Gooi hèt roer tijdig om I FEEST VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN Minder staatsuitgaven en een normale rente HHP diamant terug Truman waarschuwt het Amerikaanse volk Amerikaans vliegtuig brandend neergestort Critiek en hulde abonné's •beid ir-revue BUREAUX Administratie Voordam 9 - Telefoon 3320 Rldderitraat/hk Oudegracht Tel. 3971 Redactie Achterdam 20 - Tel. 2274 Dir.: J. Bijlsma Zaterdag 25 Oct le Jaargang no. 22 DieiLlD VOOR ALKMAAR TARIEVEN: Advertenties: 16 cent per millimeter. Familieberichten 20 cent per millimeter. Vraag en Aanbod tot 15 woorden 1.—, eik woord meer 5 ct„ uitsluitend con tant Abonnementen: 1.30 per maand, 3.90 per kwartaal Er bestaat verband tussen de grote Staatstekorten, de uitbreiding van de geldcirculatie, de inflationlstische tendenz, die hierdoor ontstond, de geringe spaarlust, de lage rente en het grote bedrag aan invoer. Dit verband wordt overduidelijk aangetoond in een kleine doch hoogst in teressante brochure van de „Stichting tot daadwerkelijke bestrijding van het inflatiegevaar", getiteld: „De les van de buren". Wjj zullen thans met onze eigen woorden enkele gedachten van die brochure weer geven, waarbjj wjj tevens de gelegenheid zullen hebben met enig cijfer materiaal het betoog te steunen. Het uitgangspunt voor Neêrlands moeilijke economische toestand vor men de geweldige behoeften van de Staat, die tot uiting komen in de te korten op de begroting en de goed koop-geldpolitiek. Zo men wellicht nog weet, zijn die tekorten voor 1948 door minister Lieftinck geraamd op 1,5 milliard, terwijl zij voor 1947 op ƒ2,1 milliard zijn geschat. Staatsschuld. Deze budgetaire tekorten leiden on herroepelijk tot een toeneming van de Staatsschuld. Deze ontwikkelde zich als volgt: 1905 ƒ1,12 milliard; 1920 2,82; 1930 ƒ2,72; 1939 ƒ3,98; 30 Juni 1947 ƒ22,8. Dit laatste cijfer wil zeggen, dat ieder lid van onze bevolking in feite een schuld heeft aan de Staat van ƒ2375. Doch deze tekorten leiden ook tot een stijging van de geldcirculatie. De volgende cijfers mogen dit onder strepen: Bankbiljettencirculatie op 6 Mei 1940 ƒ1.159.000.000; 8 October 1945 ƒ398.000.000 (na sanering); 7 Januari 1946 ƒ1.441.000.000; 2 Januari 1947 ƒ2.744.000.000; 20 October 1947 2.812.000.000. Lenen. Gjj zult vragen: Waarom? Wel, als er een tekort is moet de Staat lenen, want de belastingen zijn niet vol doende. Dit kan gedaan worden door langlopende leningen, zogenaamde obligaties, maar ook door kortlopende schatkistbiljetten. In beide gevallen neemt de schuld toe. De schatkistbil jetten worden echter aan de banken verkocht en veroorzaken daar ten slotte een vergroting van het girale bankgeld, dat, als de banken te krap in haar bankbiljetten komen te zit ten, door opvraging van haar depo sito's bij de Nederlandse Bank kan leiden tot een uitbreiding van de bankbiljetten circulatie. Schijnwelvaart. Deze sterke geldcirculatie (girale geld bjj banken plus bankbiljetten) veroorzaakt in ons land een schijn welvaart en wel omdat tegenover die geldmassa geen voldoende goederen staan. Waren de prijzen niet door de Overheid vastgesteld, dan zou on herroepelijk een inflatie ontstaan. Nu is er a.h.w. een permanent gevaar- voor inflatie, omdat deze zwevende koopkracht een uitweg zoekt en deze niet gemakkelijk kan vinden. Candidaten voor het Witte Huis Robert Alphonso Taft (senior), republikeins senator uit Ohio, heeft in een brief aan de voorzitter van de repblikeinse staatscommissie van Ohio medegedeeld, dat hij zich can- didaat stelt bij de verkiezingen in het komende jaar voor het presi dentschap van de Verenigde Staten. Taft's vader, wijlen William Ho ward Taft, is president geweest van 1909 tot 1913. Reeds eerder is bekend geworden, dat ook Harold Stassen, de voor malige gouverneur van Minesota, zich candidaat zal stellen.' Verder verwacht men hetzelfde nog van de republikeinen Thomas Dewey, gou verneur van New York, Earl War ren, gouverneur van Californië, ge- generaal Dwight Eisenhower, Arthur Vandenberg uit Michigan. Kouder Matige, later in het Noor delijke gedeelte van het land krachtige wind uit Oostelijke richtingen. Aanvankelijk nog plaatselijk nevel of mist, overigens zwaar bewolkt met hier en daar tijdelijke opklarin gen. Vrijwel overal droog weer. Kouder. Voor een deel zoekt zij haar weg op de aandelenmarkt en wij zien daar de beurswaarde van de effecten steeds meer stijgen: naast een wer kelijke verbetering van de waarde der ondernemingen zit hier onge twijfeld inflatievrees achter. Spaaronlust. Een gevolg van deze schijnwel vaart is venwel, dat de consump tie wordt geprikkeld en dat, mede door de prijsstijging, minder van het inkomen wordt gespaard. Dit laatste, die spaaronlust, wordt evenwel ook ten sterkste bevor derd door de lage rente (3 pet.) ten gevolge van de goedkoop- geldpolitiek der regering. Doch deze grote consumptiedrang heeft tevens de strekking de invoer uit het buitenland onnodig op te voeren (er is vraag naar aller hande artikelen) en de export te belemmeren, doordat een deel van voor het buitenland bestemde goederen binnenlands verkocht worden. Dus een steeds groter gebrek aan deviezen. Wij zien bijgevolg een rode draad lopen, welke begint bij de honger van de Staat en die via een grote Staatsschuld, hoge geldcirculatie en gedwongen lage rentevoet leidt tot een steeds dringender beroep op het buiten land om deviezen te lenen. 209 gesneuvelden 628 gewonden 16 vermisten Officieel is bekend gemaakt, dat de Nederlandse verliezen tussen 4 Augustus en 9 October bedragen 209 gesneuvelden, 628 gewonden' en 16 vermisten. ALGEMENE VERKIEZINGEN IN ZWITSERLAND. Zaterdag en Zondag zullen in Zwitserland de eerste algemene parlementsverkiezingen sedert het begin van de laatste oorlog worden gehouden. Er moeten 194 afgevaar digden in de nationale raad geko zen worden, die op hun beurt te zamen met de staatsraden, de leden van de bondsraad zullen kiezen, als mede de bondspresident voor het jaar 1948. De aftredende nationale raad bestaat uit 55 socialisten, 47 radicalen, 43 conservatieve Katho lieken, 23 afgevaardigden der boe renpartij, 8 liberaal-democraten, 6 democraten, 6 afgevaardigden van de enafhankelijke groep en 6 par tijlozen. DE BEHANDELING VAN HET „PLAN MARSHALL" IN EUROPA Bovenstaand schema brengt de lange weg, welke het Plan Mars hall heeft moeten afleggen, op originele wijze in beeld. De 16 landen dienen nu te wachten, tot dat het befaamde plan in het Amerikaanse Congres behandeld wordt. ATTLEE NAAR NEDERLAND. Naar het A.N.P. verneemt, heeft de Britse minis -president Attlee de uitnodiging der Nederlandse re gering om op 4 November de boom planting op Walcheren bij te wonen, aangenomen. De heer Attlee zal vergezeld zijn van zijn echtgenote. Tevens zullen bij de plechtigheid tegenwoordig zijn de ambassadeurs van België, Frankrijk, Canada en Engeland en de Noorse gezant, zo mede mayor-generaal Brooks als vertegenwoordiger van de Britse strijdkrachten, die op Walcheren gevochten hebben. De Nederlandse ministers Beel, Witteman, Neher en Mansholt zullen waarschijnlijk mede aanwezig zijn. Des avonds zal de heer Attlee aanzitten aan een diner, dat de Ne derlandse regering in Den Haag te zijner eer geeft. Pa vergiste zich Een gelukkige vader te Hoogkerk (Gr.) deed dezer d gen aangifte van een zoon. Tot zijn grote ver rassing ontdekte hij bij huiskomst dat het aangegeven kind geen zoon maar dochter was. Zolang de officier van Justitie geen machtiging tot verbetering der akte heeft verleend, zal de doch ter voor de burgelijke stand door gaan voor een zoon. Hier een foto van een twee-persoonswagentjes dat in Frankrijk thans geëxposeerd wordt. Het loopt 100 km. op 4 liter benzine, maximum snelheid 70 km. per uur, weegt nog geen 300 kilo en heeft een cilinder inhoud van 325 cm3. Vrijdag werd uit de Amerikaanse be zettingszone van Duitsland voor onge veer 6000 karaats aan diamant ter waar de van ongeveer 2 millioen gulden naar Nederland teruggebracht. Hiermede is ron-M /Ue' destijds uit Arnhem ge roofde diamant, teruggekeerd. moet inzien, dat het Lagerhuis niet meer de politieke overtuigingen de- democratische meerderheid vertegen woordigt en een ander mandaat moet zoeken". „Ik geloof, dat de voornaam ste reden voor deze verschuiving deze is, dat het volk van dit land het ver trouwen heeft verloren in het vermo gen der regering, niet alleen om haar beloften, op grond waarvan zij werd Jaboui-, TiudaérsfïeIJ~Tibëfaal, Leeds labour. Labour heeft ook in de industriële gebieden een aantal verliezen gele den. In meer dan twintig gemeenten, waar labour de meerderheid had, heeft zij deze verloren. Hiertoe behoren o.m. Birmingham en Manchester. De ver kiezingspropaganda was scherper dan gedurende vele jaren en er werd ook Wachten of direct handelen President Truman heeft in een radiorede voor het Amerikaan se volk er voor gewaarschuwd, dat voorspoed in eigen land en vrede in de wereld ernstig be dreigd worden, indien het con gres niet snel handelt om infla tie in eigen land en honger en koude in andere landen af te wenden. Truman zeide, dat de critieke si tuatie, die Frankrijk en Italië wacht, een van de voornaamste ra denen voor het bijeenroepen van een speciale zitting van het congres was. Truman ziet voor het eigen land slechts een alternatief: wachten, totdat depressie intreedt of te rech ter tjjd en direct handelen. Hij sprak de verwachting uit, dat in 1947 nieuwe gelden moeten wor den aangesproken om de positie in de bezette gebieden van Duitsland, Japan en Korea te handhaven. Frankrijk's behoefte tussen eind 1947 en 31 Maart 1948 schatte hij op 357 millioen dollar, die van Ita lië op 142 millioen dollar vóór het eind van het jaar en 143 millioen dollar voor het eerste kwartaal van 1948. In het begin van zijn rede releveerde hij de stijging der prijzen in de V.S.: sinds mid den 1946 zijn de kleren 18%, het meubilair 18%, het voedsel 40% en aldus gemiddeld 23% duurder geworden. De kosten van het levensonderhoud ne men nog toe, aldus Truman. Truman zeide met nadruk, dat de. economische toestand der V.S. in de kern nog gezond is, doch dat iets meer dan een vrijwillige poging, de prijzen naar beneden te krijgen, ge boden was, 52 slachtoffers De „United Air Lines" meldt, dat een viermotorig transport vliegtuig, op weg van Los Ange les naar Denver, in een berg kloof in Zuid-Utah is neerge- iftort en verbrand. De bergkloof ligt ongeveer 400 km. ten Zuiden van Salt Lake City, de hoofdstad van Utah, in een ruw land temidden van tal rijke bergtoppen, waarvan som mige 3.000 meter hoog zjjn. De piloot deelde tevoren per radio mede, dat de staart van het toestel in brand stond en dat; hij een noodlanding zou trachten uit te voeren. Deze noodlanding lukte echter niet. De ooggetuige te Bryce Canyon verklaarde, dat de machine vlammen en rook verspreidde en geheel uit brandde, nadat ze neerkwam. Het verongelukte toestel is een 'Douglas DC 6. Volgens de Douglas Aircraft Company te Los Angeles betreft het het eerste ongeluk met dit type vlieg tuig. 52 Slachtoffers Volgens de laatste berichten zijn 52 personen omgekomen. Tot nog toe zijn 14 lichamen uit het wrak te voor schijn gehaald. De laatste woorden, die men op de grond via de radio van de piloot kapitein E. L. Macmil- len opving, waren: „De staart van mijn vliegtuig is weg". Volgens de president van de United Airlines heeft de piloot al het moge lijke gedaan om het vliegtuig te red den. Zijn mededeling, dat het vuur in de bagage-afdeling woedde, maakt het mogelijk het onderzoek daarop te concentreren. Britten verlaten Palestina voor Maart 1949 A.P. meldt uit Londen, dat, in dien de V.N. niet mocht slagen, het Palestijnse vraagstuk op te lossen, de Britse regering van plan is om haar troepen en administratief per soneel op zijn laatst vóór Maart 1949 uit Palestina terug te trekken. MINISTERS OP SOESTDIJK. H.K.H. de prinses-regentes heeft gisteren in haar paleis te Soestdijk ontvangen de ministers Schagen van Leeuwen en Jonkman. De dag van heden geeft niet zelden reden tot ontevredenheid. Meer dan ooit voor de oorlog gebeurde, wordt er critiek geleverd, v.n.l. op to:standen binnenslands of op dat wat er direct bij betrokken is. De eenheid naar buiten, die ons volk vertoonde in de jaren van moeite en zorg, viel uiteen kort na de bevrijding. Enige tijd nog werden de idéalen voortgedragen en stond het Nederlandse hart soms weer in vuur en vlam, doch c'e splitsing yoltrok zich, eelvoudig. De onverwachte problemen, die zich vertoonden toen het duister van de nacht der bezettingsjar n was ge weken, waren talrijken de oplossing dikwijls een» schier niet te volbrengen taak. De critiek op dit en op dat was niet van de lucht. Ja, er ontstond zelfs een weekblad, dat zich dank zij deze critiek een bestaan verschafte. Het ging zelfs zover, dat binnen 'de boezem der criticerende redactie zoveel critiek ontstond, dat dit de geboorte van een nieuw hoon- en spotblad tengevolge had. Beide konden nu ook nog critiek op elkaar uitoefenen, zodat de zaak nog volmaakte werd. Och, de onderwerpen, die aan dit alles bloot stonden, lagen dan ook voor het grijpen. Dat begon met de Indo- nesië-politiek der regering, zette zich voort in de loon- en prijspolitiek annex groentenhandelaarsstaking ten voor dele van de diepvriesfabrikgntende havenstakingen; het weinige papier, dat de kranten steeds en ook vandaag nog toegewezen krijgen; het doordraaien van groenten; de Surinaamse sinaas appel; de zuivering; de politieke delin quenten om in de laatste publicaties van de Rekenkamer en de manupilaties van de Rijks Verkeers Inspectie te Arnhem hun „bekroning" te vinden Critiek is een goed verschijnsel. Zijn het niet uw vrienden, die U Uw feilen tonen Natuurlijk, daarmede wordt opbouwende critiek bedoeld, zijnde een opmerking van de ander, die als min of meer deskundige toeschouwer wordt geuit in de veronderstelling iets in de goede richting te kunnen stuwen of te kunnen verbeteren. Het kan ook een waarschuwing inhouden, een alarm sein voor iemand, die te goeder trouw doch verkeerd handelt. De wereld kan niet buiten deze cri tiek, omdat het de prikkel is, die bij verslappen van inspanning of aan dacht deze weer moet activeren. Af brekende critiek, dus uitgebracht ten eigen bate moet als afkeuringswaardig. ongepast en onnut ter zijde worden geworpen of tot zwijgen worden ge bracht. Wij willen tot slot van deze opmer kingen echter eens een ander geluid doen horen, eens wijzen op iets anders, iets dat de lof verdient van geheel ons volk. De dagbladen hebben het reeds in woord en beeld bericht en wij willen slechts de namen noemen, namen die een begrip inhouden: „Willem Rüys" en „Nieuw Amsterdam". Wat hier door ons land wordt ge presteerd is zeker waard in deze kolom vermeld te worden. Wat hier tot stand werd gebracht, is iets waartoe niet één ander land in Europa na 1945 in staat bleek te zijn'. Het toont, dat Neder land hoe geslagen, hoe getrapt, hoe tot armoede gebracht, niet bij de pakken is gaan neerzitten, doch dat er gewerkt wordt, dat dit volk in zijn diepste we zen weet, dat het een kracht bezit en dat het die kracht gebruiken moet. De Nederlandse scheepswerven bou wen. Schip na schip glijdt van de hel ling en waar een lege plek komt, gaan de machtige kranen er direct toe over een nieuwe kiel te leggen voor het vol gende bouwnunrmer. De zeeslepers, die in gealliëerde dienst de oorlogvoering onschatbare diensten bewezen, doen opnieuw van zich spreken. Dat alles bewijst, dat ons volk na vijf jaren van scheiding de zee trouw is gebleven, de zee die ons land direct en indirect die plaats in de rij der volkeren gaf, die het innam en weer zal weten te ver overen. Dat de daden van de scheepsbou wers en de prestaties van ons zeewezen ditmaal onder de aandacht, ons volk ter inspiratie en ten voorbeeld zijn. Ad Interim, OPNIEUW EEN VROUWELIJKE WIELERTOPPRESTATIE Eliane Bonneau heeft op de baan te Arcachon in 1 uur 37.564 km. afge legd, waarmee zij de prestatie van Rolande Dannie, die op 10 October in 1 uur 37.090 km. aflegde verbeterde. De 50 km., die 15 October door de Engelse Magraret Sutcliffe in 1 uur 24 min. 53.4 sec. gereden werd, reed zij in 1 uur 20 min. 17.4 sec. EVEN: 14 cent per Daagjes" tot 1b •t„ elk woorc sluitend contan 1: t 1.10 per per kwartaa nk te Alkmaar het Dagblad en de oude en igedaan is ge- DAGBLADEN. ie na de laatste tm. Muziekverenï- snzaal van „Het haar 25-jarig be- fant de zaai was kunnen bevatten, stukken, die alien toespraken naar bben, was de zeer Snigingen, de ngsleven inneemt, „Excelsior" heeft, feliciteerde, maar durf, om een zo [lie van Muziek- feliciteerd, sprak :amens het ere- de voorzitter ex- rof wat spr. zeide het Wilhelmus dag der bevrij- ;ker diepe indruk m cadeaux aan in t ook nog namens tz, oud-voorzitter, orden deed ver- voorzittersh amer, ens Rochdale, de de voetbalver, heer Lous na- ond en Alkm. be ier Couwenhoven op drievoudige ter van de Partij ens de woningb. lens de Arbeids- e sprak als voor- er. en memoreer- vanhartelijke 'werking die Ex- Ie. Idigde namens de a en de K. A. M. iert gelukwensen ingen ophaalde, Voor Arbeidsont- >g de heer Schin- Spoor- en tram- k namens Alkm. gr namens Eens- :e Groot (St. ewest N.-H. Ned. Órst (Alkmaarse ipheus)Meyer ad)A. Blom t> en Wetsteijn hun felicitaties raaie bloemstuk- jndei* enveloppe cn '.ememoreerd, dat in hun huldebe- t ook betrokken le heer Ander- directeur is der,1 ivie Excelsior bij heeft daarna S heer Kamp al- dank gebracht 1de aan de Ver haar directeur, 'zich van zijn kend gekweten leentebestuur en acht. 1 gelegnheid om tomen dat al is f' uit de naam ntwikkeling op het wezen vatv tnderd. Zij staat lar blijven staan len op democra- rvoor staat het Voor diverse Kamp nog een d ook wat be- iadeaux en de Sn. e tijd gezellig Excelsior een 1 beloning voor Dreioi zien uit De choiera-epidemie in Egypte breidt zich nog steeds uit. Het Egyptische ministerie van ge zondheid maakt bekend, dat in de voorafgaande 24 uur 374 personen aan cholera zjjn gestorven en dat 739 nieuwe gevallen zjjn gerapporteerd. waarmede Bath ons in Haar mooie oude stad een welkom heeft toegeroe pen. De uitslagen. Zaterdag verloren de Alkmaarse heren met 70, de dames met 60. Zondag daarentegen was het resul taat beter. Gisteren n.I. won A.M. H.C. beide mixedwedstrijden met 2—1 en 6—1 na goed spel. t ,,De Bonte Spe- 8 October-Vereni- jeven van hun lagmet een 14> 15 en 17 Nov. opvoeringen zijn aorgen, 4 Novem- uur in de grote Jrtujhèh Vlies. Daar zijn dan vijf uitreikbureaux, voor elk der vijf avonden één. Kaarten zijn allen verkrijg baar op vertoon der diploma's (lid 2, huisgenoot 1). Verdere uitreiking van kaarten heeft niet plaats. Dit geldt ook voor eventuele nieuwe leden, die zich nog aanmelden. Plaatsen kunnen besproken worden al leen op de dag, waarvopr men toegangs bewijzen heeft en wel van 11—12 uur in Het Gulden Vlies.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1947 | | pagina 1