Pinksteren het feest
Nederlands in zeven lessen
Arabieren blijken principiële
bedriegers te zijn
r
PINKSTEREN
in Hongarije
de vijftigste dag
Maar Holland doet het zonder
Pinksteros en Schuttersfeest
van
„DE SPEELWAGEN"
IN MEI-KLEED
Brueghel deed illegaal
Uitspraken in vier
corruptiezaken
Van nabij
i en verre
Op de vierde dag begint
de misère
Wm
P
^^sSSPKili v|
MSÉS
pi
KOOS KOEN als
kassa-trekpleister
PASSAGIEREN IN ADEN
Op weg naar Ceylon
Indisch Journaal
ICIVtui
ïhalfuur
Orkest
AVRO's
sjeskóör
.laten
6,15 In
/oor de
stu-
ndcon-
Wfcltr-
10,35
Radio
(melo-
srichten
XO: 8,15
NCRV:
rkdiehst
KRO:
zonder
Vervolg
Manus
kale toitt-
•rkoor
Midden-
NCRV:
6,40 Ik
Cftntate
7,50
jne man
imofoon-
9,35
Gramó-
11,15
TDAG
berichten
iRA: 8,18
VP
10,30
tricht bij-
platen
20 Metro
saak van
2,15 Paul
„Pops"
n'n doch-
,45 Johan
(gr pl)
Corduwenér
7,00
7,25
,45 Rege-
;an de dag
50 Ik ben
Regenboog-
Unie
5 Gramo-
klanken
berichten
CRV: 8,15
lienst
,00 HOOg-
Gramofóon-
ce liede
kapel
2,15
Meisjes- en
tervertelling
nck-kwartet
,oosdrecht
—5,25 Wie
•gelbespeling
)nder de NC
ionplaten
9,00 Hui-
^RV-kwartet
10,30 A van
Avondover-
5INSDAG
euwsberichten
- AVRO: 7,30
jpening 8,15
moloonmuziek
Gramofoon.
10,30 Van
ramofoonpla-
11,00
Uit de we-
Trio 12,30
platteland
The Avro-
ïaar 2,30
ina 4,20
.ische Boe-
5,00 Dat
irp Lorenzi
dio-geschie-
(piano)
7,00 Russi-
EHBO-werk
enreeksen
jnte Dinsdag-
10,15 Bui-
ouis Zimmer-
en piano)
11,30 Gra-
euwsberichten
KRO: 7,15
gengeebed
tbaken 9,30
foonplaten
ïokje? 10,15
oordracht
0 Als de ziele
•laten 12,03
55 Zonnewij-
'ille-orkest
2,00 Am-
Onder ons
Spaans pro_
jloem 4.30
d 5.15
ang zullen ze
6,20
8,05 De ge-
9,00
9,15 Om-
piano 10,05
niging 10,25
Avondgebed
hts Stedelijk
Pinkster 1948.
Een eeuwenlang bestaande tradi
tie wordt weer voortgezet. Gene
ratie na generatie heeft Pinksteren
gevierd, generaties zullen het nog
doen. Want Pinksteren is on
scheidbaar met het Westen ver
weven.
ALS KERKELIJK FEEST.
Allereerst als kerkelijk feest. Zo
gezien is het Pinksterfeest van Joodse
origine, 'n feest dat de wordende Chris
telijke kerk met andere liturgische ge
bruiken overnam, zij 't met gewijzigde
zin. Voor de Joden was Pinksteren
oorspronkelijk een oogstfeest, waarop
jahwé dank werd gebracht. Later
werd op dit feest tevens meer en
meer de nadruk gelegd op de wetge
ving op de Sinaï, tot welke herinne
ring 't heette ingesteld te zijn. Lang heb
ben de Joden de gewoonte gehad, op
Pinksteren hun huizen en synagogen
te bekransen, daarmee verradend wat
de oorspronkelijke betekenis van
Pinksteren voor hun volk was ge
weest.
In de Joodse kalender sloot Pink
steren de oogstweken af en was met
de viering van dit feest der weken
een voor een lanbouwvolk zo uiterst
gewichtige tijd weer voorbij.
Bij de Christenen heeft het een an
dere betekenis gekregen. Het is de
dag waarop de Heilige Geest werd
uitgestort op Jezus' discipelen en de
Christelijke kerk in feite gegrond
vest werd. Als zodanig wordt het
sedert de 3e eeuw door de Chr. Kerk
dan ook gevierd. Het is één der
grootste feesten der Christenheid, de
liturgische viering duurt dan ook een
volle week. In de Oosterse kerk
werd het met statie en pracht gevierd,
maar ook met bijzondere gebruiken.
Vroeger was het Pinksterfeest
tevens de gelegenheid voor het dopen
van de doopleerlingen. Dat gebeurde
in de Pinksternacht. Van dit oude
gebruik bestaat nog het voorschrift,
dat met Pinksteren het doopwater
moet worden gewijd.
MAAR MAATSCHAPPELIJK
Er is een tijd geweest, waarin de
liturgische en de burgerlijke viering
elkaar dekten. Beiden duurden een
week.Maar dat werd toch te dol
gevonden en de Pinksterviering werd
tot 3 dagen beperkt. De Protestanten
vonden twee dager, ook wel genoeg
en zo kleeft aan Pinksterdrie de onaan
gename reputatie „de" uitgaansdag te
zijn van allerlei losbollen en zatte-
rikken.
Dat woord Pinksteren Duitsers
spreken van Pfingster en de Engel
sen gebruiken om het Joodse Pink-
Rode pioenrozen bloeien overal in
de tuinen en daarom spreekt men in
Hongarije van „rode Pinksteren". Het
is zomer in dit land en in de dorpen
wordt een meisje, geheel in het wit
gekleed, met een witte sluier over
het hoofd en een bloemenkrans in het
haar door de straten gedragen. Zij is
de geheimzinnige Pinksterkoningin,
die iedereen kent. Men danst om de
koningin en zingt weemoedige liede
ren over de koningsdochter, ontspro
ten aan een rozenstok!
Hongarije, land van de gehechtheid
aan de tradities. Ook dit jaar zullen
velen in feeststoeten zich beijveren
om de vjjf- a zesjarige koningin bij
elk huis hoog in de lucht te heffen.
Zodra ze de siuier heeft opgetild,
klinkt het spreekkoor: „Zo hoog zal
Uw hennep groeien", met andere
woorden: „Wij wensen U een rijke
oogst." Wee de gastvrouw, die de
koninklijke gast niet ontvangt zoals
het behoort, ja soms weigert haar
toegang te verlenen tot huis en hof,
of niets in de mandjes van de hof
dames" deponeert. Dan staat de
„Pinksterkoningin" in een wip op de
grond, waarmee men uitdrukking
geeft aan de hoop, dat de hennep
slechts tot de hoogte van het konin
ginnetje zal groeien.
VROEGER:
KONING.
PINKSTER-
In vroeger jaren namen de jongens
in de dorpen aan een wedstrijd te
paard deel en de overwinnaar werd
dan tot Pinksterkoning gekroond. Hij
bezat macht, had vele voorrechten
en droeg de tekenen van zijn waar
digheid gedurende een jaar. Een heel
jaar lang mocht de „koning" in de
herbergen op kosten van zijn minder
fortuinlijke collega's eten en drinken.
Bij het volgende Pinksterfeest moest
hij zijn koningschap opnieuw verde
digen in een wedstrijd.
Volgens de oude verhalen kozen
de raadsleden op het land met Pink
steren een nieuwe koning, meestal
een herdersjongen, die een slaapdrank
toegediend kreeg en op de „troon"
werd gezet. Ook zijn waardigheid
duurde maar een jaar. Dan bracht
men hem opnieuw in slaap en hij
ontwaakte op de plaats waar hij, een
jaar geleden zijn schapen hoedde,
De vader van de eerste Hongaarse
vorst heette Arpad Almos, dat bete
kent „slaperig" of „met slaap".
In ieder geval weet men nu waar
om men in Hongarije ook nu nog het
gezegde kent: „Het duurt zo lang
ala het Pinkster-Koningschap".
sterfeest aan te luiden: Pentevoste,
voor het Christelijke gebruiken zij:
Whitsuntide is een vervorming
van het Griekse woord pente koste:
de vijftigste dag na Pasen. Is Pasen
dus eenmaal vastgesteld, dan is het
vinden van Pinksteren slechts een
kwestie van aftellen. Pinksteren is
dus evenals Pasen niet aan een vaste
datum gebonden.
GEBRUIKEN.
Eerlijk is eerlijk: aan de Christe
lijke feesten kleven nog steeds hei
dense smetten. Gebruiken bleven
voortleven met een hardnekkigheid,
die alleen maar gebruiken eigen zijn.
en feitelijk wel in het kader der Ger
maanse godsdienst, maar niet in die
van het Christendom pasten. Hebt U
weieens gehoord van de Meiboom?
Zo'n Meiboom plant een jongeling
voor het huis zijner uitverkorene en
probeert dan de één of andere wed
strijd te winnen en zo Meikoning te
worden. Nu hangen de restanten, die
van dit weids gebruik nog overgebleven
met het Pinksterfeest samen, maar
de wortel ligt veel dieper. Zo ook het
gebruik van bloemen om een versie-
de os, de Pinksteros in de jonge
„butewai" te brengen. Voor de invoe
ring van het Chr. leidde men juichend
de aan Freye gewijde koe door de
velden
Met de Pinksterdagen werd vroe
ger ook bij voorkeur het ringrijden
beoefendtegenwoordig hebben
de bioscopen hun speciale program
ma's.
Van de oude gebruiken is niet veel
meer over. Bij wijze van uitzondering
brandt hier of daar nog een eenzaam
vuur. De oude figuren, die destijds
moesten helpen het Pinksterfeest
kleur te geven, zijn overbodig.
Men kan dat betreurenhet is
zó en niet anders. Bljjve slechts dit,
dat Pinksteren de dag zij, waarop de
geest Gods de mensen doorvonkt en
doorloutert.
Verschenen is het Mei-nummer van
„De Speelwagen", het geïllustrterde
maandblad, in het bijzonder gewijd
aan de historische schoonheid, de
folklore en geschiedenis in N.-Hol-
land boven het IJ, het officieel or
gaan van de historische genootschap
pen in Hollands Noorderkwartier, dat
uitkomt bij Meyer's Boek en Handels
drukkerij te Wormerveer. Velen, die
in het eigene van deze streek be
langstellen, hebben weer oude her
inneringen opgehaald, verteld van
vroegere gebruiken en versjes ver
meld, welke door de jeugd lang ge
leden werden gezongen. Er zijn be
schouwingen over zilvermeeuwen,
over tulpen en over het molenmu
seum te Koog aan de Zaan. Verhaald
wordt o.a. van een wondermooi
Mariabeeld in Wormer, van een
Zaandamse romance en van bijgeloof
in West-Friesland. De heer H. van
der Eng raakt door De Speelwagen
op zijn praatstoel en vertelt van oude
folkloristische gebruiken. In „Op
Doorreis" wordt de kunst uit deze
streek beschreven en „De Boekenla"
geeft ditmaal een bespreking van
„Uit het verleden van Midden-Ken-
nemerland", een boek van mr. H. J.
J. Scholtens, dat bij de uitgeverij
W. P. van Stockum en Zn. in Den
Haag is verschenen.
Het geheel maakt als steeds een
uiterst verzorgde indruk. Zowel de ge
degen inhoud, als de typografische ver
zorging door Meyer's Boek- en Han
delsdrukkerij te Wormerveer verdie
nen alle lof.
In de afgelopen bezettingstijd
circuleerden verschillende foto's,
waarop men door deze op speciale
wijze te draaien en te wenden de
portretten van de Koninklijke fa
milie zag. Nieuw was deze vorm
van portretten niet. Voor de ten
toonstelling ter herdenking van de
Vrede van Munster, die volgende
maand te Delft wordt gehouden,
heeft de Hongaarse regering een
schilderij van Pieter Brueghel de
Oude afgestaan. Officieel stelt dit
voor de prediking van Johannes
de Dooper, maar illegaal was het
een uitbeelding van een hage-
preek, welke de toeschouwer
steun in het geloof en volharding
moest geven. Volgens de nieuwste
theorieën heeft Brueghel op dit
schilderij de portretten van Zwing-
li, Melanchton en Erasmus ge
schilderd.
Gisteren heeft de Amsterdamse
rechtbank uitspraak gedaan in de
vier corruptiezaken, onderzocht
docc de corruptiecommissie te Den
Haag onder leiding van de Offi
cier van Justitie aldaar, mr. H. W.
Overbeek.
De 44-jarige voormalige recher
cheur van de P.R.A.-afdeling collabo
ratie C. J. P. werd wegens een po
ging tot het plegen van chantage op
een kunstschilder, die van collabora
tie werd beschuldigd, veroordeeld tot
een jaar gevangenisstraf met aftrek
van voorarrest, de eis luidde twee
jaar. Zijn kennis, de 50-jarige pen
sionhouder en kunsthandelaar C„
tegen wie mr. Overbeek anderhalf
jaar gevangenisstraf eiste, werd
wegens medeplichtigheid tot vier
maanden met aftrek veroordeeld.
Voorts werden de voormalige chef
en twee zijner ondergeschikten van
de opsporingsdienst motorvoertuigen
van het ministerie van financiën te
Amsterdam wegens fraude veroor
deeld. Tegen de chef, de 50-jarige L>.
J. D. luidde het vonnis zes maanden,
terwijl de 27-jarige H. O. en 'de 35-
jarige F. D„ beide opsporingsambte
naren, zich met respectievelijk 6 en
9 maanden met aftrek van voorarrest
hoorden bestraffen. De eis tegen deze
beiden was drie jaar.
Tenslotte werd uitspraak gedaan
ïr de zaak tegen de oud-adjunct
directeur van het tijdelijk Rijksbureau
voor hout te Eindhoven, de heer W.
H„ die ervan beschuldigd was als
ambtenaar de firma Ouwehand,
waarbij hjj financieel geïnteresseerd
was, geldelijk te hebben bevoordeeld.
Deze verdachte werd ontslag van
rechtsvervolging verleend. De eis
luidde vier maanden.
Het hoofdbestuur
van de Ned. Ver
eniging tot be
scherming van die
ren doet een be
roep op ouders
en opvoeders om geen jonge haantjes
en eendekuikens te kopen als levend
speelgoed voor kinderen. Het vestigt
voorts de aandacht van de autoriteiten
en van de politie, speciaal van markt-
politie, op dit kwaad. x— Op Woud-
schoten te Zeist zal de schrijfster Wil-
ma (mej. W. Vermaat uit Beekbergen)
worden gehuldigd ter gelegenheid van
haar 75ste verjaardag. Aan de jubila-
resse zal o.m. haar portret worden
aangeboden, geschilderd door Roeland
Koning. xIn het Jaarbeursge
bouw te Utrecht werd het blindencon-
gres 1948, georganiseerd door de stich
ting „Het Nederlandse Blindenwezen",
door de congresvoorzitter P. L. de
Gaay Fortman uit Zeist geopend. x
Er bestaan van particuliere zijde
plannen om binnenkort op de Veluwe
nabij Loenen en in de naaste omge
ving van de bekende landgoederen
„De Imbosch" en „Loener Mark" een
permanente tentoonstelling in te rich
ten van montagewoningen. xTij
dens een hevig onweer sloeg de blik
sem in de eeuwenoude korenmolen
tussen Lochem en Diepenheim. De
brandweer kon door gebrek aan water
niet veel uitrichten. De molen, die 'n
sieraad in het landschap was, ging ge
heel verloren. x— De vakgroep Sla
gerij. de Alg. Ned. Slagershond en de
Ned. Slagerscentrale -hebben thans ge
zamenlijk onderdak gevonden in een
gebouw aan de Anna Paulownastraat
in Den Haag. Dit gebouw is door mi
nister Mansholt officiëel geopend. x
Conform de eis veroordeelde de
Amsterdamsé rechtbank de jeugdige
J. M. Pootjes, zoon van „professor"
Pootjes, die zoals bekend, wegens aan
zetting tot dienstweigering tot een
langdurige vrijheidsstraf is veroor
deeld, doch sindsdien spoorloos is, tot
een gevangenisstraf van tien maanden
wegens overtreding van de dienst
plichtwet. xUit exportkringen in
New York wordt vernomen, dat Za
terdag j.l. door Nederland werden aan
gekocht: 8000 ton of 370.000 bushels
Canadese gerst en 1000 ton of 70.000
bushels haver. De granen zullen in de
eerste helft van Augustus uit Mon
treal worden verscheept. xNaar
een woordvoerder van het Britse mi
nisterie van buitenlandse zaken heeft
verklaard, zullen de illegale Joodse
immigranten die momenteel op Cy
prus zijn gedetineerd, vrijgelaten wor
den, wanneer Engeland het mandaat
neerlegt. Met ingang van 15 Mei zul
len de immigranten derhalve het
eiland kunnen verlaten. xEen
duizendtal Zuid-Amerikaanse afge
vaardigden. te Jackson in Mississippi
bijeen, hebben verklaard zich te zul
len afscheiden van de democratische,
partij en een „vierde partij" te zullen
oprichten, wanneer Truman niet zijn
steun onttrekt aan het wetsontwerp tot
verzekering van gelijke burgerrechten
aan de negers als aan de blanken in
de Zuidelijke staten.
V N 1
AVERELL HARRIMAN, de reizende ambassadeur van het Marshall-plan, is
in Europa aangekomen teneinde de 16 landen, die Marshall-hulp ontvangen,
te bezoeken. Harriman (in het midden) bij zijn aankomst te Londen. Links
de Amerikaanse ambassadeur in Engeland, LEWIS DOUGLAS
Twee ideeën-rijke, doch ervaring-
arme Nederlandse filmers bood de
Britse J. Arthur Rank-Organisatie
dè kans van hnn leven: het maken
van de eerste na-oorlogse Neder
landse speelfilm, 'n hoofdfilm dus,
van ongeveer anderhalf uur. Henry
Josephson en Charles van der Lin
den, dy twee gelukkigen, hebben
zich met heilig enthousiasme op
deze vererende opdracht geworpen
en het resultaat van hun zwoegen
zagen wij op de persvoorstelling
van „Nederlands in Zeven Lessen".
Een geslaagd en verantwoord resultaat
wilt U weten? Op deze vraag moet,
helaas, het gebruikelijke, beruchte ant
woord gegeven worden: ja.... en neen.
En ook zéér beslist néén.
Vergeleken bij oudere vaderlandse
kasstukken als „De Jantjes" en „Bleke
Bet" is de fotografische verzorging af,
prima; de begeleidende muziek gecom
poneerd door Rudolf Karsemeijer voor
treffelijk, en de montage van Rita Ro
land uitstekend. Maarvoor het
restant komt een grote maér!
De figuur van Koos Koen.
Men schijnt het nu eenmaal niet aan
te durven een Nederlands sprekende
hoofdfilm uit te brengen zonder hier
aan een welbekende naam als kassa
trekpleister te verbinden. En deze naam
is ditmaal Wam Heskes (Koos Koem.
Nu hebben wij voor Koos Koen als
tekenaar, imitator en radio-spreker hst
grootste respect, bewonderen wij Koos
als de man met de tien stemmen van de
radioprijs-puzzles, die met veel flair en
niet minder succes een paar kwartjes
voor het goede doel uit de zakken van
het gokgrage vaderlandse publiek weet
te kloppen. Maar als filmacteur, cn
hieraan konden Koos' verenigde ver
diensten niets veranderen is hij eilacie
eer: grandiose mislukking!
„Nederlands in zeven lessen" brengt
de avonturen van een Engels camera
man (Koos voornoemd wel te ver
staan), die in zeven dagen een docu
mentaire rolprent over ons land moet
maken. Die zeven dagen resulteren in
zeven fragmenten. Zeven fragmenten
waarvan enkele brillant geslaagd
en enkele niet minder brillante
fiasco's.
De eerste drie dagen, een vlucht per
K.L.M. boven Nederland, gevolgd door
een bezoek aan een openluchtschool en
een dagje stedenschoon, worden in
fleurig filmproza uitgebeeld. Maar op
Donderdag, de vierde dag, begint de
miserie (en is de goedkope Koos Koen-
humor bij de „melkende jeep" zelfs
irriterend). Niet minder goedkoop
blijkt de „gein" op Vrijdag, als onze
ondernemende camera-man eens een
dagje gaat liften. Men kan van een
chauffeur nu eenmaal niet verwachten,
dat hij Haegs spreekt, maar dit taaltje
(en dat van Koos zélf niet te vergeten,,
bri
JJE KASBAHde Arabische stad.
Vreemd, onbegrijpelijk, fantastisch
en romantisch in de avond. Een onbe
schrijflijk mysterie van kleur en geur
en vorm, en dat alles in een clair-
obscuur, dat de werkelijkheid slechts
nauwelijks laat zien.
De mannen van De Kortenaer stor
ten zich in dit nieuwe, dit romantische
en niet eerder geziene. En al zitten
we dan duivels krap in de rupees, er
is altjjd nog genoeg geld voor een
enorme watermeloen om de dorst te
lessen en om te trachten een paar
sinaasappels in de wacht te slepen.
Hier gaat men in de leer der hoge
school van het afdingen, hoewel een
stokoude Arabier me in het oor fluis
terde, dat hij dertig jaar gevaren had
en geleerd, dat al te veel afdingén
geen gelul", aanbrengt.
Alleen mannen ziet men hier, geen
enkele vrouw. De vrouwen zijn thuis,
zitten achter de tralievensters ot sla
pen. Zo hoort het in Arahie. En een
marineman zegt me, dat hp dit zijn
eigen vrouw eens haarfijn zal uitleg
gen en er haar op zal wijzen in welk
super-bevoorrechte positie ze eigenlijk
in Holland wel verkeert
Ik zie prachtige doeken, prachtige
urnen, prachtige tulbanden en
prachtige baby's. Allerliefste kinde
ren, nauwelijks 2 of 3 jaar oud, met
koolzwarte ogen en chocolade-kleurige
huid. Dat scharrelt, slaapt en slen
tert daar op en neer en soms is er
ineens een oude gebaarde Arabier, die
met z'n zweep er op los slaat en alle
kinderen ais een zwerm mussen uit
eikaar jaagt.
UET VALT NIET MEE de ooster
lingen van het lijf te houden: ze
zijn talrijk als het zand der woestijn,
vasthoudend als vliegen en iedere
Arabier van de - kasban aast op de
schamele rupees, die ons geschonken
zijn door het vaderland.
Na een paar uur ijlt de auto terug.
Dan komen we in nog een ander deel
van Aden; het is dan al vrij laat, maar
dat belet niet, dat de handel op de
bazaar nog overal doorgaat. Duizen
den mannen en kinderen slapen in de
open lucht, sommige tussen en half
over geiten en ezels. Op straathoeken
staan kamelen te dromen en je moet
duchtig oppassen in dit duistere gedoe
niet over slapende lieden te vallen. Het
is, voor Hollandse begrippen tenmin
ste, benauwd en het stinkt. Maar hoe
zou dat anders kunnen in een stad,
die zo gebouwd is dat iedere ventila
tie een ver en onbereikbaar fata mor
gana is!
Terug naar de Kortenaer: we dalen
naar de haven af en de motorsloep
brengt ons thuis. De haven is nog
vol licht: rood licht, groen licht e-i
wit licht. Hr. Ms. torpedojager Korte
naer is niet het grootste schip, dat
v..
door
Anthony van Kampen
X
hier ligt, maar zoals we het terug
vinden, grijs en slank en best in de
verf, is het toch een goed schip en
we zijn blij als we via de statietrap op
het dek belanden: moe, dorstig, zon
der rupees, maar met een lawine in
drukken van dit land, dat in zijn ge
woonten en gebruiken zo vreemd aan
doet, dat men er langer zou moeten
vertoeven dan nauwelijks 36 uur, om
er iets van te doorgronden.
O—
Y'OOR WE AFVAREN komen de be
stelde goederen aan boord. Nu
blijkt, dat de Arabieren van het be
zwendelen een soort prim ipezaak ma
ken. De officier van administratie van
de Kortenaer is nu eenmaal een aller-
accuraatst persoon, die er zeer be
krompen begrippen op na houdt waar
het de belangen "an het schip betreft.
Als hij 1000 bananen bij de Arabische
shipshanler bestelt wil hij er ook 1000
gelever' hebben. Hij laat ze zelfs na
tellen, hetgeen de handelaar hem
hoogst kwalijk neemt. Nu ja, er ont
breken 400 bananen aan die 1000, doch
dat is een kleinigheid. Hij zal ze zó
halen. Zo gaat het met de bananen,
en zo gaat het met de eieren, met de
groenten. Denk niet, dat de handelaars
ook maar enigszins onthutst kijken,
of beschaamd zijn, als hun „toevallige
tekorten" ontdekt worden. Integen
deel, ze lachen en grijnzen en beloven
direct het ontbrekende te brengen.
O—
yANAVOND passeren we in de ver
ter kaap Guardafui en dan zijn we
o? de lange deining van de Indische
Oceaan op weg laar Colombo. We
merken nu trouwens al, dat de dei-
ningsgolven steeds langer worden,
hoewel we de Golf nog niet uit zijn.
Het blijft heet en driekwart der be
manning slaapt op het dek. Het is
benederdeks niet uit te houden. Hr.
Ms. Kortenaer mag dan een goed
schip zijn, het werd gebouwd voor de
Noordelijke IJszee, voor Moermansk
en Noord-Rusland. Niet voor de Rode
Zee, niet voor de Golf an Aden en
nic* voor de Indische Oceaan. Iedere
opvarende ondervindt het in deze da
gen en er wordt nogal veel gevergd
van ons acclimatisatie-tempo......
Zeven dag varen voor de boeg
Zeven dagen alleen zee en lucht
enzon. Moge de laatste zich
barmhartig gedragen!
Op Zaterdagmiddag zien wij hem n
het Amsterdamse Vondelpark zoekjn
naar vrouwelijk schoon. In plaats daao-
vrn maakt hij kennis met een lichtelijk
geschifte ,.kunst"-portretschilder (Wim
Booker), die hem in sneltreinvaart vier
eeuwen Nederlandse schilderkunst voor
ogen spiegelt: n Rembrandt en Frans
Hals naar Van Gogh en Charley
Tcorop. En waarin deze artist wonder
wel slaagt.
Maar als onze camera-man die avond
een drietal Nederlandse huizen binnen
glipt en ons de problemen van de be
woners voorlegt, doet hij met één slag
de resultaten van een tot dan welge
slaagde dag teniet. Niet elk Hollands
meisje heeft last van „Engelse ziekte"
en niet iedere oud-illegaal is behept
met een Buchenwald-complex.
Dat Koos op Zondag, zijn laatste dag
in Nederland, gaat zeilen, verzoent ons
weer geheel met deze film, die wel heel
in het bijzonder de zonnige buitenkant
van de dingen laat zien moderne hui
zen en hypermoderne scholen, zorge-
loos-blijde mensen op Loosdrecht, enz.
Over de krotten in de achterbuurten
onzer grote steden, over de tjokvolle,
stokoude scholen en over de doffe sleur
van de voor velen fleurloze wekelijkse
gedwongen rustdag bewaart de film
liever het stilzwijgen. Zij werd dan ook
voornamelijk vervaardigd voor verto
ningen in het buitenland (als deviezen-
bron dus!)
Wat onze nationale filmindustrie
tegen heeft.
Waarom wij deze film waarop zoveel
critiek te leveren valt, in deze kolom
men zo uitvoerig bespreken? Wij reke
nen het onze taak elke ernstige poging
om een goed Nederlands product t
brengen, toe te juichen, aan te moedi
gen en te steunen.
Hoe licht zegt U, waarde lezer, niet
na het aanschouwen van een Ameri
kaans of Brits millioenen-product: wat
eet. snertfilm! Daarom moeten wij
respect hebben voor datgene wat Jo
sephson en v. d. Linden bereikt hebben
roet een totaal-uitgave van iets meer
dan één-honderd duizend gulden, een
peuleschilletje voor de vervaardiging
van een hoofdfilm vergeleken bij de
astronomische bedragen welke Ameri
kanen en Britten soms voteren (en dan
spreekt U over hun film als een „sof")
Onze nationale filmindustrie staat nog
stuntelig in haar babyschoenen en onze
filmers missen de hoognodige ervaring.
Bovendien, een Nederlands sprekende
hoofdfilm heeft in ons kleine landje
met zijn beperkt taalbereik (circa 15
millioen mensen) slechts een uiteist
geringe kans op financiëel succes. En
pc-i saldo wordt óók een film, die dui
zenden en duizenden guldens kapitaal
vraagt, vóór alles gemaakt om er geld
mee te verdienen.
Daarom deden onze filmers er goed
aan eens een paar jaar te gaan werken
bij de Britse en Amerikaanse filmmaat
schappijen en daar hun ogen en oren in
die tijd terdege de kost te geven. Want
juist als in elk ander vak is het ook
hier de ervaring die het hem doet!
En daarom eindigen wij deze beschou
wing met het liedje uit de door de po
pulaire zangeresjes van het „Millet-
Sexet", Sanny Day en Pia Beek, gezon
gen proloog van deze film:
Kijk naar de zon, en niet naar de
(regen!
Ga met volgas door de bocht!
Wees ervoor, en niet ertegen!
Wie niet vindt, heeft niet gezocht!
Een bovenbuur is ook een mens!
Een wil is beter dan een wens!
Pak toch aan, zit niet te klessen!
Dat is: Nederlands in zeven lessenj
Amerikaanse hulde aan een
dappere vrouw
De „New York Herald Tribune"
schrijft, dat meer dan één land treurt
over de mededeling van Koningin
Wilhelmina, dat zij om gezondheids
redenen na het gouden jubileum zal
moeten aftreden.
Het besluit behoeft werkelijk geen
verbazing te wekken, aldus het blad,
daar zelfs koninginnen na een halve
eeuw rust nodig hebben. Sinds het be
stijgen van de troon als 18-jarig meis
je heeft Koningin Wilhelmina haar
taak als vorstin over acht millioen
mensen naar eer en geweten vervuld.
Zij heeft haar land door twee wereld
oorlogen heen geleid en zij schijnt het
nu op een weg naar na-oorlogse we
deropbouw en herstel gebracht te heb
ben. Haar dochter. Prinses Juliana, is
opgevoed in dezelfde ernstige opvat
tingen van koninklijke plicht. „Wij
wensen Prinses Juliana voorspoed toe
en brengen hulde aan Koningin Wil
helmina, een onafhankelijke vrouw en
dappere koningin", aldus het blad.