PAMPUS PIRAAT
Vier Curagaose gedelegeerden
verlaten Ronde Tafelconferentie
P.P.
OVERHEID
EN KIND
Argentijnse en Chileense troepen in
Zuidpoolgebied
Emissi
issie
Albert Heyn N.V.
Dinsdag 17 Febr. 1948 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 145ste Jaargang No. 40
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Maar Dr. Buiskool heeft nog vertrouwen
Wie kolengeld moeten
halen
Voor 25 mille
aan zwarte textiel
PARIJS GEKOZEN
Voorrang voor militairen
bij distributie
Prijs f 0.60
VJ
Fischböck onvindbaar
Landingen op Brits
grondgebied
Truman zal aanvullende
hulp voor Griekenland
verzoeken
WEERBERICHT
BUREAU
ADMINISTRATIE
Voordam 9 - Telefoon 3320
REDACTIE
Achterdam 20 - Telef. 2274
Postgiro 234000
(t.n.v. N.V. Dagblad
voor Noord-Holland)
Directeur: J. Bijlsma
ALKMAARSCHI
TARIEVEN:
Advertenties: 16 cent per
millimeter. Familieberichten
20 cent per millimeter.
Vraag en Aanbod tot 15
woorden 1.elk woord
meer 5 cent, uitsluitend
contant
Abonnementen: 1.30 per
maand, 3.90 per kwartaal
Wrnd. Hoofdredacteur: Jac. Broer sen.
Rayonredacteur: W. Oliemans.
Delegaties dringen aan
op spoed
Gisteren werd te 's Gravenhage
de eerste openbare vergadering ge
houden van de Ronde Tafel Confe
rentie, gepresideerd door minister
Jonkman, die een kort openings
woord sprak.
De eerste spreker was mr. S. W. van
der Meer, die o.m. verklaarde:
De delegatie van de Nederlandse
Antillen naar deze conferentie, heeft
van de Staten van Curacao een op
dracht ontvangen. Deze opdracht houdt
in, dat de delegatie voor de aan
vang der conferentie van de Neder
landse regering zekerheid dient te
verkrijgen omtrent enkele feitelijke
hervormingen. In geval van niet vol
ledig bevestigend antwoord werd op
gedragen, te verklaren, dat dit een
dermate grote teleurstelling veroor
zaakt, dat alle besprekingen overbo
dig zijn.
Deze opdracht, zo zeide hij verder,
is een noodkreet, een uiterste nood
kreet. Het is een laatste poging am het
kwijnend vertrouwen van de bevol
king der Nederlandse Antillen te her
stellen.
Hierna verliet de afgevaardigde Van
der Meer de vergadering: slechts vier
van de acht Curacaosc gedelegeerden
waren overgebleven.
De heer Buiskool onderstreepte ter
stond hierna, dat de deelname der Su
rinaamse delegatie haar eisen niet la
ger stelt, dan de delegatie der Antil
len. Het enige verschil, aldus spr., is,
dat de afvaardiging van Suriname
niet haar deelneming aan deze confe
rentie afhankelijk heeft willen stellen
van de onmiddellijke de-facto wijzi
gingen. Vervolgens ging spr. uitvoerig
de voorgeschiedenis dezer conferentie
na. Hij vertelde met hoeveel critiek pers
en volksmond de huidige situatie be
oordelen en hij verklaarde niettemin
te willen vertrouwen, dat een nieuwe
dag is aangebroken. Duidelijk moet
dan echter worden begrepen, dat thans,
5 jaar na de Koninklijke belofte, Su
riname nog steeds onder verouderd,
koloniaal, regiem staat. Spr. waar
schuwde ervoor, dat men niet de
grondwetswijziging moet afwachten
alvorens de hervormingen in de West
te effectueren. Gaat men van deze ge
dachte uit, dan heeft deze conferentie
geen zin.
Laat Nederland inzien dat nu tem
po de allesbeheersende factor is. Wij
moeten n u door daden bewijzen,
dat het oude kolonialisme teneinde is.
Het tempo van de liquidatie van het
koloniale bestuur is overal ter wereld
in de laatste jarenenorm versneld:
dat zal ook in de West tot gelding
moeten komen.
Met betrekking tot het centraal rap-
port gaf spr. vervolgens een samen
vatting van 10 punten, welke de sa
menwerking aangeven, die Suriname
voorstaat: Suriname is voor de instel
ling van een rijksparlement geko
zen door de landsparlementen. De in
stelling van een rijkskabinet, los van
de landsregeringen, een rijksraad, als
rechtsprekend college bij geschillen.
Er moet een verzekering zijn van fi
nancieel economische bijstand. Een
kerngroep uit deze conferentie zal bij
de nieuwe constructie moeten uitma
ken, wat algemene en wat interne za
ken zijn.
Voorts moeten waarnemers van Suri
name in de delegaties bij de V.N. wor
den opgenomen. Er. in het veranderd
Koninkrijk tenslotte zullen de Indone
sische gebieden zo zij dat willen
moeten kunnen worden opgenomen..
De derde spreker, dr. M. F. da Cos
ta Gomez, begon met zijn leedwezen
uit te spreken over de afwezigheid van
4 leden der Curajaose delegatie. Wij
verzetten ons tegen het regiem van
koloniale onderdrukking, maar zo
zette spr. uitvoerig uiteen wij wil
len samenwerken met Nederland en
zijn hier gekomen om daarover
met Nederland te overleggen. Ook dr.
da Costa Gomez brandmerkte het Ne
derlandse tempo als traag.
Deze spr. diende een motie in, hou
dende, dat aanvaard dient te worden
°°r jde. verschillende volksvertegen-
v,oordigingen en vervolgens door de
™»dse wetgever zal worden be-
zonder dat hij daarbij een-
brengenWUZiging(m Zal kunnen aan~
kw middagzitting pleitte dr. De
.'i*1, voor de invoering van een
Slechtl on d kiesrecht m Suriname,
is thana v procent van de bevolking
is thans kiesgerechtigd
klfrinvT Gerharts betreurde de ver-
v.aai gaM V\d' Meer- Het is on-
veel 'nni- i op Curacao zo-
V' d'Meer ontbreekt
hliikt ,t' V°°r Curacao' hetgeen
blijkt uit zijn woorden en optreden
Curacao. zo betoogde spr. vervolgens
nooit dSe volksPlanting. Hei
"eest n n elgeplÜk® k°!°nie ge-
Wiineaarrf f"" A' Karamat Ali en
feit dat Trden critiek °P hot
door de re»® f® g8en enkele daad
or de regering is gesteld.
PROF. LOGEMANN VERSTEVIGT
DE GROND.
Prof. Logemann bevestigde, dat de
voortgang is te traag geweest.
Al zou de West onze tekort
komingen wat milder mogen beoor
delen, voor ons moet het toch zaak
zijn het vertrouwen aan de West te
hergeven en daar de lust tot samen
werking te vernieuwen. Wat de her
vormingen van nu betreft, maakt spr.
er toch bezwaar tegen, dat men de
binding van wet en grondwet te licht
gaat nemen. Dit is toch niet juist. Als
wij thans de formele binding van wet
en grondwet opzij zouden schuiven,
dan is daarmee de eerbied voor de
mocratie aangetast en deze eerbied is
juist het hoogste goed, dat ons straks
in het nieuwe staatsgebouw zal moe
ten verbinden. Prof. Logemann, drong
aan op haast. Wij moeten voortmaken
met onze grondwetsherziening, opdat
wij de beslissende stap nog dit jaar
zullen kunnen doen.
Deze miskenning van wet en grond
wet ligt, aldus spr., ten grondslag aan
de opdracht, door de Staten van Cu
racao aan de delegatie gegeven. Die
leden, die gemeend hfebben naar deze
opdracht te moeten handelen en zich
aan deze conferentie te moeten ont
trekken, hebben de verkeerde weg
gekozen: een schadelijke fout van Cu
racao, nu juist het werk der hervor
ming is begonnen. Spr. meent, dat de
vergadering in hoog tempo des
ondanks „rustig" moet verder gaan
met dit werk.
Woensdag a.s. kunnen de houders
van een kolenkaart TA 707 en TB
707, wier naam' begint met de
letters SmSto van het plaat
selijk postkantoor terugbetaling
ontvangen van de per 1 Juli 1947-
verhoogde kolenprijs. Het kantoor
is geopend van v.m. 9 tot n.m.
3 uur.
Bü de firma S. te Amersfoort werd
geconstateerd, dat elastiek te duur van
de hand ging waarop ambtenaren van
de prijsbeheersing een nader onder
zoek instelden. Zij constateerden, dat
een hoeveelheid wollen stoffen, onder
goed, kousen, flanel, wollen truien enz.
werd achtergehouden met 't doel deze
artikelen tegen hogere prijzen te ver
kopen. Een aantal van deze artikelen
lag sedert 1946 in 't door S. bewoonde
pand opgeslagen.
Voorts troffen de ambtenaren wollen
japon- en mantelstoffen, garens en wol
aan, die „zwart" waren ingekocht. Voor
ongeveer 25.000 aan textielgoederen
heeft men tenslotte in beslag geno
men. ta verband met deze affaire is
behalve tegen de firma S., ook pro
ces-verbaal opgemaakt tegen de leve
ranciers P. Th. van S. te Bussum en
de firma M. te Amersfoort. De Amers-
foortse firma M. bleek tevens goederen
te verkopen afkomstig van smokkel
uit Duitsland en België.
TRUMAN MAANT ZEKERE LANDEN
TOT KALMTE.
President Truman heeft een beroep
gedaan op „zekere belanghebbende re
geringen, ,zich in te tomen' waar het
de kwestie Palestina betreft", aldus
heeft het Wite Huis onthuld.
Naar verluidt worden hiermede be
doeld Irak en Saoedi Arabië.
EIS VAN 15 JAAR TEGEN
VAN DEN BROECK.
De adcovaat-fiscaal bij het Bijzon
dere Gerechtshof mr. F. Baron van
Voorst tot Voorst, heeft bij de behan
deling van de zaak tegen Hugo van
den Broeck, ex-hoofdredacteur van
de voormalige „Limburger Koerier",
vijftien jaar gevangenisstraf geëist
wegens voortgezette hulpverlening
aan de vijand.
Parijs is gekozen als de plaats, waar
de volgende vergadering der V. N.
zal bijeenkomen.
De commissie bestaande uit negen le
den, was het éénstemmig erover eens,
dat Parijs de meest geschikte stad was.
De vergadering was slechts kort en de
leden beperkten zich te verklaren, dat
op grond van het rapport van Trygve
Lie, de secretaris-generaal der V. N„
over vervoer, accomodatie en te verle
nen faciliteiten, Parijs kennelijk te ver
kiezen was boven Geneve, Brussel of
's-Gravenhage.
Naar wij vernemen is een regeling
getroffen tussen het ministerie van
oorlog en het Centraal Distributie
kantoor, waarbij aan alle uit Neder-
lands-Indië terugkerende militairen der
Koninklijke landmacht, die aldaar ten
minste zes maanden dienst hebben ge
daan en deze dienst op goede wijze
hebben verricht, door de plaatselijke
distributiekantoren voorrang zal wor
den verleend bij de behandeling hun
ner distributie-aangelegenheden en wel
op vertoon van een ingevulde en onder
tekende pagina van het hun uitgereikte
demobilisatieboekjes.
Deze voorrang zal zich ook uitstrek
ken tot de militairen van de hieronder
te vermelden categorieën, die niet in
Nederlands-Indië hebben gediend. Deze
zullen daartoe op vertoon van hun ont-
slagbewijs c.q. groot verlofpas een for
mulier met een verzoek tot het ver
lenen van voorrang, getekend door het
hoofd van het Gewestelijk kantoor der
Sociale Dienst, ontvangen.
Deze categorieën zijn:
1. Reserve, officieren, die op 10 Mei
1940 in militaire dienst waren, al
dan niet als officier;
2. lichtingen 1940 en ouder;
3. OVW-ers (oorlogsvrijwilligers) met
lange verbandakte;
4. leden der Prinses Irene-brigade.
5 militairen, afkomstig uit West-Indië.
Weer toerisme naar
Oostenrijk?
In Oostenrijk wordt alle aandacht be
steed aan het herstel van het toerisme
Er vallen veel moeilijkheden te over
winnen, maar men hoopt, dat geleide
lijk aan vorderingen kunnen gemaakt
worden. Wat ons land betreft zijn er
op het ogenblik onderhandelingen
gaande, welke het waarschijnlijk moge
lijk zullen maken, dat ook Nederlandse
toeristen dit jaar in groter aantal Oos
tenrijk kunnen bezoeken.
IS
Noodlottige autobotsing
Op de weg VeghelDinther reed
Zaterdagavond laat een kleine
vrachtwagen van de B.B.A.met drie
inzittenden tegen een boom met het
noodlottige gevolg, dat twee van de
inzittenden, n.l. de 28-jarige G. van
den Broek en de 24-jarige C. van
Driel, belden uit Dinther afkomstig,
vrijwel op slag werden gedood. De
chauffeur, de 23-jarige H. Terheert
uit Heeswijk, liep een schedelbasis-
fractuur op. Hij verkeert in levensge
vaar. Zij waren allen bij de B.B.A.
werkzaam. De vrachtauto werd ge
heel vernield.
het boeiende kinderverhaal
bij uitnemendheid.
In boekvorm verschenen
en voorzien van een aan
trekkelijk omslag.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Donker betreffende de berechting
hier te lande van de Duitse commissa
rissen-generaal Wimmer, Ritterbusch
en Fischböck, heeft de heer v. M a a r-
s e v e en, minister van justitie, bet
volgende geantwoord:
Het feit, dat een Duitser tijdens de
bezetting de functie van commissaris-
generaal heeft bekleed, is op zich zelf
onvoldoende om daaruit een strafrech
telijke verantwoordelijkheid voor hier
te lande gepleegde oorlogsmisdrijven
of misdrijven tegen de menselijkheid af
te leiden. Bezwarende als oorlogsmis
drijven of misdrijven tegen de mense
lijkheid te qualificeren feiten, op grond
waarvan een vervolging tegen Wimmer
zou kunnen worden ingesteld, zijn noch
uit zijn verklaringen, afgelegd voor het
Internationale Militaire Tribunaal ie
Neurenberg, noch van elders tot dusver
bekena geworden.
Ritterbusch is een figuur, die op de
achtergrond heeft gestaan. Nadat in
Augustus 1942 het contact met de land-
verraderlijke groepen van Duitse zijde
in handen van Himmler was gelegd,
was de rol van Schmidt, de vertegen
woordiger der NSDAP in Nederland,
praktisch uitgespeeld. Na zijn dood
werd als zijn opvolger iemand aange
wezen, van wie bij voorbaat reeds vast
stond, dat het een onbetekenende fi
guur moest zijn. Voor een vervolging
van Ritterbusch zijn geen termen aan
wezig bevonden.
Fischböck behoort tot de personen,
die worden gezocht om in Nederland
als oorlogsmisdadiger terecht te staan.
Daar hij tot nu toe onvindbaar is ge
bleven en waarschijnlijk is overleden,
heeft het onderzoek zich nog niet oe-
zig gehouden met het nauwkeurig vast
stellen van zijn strafrechtelijk aandeel
in de uitplundering van Nederland.
Steekpartij te Hoofddorp
In, het logement voor zwervers te
Hoofddorp heeft Zondag een der gas
ten, de veertig-jarige F. D. „amok ge
maakt" en daarbij twee andere logé's
tamelijk ernstig gewond met een zak
mes. De zestig-jarige J. P. werd in
hals. buik en borst gestoken en moest
ter verpleging in de „St. Joannes de
Deo-stichting" te Haarlem worden op
genomen. De andere gewonde wordt in
het logement verpleegd. Hij kreeg ste
ken in een zijner dijbenen.
De dader handelde waarschijnlijk in
een vlaag van waanzin zonder enige
aanwijsbare aanleiding.
SLEEPBOOT VAN DE B.P.M.
OP MIJN GELOPEN.
Uit Balikpapan wordt gemeld, dat
op 12 Februari de motorsleepboot
„Soegio" van de B.P.M., 80 mijl ten
Zuiden van Balikpapan, op een mijn
is gelopen. Van de opvarenden wer
den 9 personen gedood.
De Britse minister van Staat, Hector
McNeil, heeft in het Lagerhuis mee
gedeeld, dat eenheden van de Argen
tijnse en van de Chileense marine,
die in Engelse territoriale wateren
in het Zuidpool-gebied opereeren,
troepen op Brits grondgebied aan
land hebben gezet
Engeland zal deze aanval op zijn
autoriteit niet door de vingers zien,
aldus de verklaring van McNeil in het
Lagerhuis over de „demonstraties", die
Argentinië in de bij de Falklandeilan-
den behorende Zuidpoolgebieden houdt.
Er worden stappen genomen, opdat de
gouverneur van die eilanden de steun
krijgt die hij nodig heeft.
Hoewel de tegenstrijdige aanspraken
reeds lange tijd bestaan, aldus de mi
nister, heeft de regering het nooit no
dig geoordeeld de internationale ge
moederen te verontrusten of de open
bare mening wakker te schudden. De
minister van Buitenlandse Zaken heeft
verklaard te hopen, dat de regeringen
van Argentinië en Chili zijn wens zou
den delen provocaties te vermijden.
Eenheden van de Argentijnse en Chi
leense marine opereren thans in de
territoriale wateren van bij de Falk-
land-Eilanden behorende Zuidpoolge
bieden met het doel de aanspraken op
de souvereiniteit in dit gebied kracht
bij te zetten. Zij hebben troepen aan
land gezet en zijn van plan militaire
posten op Brits gebied te vestigen.
De regering beschouwt haar recht op
de bij de Falkland-Eilanden behorende
gebieden als onbetwistbaar, zo ging
McNeil voort, en is steeds bereid ge
weest de kwestie aan internationale ar
bitrage voor te leggen. De regeringen
van Argentinië en Chili wilden hiervan
echter niets weten. Wij beschouwen dit
als een bewijs, dat zij niet in staat zijn
Engeland zjjn juridische rechten te be
twisten. De Argentijnse regering, zo
besloot McNeil, heeft voorgesteld een
internationale conferentie over de
kwestie te houden en wij hebben dit
voorstel nog in overweging.
DE V. S. NEUTRAAL.
VolgensAmerikaanse functionarissen
erkennen de V. S. geen territoriale
rechten in de Zuidpoolgebieden. Zij
waren echter voor het Britse voorstel,
dat het geschil tussen Chili en" Argen
tinië enerzijds en Engeland anderzijds
voor het internationale gerechtshof ge
bracht zou worden. Amerika tracht een
strikte neutraliteit te handhaven. Per
soonlijk hoopt men in kringen van het
ministerie van buitenlandse zaken der
V. S., dat Argentinië zijn eisen door
hot internationale gerechtshof zal la
ten onderzoeken en dat er geen inci
denten zullen plaats hebben waardoor
de kansen op arbitrage worden ver
kleind.
President Truman heeft aan het
Amerikaanse congres medegedeeld, dat
hij „te gelegenertijd" om meer fond
sen voor aanvullende hulp aan Grie
kenland en Turkije zal verzoeken.
Hij verklaarde, dat de aanhangers
van generaal 'Markos met geweld van
wapenen de meerderheid van 't Griek
se volk hun wil willen opleggen en
dat zij daartoe door medogenloze ver
nielingen het Griekse volk in ellende
willen storten om het zo vatbaar te
maken voor politieke agitatie.
De president zeide, dat van de 300
millioen dollar, die Griekenland van
de V.S. heeft ontvangen, 172 millioen
besteed is aan het militaire program,
waardoor Griekenlands economische
kracht wordt uitgeput, terwijl de Ame
rikaanse missie tracht deze door we
deropbouw en economische bijstai^i te
versterken.
„Indien de bedreiging van de guer
rilla's door hulp van buiten af zou toe
nemen", aldus zeide Truman, „zal er
een nieuwe situatie ontstaan, welke in
het licht van de dan heersende om
standigheden zal worden aangepakt"
President Truman schatte de guer
rillastrijdkrachten op 20.000 man. „Ter
wijl de kern van deze strijdkrachten
de zaak van het internationale com
munisme dient, bestaat slechts een deel
van het gehele leger uit ware com
munisten. Onder de andere zijn Grie
ken, die het bendeleven uit zucht naar
avontuur of naar gewin gekozen heb
ben en verder telt het leger gewone
misdadigers, die zich uit de handen
der rechterlijke macht hebben weten
te houden."
Op z'n 14e verjaardag
met pensioen
Het zal niet dikwijls voorkomen,
dat een man op zijn 14e verjaar
dag reeds met pensioen gaat.
Toch is dit het geval met de Hil-
versumse sp'oorwegman W. F. van
der Star, die op 29 Februari a.s.
met pensioen gaat. Hij is tevens
op die dag nu zestig jaar geleden,
geboren en zal derhalve dan pas
voor de 14e maal zijn verjaardag
vieren.
Éénmaal heeft hij n.l. acht jaar
op zijn verjaardag moeten wach
ten en wel in de periode 1896
1904
Deze spoorwegman voelt zich nog
zeer jeugdig en dankt dit aan zijn
weinige verjaardagen. Hij is ove
rigens ai 44 jaar bij de spoor
wegen, waarvan 33 jaar in Hil
versum, waar iedereen hem kent,
omdat hij controleur is bij de
uitgang van het station.
Half millioen netto winst
in acht maanden
De N.V. Albert Heyn te Zaandam
gaa' over tot de introductie ter beurze
van Amsterdam van 4000 aandelen aan
toonder elk groot 1000.nom. ten
volle delende in de winst van 1 Janu
ari 1948 af, deel uitmakende van het
geplaatste kapitaal, groot 8.000.000.
(maatschappelijk kapitaal ƒ15.000.000.-)
tot de koers van 148 procent. 1500 aan
delen zijn reeds op inschrijvingsvoor-
waarden geplaatst, zodat de inschrij
ving wordt opengesteld op de resteren
de 2500 aandelen.
Het prospectus vermeldt, dat de ven
nootschap de beschikking heeft over 'n
fabriekscomplex met een werkopper-
vlakte van ruim 25.000 vierkante me
ter, waarin ongeveer 600 personen
werk vinden. Het aantal winkels in
exploitatie was pet eind 1947 gestegen
t>.t 251. De winkelomzetten, die ge
durende de oorlog een onvermijdelijke
daling hebben ondergaan, zijn van
Juni 1945 af weer snel gestegen. Be
gin 1948 heeft de vennootschap aan
delen verworven in de N.V. Verenigde
Amsterdamse Melkinrichtingen VAMI.
De in 1923 opgerichte N.V. Formosa
bevindt zich eveneens geheel in han
den van Albert Heyn N.V. In het ge
hele concern zijn ongeveer 2800 per
sonen werkzaam.
In de laatste acht maanden van 1947
bedroeg de bruto winst 760.276 en de
netto winst 536.709.
COMEDIA NAAR BELGIE.
In het kader van de Nederlands-Bel
gische culturele samenwerking is de
toneelgroep „Comedia" uitgenodigd met
het stuk „Glazen Speelgoed" van Ten
nessee Williams een tournee door Bel
gië te maken.
Weersverwachting, geldig tot he
denavond:
WEINIG BEWOLKING*
Weinig bewolking, droog weer en
lange perioden van zonneschijn.
Meest zwakke, naar Zuidoost
draaiende wind. Overdag tempe
ratuur oplopend tot minstens en
kele graden boven het vriespunt.
WIJ hebben op deze plaats al eens
eerder geschreven over de ver
houding tussen Overheid en Jeugd,
over de taak, die de overheid ten op
zichte van de jeugd te vervullen heeft
zonder ook weer een te ver gaande
bemoeiing met de opvoeding van de
jeugd door te voeren. Wij schreven
erover, hoe de gemeentebesturen
daarbfl eeu grote- rol zullen kunnen
vervullen en het van belang is, dat
er tussen overheid en jeugd een con
tactorgaan komt, waardoor het ge
meentebestuur op de juiste wijze
wordt voorgelicht en geadviseerd
omtrent datgene wat er onder de
jeugd leeft, omtrent datgpne wat zij
zou kunnen doen, wat kan strekken
tot het belang van de jeugd en indi
rect weer van de gemeenschap zelf.
Deze contactpersoon of -instelling
moet met medewerking van da
jeugdbeweging worden ingesteld, op
dat de juiste garantie: voor goede en
doeltreffende maatregelen aanwezig
zijn.
Wij hebben over dit onderwerp zo
als gezegd reeds uitvoeriger geschre
ven, maar meenden dit nog even naar
voren te moeten brengen, omdat de
belangrijkheid ervan geen geringe is
èn ter inleiding van het volgende.
Dat is de kwestie van het begaafde,
doch onbemiddelde kind.
Het is een bekend feit, dat zich on
der de catagorie der handarbeiders
een niet onbeduidend percentage per
sonen bevindt, dat meer dan middel
matige verstandelijke vermogens be
zit. Wfl mogen dat als een gave be
schouwen. De betreffende mensen
zullen ongetwijfeld door deze gaven
in hun omgeving uitblinken, waarde
ring vinden en wellicht een zekere
promotie maken.
Ontwikkeling van hun talenten
door studie zou hen echter op een
maatschappelijk hoger niveau bren
gen en tot groter nut van de ge
meenschap hebben doen zijn.
Voor deze situatie zijn natuurlijk
verschillende factoren te noemen.
Daar is de nog dikwijls (vooral op
het platteland) voorkomende omstan
digheid, dat ouders kinderen met uit
gesproken talent niet laten doorstu
deren, omdat ze het niet noodzake
lijk achten. Als de jongen straks da
plaats van zt|n vader maar kan in
nemen. En het meisjeoch, het
antwoord weet ge. Een andere factor,
die zich overal kan voordoen, ls een
soort minderwaardigheidscomplex bij
de ouders in de arbeidersklasse. Ons
kind op H.B.S. of Ulo? Dat past niet
bq ons soort mensen. Wij moeten niet
zulke hoogvliegers zijn. Zij besteden
weinig aandacht aan de toekomst
van hun kinderen. Soms gaan later
de ogen open, doch dan is het dik-
wijls te laat
Een derde situatie, die ook veel
voorkomt, is de financiële onmoge
lijkheid voor de ouders om hun kin
deren in staat te stellen om verder
te leren. Veel zal dit ook weer voor
komen bij grote gezinnen. De kinde
ren moeten zo spoedig mogelijk mede
helpen bijdragen in de gezinskosten.
En daarmede is het probleem van
het begaafde, doch niet-bemiddelde
kind gesteld.
pjET is fout als de rijkdommen
van het aanwezige talent niet
ten volle worden benut, foutief ten
opzichte van de bezitter van deze ta
lenten, foutief ook voor de maat
schappij.
Hier groeit een morele verplich
ting, hier komt de hulp der gemeen
schap aan de orde. De gemeenschap
moet hier optreden teneinde geza
menlijk de kosten te dragen om ook
dit begaafde kind op die plaats te
brengen, die de aanwezige gaven
wettigen.
In onze provincie is het de ge
meente Zijpe, die hier een prachtig
voorbeeld geeft. Jaarlijks wordt op
de begroting een bedrag uitgetrok
ken voor het vormen van een fonds,
dat de mogelijkheid voor studie van
onbemiddelde doch begaafde kinderen
wil bevorderen. Dit voorbeeld van
een plattelandsgemeente, waarop
toch door de grotere gemeenten soms
wordt neergekeken, is prachtig en
waardevol. In deze geest kan groot
werk verricht worden. Het zal de ge
meenschap tot eer strekken èn tot
heil zfln van het onbemiddelde kind,
dat vooruit wil en kan.
Een taak van culturele opbouw
binnen het bereik der mogelijkheden.
Moge men zich op vele plaatsen van
deze schone taak bewust zijn en haar
ter hand nemen!
AD INTERIM.
Prijzen voor chocoladefiguren
Tengevolge van de stijging der cacao-
prjjzen zijn thans ook de prijzen voor
chocoladefiguren enigszins verhoogd.
De maximumwinkelprijs voor holle
chocoladefiguren (Paaseieren enz.) met
een gewicht van ten minste 15 gram per
stuk bedraagt nu ten hoogste 70 cent
per 100 gram. Wanneer de figuren zijn
gekleurd en bewerkt met suiker of op
gespoten chocolade is deze prijs 80 cent
per 100 gram. Voor figuren met een
I luxe opmaak mag een naar verhouding
ogere prijs worden berekend.
