WERELD OP 'N KEERPUNT ENKELE GROTEN DER AARDE DE IN HET JAAR DAT HEENGING 7 W erkelij kheidszin en Vertrouwen..... REDDING BRENGEN Geen onvermengde voldoening Wat dan? Wh luisteren naar.... Als de zandloper wordt omgekeerd FEUILLETON Durf ie Leven O mensengeslacht", schreef Dante, „hoeveel stormen en verlieten, hoevele schipbreuken moet gij doorstaan, zolang gij, een veelhoofdig monster ge worden, nog haakt naar verschillende doeleinden". Er zijn ruim zes eeu wen vergaan, sinds de burgers van Ravenna van deze woorden konden kennis nemen. En gedurende deze zes eeuwen werden zij volkomen bewaarheid. Want nu, op de laatste dag van het jaar 1947, is de wereld nog verdeeld en de mensheid nog niet eensgezind. Het heeft er zelfs de schijn van, dat wederom Stormen en verliezen en schipbreuken de volkeren gaan teisteren. Is het niet raw moedeloos te worden? Maar in hetzelfde boek „Over de monarchie" lees ik: „Waar ooit een twist kati ontstaan, daar moet deze kunnen worden beslecht. Anders zou er een onvol maaktheid zijn, welke niet kon worden opgelost, en dit is onmogelijk, daar God est de natuur in het.nodige niet tekort schieten". Men zou erover kunnen twisten, of Dante de juiste leidsman is In het inferno yan deze dagen. Zijn gedachten geven echter nog immer blijk van een realisti sche kijk op de werkelijkheid en bovenal van vertrouwen. En deze beide Jactoren zijn na zes jaar oorlog met de wapenen en twee jaar in woord en geschrift noodzakelijker dan ooit. Want het past ons, te bedenken,.hoeveel strijd 'èfi wereld tenslotte nog zal verdragen. iy»e terugblik op het voorbije jaar kan er niet een zijn van 4 Onvermengde voldoening. Zeker, er werden besluiten genomen en daden verricht, welke reden ga ven tot blijdschap. Maar de ten dens van 1947 was toch die van de twijfel, van het wantrouwen voor al. En waar 't wantrouwen nooit de basis kan zijn voor herstel en opbouw, ligt 't vóór de hand, dat xvij de achter ons liggende drie honderd vijf en zestig dagen slechts even zovele wankele stei gerpalen kunnen noemen op een drassige bedem. De steigerpalen werden geslagen, gèkèr, en er zijn timmerlieden en met- êèlaars aan het werk. Het keiharde 'fundament echter, wanneer zal dat itoórdèn gelegd? Waarom wij dan ook èigénlijk met recht kunnen zeggen Öat wü in een omgekeerde wereld le ven. Toen het jaar nog maar enkele flagen oud was, kreeg de bouwer van -.Rockefeller Center", Wallace Harri- ion, opdracht, plannen te ontwerpen roor de U.N.O.-gebouwen aan de East liver. Over het voortbestaan van de Ï.N.O. zelf hééft menigeen sindsdien iet hart vaak vastgehouden. Wat niet wil zeggen, dat de U.NO. besluiten genomen, zo wat betreft de verdeling van Palestina en de instel ling van een „Kleine Assemblée." Er werden sinds half September te Lake Success en Flushing Meadows een kleine vijftig voltallige zittingen en meer dan vierhonderd commissiever gaderingen gehouden. En het totaal der aangenomen voorstellen is zelfs niet ver van de honderd. De grote tegenstelling, welke reeds bij de geboorte van de Verenigde Volkeren reden ,tot bezorgdheid gaf' bleef evenwel bestaan. Zelfs In de zeer kleine kring der Grote Vier kwam het niet tot 'n compromis, laat staan tot volledige overeenstemming. Dus ziet het er naar uit, dat de ge droomde éne wereld voorlopig eèn il lusie zal blijven, en dat wij, Europe anen, de meeste last zullen hebben van de brokken. BE SCHEIDING JNoor dit, ons werelddeel, loopt thans immers een bredere scheidings lijn dan óóit. Duitsland staat voor een volledige splitsing. Zij, die voor en achter de oude demarcatielijn wo nen, krijgen steeds sterker het gevoel, op de rand van een afgrond te leven, of liever op de rand van een kolken de krater. Hier en daar spatte er zelfs al een druppel lava naar buiten. Frankrijk en Italië hebben in het afgelopen jaar een zware dobber gehad, om het hoofd koel te houden. Daar was men immers getuige van een klein maar hevig offensief tegen de dam, die de hoogste nood in West- Europa moet keren, 't plan-Marshall. Ook Engeland kwam er niet ilets bereikte. De tweédè Algemene zonder kleerscheuren van af, ondanks tergadering heeft zélfs belangrijke i de algemene vreugde om het geluk Van Laat men zich geen illusies over hét antwoord maken: alles of niets. Er is geen middenweg. Of we blijven gescheiden, eik binnen zijn eigen nationaliteit, binnen die magische cirkel van militaire ge heimen, welke alleen dwazen in „offensieve" of „defensieve" kun- nèh verdelen, öf we dompelen onze naties in één enige natie en onze politiék in één enige poli tiek. De atoombom heeft drie in drukwekkende ruïnes gemaakt: Hirojsima, Nagasaki en het Hand vest van San Francisco. Niets minder dan een nieuw geloof, voor ons allen gemeenschappelijk, kan ons redden van de verwoes ting van de volgende oorlog. Salvador de Madariaga I III II Philip en Elizabeth. De economische toestand van Groot-Brittannië ver slechterde bijna zienderogen. En de afwikkeling der zaken in India, maar vooral de Palest ij nse kwestie berokkenen Attlee en de zij nen zware zorgen. Er is evenwel één land in Europa, dat de gemiddelde Nederlander uit eigen aanschouwing of meer nog van horen zeggen, een paradijs pleegt te noemen, België. Dit zit 'm uiter aard in de nylons en de vrije chocola. En werkelijk, onze Zuiderburen zit ten niét zo krap in de dollars als de meeste andere Europese staten. De koningskwestie bleef echter de gemoe deren hevig bezighouden. En.vele Belgen ook de Benelux Al moet gezegd, dat de voordelen van de Unie geleidelijk aan niet alleen door de drie partners, maar ook door vele an dere landen worden erkend. Ook in Oost-Europa is eén streven naar eenheid merkbaar, alhoewel daar de intenties wel enigszins anders zijn, dan in t Westen. De Sovjet-Unie bouwt langzaam maar zeker aan een hechte muur van satellieten. De laat- sten sluiten, met name in de'Balkan, pacten en verdragen, waarvan men de mogelijkheid tien jaar gelèden cate gorisch zou hebben ontkend. Maar er gebeuren erger dingen in deze landen: de vrije werêld zal schande blijven spreken over het lot van Petkoff en Maniu; de Poolse boerenleider Miko- lajczyk zal buiten zijn land kunnen blijven strijden voor de juiste opvat ting der democratie. DE HULP IJjet komende jaar zal ongetwijfeld be slissend zijn vóór de toekomst van de Oude Wereld. In hoever de hulp van Amerika een eventueel blij vend herstel zal kunnen doen aanvan gen en bespoedigen, valt nog niét te zeggen, ook al werden concrete cijfers gepubliceerd en tonen de Staten zich per slot van rekening niet afkerig van het verlenen van bijstand. Dat Was hington hierbij ook oog heeft voor zijn eigen mogelijkheden en lasten ligt voor dé hand. maar is het de Ameri kanen kwalijk te nemen? Amerika heeft trouwens zorgen genoeg, en niet alleen om zijn atoombom, die de Rus sen nu ook zouden kunnen makén, of om de paar filmstérren, die van on vaderlandse activiteit of misschien mentaliteit werden beschuldigd. Ame rika ziet naar Rusland, zoals Rusland Amerika in het oog houdt. Dézé weder zijdse observatie sfrekt zich uit over de gehele wereld en heeft haar tref punten béhalve natuurlijk in Ëur'öpa, vooral in het Midden- en Vérre Oosten. Het zijn niet alleen de ólie- belangen, welke de Grote Twee wan trouwend tégenover elkaar dóen staan. De oorzaken van de scheiding liggen dieper. Er zijn, zoals békend, hoogst belangrijke principiële verschillen. Waarméé ik terugkom op mijn punt van uitgang, zolang het wantrouwen blijft bestaan, zullen de verschillen groter worden. Hierover valt niet meer, maar 6ok niet minder te zeggen. het nieuwe geloof. Calvador de Madariaga, die wij elders op deze pagina de belangrijkste vraag van deze tijd lieten beantwoor den, vult dit antwoord in zijn ver maard boek „Overwinnaar waakt volgt aan. Schrijvend over het niéuWe geloof, dat de wereld zijns inziens zal kunnen redden, verklaart hij: „Dit nieuwe geloof eist: 1. dat de Westerse" mogendheden hun liberalisme van im perialisme en winzucht zuiveren; 2 dat de Sovjet-Unie afziet van haar neiging tot gewéld éri onderdrukking ten a'anzien van haar éigen én andere volken en eerlijk zich in de gemeen schap van liberale naties voegt; 3. dat het Óosféii eg het Wésten openlijk en éérlijk de leer aannemen, dat de na tionale politiek ondergeschikt is aan de politiek van het gemenebest: 4. dat onmiddellijk maatregelen worden ge nomen om deze verandering voor ieder duidelijk té maken. Allés, waar dit aan ontbreekt", zo besluit hij, „is slechts kinderpraat". Voor wie dit ailes te eenzijdig, of zelfé te libéraal Vindt, dit: uiteindelijk komt het eróp aan Wat iédér méns afzonderlijk van zijn leven maakt. Want al was het Immanuel Kant, die zei: dit is de eigenlijke taak van de politiek, dat ieder met zijn toe stand tevreden is", de kunst \an het tevreden zijn dient in eerste instantie individueel beoefend. Moge dit der halve dé les zijn van het afgelopen jaar en het voornemen voor 1948, dat wij bij ons zelf te rade gaan, Wat wij, kleine, onbelangrijke mensen zelf kun nen doen, en dat wij, wat wij moeten doen, ook volbrengen! 1 JANUARI. HILVERSUM I, 301 Meter, geeft nieuws om 8, 1,. 7 en 10.30 uur. K.R.O.: 8.30 Hoogmis; N.C.R.V.: 9.45 Thornaner- koor; 1Ó.0Ó Kerk dienst; 11.45 Koorzang: K.R.O.: 12.15 Danéorkest; 1.20 Kareol-septet; N.C. R.V.: 2Vrij en blij: 3.Weih- nachts Oratorium; 5.— Radio jeugd journaal; 5.30 Orgel; 8.30 Regerings- uitz.; 8.15 Kon. Zangver. Excelsior; 10.Met band en pl,aat; 11.Piano; HILVERSUM n, 415 Meter, geeft nieuws om 8, 1, 6, 8 en 11 uur. A.V.R.O.: 8.15 Nog vele jaren!; 8.45 B.B.C.-Sym- phonie Orkest; 9.15 Morgenwijding; 9.35 Nieuwjaarsvitaminen; 10.35 Orgel en sopraan; 11.55 Wóórden en muziek; 12.20 Orkest Nador Bela; 2.De Kwin tetspelers; 2.40 Declamatie; 3.Voor zieken en gewonden; 4.30 The dansant; 5.30 Gram.platen; 0.15 Sportpraatje; 6.30 Strijkorkest; 7.05 Pistaches; 3.05 Nieuw jaarswensen; 8.15 Contact met Zwitser land; 9.15 Thomasvaer en Pieternel; 10.— Radio Philharmoiiisch Orkest; 2 JANUARI. HILVERSUM I, 301 Meter. N.C.R.V.: Nieuwsberichten om 7, 8, 1, 7, 8, 11 uur. 7.30 Réveille; 7.45 Een woord van de dag; 8.15 gem. koor; 8.30 klassieke morgenklanken; 9.15 Ochtendbezoek bij onze zieken; 9.30 Non-stop (gr.pl.); 10.30 Morgendiénst; 11.— Cèllo en piano; 11 30 orgel; 11.45 Petter Nobino's Mu- set^e-orkest; 12.15 Orkestwerken (gr.- platen); 12.30 weeroverzicht; 1.15 Me- tropole-orkest; 1.45 Quintet (Brakens); 2.20 Van oude en nieuwe schrijvers; 2.40 orgelconcert; 3.25 Aurora-trio; 4. Voordracht door Dinja Lap—de Wolf; 4.20 ensemble Lachman; 4.45 viool cn piano; 5.20 Werken voor strijkorkest; 5.45 Uit een grote stad komt een kleine melodie; 6.15 Voor de Prot. Ghr. recliasseringsver.; 6.30 Regeringsuitzen ding; 7.Weeroverzicht; 7.15 Geeste lijke liederen; 7.30 Het actueel geluid; 7.45 „Veilig Verkeer"; 8.15 N.C.R.V.- koor; 8.45 Slot-accoord; 9.30 Kamer orkest; 10 vragen aan voorbijgangers; HILVERSUM II, 415 Meter. Nieuws berichten om 7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur. V.A.R.A.: 8.18 Operaprogramma; 8.50 Voor de huisvrouw; 9— Lichte mor genklanken; 9.30 Waterstanden; 9.35 Calvet-kwartet. V.P.R.O.: 10— Mor genwijding. V.A.R.A.: 10.20 Opera orkest; 10.30 Voor dé vrouW; 10.45 Lie deren van Grieg; 11— „De droom van Tanshoe". 11.20 Licht orkestconcert. A.V.R.O.: 12— „Tangóland"; 12.30 Sportagenda; 12.35 Guus v. Opstal en zijn Ball Rooin Orchestra; 1.15 Tino Rossi en het orkest van Petër Yorke; 2— Kookkunst; 2.30 Beethoven-progr.; 3— Ons volk en zijn dichters; 3.20 so listenconcert. V.A.R.A.; 4— Orgel; 4.30 „Tussen 'twaalf en zestien"; 5— Selec ties uit operettes; 5.20 Wij en de Mu ziek; 6.15 De V.A.R.A. feliciteert; 6.35 de Ramblers; 7— Denk om de bocht; 7.15 Regeringsuitzending; V.P.R.O.: 7.30 Cursus „Het geloof der oude kerk": 7.50 „Tien voor acht"; 8.30 Cursus; V.A.R.A.: - Men vraagt en wij draaien; Vader Tijd keért op de laatste dag van het jaar Zijn zand'oper óm »ri lóst de keten op het rad één schakel ver springen. 't Rad is roud, de keten is eindeloos. Geslachten zijn opgekomen uit het grijs verleden, Zij hebben elkaar ge volgd van vadér óp zóón. Vafi móéder op dochter en alleen de omstandighe den waaronder zij leven hebben zich gewijzigd. Óp de Óudépaaesavond legt de mens een ogenblik Zijn wérk néér en téft de klokkeslagen. Een oud jaar is verdwenen, *n nieuw is aangebroken. Wij, dié óns korte léven 48et dé jaar- maat als eeriheid météS, bedenken, dat alweer een belangrijk tijdsdeel foor ons voorbijging om nimmer terug te k'èrén. Waarom komen en gaan de geslach ten in eindeloze opeenvolging? Wij weten het niet, maar wij Besef fen, dat alleen ons voelen en denken waarde heeft en bovën stof en tijd zijn verheven. Sléchts oftzé geest, die niét sterven kan, heeft bliivende waarde. Er is éen leven na dit leven éri Oftïë geest kan niet vernietigd wórden. Wij hebben als zij. die oriS liêf Wa ren van ons weggenomen zürt, niet Bet gevoel, dat zij mis vóór altijd hébben Verlaten. Hun geest omvangt óns éfl fit momenten van diepe ontroering ge voelen wij hun tegenwoordigheid, Hua macht om onze gedachten efi doden ten góedé leiden. Als het vaststaat, dat onze gedachten onvergankelijke wa- -dé hebben, dan hebben wij in ons leven elk ogenblik nodig om onze geest te verrijken Wij weten niet welk lot ons bei „o- ren is, maar wel, dat tallozen behóefte aan onze hulp hebben, aan ons mede lijden, onze troost en onze liefde. Als wij die hebben gegeven vóélen wij ons gelukkiger en een inwendigs stem zegt ons, dat wij de weg zijn ge gaan waarlangs wii tot het doel van ons leven moeten komen. „Praetereunt et imputantur" stêat tt boven de zonnewijzers zij gaaft Vóór- bij en worden tóegèrèkénd. Uit de jaren, die gingen kan niét* Ongedaan worden gemaakt. Willen Wij nog goed makén wat Wij aan liefde te kort zijn geschoten, dan moeten wij ons haasten. Ieder jaar worden wij op de Oude jaarsavond gewaarschuwd, dat èr kt weer een deeltje van óns leven is af gesloten en wij Wètèn niet of Bet ons laatste zal zijn. Laat van mi af dan elke daad, etite gedachte zó zijn, dat wij In ons de vreugde ovér ons werk voelen. Laten Wij de lichtjes van blijdschap en dankbaarheid ontsteken in ogssi, in wanhoop staren of door traner ver duisterd zijn. Op de Oudejaarsavond doordringen de klokkeslagen ons Vah Bet beiéf, dèï de tijd om èeii zégen voor andèrëft fê kunnen zijn maar Béél kórt is. Laten Wij hopen, dat zij óók dit ja» niet tevergeefs ztl'.lèn klinken. Tj. X. de Gaulle. te deze rij van groten uit het af- gélopén jaar mag généraal de Gaulle niet ontbreken. De snel stij gende aanhang van Frgsikrijk's stérke man uit de bezettingstijd is een gevolg van de ondermijnende stakingen en troebelen, dié de ^Fransen dreigen te verstikken, eva perön. Dé spéciale ambassadrice Van Ar gentinië bezocht Europa, wélk be zoek veel ópzlen baarde. In Spanje vónd zij eèn gróóts onthaal, in Zwitserland werd Zij bekogeld met tomaten. Het Argentijnse graan en vlees Warén oorzaak, dat zij ook in Frankrijk en Engeland ontvangen werd. Vele ministers achtèr Hét „ijzeren gordijn." achtten zich Biet langer veilig en zochten èén wijkplaats in hét Westèn. Mikolajczyk, de Poolse ministèr vluehttè naar Amerika, welk land ook verschillende Roe meense én Hongaarse ambtsdragers opnam. Dóór: HILLEGONDA VAN REENEN Hij gaf ook Nëwtön eén hand. ,.;lk wens jullie veèl geluk," zèi hg zacht. „Als ik iets voor jullie kan doen. dan met genoegen. Kom eèn avond naar dè p&stórié, Newton. Dan kunnen wij nog êens praten. Als vrienden", Bedoel ik." „Ik praat lièvér mét Dolly, Drake. Maar bedankt Vóór je góéde bèdèè- lingen." De geestelijke keek hem een ögéö- blik strak aan, knikte en ging weg. „Dat was een harde slag voor dé arme kerel!" laehte Newton. Maar Dolly's ged#hten Waren bij de andere kamer, bg gordijnen, bij de afmetingen van de vloer. Frank Nèwtons gedachten dwaal den naar de wonderlijkheden van het leven. Een week lang was hij bij haar geweest, had haar kamer met haar gedeeld. Maar ómdat zij nu zouden trouwen, eiste het fatsoen, dat hij weg ging. Hg had wilien zeggen want Drake had hem niet weinig wrevelig gemaakt „Als wy al zo gauw trouwen, waarom zou !k dan wég- gaan, Dolly? Zou hét niet veel gezel liger zijn als ik bleef? Dan bèhöéf jé jé tóch niét zó te haasten om de kamers lh orde té inakèn." Maar temvijl zij naar hem Reèk, Be gréép zij wat èr in hém omging. „Nu Wfl gaan tróuwen, is hèt heèl wat ahdèrs. NU jé beter bent, is hèt heel Wat ahdèrs. Nu wg nu wij zóveel van èlkander hóudèn," zèi zé verle gen, „èn nu wg voor altgd bij elkaar WiÜën Blijven gaat Bet niét. Zo is het en hiét anders. Hèt kan nu één maal niet. Begry'p je?" Tederheid rees in Frank Newton op. „Natuurigk begrgp ik het, Dolly. Natuurlgk begrgp ik hèt." „Als je wist hoe de mensen in déze buurt „Ik wèèt het." „Ik heb mg altgd voorgenomen, dat het bij mg anders zou zgn. Ik wil détrouwen heeft mg altgd zo mooi geleken; De vrouwen hier vinden mg vreseigk trots. Zg vinden, dat ik een te hoge dunk van mg' zelf heb. zg „Wees jg maar trots, Dolly. Ik ben trots op jou." „Als ik trouw, wil ik een échte damé zijn." uJe beat egn dstófil" Sa hg brasfct hkar handen aan zgn llppéh èn fluis- téïde: „Ik zóu jé vóèten kunnen kus sen." „MrS. Gladstone zóu zeggen; „Waar om maak je je zó druk? Over een paar weken is toch alles wéér het zelfde. Maar ik heb mgft éigen ideeënZij vèrviel in ernstig ge peins. Hij begreep haar idééën. Hoewel hg" veel meer voor dé ideeën van mrs. Gladstone vöfelde, zweeg hij, ootmoe dig. Èn zgn verstand zéi tot 2gn ver moeid lichaam: „je möèt Wëg gaan. Wees een bèhoorigke kerel." Eensklaps riep zg uit, opschrikkend uit haar gepeins: „Er staat geen bed in die kamer, liefste. Èr staat hele maal niets!" „Ik ga wel op dé grond liggen!" „Oh!" „Heeft Dolly dan nog nooit op de grond gelegen?" Zg lacfttèn, zg kusten elkaar, zg voélden zich opgewonden; zij kenden dé extése van jèUgd en hartstócht. Hg was alléén in de lége kamer tégenover die Van Dolly; Maai' niet op de naakte grohd; zg hadden èr haar beidé stoeien heen gébracht, en dpat- lag'hij op. Zij had hem hsar extra deken ge- gevsn, een grgs ding, een ïeigk ding. dat zg voor zo goed als niets op een verkoping bemachtigd had. De maan scheen door het onbedekte raam en speelde op zgn gezicht. Hij voelde zich vreemd vermoeid en talloze ge dachten doorkruisten zijn brèln. Ging hij werkelijk met dit mooie fabrieks meisje trouwen? Zou hg werkelijk knecht hg een groentenman wórden? Zou hij werkélijk mèt zijn handen in zijn onderhoud voorzien? Was dit al les werkelykheid Maar zoals hij zich altgd óp de omstandigheden had la ten drijven, deed hg het thans oók. Zijn gedachten verwarden zich. Hg vièl in slaap. De vólgende dag, zg waren bezig mét de inrichting, zg wist er alles van. „Op afbetaling. Èr is een grote zaak0 in de Whitcha- pèl Road. En in drie weken kunnen wy dè meubelen overbrengenDit wordt de mooie kamer. Dit wordt onze huiskamer." Èn haar kamer zou hun slaapkamer worden. Was het niet vreemd? Vreemd en absurd Mannen, met wie hg In Christchurch geweest was hoe zou den zg staren en lachenen ver wonderd zgn en maken dat zg weg kwamenals zg hem thans kon den zien. '""""te (Wordt vervolgd.) GANDHI zag vóór zgn vaderland de Vrijheid gloren, maar niet de Vrèdè. Dè schoonste dag van Zijh ièven wèfd vóór de Mahatma tevens zgn diep ste teleurstelling. Deze vredelie vende 'strijder vóór dë ónafhankè- Igkheid van India zal Voortgaat! zgn vólk te wijzen op de ondériingè vrede, dié dit land sléchts kan óp- heffen uit dè pöël van bloed eft armöêde. Dé sprookjesachtige huwelijks- plechtigheid tè Londen plaatste Philip MoUntbattèn over de gèhelè Wereld óp dë voorpagina's 'der kranten. Zgn huwelijk metvEngè- land's Kroonprinses was vóór hét Britse Imperium een Van de méést vreugdevolle -dagen iii 1947. ANDREI GROMTKÓ. In de vèrgaderingen vah dè Ver enigde Naties deed dé Russische afgevaardigde Gromyko véél van zich spréken. Zijn féllê uitvallen tegen Amerika en Engeland, ar' mede de talrijke Russische vew» liggen nog vers in het aebeuaeO" Een bijzonderheid in 1947 vormde het regentschap van Prinses Juliana, dii enkele wéken' Bét gèzag van haar Koninkigke Móeder overnam. Óp 1 December was H. M. weer geheel en kon Z8 dè regering Van hèt vadèr- lahd weer In handen nemén. In 194S zal het Nederlandse volk de gelegen heid geboden worden zgn Landsvrouwe te huldigen ter gelegenheid van Haar 50-jarig regeringsjubileum.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1947 | | pagina 10