Het regentschap van Prinses Juliana r ■éBÊm WOONRUIMTEWET 1947 Zaterdag 4 Oct. 1947 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN lste Jaar«ans No 4 Het verloop der procedure Vereenvoudiging der bonkaarten Amerika verwacht een crisis Doodstraf geëist tegen Jodenophaler IJllll Jappl KHl ONS NIEUWE STRIPVERHAAL De Pampus-Piraat TERRA INCOGNITA V. Regering legt aardappeivoorraad aan Hertogin van Windsor niet welkom Bon voor spijsolie inleveren Weerbericht België is het Amerika van Europa Mr. Oud uit de P.v.d.A. Het consulaire rapport in de Veiligheidsraad Commissie van Drie spoedig aan het werk BUREAU: VOORDAM 9, ALKMAAR TELEFOON ADM. 3330 REDACTIE 3903 RIDDERSTRAAT bic. OUDEGRACHT TEL. RED. 3274 ADMIN. 3971 Giro 187294 Dir.: J. Bijlsma DAGBLAD VOOR MM TARIEVEN: Advertenties: 16 cent per millimeter. Familieberichten 20 cent per millimeter. Vraag en Aanbod tot 15 woorden 1.elk woord meer 5 ct., uitsluitend con tant. Abonnementen: 1.30 per maand, 3.90 per kwartaal Naar aanleiding van het bericht, waarin wordt medegedeeld, dat H.M. de Koningin korte tijd rust zal nemen, kan nog worden opgemerkt, dat de mogelijkheid om de Koninklijke waar digheid tijdelijk te doen waarnemen door een regent, bij de grondwetsher ziening van 1922 in de grondwet is opgenomen. De grondwetgever is daar toe gekomen, in verband met de des tijds wel eens geopperde gedachtc- ener reis van H.M. naar Nederlands- Indië. Men heeft deze mogelijkheid in de grondwet ook opgenomen voor het geval de Koning een reis naar het buitenland zou willen maken, of de regering tijdelijk zou moeten neer leggen tot herstel van gezondheid. Het artikel, dat hierbij in het ge ding is, luidt: Het Koninklijk gezag wordt mede waargenomen door een regent, in geval de Koning krach tens een wet, waarvan het ontwerp door hem is voorgedragen, tijdelijk de uitoefening van het Koninklijk gezag heeft neergelegd. Over het ontwerp dier wet, welke tevens in de benoeming van de regent voor ziet, beraadslagen en besluiten de Staten-Generaal in verenigde ver gadering. Verwacht mag dus worden, dat bin nenkort een op dit artikel steunend wetsontwerp aan de Staten-Generaal zal worden aangeboden. Zoals uit de tekst van het artikel blijkt, is Prinses Juliana in tegenstelling tot het be paalde bij andere grondwetsartikelen, op regentschap betrekking hebbende in dit geval niet automatisch regen tes. Het wetsontwerp zal de aanwij zing van Prinses Juliana tot regentes De voorzitter van de Eerste Kamer roept de Staten-Generaal in verenig de vergadering bijeen. De behande ling, waaraan de gewone procedure van het onderzoekin afdelingen (zeven), het opmaken van een ver- bevatten. De thans in gebruik zijnde bonkaar ten voor voedingsmiddelen hebben aan leiding gegeven tot de klacht, dat deze niet voldoende overzichtelijk zijn. Op deze bonkaarten zijn de bonnen „Di versen", „Reserve", „3rood", „Vlees", „Boter" en „Melk" ten deze voorzien van dezelfde nummers. Het is geble ken, dat dit tot vergissingen aanleiding heeft geegven. Teneinde aan de bezwaren tegemoet te komen is thans een nieuw model bonkaart ontworpen, welke op 23 No vember a.s. in gebruik zal worden ge nomen. Op deze kaart komen bonnen .Algemeen", „Reserve", „Boter", „Vlees" en „Melk" voor, welke voor zien zijn van een doorlopende numme ring. Voor verschillende artikelen kan dus nimmer een bon met hetzelfde nummer worden aangewezen. In de provincies Noord-Holland, Zuid- Holland en Utrecht is bovendien op deze kaart op de vlees- en melkbonnen de opdruk „West" aangebracht. Hierdoor is het, wanneer, dit wense lijk zou blijken, mogelijk voor de bo vengenoemde provincies bonnen voor deze artikelen aan te wijzen, welke in de rest van het land niet geldig zijn en omgekeerd. Of een zodanige maat regel zal worden genomen, staat nog niet vast. Pap en Yoghurt 1 cent duurder In verband met de verhoging van de ^tg van 2 op 3 pct °P melk- F°™den zlJn meuwe maximumver- 3® n" V°°r pap en yoghwt vast gesteld. De nieuwe prijzen, welke op Zaterdag 4 October ingaan, zijn één cent per liter hoger dan de tot nu to» geldende prijzen. De prijs van con sumptiemelk blijft ongewijzigd. In de leidende kringen van het Ame rikaanse credietwezen verwacht men, dat in het tweede kwartaal van 1948 een inzinking in het zakenleven zal in treden. Een enquete onder de leden van dc New York Credit Association toonde aan, dat 80 pet van degenen, die de vragen beantwoorden, deze mening wa ren toegedaan. Deze verwachting omtrent een de pressie in het bedrijfsleven waren voor namelijk gebaseerd op het huidige hoge prijspeil, alsmede op het feit van de zeer grote voorraden der ondernemin gen. slag door ene commissie van rappor teurs enz. voorafgaat, zal weinig tijd behoeven te kosten. Volgens reglement van orde voor de verenigde vergade ring kan geen besluit worden genomen indien niet 76 leden aan de stemming- deelnemen. Is het wetsontwerp wet geworden, dan zal Prinses Juliana in een ver enigde vergadering der Staten-Gene raal beëdigd worden. Zij legt de eed of belofte in handen van de voorzitter af. REEDS A.S. WOENSDAG AFDOENING. Naar het A.N.P. verneemt, is het, wetsontwerp in zake de tij delijke neerlegging van het ko ninklijk gezag door H.M. de Koningin de Raad van State reeds gepasseerd, zodat de indiening bij de Tweede Kamer, ter over weging van de verenigde vergade ring der Staten-Generaal zeer spoedig, waarschijnlijk reeds Maandag a.s. te wachten is. De beide Kamers der Staten- Generaal zouden telegrafisch bij eengeroepen worden voor een verenigde vergadering op Woens dag 8 October, des middags te 1 uur. Het ligt in de bedoeling doch uiteraard is de verenigde vergadering autonoom het wetsontwerp nog dezelfde dag geheel af te doen. De indiening bij de Tweede Ka mer berust op artikel 113 van de Grondwet. Na een zitting van ruim acht uur heeft Mr. M. H. Gelinck, procureur fiscaal aan het Amsterdamse Bij zonder Gerechtshof de doodstraf ge- eist tegen de 47-jarige voormalige agent van politie te Amsterdam, Sam Oly. Reeds enige maanden na de capitu latie trad hij toe tot de N.S.B., voor welke beweging hij reeds voordien grote sympathie had. Spoedig volgde zijn overplaatsing naar de „Zentralstelle für Jüdische Auswanderung", waar hij eerst administratief werkzaam was, late - als jodenophaler. Weer is de Lange ontkomen! De man die zo'n belangrijke rol speel de in de Waterdemon-bende en die de chef terzijde stond bij het volvoeren van diens lugubere daden op het eiland Pampus is ten tweden male aan de greep der gerechtigheid ontsnapt. Ons ver haal: is daarmede ten einde. Wat gaat de Lange doen? In hoe verre is hij op de hoogte van de atoomgeheimen, die de chef ge stolen heeft? Zal Rikki Visser, de assistente van inspecteur Barend- se, die met dit moedige meisje de beide aarts-schurken menigmaal in het nauw wist te brengen, haar normale gedaante terugkrijgen? Of heeft de geheimzinnige straling van de helse atoommachine van de chef voorgoed een dwergmensje van haar gemaakt? We weten het niet. Waar we echter wel zeker van zijn is dat inspecteur Barendse de strijd tegen de gevaarlijke elemen ten tot het bittere einde zal voort- zetten. Even zeker zijn we er van, dat onze samengebrachte lezersfami lies ons nieuwe stripverhaal: waarmede we in dit nummer be ginnen met spanning en genoe gen zullen volgen. Een gevaarlijk bandiet is ont snapt! Op naar TERRA INCOG NITA, het onbekende land, het land van avontuur! Naar de N.R.C. verneemt heeft de regering besloten een omvangrijke voorraad aardappelen aan te leggen. In de Vier Noordelijke provinciën is met de aankoop reeds een begin gemaakt. Het zou in het voornemen liggen een voorraad van maximaal 400 millioen kg te vormen. De regering is hiertoe overgegaan om bij eventuele stagnatie in de aan voer van voedingsmiddelen uit het bui tenland in elk geval iets achter de hand te hebben en om te voorkomen, dat bijv. op een bepaald ogenblik de voor menselijke consumptie geschikte aard appelen aan het vee, vooral de varkens, zouden blijken te zijn opgevoerd. De Hertog van Windsor keerde dezer dagen uit Frankrijk in Enge land terug ter afwikkeling van enke le persoonlijke aangelegenheden. In Hofkringen werd deze gelegenheid aangegrepen om nogmaals te verkla ren, dat geen invitatie voor de bij woning van het huwelijk van Prin ses Elisabeth was gezonden aan de Hertogin van Windsor. Een betrouwbare persoon' aan het Engelse hof werd door United Press de vraag gesteld, waarom niet een uitno diging gestuurd was als een geste, met een bijschrift aan de Hertogin per soonlijk gericht, waarin zij erop werd gewezen, dat haar aanwezigheid niet gewenst was wegens de antipathie van de Koningin-Moeder Mary. Hierop werd geantwoord: „Men kan nooit we ten. Wellicht zou zij hebben besloten toch te komen en hebben willen zien wat er dan zou gebeuren". vanz?'fsprekend blijft de Hertog er bij aan geen plechtigheid aan het Hof deel te nemen, zolang zijn vrouw niet welkom is. De Hertog kwam minder dan 24 uur nadat Prinses Elisabeth naar Schotland vertrokken was, in Londen aan. Het is derhalve niet waarschijnlijk dat hij zijn lievelings-nicht op deze reis naar Engeland zal ontmoeten. Daar hij voorts van plan is nog vóór 20 Novem ber, de dag van het koninklijke huwe lijk, naar Amerika te vertrekken, is het niet zeker of hij nog in staat zal zijn persoonlijk zijn gelukwensen aan te bieden aan de Prinses eh luitenant Philip Mountbatten. Gisteren werden in St. James Pa lace, dat gebouwd werd door Hendrik de achtste, de vader van de eerste Koningin Elisabeth, honderden huwe lijksgeschenken gesorteerd en uitge stald. Deze zullen vóór het huwelijk voor het publiek te bezichtigen zijn. Ondertussen wordt vernomen, dat de eeuwen-oude huwelijks-ceremonie van de Church of England gewijzigd zal moeten worden omdat de bruid troonopvolgster is. In plaats van te beloven, lief te hebben, respecteren en gehoorzamen, zal de prinses antwoor den: „lief te hebben, te respecteren en toegewijd te zijn", daar zij geen ge hoorzaamheid kan beloven aan een onderdaan. (United Press) 3 October Leidens Ontzet. Zoals elk jaar vierde Leiden deze dag weer op oud traditionele wijze. De burge meester van Leiden, Jhr. Mr. van Kinschot, was de eerste die het brood en de haring uitreikte. Het Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat zij, die op de bonnen KOI Algemeen, welke van 17 Au- gutus t.m. 13 September j.l. recht ga ven op het kopen van 120 gram spijs olie, geen olie hebben kunnen verkrij gen, deze bonnen tot uiterlijk 6 Octo ber a.s. in kunnen leveren b(j een detaillist. Bij een volgende verstrekking van olie zal alsnog op deze bonnen olie worden afgeleverd. Noorse zeelieden in staking Van officieuse Noorsezijde wordt ternomen dat een sitdown-staking van Noorse zeelieden in de haven van Bue nos Aires de eerste etappe is van een Noorse zeeliedenstaking over de gehele wereld, waartoe de plannen gemaakt zijn door de door de communisten be heerste Scandinavische zeeliedenbond, Op het ogenblik ligt op alle negen Noorse schepen in Buenos Aires het werk stil. Ongeveer 350 man zijn bij de staking betrokken. (United Press) Weersverwachting, geldig tot he denavond: DROOG WEER. Overdrijvende wolkenvelden. Droog weer. Ongeveer dezelfde temperatuur als gisteren. In het Noorden van het land: Matige Noordwestelijke wind. In het Zuiden: veranderlijke wind. In een rede heeft ae Belgische minis ter van Financiën Eyskens er op ge wezen dat België het enige land in Europa is dat fiscale ontlastingen op grote schaal heeft toegepast. Sedert twee jaar, aldus minister Eyskens, speelt België in Europa de rol van Amerika. Op dit ogenblik zijn wij voor meer dan 10 milliard crediteur van het buitenland en wij zijn de bankier van onze nabuurlanden. België heeft meer belang bij de hulp van Amerika aan de andere Europese landen dan aan België zelf, want België heeft er in de eerste plaats belang bij dat de landen die het omringen een grotere welvaart ver werven. Voor de staatsbegroting van 1947 werd het tekort op 10 milliard geschat, zo verklaarde de minister van finan ciën verder nog, doch als gevolg van het beleid van de regering zal dit te kort veel geringer zijn. De begroting 1948 zal het evenwicht moeten her stellen. Cholera in Egypte breidt zich uit In de laatste 24 uur werden 53 cho- lera-gevallen met dodelijke afloop ge rapporteerd, aldus het Egyptische mi nisterie van volksgezondheid. Verder werden 92 nieuwe positieve gevallen en 92 verdachte gevallen in de zelfde pe riode gemeld. Volgens de berichten verbreidt zich de epidemie en wordt Cairo ernstig bedreigd. Egypte heeft aan Amerika om levering van een mil lioen eenheden vaccine gevraagd. Naar het A.N.P. verneemt, heeft de burgemeester van Rotterdam, Mr. P. J. Oud, bedankt als lid van de Partij van de Arbeid. De order „staakt het vuren" in Indonesië is niet geheel geëerbie digd, aldus het voorlopige rapport der zes consuls, die een onderzoek naar deze kwestie hebben Ingesteld. In het rapport, dat door de consuls Maandag j.l. werd ingezonden en waarover de veiligheidsraad giste ren het debat opende, wordt gezegd: „De vorderingen van de Neder landse troepen tussen 30 Juli en vier Augustus waren wigvormig. Terwijl de hoofdmaeht der republi keinse troepen zich terugtrok, bleef een aantal manschappen tussen de wiggen achter. De Indonesische tactiek der ver schroeide aarde, met inbegrip van plundering, in het bijzonder van Chi nezen, werd tussen de wiggen ge ïntensiveerd. De Nederlanders beslo ten het gebied tussen hun wiggen te zuiveren en dit leidde tot voortdu ring der gevechten, met veronacht zaming van het „staakt het vuren". Dr. Evatt, de Australische mi nister van Buitenlandse Zaken, zei- de tijdens de behandeling van het rapport, dat, indien de toestand zo was als in het consulaire rapport werd beschreven, het duidelijk was, dat de order van de raad niet was nagekomen. Hij stelde een resolutie voor, waarin er op wordt aange drongen, dat de commissie van drie onmiddellijk met haar werkzaam heden begint. Deze resolutie werd door de Sov jet-afgevaardigde, Gromyko, gecriti- seerd. Gromyko zeide, dat de Neder landse regering de order van de raad had gehoond en dat zjj dit al leen kon doen, omdat zij de steun van „zekere regeringen" had. Hij ver klaarde, dat het consulaire rapport niet onpartijdig was en de ernst van de gebeurtenissen in Indonesië verkleinde. „De Nederlandse regering is in dit geval de aanvaller en heeft niet ge handeld volgens de beginselen van de V.N." Gromyko stelde daarop een nieuwe resolutie voor, waarin wordt gezegd: „De Veiligheidsraad acht het nood zakelijk, dat de troepen van beide partijen onmiddellijk worden terug getrokken op de stellingen, die ze vóór de militaire operaties bezetten". HOELANG NOG? De Nederlandse afgevaardigde, mr. E. N. van Kleffens, stelde de vraag: „Hoe lang zal het nog duren vóór het de gehele wereld duidelijk wordt, dat de republikeinse regering geen verantwoordelijke, vredelievende re gering is, die voor de vrijheid strijdt, maar een kleine groep van despoti sche mannen, die zich met hulp der Japannezen aan het Indonesische volk heeft opgedrongen en die zich onder scheidt door bruutheid jegens het weerloze volk, door kwade trouw en gemakkelijke beloften, die zij nooit, kan nakomen?" De Nederlandse afgevaardigde waarschuwde de raad opnieuw, dat, indien het Sovjet-voorstel zou worden aangenomen, dit zou betekenen, dat duizenden mensen aan de wraak der republikeinen zouden worden bloot gesteld en dat Nederland niet verant woordelijk kon zijn voor wat dan zou gebeuren. Hij zeide vervolgens, dat de gevech ten in Indonesië alleen voortduren, omdat de republikeinse troepen hun gewelddaden niet hebben gestaakt. Indien de republikeinen de order „staakt het vuren" respecteren, is er geen noodzaak voor zuiveringsopera ties. De raad nam tenslotte de Austra lische motie aan, met negen stem men voor, terwijl de Sovjet-Unie en Polen zich van stemming onthiel den. De Australische resolutie luidt: „De Veiligheidsraad besluit, dat het secretariaat-gene>raal der V.N. zal worden verzocht op te treden als de instantie, die de commissie van drie bijeenroept en de organisatie van haar werk op zich neemt, en be sluit vervolgens, dat de commissie van drie zal worden verzocht met de uiterste spoed met het waarne men van haar functie te beginnen". De raad ging vervolgens tot Dins dagmorgen 10.30 uiteen. plaatsen, dat men zijn medemens door deze daad kan bereiden. Misschien zijn we tè optimistisch, geloven we tè veel in de goede factor van het menselijk gevoelzo ja, dan hopen we slechts dat men niet zal aarzelen van de in deze wet ver strekte bevoegdheid gebruik te ma ken! AD INTERIM. Op de eerste dag van deze maand is een wet van kracht geworden, die ontstond uit nood en dus een nood maatregel is. Nood is geen prettig woord en de oorzaak en het bestaan van het huisvestigingsprobleem zijn zeer ernstige zaken, van direct be lang voor het welzijn van ons maat schappelijk bestel, daar het hier gaat om de pijler van ons volksbestaan: het gezin. Wij hopen dan ook in de eerste plaats van ganser harte, dat het bestaan van deze wet niet lang merkbaar zal zijn, wat slechts moge lijk is als het bouwen van woningen met energie en voortvarendheid, met werklust en het bewust weten van die grimmige nood wordt aangepakt. Over de woningbouw is veel ge zegd en geschreven en wij zouden er op onze beurt nog wel het een en an der aan toe kunnen voegen, doch la ten dat ditmaal achterwege. Wij wil len vertrouwen hebben in de instan ties, die hier hun zo dankbare taak te vervullen hebben met aan de top onze minister Neher. De moeilijkheden zijn ons bekend. Wij weten, dat er op het ogenblik niet eens gebouwd wordt om de normale behoefte te dekken, laat staan om een achterstand van 7 jaar plus een nog grotere verdwijning van woonruimte in te halen, doch kunnen slechts hopen, dat het gestelde ver trouwen worde bevestigd. Reeds eerder was bij een Koninklijk Besluit een maatregel van kracht ge worden, voortvloeiende uit de typi sche houding, die gekarakteriseerd kan worden met: Ik heb wat ik heb (woonruimte) en een ander (die er zo heel erg behoefte aan heeft) moet maar zien, dat hij het krijgt en wel: het vorderingrecht van het hoofd der gemeente. De heren burgemeesters hebben ge weten, dat dit besluit gekomen is. Vooral in kleinere gemeenten, waar het hoofd meer in direct contact komt met alle lagen van de bevolking, werd het oplossen van woonruimteproble men een der zwaarste taken of beter een der grootste zorgen van de bur gemeester. Wij hebben het een hunner onlangs nog horen zeggen: Je hebt een huis en honderd liefhebbers. Voor degene, aan wie je het huis toewijst ben je een beste man, doch de andere negen en negentig kijken je niet meer aan of erger: nemen een lelijk woord in de mond. De burgemeesters kunnen wat dat betreft nu gerust zijn. Zij zullen hun verantwoordelijkheid delen met de wethouders, terwijl het college ter zijde zal worden gestaan door een adviescommissie, bestaande uit per sonen, die op dit terrein in staat ge acht mogen worden en waardevol en objectief advies te kunnen verstrek ken. Hierbij zij het volgende opgemerkt: Ontzettend veel gevaren liggen in dat samenwonen verborgen. Talloze con flicten kunnen ontstaan, groeiend uit een kleine oorzaak, leidend tot huwe- lijksellende, gezinsellende en wanhoop, waar door beide partijen voor hun ver dere leven beroofd worden van het ge luk, dat dit leven moet dragen. Re geren is vooruitzien. En hier komen we weer bij de vorderende instanties. Men neme geen ondoordachte maat regel. Het is hier vooral de taak van de adviescommissie, die wat deze za ken betreft van het grootste belang moet worden geacht. Wij constateerden hierboven, dat de burgemeesters bij de verspreide ver antwoordelijkheid wat meer gerust kunnen zijn. Wat echter belangrijker en ten slotte het doel van de nieu we wet is, is dat nu ook voor de dui zenden en nog eens duizenden naar woongelegenheid zoekenden wat meer garantie wordt gegeven, dat zij zoveel als maar mogelijk is, en daarbij mqet men tot 't uiterste doortasten, gehol pen zullen worden. De jongste cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek geven een tekort aan van 340.000 woningen voor het gehele land, waarbij verder o.a. wordt vastgesteld, dat in onze provin cie 1 van de 10 huishoudens niet over een eigen huis beschikt, terwijl dat in Limburg zelfs 1 op de 5 is. Daarbij zijn dan nog niet eens de duizenden jonge mensen gerekend, die hun huwelijk van dag tot dag en van maand tot maand moeten uitstellen, omdat zij geen huis kunnen vinden. De nieuwe wet is er gekomen, omdat er nog wel woonruimte, zelfs veel woon ruimte is, die niet benut wordt of noodzakelijk benut behoeft te wor den. De mensen, die over deze woon ruimte beschikken, zullen wel nimmer hun bivak hebben moeten opslaan in een kippenhok of bunker of zich een ogenblik hebben ingeleefd in de gedachten, die woonruimtezoekenden koesteren, wanneer zij 's avonds van af de straat in een gezellig verlichte woonkamer blikken en zich daarbij slechts kunnen koesteren aan de warmte van hun plannen Ware dat wel zo, zij zouden er an ders over denken, een kloek besluit nemen en naar de plaatselijke huis vestingscommissie stappen om hun overtollige woonruimte beschikbaar te stellen. Laat men op het andere vlak van de weegschaal eens het geluk

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1947 | | pagina 1