r POLITIEKE SITUATIE in Indonesië ernstig Eerste democratische kabinet sedert Hitier Het Hoogoven conflict DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Zij leefden vrij Zij leefden blij. Nederlanders tijdens de bezetting in Londen Chaotische toestanden Hors d'Oeuvre Gaat staking niet door V. S. hopen op vreed zame regeling 10 a 15 jaar woningnood Gratificaties tot 2 pCt. van jaarloon toegestaan Bestuursapparaat in Duitsland wordt opgebouwd PRINSES MARIJKE Zweed doodgeschoten in Oostenrijk VAN NABIJ EN VERRE STAKING! 'lUeec&ecicht BUREAU; VOORD AM 9, ALKMAAR TBLWOON ADM. TOO REDACTIE S902 Giro 1612M Dir.: J. BUIsma VRIJDAG 13 JUNI 1947. Voortzetting van de 144e JAARGANG No. 408 ALKMAABSCHE COURANT TAR1EVSN: Advertenties: 14 eent pet millimeter. „WaagJ«#M tot I* woorden 75 ct.f eik wooit meer 5 ct uitsluitend ©ontto Abonnementen: f 1.10 P«r maand f S.25 per Kwui laa' Hoofdredacteur M. H. E. üyldert plv. Tj. N. Adema. Aan de Tweede Kamer ïs over gelegd het verslag der Commissie voor de Rijksuitgaven over de half jaarlijkse verslagen van de buiten gewone algemene rekenkamer te Londen betreffende hare werk zaamheden over de periode 1 Juli 194131 December 1944. Deze half jaarlijkse verslagen zijn destijds ter kennis van de Kamerleden ge bracht. Aan een zuinig beheer heeft nogal wat ontbroken. Er is meermalen op royale voet geleefd. Al te dikwijls bleek het besef te ontbreken, dat de gelden, die hier werden uitgegeven, het vermogen van het verarmde Neder landse volk vormden, waarop werd in geteerd. Voorts ontbrak de voortdu rende herinnering, dat het levenspeil van het Nederlandse volk in de oor logsjaren hoe langer hoe meer daalde, zodat er nimmer aanleiding had mogen zijn in Londen een leven te leiden, dat voor de aldaar werkzame Ne derlander uitging boven het niveau, Waarop hij vóór 10 Mei 1940 leefde. De financiële administratie van ver schillende gezantschappen en consu laten heeft bepaaldelijk in de eer ste jaren van de oorlog te wensen overgelaten. Chaotische toestanden hebben er bestaan te Madrid, zwarig heden zijn er geweest te Cairo, te Bern, te Algiers en te Tanger. Over de wijze, waarop onder de Nederlanders in Bra zilië ingezamelde gelden door den ge zant aldaar beheerd zijn, werden klachten vernomen. De commissie kan zich niet ont trekken aan de indruk, dat door veie ambtenaren, van hoog tot laag, in Londen en Amerika door de com binatie salaris plus verblijfsvergoe ding en andere emolumenten (reis- en verblijfkosten) naast de speciale belastingpolitiek inkomens zijn ge noten, die met inachtneming uiteraard van de bijzondere omstan digheden in generlei verhouding stonden tot wat zij voor overeen komstige arbeid in Nederland (zou den hebben) genoten. DE VRIJE SIGAAR De sigaren van de bon! Het was een beetje verwacht, meh had er reeds de klok over horen luiden al wist men nog nietwaar in Den Haag de klepel hing, en hieruit moet worden verklaard, dat' de sigarenhandelaren de vlag niet lieten wappere en dat het in hun winkels niet onmid dellijk storm liep. Het publiek heeft het nieuwtje vrij bedaard opgenomen, tenminste in de stad mijner inwoning, maar voor menigeen was het toch een vreemde gewaarwording dat hij zijn rookgerei nu maar zo. zon der een distributiekaart te pre senteren aan de knipbereide schaar, kopen kon. Wilde hij een doosje van tien, of een kistje van honderd? Alstublief meneer. Nee, er stond vanmiddag geen lange rij voor de winkel waar ik mijn rokertjes te kopen pleeg en zij, die erv kwamen, sloegen geen grote voorraden in. De gelegen heid maakt den dief, maar niet de koper, want die heeft reke ning te houden met zijn beta lingsbalans. Koopt hij er maar op los en slaat hij veel in aan si gaar, dan is hij spoedig zelf de sigaar. Want de sigaar van heden is niet de sigaar van voorheen. Ik wil daarmee geenszins zeggen, dat de kwaliteit verminderd is, maar uitsluitend opmerken, dat de kosten van verkoop vermeer derd zijn. Een vorige generatie rookte uitmuntende sigaren voor 3 cent per stuk en wilde men. zich te goed doen dan kocht men er één van 5. Toen raasde de eer ste wereldoorlog langs onze grens en toen telde men voor gelijke kwaliteit het drievoudige neer. En nu? Wij weten het, de sigaar is een weelde gewórden die men zich, gezien de duurte op welhaast elk gebied, slechts met mate veroorloven kan Want wij moeten spaarzaam zijn, wij moeten sparen op alles waarop kan worden bespaard, anders neemt Lieftinck maatregelen en wij weten ook, dat die niet mals plegen te zijn. Ik heb dan ook het kistje van. vijftig, waarop ik onmiddellijk beslag had gelegd, zorgvuldig verstopt toen ik he meenam naar huis Ja lezer, ik heb een kistje van vijftig gekocht, Niet omdat ik die nu eens gulzig achter elkaar op roken wil, maar alleen om de sensatie die het mij gaf, zo ge heel onbelemmerd door een dis tributiekaart, weer eens een kistje van vijftig te kunnen ko pen, weer eens een kistje te be zitten van dat geurige bruine en broze hout. Ik zal over deze si garen misschien vijftig dagen doen, want ik weet mij te mat1, gen als het moet, maar ik wil mijn gasten weer eens een sigaar uit een kistje kunnen presente ren. Hoera! de sigaren zijn vrij! Wanneer zuilen wij zelf het ^2ijn? KREEFT, j Sinterklaasmentaliteit. Een soort Sinterklaasmentaliteit spreekt naar de mening der commis sie uit het feit dat op onvoldoende gronden in 1941 aan een drietal hoge marineofficieren persoonlijke toelagen werden toegekend door den minister van Marine van maandelijks resp. 30, 30 en 40 pond. Bedoelde functionnaris- sen ontvingen toen behalve hun sala ris nog verblijfsvergoeding en oorlogs toelage, zodat zij reeds een zeer aan zienlijk inkomen hadden. Ook op het gebied van vergoeding voor het gebruik van eigen auto's wor den door de commissie ergerlijke wan toestanden gelaakt. Waarom ook niet? Voorts wordt ernstige critiek ge oefend op de financiering van de N.D. C.y die en op haar voetspoor andere Nederlandse en Nederlands-Indische organen moesten worden gehuis vest in misschien wel het duurste ge bouw in New York, n.l. het Rockefel ler Centre. Deze luxe kan aan het aan zien van het verarmde koninkrijk ir de Verenigde Staten niet ten goede gekomen zijn. Na de aanwijzing van nog andere zeer laakbare verschijnselen besluit het rapport als volgt: Met alle waardering voor het vele goede en nuttige, dat in oorlogstijd overzee onder zeer moeilijke om standigheden werd tot stand ge bracht, is het toch het aanvankelijk oordeel der commissie voor de rijks uitgaven, dat op comtabel gebied in Londen en elders overzee door de Nederlandse regering en haar orga nen niet steeds die zorgvuldigheid in acht werd genomen, die een goed huisvader, zeker wanneer hij ver van de zijnen vertoeft, betaamt. Inzake het loonconflict bij Hoog ovens was de situatie hedenmorgen zodanig dat de kans dat het aan het bedrijf 'tot een staking komt, aan zienlek is verminderd. In toenemende mate wint bü het personeel het inzicht veld om ge- .jen te nemen met het bereikte .resultaat en het niet op staking te laten aankomen, het feit ten spijt dat de beslissing van het College van Rijksbemiddelaars op de nieu we looneisen afwijzend is. De beide vergaderingen welke de Bedrijfsunie gister in het gebouw K. S. A. heeft gehouden hebben een rustig verloop gehad. Ook hier heerste de mening, dat genoegen moest worden genomen met het bereikte en het niet tot een staking met alle gevolgen van dien - mocht komen. Ingevolge toezegging wordt bij de loonuitbetaling van deze week op nieuw een voorschot verstrekt op de per 1 Maart jl. ingegane loons verhoging van 6 cent per uur. Voor het merendeel der arbeiders komt dit voorschot neer op een be drag van f 25. Nog vernemen wij, dat de directie van Hoogovens niet de Walserij- West zou beschikbaar stellen voor de tegen Zaterdagmorgen 11 uur aangekondigde vergadering va*i het personeel. Een verzoek om een dergelijke vergadering te houden heeft de di rectie niet bereikt en bovendien is het geen gebruik personeelsverga deringen te doen plaats hebben in de gebouwen van het bedrijf. Namens de directie werd ons ver zekerd, dat de vergadering in geen geval zal doorgaan. De ernstige situatie, welke ontstaan is na de overhandiging van de Indo nesische tegenvoorstellen, zal wor den besproken op een in allerijl bij eengeroepen vergadering van de In donesische delegatie. Op deze bijeen komst zal de minister van Binnen landse Zaken, Moh. Roem, aanwezig zijn, die per vliegtuig uit Djokja vertrekt. C.-G. TERUG. Gistermorgen 10.40 plaatselijke tijd zijn de leden van de Commissie-Gene raal te Batavia aangekomen. De Com missie-Generaal hoopt voor Maandag a.s. haar advies betreffende de repu blikeinse antwoord-nota aan de Neder landse regering te hebben uitgebracht PESSIMISTISCH GELUID. Volgens het Franse persbureau AFP heeft een hoge Nederlandse autoriteit te Batavia verklaard: „De phase van onderhandelen moet als afgesloten worden beschouwd. Er blijven slechts twee mogelijkheden: evacuatie door de Nederlanders van Java en Sumatra, of militaire actie. In ieder geval, wat er ook moge ge beuren, het accoord van Linggadjati blijft de basis van onze politiek. Wij zullen de overeenkomst, indien moge lijk, uitvoeren met de republiek, in- De directeur-generaal voor de volks huisvesting, dr. ir. Z. Y. van der Meer, heeft te Amsterdam voor leden van de vakgroep Onroerende Zaken een toelichting gegeven op de ..financie ringsregeling woningbouw 1947". „Wij hebben op het oogenblik een achterstand van 230.000 woningen", aldus spr. „Zelfs met een productie plan van 70.000 woningen per jaar (dit is ruim anderhalf maal de jaar productie van voor de oorlog, welke 40.000 bedroeg), zal het nog 10 a 15 jaar duren, eer er weer behoorlijke woningtoestanden zijn". De moeilijkheden van het ogenblik zijn: materiaal, werkkrachten en fi nanciën. Wat de financiële zijde betreft, zeide ir. Van der Meer, dat bij een jaarpro ductie van 70.000 woningen ruim een half milliard per jaar geïnvesteerd moet worden. dien dit niet mogelijk is, zonder repu bliek." 'V.S. HOPEN OP VREEDZAME REGELING. Gisteren heeft de minister van Bui tenlandse Zaken der Verenigde Sta ten, Marshall, op een persconferentie verklaard: „De regering der Verenigde Staten heeft met vreugde kennis ge nomen van het feit, dat de regering der Indonesische republiek spoedig heeft geantwoord op de Nederlandse voorstellen van 27 Mei voor een fede raal bestuur, waarin alle delen van In donesië zijn vertegenwoordigd. Hoewel de volledige tekst van de Nederlandse en Indonesische voorstellen ons nog niet ter hand werd gesteld, hopen wij, dat in deze ontwikkeling de mogelijk heid besloten ligt, van een spoedige vreedzame oplossing in een geest van goede trouw en compromis" AARDBEVINGEN IN INDONESIë? Twee „zeer ernstige" aardbevingen, vermoedelijk ontstaan in Indonesië, zijn geregistreerd door de seismograaf der universiteit van Fordham. Naar wij vernemen heeft het college van rijksbemiddelaars bepaald, dat het veroorloofd is, zonder voorgaande af zonderlijke toestemming van het col lege, in de loop van 1947 een of meer uitkeringen toe te kennen tot een ge zamenlijk bedrag van ten hoogste 2 van het jaarloon van de betrokken werknemer, ineens of bij gedeelten uit te keren bij een of meèr gelegenheden, zoals Pasen, Kerstmis, de vacantie, eind van het boekjaar, enz. Deze uitkeringen mogen niet door berekend worden in de verkoopsprijzen, terwijl overeenstemming moet zijn be reikt, in het onderling overleg in de verschillende bedrijfstakken. Moment uit de wedstrijd ZwaluwenRode Duivels, die in voor onze landgenoten eindigde. een 41-zege Duitsland keert langzamerhand terug tot normale bestuursverhoudingen. Hitier ontnam de inwoners alle rechten op zeggingschap in het bestuur van van land. Tyranniek regeerde hij zijn onderdanen, bijgestaan door een legertje van satelieten, die dansten zoals zijn fluitje het aangaf. Doelbewust voerde hij het land naar de ondergang en thans, tergend langzaam weet het Duitse volk uit de chaos op te staan. De -politieke partijen krijgen weer recht op bestaan en de meningsuiting wordt vrijgelaten. En thans heeft het eerste democratische kabinet haar voorlopig beslag gekregen. Reeds meer dan een maand zijn de verschillende partijen uit de provincie Hannover aan het vergaderen. Naar thans gemeld wordt, hebben de bespre kingen resultaat gehad en is men ge ëindigd met overeenstemming over de vorming van een democratisch, kabinet. Heinrich Kopf, de leider van de sociaal democratische partij aldaar, is erin ge slaagd een regering van zeven ministers bij elkaar te trommelen, waarin alle partijen vertegenwoordigd zijn. Op het programma staat onder anderen een gematigde socialisatie van de voor naamste industrieën. Het wachten is nog'sléchts op een goedkeuring door de Landdag (het provinciale parlement), die op 17 Juni bijeenkomt. De namen van de leden van het ka binet zijn nog niet bekend gemaakt, maar naar men ons mededeelt, zal het uit drie sociaal-democraten, twee leden 'an de rechtervleugel van de Christe- ijke democratische unie en twee leden /an de boerenpartij in Neder-Saksen bestaan SUIKER NIET VAN DE BON. Bijna gelijktijdig met het bericht iver de opheffing der sigarendistribu- tie werd bekend, dat in Amerika de ■uiker zonder bon verkrijgbaar is. In Amsterdam hadden kruideniers ustermiddag te kampen met gejaagde huisvrouwen, die zich naar de winkels begaven om zich .direct van de zo zeer hegeerde 'suiker te voordien en daarna teleurgesteld en zonder suiker naar huis erugkeerden. DE UITVOER VAN SIGAREN EN CIGARILLOS. Met ingang van 13 Juni a.s. mogen sigaren en cigarillos in beginsel niet meer als goederen voor het persoonlijk gebruik van de reiziger of als kleine geschenken zonder vergunning van de Centrale Dienst voor in- en uitvoer worden uitgevoerd. moet oogbehandeling ondergaan De Utrechtse kinderarts J. H. G. STAKINGSGOLF IN BELGIE. Carstens deelt in overleg met hetprin-j Tijdens een vergadering heeft het selijk paar het volgende mede: personeel (25.000 man), der metaal - „Reeds kort na de geboorte van fabrieken in het bekken van Charle- prinses Marijke is het gebleken, dat roi besloten de staking voort te zetten, de kleine een dubbelzijdige lens-troe-1 Deze zal evenwel beperkt blijven tot beling heeft. Er is hieraan niet directj.de machinebouwbedrijven en zal zich ruchtbaarheid gegeven, omdat moest riet uitbreiden tot de ijzerindustrie worden afgewacht hoe de kleine prin- De vakvereniging der metaalarbeiders ses zich lichamelijk zou ontwikkelen I in de provincie Antwerpen heeft doen Waar haar gezondheidstoestand uit- weten, dat op 16 Juni het werk zal stekend is, bestaat thans tegen een worden neergelegd, operatie generlei bezwaar. Prinses Marijke zal voor een opera tieve behandeling door prof. dr H. J. M. Weve in het Nederlandse Gasthuis voor Ooglijders te Utrecht worden opgenomen". Naar wij vernemen zal de doop eerst na de behandeling plaats heb ben. De sous-chef van de Zweedse hulp organisatie in Oostenrijk, dr. Arne Karlsfon, is Woensdagavond doodge schoten in zijn wagen, waarin hij van Bratislava naar Wenen reed. De chef der organisatie werd ern stig gewond. De wagen passeerde Berg, juist binnen de Oostenrijkse grens. Volgens het blad Wiener Ku- rier zou Karlsfon door een Russische schildwacht zijn doodgeschoten. Ook mevr. Karlsson en haar kind waren in de-wagen, doch zij werden niet gewond. Dr. Karlsson was één der leiders van de. Zweedse socialistische partij. Prinses Elizabeth van Engeland ontving in het beroemde stadhuis van Londen het burgerrecht der City van Londen en de met juwelen versierde herinnefiafcspemiui#, N Te Tilburg is in de nacht van Dins dag op Woensdag de zeepfabriek „Marseille" totaal uitgebrand; vele grondstoffen gingen verloren. Ook een overhemdenfabriek te Tilburg had met pech te kampen. Er werd ingebroken, waarna 120 overhemden, 550 boorden en enige dozijnen man chetten werden vermist. De krijgsraad te Brussel heeft uitspraak gedaan in het proces tegen Rexisten van de Brigade Z. Vijfentwintig be klaagden werden ter dood veroordeeld, waaronder de leider Matthys. Ged. Staten van Noord-Brabant heb ben aan de Provinciale Staten een voorstel gedaan om de vergaderingen der Staten met gebed te openen en te sluiten. Dr. Guidi Schmidt,'de Oostenrijkse minister van buitenlandse zaken ten tijde van de Anschluss, is vrijgesproken van de beschuldiging van verraad. Op bijna alle aard appelvelden in de omgeving van Em merich (Duitsland) zijn coloradokevers neergestreken. Het aantal gere gistreerde geheel werklozen in Neder land daalde blijkens een publicatie van het C.B.S. in April van 48.300 tot 31.000; het aantal geregistreerde D.U.W.-arbeiders liep terug tot 16.700 (v.m. 22.900). 4Volgens Marshall zouden pagina's uit het door het Ame rikaanse departement uitgegeven tijd schrift America op de zwarte markt in de Sowjet-Unie verkocht worden. Lennart Bernadotte, de klein zoon van den Zweedsen koning, die zijn koninklijke titel heeft opgegeven om met een niet adellijke vrouw te trouwen, is de vorige week naar Lissa bon vertrokken, waar hij voor de Zweedse Luchtvaart Mij. een teajjqi- eqjor f"Um attit In de kapitalistische maatschappij is de staking altijd een geoorloofd strijd middel geweest, dat door de econo misch zwakkeren werd gehanteerd in de strijd om het bestaan. Dit wil niet zeggen, dat er niet meer dan eens wettelijke maatregelen getroffen zijn, die de staking in één of meer be drijfstakken tot egn strafbaar feit maakten. Maar in een maatschappij, die tot wezentrek had: het vrije spel der maatschappelijke krachten, waar bij de sterkste zou winnen, kon men niet tot een morele veroordeling van de staking komen. Men zal opmerken dat wc de ver leden tijd gebruiken. „De kapitalisti sche maatschappij" bestaat namelijk niet meer. 't Vrije spel is niet vrij meer. Er zijn talloze bepalingen gemaakt, waardoor het spel in hoge mate ge reglementeerd is. In onze tijd, een tijd van kentering en onzekerheid op nagenoeg elk gebied, zijn er echter nog veel overblijfselen van de kapita listische economie, zoals er reeds veel verschijnselen van anti-kapitalistische strekking waarneembaar zijn. En het verschijnsel „staking" is daarmee ge worden tot een zaak, waarvan niet alleen het nut, maar m bepaalde ge vallen ook de oirbaarheid in discussie komt. Het is geen ongewoon verschijnsel, dat een grote oorlog gevolgd wordt door een tijd van sociale spanningen. Ook na deze tweede wereldoorlog kon men verwachten, dat de verwarde we reld niet onmiddellijk weer tot rust zou komen. Er is in elk land een grote afstand tussen het verdiende loon en <le prijzen van de noodzakelijke levensbehoeften. Dit betekent een da ling van de koopkracht, een daling van het levenspeil. Dit hoeft niemand te verbazen. In een wereld, waarin vijf jaar alle krachten gericht geweest zijn op ver nietiging waarin productie- en con sumptiegoederen schaars zijn, is al licht de porfïe, die ieder van de maat schappelijke koek kan krijgen, klei ner, Ongetwijfeld zou echter de onte vredenheid daarover niet zo groot zijn, indien men geslaagd was in wat prof. Schermerhorn in 1945 bij zijn ambtsaanvaarding genoemd heeft: de rechtvaardige verdeling van de ar moede. Dit is echter tot nu toe niet het -geval. Maatregelen als de toege stane loonsverhogingen, het consumen- tencrediet, de kinderbijslag, de nood voorziening voor ouden van dagen enerzijds en de vermogensaanwasbe- lasting en de vermogensheffing ander zijds mogen een nivellerende werking gehad hebben, het blijft een voor ieder dagelijks te constateren feit, det som migen zich niets behoeven te ontzeg gen, terwijl velen zich het nodige niet kunnen aanschaffen. Hierdoor wordt de. bodem bereid voor het laatste redmiddel, dat de ar beider ter beschikking staat: de sta king. Achten wij de staking' niet b« voorbaat verwerpelijk en ook m veel gevallen begrijpelijk, er zijn ook giote bezwaren tegen in te brengen. Ten eerste heeft een verhoging' van het geldloon geen enkele betekenis als een gelijke eu soms grotere stij ging van de prijzen Seri verhoging van het levenspeil belet. Ten tweede wordt het economisch herstel geremd, zodat een wezenlijke verhoging van het welvaartspeil naar een verdere toekomst wordt verschoven. Deze bei de bezwaren kunnen echter m be paalde gevallen minder zwaar wegen dan de voordelen, die de stakers er tegenover zien. Er is nog een ander bezwaar, dat op dit ogenblik van gro'te betekenis is: Zeer veel stakin gen zijn namelijk niet in de eerste plaats een wapen in de economische, maar in de politieke strijd. Als in Amsterdam een staking wordt geproclameerd op hetzelfde ogenblik, dat na onderhandeling de rechtvaardige verlangens der bakkers worden inge willigd en contractueel vastgelegd, heeft het er alle schijn .van. dat de staking hier een agitatiemiddel is en niet meer „de laatste mogelijkheid". Ook in Frankrijk, waar het econo misch leven door staking op staking wordt ontwricht nadat de politieke leidslieden der stakers uit de regering zijn getrokken, krijgt de staking een politiek karakter. En Italië van voor 1923 en Duitsland van vóór 1933 heb ben geleerd, dat met zulke agitaties vaak het tegengestelde bereikt wordt var wat men beoogt. Daarom dienen zulke stakingen onvoorwaardelijk te v/orden afgekeurd. h. Weersverwachting, medege deeld door het K. N. M. I te de Bilt, geldig tot Vrijdagavond: OP DE MEESTE PLAATSEN WARMER. Overdag meest matige wind tus sen noord-oost en oost. In de noordelijke provincies nog over drijvende wolkenvelden. In het overige gedeelte van het land licht of half bewolkt. Op de meeste plaateen iete hogere tem- peraéww dan vandaag. JU III II «WUIW.I 'Wiunepï

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1947 | | pagina 1