Twaalfduizend leden van de P.v.d.A. te Amsterdam bijeen VictoryHotel Henry Wallace candidaat voor Amerikaans presidentschap Setyadjit Dinsciag 30 Dec. 1947 144e Jaargang No. 248 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Plan tot stichting van derde partij Republiek aan vaardt voorstellen De Indonesië-politiek en C.P.N.-aanval Toch Amerikanen naar St. Moritz Nieuwjaar in Pensioenwet voor weduwen en wezen Anti-inflatiewet is zoek Eindresolutie van Communistisch congres RUMOER OP DE BALKAN m WEERBERICHT Vanaf 2 Januari brengen wij: WITH BUREAUX ADMINISTRATIE Voordam 9 - Telefoon 3320 RiSderstraat/hk Oudegracht REDACTIE Achterdam 20 - Telef. 2274 Postgiro 434000 (t..n. v. N.V. Ver. Noordh. Dagbl. i. o., Alkmaar) Directeur: J. Bijlsma TARIEVEN: Advertenties: 16 cent per millimeter. Familieberichten 20 cent per millimeter. Vraag en Aanbod tot 15 woorden 1.elk woord meer 5 cent, uitsluitend contant Abonnementen: 1.30 per maand, 3.90 per kwartaal Wrnd. Hoofdredacteur: Jac. Broersen. Rayonredacteur: W. Oliemans. Kringen, die nauwe betrekkingen onderhouden met de voormalige vice-president der Verenigde Staten, Henry Wallace, hebben verklaard, dat Wallace zich candidaat wil stel len voor het presidentschap der V. S. en wel aan het hoofd van een nieu we „derde partij". Wallace is een der laatste aanhangers van Roosevelt's „New Deal". Men neemt aan, dat Wallace in dertig staten als candidaat voor het presidentschap der V. S. hoopt vcor te komen. Hij wil voorts een politieke organisatie opbou wen om zich in alle staten tegenover de republikeinen en democraten te stellen. Zijn partij zou thans geen ze tels in het Congres willen veroveren maar zich concentreren op het presi dentschap en het vice-presidentschap. Het vice-voorzitterschap der nieuwe partij is aangeboden aan de linkse de mocraat Glen Taylor uit Idaho, die Wallace ondersteunt. Men gelooft over het algemeen piet, dat Wallace kans maakt president der V. S. te worden in 1948. Hij zal echter steun aan Truman onttrekken, hetgeen ertoe zou kunnen leiden, dat er een republikein president zou worden. Wallace's sterkste aanhang, zo rede neert men, bevindt zich in de staten New York en Californië: als Truman hier geen meerderheid verwerft, dan zouden de republikeinen in deze twee staten de meerderheid krijgen en met verdere aanhang zouden zij dan het presidentschap kunnen veroveren. Wallace geniet krachtige ondersteu ning van de uiterste linkervleugel der vakverenigingsleden, voorts van de ne gers en de radicale jongeren, maar men verwacht, .dat er geen vakbonds leiders achter hem zullen staan. Ook de meerderheid der vakverenigingsle- dor. zou hem niet steunen wegens zijn vriendschap voor de Sowjet-Unie. De gemiddelde aanhanger van ,de New Deal zou evenmin op hem stem men. WALLACE VOOR DE RADIO. Later heeft Henry Wallace, in een radio-rede aangekondigd, dat hij onaf hankelijk candidaat zal zijn voor de presidentsverkiezing in 1948 in de Verenigde Staten. Er is geen sprake van een werkelijke tegenstelling tus sen een Truman en een republikein, aldus Wallace. Beiden staan een poli tiek voor, welke de deur openzet voor nog .een oorlog bij leven van onze ge- Het Republikeinse persbureau Antara meldt dat het Republikein se kabinet besloten heeft de nieu we voorstellen van de commissie van goede diensten betreffende het staken der vijandelijkheden te accepteren, echter „met enige amendementen". neratie en deze zeker maakt voor on ze kinderen. Ik herhaal, dat de Ver enigde Staten niet geheel veilig zul len zijn tenzij bij een werkelijke vrede tussen dit land en Sowjet-Rusland en bij het bestaan van een internationale lolitieke macht, sterker dan het mili taire apparaat van enig land, met in begrip van de Sovjet-Unie en bij het bestaan van een internationale verbondenheid. Wallace verklaar de zich tegen „imperialisme of expan sionisme, in welke vorm dan ook zo wel van de kant van Groot-Brittannië, de Sowjet-Unie of de Verenigde Sta ten" en drong aan op het houden van een ontwapeningsconferentie door de V. N. Hij verklaarde zich tegen de Tru- mandoctrine en het plan-Marshall, zo als die naar voren worden gebracht, daar deze .Europa verdelen in twee kampen". Zij die wij in politiek op zicht „kopen" met ons voedsel aldus Wallace, zullen ons spoedig in de steek laten. Zij zullen ons betalen met munt van tijdelijke dankbaarheid en ons dan gaan haten omdat onze politiek hun vrijheid vernietigt. Gistermiddag vier uur Bataviase tijd heeft op het Amerikaanse consulaat-generaal een informele ontmoeting plaats gehad tussen de minister-president, dr. L. J. M. Beel, en de republikeinse vice- premier, Setyadjit. De ontmoeting was oorspronkelijk bepaald tussen dr. Beel en de republikeinse eerste minister, mr. Amir Sjarifoeddin op verzoek van laatstgenoemde. We gens ongesteldheid lan Sjarifoed din kon deze echter onmogelijk aanwezig zijn. Reuter meldt nader uit Batavia, dat de ontmoeting naar verluidt, geschiedde met voorkennis van de commissie voor goede diensten. Nieuwjaarsreceptie Comm. der Koningin De Commissaris der Koningin in de provincie Noord-Holland en Mevr. de Vos van Steenwijk zijn voornemens oor autoriteiten en besturen met hun dames een Nieuwjaarsreceptie te hou den op Zaterdag 3 Januari a.s., des na middags van 15—17 uur ten Provincie huize (ingang Paviljoenslaan). Heden vertrekken nog 3 Amerikaan se ploegen naar St. Moritz, alhoewel 't nog steeds niet zeker is, dat zij ook inderdaad aan de winterspelen zullen deelnemen. Het gezelschap bestaat uit 33 personen, onder wie de teams voor de bobwedstrijden en voor het hard rijden op de schaats, benevens vier leden van de ploeg voor het kunstrij den. Acht andere kunstrijders (sters) zullen zich later bij hen voegen. Men herinnert zich dat het Ameri kaans Olympisch Comité ongeveer 'n maand geleden te Chicago besloot alle' Amerikaanse ploegen van de winter spelen terug te trekken voor het geval het Zwitserse organisatie comité de inschrijving van de niet door 't Ame rikaans Olympisch Comité erkende, Amateur Ice Hockey Association ac cepteerde. Inmiddels heeft het Zwit serse organisatie comité in zijn verga dering van 14 December j.l. deze in schrijving inderdaad aanvaard. De eindbeslissing inzake het geschil is evenwel nog niet gevallen. Spanje neemt deel aan Plan-Marshall Volgens gezaghebbende kringen te Washington „bestaat er geen reden, waarom Spanje geen deelgenoot zou worden in het „plan-Marshall". Men kon echter geen bevestiging geven van berichten in de Londense pers, vol gens welke de ministers van Buiten landse Zaken van Frankrijk, Groot- Brittannië en de Verenigde Staten te Londen overeengekomen zouden zijn Spanje in het plan op te nemen. Span je zou als deelnemer geaccepteerd moeten worden door de zestien landen die aan de Parijse conferentie hebben deelgenomen. Prijsverhoging van petroleum De wereldmarktprijs voor alle aard olieproducten, welke reeds gedurende het gehele jaar 1947 een stijgende ten- fienz vertoonde, is gedurende de laat ste maanden opnieuw belangrijk ge stegen. Bovendien zullen met ingang van 1 Januari 1948 invoerrechten wor- c'en geheven. Dit heeft tot gevolg, dat ook in ons land lichtpetroleum, tractorpetroleum, speciale benzines, stookolie, minerale terpentijn en verf- verdunner uit minerale terpentijn met ingang van 1 Januari 1948 duurder zullen worden. De prijs voor lichtpe- ti oleum zal met 2 cent per liter stij gen. De maximumprijs zal in de ver schillende zones f 0.145. f 0.15 en f 0.155 bedragen Staande op een met rode doeken om hangen podium, dat voorzien was van de emblemen der Partij van de Arbeid, hoorde Prof. Ir. W. Scher- merhorn de in massazang ten gehore gebrachte „Internationale" aan, die gisteravond door het RAI-gebouw te Amsterdam weerklonk, toen hij als eerste spreker voor de microfoon verscheen. Naar wethouder Mr. A. de Roos, die deze demonstratieve massa bijeenkomst van de federatie Amster dam der Partjj van de Arbeid opende, mededeelde, waren er bijna 12.000 mensen in de grote hall aanwezig. Het Indonesische probleem vormde het eerste onderwerp van prof. Schermer- horn's rede. Spr. geloofde, dat het pro bleem in vele opzichten was „doodge- praat", dat de kansen, die Linggadjati bood, waren gemist, omdat „al te velen aan onze kant zich er tegen verzet hebben". „Tussen de souvereiniteit van de verenigde staten van Indonesië aan de ene kant en een koloniale gezags uitoefening aan de andere liggen geen andere mogelijkheden", zo betoogde hij. Prof. Schermerhorn stelde zich achter diegenen, die vrezen, dat een Indone sisch zelfbestuur ontoereikend is voor de materiële verzorging van het mil- lioenenvolk. Het resultaat van dit militair geweld is klein geweest, aldus spr. en nu wijt men dit aan het uitblijven van de be zetting van Djogja. Voor dit alles wordt soms de P. vd A. de verantwoor delijkheid in de schoenen geschoven. Prof. Schermerhorn zeide met deze legende af te willen rekenen. Het tweede en laatste onderwerp van zijn rede was gewijd aan de „daemonie van de moderne staatsadministratie" Hij noemde de bureaucratie een der grootste plagen van deze tijd, maar verzette zich tegen de beschuldigingen als zou de P. vd A. in Nederland daar voor verantwoordelijk zijn: Dat zijn de hoofdambtenaren en van hen zijn er hoogstens 10 procent leden van de Partij. Na de pauze betrad het Tweede Ka merlid Evert Vermeer het podium. Hij richtte enkele aanvallen op de Com munisten en riep onder meer uit, dat de Sovjet-Unie het herstel van Europa onmogelijk maakt door de Balkanlan- den te verbieden deel te nemen aan het Marshall-plan In antwoord op de mening van Paul de Groot, secretaris van de CPN, die op het laatste con gres betoogd had, dat Nederland met handen en voeten aan het Amerikaan se kapitalisme was uitgeleverd, zeide spr. dat men in een vreedzame over eenkomst tussen volken niet altijd de uitlevering van het ene volk aan het andere moet zien, al komt het er in de nieuwe volks-democratie in Oost- Europa wel op neer. De heer Vermeer nam vervolgens 't beleid van de socialistische ministers in Nederland onder de loupe en con cludeerde, dat deze leden van de PvdA „in het verarmde, uitgeputte Neder land van na de oorlog, vele sociale maatregelen en verbeteringen hebben weten door te voeren, die tot de on mogelijkheden behoorden in de over vloed van het steenrijke Nederland van vóór de oorlog". Over de door Paul de Groot aange kondigde hoofdaanval van de CPN op de PvdA zeide spr., dat deze hem lie ver was dan vriendschapsverdragen met de communisten, „waarover de so ciaal-democraten in de Balkanlanden ons misschien wel iets kunnen vertel len". Een machtig NW zal in ons land deze aanval kunnen afslaan. „Neder land is geen Frankrijk", zo voegde hij er aan toe. Ook roerde de heer Ver meer de „royementen, die in een zeke re politieke partij zullen komen" aan en hij vroeg zich af, hoe het met die geroyeerden af zou lopen, indien Ne derland een z.g. volksdemocratie ware. Door eigen geweer gedood De 23-jarige P. van Doesburg, die de Kerstvacantie bij zijn ouders te Loos- drecht doorbracht, ging Zaterdagmid dag. met een vriend op de plassen ja gen. Bij het aan land stappen, greep hij zijn geweer bij de loop vast. De haan bleef echter achter een kledingstuk haken, waardoor het geweer afging en Van D. door de volle lading hagel in de keel werd getroffen. Hij werd op slag gedood. ^a-uicmrAjax. jü>c gelijkmaker, twee seconden vóór het eindsignaal klonk, wordt gemaakt. Eindstand 11. Inde Bar: FAMILIE THé DANSANTE van 15.30 tot 18 uur. SOIREE DANSANTE van 20 tot 1 uur. Jitgebreide keuze van gerechten in het Restaurant Gezellig bitteruur ook in het café. Aan de vleugel TONY WILLEMSEN met medewerking van de bekende RUSSISCHE RADIOVIOLISTE NADIA BROSGOUL. Het bij de Tweede Kamer ingedien de wetsontwerp tot wijziging van de Pensioenwet brengt een belangrijke verbetering van het weduwen- en wezenpensioen. Indien de voorgestel de wijziging tot stand komt wordt de maximum-grondslag, waarnaar de pen sioenen zullen worden berekend, ver hoogd van 3000 gulden tot 4500 gul den. Het maximum van het pensioen voor de weduwe kan dan stijgen van 1400 gulden tot 2000 gulden, voor de halve wees van 300 tot 450 gulden, vi^r de hele wees van 600 tot 900 gulden en voor het gezin van 2400 tót 3600 gulden. De kosten van deze ver betering zullen onder meer worden gedekt door een verhoging van de bij drage voor gezinspensioen van 5.5 tot 6.1 percent. Charles Ross, secretaris van presi dent Truman, heeft medegedeeld, dat de originele tekst van de anti-inflatie wet, die de President Maandagochtend zou tekenen, door een onverklaarbare oorzaak zoekgeraakt is, waardoor de v/et nog niet door Truman is getekend. Een afschrift van het origineel werd Maandagavond per vliegtuig naar Jo seph Martin, voorzitter van het Huis van Afgevaardigden te North Attleboro (Massachusetts) gezonden. Daarna zou Truman moeten tekenen. Deze copie werd in de loop van Maandag door senator Vandenberg getekend, nadat de originele tekst was zoekgeraakt. Se nator Vandenberg en Martin als voor zitters van de Senaat en het Huis van Afgevaardigden moeten eerst tekenen voordat President Truman het wets ontwerp tot wet kan verheffen. Blinde hazardspeler staat terecht Mr. J. Fabius, procureur-generaal bq het Amsterdamse Gerechtshof, eiste gistermorgen 1 jaar en 6 maan den gevangenisstraf tegen de 26- jarige Amsterdammer J. V., die op 16 September j.l. door de rechtbank tot deze straf was veroordeeld wegens hazardspel. Tezamen met andere verdachten, die niet in hoger beroep zijn gegaan, heeft V. in Maart van dit jaar een zekere S. bewogen tot het meedoen aan het beruchte „één, twee, drie.... klaveraas" in. een perceel aan de Mo- lensteeg te Amsterdam. Verdachte, die bij de rechtbankzit ting reeds Verteld had, dat hij niet org goed meer kon zien, is sinds twee maanden in het Wilhelmina Gasthuis opgenomen, omdat hij volslagen blind is geworden. In het huishoudelijk gedeelte van de laatste dag van het CPN-congres te Amsterdam werd met algemene stem men de volgende motie aangenomen. Het congres roept de gehele partij op de grootst mogelijke activiteit te ont wikkelen tot het in beweging brengen van de massa van het werkende volk voor brood, zelfstandigheid, vrede en democratie; voor de verdediging van de Neder landse industrie, de scheepvaart en landbouw, die door het Marshall-plan bedreigd worden; draagt het nieuwe partijbestuur op: 1 een omvattende opklaringscampag ne te organiseren over de bedreiging van het Marshallplan en voor ons plan van nationale welvaart; 2. binnen de kortst mogelijke tijd een program van onmiddellijk eisen op te stellen voor de verdediging van het levenspeil van alle werkers; 3. een massa-beweging van nationale welvaartcomité's in het leven te roepen op de breedst mogelijke ba. sis voor onze nationale zelfstandig heid, voor democratie, voor vrede in Indonesië en in de wereld; 4. maatregelen te nemen teneinde de actie tegen de nieuwe oorlogsplan nen der koloniale reactie, tegen de afschuwelijke terreur in Indonesië, voor de terugtrekking van het Ne derlandse leger en het totstand- brengen van vreedzame betrekkin gen met de republiek Indonesië kracht bij te zetten; 5. het gehele partij apparaat te door dringen van de Ltfangrijkheid van het werk op het platteland (volgens de richtlijnen die in de betreffende afzonderlijke resolutie zijn vastge legd), van het werk onder de mid denstand, de vrouwen en de jeugd; 6. bij de verbetering van het werk van onze organisatie de nadruk te leggen op het werk in de bedrijven er. op de zelfwerkzaamheid van de districten, onder leiding van sterke districtsbesturen. Gedurende de gehele loop der ge schreven geschiedenis is de Balkan een gebied geweest, dat een belangrijke, ja zelfs meerdere malen een leidende rol speelde in de wereldgeschiedenis. Op cultureel gebied getuigen daarvan nog •de machtige tempelruïnen, die zich ,-ooral in het tegenwoordige Griekse gebied verheffen. Daaraan herinneren namen als Sparta, Olympia, Sophocles, Socrates en Plato. Op staatkundig ter rein zijn daar namen als Alexander en Constantijn de Grote. In cultureel en politiek opzicht was de Balkan bovendien niet zelden de brug, di'e het Oosten met het Westen verbond. Via de Bosporus en de eilan den in de Egeïsche Zee kwamen de cultuuruitingen van Voor-Indië en het Nabije Oosten over om weer via de Romeinse cultuur een blijvend stempel ':e drukken op de ontwikkelingsge schiedenis van West-Europa. Twee werelden ontmoetten elkaar hier. En in menig opzicht is dat nog zö. Zo oneffen, zo verbrokkeld het Bal- kan-landschap er topografisch uitziet, zo ongedurig en bewogen is ook haar geschiedenis. Voortdurend werden de staten door onderlinge twisten veront rust. De lont die de directe oorzaak werd van de eerste wereldoorlog, werd op 28 Juni 1914 te Serajewo in het kruitvat gegooid. Na 1918 blijft het onrustig. Onder- inge haat, diep wortelende geschillen en twist om de vrijheden doen de strijdbijl nimmer lang rusten. Men her innert zich wellicht het boek „Oriënt Expresse" van A. den Doolaard, dat vertelt van de strijd en de heldenmoed der partisanen. Men herinnert zich de strijd van Venizelos en tenslotte het herstel van de monarchie in Griekenland (George De tweede wereldoorlog bracht ook voor de Balkan dramatische jaren, die reeds werden ingeluid door de aanval van Italië in April 1939 op Albanië, die wellicht geëindigd waren met een tegen Duitsland gerichte grote invasie als Churchill zijn zin had gekregen, doch die nu, wat Griekenland betreft, r.og voortduren tot op de huidige dag. Wel verdwenen er de Duitsers, doch de rust keerde er nimmer terug. In Joego-Slavië delfde de strijder llichalowitsj het onderspit, keerde ko ning Peter niet weer, doch besteeg de door de Sovjet-Unie gesteunde Tito de zetel der opperste leiding. Daarmee was de zaak, wat de uiterlijke zijde betrof ten einde. Doch niet aldus in Griekenland, dat nauwer dan de andere "Balkanstaten met het Westen verbon den is. De strijd tegen de voortdurende gewapende drang van de linkse zijde naar de macht vertraagt een succesvol herstel. Voortdurend doen communisti sche guerilla-strijders vanuit het berg land aanvallen op steden en dorpen of concentraties der regeringstroepen. Het is duidelijk, dat ook op dit .er- rein de uiterste tastorganen der twee grote wereldmachten tegenover elkaar staan. De Ver. Staten steunen de rege ring te Athene voortdurend mét geld en goederen. De strijd van het guerilla- leger van generaal Markos is Rusland niet onsympathiek. Markos heeft thans ir> „zijn" gebied een voorlopige rege ring gevormd. De Griekse regering heef: Zaterdag de communistische par tij buiten de wet gesteld. Tsaldaris, de minister van buitenlandse zaken deed een beroep op de Ver. Volkeren en ge bruikte het woord „wereldvrede". Het jaar loopt ten einde, het woord „we reldvrede" behoort nog thuis in het woordenboek van „Utopia" en een nieuw spanningspunt tussen Oost en West ontwikkelt zich. AD INTERIM- KOUD. Weersverwachting, geldig tot he denavond: Krachtige, aan de kust nu en dan stormachtige wind tussen West en Noordwest. Wisselend bewolkt met vooral in het Noordelijk ge deelte van het land regen-, hagel- of sneeuwbuien. Koud. Italië buigt het hoofd De Italiaanse president, Enrico de Nicola, die een telegram van Koning Faroek van Egypte, waarin de dood van ex-Koning Victor Emanuel werd aangekondigd, heeft beantwoord, ver klaarde, dat hij „ontroerd was door de treurige tijding". „Ik betuig persoonlijk en uit naam van het volk mijn leedwezen over de dood van een groot man, die in de hoogste functie 50 jaar deel gehad heeft in het leven van Italië". De Gasperi, de Italiaanse premier verklaarde tegenover de pers: „Ik buig mij voor de dood van een, die in ballingschap stierf voor zijn fouten en de fouten van anderen, doch wiens naam voor altijd verbonden blijft aan onze geschiedenis". Helicopter in stad neergestort Een helicopter van het Amerikaanse vlicgtuigmoederschip „Midway" is in een voorstad van Napels neergestort. Drie personen kwamen om het leven. De helicopter verloor, volgens oog getuigen, haar rotor. De piloot trachtte nog het evenwicht te bewaren op de korte stompe vleugels, maar daarna volgde een explosie, waardoor de ma chine uit elkaar sprong.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1947 | | pagina 1