M0NIC4
Politieke reportages van
Zwitsers journalist
WAAROM DE TOTO NIET
TERUG?
„ERLEBTE WELTGESCHICHTE"
De achtergrond der
EEN T WEE-DRIE-AF
Wij luisteren naar
Prijzen Staatsloterij
Als Rheumatische pijnen
U het leven vergallen
Schip der eenzaamheid
vaart uit
Wij spelen Bridge
DE PAMPUS-PIRAAT "oor J. D. VAN EXTER
FEUILLETON
Verloofd.
oorlogsgebeurtenissen
By de vele oorlogsliteratuur,
die ons nu zo nu en dan wel eens
de verzuchting doet slaken „nu
alstjeblieft eens iets, dat niet over
de oorlog gaat" net als bij de
film overigens is een enkele
maal wel eens een boek, dat ons
treft en dat we gaarne ter hand
nemen. Tot deze, overigens be
trekkelijk schaarse boeken be
hoort Walter Bosshard's „Erlebte
Weltgeschichte".
Geen oorlogsgeschiedenis in de ge
wone zin van het woord, geen roman,
geschreven door iemand, die zich de
gelegenheid om iets interessants over
deze fel bewogen jaren te schrijven,
niet he<;ft willep laten ontglippen
Eigenlek niets r..eer dan oen flink brok
journalistiek. Maar dan journalistiek
van de bovenste plank.
FIJNE NEUS!
Walter Bosshard van de „Neue
Zürcher Zeitung" is trouwens een
journalist van internationaal formaat,
een reporter, die de gehele wereld
heeft bereisd en daarbij blijk gaf een
ftjne neus te bezitten, welke het hem
mogelijk maakte telkens weer juist
daar op te duiken, waar inderdaad iets
te „beleven" viel.
Wanneer de oorlog uitbreekt in
September '39, is hij juist aan de
Pools-Roemeense grens en wanneer de
Duitsers de Balkan veroveren, trekt
hij met de geallieerden mee terug.
Nieuwe reizen brengen hem in Pales
tina, Syrië en Iran juist wanneer de
spanning daar haar hoogtepunt heeft
bereikt. Wanneer Rommel voor de
poorten van Alexandrië staat, is Boss
hard in Cairo, waar'hij ten slotte weer
kans ziet om met Sir Stafford Cripps
per vliegtuig naar Brits-Indië te rei
zen, wanneer deze daar zijn befaamde
pogingen tot het vormen van een
Brits-Indische regering gaat onderne
men.
Vandaar naar het frontgebied rond
Tsjoen King is maar een klein „uit
stapje" voor deze globetrotter, waar
bij hjj op de terugreis nog het Bir-
maanse front bezoekt en daarna de
R.A.F. in de Lybische woestijn, om ten
slotte via de Belgische Congo zfln
weg naar Amerika te vinden, het ar
senaal der democratieën" zoals hij het
in zijn boek noemt.
In uitermate boeiende reportages en
interessante gesprekken met de be
langrijkste diplomaten en militaire
leiders, vertelt hij van de dingen, die
ons in deze jaren allemaal zo intens
hebben bezig gehouden en vooral ook
van de achtergrond der gebeurtenis
sen, die voor de meesten onzer steeds
verborgen bleef. Veel, wat tot dus
ver duister en onbegrijpelijk bleef,
komt hierdoor in een scherper licht te
staan.
Als voorbeeld van deze werkelijk
uitstekend geslaagde reportages ge
ven wij ten slotte nog iets weer van
het merkwaardige gesprek, dat Walter
Bosshard op 9 Januari 1942 voerde
met de Duitse ambassadeur in An
kara, Von Papen, ten einde deze na
het intreden van Japan en Amerika in
de oorlog te polsen over de mogelijk
heid van een accoord.
GESPREK MET VON PAPEN.
Bosshard bracht tjjdens dit onder
houd de geruchten ter sprake, volgens
welke Von Papens aftreden te ver
wachten zou zijn, en wees er op, dat
deze in bepaalde kringen werd be
schouwd als de vertrouwensman van
het Duitse leger en de Generale Staf.
Maar ziet U op het ogenblik geen
mogelijkheid om tot een vergelijk te
komen?
Onze tegenstanders spreken voort
durend van vernietiging van het Duit
se volk, wierp Von Papen tegen. Een
Russische strafexpeditie naar de Rijn
Oorlogspropaganda
Dat moet U niet geloven. Voor on
ze tegenstanders ligt de enige mogelijk
heid voor een opmars naar Europa in
het Russische front. Al het andere als
landingen op Sicilië of in Noorwegen
is niets meer dan fantastische onzin..
Von Papen zal op dat moment niet
vermoed hebben, dat zijn fantasie zelfs
nog tekort schoot om zich ook maar
een voorstelling te maken van de waar
lijk fantastische landingsoperaties,
waartoe de geallieerden werkelijk in
staat zouden blijken.
Engeland levert Europa aan de
Bolsjewieken uit omdat zij altijd Brits
en nooit Europees denken. De Ameri
kanen zullen het niet verhinderen want
die bezitten een wereldrijk, waaraan ze
voldoende hebben. Die hebben Europa
niet nodig! De Engelsen ondersteunen
de Roden, omdat zij belang hebben bij
een verzwakt continent. Als men ons
maar eens begrijpen wilde. Wij willen
de volken niet onderdrukken!
En Nederland, België, Noorwegen,
Denemarken en Polen?
Dat zijn oorlogsmaatregelen. We
kunnen Holland en België niet ontrui
men, omdat de Engelsen ons dan in de
rug zouden aanvallen.
Bosshard zinspeelde op de mogelijk
heid, dat Engeland bereid zou zijn tot
een compromis wanneer andere leiders
de „Partei" zouden vervangen, maar
ook daarmede had hij weinig succes.
Wie zou Duitsland na de oorlog
aan 't goud helpen om weer grondstof
fen te kunnen kopen? Engeland niet en
Amerika beslist ook niet! We moeten
Midden-Europees Rusland blijven be
heersen om in leven te blijven
Op dit moment was het Bosshard
duidelijk, dat zijn pogingen zonder suc
ces zouden blijven. Hij maakte nog de
opmerking, dat menige kwestie op te
lossen zou zijn, wanneer de Nazi's wat
minder arrogant optraden.
Prefereert u dan de Engelse arro
gantie? was Von Papens tegenvraag.
En bovendien is, aldus Bosshard,
de oorlog voor Duitsland reeds verloren
nu Amerika in de oorlog is getreden.
Men zou verwachten, dat Von Papen
tegenover een dergelijke opmerking
min of meer zou losbarsten. Maar zijn
antwoord klonk bijna moedeloos: „Ik
heb ook altijd gehoopt, dat Amerika
buiten de oorlog zou blijven".
Ten slotte wees Boshard er op, dat
Von Papen als leider van de Duitse
Katholieken wellicht de aangewezen
persoon zou kunnen zijn om voor Duits
land nog een uitweg te vinden. Maar
ook dat maakte weinig indruk.
De Katholieken staan achter de
partij en Duitsland loopt niet meer in
de val van 1918. Als wij nu Hitier zou
den wegjagen zoals toen de Keizer, zou
er alleen maar een iets veel ergers dan
Versailles komen.
O—
Het onderhoud duurde meer dan een
uur en Bosshard bracht een uitgebreid
rapport uit aan de Belgische en Neder
landse gezant in Ankara, die hem tot
deze bemiddelingspogingen hadden aan
gespoord. Het was mislukt. De oorlog
moest tot het bittere einde worden uit
gevochten
Momenteel vertoeft in ons land de Belgische minister van Arbeid en Sociale
Voorzorg Z.Exc. L. E. Trochet voor het ondertekenen van een verdrag,
houdende de wederkerigheid van alle sociale verzekeringen in beide landen.
De Belgische minister ondertekent het verdrag.
groote tube 45 ct.
Flinke tube 30 et., zeer<
Woensdag 3 September
HILVERSUM I (301 mgeeft nieuws
om 7, 8, 1, 7, 8, 10.30 uur. KRO:
7.45 Hobo-kwartet; 8.15 Pluk de dag;
9.00 Pontificale Hoogmis. NCRV:
10.00 Leger des Heils-muziek; 10.15
Morgendienst; 10.45 Orgelspel. KRO
11.00'Zonnebloem; 11.45 Viool en piano;
12.03 Orgel en zang; 12.33 „Fantasia";
1.20 Welk boek? NCRV: 2.40 Voor
de vrouw; 3.00 Clavecimbel; 3.30 Ge
mengd Omroepkoor; 4.00 Bijbellezing;
4.45 Vioolsolo; 5.15 Gioconda-ensemble
6.00 Piano-duo; 7.15 Willem Pijper-her
denking; 8.15 Werken van Grieg; 9.15
Liederen van Grieg; 9.50 Met band en
plaat...; 10.45 Avond-overdenking; 11.-
Lichte avondklanken.
HILVERSUM II (415 m) geeft nieuws
om 7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur. AVRO:
7.15 Ochtendgymnastiek; 7.30 Piano en
Orkest; 8.15 Operette-fragmenten; 9.15
Morgenwijding; 9.35 Arbeidsvitaminen;
10.30 Van vrouw tot vrouw; 10.35 Leon
Goossens, hobo; 11.00 Vergeet u het
niet?; 12.00 Vierhandig pianospel; 12.37
Metropole-orkest; 1.15 De Papavers;
1.45 Opera-aria's; 2.20 Kamermuziek;
3.Voor zieken en gezonden; 4.05 Re
prises; 5.U kunt het geloven of niet;
5.30 Pierre Palla, orgel; 6.30 „Skymas-
ters"; 7.15 Aeolian-sextet; 8.C3 Over de
najaarsbeurs; 8.15 Les gars de Paris;
8.40 Cadeautjes voor de dochter; 9.ÏÏ5
Radio-Philharmonisch orkest; 10.15
Hoe was uw vacantie?; 10.50 Love
songs.
Het drafseizoen is in volle gang.
Bü de start davert een gramofoon
de bekende woorden: „klaar ma
ken, op uw plaatsen, één, twee,
drie, af!"
De starter dompt de vlag, een
onzichtbare hand trekt vliegens
vlug het lint weg. Draaiende paar
den schieten pijlsnel recht vooruit,
elkaar de zege bekampend.
Met gespannen aandacht volgt de
rusteloze menigte met argusogen
de strijd.
DE TOTALISATOR
Het geluid van het belletje even voor
de start is verstomd. Met het belletje
verdween de toto die in de bezettings
tijd werd ingevoerd. Bookmakersna
men hun oude plaats weer in. De ba
nen zijn weer een druk vertier armer
geworden. Alleen de echte liefhebbers
komen nog, waarvan de draverijen nu
eenmaal niet kunnen bestaan. Neder
land is een van de weinige landen,
waar een wedapparaat bij courses ver
boden is.
Landen als de Scandinavische, Indo
nesië en de Sovjet-Unie, evenals onze
buurlanden kennen een totalisator.
Vóór de oorlog ging het beste dravers-
en renmateriaal naar Belgir-hc drave
rijen. Ook vele landgenoten bezochten
deze courses, daar was een gokje te
wagen. De Nederlandse paardensport
had een harde dobber om staande te
blijven, goede buitenlandse vaderpaar-
den voor de fokkerij konden niet wor
den aangekocht.
LEVEN IN DE BROUWERIJ
Een harddraverij met toto trekt meer
bezoek. De inkomsten zullen niet zo
groot zijn als tijdens de oorlogsjaren.
Het bezoek zal groter worden dan des
tijds, toen razzia's de rijen der belang
stellenden dunden. Ook de onkosten
zullen lager zijn. Hoge i omsten zijn
noodzakelijk om de nog altijd hoge
kosten te kunnen bestrijden. Tal van
verenigingen kunnen zonder subsidie
uit een fonds, dat doo de toto ge
vormd wordt, blijven draaien.
Vijftien procent van de inzet van de
toto gaat naar de fiscus, paardenstam
boeken, draverijverenigingen, eigenaar-
en pikeurorganisaties. Zelfs het in fi
guurlijke en letterlijke zin kleine Shet-
landstamboek ontving nog subsidie,
hoewel dit paardenras, evenmin als het
koudbloedpa rd, invloed heeft op het
fokken van dravers.
TOTO NOODZAKELIJK
Waarom wel een staatsloterij en geen
goed geredigeerd toto-apparaat? Book
makers geven u hoogstens 100 pet
winst, de totalisator geeft naar gelang
de totale inzet, uw gul 'en desnoods
duizendvoudig terug. Uitbetalingen,
tien keer groter dan de inzet, waren
heel gewoon. De mooie draf- en ren-
soort gaat zonder wedapparaat ten
Ie. Nog steeds drijft ze de in-
stenresten uit de oorlogstijd.
Paardenminnend Nederland ziet reik
halzend uit naar d fe verwachten be
slissing van de 'I Kamer: al dan
niet een totalisato.
KAREL KRIKKEN.
501e Staatsloterij, 5e klasse, 13e lijst.
1000.— 7615
400.— 9830
200.— 5450
100.— 1529
16051
13404
14294
14326
2241
16211
15220
18936
14920
19047
20887
21536
15178
19059
dan is het hoog tijd een Krusehen-kuur
te beginnen. Iedere morgen de kleine
dosis Kruschen doet wonderen. In thee
proeft ge er niets van, maar de welda
dige werking doet zich spoedig voelen
Kruschen staat bekend om zijn stimu
lerende invloed op de bloedzuiverende
organen. Die doen dan Uw bloed weer
krachtiger circuleren, onzuiverheden
kunnen zich niet meer vastzetten, ze
worden regelmatig afgevoerd en zo
neemt Kruschen de oorzaak weg van
die slopende rheumatische pijn. Weifel
niet langer; begin Üw kuur dadelijk.
Vraag Kruschen Salts bij Uw Apotheker
of Drogist.
(Ingezonden mededeling)
(Van onze speciale verslaggever)
Acht en vijftig Nederlanders zullen
om de maand drie weken in de barre
Golf van Blscaye In een rayon van
tien mijl in het vierkant de interna
tionale „weerwacht" betrekken. Ge
lukkig heeft dat niets met „weer
macht" te maken, al ls het enige Ne
derlandse schip, dat met allerlei weer
kundige-, radio- en radarinstrumen-
ten is opgetuigd, een oude Ameri
kaanse oorlogsbodem, die ons land
erg goedkoop heeft kunnen overne
men voor het mooie doel. Op 11 Sep
tember stevent de „Cirrus" de oceaan
op en hoopt de stoere kapitein J. P.
Groen te bewijzen, dat Nederland ook
in de ergste stormen op post blijft
en onder de 13 uitgezonden weer-
schepen (Amerika beheert er 7 en 1
tezamen met Canada, Engeland 2 en
1 tezamen met Noorwegen en Zwe
den, Frankrijk 1 en Nederland met
België samen 1) een uitstekend fi
guur slaat. Door deze nieuwe obser
vaties op de zeeën en oceanen wordt
allereerst de luchtvaart enorm ge
diend, zullen de weerberichten heel
wat betrouwbaarder worden en zal
daarbij hulp aan in nood verkerende
schepen en vliegtuigen veel sneller
mogelijk zijn.
Wij hebben dezer dagen met d6
„Cirrus" een tochtje buitengaats ge
maakt en een indruk gekregen van
het leven, dat de schepelingen en de
weerkundige waarnemers wacht op
de veelal eenzame oceaan-golven.
XXXIX.
Misschien wilt gij het volgende spel
eens aandachtig naspelen. De kaartver-
deling was als volgt:
P.nnvriabt R.D-P
IS
NAAR HET ENGELS
VAN BERTA RUCK
DOORs J. JUR1SSEN
68.
Ik heb altijd horen zeggen, dat je
buiten gemakkelijker verliefd wordt
dan in een stad. In een stad komt
iemand er zo licht toe, om te denken,
dat het enige, wat waarde heeft, is,
vooruitkomen in de wereld en geld
maken; maar buiten chijnt alles uit te
nodigen tot een wandeling met z'n
tweeën en ons toe te roepen, dat liefde
het enige is, dat waarde heeft voor de
mens. Elk stel blauwe vljnders, dat
wij in de duinen tegenkomen, elke zee
anemoon, die haar rose armen uit
strekt naar het opkomende water her
innert er ons aan, maar het meest van
alles spreekt die gouden brem er ons
van, die hier overal in het rond bloeit.
zÜn letterlijk golven van goud, die
wij hier overal zien.
„Het is een geluk, dat de brem juist
in bloei staat", merkte Theo van «nor
gen op aan het ontbijt. „Ik denk dat
geëngageerde mensen het liefste zijn,
waar veel brem is".
Haar broer en ik keken elkaar eens
aan over tafel en wisselden een vro
lijke blik.
Zij dacht ons te plagen, door ons te
herinneren aan de oude aardigheid
van een kus tussen de brem.
Wij behoeven ons maar alleen te
herinneren, hoe weinig zij vermoedt,
dat de enige kus, die haar broer mij
ooit gegeven heeft, die verplichte kus
was ter gelegenheid van oom Alberts
bezoek, en het lachen dus aan onze
zijde is.
„Je behoeft niet te lachen, Billy",
voegde Theo er aan toe. „Je weet best,
dat je uit je humeur bent omdat je
Nancy niet voor je alleen kunt houden
vanmiddag, nu die mensen komen".
Ik had nog niets gehoord van be
zoek, want ik was die morgen wat laat
beneden gekomen. Ik had niet zo goed
geslapen als anders, 's Nachts had het
water bij het opkomen van de vloed
wel wat harder geklotst tegen de rot
sen dan gewoonlijk. Daarna had de
volle maan zo'n prachtige, witte glans
in mijn kamer en over mijn bed ge
worpen, dat ik niet weer in slaap kon
komen, maar uren lang had liggen
woelen tussen de grove lakens en aan
allerlei had moeten denken.
Eerst was het Cicely in Marconi
Mansions....
Toen waren het Smithie en haar
jeugdige vriend. Zij leverden niet 't
bewijs dat de mensen buiten eerder
verliefd worden. Ik zag in gedachte
weer dat kruispunt bij de Bank, met
al die motorbussen en midden tussen
die schare van mensen, de twee bloed-
aïme, jeugdige gezichten, die zo straal
den, alsof zij zich in de eenzaamheid
van het Paradijs bevonden.
Daarop had ik weer aan een school
vriendin van me gedacht, die nu goed
en wel getrouwd is, maar die indertijd
beweerd had, dat een engagement zo
ongezellig was met dat telkens terug
kerende afscheid nemen van de per
soon, van wie je het meeste hield.
Eindelijk dacht ik aan het verschil
tussen dat soort engagement en de
overeenkomst tussen Billy Waters en
mij zelf, die nu veranderd is in zo'n
prettige vriendschap III»
Het eind was geweest, dat ik weer
ingedommeld was, nadat Blodwen mij
geklopt had, en dat ik het laatste van
allen aan het ontbijt was geweest.
„Wie komt er, Billy?" vroeg ik. „Je
oom Albert?"
„Neen geluk ik bedoel hij niet"
zei Billy. „Een paar Fransen, die je
nog niet ontmoet hebt. Zij gaan het
hele Noorden van Wales door met hun
auto. Ik heb met hen nog al veel te
maken gehad in zaken".
„En zij begon Theo, maar kwam
niet verder, daar haar broer vervolg
de:
„Ik heb juist bericht gekregen van
hen. Zij zijn in Holyhead op het ogen
blik en dachten ons vanmiddag even
op te zoeken. Wij kunnen dus van
middag ons plan, om de houten vrouw
op te schilderen voor juffrouw Ro
berts, niet volvoeren. Misschien kun
nen we het nu vanmorgen wel klaar
spelen. Het is een goed ding, dat ik
gisteravond die verf al gehaald heb
bij de wagenmaker. Ga je mee Nan
cy? Als je tenminste klaar bent".
„Blanche en ik denken niet mee te
gaan", zei Theodora afgemeten.
„Doen jullie het heus niet, als jullie
niet gevraagd worden?" zei haar broer
lachend en greep naar de verfpotten
die buiten de deur stonden.
Hij gaf mij er een te dragen, teza
men met de verfkwasten en nam zelf
de twee andere.
„Nu, "tot ziens dan allemaal!"
„Kom hier, Cariad, kom hier!" riep
Blanche, maar de kleine witte hond
sprong ons vrolijk vooruit over de la
ge duinen naar de klip, waar de Ro
bertsen een vlaggestok en de houten
vrouw gezet hebben.
Die houten vrouw was het voorste
venbeeld van de Gladys Pritchard, die.
zoals juffrouw Roberts ons vertelde,
vele jaren geleden In de baai vergaan
was. Da naam was die van het meisje
van de eigenaar, van Zijn cariad zoals
zij het noemde, en de gelijkenis was
bijzonder goed.
„Ze moet mooi zijn geweest", dacht
ik de eerste keer, dat ik de klip be
klom.
Niettegenstaande het beeld meer
malen opgeverfd was, had de mooie
vorm van de ogen en van de kleine
kin niets verloren. Het had een jakje
aan met een schoot en schouderrepen
en epauletten en een klein hoedje op
met een vlerk.
C'ordt vervolgd
S.
H.
R.
KI.
b-9-7
b-8
9-8-2
h-v-b-10-6
a-h
a-9-7-4-3-2
4
a-7-4-2
S.
H.
R.
KI.
v-10-8-5-3-2
h-6
6-4
v-10-5
h-v-b-10-6
8-5-3
S.
H.
a-7-5-3
KI. 9
NZ. waren op dit spel gekomen tot
een contract van 6 schoppen. Dit con
tract is te hoog. Maar de wijze, waarop
Zuid het speelde, eiste toch heel bij
zonder tegenspel om de 6 sch. down te
krijgen. West kwam op met klaver heer.
Ie slag: West: kl. heer-kl. aas-kl. 3-
kl. 9.
2e slag: Noord: kl. 2-kl. 5-troef 2-kl. 6.
3e slag: Zuid: harten heer-harten 8-
harten 2-harten 5.
4e slag: Zuid: harten 6-boer-aas-10.
5e slag: Noord: harten 3-vrouw-sch. 3-
ruiten 2.
West mocht in deze 5e slag niet over
troeven, omdat dan, wat deze ook na
speelde Noord of Zuid van slag zou
komen, de troeven er zou uithalen (met
aas-heer) en de vrije harten zou na
spelen.
6e slag: Zuid: ruiten aas-8-4-6.
7e slag: Zuid: ruiten 3-9-sch. heer
ruiten 10.
8e slag: Noord: klaver 4-kl. 8-sch. 5-
kl. 10.
En nu komt de 'belangrijke situatie.
9e slag: Zuid: speelt ruiten 5-West kl.
boer-Noord: sch. aas en Oost: ruiten
boer. Noord: dan klaver 7, die Zuid
met de 8 troeft. West bekent klaver.
Zuid: ruiten 7, West moet introeven en
asarna van boer-9 naar vrouw-10 van
schoppen spelen.
Maar in de 9e slag had West niet
klaver boer moeten bijspelen, maar
troeven met sch. 7. Noord sch. aas-Oost
ruiten boer. Noord kl. 7. Oost troef.
Zuid troef 8, West kl. boer. Speelt
Zuid dan ruiten 7, dan laat West die
lopen naar de ruiten heer van -Oost en
speelt Zuid sch. vrouw, dan West sch.
9 en de twee laatste slagen zijn voor
O.-W. in sch. en klaver of ruiten en
schoppen.
Het is zeer moeilijk. Men ga dit aan
dachtig na vanaf de 9e slag. Volgende
week weer een spel ter overdenking.
föiLssr.Zt:
Voor het Britse consulaat in New-York hield een aantal Amerikanen een
betoging tegen de maatregel, die de Engelse regering heeft genomen ten
aanzien van de „Exodus" Joden, die zoals men weet, niet in Palestina
werden toegelaten en op transport naar de Britse zóne in Duitsland gesteld
zjjn.
