Inhuldiging is een symbolische handeling
Het foto-album van de Koningin
Vorstelijke aangebrande
aardappelen
Kroon, Scepter en Rijksappel
„Een orgie van enthousiasme"
Duizenden kieken efi nog lang niet volledig
Een particuliere
bibliotheek van
300.000 boeken
pi! INHULDIGING ls een symbolische handeling, welke de door erf
recht Koning geworden vorst met het volk verbindt. De nieuwe Koning
(of Koningin) zweert bij deze plechtigheid ln een verzorgde openbare
vergadering der beide Kamers van de Sta ten-Géneraal trouw de
Grondwet en het Nederlandse volk.
De eed is in de volgende bewoordin
gen constitutioneel vastgelegd:
,Jk zweer aan het Nederlandse volk,
dat Ik de Grondwet steeds zal on
derhouden en handhaven.
Ik zweer, dat Ik de onafhankelijk
heid en het grondgebied van de
Staat met al Mjjn vermogen zal
verdedigen en bewaren, dat Ik de
algemene en bijzondere vrijheid en
de rechten van alle Mijne onderdanen
zal beschermen, en tot instandhou
ding en bevordering van de alge
mene en bijzondere welvaart alle
middelen zal aanwenden, welke de
wetten te Mijner beschikking stel
len, zoals een goed Koning schuldig
Is te doen.
Zo waarlijk helpe mij God almach
tig!"
waarna de Staten-Generaal als ver
tegenwoordigers van het Nederlandse
volk de nieuwe Koning, zoals dat
heet „ontvangen en huldigen" in de
eveneens b(j de Grondwet verplichte
bewoordingen. Na het uitspreken van
de inhuldigingsformule van de Voor
zitter der beide Kamers staan beurt
om beurt alle Kamerleden op en be
vestigen deze plechtige belofte met
een „Dat zweer (beloof) ik. Zo waar
lijk helpe mij God almachtig!"
Onmiddellijk na het uitspreken van
deze eed, door het laatste Kamerlid,
zal de oudste van de Koningen van
Wapenen rechts van de Troon,
zwaaiend met zjjn scepter, luid ver
kondigen: „Hare Majesteit koningin
Juliana is ingehuldigd" en dan drie
maal „Leve de Koningin", een uit
roep, die door hem en daarna door de
Koning van Wapenen ter linkerzijde
van de troon tot driemaal toe her
haald zal worden.
De herauten van wapenen begeven
zich dan met him trompetters naar
buiten. De trompetten openen de ban
en de herauten van wapenen zullen
den volke verkohdigen: „Hare Majes
teit Koningin Juliana is ingehuldigd.
Leve de Koningin".
Het zal dus zo zijn, dat op de dag van
de troonafstand van H.M. Kopingin
Wilhelmina op 4 September a.s. prin
ses Juliana bij recht van. erfopvolging
de troon bestijgt en Koningin wordt,
doch dat deze nieuwe koningin de
bond van vorst en volk met haar
plechtige inhuldiging op 6 September
bezegelt
Dat alles is aan strenge regels ge-
bóndén en men houdt zich aan be
paalde door de traditie gehuldigde ge
bruiken.
DE TRÖON.
De troon in de Nieuwe Kerk wordt'ge
vormd door een verhoogd platform
Waarboven zich een troonhemel be
vindt.
Daaronder is de zetel geplaatst waar
óp in 1840 Koning Willem H werd in
gehuldigd en welke aan de inhuldiging
Van Koning Willem m in 1849 door
de Koningin-Moeder Anna Paulowna
aan haar Zoon werd afgestaan. Oók
Koningin Wilhelmina is daarop in 1898
ingehuldigd en thans zal zij Voor de
Vierde maal voor een oranjevorst wor
den gebruikt.
DE KRONINGSMANTEL.
De kroningsmantel is van rood pur
per fluweel, bezaaid met gouden leeu
wen en gevoerd en omboord met kost
baar hermelijn. Belde Oranjes hebben
lemmet, de greep met rood fluweel
bekleed en met kostbaar gesteente en
goud geïncrusteerd.
RIJKSVAANDEL.
Ter andere zijde van de troon stelt
zich de drager van het Rijksvaandel
op. De betekenis van het vaandel be
hoeft niemand verteld te worden,
ieder weet en Voelt dit aan; het is,
zoals de Fransen het zo mooi uitdruk
ken: „la robe même de la patrie".
Het vaandel hangt aan een vergulde
speer en is van witte moiré zijde,
waarop het Rijkswapen is geschilderd
ze voor deze plechtigheid reeds ge- en die afgezet is met franjes en
"kwasten van goud en Nassaus blauw.
Goud en blauw waren ook de klede
ren van de wapenkoningen en herau
ten, wier functie bij de plechtigheid
wij elders reeds noemden; het uitroe
pen en den volke kond doen, dat de
inhuldiging is geschied. Ditgebruik
gaat ook terug op de verre oudheid.
Bi) de kroning van Koningin Wilhel
mina heetten de wapenkoningen
Oranje en Nassau.
Ook voor deze functionarissen was
een bepaalde dracht voorgeschreven:
De twee wapenkoningen, die tijdens
de plechtigheid hun plaats aan weers
zijden van de troon hadden, droegen
rode militaire rokken, met goud uit
gemonsterd, witte broek, driekante
hoed met veren en droegen ieder een
scepter en een kroon.
Veel opvallender en gecompliceerder
was de dracht van de wapenherauten
bij gelegenheid van de inhuldiging
van Koningin Wilhelmina. Zij bestond
Uit een buis van Nassaus blauw flu
weel mét lévrees van gele zijde met
echt goud galon gegarneerd.
Het buis had een Spaanse kraag Van
echte kant, pofmouwen van blauw
fluweel, terwijl de ondermouw van
gele zjjde was. Ook de mouwen waren
voorzien van kanten lubben. Het buis
werd met dof gouden knopen geslo
ten, waarop een leeuw met pijlenbun
del was afgebeeld. De kleding bestónd
Verder uit een pofbroek van blauw
fluweel tot aan de knie, waar hij met
gouden kniebanden om het been sluit.
DaarbQ behoorden geel zijden kousen.
Over het buis werd een wapenrok ge
dragen, eveneens Van blauw fluweel,
geboord met echt gouden galon met
franje. Op borst, rug en schoudérs
waren prachtig uit de hand gebor
duurde Nederlandse wapens aange
bracht.
Het hoofddeksel was een baret met
gele en blauwe struisveren bezet, de
rand met goud geboord.
In een met goud geborduurde bande
lier werd een degen gedragen, welks
gevest van zilver was. In de kom van
het gevest was het Nederlandse wapen
aangebracht. De schede was van leer
met blauw fluweel overtrokken en met
zilveren beslag. De laarzen van natu
rel leer, voorzien van gele afhangende
kappen en van grote göUden sporen.
ZoWel de Koningin als de Herauten
van Wapéheh droegen om dé hals een
op de borst neerhangende medaille,
met het Wapen van hun functie, waar
op aan de ahdere Zijde dé benahilng
van die functie stond; die der Konin
gen waren van goud, die van de He
rauten van zilver.
dragen.
Vóór de troon ls een „credenstafel"
geplaatst waarop de symbolen van
Rijk en Koningschap zijn uitgestald,
de koningskroon, de scepter, de
Rijksappel en de Grondwet.
DE KROON.
Wat wij tegenwoordig daaronder ver
staan houdt meer verband met de dia
deem, tiara of voorhoofdsband van
oudere volken.
De Nederlandse RijKskroon is een
zogenaamde open kroon, een gouden
hoofdband waarin vier grote ovaal-
vorminge robijnen, vier langwerpigs
vierkant gezette saffieren en acht
meer kleine in ronde Vorm gwatte
smaragden elkaar afwisselen. Op de
band oevn Oen zich acht gouden bla
den, tussen ieder waarvan op een
gouden sierlijke boogpunt een grote
parel prijkt en waaruit acht rijk be
werkte, uitgebogen en weder naar
binnen buigende gouden bandeau's Op
rijzen, elk versierd mét 'n rjj van acht
paarlën van Verschillende grootte, die
in formaat afnemen naarmate zij ver
der wflken van de hoofdband en meei
naderen tot de gouden wereldbol met
het kruis, die het hoogste middelpunt
der Kroon uitmaakt en Waaronder de
acht bandeau's zich verenigen. Deze
kroon ln 1840 in Amsterdam ver
vaardigd is vastgehecht op een
rood fluwelen met wit satijn gevoerds
toque.
DE SCEPTER EN RIJKS
APPEL.
Naast de kroon ligt de Rijksscepter,
eén el lange zilveren, zwaar vergulde
Staf eindigend in een Corinthisch ka
piteel, waarop een Rijksappél met
kruis.
Deze stelt de aardbol voor. Hét iS
een gladde vergulde bal ln een an
tieke rand van goud gevat, Ingelegd
met schitterend gekleurde stenen.
•DE GRONDWET
is van rood fluweel goud op snee met
een zwaar verguld Rijks wapen op
beide zijden, gesierd met gouden
kwasten. Prinses Juliana krijgt een
geheel nleüW bijgewerkt exemplaar,
gezét met de nieuwste letter van de
grafische kunstenaar S. H. de Roos.
Deze attributen Worden met meer mee
gevoerd in de Koninklijke stoet, wat
nog wel het geval was bij dë inhuldi
ging van Koning Willem
Wel is dit het geval met het Rijks
zwaard en het Rijksvaandel.
RIJKSZWAARD.
De drager van het Rijkszwaard, em
bleem van het wereldlijk gezag, stelt
ziCH, wanneer de Stoet de kerk 18
binnengetreden, naast de troon op en
blijft daar gedurende de plechtigheid
onbewegelijk staan.
Het zwaard bestaat Uit een Atttiek
Franse krant in 1898
£R ls in 1898, toen H.M. Koningin
Wilhelmina werd ingehuldigd, ons
land in feesttooi prijkte en de bevol
king op geestdriftige wijze uiting aan
haar enthousiasme gaf, ook in buiten
landse kranten heel wat over deze bij
zondere gebeurtenis geschreven. Het
is interessant nog eens na te lezen,
wat de journalisten uit Frankrijk,
Engeland, Duitsland enz. hun redac
ties meldden.
„Gisteren aankomst van de Koningin;
vandaag haar inhuldiging," schreef
„Le Temps" in 1898.
„Twee onvergetelijke dagen, waar
mede niets bij ons, zelfs bij benade
ring, vergeleken kan Worden. Eén
storm van toejuichingen, van aardige
liederen, van geestdriftige bijvalsbe
tuigingen, een razernij, een opwindend
enthousiasme en déze geestdrift,
deze onstuimige vervoering, deze
voortdurende roes in de onderste
volkslagen, met een geest van bewon
derenswaardige dicipline, gekenmerkt
door een ongekende orde in de Wan
orde ziedaar het schouwspel, waar
van wij getuigen zjjn geweest. De ver
rassing zal onuitwisbaar blijven."
Minder uitbundig was deze journalist
over zjjn maaltijd bij Riche in Am
sterdam. Ziehier wat hij schreef:
„Gisteravond heb ik met Jules Cla-
retiê, Albert Bataille en ruim een do
zijn collega's gedineerd in het meest
luxueuze restaurant van Amsterdam,
in café Riche, dat gedreven wordt
door de néef vah Bignón. Diner afgrij
selijk duur en abominabel geserveerd,
ondanks alle inspanning van de gérant
en de goede bedoelingen Van Z0n per
soneel.
Ook „La Vêritê" Dê Waarheid,
maar geen VódrloopStéf van het tegen
woordige Nederlandse communistische
dagblad, zoals uit het onderstaande
blijkt iaat zich wet onbetuigd:
„Gisteren was het het jonge meisje,
dat stralend en liefelijk uit geheel
haar hart met een édele gemeen
zaamheid antwoordde Op het
enthousiasme van het Nederlandse
Volk. Vandaag is het een Koningin,
die Voor het volk treedt. Het scheed,
dat de dageraad Van de dag der
troonsbesteiging het aanschijn van
majesteit had gelégd om het hoofd
van de Souverêine, die zich reeds
haar hoge verantwoordelijkheid be
wust Voelde."
H.M. dé Koningin en Burgemeester De Vlugt van Amsterdam
Prinses Juliana en Prins Bernhard (Juni 1937).
De Koningin op zes-jarige leeftijd
met Haar ponny (April 1887)
W/AT weet men in Het algemeen wei
nig van het particuliere leven van
vorsten en vorstinnen af. En wat zjjn
daardoor veel vérhaien ontstaan, die
kant noch wal raken! Koninginnen en
Prinsessen zijn mensen als ieder an
der, Ook met haar vreugden en ver
drietelijkheden, met haar genoegens
en haar zorgen.
Men heeft wel gemêend, dat Konin
gin Wilhelmina haar jeügd ifl een
zaamheid en afzon dëring heeft door
gebracht - die mening was zelfs
wijd verbreid doch hóe onjuist dit
is moge blijken uit wat Miss E. Saxon
Winter, de Engelse gouvernante, die
met de opvoeding van „Prinses" Wil
helmina belast Werd, toen deze vijf
jaar was, hierovër Schreef:
,.Daar de Prinses een enig kind was
en ook ttiêt het oog op het publieke
leven, waaraan zij later zo dikwijls
zou moeten deelnemen, Vond de Ko
ningin-Moeder het zeer wenselijk voor
de Prinses, dat zij van haar vroege
jeugd af aan, zich gewennen zou aan
hét gezelschap van kinderen van
haar eigen leeftijd. Om deze reden
werden iedere week één of meer mid
dagen gewijd aan het ontvangen van
kinderen van leden der hofhouding,
dér diplomatie of der Nederlandse
aristocratie. Op deze middagen ging
het vrolijk toe en waren ongedwon
gen scherts en iiistig gestoei aan de
Mogen de Kroon, zwaard, rijksappel en scepter In dé handen
van Juliana tot zegen zjjn van het Nederlandse volk.
DRETTIGE herinneringen seis, op onze curiosa, die zo men ons bij ons bezoek aan en tijdschriften, dat nooit 't
nemen gestaite aan, naüw verbonden zijn aan het Archief mee zodat Koninklijk Huis ArchiefPa-
wanneer U Uw foto-album belangrijke möiiienten in dag voor dag hagegaan kan leis Noordeinde Den Haag,
doorbladert èh de kiekjes onB leven? Worden, waar de Koningin bereikt, omdat men er niet
bekijkt, die U er zo zorg- We kunnen dè zaken nog vertoefd Hééft, welke arbeid aaii denkt er een exemplaar
vuldig hebt ingeplakt en wel bijhouden. Zo belangrijk zij heeft verricht, welke be- heen te sturen. Er worden
van passende met witte atfn we ten slotte niét. Het zóëkëfl zij hééft afgelêgd, ontelbare foto's gemaakt,
inkt geschréven onder- wordt niét ëêfi zo övëfStêl- Wie zij Heeft Ontvangen, Er die er nimmer Bëldiiden.
schriften hebt voorzien. pende hoeveelheid, dat het zal één kaartsysteem wor- Toeh zou men er gaarne de
Dat was op mijn tiende ordenen en rangschiltkeh deh aangelegd van Neder- beschikking over hebben,
verjaardag," zegt U tot Uw en het bewaren moeite gaat landsé steden en dorpen Er zijn Nederlanders, dié
geïnteresseerde medetoe- opleveren. Neen, er zijn er, alfabetisch gerangschikt zelf merkwaardige verza-
schouwer. En die foto die meer te verzamelen met vermelding, wanneer melingen van curiosa be
daar dftt is' niet de hele hebben. H.M, er geweeèt is en Waar- trekking hebbend óp het
familie toen mijn oom uit ÏJ zöui3t bijVöorbeêld eens OnL Er komt een register, Koninklijk Huis, hébben
Indië óver was. Dat is op een kijkje moeten kun- waarin onmiddellijk opge- aangelegd ën daarvan af-
een schoolreisje' èn hier 10- nëh néiiïen til het Kortlftk- sl&gén Zal kunnen worden, stand willen doen. Het Ko-
geerde ik bi) Oma. Met die lijk Huis Archief, in het welke manoeuvres de Ko- ninklijk Hüis Archief zal
bloemen is Onze verloving grote gebouw, dat in de ningin bezocht heeft, welke dat alles graag ontvangen,
en daar staan mijn vrouw rüstige tüiii aéhtér het Ra- Bloemententoonstellingen en zo heeft men ons verzekerd,
en ik bh het graf van de leis in het Noordeinde in welke verschillende andere Als men iets doet, doe het
onbekende soldaat öhdër de Dén Haag staat. Ook H.M. bijeenkomsten. dan goed, is blijkbaar het
Are dè Triemphê in Pa- de Koningin verzamelt fo- Dat wordt een langdurig devies Van de leiding Van
rijs. Dat is Rob in de box to's, krantenartikelen, boe- werk, doch het loont de het Archief. In het gebouw
en hier loöpt mijn vrouw ken en allerlei andere ge- moeite. Want niet alleen zal is ondergebracht de parti-
met de wagen met Ina..." Schriften, die op Haar le- de geschiedschrijving kun- culiere bibliotheek van H.M.
Het is één hobby Vöor vé- ven en Haar Huis betrek- nen putten uit deze rijke een imposante boekenschat;
leh, hét verzamelen Van king hebben. Nu ja, zij bron, ook de voorlichting eris een afdëliüg, die
kiê'kjèS. Maar tegelijkertijd doet het natuurlijk niet zelf zal er van kunnen profite- rechtstreeks verband HOudt
is hét méér: het is uw het Koninklijk Huis Ar- ren. Wanneer er inlichtin- met haar staatswerkzaam-
levensgeschiedenis in beel- chief hééft zijn eigen per- gen omtrent het Koninklijk heid en daarnaast beijvert
den. Daarom bewaarde U soneel en de foto's zijn Huis gevraagd worden en mén zich om éen Zo cöfh-
ook uw verlovings- en uw niet als bij ons netjes in dat gebeurt menigmaal pleet mógelijke docurrienta-
ondertröüWkaart en dë eén aibufnpje geplakt en door landgenoten en vreem- tie te verkrijgen. Zo ont-
krant, waarin Staat, dat van èen önderSéhriftje delingen, die op wetenschap- breken Zelfs de gramofoon-
voor 'hêt eindexamen v&n vóórzien, rii&ar 6ok hét Af- peljjk 6f journalistiek ge- platen niet, waarop de stem
de H.B.S. slaagde of voor chief stelt prijs op een zo bied werkzaam zijn, dan van de Koningin is vastge-
volledig mogelijke eollee- staat men op 't Koninklijk legd al heeft mén ze niet
tie. Men schikt ovér dtii- Huis Archief klaar om te alle én zullen Ook smal-
zenden fotö'S ontelbare helpen. films wórden bewaard, op-
gegevens over de Koningin, De liefde kan echter niet dat zij het nageslacht de
over haar leven en haar van één kant komen. Èr roem kunnen verkondigen
bëètjé tfóts Op onze kiek- werk. Men zal ze opnieuw verschijnt heel wat in Ne- van een gelukkige vijftig-
jes, op onze krantenknip- catalogiseren zo deelde derlandse kranten, boeken jarige regeringsperiode.
uw Iandbouwdiploma, Of dat
U tot bestuurslid van de
Speeltuinvereniging Wérd
gekozen.
Zijn we niet allemaal een
orde van de dag. Er werd geen on
derscheid des persoons in acht ge-
iwmsn èn al de kleine gasten hadden
volle vrijheid om te spelen met leder
stuk speelgoed, waar zjj maar zin ln
hadden. Én zo werdén déze middagen
tot een uitstékende en Volkomen na
tuurlijke oefenschool, om in de kleinê
Prinses te Ontwikkelen de neiging,
om anderen genoegen te doen, een
neiging, die Kóningin Eiïiitta zo
gaarne in haar kind zag.
In een paar ineenlopende kamers met
weinig meubels wareh spelletjes ais
blindemannetje, verstoppertje, bal
len, enz. heerlijk uitvoerbaar en het
plezier van het hele troepje, de on
gedwongen omgang en de uitroepen
van vrolijkheid, die overal weerklon
ken, maakten op ieder, die toekeek,
de indruk, dat Koningskinderen net
zoveel piezlér kunnen hebben als ge-
ivoné kinderen.
De vele dwaze verhalen door on
wetende mensen iü ohiloöp gebtacht,
alsof Prinses Wilhelmina een een
zame jeugd zou hebben gehad, alsof
zij was opgevoed in plechtige eö
eigenlijk deerniswekkende afzonde
ring van 't gewon® lèvén, hebben
meer dan eens een.glimlach te voor
schijn geroepen op het gezicht van
hen, die „achter de schermen ge
keken" hebben".
Fantasiën zijn uit de boze. Ook de
Koningin zij moge dan door velen
omgeven zijn mét een min of meer
mystieke sfeer ls een gewone
sterveling.
Haar gouvernante onthult het ons:
de Koningin was niet muzikaal, maar
ze had wel aanleg voor tekenen. En
met veel genoegen heeft zij de kook
kunst geleerd. De leden van de hof
houding mochten proeven, vaak tot
hun genoegen, maar ook wél eens tot
liün vefdriet......
\^At dóen vélen, ais zjj gepension-
neerd zijn? Ztj gaan de boeken
lezen, waarvoor zij Voordien geen tijd
konden vinden.
Zal ook de Konlügifi, hü zij van
haar zware en tijdrovende staatstaak
ontheven wordt en in ruste kan gaah
leven, veel en gezellig gaan lezen?
Zij heeft er de gelegenheid toe,-
want zij beschikt Over een particu
liere bibliotheek vanja, van hoe
véél boèkefi. De behêerders van haaf
boekenschat wéten het zelf niet pred
ates, maar hét Zijh ér ln elk geval
tusséii dé8ÖO.0ÖÖ en 350.000!
Ze zijn ondergebracht in het Ko
ninklijk Huis Archief m de tuin vaft
hêt Kbnlbklljk Fatels aan het Noord-
einde in Den Haag, een gebouw vaü
vijf verdiepingen, dat deze rulmtè
ook wel nodig heeft. Want behalve
Harer MajeStèlts bibliotheek zjjn er
ln ofidêr gebraöHt haar famille-mU-
museum en haar archief, dat op zich
zelf weer een respectabel® omvang
heeft. v