Grootste deel van onze schuld kwijtgescholden INDONESISCHE crisis eist oplossing DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Edelmoedig gebaar van Amerika Verplichtingen van 330 Millioen Dollar teruggebracht op 67,5 Millioen Minister Lieftinck betuigt zijn dank VAN NABIJ EN VERRE 'Ukec&eckkt Commissie-Generaal teruggekeerd Nederland wordt geteld Het gehele Portugese elftal geschorst Nieuwe Bonnen Weer zachte zeep H.M. de Koningin zal herdenking te Margraten bijwonen Vlaggetjes en bloemen op graven GESCHOKT VERTROUWEN BUREAU: VOORD AM 9, ALKMAAR TELEFOON ADM. 33*0 REDACTIE «90S Giro 1«T1M Dir.: I. Btjlsma DONDERDAG 39 MEI 1947. Voortzetting oan de Uit JAARGANG No. 395. ALKMAABSCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties- 14 cent pe* millimeter. „Watgjes" tot U woorden 75 ct„ elk woord eneer S ct uitsluitend con tan Abonnementent t 1.10 per maand, f S ï5 per fcwarta# Hoofdredacteur M. H. E. Uyldert plv'. TJ. N. Adema. Gisteren werd te Washington door den Amerikaansen Min. van Buiten- landse Zaken generaal Marshall en den Nederlandsen ambassadeur dr. A. Loudon een overeenkomst getekend, waarin de schulden en vorderingen, die tijdens de oorlog en de bevrijding tussen de Verenigde Staten en Ne derland zijn ontstaan, definitief en volledig zijn geregeld. Uit de Amerikaanse hulpverlening vloeide een totale verplichting jegens de Verenigde Staten voort van ruim 330 millioen dollar. Dank zij de uiterst welwillende Amerikaanse houding tijdens de onderhandelingen is het to taal door Nederland aan de Ver. Staten verschuldigde bedrag terugge bracht tot 67,5 millioen dollar, hetgeen in feite betekent, dat de Nederlandse schulden voor het grootste gedeelte zijn kwijtgescholden. Voor deze 67,5 millioen dollar is bovendien een zeer gemakkelijke betalingsregeling ver kregen. Minister Lieftinck heeft gisteravond in een radio-rede de dank van het Nederlandse volk aan Amerika betuigd voor dit edelmoedige standpunt. Naast de bijdrage, die de Amerikaanse soldaten hebben geleverd in de be vrijding van ons land is thans van Amerikaanse zijde een nieuw offer ge bracht, dat, wanneer deze oplossing niet ware bereikt, 'n zeer zware last voor ons zou hebben betekend. De vriendschapsbanden tussen het Nederlandse en Amerikaanse volk zijn hierdoor opnieuw verstevigd. Minister Lieftinck was er van over tuigd namens ons gehele volk te spreken, wanneer hij het volk der Ver enigde Staten daarvoor van harte dank betuigde. zich de mogelijkheid om op basis van dezelfde Leen- en Pachtwet goederen in de Verenigde Staten aan te schaf fen voor de burgerbevolking. Hiervan werd door ons gebruik ge maakt voor een bedrag van bijna 65 millioen dollar. Het Amerikaanse aandeel' in het af werpen van voedselpakketten en de hulpverlening aan de burgerbevolking in de eerste maanden na de capitu latie bedroeg ongeveer 190 millioen dollar. Uit de Amerikaanse hulpverlening vloeide een totale verplichting jegens de Verenigde Staten voort van ruim 330 millioen dollar. Dank zjj ruime bevoegdheden door het Congres aan de Amerikaanse regering verleend en de uiterst wel willende houding van Amerikaanse zijde ingenomen bij de gevoerde on derhandelingen, is tenslotte een af rekening tot stand gekomen, waar in het totaal door Nederland aan de Verenigde Staten verschuldigde be drag tot 67,5 millioen dollar is te ruggebracht. Direct na de bezetting van ons land heeft de toenmalige Nederlandse re gering in Londen maatregelen getrof fen om met de beperkte krachten, die haar ten dienste stonden, een zo groot mogelijke bijdrage te leveren aan de strijd tegen de vijand en om de over- zese gebiedsdelen in staat van verde diging te brengen. Aanvankelijk zijn de uitgaven, die daarvoor in de Verenigde Staten ge schiedden, contant betaald. Na de be zetting van Nederlands-ïndië door ja pan genoot het Rijk echter vrijwel geen inkomsten meer en, voorzover 't ook toen nog Amerikaanse wapenen nréig had voor het voeren van de strijd, werd met de Amerikaanse re gering overeengekomen, dat de leve ring daarvan voortaan zou kunnen plaats vinden op basis van de zgn. „Leen- en Pachtwet". Amerika leverde aan Nederland tot aan de wapenstilstandsdag voor on geveer 118 millioen dollar aan goede ren en diensten voor de Nederlandse strijdkrachten in Engeland, Australië en West-Indië, hoofdzakelijk mate riaal en opleiding voor de Neder landse luchtstrijdkrachten. Als tegen prestatie leverde het Koninkrijk aan de Amerikaanse strijdkrachten goe deren en diensten in Curasao. Surina me en later ook in Nederland, en bo vendien zekere scheepvaartdiensten van militair belang tot een geschat totaal van 37 millioen dollar. Door een aanvullende overeen komst, In April 1945 gesloten, opende Van gevaarlijke beroepen gesproken: De Parijse taxichauffeurs hebben ver gunning voor het dragen van wapenen gevraagd, daar er al verscheidene door gangsters van het leven zijn beroofd. Gedeelde smart is halve smart, In Denemarken moet een rantsoene ring voor vlees en spek worden inge voerd. Zoals men weet bestaat er ook een ernstig tekort aan aardappelen, dat al tot relletjes aanleiding heeft' gege- yen' Een visser uit San Sebas tian heeft een koffer met goudstaven opgehaald, die een waarde hebben van meer dan 20 millioen gulden. Voor Lieftinck om van te watertanden! Smuts heeft verklaard, dat ofschoon er spanningen tussen de grote mogend heden bestaan, men denken moest aan het spreekwoord „Blaffende honden bijten elkaar niet". Maar als ze op houden met blaffen? Op 1 Mei bedroeg het aantal aangegeven radio toestellen in Nederland 786.269 teeen 773.169 op 1 April. Wij zouden ook wel eens willen weten hoeveel toestellen er met aangegeven zijn. Willem Noske heeft tien concerten gegeven waarvan de opbrengst zal worden ge bruikt voor de aanschaffing van pia no's voor onze soldaten in Indië. Het blijkt, dat er thans tien piano's kun nen worden aangeschaft; er zat dus nogal muziek in! Een gewichtige mededeling bereikte ons uit Kiev. Daar heeft een zekere Yarov Koutzen- ko het wereldkampioenschap gewicht heffen met 50 gram verbeterd. Het zal ook hier zo zijn, dat de laatste lood jes het zwaarst wegen. In Noord- Carolina zijn zeven blanken gearres teerd onder beschuldiging van mensen roof, in verband met het uit f'gevan genis halen van een neger. men had willen lynchen. Dit ward, blanke Jnwwen tnt* Voor een deel wordt het genoemde bedrag door enkele buiten de rege ling gebleven vorderingen van Ne derland en Nederlands-Indië ge compenseerd. voor een deel zal het in Nederland en in de Over zeese Gebiedsdelen worden besteed en voor het restant, dat waarschijn lijk 40 millioen dollar zal bedragen, is een afbetalingsregeling in 30 jaar lijkse termijnen bedongen, die pas beginnen in 1951, De interest is vastgesteld op 2 pet. per jaar voor het eerst betaalbaar op 1 Juli 1947. In deze voor ons land zo gelukkige regeling weerspiegelt zich ongetwij feld de grote waardering, die men in Amerika koestert voor de bijdrage, die Nederland heeft geleverd in de gemeenschappelijke strijd, een bijdra ge, niet alleen gebracht door de offi ciële strijdmacht in haar verschillende onderdelen te land, ter zee en in de lucht, maar ook door de Nederlandse koopvaardijvloot en onze dappere zeelieden en door het ondergrondse en bovengrondse verzet van het me rendeel onzer bevolking. In het bij zonder de spoorwegstaking, waaraan de Amerikaanse opperbevelhebber ge neraal Eisenhower een zo grote waar de heeft toegekend, heeft op het Amerikaanse volk een grootse en onvergetelijke indruk gemaakt. ZEER WARM. Weersverwachting, geldig tot he denavond: Heldere nacht met slechts op enkele plaatsen vorming van mist banken, die na zonsopkomst snel weer oplossen. Overdag ov9r het algemeen zonnig weer met tem peratuur oplopend tot zeer hog: waarden. In de namiddag kans op enkele verspreide onweersbuien, voor namelijk in het Zuiden van het land. Meest matige wind tussen Oost en Zuid. De leden van de Commissie-Gene raal, prof. W. Schermerhorn en de heer Max van Poll, werden gisteren op Schiphol begroet door prof. dr. J. H. A. Logeman en J. M. Kiveron, secr.-gene- raal van het min. van overzese ge biedsdelen. Ter begroeting waren voorts aanwezig Koos Vorrink,, W. F. Goedhart en Jhr. Mr. M. v. d. Goes van Naters. Gevraagd naar de publicatie door een buitenlands persbureau, zeide Prof. Schermerhorn: „Het ge wone procédé, hier en daar wat opgevangen. Inderdaad zjjn ver schillende punten juist, zoals het instellen van een federale rege ring. De publicatie over het valuta- vraagstuk echter pure fantasie". Prof. Schermerhorn zeide verder, dat de grote moeilijkheid is ge weest, dat men „gebonden was aan de problemen van alle dag. Wjj za ten vast aan de finanoiëel-economi- sche problemen en van de andere kant werd het zwaartepunt gelegd op het incident Modjokerto". DE TOESTAND OP MADOERA EN MODJOKERTO. Een woordvoerder van de regerings voorlichtingsdienst heeft gisteren voor de radio, sprekend over Modjokerto en de situatie op Madoera, o.m. ver klaard, dat de republiek verantwoor delijk is voor de hongertoestanden op Madoera. Om redenen van prestige exporteert de republiek liever rijst naar Voor-Indië, dan deze ter beschik king van de eigen onderdanen te stel len. De republiek heeft alle kans gehad de Madoerezen voor zich te winnen. Het lijkt echter alsof zij deze mensen bewust van zich afstoot. Wanneer de republiek zich aan deze volksgroep niets gelegen laat liggen, is afscheiding de enige consequentie. De woordvoerder zeide voorts, dat de eerste massa-vergadering reeds had plaatsgevonden en dat het precies dezelfde richting uit gaat als de Partal Rakjat Pasoen- dan had verkozen. Over de situatie bij Modjokerto sprekend, zeide de woordvoerder o.m. dat deze aangelegenheid met veel hoop en goede verwachting was begonnen maar dat de zaak hier vrijwel mislukt i*. OOK KUPERS TERUGGEKEERD. Met hetzelfde vliegtuig, waarmede de heren Schermerhorn en Van Poll naai- Nederland terugkeerden, kwam ook de voorzitter van het N.V.V., de heer E. Kupers, naar ons land. De heer Kupers, die op Java het Sobsï-congres te Malang heeft bijgewoond, zeide bij zijn aankomst op Schiphol, dat hij ner gens, ook niet bij de republikeinen, een vijandige houding ten opzichte van de Nederlanders had kunnen waar nemen. BESTUURSRAAD VOOR BUITENZORG. Het lid van de republikeinse de legatie Soepeno heeft verklaard, dat voor Buitenzorg een 'be stuursraad zal worden gevormd, bestaande uit zeven leden, en wel drie republikeinse, waaronder de republikeinse regent, en vier le den van de Pasoendan-beweging, Het regentschapskantoor zou wor den heropend als „status-loze" in stelling, waarmede men het ech ter van republikeinse zijde niet eens is. De 12e Volkstelling in Nederland. In verschillende delen van ons land is men reeds begonnen met het ophalen van de formulieren voor de volkstelling. Vooral in de kleinere gemeenten, waar de volkstellers de formulieren huis aan huis moeten ophalen, is dit 'n moeizaam karwei daar men dik wijls een heel eind moet omlopen, om van het ene huis naar het an dere te komen. Gisteren zijn in een groot aantal gemeenten in ons land de tellers voor de 12de volkstelling gestart. In tegen stelling tot dq vorige telling in 1930, toen in de week tussen Kerstmis en Nieuwjaar regen- en sneeuwbuien el kander afwisselden en de teller met koude vingers zijn potlood hanteerde, werd het werk thans door zonnig weer begunstigd. Uit rapporten, welke het Centraal Bureau voor de Statistiek te Den Haag reeds uit verscheidene gemeenten heeft ontvangen, blijkt dat de telwerkzaamheden op deze eerste teldag een vlot verloop hebben gehad. Heden zal het werk in weer andere gemeenten worden aangevangen, ter wijl in de meeste grotere de uitreiking der telformulieren aan het eind van defë"week zal plaats hebben. De bevolking wordt er aan herin nerd, dat iedere teller zich aan de hand van zijn telregister, voorzien van het gemeentestempel, kan legimiteren. De tellers zijn verder in het bezit van uit te reiken telmateriaal en zij zullen de woning nimmer verlaten zonder voor gezinshoofd en gezinsleden de beno digde telformulieren ter invulling te hebben achtergelaten. Volgens een communique, uitgege ven door de Portugese Voetbalbond, :s het gehele Portugese voetbal-elftal, dat Zondag j.l. te Lissabon met 10—0 van Engeland verloor, hangende een onderzoek naar hun onsportief ge drag tijdens en na deze wedstrijd, ge schorst. Het Portugese voetbalpubliek is verontwaardigd over het feit, dat de spelers niet op het banket, dat na de wedstrijd plaats had, zijn verschenen. Nadat Engeland het eerste doelpunt had gescoord, bleek de Engelse bal, waarmee de wedstrijd oorspronkelijk was begonnen, te zijn vervangen door een veel lichtere Portugese bal, een feit waarvan de Engelsen zich overi gens, gezien de score, weinig hebben aangetrokken. Ook twijfelt men er aan of de twee spelers, die zich lieten ver vangen, inderdaad zodanig waren ge wond, dat vervanging noodzakelijk voor het tijdvak van 1 tot en met 14 Juni 1947. Bonkaarten KA, KB, KC 705 (serie D): D08 Algemeen 500 gram suiker, bo terhamstrooisel of 1000 gram jam, stroop, enz, of 500 gram chocolade of suikerwerk. 250 gram zachte zeep. D17 Algemeen D18 Algemeen D17 Reserve D18 Reserve 500 gram jam, stroop, enz., of 250 gram suiker- D—02, D—05, D08 Reserve D—02, D—04, D06 melk 1 ei. Bonkaarten KD, KE 705 (serie D): D—15, D16 Algemeen 250 gram suiker, bo- terhamstrooisel of 500 gram jam, stroop, enz. 1 ei. 250 gram zachte zeep. 90 gram Deense toiletzeep (vóór inlevering) 250 gram zachte zeep. Bonkaarten MA, MD 70/1 (bijz. arbeid, a.s. moeders, serie D): D21 suiker 250 gram suiker, bo terhamstrooisel of igw 251 chocolade of werk. Tabakskaarten enz. QA, QB, <JC 703: 751 tabak 3 rantsoenen tabaks artikelen. 752, 753. tabak 2 rantsoenen tabaks artikelen. 751 versnaperingen 200 gram choco lade of suikerwerk of 200 gram suiker, boterhamstrooisel of 400 gram jam, stroop, enz. 753 versnapering 100 gram chocolade of suikerwerk of 100 gram suiker, boterhamstrooisel of 200 gram jam, stroop enz. Bovengenoemde oonnen kunnen reeds op Vrijdag 30 Mei worden ge bruikt. De bonnen D17 Reserve moeten uiterlijk op 7 Juni a.s. bij een detaillist worden ingeleverd. De aflevering zal zo spoedig mogelijk plaats vinden. In verband met het feit, dat van de D-strook op de KA-, KB- en KC-kaar- ten alle bonnen „Algemeen" zijn aange wezen, moest voor de aanwijzing van de bonnen voor zachte zeep gebruik gemaakt worden van de resterende Re serve-bonnen, terwijl de niet gebruikte melkbon ditmaal is geldig verklaard voor één ei. Ter tegemoetkoming aan de handela ren kan echter worden toegestaan, dat de bonnen voor zachte zeep niet op afzonderlijke opplakvellen worden ge plakt; hetzelfde geldt eveneens voor de handelaren in eieren t. a. v. de bonnen D—02, D—04, D—06 melk en D—17 Al gemeen voor één ei. Een industrie, welke vermoedelijk enig in ons land is, bestaat in Midden Beemster, n.l. de vervaar diging van gekleurde bloemen, waarmede de goochelaars opere ren. I Deze bloemen worden gele verd aan goochelaars over geheel Europa. De laatste hand wordt gelegd aan een enorm bloemstuk Vrijdag 30 Mei: Amerika's „Memorial Day' Koningin Wilhelmina heeft dc uitnodiging van de Amerikaanse regering aangenomen om tegen woordig te zijn op het Amerikaan se militaire kerkhof Margraten, bij Maastricht, op Vrijdag 39 Mei, al waar ter ere "van de Amerikaanse gesneuvelden in de tweede wereld oorlog Amerikaanse herdenkings plechtigheden zullen plaats hebben. Door geheel Europa zullen op die dag 37 dergelijke plechtige bijeenkom sten gehouden worden op Amerikaan se militaire kerkhoven. Het is op deze dag, de 30ste Mei, de z.g. „Memorial Day", dat de mensen van Amerika samen komen en de kerkhoven bezoe ken om hulde te brengen aan Ameri kaans» burgers, die hun leven hebben gegeven in dienst der Amerikaanse strijdkrachten. Hare Majesteit zal de reis van de residentie naar Maastricht Vrijdag ochtend per speciaal vliegtuig maken. Donderdag 24 uur vóór „Memo rial Day" zullen honderden Neder landse schoolkinderen de Amerikaanse Army Cemetary Staff (staf welke be last is met de verzorging van Ameri kaanse oorlogsgraven red.) behulp zaam zijn bij het plaatsen van kleine Amerikaanse vlaggen op elk van de 17.758 graven op Margraten, het grootste militaire kerkhof van de tweede wereldoorlog in Eu ropa. Vrijdag zullen de kinde ren en hun families bloemen leggen op duizenden „geadopteerde" graven der Amerikaanse gesneuvelden. De gehele plechtigheid zal door de radio worden uitgezonden. Verder worden Vrijdag plechtighe den gehouden op de Amerikaanse kerkhoven Molenhoek, alwaar 795 ge sneuvelde Amerikanen liggen, en in Son, waar 417 Amerikanen rusten. - Het ziet er naar uit, dat de reis van de ministers Beel en Jonkman naar Indië vruchtbaar is geweest. Tenmin ste. er is aan de afwachtende hou ding. tot dusverre door onze bewinds lieden ten aanzien van de regering der Republiek aangenomen, een einde gekomen. In de verklaring, door mi nister Beel bij zijn aankomst in het moederland afgelegd, wordt 'n krach tige toon aangeslagen en wordt onom wonden ontevredenheid uitgesproken over de gang. van zaken, pieer in het bizonder over de wijze waarop van republikeinse zijde aan de uitvoering van het aecoord van Lïnggadjati ge volg of liever, nauwelijks gevolg gegeven wordt. Dat deze verklaring onmiddellijk bij aankomst op Schiphol werd afgelegd, zonder voorafgaand beraad met de le den van het kabinet, bewijst dat de minister-president en minister Jonk man hun standpunt reeds hebben be paald en in zekere zin de schepen achter zich hebben verbrand. Zij moe ten wel zeer overtuigd zijn van de noodzaak te spreken zoals zij hebben gedaan en van de juistheid van hun standpunt, dat zij nader overleg niet hebben afgewacht. Klaarblijkelijk is de toestand in Indië van die aard, dat onze premier t niet verantwoord kan achten ten aanzien van de rege ring der Republiek nog langer 'n lij delijke houding aan te nemen. Weldra zal kunnen blijken of het kabinet te, dezer zake al dan niet achter hem staat. Misschien heeft men daarom trent reeds zekerheid wanneer dit ar tikel onder de ogen onzer lezers komt. Uit de verklaring van minister Beel blijkt, dat hij zijn verbouwen in. de oprechte bedoelingen der republikein se leiders, ten aanzien van de uitvoe ring van het te Linggadjati moei zaam bereikte aecoord, heeft ingeboet. Zijn geloof, dat de Republiek in ernst bereid is deze overeenkomst ook uit te voeren in den geest waarin deze, althans naar Nederlandse opvattingen, is opgesteld, en dat de republikeinse leiders geneigd zijn tot vredelievende samenwerking, niet slechts met de re gering in Den Haag. maar ook met de andere delen van Indonesië, is ernstig geschokt. Klaarblijkelijk is het hem duidelijk geworden dat de Republiek het basis-accoord op andere wijze in terpreteert en van de geest waarin het is opgesteld een andere opvatting heeft dan die welke in Den Haag ge huldigd wordt. Naar de minister-president heeft meegedeeld is door de Commissie Ge neraal aan de republikeinse delegatie een nota overhandigd, waarin nako ming van de overeenkomst van Ling gadjati nadrukkelijk wordt verlangd. Deze nota draagt geenszins het karak ter van een ultimatum, maar niette min wordt geëist: onmiddellijke vor ming van een voorlopige federale re gering voor de Vei-. Staten van Indo nesië en, naar buitenlandse persagent schappen meedelen, vaststelling van een voor geheel Indonesië geldende valuta en onmiddellijke verscheping van rijst uit het gebied van de Repu bliek naar die delen van Indonesië waar voedselnood heerst. Van haar kant heeft de Nederlandse regering krachtige maatregelen tegen de bewe ging der Soendanezen in uitzicht ge steld. De verklaring van minister Beel, tijdens de vlucht tussen Rome en Amsterdam, maar zeker niet vluchtig en niet dan na rijp beraad met den min. van overzese gebiedsdelen, ge redigeerd. is zeer ernstig. Want wan neer, na het sluiten van een overeen komst tussen twee partijen, door een der deelnemers twijfel wordt uitge sproken aan de goede trouw van den ander, verliest zulk 'n overeenkomst welke toch op vertrouwen gebaseerd moet zijn, vrijwel haar betekenis. Tenzij van de zijde der Republiek alsnog stappen worden gedaan om dit vertrouwen te herstellen en de weg daartoe is door onze regering in bo vengenoemde nota uitgestippeld zal men de overeenkomst van Ling gadjati moeten beschouwen als een voortaan vrijwel waardeloos docu ment. Nochtans, in één opzicht zal het zijn waarde behouden, n.l. als over tuigend bewijs van de goede wil on zer regering om aan de aspiraties der Republiek tegemoet te komen zo ver als dit, met het handhaven van de Ne derlandse souvereiniteit verenigbaar is. U. Von Papen ernstig mishandeld Franz von Papen, die thans in een werkkamp verblijft, is door een SS- man in de waszaal van het kamp neergeslagen. Het incident geschied de op 21 Mei en werd gisteren mede gedeeld door den zoon van Von Pa pen. die optreedt in het proces tegen de Nazi-industriëlen te Neurenberg. Toen Von Papen was neergevallen bleef zijn aanvaller hem nog enige tijd schoppen. Andere ge'detineerden zagen toen kans Von Papen te ont zetten. Von Papen is in ernstige toe stand naar het ziekenhuis van het kamp overgebracht. Toen zijn zoon hem bezocht herkende deze zijn va der niet door de verwondingen, die te© w41» toftStefiróiL

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1947 | | pagina 1