Dr. Beel verwacht Zaterdag a.s.
wapenstilstand
Debatten in de Tweede Kamer
over Regeringsverklaring
xsxsr***--
Terdoodveroordeelde viel President aan
KOUDE
OORLOC
Vrijdag 16 Jan. 1948
145ste Jaargang no. 13
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Waardering bij
regeringspartijen
Dit is mijn
spoorweg...
Auto te Franeker
te water gereden
Prinsesjes gingen
cadeautje kopen
WEERBERICHT
Masjoemi trekt zich terug
uit Republikeins kabinet
Amerikaans aanbod
voor Nel van Vliet
Proefbombardement op
Helgoland
Kwestie Kashmir voor
de Veiligheidsraad
BUREAU
ADMINISTRATIE
Voordam 9 - Telefoon 3320
REDACTIE
Achterdam 20 - Telef. 2274
Postgiro 234000
(t.n.v. N.V. Dagblad
voor Noord-Holland)
Directeur: J. Bijlsma
ALKMAARSCHE GOU
TARIEVEN:
Advertenties: 16 cent per
millimeter. Familieberichten
20 cent per millimeter.
Vraag en tanbod tot 15
woorden 1.elk woord
meer 5 cent, uitsluitend
contant
Abonnementen: 1.30 per
maand, f 3.90 per kwartaal
Wrnd. Hoofdredacteur: Jac. Broersen. Rayonredacteur: W. Oliemans.
Gistermiddag omstreeks 3 uur heeft de minister-president, Dr. It. J. M.
Beel, nog de volgende aanvullende verklaring betreffende Indonesië af
gelegd.
Hoewel er nog geen officiële mededeling door de Commissie voor goede
diensten is gedaan, is er alle reden om aan te n%men, dat de voorzitter der
Republikeinse delegatie heden officiëel heeft aanvaard het voorstel nopens
de uitwerking van de wapenstilstand, alsmede het voorstel, dat als basis zal
dienen voor verdere politieke besprekingen, met welke voorstellen wy ons
reeds hadden verenigd. Voorts, dat de wapenstilstand zeer waarschijnlijk
Zaterdag a.s. door beide partijen zal worden ondertekend. Het verheugt de
regering, dat de Commissie voor Goede Diensten dit reeds thans heeft weten
te bereiken.
Da heer Schouten (A.R.) merkt op,
dat men tot het inzicht is gekomen, dat
de plaats van de 'republiek een gans
andere is dan aanvankelijk werd ge
dacht. Dat verheugt hem en geeft te
vens het bewijs, dat de oppositie het
juiste standpunt heeft ingenomen. Ook
op andere punten heeft zij z.i. gelijk
gehad. Spr. sluit zich aan bij de hulde
aan de militairen in Indië gebracht.
Spr. had gaarne gezien, dat iets was
medegedeeld over de militaire positie
in het algemeen. Gaarne zou hij heb
ben vernomen of de ministers tot het
inzicht zijn gekomen dat de plannen
tot aflossing gerealiseerd zullen kunnen
worden.
Vervolgens gaat hij nader in op de
voorziening van het 'overheidsapparaat
in Indië met personeel. Hij wijst erop,
dat er corruptie voorkomt. Daarover
had hij gaarne een verklaring gehad en
ook over de maatregelen daartegen. De
voorziening met overheidspersoneel
moet de zeer bijzondere aandacht heb
ben.
Vervolgens belicht hij de positie der
Indische Nederlanders, aan wie gezegd
wordt: Los U maar op in de Indische
maatschappij. Z.i. moet het uiterste ge
daan worden om de consequenties,
daaraan verbonden, te vermijden.
Daarna bespreekt de heer Schouten
do financieel-economische toestand.
Het collegiaal orgaan besprekend
zegt de heer Schouten, dat de ervaring
met de commissie-generaal staatsrech
telijk gezien, onaangenaam is geweest.
Zuilen deze onaangenaamheden zich
niet herhalen?
Een nauwkeurige formulering van
wat de regering onder de unie ver
staat is naar 's heren Schoutens oor'
deel noodzakelijk. In de regeringsver
klaring wordt hardnekkig vastgehou
den aan de datum 1 Januari 1949. Spr.
acht dat irreëel. Zo worden er weer
verwachtingen gewekt," die niet ver-
j wezenlijkt zullen worden.
Ten aanzien van de republiek zegt
spr., dat haar „ja" niet „ja" en haar
„neen" niet „neen" is. Door haar toe
lating wordt het gif in het lichaam
I der Verenigde Staten van Indonesië
toegelaten. Het ware voor de volkeren
van Indië van belang geweest als men
gezegd had: met deze republiek kun.
I nen wij geen overleg plegen.
de heer romme.
De heer Romme (kvp) spreekt zijn
voldoening uit over een aantal pun-
ten in de regeringsverklaring. Zo om-
t trent hetgeen de regering zegt over
i de troepen, die hij andermaal hulde
brengt.
Gaarne wil spr. nadere mededelingen
ontvangen over de zorgen, die de mi-
I nisters met de militairen hebben be-
I sproken. De sigaret welke de jongens
j er roken schijnt slechter dan die wel-
t ke wij roken. Dat zou een volksschan-
I daal zijn.
Een waarborg is gelegen tegen voort-
zetting van de eenzijdige samenstelling
I der Indonesische bevolkingsgroepen.
I Spr- vraagt, of de regering kan me-
dedelen, dat de opzet der bntwerp-
I °vere™komst met Oost-Indonesië van
I ®'.e aard is, dat zij zowel de staatkun-
dige als de financiële en economische
H omvat. Spr. verheugt zich over
et Pesluit tot het „cease fire" al
y Sereserveerd in zijn 'verwachtin-
I 6 n omtrent de uitvoering ervan.
I inn»!* Zegt .zich verheugen, over de
e onwikkeling in de richting van
deekhu fei?eratie, waarvan de
i' en Politiek gelijkwaardig zijn.
t de avondvergadering
a negen gisteravond heeft de
Tweede Kamer de beraadslagingen
over de regeringsverklaring van j.l.
Dinsdag voortgezet.
De heer Ti 1 a n u s (C.H.) vraagt zich
af, of er nog wel een grondslag aan
wezig is voor overleg met de regerings
partijen of met een harer.
Van het begin af heeft hij het be
treurd, dat de Indische kwestie in po
litiek water is geweest. Het wordt hoog
tijd in het belang van Indië en van
Nederland dat ze onttrokken wordt
aan de politieke sfeer.
Het collegiaal orgaan zal ook volgens
zijn opvatting bij de wet moeten wor
den ingesteld.
Aan de mededelingen van de minis
ter-president van gistermiddag heeft
men z. i. niet veel houvast.
De regering kan wel verklaren, dat
het oude Koninkrijk, niet in twee delen
uiteenvalt, maar dat is onjuist, zo be
toogt de heer Tilanus, die de gekozen
oplossing betreurt.
Overigens blijft hij in de republi
keinse regering een groot gevaar zien.
De heer de Groot (CPN) zegt in de
regeringsverklaring vergeefs naar in
lichtingen over de militaire toestand
gezocht te hebben. De aanvullende me
dedeling van de minister-president kan
de toestand doorslaggevend beïnvloe
den, maar daaromtrent tast men in het
duister.
Spreker betoogt, dat de Veiligheids
raad tekort is geschoten en geen op
lossing heeft gebracht; de Commissie
van Drie is niet bemiddelend opgetre
den. Hij verklaart een reële oplossing
te wensen.
Het program in de regeringsverkia-
rin'g biedt geen democratische oplos
sing, zegt de heer de Groot, maar mis
schien is dat ook niet bedoeld. Er ko
men verkiezingen en zo is het wellicht
gedacht als een bruikbaar verkiézings-
platform. Dit program zal z.i. geen
vrede brengen.
de partij van de vrijheid.
Deheer Vonk (Vrijh.) verklaart te
willen streven naar een hervorming
Van het Koninkrijk in een vereniging
van gelijkwaardige delen onder de
Kroon.
Spr. wenst niet een personele band
in de Unie, maar een zakelijke.
De heer Vonk betoogt voorts o.m.,
dat door het projecteren van de Repu
bliek in de federatie de duivel in huis
wordt gehaald.
De regering gaat z.i. voort de Kamer
voor voldongen feiten te plaatsen en
zo vraagt spr. zich af, wat de Staats
commissie voor de grondwetsherzie
ning nog te beduiden heeft.
joekes brengt hulde.
De heer Joekes (Arb.) sprak zijn
waardering uit voor de voortvarende
wijze, waarop de regering is te werk
gegaan met het afleggen harer uit
voerige verklaring. De indruk van de
verklaring is, dat de reis der ministers
van groot nut is geweest. Hij sluit zich
aan bij de waardering geuit voor de
wijze, waarop de ambtenaren, civiel
en militair, hun taak uitvoeren.
Spr. vraagt, hoe het staat met het
onderzoek naar de gebeurtenissen op
Celebes en inzake de dodentrein van
Bondowoso. Is op het gebied der cor
ruptie de toestand zoals men tracht te
doen voorkomen?
De heer Joekes is van oordeel, dat
de heer Schouten nader zal moeten
aangeven, wat hij bedoelt, als hij zegt,
dat er na het overlijden van de Ko
ningin geen sprake meer zal zijn van
het Huis van Oranje.
Met de algemene opzet, zoals deze
in de regeringsverklaring is gegeven,
kan spr. zich verenigen en hij zal er
gaarne zijn medewerking aan verle
nen.
Wie wil medewerken aan het berei
ken van een oplossing moet z.i. niet
teruggrijpen tot de positie, dat men
niets van Linggadjati wil weten.
Voorts bepleit de heer Joekes da
noodzakelijkheid van voortzetting van
het overleg met de Republiek en de
Malino-gebieden.
Te middernacht werd de vergadering
verdaagd tot Vrijdagmiddag.
Dat het feit van de nationalisering
van het Britse transportwezen
voor het Britse publiek zomaar
geen dode letter is, bleek uit een
voorval op het King's-Cross-
station te Londen, waar een zich
zelf bewust Brits burger had
plaatsgenomen in een posttrein
voor het noorden. Eén der con
ducteurs beduidde de man, dat in
•deze trein geen passagiers werden
toegelaten en verzocht hem uit te
stappen. Maar de Britse burger
weigerde hieraan gehoor te geven.
„Ik denk er niet over uit te stap
pen, zei hij trots, want deze spoor
weg is nu van mij". Het treinper
soneel probeerde tenslotte'de man
uit de wagon vandaan te slepen,
doch de ongewenste passagier
klemde zich vast aan het bagage
rek-. Men zag zich genoodzaakt de
wagon af te haken en de trein
zonder deze te laten vertrekken.
De politie heeft uiteindelijk de
zelfbewuste burger van „zijn
spoorweg" vandaan gehaald
Drie personen verdronken
Hedenmorgen om 6 uur is een per
sonenauto uit Twijzelerheide in Fries-'
land, die met vier inzittenden op weg
naar Den Haag was, komende uit de
Vijverstraat in Franeker in plaats van
rechtsaf recht door in het water van
de Zuidergracht gereden. De wagen
kwam op de kop in het water terecht.
De chauffeur, J. Kempenaar uit Twij
zelerheide wist zich door een der ra
men te bevrijden. De drie andere in
zittenden, de bakker G. Zijlstra, de
landbouwer J. O. Bosma (beiden uit
Twijzelerheide) en de landbouwer Tj.
van der Meulen uit Kollumerzwaag
zagen geen kans meer uit de omgesla
gen auto te komen en verdronken
jammerlijk.
Als er een kameraadje van je ver
jaart, ga je een cadeautje voor
hem kopen! Zo dachten "Beatrix,
Irene en Margriet er ook over.
En dus togen zij, vergezeld van
een hofdame, naar de Galeries
Modernes te Utrecht. Beatrix nam
meteen de leiding en terwijl haar
zusjes belangstellend toekeken,
maakte zij allerlei dozen open.
Ten slotte kon een tafelbiljart de
goedkeuring der prinsesjes weg
dragen. Na de prijs gecontroleerd
te hebben zij mochten niet ho
ger gaan dan 7.50 vertrokken
de prinsesjes. Trix mocht het
pakje dragen. c
Jammer dat het publiek, toen het
de kinderen herkende, weer op
dringerig werd, waardoor het win
kelen voor de prinsesjes toch niet
zó plezierig was.
Indonesische kwestie weer
voor Veiligheidsraad?
Indien de Commissie van Goede
Diensten al maar wacht met het uit
brengen van haar rapport over de ont
wikkelingen in Indonesië, zal de repu
bliek Indonesia de veiligheidsraad ver
zoeken zich uit te spreken over de
wettigheid van de handelingen der Ne
derlanders, aldus verklaarde gisteren
de heer Palar, afgevaardigde van de
republiek te Lake Success.
ANP-Aneta meldt voorts, dat Palar de
Nederlanders er van beschuldigt, dat
zij in Indonesië een rookgordijn op
richten en dat zij de vrede en de voor
stellen van de Commissie van Drie ver
ijdelen.
Rijksbijdrage voor Provincie
Uit de begroting der provincie
Noord-Holland blijkt, dat de rijksbij
drage, die in 1947 433.200 gulden be
droeg, thans geraamd wordt op
f 1.593.000 een verhoging van 959.800
gulden. Deze hogere raming is een
gevolg van de voorstellen der com
missie-Oud, waarvan de invloed even
eens merkbaar is bij de raming der'
uitkering uit de motorrijtuigenbelas
ting: in de provinciale begroting voor
1048 is deze uitkering geraamd op
2 225.000 gulden, dat is evenveel als
de motorrijtuigenbelasting plus de rij
wielbelasting vóór de oorlog tezamen
opbrachten.
kouder.
Half tot zwaar bewoltt i
lijk regen, later over!
gaand in sneeuw. n=i;„„
temperatuur, in het Nni2 V3n
het land bij Oostelijke wtnd Trü
beneden het vrie5punl jnd
Zuiden veranderlijke wind
Radio Djogja maakte bekend, dat
e Masjoemi gisteravond haar mi
nisters uit het Republikeinse kabinet
heeft teruggetrokken, daar de Mas
joemi niet instemt met de wapen
stilstandsovereenkomst.
Dit besluit betreft onder andere de
vice-premier Sjamsoeddin en de mi
nister van Binnenlandse Zaken Mr. Mo
hamad Roem. Tevens wordt gemeld,
dat in verband met deze ontwikkeling
de Amerikaanse vertegenwoordiger in
de commissie voor goede diensten,
Frank Graham, een bezoek heeft ge
bracht aan de voorzitter van de Mas
joemi, dr. Soekiman.
Het besluit tot het uittreden van de
Masjoemi-ministers werd reeds Woens
dagavond genomen, doch werd eerst
gisteravond geëffectueerd.
KONING VAN YEMEN
OVERLEDEN
Volgens uit Cairo, ontvangen berich
ten is de Imam (koning) van Yemen,
Yehia, op 85-jarige leeftijd overleden.
In Sana, de hoofdstad van Yemen, is
gen nieuwe .constitutionele regering
gevormd, aan het hoofd waarvan, al
dus berichten uit Aden, eep nieuw ge
kozen Imam staat.
Naar verluidt, is de naam van de
nieuwe Imam: Sayed Abdoellah Ibn
Ahmed Al Wazir. Hij is gekozen „vol
gens het heilige nationale handvest,
dat door het gehele volk vóór de dood
van Imam Yehia is aanvaard". Naar
voorts gemeld wordt is de zoon van
de overleden vorst, die in December
1946 naar Aden is gevlucht, tot voor
zitter van het parlement benoemd.
De Hilversi—ïse zwemster Nel van
Vliet, Europees en Amerikaans kam
pioene 200 m schoolslag, voert, naar
wij vernemen, reeds geruime tijd met
een impressario in Chicago onderhan
delingen om daar als prof op te treden.
Direct na haar overwinning te Chi
cago in de afgelopen zomer kreeg zij
de eerste verzoeken om naar het pro
fessionalisme over te gaan en naar
Amerika te komen.
Toen wij ten huize van de zwemster
informaties inwonnen, zei Nel van
Vliet 'openhai g, dat zij er zeker veel
voor voelde, om direct naar Amerika
te, vertrekken.
,Maar.je kunt niet gaan zonder
mijn toestemming" zei Pa van Vliet, „ik
moet de contracten tekenen", waar
mede Nel het overigens niet eens was,
omdat zij immers meerderjarig is ge
worden.
Het is te verwachten, dat zij met
deze stap zal wachten tot na de Olym
pische Spelen te- Londen.
Zoals men zich herinnert hebben de
gealliëerde militaire autoriteiten enige
tijd geleden opdracht gegeven tot ver
nietiging van het eiland Helgoland,
dat altijd voor de Duitsers een belang
rijk militair steunpunt is geweest. Het
eiland werd, zoals men weet, geheel
met dynamiet ondermijnd en voor een
belangrijk deel gingen de verdedigings
werken de lucht in. Na deze vernie
tigingen werd aangekondigd, dat men
de nog in tact zijnde verdedigingswer
ken te zijner tijd als oefenobject voor
de RAF zou gebruiken. Naar wij thans
vernemen is de RAF Dinsdagnamiddag
om 18 uur begonnen Helgoland te bom
barderen. Sinds dat tijdstip trekken
des middags en vooral des nachts
Engelsche bombardementsvliegtuigen
over Delfzijl. De scheepvaart- is ge
waarschuwd 10 mijl uit de kust van
Helgoland te blijven. De oefeningen
zouden 72 uur duren.
Sir Gopalaswami Ajjangar, minister
zonder portefeuille van India, heeft
Donderdag namens de regering van
India de kwestie-Kasjmir, waarover
een geschil met Pakistan is gerezen,
aan de Veiligheidsraad voorgelegd.
Ajjangar verzocht de Veiligheids
raad zijn invloed en macht te gebrui
ken om:
1. De regering van Pakistan te be
letten met burgerlijk of militair per
soneel deel te nemen of hulp te ver
lenen aan de inval in Djamma en
Kasjmir.
2. Een beroep te doen op de bevol
king van Pakistan geen deel te nemen
aan de gevechten in Djamma en Kasj
mir.
3. De invallers te beletten gebruik
te maken van het grondgebied van
Pakistan, of van iedere andere hulp,
die de strijd zou kunnen verlengen.
Ir. Mansholt Minister van
Economische Zaken a.i.
Naar wij vernemen, zgl in verband
met het aftreden van minister Dr. G.
W. M. Huysmans, die op medisch ad
vies zijn ontslagaanvrage heeft inge
diend, ,pls minister van Economische
Zaken ad interim optreden de minis
ter van Landbouw en Voedselvoorzie
ning, Ir. S. L. Mansholt.
Wij hebben redenen om aan te ne
men, dat de interim-periode slechts
van korte duur zal zijn.
Incident bij Amsterdams
Gerechtshof
De ter dood veroordeelde S.D.'er
W. M. Willemsen, die als getuige
moest optreden voor het Amster
damse Bijzonder Gerechtshof, heeft
gistermorgen om tien minuten voor
*elf de president van het hof, Mr. M.
Yugt, aangevallen.
De president had juist het verhoor
van de verdachte, l. Plas uit Haar
lem, beëndigd en liet de eerste ge
tuige in deze zaak, Willemsen, voor
komen.
Voordat de parketwacht hem voor
het getuigenhekje had kunnen leiden,
vloog WiUemsen. langs een zich naar
de perstribune begevende journalist
heen in de richting van de groene tafel.
Binnen enkele ogenblikken was hij
over de tafel gesprongen en vloog Mr.
van Vugt, die geen tijd meer had hem
te ontwijken, naar de keel. Mr. van
\ugt werd met stoel en al tegen de
grond geworpen, terwijl Willemsen zich
op hem had geworpen.
Vijf geuniformde parketwachten knel
den onmiddellijk de belaagde president
te hulp en wisten Willemsen te over
meesteren.
Mr. van Vugt kwam vrijwel onge
deerd uit de strijd. Na zich afgestoft te
hebben, schorste hij de zitting' voor
enige tijd en verdween met zijn raad-
heren in de raadkamer.
Willemsen werd aan handen en voe
ten door de parketwachten uit de zaal
gesleept. Hij had of simuleerde een
tceval.
Op 8 September verscheen Willemsen
voor het Hof en werd door mr. van
Vugt ter dood veroordeeld, nadat mr.
Besier, de procureur-fiscaal, de dood
straf had geëist. Gisteren werd hij als
getuige gehoord in de zaak Vrij Ne
derland en vloog de rechter naar de
keel, die met zijn raadsheren hem tot
de kogel veroordeeld had.
REACTIE VAN VALSE HOOP?
Men sprak op het Bijzónder Ge
rechtshof gistermorgen als vaste
overtuiging uit, dat dit de reactie Van
een ter dood veroordeelde is, die
reeds maanden de dreiging van een
doodvonnis gevoelt zonder dat dit ten
uitvoer wordt gebracht en Woens
dag vernam, dat de 43-jarige V.-
vrouw van de S.D., Ans van Djjk, was
geëxecuteerd. Ongetwijfeld heeft ook
Willemsen nog de hoop gekoesterd,
dat nu er geruime tijd geen enkel
doodvonnis is voltrokken hij de
zwaarste straf nog zou ontlopen. Nu
deze hoop de bodem was ingeslagen
door de executie van Ans van Dijk
besloot hij zich te wreken.
Zo zagen gistermorgen de vele aanwe
zigen in de zaal van het Bijzonder Ge
rechtshof met ontzetting de lange Wil
lemsen (bijna 1,90 meter) op de klein
ste president van het Amsterdamse
Hof toespringen: mr. Van Vugt, die nog
geen 1,60 meter meet.
„NIET SLAAN, NIET SLAAN!"
Nadat de wachtmeester, die Wil
lemsen bewaakte, zijn arrestant met
een gummistok enkele slagen op het
hoofd gegeven had, liet de SD-er de
president los. Zodra mr. Van Vugt,
wiens witte bef ongeveer op zijn rug
was terecht gekomen, was opgestaan,
zei hij onmiddellijk tegen de tehulp ge
snelde parketwachters „Niet slaan, niet
slaan"! De president bewaarde een
stoïcijnse kalmte. „Wij zullen de zitting
thans voor enige minuten schorsen",
waren zijn woorden. Willemsen wérd
door de parketwacht weggedragen en
weer naar het Huis van Bewaring
overgebracht. Het talrijke publiek
sloeg het gebeurde, dat slechts drie
minuten duurde, onder doodse stilte
gade. De vrouw van Willemsen, die op
de tribune aanwezig was, verklaarde,
dat Willemsen zich sinds de executie
van Ans van Dijk in nerveuze toestand
bevond. Zij gelooft, dat het gebeurde
hierop ben reactie is. „Gisteren was hij
zeer zenuwachtig", verklaarde bij.
Willemsen was tijdens de bezetting
een der actiefste leden van de beruchte
Haarlemse Inlichtingendienst. Hij ar
resteerde, voor zover dat tijdens zijn
berechting bewezen kon worden, 106
Nederlanders, waarvan er 56 de dood
hebben gevonden.
Naar wij vernemen is het niet waar
schijnlijk dat tegen Willemsen, voor het
feit van gistermorgen, gerechtelijke
vervolging zal worden ingesteld.
Wel zal een rapport hierover aan het
dossier van Willemsen worden toege
voegd. Zijn zaak moet nog door de Bij
zondere Raad van Cassatie worden be
handeld.
goed de feiten onder het oog te zien,
want een gewaarschuwd man geldt
VGor twee. En daarom moeten wij de
Amerikaanse journalist dankbaar
zijn.
H. v. HULS®.
UEN Amerikaanse journalist heeft
een nieuwe uitdrukking ge
bruikt. Hij spreekt van een „koude
oorlog" en bedoelt daarmee de strijd
zender wapenen, die gaande is tussen
twee denkwerelden, de Oosterse en de
Westerse. Onder de Oosterse moeten
we dan verstaan Rusland met een
ring van staten daaromheen en de
Westerse wereld groepeert zich om
de Verenigde Staten. Zij strijden om
een zo groot mogelijke invloed, om
grondstoffen zoals olie, metalen, ura
nium en andere ertsen, die van be
lang zijn voor de ontwikkeling van
atoom-energie en ten slotte om mili
taire steunpunten, die van belang
kunnen worden, als de koude oorlog
omslaat in een warme oorlog.
De koude oorlog wordt op verschil- -
lende fronten gevoerd, verspreid over
de hele wereld. Wie in zijn krant niet
alleen de tweekolomskoppen leest,
maar ook met verstand de kleine be
richtjes in zich opneemt, die zo hier
en daar als bladvulling verstrooid'
liggen, kan van de koude oorlog al
aardig wat aan de weet komen. Hij
leest daar bijvoorbeeld, dat Australië
en de Zuidafrikaanse Unie plotse
ling belangstelling krijgen voor een
paar vergeten eilanden aan de rand
van de Zuidelijke IJszee. Hier zullen
stations gesticht worden voor het
doen van metèorologische waarnemin
gen en daarom gaat men er met een
oorlogsschip op af.
Aan de andere kant van de aard
bol, in Alaska, worden grote vlieg
velden aangelegd door de Verenigde
Staten. Wij mogen aannemen, dat
men het in Rusland nog steeds be
treurt, dat de Czarenregering inder
tijd Alaska voor een appel en een ei
heeft verkocht. Een ander stuk koude
oorlogsvoering s^feelt zich af rondom
Japan. De voorbereiding van de vre
desconferentie is hier de inzet van de
strijd. Rusland wil een ontwerp-ver-
drag laten opstellen door de vier
groten, namelijk de Verenigde Staten,
Engeland, China en Rusland
Enkele dagen vóór de ineenstorting
van Japan heeft Rusland ook nog de
oorlog verklaard aan dit land. En
Rusland beweert zelfs, dat deze oor
logsverklaring voor Japan de maat
volgemaakt heeft. Engeland en Ame
rika willen echter dg Russische aan
spraken in het Verre Oosten beperken
en menen dat te kunnen doen door
alle landen, die meegeholpen hebben
Japan te bestrijden, in het overleg
op te nemen. Nederland is bij deze
strijdvraag nauw betrokken en het
komt ons voor, dat Nederland inder
daad wel een woordje mee mag spré
ken.
In China wordt een voortdurende
strijd gevoerd en nu geen koude,
maar een zeer hete tussen de com
munistische troepen en de troepen
van Tsjang-Kai-Tsjek. De communis
ten beheersen ongeveer een vierde
deel van de Chinese bevolking. Ame
rika trekt voor het herstel van China
ruim tien milliard gulden uit en wij
mogen aannemen, dat die tien mil
liard niet voor de communisten be
stemd zijn.
En nu Europa.
QOK hier wordt de koude oorlog
met kracht gevoerd.
Europa is op dit ogenblik wel het
voornaamste wrijvingsvlak tussen
V/est en Oost. Door middel van het
Marshall-plan, dat nu officieel heet
het Europees-herstelprogramma,
pcogt Amerika de Russische invloed
in West- en Midden-Europa te be
perken. Daartegenover stelt Rusland
de invloed, die het heeft in de com
munistische partijen in de verschillen
de landen. In de landen, die onmid
dellijk aan Rusland grenzen, is men
er in een snel tempo in geslaagd de
niet-communistisehe partijen te doen
verdwijnen.
De methode is vrij eenvoudig. Men
beschuldigt zijn tegenstanders er van,
dat zij verbindingen hebben met En
gelsen en Amerikanen. Dat zal allicht
wel waar zijn. Vervolgens zegt men,
dat deze verbindingen een volksvijan
dig karakter hebben. De leiders van
de oppositie worden gevangen geno
men, de partijen worden ontbonden.
Voor de socialistische partijen volgt
men een andere weg. Zij worden met
de communisten samengesmolten in
een eenheids (lees: communistische)
partij.
Hoe verder me: naar het Westen
komt, hoe lastiger deze methode is
toe te passen. Maar men heeft de
tijd en is bereid een mislukking te
aanvaarden. In Frankrijk bijvoor
beeld is de eerste aanloop mislukt.
Maar het is niet onwaarschijnlijk, dat
in Italië en Frankrijk^ binnen korte
tijd .„spontane" volksbewegingen zul
len uitbarsten, Ook in ons land kan
de aandachtige toeschouwer de voor
bereidselen zien voor een agitatie,
die zich zal richten tegen de hulp uit
Amerika, tegen het kapitalisme en
tegen het sociaalfascisme. Reeds wor
den dagelijks de tegenstellingen aan
gescherpt en tenzij het Nederlandse
volk zijn critische zin en nuchterheid
bewaart, zullen ook wij in de koude
oorlog een frontgebied gaan vormen.
Het is niet prettig, dat wij enkele
jaren na Wereldoorlog II al weer in
een oorlog gewikkeld worden, al is
het maar een koude. Maar het is
(Zie vervolg kolom 9)
i.
