Weg naar Indonesische oplossing
nog duister
Thans Egyptische kwestie voor Veiligheidsraad
Woensüag 6 Augustus 1947
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
[144e jaargang No. 154.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Republiek aanvaardt geen bemiddeling
Walter Foote biedt goede
diensten aan.
Heden ministerraad
De door de Republiek
uit te nodigen
waarnemers
Hors d Oeuvre
Dank en lof
aan onze jongens overzee
Departement te Jeruzalem
in de lucht gevlogen.
Tomaat naar mevrouw Peron
geworpen.
Ontploffing op Belgisch jacht
Britse troepen in Griekenland
worden teruggetrokken
Wapenstilstandsschendingen
fU^pr4erickt
Wagen op landmijn gereden
Anti-semietische relletjes in
Engeland
Philippijnse Hulpbrigade
Uitluiden leeft op
PootaarHappelougst in
veilige haven
VERSCHROEIDE
AARDE
BUREAU:
VOORD AM 9, ALKMAAR
TELEFOON ADM. ÏS20
REDACTIE 3902
Giro 187294
Dir.: 2. Bijlsma
Voortsetting van de
ALKMAARSCBE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 14 cem per
millimeter. „Waagjes" tot U
woorden 75 ct., elk woort.
meer 5 ct., uitsluitend coatae
Abonnementen: t 1.10 per
maand, f 3 25 per fcwartaa
Hoofdredacteur M. H. E. Uyldcrt plv. Tj. N. Adema.
Volgens het Indonesische persbureau
Antara heeft Sjarifoeddin tijdens de
Dinsdag gehouden zitting van het
werkcomité voor Buitenlandse Zaken
van het Republikeinse parlement
verklaard, dat de Republikeinse re
gering absoluut geen bemiddeling
zal aanvaarden, doch slechts arbitra
ge van een commissie, welke door de
V. N. benoemd is.
De Republikeinse regering zal spoedig
bekend maken tot welke landen zij
zich voor arbitrage zal richten. Sjari
foeddin herhaalde, dat de Republiek
zich niet meer gebonden acht door
Linggadjati als lid van de Verenigde
Staten van Indonesië, doch dat zij de
volkomen onafhankelijkheid wenst, zo
dat de republikeinse regering haa
eigen buitenlandse vertegenwoordiger
kan benoemen.
Dinsdagnacht heeft, aldus Radio
Djokja, een republikeinse woordvoer
der na de kabinetszitting van Dinsdag
verklaard, dat de Republikeins rege
ring scherp protesteerde tegen de be
zetting van Gombong, ten Oosten var
Banjoemas, na de uitvaardiging vai
het bevel „staakt het vuren", alsmede
tegen het aanhouden van het telegram
van de Veiligheidsraad aan Sjarifoed
din.
SEMAK JG UIT ISOLEMEN'
VERLOST.
Ten Westen van Weleri is contact
gemaakt tussen de W- en de B
brigade, zodat Semarang uit zjjn iso
ie ment is verlost. De troepen, die t
Westelijke richting oprukten, wistei
gistermiddag om 5 uur niet, <iat t
middernacht de wapenstilstand in
zou gaan.
Maandagavond hebben de Kepubli
keinen een aanval gedaan bij lian
joebiroe en Ambarawa, doch de aan
val werd door de Nederlandse troe
pen afgeslagen.
Gisteren is een schip van de K.PM. te
hoogte van Grissee door Republikeinse
kustbatterijen beschoten. Geen enne
schot trof do'1
De Amerikaanse consul-generaal te
Batavia, Walter Foote, heeft instruc
ties gekregen om de goede diensten
van Amerika aan de Republikeinse re
gering aan te bieden Het was echter
nog niet bekend of Foote er reeds in
geslaagd is contact met de Republi
keinse regering op te nemen.
Reuter meldt nader uit Batavia, dat
Foote gisteren een bezoek heeft ge
bracht aan dr. Gani. Foote deelde aan
Gani mee, dat de regering der V.3.
onmiddellijk een commissie van voor
aanstaande Amerikanen naar Indone
sië zal zenden, indien het aanbod
wordt aanvaard. Naar verluidt heeft
dr. Gani er op gewezen, dat hij het
Amerikaanse aanbod niet ter kennis
van de Republikeinse regering te
Djocja kan brengen, omdat de Neder
landse autoriteiten te Batavia zijn te
lefoon hebben afgesneden en beslag
hebben gelegd op de radiocentrale der
republikeinen.
Naar wij vernemen zal heden een
extra ministerraad worden gehouden
Ditmaal zullen ook de leden der com
missie-generaal aan het overleg deel
nemen.
50 INDONESISCHE ARTSEN
GEDETINEERD.
50 Indonesische artsen te Batavia zijn
tijdelijk voor ondervraging gedeti
neerd, dit naar aanleiding van he
feit, dat eholeracultures vermist wor
den van een hulp-laboratorium.
Prinses Irene vol bewondering voor de haar geschonken taart ter ere
jan haar verjaardag.
Naar Antara uit welingelichte bron
i te Djokja verneemt is de Republikein-
se regering van plan de V. S., Enge-
AUTONOMIE VAN BANKA EJ lancj. Sowjet-Unie, Frankrijk, China,
BILITON WORDT NIET ER- Arabische staten, India, Pakistan,
Siam, Philippijnen, Australië en
Nieuw-Zeeland uit te nodigen waar
nemers naar Indonesië te zenden om
de situatie ter plaatse in ogenschouw
te nemen. Antara meldt tevens, dat
het officiële bericht van het aanbod
van goede diensten door Amerika de
Republiek nog steeds niet heeft be
reikt. Bovengenoemde invitatie tot
persoonlijke waarneming staat los van
het Republikeinse voorstel tot arbi
trage.
KEND.
Antara meldt, dat de Republiek de
autonomie van Banka, Billiton en de
Riouw-archipel niet zal erkennen, om
dat deze daerahs uitsluitend van Ne
derlands maaksel zijn.
NAAR MARKEN
Mijn neef Piet heeft een heb
belijkheid die soms lastig kan
zijn Hij gelooft alles wat je hem
vertelt.
Laatst nam ik hem mee naar
Marken. Wat moet al anders
doen wanneer je in Amsterdam
een gast van buiten krijgt? Dan
ga je naar buiten; want 's zo
mers is het in de stad niet leuk
's Winters trouwens ook niet. Het
is er dan koud, als overal.'
Dus gingen wij, mijn vrouw
Piet en ik, naar Marken en Vo-
lendam. Met een mooie booi
een tweedekker en beneê nog een
„salon'' en leuke mensen Op
Marken keken ze vooral naar de
paling uit en die stopten ze
druipend van het vet, in actentas
of karbies, en ze betaalden er
grif méér voor dan in de vis
winkel van hun eigen stad Mis
schien dachten ze dat de pal mg
van Marken edeler vlees bezat
?*n. dle van thuis. Misschien
dachten ze ook niets.
Natuurlijk had Marken ztch
op zijn mooist getooid en op tal
van plaatsen zaten kleine kinde
ren in nationale klederdracht
stoken, extra voor de gelegen-
heid Zij hadden veei bekijks en
ook veel te bekijken, maar wat
zij van al die mensen dachten
hebben zij niet verteld. Ook zij
dachten misschien niets. Zo za
gen zij er tenminste uit. Het was
vol geweest op de boot en dus was
het ook vol in het dorpje en vel
in de winkeltjes Ik zou Mar
ken wel eens willen zien na ver
trek van de boten. Maar dat
kan nu eenmaal niet als je er me
de retourtje komt.
Op de heenreis werd er muziek
gemaakt. Er was een „band'
aan boord Een saxofoon, twet
harmonika-spelers en een man
voor het slagwerk. En zij speei
den zo leuk, dat verscheidene
paartjes begonnen te dansen; de
stemming was goed. Toen zei mijn
vrouw, die veel opmerkingsgave
heeft: „Heb je dat gezien, Kreeft
zij- spelen alles wat je vraagt.
En Piet, die het had gehoord, ging
naar de man van het slagwerk
toe en vroeg hem om iets maai
die man van het slagwerk keek
hem zo woedend aan, dat ik op
slag verwachtte, dat hij Piet een
slag geven zou en Piet keek vei
slagen en keerde naar ons terug
,,Wat heb je hem dan toch ge
vraagd. Piet?" vroeg lk niet zon
der deelneming. „Och", zei
Piet, „tante zei, ze spelen alles
wat je vraagt." „Zeker" zei-
mijn vrouw, „dat heb ik ook ge
zegd. Wat heb je dan gevraagd?"
.,De negende van Beethoven, me
slotkoor", zei Piet.
KREEFT
Dagorders van Generaal Spoor en Vice Admiraal Pinke
Luit.-generaal S. A. Spoor heelt in
een door de radio omgeroepen dag
order de troepen bedankt voor de
voortreffelijke wijze waarop zij
als militair en als mens de gege
ven opdrachten in de afgelopen
twee weken hebben uitgevoerd.
„Gelukkig heeft slechts een ge
ring aantal van onze makkers bij
de thans gevoerde actie het leven
gelaten. Met eerbied gedenken wij
deze mannenOok gedenk ik
ïen, die gedurende de operaties
zijn gewond alsmede enkelen, die
nog als „vermist" te boek staan".
Verder zeide Spoor, dat de mo-
elijkheid bestaat, dat door on
macht of door onwil van de zijde
der republiek het nakomen van
de order „staakt het vuren" dooi
de volgelingen van de republiek
niet wordt geëerbiedigd. „Dit mag
echter onder geen voorwaarde
voor u aanleiding zijn om tot
eigenmachtig optreden over te
gaan. Uw plicht en uw opdracht
luiden nog steeds, rust, orde, recht
en veiligheid te brengen.
VICE-ADMIRAAL PINKE.
De Ned. Commandant van de zee
macht in Indonesië, vice-admiraal
A. S. Pinke zeide in een dagorder
o.m.: Het blijft de plicht van de
krijgsmacht rust en orde te hand
haven in de onder onze zorg
staande gebieden. Tot het hand
haven van rust en orde blijft van
zelfsprekend behoren het tegen
gaan van infiltratie in deze gebie
den, het tegengaan van de invoer
van militaire goederen en van de
uitvoer van producten der onder
nemingen in Sit gebied, zodat de
patrouillediensten gehandhaafd
blijven.
„Gedurende de laatste twee we
ken is veel van u gevergd. Gij
hebt uw plicht vervuld met moed.
ijver en toewijding Gij hebt zware
en vermoeiende dagen achter de
rug. Gij hebt hierbij de eer van
de vlag volgehouden. Hiervoor
dank ik u allen zeer".
Een perceel, waarin het Departement
van Arbeid van het Britse bestuur
was ondergebracht, is te Jeruzalem in
de lucht gevlogen Hierbij verloren drie
agenten het leven.
Twee gewapende Joden gingen het
gebouw vóór sluitingstijd binnen en
waarschuwden de hoofdambtenaar, dat
het gebouw spoedig in de lucht zou
vliegen. Laatstgenoemde rende het ge
bouw uit en hield een politieauto aan.
De inzittenden vonden de bom en
poogden haar te verwijderen waarop
zij tot ontploffing kwam. Hierbij werd
een politieagent gedood, terwijl twee
Britse politieagenten onder het puin
gevonden zijn. De explosie deed Jeru
zalem op zijn grondvesten schudden.
Agence France Presse meldt uit
Bern. dat „een tomaat, door drie com-
nunisten geworpen", met het kenne-
liik doe) mevr. Peron, de echtgenote
van de president van Argentinië, te
laken uiteen is gespat op het gezicht
van het Zwitserse lid van de Bonds
raad. Petitpierre. De overige inzitten
den van het voertuig, waarin Petit
pierre en mevr. Peron gezeten waren,
.weden bespat door de inhoud van
de tomaat" De politie van Bern is
e, in geslaagd de identiteit van de
schuldigen te ontde..ken.
Maandag heeft zich te Hansweert
aan boord van een Belgisch jacht,
waarmede zeven pe-sonen naar Ant-
v erpen zouden varen, een ernstige
ontploffing voorgedaan. Twee opva
renden werden ernstig gewond naar
het S* Joannaziekenhuis te Goes over
gebracht. Een hunner verkeerde
Maandagavond in levensgevaar.
Bespreking verdaagd tot
11 Augustus
Na dezer dagen de Indonesische
kwestie behandeld te hebben, heeft
de Veiligheidsraad zich gister bezig
gehouden met de Egyptische klacht
tegen Engeland.
De Egyptische premier, Norasji Pa
sja, heeft er de nadruk op gelegd, dat
volgens de Egyptische regering de
huidige spanning tussen Engeland en
Egypte een gevaar voor de vrede ople
vert.
Nokrasji Pasja eiste onmiddellijke
en onvoorwaardelijke evacuatie
van Britse troepen uit Egyp
te en de Soedan. Verder diende het
Britse bestuur in de Soedan (sinds
iS99 ingesteld) onmiddellijk op te hou
den
Het Anglo-Egyptisch verdrag van
1936. aldus de minister, is in strijd met
bet handvest der V.N., omdat dit ver
drag de volkomen souvereiniteit van
Hgypte niet arkent.
Volgens zijn uiteenzetting wordt het
streven der Soedanezen om zich met
de Egyptenaren te verenigen geweld
dadig onderdrukt.
HET BRITSE ANTWOORD.
De Britse permanente afgevaardig
de Sir Alexander Cadogar, antwoord
de Norasji Hij zeide, dat het verdrag
van 1936 vrijelijk door beide partijen
was aangegaan en bindend was tot
1956 Als het verdrag geldig is, kon
de Veiligheidsraad niets anders doen
dan de kwestie van de agenda schrap
pen.
De aanwezigheid van vreemde troe
pen maakte het verdrag nog niet strij
dig met het handvest. Een eventuele
herziening van het verdrag ging slechts
beide partijen aan en niet de Veilig
heidsraad De onderhandelingen waren
mislukt omdat Egypte niet bereid wij
de Soedanezen zelfbestuur te geven.
Overigens kon Egypte geen aanspraak
op i erziening maken vóór 1956.
Na deze rede werd de bespreking
van de Egyptische klacht tot Maan
dagavond 11 Aug. verdaagd.
Deskundige waarnemers verklaar
den,
WH*
Patrick Reilly, Brits zaakgelastig
de te Athene, heeft de Griekse le
gering officieel in kennis gesteld
van 't besluit der Britse regering om
de Britse troepen uit Griekenland
terug te trekken. Er is nog geen da
tum hi r vastgesteld. Reilly ver
zekerde de Griekse regering, dat
Engeland zijn interesse voor Grie
kenland zal blijven behouden.
Politieke waarnemers vragen zich
af, of de Amerikaanse fegering in de
huidige omstandigheden bereid is de
Britse troepen door de Amerikaanse
te vervangen en indien niet, of Wash
ington zich ten gunste van terug
trekken der Britse troepen zal uit
spreken, op dit kritieke tijdstip in de
geschiedenis van de Balkan.
De Rep. regering heeft de voorzitter
van de Veiligheidsraad der V.N. mede
gedeeld, dat de Nederl. troepen
de order „staakt het vuren" zes maal
hebben overtreden, n.l. door de be
zetting van Gombong, het bombarde
ment van Pingit op Dinsdag 5 Augus
tus, een luchtverkenningsvlucht ten
Zuiden van Malang, de bezetting van
Grissee op Oost-Java en acties op
Madoera en Sumatra.
Een Nederlands communique meldt,
dat de republikeinen drie maal het
bevel „staakt het vuren" in de wind
hebben geslagen. Verder wordt ont
kend, dat Gombong na het bevel tot
het staken van het vuren is bezet. De
bezetting had de vierde Augustus
reeds plaats.
Weersverwachting, geldig van
Woensdagmorgen tot Woensdag
avond.
TOENEMENDE WIND.
Zwaar bewolkt met opklaringen
en plaatselijk nog een enkele re
genbui. Matige tijdelijk vrij krach
tige wind tussen Zuid-West en
Voord-West. Normale temperatuur
voor de tijd van het iaar.
Het paard van een groentenkoopman
uit Goes stapte bij Kattendijke op een
landmijn. Het werd in stukken gere
ten De voerman werd ernstig aan het
hoofd gewond naar het St. Joannazie
kenhuis te Goes overgebracht. Waar
schijnlijk zal hij beide ogen moeten
missen.
Reeds vier avonden achtereen werden
te Liverpool anti-semietische demon
straties gehouden in verband met het
ophangen der twee Britse sergeants in
Palestina door de Irgoen Zwai Leoemi.
Opnieuw werd in de Joodse wijk
Brownlow Hill brand gesticht, terwij)
een menigte mensen straatstenen door
de ruiten van Joodse zaken wierp. 20
personen werden gearresteerd. Later
dat Egypte zijn zaak zal verlie-'op de avond begonnen Maandag ook
demonstraties te Manchester,
Volgens berichten uit Manilla voe
ren de Philippijnse studenten een actie
om een hulpbrigade op te richten ten
einde de Indonesische Republiek met
wapenen en troepen te ondersteunen.
Deze week zouden aan drie universi
teiten Pro-Republikeinse bijeenkom
sten worden gehouden.
Het visserijbedrijf in IJmuiden be
leefde Zaterdag 1.1. en Maandag de
drukste dagen na de oorlog, hetgeen
in de eerste plaats het gevolg was van
de grote aanvoer van verse haring.
Zeven haringtrawlers v -den deze
beide dagen niet minder dan 11.000
kisten of 550 ton haring aan, die on
danks de warmte, tegen de maximum
prijs verkocht werden. Alleen enig;
partijen van minder goede kwaliteit
werden Maandag beneden de maxi
mumprijs verkocht. Door hun grote
vangsten maakten de haringtrawlers
grote besommingen. De vier boten, die
Maandag binnen waren, besomden ge
middeld bijna f 30.000. De totale vis
aanvoer op bride dagen bedroeg onge
veer 18.000 kisten ol 900 ton.
De snelle wederopbouw van het vis-
apparaat in IJmuiden blijkt niet alleen
uit het feit, dat zulke enorme hoeveel
heden gevangen kunnen worden, maar
ook daaruit, dat op elk der beide da
gen de gehele aanvoer gelost, gepast
en verzonden kon worden. De omzet
bedroeg Zaterdag en Maandag telkens
f 150.000.
Zij het met de grootste inspanning,
is de pootaardappeloogst in veilige ha
ven gebracht. De plaatselijke commis
sies van de Stichting voor de Land
bouw hebben een belangrijke bijdrage
geleverd bij de organisatie en de uit
voering dezer oogstwerkzaamheden.
Het zal de landbouw ongetwijfeld vol
doening schenken te weten, dat het tij
dig bergen van de pootaardappeloogst
en de handhaving van de CAO, mede
dank zij de werkzaamheid van het be
drijfsleven zelf, vrijwel overal is be
reikt.
Op de daarvoor vastgestelde data
waren de arealen met pootaardappelen
gerooid. De 30ste Juli werden dan ook
alle militairen, alsmede de jeugdigen
en gedetineerden aan de oogstwerk
zaamheden onttrokken, aangezien de
resterende werkzaamheden door arbei
ders konden worden verricht.
Reeds thans echter treedt de be
hoefte aan arbeidskrachten weer op
b.v. in de Wieringermeer, waar een
begin is gemaakt met het binnenha
len van de graanoogst.
ENGELAND NIET ACCOORD
MET SOVJET-VOORSTEL.
Groot-Brittannië zal de Sovjet-rege
ring mededelen, dat het zich niet kan
verenigen met het Russische voorstel,
dat de ratificatie van de eerste vijf
vredesverdragen door de Grote Vier
litgesteld moet worden tot na de rati-
ïcatie door de voormalige vijandelij
ke staten zelf.
Tijdens de gevechten in Indië is her
haaldelijk bericht, dat de troepen dei-
Republiek het systeem der „verschroei
de aarde" hebben toegepast, kampongs
in de -s hebben gelegd, plantages en
fabrieken hebben vernield en stads
wijken in brand hebben gestoken.
Vooral de Chinese bevolking heeft het
hard te verduren gehad. Talrijke Chi
nezen zijn omgebracht of geplunderd,
zodat de Chinese minister van buiten
landse zaken een protest tegen dit ge
welddadig optreden door een bedrei
ging met het zenden van eigen troepen
vergezeld heeft laten gaan. De schade
die door deze strijdmethode aangericht
werd moet aanzienlijk zijn. O.a. is de
stad Malang, volgens berichten uit Ba
tavia, grondig vernield en herschapen
in een woestenij. Ook grote voorraden
voedsel en grondstoffen zijn hier en
daar op zinneloze wijze moedwillig
vernield. Dat het hiertoe komen zou
was te verwachten toen de republikei
nen te Djokja de tactiek van de „ver
schroeide aarde" als uiterste middel
van verzet in uitzicht hadden gesteld.
Zij zullen te laat beseffen, dat het sy
steem der moedwillige verwoestingen
zich tenslotte tegen de inlandse bevol
king zelf heeft gekeerd.
Het heeft in een land als Indië geen
enkel strategisch belang. Het heeft dit
ook elders nauwelijks nog. De Russen
hebben het tegen Duitsland en reeds
in de Napoleontische tijd tegen Frank
rijk toegepast. In het onherbergzame
Rusland met zijn fel-koude winter#,
met zijn vèr uiteeniiggende bevolkings
centra en slechte verbindingswegen
konden plaatselijke verwoestingen voor
een leger als dat van Napoleon, dat los
van het eigen land optreden moest en
op proviandering uit het veroverde ge
bied aangewezen was, noodlottig wor
den. Maar het systeem heeft de opmars
der Duitse legers niet meer, of nauwe
lijks kunnen vertragen. De moderne
oorlogs-techniek en de motorische trac
tie maken een leger betrekkelijk onaf
hankelijk van een plaatselijke toestand.
Het strategisch voordeel dat een terug
trekkend leger verkrijgen kan van
eigen plaatselijke vernielingen weegt
niet op tegen de economische schade
welke het de eigen bevolking, en dus
ook zichzelf, berokkend blijkt te heb
ben als de strijd eenmaal ten einde is
gebracht.
Het sy teem der verschroeide aarde
treft tenslotte het gevoeligst hen die
voor hun bestaan op die aarde aange
wezen zijn. Het vernielen van fabrie
ken en plantages is voor de onder
nemers uiteraard eer gevoelige slag,
maar die slag raakt in werkelijkheid
allereerst de inlandse bevolking welke
voor haar arbeid en broodwinning op
die fabrieken en plantages aangewezen
is. Wie de leus der verschroeide aarde
aanheft zet het mes in eigen vlees. Het
is een wanhoopsdaad zoals zelfmoord
een wanhoopsdaad is en al kan men
een dergelijk vandalisme begrijpen van
oandeloze, ongeorganiseerde benden, 't
talt minder gemakkelijk te veront
schuldigen w meer hc wordt gepro
clameerd en toegepast door een rege
ring die de verantwoordelijkheid voor
het welzijn van de eigen bevolking
draagt en die tot op zekere hoogte ook
verantwoordelijk is tegenover het bui
tenland. dat de grondstoffen en produc
ten welke vernietigd zijn broodnodig
heeft.
Heel de wereld ziet hunkerend naar
deze grondstoffen uit en men mag ver
wachten dat Amerika wanneer het ons
straks als bemiddelaar tussen Djokja
en Den Haag zijn „goede diensten" be
wijst en de verwoestingen welke aan
gericht zijn waarnemen kan, de strijd
methode der republikeinen scherp ver
oordelen zal.
U.
Een overzicht van de zitting van de Veiligheidsraad tijdens de behan
deling van de Indonesische kwestie.