DE ZWAtTE SCHADUW
D
Burgemeester Oud betaalt v. d. Waals
f 12.000.- voor reis naar Engeland
I
im
i li
am om
ELLE
Anton speelt een
gevaarlijk spel
Achter de schermen
van de Oorlog
Van nabij
eh verre
WIJ SPELEN BRIDGE
van BOEK
tot BOEK
Saiiaplrin bant pijnen uit!
-Ms
i%E SPION
U misbruikt
VAN DEK WAALS
de meisjesnaam van
zyn moeder, Cranendonk, om zich
in te dringen by een Roterdamse
illegale groep. Het gelukt hem
maar al te goed. Hij gloeit van
vaderlandsliefde* hij toont zyn
revolver. Hij acteert goed, deze
(ranendoi)fc. En men vertrouwt
hem. Men vertelt hem de plannen,
men noemt hem namen, men zegt
hem adressen. En van tijd tot tyd
nordt de naam genoemd van mr.
p. J. Oud, oud-minister van Finan
ciën, burgemeester van de tweede
stad des lands.
Schreiedetr krabt nadenkend zyn
hale schedel, als Van der Waals
rapport uitbrengt en hij schudt het
hoofd, als Anton vraagt, of het
n„g geen tijd wordt de zaak op te
rollen. Neen, dat moet nog wach
ten. Eerst eens praten met Har
ster, eerst eens overleggen met
Glshes. In het brein van Schreieder
rijpt een plan.
VII
v. d. WAALS
Vermomd als heer kwam
hu Burgemeester Oud waarschuwen
En op een avond in Juli 1941 zet
/in Van der Waals zijn bedoelingen
uiteen. Anton moet naar Engel ana:
Naar Londen, in gezelschap van mr.
Oud, En in Londen heeft Schreieder
een karwei voor hem, daar zal hij
van opkijken. En als dat lukt, mein
heber Anton, dan wordt unser Anton
na de Krieg waarachtig Landgoed-
bezitter. Dan zal de Führer hem op
LUISTEREN
HAAR
«AHilversum I 301 m
tt Nieuwsberichten
om 7, 8, 1, 7, 8 en
IX uur. KRO:
7.30 Morgengebed.
7.45 gr.pl. 8.15
Pluk de dag. 9.00
Hoogmis. 10.15 Symphonie (gr.pl.) 10.10
Giraldo en zijn orkest. 11.00 De Zonne
bloem. 11.35 Als de ziele luistert. 11.45
gr.pl.: 12.00 Angelus. 12.03 Vioolsonate
(gr.pl.) 12.30 Weeroverzicht. 12.33 Het
orkest zonder naam. 12.55 Zonnewijzer;
1.25 verv. Het orkest Zonder naam; 1.40
gr.pl. 2 Radio cimbalo gezelsch. 2.30 Het
voorste LegioenV 4.30 Intern, cabaret
(gv.pl.) 25.00 Na schooltijd, 5,15 In de
Bodega (gr.pl.) 5.45 Wat het buiten
land leest. 6.00 Matrozenkoor. 6.30 Ned.
Strijdkrachten. 7.15 Alle hens aan dek.
7.30 Oude melodieën. 7.50 Joseph
Schmidt. 8.05 De gewone man. 8.12 De
zilvervloot. 8.40 Europa één in een ver
enigde wereld. 9.00 Omroep-kamer-
orkest. 9.50 Uit de schatkamer van het
oude testament. 10.30 Ida Presti gitaar
Hilversum II, 415 m.Nieuwsberich
ten om 7, 8. 1, 6. 8 en 11 uur. VARA
7.15 gr.pl. 8.18 Opera-programma. 8.50
Voor de huisvrouw. 9.00 Lichte orkest
werken. 9.30 Waterstanden. 9.35 Schu
mann (gr.pl.) VPRO: 10.00 Morgen
wijding. VARA: 10.20 gr.pl. 10.30
voor de vrouw. 10.45 viool en piano
(Grieg-sonate). 11.10 Vrijheid. 11.30 Or
gel (Johan Jong). AVRO: 12.00 Het
Virtuoso sextet. 12.30 Weerpraatje.
12.38 Pierre Palla (orgel). 1.15 AVRO-
musette-orkest. 1.45 Nieuwe filmfavo
rieten. 2.00 Kookkunst. 2.20 Igar Stra
vinsky concert (gr.pl.) 3.00 Ons volk
en zijn dichters. 3.20 Het Vaudeville
strijkorkest. VARA: 4.00 Franse or
kestwerken. 4.30 Tussen twaalf en zes
tien. 5.00 De stem der Volks (Rotter
dam). 5.20 Wij en de muziek. 6.15 De
VARA feliciteert. 6.40 Gem, Omroep
a-eapellakoor. 7.00 Denk om de bocht.
7.15 Verleden, heden en toekomst xan
de Telex. VPRO: 7.30 Cursus de kerk
nu. 7.50 Tien voor acht. 8.05 Die Sie-
ben Worte Jesu Christi am Kreuz. 8.30
Cursus Midden in de wereld. VA
RA: 9.00 Men vraagt.en wij draaien.
9.30 Jaren van vriendschap. 9.50 Op
vleug'len van muziek.
zijn bekende grootmoedige wijze we
ten te belonen. Kijk, als Cranendonk
heeft unser Anton in Rotterdam een
uitstekende indruk gemaakt. Niet
waar?, men vertrouwt hem, men
ziet hem aan voor een vaderlandse
strijder, men vertelt hem alles. En
dat gaan we nu uitspelen in grote
stijl. Nu moet Anton naar mr. Oud
toe om te horen, of de burgemeester
er voor voelt naar Engeland te gaan.
En als hij er niét voor voelt, dan
moet de magistraat eén beetje wor
den opgewarmd. En zowaar als
Schreieder leeft, dan zal die mr. oud
in Engeland terecht komen, maar
Anton gaat met hem mee. Want
daar is een karwei te doen, een kar
wei, waar men ogen van zal opzetten.
TEN PAAR DAGEN LATER zitten
mr. Oud en Cranendonk ln een
druk, vertrouwelijk gesprek. Char
mante, handige jongen, die cranen
donk. Heeft uitstekende introductie
van de illegaliteit. En komt nu bur
gemeester Oud ernstig waarschuwen
voor grote gevaren. Cranendonk heeft
zijn voelhorens uitgestoken, bij heeft
uitstekende relaties, hij legt zijn oor
overal te luisteren. Als Illegaal wer
ker ben je dat verplicht, want het
verraad schuilt overal, dat zal mr.
0ud ook wel weten.
Er is een groot gevaar, dat mr.
Oud bedreigt. Maar Cranendonk weet
een mogelijkheid om er aan te ont
komen. Mr. Oud fs niet de eerste, die
hij het land uithelpt en hij zal de
laatste niet zijn ook. Kijk eens, Cra
nendonk weet een weg, een veilige
weg, om naar Engeland te komen.
Zou dat niet prachtig zijn? Dan is
mr. Oud in veiligheid en de regering
in Londen zal hem met open armen
ontvangen. Cranendonk begint trou
wens zelf ook gevaar te lopen, en
niet zo'n beetje! De Duitsers volgen
zijn spoor, zij hebben zyn signale
ment, ze zitten hem na als honden
een haas. Als mr. Oud en Cranen
donk samen konden gaan, dan zou
dat dubbel mooi zijn. Maar die reis
naar Engeland kost v.eel geld. Er
moeten valse papieren gekocht wor
den, er moeten een paar hoge Duit
sers, die Hitier en de hele oorlog
aan hun laars lappen, worden omge
kocht en dat kost by elkaar een
twaalfduizend gulden. Hij weet dat
allemaal precies; het is tenslotte niet
de eerste keer
Het onderhoud tussen Oud en Cra
nendonk duurt lang. De kansen wor
den gewikt, de mogelijkheden worden
overwogen, de gevaren onder ogen
gezien. Een paar dagen later besluit
mr. Oud zo spoedig mogelijk naar
Engeland over te steken. Hjj stelt
Van der Waals 12.000 gulden ter be
schikking om de reis voor te berei
den. Met de eerste gelegenheid gaat
Anton naar Den Haag.
Burgemeester Oud gaat mee naar
Engeland, rapporteert hij. Schreieder
vindt het 't beste nieuws, dat hij in
maanden gehoord heeft. Anton is
een handige jongen.
De handige jongen gaat van het
Binnenhof direct naar zijn woning
om de 12.000 gulden op te bergen.
Heeft hij voorlopig maar in zijn zak
gehouden. Schreieder behoeft ten
slotte niet alles te weten.
MAAK SCHREIEDER weet het na
een paar dagen toch. Juffrouw
Gegerseider is tenslotte niet voor
niets zijn secretaresse en als Van der
Waals met haar wil samenleven,
moet hy dat zelf weten. Maar ver
menging van zaken en liefde is voor
een spion gevaarlijk, dubbel gevaar
lijk als het voorwerp van die liefde
een Duitse vrouw is, die dagelijks
met de chef in dezelfde kamer zit
In ons nummer van morgen
Van der Waals verzint
een inbraak en mr. Oud
blijft thuis.
i
Schending van vorstengraf
te Berlijn
Gisternacht hebben onbekende da
ders zich toegang verschaft tot het
Mausoleum in het park van het
kasteel te Charlottenburg bij Berlijn,
waar keizer Wilhelm I, keizerin
Augusta, prins Albrecht en de prin
ses van Liegnitz begraven liggen.
Na de bronzen deur van het Mauso
leum te hebben geforceerd, hebben
de daders het deksel van de kisten
van de keizerlijke familie gelicht.
Een militair, die
zijn eerste onder
richt kreeg in
autorijden, ver
oorzaakte Dins
dagmiddag te Al
melo een ernstig verkeersongeval. Hij
maakte bij een kruispunt een foutieve
bocht en reed de op een motorrijwiel
uiterst rechts van de weg rijdende 25-
jarige wijkverpleegster mej. W. Nij-
hof uit Vriezenveen, omver. Zij werd
20 m. met de auto meegesleurd. Met
een schedelbasisfractuur werd het
slachtoffer in zorgwekkende toestand
naar het Diaconessenhuis te Almelo
vervoerd en daar overleden. xDe
heer G. J. van Heuven Goedhart te
Bussum is benoemd verklaard tot lid
van de Eerste Kamer der Staten-Ge-
neraal in de plaats van de heer mr. dr.
J. in 't Veld. xDe vrije universi
teit te Gent, heeft de titel van doctor
honoris causa toegekend aan de psycho
loog professor Buitendijk te Utrecht.
xDe 52-jarige machinist der R. T.
M. P. Bakelaar uit Middelharnis, die
met de veerboot .Middelharnis" der
R. T. M. een dag dienst kwam doen op
het veer ZijpeAnna Jacobapolder in
verband met de proefvaart van de
nieuwe veerboot „Grevelingen" is toen
Jiij zich aan boord wilde begeven, door
de duisternis misleid van de steiger in
de steenglooiing van de tramhaven aan
het Zijpe gevallen en verdronken. x
Zondagmorgen werden drie kostbare
honden, rasexemplaren van nat. ten
toonstellingen, vergiftigd door het eten
van een stuk vlees, vis of brood, waar
op strichnine gesmeerd was. Men ver
moedt. dat" smokkelaars dit vergif heb
ben uitgestrooid om speurhonden on
schadelijk te maken. xHet perso
neel van verschillende hotels te Parijs
waar delegaties van de conferentie der
16 landen voor de hulp aan Europa ge
huisvest zijn, dreigt met staking, va
riërend van 1 uur tot volkomen stil
legging van het bedrijf. Het personeel
eist korter werktijd en kosteloze maal
tijden tijdens het wei*k. xEen
woordvoerder van het departement van
Buitenlandse Zaken te Washington
heeft verklaard, dat „er geen sprake
meer zou zijn van enige steunverle
ning aan Italië, wanneer de commu
nisten er bij de verkiezingen de over
winning zouden behalen". xHet
Amerikaanse tribunaal voor oorlogs
misdaden te Neurenberg heeft luit.-ge-
neraal der politie Ulrich Griefelt tot
levenslange gevangenisstraf veroor
deeld wegens zijn aandeel in de uit
voering van het nazi-program van ras-
sënvernietiging. xDe N.V. Neder
landse .Schoenen Unie Bloch en Stibbe
H.ollandia te Waalwijk gaat in Den
Bosch een nieuwe schoenfabriek bou
wen. In deze fabriek zullen 2000 arbei
ders werkgelegenheid vinden. x
Op het eiland Morotai is de Nederland
se stuurman W. Anker van het schip
„Nassau" tijdens een ruzie dodelijk
/verwond. Verdacht van deze doodslag
is een,Australische vlieger van de RAF
gearresteerd.
door J, D. v. Exter
177. Gerrit Kraai, die nu wel be
merkt, dat het hem niet meer zal luk
ken om te ontsnappen, begint 'n toon
tje lager te zingen. Maar de veldwach
ter slaat geen acht op hem. Hij wordt
in de kerker onder het raadhuis ge
stopt en zal later voor het gerecht
moeten verschijnen: Pirn, Pam en Pom
zijn de helden van de dag. Het hele
dorp viert feest, nu de dief, die het
dorp al zo lang onveilig maakte, ge
vangen is. Niemand let meer op Ger
rit Kraai, die in zijn kerker bittere
tranen schreit.
178. 's Middags moeten Pim, Pam
en Pom bij de burgemeester komen en
krijgen zij de beloning, die uitgeloofd
was voor het vinden van de dief. „Ik
ben er trots op", zegt de bilïgemees-
ter", dat er zulke dappere honden on
der mijn onderdanen zijn. Jullie hebt
niet alleen aan de diefstallen een ein
de gemaakt, maar óók aan 't spoken!"
En nu duikt hij achter zijn bureau.
„Hier is voor ieder van jullie een me
daille met halsband, te dragen op Zon
en Feestdagen. En hier is de beloning
in geld. Weest er zuinig op".
XXIII.
Het spel uit de vorige rubriek.
Dit had de volgende kaartverdeljng:
S. h-b-9
H. 8-6-5-4
R. a-h-3
KI. h-b:9
s.
8-4-3
S.
7-6-2
H.
a-h-10-9-3
H.
v-b-7
R.
b-9-4
R.
v-10-8
KI.
8-7
KI.
6-5-4-3
S. a-v-10-5
H. 2
R. 7-6-5-2
KI. a-v-10-2
Om op dit spel 4 sch. te maken, na
uitkomst door West met harten heer en
aas, is niet moeilijk, maar de Zuid
speler, die het spel te spelen kreeg,
maakte 6 schoppen. Zuid troefde de
tweede harten in met sch. 5, speelde een
kleine ruiten naar de aas in N. en
troefde in eigen hand weer een harten
af, nu met de 10. Toen speelde hij een
kleine klaver naar de 9 in Noord,
speelde de laatste harten uit Noord en
troefde in eigen hand af met sch. aas.
Toen in de 7e slag schoppen vrouw
naar de heer in Noord. Daarna uit
Noord tweemaal troef na, waarop in
Zuid twee ruitens weg. Toen klaver 9
uit Noord genomen in eigen hand met
klaver 10. Daarna aas en vrouw van
klaver na, waarop in Noord klaver boer
en ruiten 3 en de laatste slag is voor
ruiten aas.
Opgave. Hoe speelt gij als Zuid het
volgende 4-schoppen spel? West kwam
uit met harten aas en speelde heer en
vrouw na.
S. 5
H. 8-4-3-2
R. h-9-5-4-3
KI. a-9-5
b-9-6-4-3 S.
a-h-v-10 H.
v-b R.
S
K.
R.
KI. 8-3
S.
H.
R.
KI.
7
b-9-7
10-8-2
KI. v-b-10-7-6-2
a-h-v-10-8-2
6-5
a-7-6
h-4
IN ELKE HOTELKAMER
EEN BIJBEL
Dezer dagen is te Utrecht opgericht
de Ned. Gideons vereniging, die zich
tot doei stelt om naar het voorbeeld
der Amerikaanse Gideons-vereniglng
te Chicago, in alle hotel- en pension
kamers in Nederland een bijbel te
plaatsen.
Zeeuwse familie
namen, door Dr.
P. J. Meertens.
N.V. Uitg.-Mij. A.
Rutgers, Naarden.
Ongetwijfeld zul
len er in Zeeland zeer velen zijn, die
in dit werkje belang stellen. Zeeland
is een gebied, dat ook door zijn uit
zonderlijke ligging zijn tradities heel
lang bewaard heeft en waar geslachten
leven, die van vader op zoon tot in 't
grijs verleden niet buiten die provin
cie hebben geleefd. Juist daarom treft
men er zo vele namen, die een speci
fiek Zeeuws karakter hebben. Als wij
de bronnen zien opgenoemd waaruit
de schrijver geput heeft, dan blijkt
wel welk een ontzaglijk werk hier
verricht moet worden en voor welke
moeilijkheden men stond, omdat het
oorlogsgeweld hier van de oude ar
chiefstukken zo veel vernield heeft.
Inderdaad, een boekje, dat vooral in
Zeeland met grote interesse gelezen
zal worden.
ma
door Jan Dirk van Exier
cooyriiM it.D.p.
De smokkelaars hebben de eerste
versperring met gemak genomen.
Over dergelijke maatregelen winden
zij zich niet meer op. Maar ze zijn
nog niet op hun plaats van bestem
ming. Er kan nog van alles gebeu
ren. Op een smalle weg in de bos
sen beweegt zich een schaduw. Een
schaduw, waaruit men niet meer de
Chef herkennen zou. Een stem klinkt
op: Daar komen ze Lange. Start de
wagen!
Een motor hegint te zoemen. In de
verte hoort men het geluid van een
enorme vrachtwagen, die schijnbaar op
topsnelheid langs de weg stuift. De
schaduw glijdt in de gereedstaande
auto en deze schiet weg.
„Nu is het de zaak, dat we ze vóór
blijven en ze tot stoppen kunnen
dwingen bij de S-boeht", sist de Chef
De Lange knikt.
„Alles klaar? Daar komt-ie. Laat
'ra rennen Chef, sneller!!"
„Daar komt de bocht! Klaar? Gooi af!"
De lange komt bliksemsnel in ac
tie en gooit iets uit de voortrazende
auto. Een enorme rookzuil schijnt uit
Koker A 25 tabletten 40 ct. In welvoorziene Apoth. en Drogisterijen.
het wegdek op te spuiten, en nog
een en nog een.
Achter de auto van de Chef is niets
meer te zien, maar dan ook niets
meer. Het uitzicht, dat in het nach
telijk uur toch al niet ruim is, is nu
totaal versluierd door de enorme
rookbank.
De Chef stuurt zijn auto door de
S-bocht heen en rijdt hem terzijde
van de weg, in een tussen de bomen
uitgespaarde parkeerplaats.
OOt
tjeerd ADErtA M
7)
In het voor hem uitschijnende licht van de zaklantaarns ging hij het gezel
schap voor. Achter in het huis, door een dwarsgang en over een klein stenen
trapje kwamen ze plotseling in éen grote ruimte waar talrijke balen, kisten en
kratten waren opgeslagen.
„Een ideale plaats voor een moord," zei de apotheker goedkeurend.
„Zou U werkelijk denken, dat hier ergens het lijkvroeg mevrouw
Jaarsma zich aan zijn arm vastklampend.
„Argens zal 't toch moeten zijn," antwoordde de heer Van Heerde rond
kijkend.
„Licht eens naar boven," adviseerde mevrouw Visser.
Meneer Dupois belichtte de zware balken en dwarsbalken, welke het dak
schraagden!
f"eeft U daar wat gehoord?" vroeg hjj nieuwsgierig,
evrouw dacht, dat de moordenaar zich daar misschien uit wroeging had
langen," legde de apotheker glimlachend uit.
heer Van Heerde deed een vergeefse poging om een zware met ijzer be
slagen deur open te maken.
„Wat is hier achter, mijnheer De Wit?"
„De wijnkelder," zei de gastheer. „Maar de deur is gesloten. Het is niet
mogelijk, dat hier iemandtrouwens, het is er verschrikkelijk stoffig en
vuil. Ik weet zeker, dat niemand lust zou gevoelen om daar de laatste adem
uit te blazen."
„Dan kunnen we ons de moeite van het onderzoek sparen," zei meneer Du
pois. „Och, kijk, wie hebben we daar?"-
„De hemel zei dank, dat U ons komt verlossen!" riep de doktersvrouw,
haastig van achter een stapel zakken te voorschyn komend. Het is hier zo
vreselijk griezelig."
„Inderdaed," zei de heer Van Heerde. „Komt U ook maer te veurschijn, mijn
heer. Wie is U? Ach, meneer De Vries. Zyn er hier nog meer verdoolden?"
„We mogen niets zeggen," zei mevrouw Van Bremen, maar haar ogen
dwaalden naar een donkere hoek, waar talrijke kisten op elkaar gestapeld
waren.
De heet Dupois liep er heen en bracht triomfantelijk mevrouw Van den
Brink en mademoiselle Dupont te voorschijn.
„Ziezo," zei hij, „we schieten op."
„Dat wil zeggen," zei meneer Bassing sarcastisch, „U heeft nog niets van
het lijk gevonden."
„Ja, het lijk!" riep mevrouw Jaarsma, „waar is het lijk?"
„Staat dit pakhuis nog met andere ruimten in verbinding?" vroeg de heer
Dupois.
„Laat mij maar weer voorgaan," zei de gastheer.
Aan het hoofd van de kleine stoet liep hij naar een opening in de muur
waar een nauw wenteltrapje naar een donkere kelder voerde.
„Denkt allen alstublieft om uw hoofden!" waarschuwde hij. „Het is hier erg
laag. Zo dadelijk komen we......"
Een zenuwachtig lachje klonk uit het diepe duister.
„Kijk, kijk!" riep de heer Van Heerde tevreden, „we naederen waerachtig
de plaets van de meurd!"
Bij het afdalen van de laatste treden zagen ze plotseling een vierkant ge
welf.
„Maak alsjeblieft licht!" riep een zenuwachtige stem. „Hier vlakbij moet 't
li)k
De lantaarns der detectives beschenen een wonderlijk schouwspel. De ma
gere mevrouw Bassing zat midden in de kelder en knipoogde tegen het licht.
Om haar heen stonden in schilderachtige wanorde de nog ontbrekende gasten,
die luidruchtig de rest van het gezelschap begroetten.
„Eindelijk," zei de zware stem van dokter Van Bremen, „ik dacht waar
achtig, dat we hier vergeten werden."
„Isis U vermeurd, mevrouw?" informeerde de heer Van Heerde.
„Dacht U misschien, dat ik hier voor myn pleizier op die vuile vloer zit?"
vroeg de directeursvrouw verontwaardigd. „Ik verzeker U, dat ik hier de
vreselijkste ogenblikken van myn leven doorgemaakt heb. Waar is de engerd,
die mij in mijn hals heeft geknepen?"
„Neen, neen, mevrouw!" riep de heer Dupois, toen hy zag, dat zy aanstalten
maakte om overeind te komen. „U moet nog een ogenblikje op uw plaats blij
ven. We zullen even moeten nagaan wie voor dit alles verantwoordelijk is."
Hij plaatste zich naast haar, nam vervolgens drie stappen en keek tevreden
naar zijn collega.
„Me dunkt," zei hij, „dat van dit bonte gezelschap alleen de dokter, dominé
Van Beveren en mevrouw Beekman in aanmerking komen."
„Waar is mijn dochter?" vroeg de predikantsvrouw rondkijkend.
„Laten we maar te voorschijn komen, Henk!" riep een vrolijke stem. „Het
lijk is gevonden en het blijkt, dat wij aan dit drama part noch deel hebben."
„Marietje!" riep mevrouw Van Beveren verwijtend, toen het licht haar
dochter bescheen. „Hoe kom je daar nu achter die vuile kisten? Kijk je japon
er eens uitzien. Het lijkt wel of
Het meisje streek haastig de kant van haar kraagje glad.
„Weet U, moeder, het was zo griezelig en ik dacht, dat ik het best in de
veilige hoede van een echte politieman kon blijven. Henk heeft
„Onzin," zei mevrouw Van Beveren geërgerd. v
„Het is allemaal mfln schuld, mevrouw," zei de inspecteur haastig. „Ziet
Uwewe z^n nog zo jong en we hadden geen van beiden zin om ver
moord te worden. We dachten, dat, als we daar veilig achtef die kisten za
tenmaar ja't is er inderdaad wel een beetje stoffig."
Hij plukte wat spinrag van de mouw van zyn smoking en keek een beetje
verlegen naar de predikantsvrouw, die haar lippen op elkaar klemde en zich
naar de detectives keerde.
(Wordt vervolgd.)
