diplomatiek beleid nodig zijn om
het gevaar voor gewelddadigheid tijdig
af te wenden en een ramp te voorko
men. Voorlopig mag men echter ver
trouwen stellen in dit beleid.
U.
DE EERSTE PEULTJES
Gisteren werden op de centrale vei-
I;ng van Ter ..ar de eerste peultjes
aangevoerd en wel door de weduwe
lJ. Koelemen aldaar.