Inhuldiging is een symbolische handeling Het foto-album van de Koningin Vorstelijke aangebrande aardappelen Kroon, Scepter en Rijksappel „Een orgie van enthousiasme" Duizenden kieken efi nog lang niet volledig Een particuliere bibliotheek van 300.000 boeken pi! INHULDIGING ls een symbolische handeling, welke de door erf recht Koning geworden vorst met het volk verbindt. De nieuwe Koning (of Koningin) zweert bij deze plechtigheid ln een verzorgde openbare vergadering der beide Kamers van de Sta ten-Géneraal trouw de Grondwet en het Nederlandse volk. De eed is in de volgende bewoordin gen constitutioneel vastgelegd: ,Jk zweer aan het Nederlandse volk, dat Ik de Grondwet steeds zal on derhouden en handhaven. Ik zweer, dat Ik de onafhankelijk heid en het grondgebied van de Staat met al Mjjn vermogen zal verdedigen en bewaren, dat Ik de algemene en bijzondere vrijheid en de rechten van alle Mijne onderdanen zal beschermen, en tot instandhou ding en bevordering van de alge mene en bijzondere welvaart alle middelen zal aanwenden, welke de wetten te Mijner beschikking stel len, zoals een goed Koning schuldig Is te doen. Zo waarlijk helpe mij God almach tig!" waarna de Staten-Generaal als ver tegenwoordigers van het Nederlandse volk de nieuwe Koning, zoals dat heet „ontvangen en huldigen" in de eveneens b(j de Grondwet verplichte bewoordingen. Na het uitspreken van de inhuldigingsformule van de Voor zitter der beide Kamers staan beurt om beurt alle Kamerleden op en be vestigen deze plechtige belofte met een „Dat zweer (beloof) ik. Zo waar lijk helpe mij God almachtig!" Onmiddellijk na het uitspreken van deze eed, door het laatste Kamerlid, zal de oudste van de Koningen van Wapenen rechts van de Troon, zwaaiend met zjjn scepter, luid ver kondigen: „Hare Majesteit koningin Juliana is ingehuldigd" en dan drie maal „Leve de Koningin", een uit roep, die door hem en daarna door de Koning van Wapenen ter linkerzijde van de troon tot driemaal toe her haald zal worden. De herauten van wapenen begeven zich dan met him trompetters naar buiten. De trompetten openen de ban en de herauten van wapenen zullen den volke verkohdigen: „Hare Majes teit Koningin Juliana is ingehuldigd. Leve de Koningin". Het zal dus zo zijn, dat op de dag van de troonafstand van H.M. Kopingin Wilhelmina op 4 September a.s. prin ses Juliana bij recht van. erfopvolging de troon bestijgt en Koningin wordt, doch dat deze nieuwe koningin de bond van vorst en volk met haar plechtige inhuldiging op 6 September bezegelt Dat alles is aan strenge regels ge- bóndén en men houdt zich aan be paalde door de traditie gehuldigde ge bruiken. DE TRÖON. De troon in de Nieuwe Kerk wordt'ge vormd door een verhoogd platform Waarboven zich een troonhemel be vindt. Daaronder is de zetel geplaatst waar óp in 1840 Koning Willem H werd in gehuldigd en welke aan de inhuldiging Van Koning Willem m in 1849 door de Koningin-Moeder Anna Paulowna aan haar Zoon werd afgestaan. Oók Koningin Wilhelmina is daarop in 1898 ingehuldigd en thans zal zij Voor de Vierde maal voor een oranjevorst wor den gebruikt. DE KRONINGSMANTEL. De kroningsmantel is van rood pur per fluweel, bezaaid met gouden leeu wen en gevoerd en omboord met kost baar hermelijn. Belde Oranjes hebben lemmet, de greep met rood fluweel bekleed en met kostbaar gesteente en goud geïncrusteerd. RIJKSVAANDEL. Ter andere zijde van de troon stelt zich de drager van het Rijksvaandel op. De betekenis van het vaandel be hoeft niemand verteld te worden, ieder weet en Voelt dit aan; het is, zoals de Fransen het zo mooi uitdruk ken: „la robe même de la patrie". Het vaandel hangt aan een vergulde speer en is van witte moiré zijde, waarop het Rijkswapen is geschilderd ze voor deze plechtigheid reeds ge- en die afgezet is met franjes en "kwasten van goud en Nassaus blauw. Goud en blauw waren ook de klede ren van de wapenkoningen en herau ten, wier functie bij de plechtigheid wij elders reeds noemden; het uitroe pen en den volke kond doen, dat de inhuldiging is geschied. Ditgebruik gaat ook terug op de verre oudheid. Bi) de kroning van Koningin Wilhel mina heetten de wapenkoningen Oranje en Nassau. Ook voor deze functionarissen was een bepaalde dracht voorgeschreven: De twee wapenkoningen, die tijdens de plechtigheid hun plaats aan weers zijden van de troon hadden, droegen rode militaire rokken, met goud uit gemonsterd, witte broek, driekante hoed met veren en droegen ieder een scepter en een kroon. Veel opvallender en gecompliceerder was de dracht van de wapenherauten bij gelegenheid van de inhuldiging van Koningin Wilhelmina. Zij bestond Uit een buis van Nassaus blauw flu weel mét lévrees van gele zijde met echt goud galon gegarneerd. Het buis had een Spaanse kraag Van echte kant, pofmouwen van blauw fluweel, terwijl de ondermouw van gele zjjde was. Ook de mouwen waren voorzien van kanten lubben. Het buis werd met dof gouden knopen geslo ten, waarop een leeuw met pijlenbun del was afgebeeld. De kleding bestónd Verder uit een pofbroek van blauw fluweel tot aan de knie, waar hij met gouden kniebanden om het been sluit. DaarbQ behoorden geel zijden kousen. Over het buis werd een wapenrok ge dragen, eveneens Van blauw fluweel, geboord met echt gouden galon met franje. Op borst, rug en schoudérs waren prachtig uit de hand gebor duurde Nederlandse wapens aange bracht. Het hoofddeksel was een baret met gele en blauwe struisveren bezet, de rand met goud geboord. In een met goud geborduurde bande lier werd een degen gedragen, welks gevest van zilver was. In de kom van het gevest was het Nederlandse wapen aangebracht. De schede was van leer met blauw fluweel overtrokken en met zilveren beslag. De laarzen van natu rel leer, voorzien van gele afhangende kappen en van grote göUden sporen. ZoWel de Koningin als de Herauten van Wapéheh droegen om dé hals een op de borst neerhangende medaille, met het Wapen van hun functie, waar op aan de ahdere Zijde dé benahilng van die functie stond; die der Konin gen waren van goud, die van de He rauten van zilver. dragen. Vóór de troon ls een „credenstafel" geplaatst waarop de symbolen van Rijk en Koningschap zijn uitgestald, de koningskroon, de scepter, de Rijksappel en de Grondwet. DE KROON. Wat wij tegenwoordig daaronder ver staan houdt meer verband met de dia deem, tiara of voorhoofdsband van oudere volken. De Nederlandse RijKskroon is een zogenaamde open kroon, een gouden hoofdband waarin vier grote ovaal- vorminge robijnen, vier langwerpigs vierkant gezette saffieren en acht meer kleine in ronde Vorm gwatte smaragden elkaar afwisselen. Op de band oevn Oen zich acht gouden bla den, tussen ieder waarvan op een gouden sierlijke boogpunt een grote parel prijkt en waaruit acht rijk be werkte, uitgebogen en weder naar binnen buigende gouden bandeau's Op rijzen, elk versierd mét 'n rjj van acht paarlën van Verschillende grootte, die in formaat afnemen naarmate zij ver der wflken van de hoofdband en meei naderen tot de gouden wereldbol met het kruis, die het hoogste middelpunt der Kroon uitmaakt en Waaronder de acht bandeau's zich verenigen. Deze kroon ln 1840 in Amsterdam ver vaardigd is vastgehecht op een rood fluwelen met wit satijn gevoerds toque. DE SCEPTER EN RIJKS APPEL. Naast de kroon ligt de Rijksscepter, eén el lange zilveren, zwaar vergulde Staf eindigend in een Corinthisch ka piteel, waarop een Rijksappél met kruis. Deze stelt de aardbol voor. Hét iS een gladde vergulde bal ln een an tieke rand van goud gevat, Ingelegd met schitterend gekleurde stenen. •DE GRONDWET is van rood fluweel goud op snee met een zwaar verguld Rijks wapen op beide zijden, gesierd met gouden kwasten. Prinses Juliana krijgt een geheel nleüW bijgewerkt exemplaar, gezét met de nieuwste letter van de grafische kunstenaar S. H. de Roos. Deze attributen Worden met meer mee gevoerd in de Koninklijke stoet, wat nog wel het geval was bij dë inhuldi ging van Koning Willem Wel is dit het geval met het Rijks zwaard en het Rijksvaandel. RIJKSZWAARD. De drager van het Rijkszwaard, em bleem van het wereldlijk gezag, stelt ziCH, wanneer de Stoet de kerk 18 binnengetreden, naast de troon op en blijft daar gedurende de plechtigheid onbewegelijk staan. Het zwaard bestaat Uit een Atttiek Franse krant in 1898 £R ls in 1898, toen H.M. Koningin Wilhelmina werd ingehuldigd, ons land in feesttooi prijkte en de bevol king op geestdriftige wijze uiting aan haar enthousiasme gaf, ook in buiten landse kranten heel wat over deze bij zondere gebeurtenis geschreven. Het is interessant nog eens na te lezen, wat de journalisten uit Frankrijk, Engeland, Duitsland enz. hun redac ties meldden. „Gisteren aankomst van de Koningin; vandaag haar inhuldiging," schreef „Le Temps" in 1898. „Twee onvergetelijke dagen, waar mede niets bij ons, zelfs bij benade ring, vergeleken kan Worden. Eén storm van toejuichingen, van aardige liederen, van geestdriftige bijvalsbe tuigingen, een razernij, een opwindend enthousiasme en déze geestdrift, deze onstuimige vervoering, deze voortdurende roes in de onderste volkslagen, met een geest van bewon derenswaardige dicipline, gekenmerkt door een ongekende orde in de Wan orde ziedaar het schouwspel, waar van wij getuigen zjjn geweest. De ver rassing zal onuitwisbaar blijven." Minder uitbundig was deze journalist over zjjn maaltijd bij Riche in Am sterdam. Ziehier wat hij schreef: „Gisteravond heb ik met Jules Cla- retiê, Albert Bataille en ruim een do zijn collega's gedineerd in het meest luxueuze restaurant van Amsterdam, in café Riche, dat gedreven wordt door de néef vah Bignón. Diner afgrij selijk duur en abominabel geserveerd, ondanks alle inspanning van de gérant en de goede bedoelingen Van Z0n per soneel. Ook „La Vêritê" Dê Waarheid, maar geen VódrloopStéf van het tegen woordige Nederlandse communistische dagblad, zoals uit het onderstaande blijkt iaat zich wet onbetuigd: „Gisteren was het het jonge meisje, dat stralend en liefelijk uit geheel haar hart met een édele gemeen zaamheid antwoordde Op het enthousiasme van het Nederlandse Volk. Vandaag is het een Koningin, die Voor het volk treedt. Het scheed, dat de dageraad Van de dag der troonsbesteiging het aanschijn van majesteit had gelégd om het hoofd van de Souverêine, die zich reeds haar hoge verantwoordelijkheid be wust Voelde." H.M. dé Koningin en Burgemeester De Vlugt van Amsterdam Prinses Juliana en Prins Bernhard (Juni 1937). De Koningin op zes-jarige leeftijd met Haar ponny (April 1887) W/AT weet men in Het algemeen wei nig van het particuliere leven van vorsten en vorstinnen af. En wat zjjn daardoor veel vérhaien ontstaan, die kant noch wal raken! Koninginnen en Prinsessen zijn mensen als ieder an der, Ook met haar vreugden en ver drietelijkheden, met haar genoegens en haar zorgen. Men heeft wel gemêend, dat Konin gin Wilhelmina haar jeügd ifl een zaamheid en afzon dëring heeft door gebracht - die mening was zelfs wijd verbreid doch hóe onjuist dit is moge blijken uit wat Miss E. Saxon Winter, de Engelse gouvernante, die met de opvoeding van „Prinses" Wil helmina belast Werd, toen deze vijf jaar was, hierovër Schreef: ,.Daar de Prinses een enig kind was en ook ttiêt het oog op het publieke leven, waaraan zij later zo dikwijls zou moeten deelnemen, Vond de Ko ningin-Moeder het zeer wenselijk voor de Prinses, dat zij van haar vroege jeugd af aan, zich gewennen zou aan hét gezelschap van kinderen van haar eigen leeftijd. Om deze reden werden iedere week één of meer mid dagen gewijd aan het ontvangen van kinderen van leden der hofhouding, dér diplomatie of der Nederlandse aristocratie. Op deze middagen ging het vrolijk toe en waren ongedwon gen scherts en iiistig gestoei aan de Mogen de Kroon, zwaard, rijksappel en scepter In dé handen van Juliana tot zegen zjjn van het Nederlandse volk. DRETTIGE herinneringen seis, op onze curiosa, die zo men ons bij ons bezoek aan en tijdschriften, dat nooit 't nemen gestaite aan, naüw verbonden zijn aan het Archief mee zodat Koninklijk Huis ArchiefPa- wanneer U Uw foto-album belangrijke möiiienten in dag voor dag hagegaan kan leis Noordeinde Den Haag, doorbladert èh de kiekjes onB leven? Worden, waar de Koningin bereikt, omdat men er niet bekijkt, die U er zo zorg- We kunnen dè zaken nog vertoefd Hééft, welke arbeid aaii denkt er een exemplaar vuldig hebt ingeplakt en wel bijhouden. Zo belangrijk zij heeft verricht, welke be- heen te sturen. Er worden van passende met witte atfn we ten slotte niét. Het zóëkëfl zij hééft afgelêgd, ontelbare foto's gemaakt, inkt geschréven onder- wordt niét ëêfi zo övëfStêl- Wie zij Heeft Ontvangen, Er die er nimmer Bëldiiden. schriften hebt voorzien. pende hoeveelheid, dat het zal één kaartsysteem wor- Toeh zou men er gaarne de Dat was op mijn tiende ordenen en rangschiltkeh deh aangelegd van Neder- beschikking over hebben, verjaardag," zegt U tot Uw en het bewaren moeite gaat landsé steden en dorpen Er zijn Nederlanders, dié geïnteresseerde medetoe- opleveren. Neen, er zijn er, alfabetisch gerangschikt zelf merkwaardige verza- schouwer. En die foto die meer te verzamelen met vermelding, wanneer melingen van curiosa be daar dftt is' niet de hele hebben. H.M, er geweeèt is en Waar- trekking hebbend óp het familie toen mijn oom uit ÏJ zöui3t bijVöorbeêld eens OnL Er komt een register, Koninklijk Huis, hébben Indië óver was. Dat is op een kijkje moeten kun- waarin onmiddellijk opge- aangelegd ën daarvan af- een schoolreisje' èn hier 10- nëh néiiïen til het Kortlftk- sl&gén Zal kunnen worden, stand willen doen. Het Ko- geerde ik bi) Oma. Met die lijk Huis Archief, in het welke manoeuvres de Ko- ninklijk Hüis Archief zal bloemen is Onze verloving grote gebouw, dat in de ningin bezocht heeft, welke dat alles graag ontvangen, en daar staan mijn vrouw rüstige tüiii aéhtér het Ra- Bloemententoonstellingen en zo heeft men ons verzekerd, en ik bh het graf van de leis in het Noordeinde in welke verschillende andere Als men iets doet, doe het onbekende soldaat öhdër de Dén Haag staat. Ook H.M. bijeenkomsten. dan goed, is blijkbaar het Are dè Triemphê in Pa- de Koningin verzamelt fo- Dat wordt een langdurig devies Van de leiding Van rijs. Dat is Rob in de box to's, krantenartikelen, boe- werk, doch het loont de het Archief. In het gebouw en hier loöpt mijn vrouw ken en allerlei andere ge- moeite. Want niet alleen zal is ondergebracht de parti- met de wagen met Ina..." Schriften, die op Haar le- de geschiedschrijving kun- culiere bibliotheek van H.M. Het is één hobby Vöor vé- ven en Haar Huis betrek- nen putten uit deze rijke een imposante boekenschat; leh, hét verzamelen Van king hebben. Nu ja, zij bron, ook de voorlichting eris een afdëliüg, die kiê'kjèS. Maar tegelijkertijd doet het natuurlijk niet zelf zal er van kunnen profite- rechtstreeks verband HOudt is hét méér: het is uw het Koninklijk Huis Ar- ren. Wanneer er inlichtin- met haar staatswerkzaam- levensgeschiedenis in beel- chief hééft zijn eigen per- gen omtrent het Koninklijk heid en daarnaast beijvert den. Daarom bewaarde U soneel en de foto's zijn Huis gevraagd worden en mén zich om éen Zo cöfh- ook uw verlovings- en uw niet als bij ons netjes in dat gebeurt menigmaal pleet mógelijke docurrienta- ondertröüWkaart en dë eén aibufnpje geplakt en door landgenoten en vreem- tie te verkrijgen. Zo ont- krant, waarin Staat, dat van èen önderSéhriftje delingen, die op wetenschap- breken Zelfs de gramofoon- voor 'hêt eindexamen v&n vóórzien, rii&ar 6ok hét Af- peljjk 6f journalistiek ge- platen niet, waarop de stem de H.B.S. slaagde of voor chief stelt prijs op een zo bied werkzaam zijn, dan van de Koningin is vastge- volledig mogelijke eollee- staat men op 't Koninklijk legd al heeft mén ze niet tie. Men schikt ovér dtii- Huis Archief klaar om te alle én zullen Ook smal- zenden fotö'S ontelbare helpen. films wórden bewaard, op- gegevens over de Koningin, De liefde kan echter niet dat zij het nageslacht de over haar leven en haar van één kant komen. Èr roem kunnen verkondigen bëètjé tfóts Op onze kiek- werk. Men zal ze opnieuw verschijnt heel wat in Ne- van een gelukkige vijftig- jes, op onze krantenknip- catalogiseren zo deelde derlandse kranten, boeken jarige regeringsperiode. uw Iandbouwdiploma, Of dat U tot bestuurslid van de Speeltuinvereniging Wérd gekozen. Zijn we niet allemaal een orde van de dag. Er werd geen on derscheid des persoons in acht ge- iwmsn èn al de kleine gasten hadden volle vrijheid om te spelen met leder stuk speelgoed, waar zjj maar zin ln hadden. Én zo werdén déze middagen tot een uitstékende en Volkomen na tuurlijke oefenschool, om in de kleinê Prinses te Ontwikkelen de neiging, om anderen genoegen te doen, een neiging, die Kóningin Eiïiitta zo gaarne in haar kind zag. In een paar ineenlopende kamers met weinig meubels wareh spelletjes ais blindemannetje, verstoppertje, bal len, enz. heerlijk uitvoerbaar en het plezier van het hele troepje, de on gedwongen omgang en de uitroepen van vrolijkheid, die overal weerklon ken, maakten op ieder, die toekeek, de indruk, dat Koningskinderen net zoveel piezlér kunnen hebben als ge- ivoné kinderen. De vele dwaze verhalen door on wetende mensen iü ohiloöp gebtacht, alsof Prinses Wilhelmina een een zame jeugd zou hebben gehad, alsof zij was opgevoed in plechtige eö eigenlijk deerniswekkende afzonde ring van 't gewon® lèvén, hebben meer dan eens een.glimlach te voor schijn geroepen op het gezicht van hen, die „achter de schermen ge keken" hebben". Fantasiën zijn uit de boze. Ook de Koningin zij moge dan door velen omgeven zijn mét een min of meer mystieke sfeer ls een gewone sterveling. Haar gouvernante onthult het ons: de Koningin was niet muzikaal, maar ze had wel aanleg voor tekenen. En met veel genoegen heeft zij de kook kunst geleerd. De leden van de hof houding mochten proeven, vaak tot hun genoegen, maar ook wél eens tot liün vefdriet...... \^At dóen vélen, ais zjj gepension- neerd zijn? Ztj gaan de boeken lezen, waarvoor zij Voordien geen tijd konden vinden. Zal ook de Konlügifi, hü zij van haar zware en tijdrovende staatstaak ontheven wordt en in ruste kan gaah leven, veel en gezellig gaan lezen? Zij heeft er de gelegenheid toe,- want zij beschikt Over een particu liere bibliotheek vanja, van hoe véél boèkefi. De behêerders van haaf boekenschat wéten het zelf niet pred ates, maar hét Zijh ér ln elk geval tusséii dé8ÖO.0ÖÖ en 350.000! Ze zijn ondergebracht in het Ko ninklijk Huis Archief m de tuin vaft hêt Kbnlbklljk Fatels aan het Noord- einde in Den Haag, een gebouw vaü vijf verdiepingen, dat deze rulmtè ook wel nodig heeft. Want behalve Harer MajeStèlts bibliotheek zjjn er ln ofidêr gebraöHt haar famille-mU- museum en haar archief, dat op zich zelf weer een respectabel® omvang heeft. v

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1948 | | pagina 11