Keert Prins Boudewijn naar
België terug
Radio-omroep in nieuwe banen?
Woensdag 19 Nov. 1947
144e Jaargang no. 215
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Regering streelt naar oplossing
Paul van Zeeland
naar Brussel
Gehei
Staking bij Renault
ime regering
in Japan
Kinderbijslag voor kleine
zelfstandigen
Melkbonnen met opdruk
„West" alleen in het
westen geldig
Weerbericht
Prijsverlaging
treinabonnementen
Textiel nog niet vrij
Aanbod
van Koning George
Tien Duitse mijnenvegers
voor de Kon. Marine
Overkoepelend lichaam
boven
omroep-organisaties
Strijd om
Niemandsland
Nieuwe wereldrecord
poging vanNel van Vliet
Bureaux Administratie
Moordam 9 - Telefoon 3320
Ridderstraat/hk Oudegracht
REDACTIE
Achterdam 20- - Tel. 2274
Postgiro 434000 (t.n.v. N.V.
Ver. Noord. Dagbl. i.o.,
Alkmaar). Bank: Hoornse
Crediet- en Effeetenbank,
Alkmaar.
Dir.: J. Bijlsma
TARIEVEN:
Advertenties: 16 cent per
millimeter ramilieberichten
20 cent per millimeter.
Vraag en Aanbod tot 15
woorden 1.—, elk woord
meer 5 ct.. uitsluitend con
tant.
Abonnementen: 1.30 per
maand, 3.90 per kwartaal
Wrnd. Hoofdredacteuï: Jac. Broersen.
Rayonredacteur: W. Óliemans.
Naar men ons van bevoegde zijde
mededeelt, zal de heer Paul van Zee
land, de Belgische vertegenwoordiger
in de Commissie voor goede diensten,
dezer dagen tijdelijk naar België terug
keren, omdat zjjn aanwezigheid al
daar dringend nodig is.
Volgens berichten in de Belgische
pers zou de heer Van Zeeland Zondag
a.s. in België verwacht worden in
verband met een belangrijke verga
dering betreffende de koningskwestie.
Naar in goed-ingelichte kringen ver
luidt, zou de Belgische regering nog
vóór het einde van dit jaar tot een op
lossing van de koningskwestie wensen
te geraken. Slechts weinigen is het
hierbij evenwel duidelijk welke hou
ding de regering hierbij zal aannemen
en tot welke besluiten zij zal komen.
Het verslag van de commissie-Servais,
de commissie die een onderzoek heeft
ingesteld naar de houding van de Ko
ning tijdens de bezettingsperiode, het
antwoord daarop van oud-minister
Pierlot, een rapport van ex-minister de
Vleeschauwer en een repliek van de
Commissie-Servais op het verslag van
Pierlot hebben de toestand niet duide
lijk gemaakt, hoewel deze documenten
misschien de verdienste hebben aan te
tonen, dat, al mocht de Koning verwijt
treffen, dit toch even goed geldt voor
bepaalde ministers. Intussen zou het de
meerderheid van het Belgische volk
wel duidelijk zijn geworden, dat de
ai gumenten, die tegen de Koning wor
den aangevoerd, weinig steekhoudend
zouden zijn en de vorst bij al zijn han
delingen steeds het welzijn van België
voor ogen zou hebben gehad. De „Pa
ges d'histoire" waarmede Pierlot de be
schuldigingsactie tegen de vorst heeft
bezwaard, zouden hebben doen .uitko
men hoezeer dit conflict ook van per
soonlijke aard is.
TERUGKEER VAN LEOPOLD'S
ZONEN.
In „La Nation Beige" van enige da
gen geleden heeft Graaf Louis de
Lichtervelde, de bekende geschied
schrijver van de Belgische monarchie,
ter gelegenheid van het naamfeest
van de Koning een artikel geschre
ven, waarin hij er op aandringt de
zonen van Koning Leopold naar
België te doen terugkeren.
Een dergelijke daad, aldus Lichter
velde, zou op geen enkele oplossing van
de Koningskwestie vooruit lopen, dóch
zou deze integendeel helpen vergemak
kelijken. Indien er oorzaken mochten
zijn, die Koning Leopold mochten be
letten zijn prerogatieven te hernemen,
zo zouden de nieuwe elementen der
dynastie hierdoor niet geschaad mogen
worden in hun opvoeding en vervreemd
geraken van het land, dat zij later zul
len leiden. In dit verband wordt er ook
op gewezen, dat Prins Boudewijn vol
gend jaar 18 jaar oud zal zijn en dan
het recht zal hebben in de Senaat zit
ting te nemen.
WIJZIGING IN STANDPUNT
DER LIBERALEN.
Ook het Belgische liberale Kamerlid
de heer Rey drong er tijdens een rede
voering op aan dat de koningskinderen
naar België zouden terugkeren en hij
knoopte er aan vast dat hun verblijf
plaats een eventuele terugkeer van de
Koning later zou kunnen vergemakke
lijken. Dit is een geluid dat tot nu toe
van liberale zijde nog niet is vernomen
en het is niet uitgesloten dat de libe
rale partij haar houding ten opzichte
van de koningskwestie zal herzien.
Van socialistische zijde wijst men er
intussen op dat een terugkeer van de
prinsen naar België bij de Koning
slechts weinig gehoor vindt. Nog kort
geleden, zo schrijft „Le Peuple" ter ge
legenheid van het jubileur van Kardi
naal van Roey, had men verwacht dat
Prins Boudewijn naar België zou terug
keren teneinde zich voor te bereiden
op het innemen van zijn plaats in de
Senaat, doch dit is niet gebeurd. Het
blad vraagt zich daarom af, of men er
inderdaad in zal slagen de Koning over
te halen zijn kinderen naar België te
laten terugkeren. Thans mag wel ver
wacht worden, dat de koningskwestie
in een rustiger sfeer en met meer be
grip behandeld zal worden dan tot nu
toe het geval is geweest.
Gisterochtend is bij de Renault-fa-
brieken een algemene staking uitgebro
ken. Bij de staking zijn 35.000 arbeiders
betrokken. Zij eisen loonsverhoging. De
fabrieken van Renault liggen te Billan-
court, aan de rand van Parijs.
Nader wordt vernomen, dat ook bij
de Panhard-autofabrieken te Parijs al
le arbeiders in staking zijn gegaan.
Japanse regeringsfunctionarissen heb
ben de berichten bevestigd, volgens
welke er in Japan een wijdvertakte on
dergrondse beweging bestaat, die de
geheime regering" genoemd wordt en
die voornemens is alle, tijdens de be
zetting in Japan bereikte verande
ringen, ongedaan te maken.
Een hoge regeringsfunctionaris, die in
nauwe betrekking staat tot minister
president Katajama, verklaarde, dat
„sommige leidende Japanners zo ver
gaan, dat zij niet willen, dat de bezet
tingstroepen na het sluiten van het
vredesverdrag worden teruggetrokken"
Deze functionaris zeide, dat de on
dergrondse beweging uit vroegere le
ger- en vlootofficieren bestaat, die niet
bereid zijn de Japanse nederlaag te
aanvaarden.
In de gistermiddag gehouden 'zit
ting van de Tweede Kamer heeft
de min.-president medegedeeld, dat
ook aan de kleine zelfstandigen
kinderbijslag zal worden verleend
en hij zegde een noodvoorziening
toe, waardoor deze zaak geregeld
zal kunnen worden, voordat de
herziening van het verzekeringswe
zen haar beslag krijgt. De omzet
belasting zou tot basis en tot
richtsnoer kunnen gelden voor de
toekenning van deze bijslag.
ROEMEENSE GEZANT IN BELGIë
DIENT ONTSLAG IN.
Michel Camarasesco, speciaal afge
zant en gevolmachtigd minister van
Roemenië in België is gisteravond af
getreden. Volgens welingelichte
kringen heeft hij dit besluit genomen
cm „dezelfde redenen als die, welke
hebben geleid tot de jongste ontslag
aanvragen van Roemeens? diploma
ten in het buitenland".
Revolvers, stenguns, geweren en granaten werden in een Russisch kamp te
Beauregard (nabij Parijs) ontdekt, toen in dit kamp op last van de regering
een onderzoek werd ingesteld naar drie Franse kinderen die door hun
Russische moeders zouden zijn ontvoerd. De ingang van het kamp, waarhoven
de beeltenis van Stalin.
De melk- en vleesbonnen van de
bonkaarten, welke in het Westen des
lands zijn uitgereikt, zijn, zoals bekend,
voorzien van de aanduiding „West". Bij
deze indeling behoren tot het Westen
des lands de provincies Noord-Holland
(met uitzondering van Texel, Vlieland
en Terschelling), Zuid-Holland en
Uitrecht.
De melkvoorziening, welke toch reeds
met moeilijkheden te kampen heeft,
dreigt in niet onbelangrijke mate te
zullen stagneren, indien de stroom van
melkbonnen uit de productiegebieden
in het Noorden, Oosten en Zuiden van
het land naar het Westen blijft vloeien.
Om nu een behoorlijk functionneren
van de melkdistributie te bevorderen is
besloten, dat de melkbonnen, welke
buiten het Westen van het land zijn
uitgereikt, in het Westen niet geldig
zullen zjjn. De in het Westen uitge
reikte bonnen zijn echter wel geldig in
het Noorden, Oosten en Zuiden.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
naar aanleiding hiervan mede, dat van
22 November a.s. af in het Westen des
lands uitsluitend geldig zijn:
1. De voor melk aangewezen bonnen
der gewone bonkaarten voor voe
dingsmiddelen voorzien van de aan
duiding „West".
2De voor melk aangewezen bonnen
van de toeslagkaarten voor zieken
en a.s. moeders, zonder aanduiding
„West".
3. De voor melk aangewezen coupure
X 178, zonder aanduiding „West."
4 De voor melk aangewezen X-cou-
pures met hoger nummer dan „187",
voorzien van de aanduiding „West."
5. De rantsoenbonnen voor melk G 39,
zonder de aanduiding „West".
Zij, die niet in het Westen wonen,
doch daar gedurende kortere of langere
tijd zullen verblijven, kunnen, onder
overlegging van hun stamkaart, de aan
gewezen melkbonnen bij de distributie-
dienst hunner tijdelijke verblijfplaats
ruilen tégen rantsoenbonnen. Dit gel.jt
ook voor hen, die naar het Westen ver
huizen. Voor hen, die zich uit Noord-
Holland, Zuid-Holland en Utrecht naar
een der andere provincies begeven, is
zulk een regeling niet nodig, aangezier
de bonnen met de opdruk „West" ook
in het overige deel des lands geldig
zijn.
Te Brussel vonden voor het Paleis van Justitie demonstraties plaats tegen
het in vrijheid stellen van Belgische politieke delinquenten en coll .borateurs.
De spandoeken spreken voor zich zelf.
Weersverwachting tot Woensdag
avond:
KOUD.
Zwaar bewolkt met tijdelijke op
klaringen. Plaatslijk nog enige
regen of sneeuw. Veranderlijke
wind. Koud.
Ten einde mede te werken aan het
streven der regering om tot zo laag
mogelijke prijzen te geraken, hebben
de Nederlandse Spoorwegen thans
besloten de prijzen van alle abonne
mentskaarten met ingang van 1 Jan.
1948 te verlagen met ongeveer 15 pet.
Het betreft hier dus de algemene
abonnementskaarten, de maandtra-
jectkaarten, de weektrajectkaarten,
de weekkaarten en de jeugdkaarten.
Voor talrijke personen betekent deze
verlaging een belangrijke besparing
op de uitgaven. Als gevolg van de af
ronding der eindbedragen zullen de
verlagingspercenten een weinig kun
nen verschillen van 15 pet.
De definitieve bedragen zullen zo
spoedig mogelijk worden gepubli
ceerd.
Het bestuur van het NVV heeft gis
teren een telegram gezonden aan de
minister van economische zaken, naar
aanleiding van geruchten over een in
overweging genomen opheffing der ge
hele textieldistributie.
Het ministerie van Economische Za
ken deelt ons nu mede, dat van een
seslissing inzake het vrijkomen van
de distributie van textielgoederen
geen sprake is en voorlopig geen spra
ke zal zijn. Het is begrijpelijk, aldus
zegt de mededeling van het genoem
de ministerie o.m., dat, zo lang er goe
deren gedistribueerd worden, de over
heid zich van tijd tot tijd moet afvra
gen, of deze distributies nog langer
verantwoord zijn.
Vermeld zij, dat de hierbij betrok
kenen overwegend de mening zijn toe
gedaan, dat deze distributie niet zou
moeten worden opgeheven.
Stakingsbevel voor Pariise
metaalindustrie
Dinsdagavond zijn stakingsbevelen
uitgegeven voor alle tweehonderd-dui
zend metaal-arbeiders in het gebied
van Parijs.
Porto briefkaarten
verlaagd
Het porto voor briefkaarten voor in-
terlocaal verkeer zal worden verlaagd
van 71/2 cent tot 6 cent.
Men verwacht, dat deze verlaging
per 1 Jan. a.s. van kracht zal worden.
Koning George van Engeland heeft
het Britse parlement medegedeeld, dat
hij bereid is gedurende twee jaar na
het huwelijk de kosten voor het on
derhoud van Prinses Elizabeth en Lui
tenant Philip Mountbatten uit eigen
middelen te betalen, om op het ogen
blik geen last te laden op de schou
ders van het volk, dat met zulke gro
te economische moeilijkheden te kam
pen heeft.
Prinses Elizabeth zelf heeft medege
deeld, dat zij 20 van de 25 japonnen
en andere kleding, die zij als huwelijks
gift van het New-Yorkse instituut van
kledingontwerpers heeft ontvangen,
aan twintig Britse bruiden, die op 19,
20 of 21 November in het huwelijk
treden, zal geven.
Sinds de bevrijding heeft de Kon-
Marine voor het vegen van mijnen
op de Noordzee en in onze zeegaten,
onder meer 23 voormalige Duitse mij
nenvegers, benevens een mijnenveeg
moederschip in gebruik. Al deze sche
pen zijn nog bemand met personeel
van de Kriegsmarine.
Administratief ressorteren tien van
de mijnenvegers onder de Engelse ma
rine. Deze tien zullen binnenkort de
finitief in ons bezit overgaan, terwijl
het Duitse personeel dan naar huis
gezonden wordt. Men verwacht dat
ook de dertien overige mijnenvegers
en het moederschip, welke onder de
Amerikaanse marine ressorteren eer
lang aan de Kon. Marine zullen wor
den toegewezen.
Frankrijk vraagt tarwe
Van welingelichte zijde wordt verno
men. dat Frankrijk vorige week de
V. S. om levering van 250.000 ton tarwe
heeft verzocht. Op een eerder gedaan
verzoek om 500.000 ton tarwe, boven
het aan Frankrijk toegewezene, was
geen antwoord ontvangen.
Een omroeplichaam, belast met het
gehele beheer van de omroep en de
opbrengst der luisterbijdrage, dat de
omroeporganisaties overkoepelt.
Ziedaar in grove lijnen de conclu
sie, waartoe de radioraad inzake een
wettelijke regeling van de omroep in
Nederland is gekomen en waartoe
deze raad in haar rapport de Minister
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen heeft geadviseerd.
Omtrent het beheer van het over
koepelend omroeplichaam zegt het rap
port o.m. dat dit de technische verzor
ging de exploitatie der zendinrich-
tingen inbegrepen de buitenlandse
vertegenwoordiging en de verzorging
van de Wereldomroep omvat, en verder
al die werkzaamheden op zich neemt,
die een centrale leiding vragen. Ten-
èinde de luisterbijdrage op zo econo
misch mogelijk wijze aan te wenden,
zal de stichting de opbrengst hiervan
onder toezicht van de overheid beheren.
De omroeporganisaties zullen ge
handhaafd blijven en vrij over hun
zendtijd kunnen beschikken. Allereerst
kunnen zij deze bestemmen voor het
uitdragen van eigen beginselen en
voorts desgewenst voor de verzorging
van andere programmastof. Zij zullen
in het bestuur van net overkoepelend
omroeplichaam zitting hebben.
Het wordt nodig geoordeeld, dat het
omroeplichaam bindende voorschriften
zal kunnen geven voor samenwerking
tussen de verschillende deelnemende
organisaties onderling en van deze met
het omroeplichaam zelf. De ontwikke
ling van de omroep kan het gewenst
maken, dat de stichting de bevoegdheid
heeft, te besluiten, met uitsluiting van
anderen, bepaalde werkzaamheden op
zich te nemen.
In beide laatstgenoemde gevallen
zal goedkeuring van de minister
waarborgen, dat aan het beginsel der
zelfstandigheid op programmagebied
der omroepinstellingen niet wordt
geraakt.
EEN ALGEMEEN PROGRAMMA.
Naast het programma van een om
roeporganisatie zal in beginsel steeds
een algemeen programma kunnen wor
den beluisterd, dat op hoogstaande" en
harmonische wijze een zo getrouw en
veelzijdig mogelijk beeld moet geven
van het geestelijke, maatschappelijke
en culturele leven van het Nederlandse
volk. Het algemeen programma zal
door een apparaat van de stichting
worden verzorgd onder toezicht en
verantwoordelijkheid van 'n algemeen-
programma-commissie, samengesteld
uit vertegenwoordigers der grote gees
telijke, maatschappelijke en culturele
organisaties en instellingen. Behalve
aan de kerken ten behoeve van de ver
zorging van kerkdiensten, zullen ook
die stromingen in ons volk, welke nog
niet een eigen vaste organisatievorm
hebben gevonden, in het algemeen pro
gramma gelegenheid krijgen zich te
doen horen.
Verwacht mag worden, aldus het
rapport, dat de programma's der om
roeporganisaties en het algemeen pro
gramma, elkander aanvullend, een zo
volledig mogelijk beeld zullen geven
van de geestelijke verscheidenheid van
ons volk en van de nationale eenheid,
die boven deze verscheidenheid uitgaat.
VERDELING VAN ZENDTIJD
EN DE STUDIO'S.
De eigenlijke verdeling van de zend
tijd zal eerst kunnen geschieden nadat
bekend zal zijn, hoeveel en welke om
roepinstellingen voor toekenning van
zendtijd in aanmerking zullen komen.
Volgens de radioraad voldoet de
studioruimte in Hilversum, zowel kwan
titatief als kwalitatief niet meer aan de
eisen, welke de omroep in Nederland
stelt. Eerlang zal tot de bouw van een
geheel nieuw omroepgebouw moeten
worden overgegaan. Inmiddels is het
van belang niet alleen, dat de bestaan
de studioruimte op de meest doelmati
ge wijze wordt gebruikt, zoals reeds
thans geschiedt, doch tevens, dat evt.
aan te brengen verbouwingen en uit
breidingen zodanig geschieden, dat niet
op de bouw van een nieuw omroepge
bouw wordt vooruit gelopen. Hiertoe is
overname van de studiogebouwen door
de stichting noodzakelijk, aldus het
rapport.
Voorts is de raad nog van mening,
oat de verplichte luisterbijdrage tot een
maximum van 12.— per jaar gehand
haafd moet blijven. i
Men kan nog moeilijk beweren, dat
het in ons werelddeel rustig is. Verre
van dat. Na het geruchtmakende pro-
ces-Petkof, de vlucht van Mico-
lajczyk, de moeilijkheden in Tsjecho-
Slowakije en Hongarije en de recente
benoeming van Anna Pauker secre
taresse van de Roemeense communis
tische partij, tot Minister van Bui
tenlandse Zaken zijn het nu weer de
ongeregeldheden in Frankrijk en Ita-
;ië, die duidelijk maken, dat de door
de Amerikaanse journalist Walter
Lipmann 'zo raak genoemde „cold
v/ar" in al haar hevigheid voort-
woedt en eerder in omvang en kracht
toeneemt dan afneemt.
Meer dan ooit voor de tweede
wereldoorlog het geval was, wordt de
strijd tussen communisme aan de ene
kant en socialisme en Westerse demo
cratie aan de andere kant op een
groot aantal fronten gevoerd. Naar
mate de actie van de een sterker en
intensiever wordt, groeit de reactie
zonder dat verstilling of beëindiging
ook maar enigermate in zicht is.
Tijdens de oorlog scheen het of de
felle kanten, de grotere oneffenheden
van de communistische idee minder
puntig werden. De werkelijkheid, zo
geheel anders helaas, aanschouwen wii
thans.
Elk der ideeën tracht een zo uitge
breid mogelijk bolwerk voor zich te
vestigen. Alle mogelijke wettige en
onwettige middelen worden daartoe
aangewend. Reusachtige krachten
worden in het strijdperk gebracht. Dit
strijdperk, dat niemandsland in zekere
zin, heeft Europa als kernpunt. Euro
pa, dat nog kreunt en steunt onder de
slagen, die twee wereldoorlogen het
toebrachten. Europa, het Avondland,
dat niet wil ondergaan, omdat het
zich nog te veel grondvester en dra
ger van cultuur voelt om het op te
geven. Europa, dat de brug vormde
tussen Oost en West en dat mogelijk
weer zou kunnen worden, als
Strijd om het niemandsland der
ideologieën, niet omdat West-Europa
zelf geestelijk afgetakeld zou zijn,
zijn voedingsbodem zou zijn uitgeput,
niet meer de geboortegrond van frisse
gedachten zou kunnen zijn, doch nie
mandsland omdat het ligt tussen die
twee vestingen der ideeën, die do
strijd om de geest zijn gaan voeren
met de gehele wereld als inzet.
De inzet der massale krachten ge
schiedt op verschillende wijze. We
zien de opzet van een grote aanval,
die ook met duidelijke woorden wordt
aangekondigd, een opstelling van
krachten op het open veld. We zien
ook de guerilla-oorlog, de strijd op
een schijnbaar verbrokkeld front,
doch gericht naar een enkel doel.
Zoals gezegd, treedt de guerilla
thans op in Italië en Frankrijk, Prac-
tisch in geheel Italië doen zich onge
regeldheden voor, waarbij vele doden
zijn te betreuren. Relletjes, die voor
een niet gering deel gericht schijnen
te zijn tegen de Christen-Democrati
sche Partij, die in Italië een grote
invloed op de regering van het land
uitoefent. De Italiaanse communis
tische partij heeft toegegeven de
drijfkracht achter dit offensief te zijn.
De acties in Frankrijk, die voor een
deel voortvloeien uit de laatste ver
kiezingen en het gehoopte doch niet
verkregen succes der éommunisten,
wijzen in dezelfde richting.
Daartegenover staat thans de daad
van de Ver. Staten in de vorm van
het Marshall-plan en de tussentijdse
hulp voor Italië, Frankrijk en Oosten
rijk. Economisch zitten deze landen
totaal aan de grond. Teneinde de
economie van deze landen weer op
g-ng te brengen, heeft Truman er bij
het Congres op aan gedrongen de
tussentijdse hulp aan dgze landen
a raison van 597 millioen dollar snel
te verlenen. Het Congres jjal er zich
zeker van bewust zijn wat een econo
mische ineenstorting van deze landen
en de rest van West-Europa met zien
kan brengen.
En 25 November a.s. begint te Lon
den de lang verwachte conferentie
over Duitslands toekomst. Duitsland,
het duistere dal in het niemandsland,
het zal een fel omstreden punt wor
den, strategisch van het grootste ge
wicht.
Mogen we nog in een wonder ge
loven? Hoe zal de einduitslag zijn?
AD INTERIM.
Naar wij vernemen zal Nel van
Vliet Zaterdag 22 November tijdens
de internationale zwemwedstrijden te
Gent een poging doen het wereldre
cord op de 200 meter schoolslag, dat
op haar naam staat met een tijd van
2 min 49.2 sec. en daterend van 21 Juli
1947, te Hilversum gemaakt, te ver
beteren.
De Belgische organisatoren van de
de wedstrijd hadden zo eens schert
send gevraagd, of Nel van Vliet niet
eens een wereldrecord in België zou
kunnen verbeteren. Dit is aanleiding
voor de Hilversumse zwemster ge
weest Zaterdag a.s. een poging op de
belangrijkste schoolslagafstand tedo"n.