Minister-President twijfelt aan goede wil
der Republiek
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Nederland verlangt nakoming der
voorwaarden
In de Malino-staten op
de goede weg
Wie wordt
Gouverneur-Generaal
Complot. tegen Prinses
Elisabeth?
Kleinere eieren in distributie
CONFLICT in Rotter
damse haven
Voorlopige federale
regering
in Indonesië?
..Inhaleren'
Het ideaal aantal
kinderen
CHors
FEESTELIJKE REIS
jiJ
VAN NABIJ
EN VERRE
VERDEELDHEID
IN VÖOR-INDIE
'UfeetÊeticfU
BUREAU:
VOORDAK 3, ALKMAAR
TELEFOON ADM, MM
REDACTIE 3903
Giro MN
SR.: Btttemo
WOENSDAG 39 MEI 1947.
Voortzetting oan de
144e JAARGANG No. SM.
ALKMAARSCHE COURANT
TA&UVKN:
Advertentie*: M cent pee
müBraete». „W»*gjee" tot 1»
woorden N ot., elk woore
meer S et„ uitdultend contan
Abonnementen: t 1.10 per
maand. f 3 25 per kwartaa
Hoofdredacteur M. H. E. üyldert plv. TJ. N. Adema,
Bij de aankomst in Nederland van de ministers Beel en Jonkman heeft de
minister-president een verklaring afgelegd, waarin hjj o.m. zeide:
„Wij betreuren het, dat wij t. a. v. de houding van de republiek met be
trekking tot de uitvoering van Linggadjati een onbevredigende stand van
zaken hebben aangetroffen.
Ter gelegenheid van ons bezoek aan Makassar en in antwoord op de
eritiek, door president Soekawati uitgebracht op woorden en daden der
republiek, heb ik mij dan ook genoopt gevoeld ernstige twijfel uit te spre
ken over de bereidheid tot samenwerking van de republiek met de andere
gedeelten van Indonesië en Nederland. Aan deze twijfel moet ten spoedig
ste een einde komen. Te dien einde is dezer dagen door de commissie-
generaal aan de republikeinse delegatie een nota overhandigd, welke niet
alleen economisch en financiëel, maar oan. ook staatkundig van karakter is.
Hierin is nl. verdere vorm gegeven aan de federatieve opzet, in het
accoord van Linggadjati belichaamd. In deze nota wordt de nakoming van
de hierin in overeenstemming met het accoord van Linggadjati gestelde
voorwaarden over de gehele linie voorgesteld en verlangd.
Over de inhoud van deze nota zullen zo spoedig mogelijk mededelingen
worden gedaan. Wie in de huidige omstandigheden de geschiktste personen
zijn om in de hoogste functies aan de oplossing van deze vraagstukken
mede te werken, heeft destijds gelijk vóór de aanvang van deze reis
reeds bekend werd gemaakt een punt van bespreking uitgemaakt.
Hierover hebben wij in dit stadium zonder voorafgaand overleg met onze
ambtsgenoten niets mede te delen.
Verder zeide minister Beel o.m.:
het voornaamste doel van het door
mijn ambtgenoot van Overzeese Ge
biedsdelen en door mij aan Indonesië
gebrachte bezoek was ons nader ter
plaatse te oriënteren omtrent verschil
lende dringende vraagstukken Neder
land en Indonesië betreffende, in het
bijzonder omtrent de uitvoering van de
basisovereenkomst van Linggadjati.
Aan dat doel heeft onze reis in belang
rijke mate voldaan.
Voorts droegen onze bezoeken aaii
West-Borneo en Oost-Indonesië, waar
bij wij in Pontianak ook vertegen
woordigers van Oost-Borneo, Banka,
Billiton en Riouw hebben gesproken,
aan onze oriëntering bij. Ook waren in
dit opzicht onze ontmoetingen met de
republikeinse delegatie en in het bij
zonder met den minister-president van
de republiek, den heer Sjahrir, van
waarde. Verder ontvingen wij inlich
tingen van vele ingezetenen van on
derscheidene landaarden en werkkring.
Gedurende ons bezoek aan Soerabaja
verkregen wij een indruk van de ar
beid van zee- en landmacht.
IN DE MALINO-STATEN.
Wij zijn er van overtuigd, dat
men in de Malino-staten op de goe
de weg Is. Hoe gecompliceerd ook
de verhoudingen daar mogen zijn
en met welke moeilijkheden men
daar te kampen moge hebben, toch
is in die staten de samenwerking
een feit geworden, en wordt daar
op constructieve wijze gedacht en
gewerkt.
Op de schouders van het Nederlands-
Indische ambtenarenapparaat en de
strijdkrachten rust een zeer zware
taak, terwijl op het aanpassingsvermo
gen van de Nederlandse en Chinese
samenleving in het algemeen een zwa
re wissel wordt getrokken.
ZES MINISTERS TER
BEGROETING.
Minister-president Beel en minister
Jonkman werden op het platform van
Schiphol begroet door een zestal minis
ters, t.w. Mr. C. G. W. H. baron van
De rep. „Berita Indonesia" schrijft
in een hoofdartikel, dat er maar heel
weinig kans bestaat, dat de heer Mey
nen, van de A.R.-partij, een voor de
Indiërs acceptabele figuur als gou
verneur-generaal zal zijn, daar prof.
Bomme van de K.P.V., die progressie'
ver is, door de Indiërs botweg wordt
geweigerd.
Het blad herinnert er voorts aan
dat de figuur van prof. Schermerhorn
voor de Indiërs aanvaardbaar is, om
dat hij als de personificatie van de
progressieve stroming in Nederland
wordt gezien, die een vreedzame OP'
lossing van de Indonesische kwestie
■wenst. Het blad geeft dan de sugges
tie, om de commissie-generaal mjar
te ontbinden en prof. Schermerhorn
tot gouverneur-generaal te benoemen
bij wie de leiding zal berusten bij de
voortzetting van de besprekingen.
Het artikel besluit „de Nederlanders
hoeven heus niet ver te zoeken. De
benoeming van prof. Schermerhorn
tot gouverneur-generaal zal van In
donesische zijd" gunstig worden ont-
Boetzelaar van Oosterhout, minister
van buitenlandse zaken, Dr. Jos. Gie-
len, minister van onderwijs, kunsten
en wetenschappen, lt.-kol. A. H. J. L.
Fievez, minister van ooi-log, de heer
Neher, minister van openbare werken
en wederopbouw, de heer W Drees.
minister van sociale zaken' gn Prof. Mr.
P. Lieftinck, minister van financiën.
Voorts was o.m. aanwezig lt.-generaal
H. J. Kruis, chef van de generale staf.
Kort na aankomst legde minister Beel
tegenover de talrijke aanwezige jour
nalisten zijn hierboven vermelde ver
klaring af.
SJAHRIR: WRIJVING OF
VREDE!
De Indonesische premier Sjahrir
voorspelde gisteren tegenover Uni
ted Press, dat de volgende twee
weken „duidelijk zullen maken of
de toekomst wrijving dan wel vre
de voor Indonesië in petto houdt".
Sjahrir zeide dat hij deze voor
spelling baseerde op het vertrek
van Beel en Jonkman naar Hol-
Volgens den correspondent van de
„Milano-Sera" te Genua zou een lei
der van de „Irgoen Zwai Leoemi'
verklaard hebben, dat er een complot
tegen Prinses Elisabeth van Engeland
was gesmeed. De man zou gezeg^
hebben: „Een machtige organisatie
zal een aanval doen op het centrum
van Londen, op Buckingham Palace
zelf, en pogen Prinses Elisabeth om 't
leven te brengen.
Kroonprinses Elizabeth van Enge
land onderhoudt zicb minzaam
met een der jeugdige patientjes
van het Koningin Elizabeth kin
derziekenhuis in het East End te
Londen, tijdens een bezoek, dat
zij er dezer dagen bracht.
Enige tijd zijn de kleinere eieren
niet in distributie gebracht, zodat het
publiek op zijn bonnen bijna uitslui
tend eieren van de gewichtsklasse
en 2 ontving. Thans zal men ook weer
met eieren van de lagere klassen ge
noegen moeten nemen, aldus meldt
de afdeling voorlichting van 't Minis
terie van Landbouw, Visserij
Voedselvoorziening.
Dr. Beel
,AAN DEZE TWIJFEL DIENT
EINDE TE KOMEN
EEN
land voor het voeren van bespre
kingen.
„Wij zijn hoopvol over hetgeen
de ministers in Holland zullen ver
tellen. Zij hebben hier zelf de
moeilijkheden gezien. Wij hopen,
dat zij practische voorstellen voor
de schikking van het Indonesische
probleem zuilen opstellen."
2000 losse havenarbeiders
in staking
Over de aanleiding tot het con
flict in de Rotterdamse haven,
waarbij thans ruim 2000 losse ha
venarbeiders betrokken heten te
zijn, deelt het bestuur van de
Schcepvaartvereniging-Zuid mede,
dat op tweede Pinksterdag onge
veer 300 arbeiders moesten wer
ken, zulks volkomen in overeen
stemming met de door het College
van Rijksbemiddelaars goedgekeu-
de loon- en arbeidsvoorwaarden.
De arbeiders zijn voor dit werk op
gekomen, doch zo gaat de uiteen
zetting van de S.V.Z. verder door
het E.V.C.-b.estuur hiervan tegengehou
den.
De arbeiders, die op tweede Pink
sterdag dit werk geweigerd hebben,
zijn gisteren niet in de gelegenheid
gesteld aan het werk te gaan. Hierop
heeft de E.V.C. een staking geprocla
meerd met als eis, dat deze mannen
ongestraft zullen blijven.
De E.V.C. heeft gistermiddag in de
grote zaal van „Odeon" vergaderd en
het standpunt verdedigd. Er werd be
sloten nog niet aan het werk te gaan,
maar schriftelijk een onderhoud bij de
S.V.Z. aan te vragen.
Uit betrouwbare bron verneemt Reu
ter, dat Nederlandse autoriteiten aan
"vertegenwoordigers van de republiek
Indonesia een voorstel rebben over
handigd, dat kan leiden tot dn nstel-
-ling Van een voorlopige federale rege
ring voor geheel Indonesië
Men verwacht, dat de beslissing in
zake aanvaarden of verwerpen van het
voorstel aanstaande Zondag valt. wan
neer het Indonesische, kabinet vergadert
Sommigen nemen aan, dat de betrok
ken voorlopige regering bevoegdheid
zöu krijgen om handelend op te treden
in/ kwesties met het buitenland van
financiële en economische aard.
Voortfe neemt men aan, dat de voor
lopige regering vertegenwoordigers zou
bevatten van de staten Oost-Indonesië
en Borneo en van de Indonesische re
publiek.
Beulen worden opgehangen
Gisteren is men in de gevangenis te
Landsberg begonnen met de tenuitvoer
legging van de doodvonnissen tegen 49
beambten en bewakers van het concen
tratiekamp Mauthausen
Later werd bekend gemaakt, dat 22
veroordeelden werden geëxecuteerd.
Heden zou een begin worden ge
maakt met het ophangen van de 27
overigen, onder wie zich de belangrijk
ste figuren bevinden.
Einde. Franse staking
De Franse federatie van arbeiders in
de gas- en electriciteitsfabrieken
heeft, een half uur nadat de staking te
middernacht in werking was getreden,
het beyel tot staking ingetrokken.
De overeenkomst tot opheffing oer
staking is het gevolg van besprekingen
tussen de federatie en de minister van
arbeid, Mayer.
Het gebeurde in Barneveld. Een
vrouw had spelenderwijs de halve
sigarettenkaart van haar man tus
sen de tanden genomen en keek
hem uitdagend aan. De echtge
noot, die zijn kostbaar bezit weer
gaarne in zijn bezit wilde hebben,
trachtte dit machtig te worden.
Een onschuldig stoeipartijtje volg
de. De vrouw verweerde zich dap
perlachtezwaaide met
haar armentotdat plots alles
verstomde. Men zag een benauwd
vrouwengezicht, geslik, gevolgd
door wat gehoest, maar dan eerst
wat zenuwachtig, een onbedaarlijk
gelach. Wat was het geval? In
het heetst van het gevecht had zij
de kaart doorgeslikt. Of de man
lachte. vertelt de geschiedenis
niet.
Het Franse instituut voor opinie
onderzoek heeft de resultaten bekend
gemaakt van een onderzoek, dat tege
lijkertijd in de V.S., Canada, Enge
land, Frankrijk en Nederland werd
gehouden. De vraag luidde: wat is
volgens uw mening het ideale aanfal
kinderen Voor een gezin?
Wat Nederland betreft werd als
volgt geantwoord: 1 kind 2 procent,
2 kinderen 21 procent, 3 28 procent,
4 23 procent, 5 10 procent, 6 11 pro
cent.
2 Procent had geen mening. 3 pro
cent wilde in het geheel geen kinde
ren.
In de V.S. wilde het grootste aantal
'personen vier kinderen, in Engeland
twee, in Canada vier en in Frankrijk
drie kinderen.
De ministers Beel en Jonkman zijn Dinsdagmiddag per K.L.M.-vliegtuig van
hun reis door Indonesië op Schiphol teruggekeerd. De ministers verlaten het
toestel. Voor: dr. L. J. M. Beel; achter: mr. J. A. Jonkman
„Ik kan het niet helpen dat ik er zo over denk", zei mijn vriend Forens,
„maar ik vind reizen op feestdagen, en vooral op de voorafgaande Zaterdag,
een genot. Zo langzamerhand ken ik op mijn traject alle gezichten, èn het
karakter der conversatie. Een en ander is, eerlijk gezegd, vrij saai. De da
mes en heren, nauwelijks uitgeslapen op de heenreis en op de terugreis ver
moeid van de dagtaak, geeuwen en roken; de dames lezen een roman uit de
leesbibliotheek, de heren een krant.
„Maar vlak voor en op de feestdagen is de bevolking der treincomparti
menten rijk geschakeerd en uitheems. Het begint al op de perrons, die vol
ler zijn dan ooit. Hele gezinnen met zuigelingen óp, parapluies ónder en
de meest zonderlinge bagage aan de arm, verdringen zich, haasten zich,
vaak volkomen nodeloos, want meestal is er plaats en tijd genoeg. Dan ne
men zij plaats in de coupé's en dat gaat niet zo zonder debat. Er ontspint
zich een levendige gedachtewisseling over het voordeel van vooruit- of ach
teruit-rijden en of Jantje dan wel Miesje bij het raampje zitten mag. Als de
gezinnen dan eindelijk gezeten zijn, de ouders rood van agitatie en nog hij
gend van de haast, worden broodjes of versnaperingen, sigaren en sigaretten
verdeeld, en men krijgt, als belangeloos reisgezel te horen hoeveel moeite
het heeft gekost de trein te halen en vader of oudste zoon krijgt opdracht
om bij dit of dat tussenstation uit het raampje te hangen ten einde daar
wachtende familieleden op te vangen en binnen te loodsen in hetzelfde
overigens reeds volledig bezette compartiment. Volledig bezet, maar ieder
een is inschikkelijk en schikt in omdat hij er schik in heeft.
„Er hangt in de volle coupé's een stemming van opwinuing, van feestroes
en van moederlijke zorgelijkheid welke zich niet slechts beperkt tot de
roerige kinderen maar zich ook over' de ouderen uitstrekt Vader wordt
beknord omdat hij as morst op zijn beste pak en Jantje omdat hij „die
meneer" dat ben ik per opgeluk tegen de schenen heeft geschopt
Als de conducteur komt controleren zijn de kaartjes altijd ergens anders
dan waar zij zenuwachtig worden gezocht en de goede man wordt uit
gehoord over allerlei aansluitingen en uren van aankomst, waaromtrent hij
natuurlijk even weinig weet als zijn passagiers. „Ik zal het voor u nazien,"
zegt hij geruststellend, maar hij vergeet het onmiddellijk en zijn passagiers
vergeten het ook.
„Zeker, zulk gezelschap is vermoeiend en druk; maar het lééft; het leeh
in de verwachting van het naderende feest en het beseft niet eens dat di<
verwachting al in vervulling is gegaan en dat het feest reeds op volle toerei
draait. En als ik, bij aankomst uit de beklemming van het overvolle
compartiment ben geraakt, heb ook ik tenminste iets beleefd en ik voe
mij innerlijk verkwikt door dit medeleven met een gemeenschap die mi
.hartelijk opgenomen heeft. Feest- en vacantiedagen, de momenten, door
gebracht óp overvolle perrons en in stikvolle spoorweg-coupé's, maken mi
tot mens onder de mensen en verstikken in mij den individualist. En dat
eigenlijk een heerlijk gevoel. Want ik ben 'een feestganger geworden ooi
al wacht mij verder geen feest; ik ben iets meer dan een nuchter-zakelijkc
forens."
KREEFT
In de Kort Heiligerskazerne te Ber
gen op Zoom is nekkram i geconsta
teerd, zodat de militairen met verlof
daar Dinsdag niet behoefden terug te
keren. Maandagmiddag is op de
Merwede onder Sliedrecht een kano
omgeslagen; één der inzittenden wist
zich te redden, doch de 17-jarige Rijn-
hardt uit Dordrecht is verdronken.
Bijna anderhalve maand vroeger dan
verleden jaar is, sinds 1 Januari, het
2000ste schip in de Rotterdamse haven
binnengelopen. De K.L.M.-vlieger
Iwan Smirnoff, die, zoals gemeld, he
den 25 jaar in K.L.M -dienst is, heeft er
de voorkeur aan gegeven, deze dag zon
der uiterlijk feestvertoon te gedenken,
wegens ziekte van zijn echtgenote.
Maandag is onder de havenarbeiders te
Rotterdam op een tweetal schepen een
staking uitgebroken, welkt zich gister
morgen heeft uitgebreid tot een groot
eel van het aantal losse arbeiders.
Kleine oorzaken, hebben vaak grote ge
volgen. De 20-jarige monteur J. W.
Kalse viel in de keuken met zijn ach
terhoofd op de aanrecht en overleed
kort daarop. Een bericht, dat den
Ned. voetbalenthousiasten tot troost zal
zijn. Te Lissabon verloor Portugal voor
60.000 toeschouwers van een Engels elf
tal met 100. Volgens een Rus
sisch bericht zouden de V.S. hun troe
pen uit Frankrijk terugtrekken in ruil
voor het recht van doortocht voor Ame-
ilkaanse troepen door Frankrijk naai
de Amerikaanse zóne van Duitsland.
De Turkse regering heeft een
Amerikaanse mij. gemachtigd onder toe
zicht van Turkse autoriteiten nasporin
gen te verrichten naar eventuele olie-
yindplaatwn.
De volken van Indië zijn ontwaakt
en trachten thans zelfstandig en, zo
veel als mogelijk is ontheven van
Europees gezag, orde te stellen op hun
zaak. Zij worden daarbij echter be
lemmerd door onderlinge verdeeldheid
welke zowel een politiek als 'n gods
dienstig karakter draagt. Wij weten
uit eigen ervaring wat dit te beteke
nen heeft. Ondanks het accoord van
Linggadjati, dat in zen Unie van zelf
standig bestuurde staten voorziet, zijn
er moeilijkheden over de machtsposi
tie der Republiek Indonesië, over het
gebied dat haar regering bestrijkt en
over de positie van minderheden bin
nen dit gebied. De actie der Soenda-
nezen heeft dit nog onlangs duidelijk
in het licht gesteld. In Achter Indië
heeft Frankrijk zich genoopt gezien tot
een gewapende actie in het gebied van
Vietnam. En in Voor-Indië staan Mo
hammedanen en Hindoes vijandig te
genover elkaar. De regering te Lon
den doet, sinds zij het besluit heeft
genomen om zich in Juni van het vol
gend jaar, zo niet eerder, uit Brits
Indië terug te trekken, al het moge
lijke om de moeilijkheden tussen bei
de partijen tot een vreedzame oplos
sing te brengen. Een burgeroorlog in
Indië zou zeker voor de gehele we
reld bedenkelijke gevolgen hebben;
voor Engeland, ook al trekt het de
handen van Indië af, in de eerste
plaats. Geen Britse regering kan het
tegenover het eigen volk en tegenover
de wereld verantwoorden als zij het
sinds eeuwen door Engeland beheerste
en bestuurde land in een chaos achter
laat.
Het is een gelukkig verschijnsel dat
ook de Indische Congres-partij zich
bewust is van haar verantwoordelijk
heid en voor de gevolgen van een ge
wapend conflict huiverig blijkt te zijn.
Sinds enige tijd legt zij tegenover de
Moslims grotere verzoeningsgezindheid
aan de dag. Er is voorlopig overeen
stemming bereikt over de vorming van
de afzonderlijke Mohammedaanse staat
Pakistan, die onder zelfstandig bewind
van de Moslim Liga komen zal. De
Britse onderkoning, burggraaf Mount-
batten, is dezer dagen met een ont
werp voor dit plan te Londen aan
gekomen en het schijnt levensvatbaar
te zijn. Hetgeen voor de Britse rege
ring zeker een grote geruststelling is.
Er blijyen evenwel nog tal van pro
blemen. Ten eerste zal het niet een
voudig zijn de grenzen van deze nieuwe
staat nauwkeurig vast te stellen, en zo.
dat deze beide partijen ten volle kun
nen bevredigen. Ten tweede is er het
altijd gevaarlijke probleem der min
derheden. Daarover weet men in Euro
pa mee te praten. Daar heeft gekwetst
nationaliteitsgevoel der minderheden de
jongste oorlogen uitgelokt. Minderhe
den. of dit nu Duitsers in Tsjechisch
Sudetenland en Polen, Zuidslaven in
Oostenrijks Bosnië dan wel Hindoes in
een Mohammedaans Pakistan zijn, voe
len zich spoedig door de meerderheid
onderdrukt en vormen dan een bron
van nationalistische opstandigheid en
van verzet.
Er wordt dan ook reeds overleg ge
pleegd over een mogelijke onderver
deling van dit kortelings ontworpen
Pakistan, maar eenvoudig blijkt de op
lossing van dit probleem niet, daar
Pakistan bij een dergelijke onderver
deling niet slechts een rijk industrie
gebied maar ook de belangrijke ha
venstad Calcutta zou moeten prijsge
ven, een concessie waartoe de Mos
lims, zoals zich begrijpen laat, moeilijk
te bewegen zijn.
Intussen, de leiders der Indische par
tijen zullen moeten kiezen of delen, en
zij hebben niet veel keus. Zij zullen
spoedig een besluit moeten nemen, ook
ten einde paal en perk te stellen aan
de bloedige onlusten welke in vele
gebieden uitgebroken zijn en de sfeer
uitermate vertroebelen. Oosterse vol
ken laten zich veelal minder door rede
dan door hartstochten leiden en harts
tocht is niet het middel om gemakke
lijk tot overleg en overeenstemming te
komen.
U.
OPNIEUW STIJGING VAN
TEMPERATUUR.
Weersverwachting, geldig tot
Woensdagavond;
Opnieuw sterke stijging van
temperatuur, echter geleidelijk
weer wat toenemende bewolking
met later vorming van versprei
de buien met kans op onweer.
Meest matige wind hoofdzake
lijk tussen oost en zuid.
NIEUWE VOORZITTER OOSTINDO-
NESISCHE PARLEMENT
Gisteren heeft het Oostindonesisehe
Parlement een motie van afkeuring
voor het beleid van den voorzitter, Mr
Tadjoeddin Noor, aangenomen en al*
voorzitter Moh Kaharoedin, sultan
van SmibJwv*,