Gezondheid en de samenstelling van ons voedsel
Joods kinderdorp bij Apeldoorn
De Duitser is arm geworden
Een Burgemeester vorderde....
Gunstige gevolgen van gedwongen matigheid
500 kinderen kwamen
uit Roemenië
Ingrijpende gevolgen van
de geldsanering
Zuid-Schorwoude
Marktberichten
OS MAAKTE VENLO
ONVEILIG
J
Onmenselijk opfreden van
gezagsdrager
Terwijl Nederland
feest viert
KORTE BERICHTEN
door D. DE VRIES,
Directeur Districtsschoolartsendienst Den Helder.
Na de bevrijding heeft men meermalen de opmerking kunnen horen, dat
onze voeding hoewei zij reeds veel verbeterd is toch nog lang niet is als
vóór de oorlog. Ofschoon deze opmerking een kern van waarheid bevat,
dienen we ons toch wel eens erop te bezinnen, of onze voeding vóór de oorlog
wel zo goed was ais algemeen werd gedacht. Zeker heeft het grote gebrek
aan de allernoodzakelijkste levensbehoeften in de oorlog zeer veel slachtoffers
veroorzaakt, maar niettemin zijn in de oorlog en vlak erna verschijnselen in
de algemene gezondheidstoestand van ons volk opgetreden, die zeker waard
zijn, eens nader bekeken te worden. Dat zullen we hier dan ook doen.
Evenals in. de oorlog 1914—1918 in
Duitsland is in ons land gedurende de
laatste oorlog het aantal personen, dat
verschijnselen van suikerziekte ver
toonde, belangrijk afgenomen. Dat is
zeer goed te begrijpen, daar diëetbeper-
king één van de eerste behandelings
maatregelen van de suikerziekte is. Sui
kerziekte is nu eenmaal een welstands,
ziekte. In de laatste oorlog waren hier
te lande (ook in andere West-Europese
landen waar dezelfde omstandigheden
heersten als hier) echter ook andere
ziekten die in veel mindere mate voor
kwamen en waarbij de veranderde voe
ding zeker een rol zal hebben gespeeld.
De meest verbreide volksziekte in
onze Westerse beschaving is ongetwij
feld de tandcarics (het tandbederf)
Vóór de oorlog had minstens 90 procent
der volwassenen één of meer carieuze
tanden of kiezen in het gebit. Ook bij
de schoolkinderen was dit percentage
reeds vrij hoog. Gedurende de oorlog is
echter hierin een verbetering opgetre
den, welke niet alleen hier, maar ook
in andere bezette landen werd gecon
stateerd. Hierover echter later meer.
Tijdens de oorlog is de noodzakelijk
heid tot gebruik van laxeermiddelen
sterk afgenomen, hetgeen wel moet wor
den toegeschreven aan de vervanging
van het zuiver wit brood door het meer
bruine brood. Door de cellulose-stoffen,
die in het bruinbrood aanwezig zijn.
wordt de darmwerking aangezet en de
spijsvertering bevorderd. Het is toch
wel een dwaasheid om alleen uit een
logpunt van smaak uitsluitend wit
brood en gebak van zuiver witte bloem
te eten, daardoor de ingewandenwer
king te vertragen en dan weer te trach
ten, deze door allerlei kunstmiddelen
aan te zetten. Sommige Amerikaanse
onderzoekers zijn van mening, dat een
groot deel van de gevallen van blinde
darmontsteking uiteindelijk veroorzaakt
wordt door de vertraagde darmwer
king tengevolge van de moderne Wes
terse voeding. Het is dan ook wel op
merkelijk, dat in verschillende Oosterse
landen, waar een maisvoeding (van de
gehele maiskorrel bereid) wordt ge
bruikt, de blindedarmontsteking in veel
mindere mate voorkomt dan hier. Nu
zal mén tegenwerpen, dat in de latere
oorlogsjaren ingewandsziekten voor
kwamen die vaak ernstige gevolgen
hadden. Maar we moeten niet vergeten
dat er toen producten werden gebruikt
(zoals suikerbieten, bloembollen, enz.)
die toch niet tot de menselijke voe
dingsmiddelen gerekend mogen worden.
Een ander verheugend verschijnsel
tijdens de oorlog was en dat hebben
vooral de kinderartsen en schoolartsen
kunnen opmerken dat de moeders
niet meer klaagden over gebrek aan
eetlust bij hun kinderen, een verschijn
sel dat vóór de oorlog maar al te vaak
voorkwam en dat nu weer in de
zelfde mate optreedt. Zouden we onze
kinderen toch te veel voedsel willen
opdringen, en zou de gedwongen matig
heid in de oorlog voor de kinderen heel
wat aangenamer en beter zijn geweest?
Een groot aantal moeders van vol
komen normale kinderen, wat be
treft de verhouding tussen gewicht
en lichaamslengte, leeft in de ver
onderstelling dat de kinderen toch
zo mager zijn. Daarom wordt thuis
tijdens de maaltijden het voedsel
extra opgedrongen, het kind komt
geestelijk in verzet, het conflict ont
staat daardoor, en elke maaltijd
wordt onrustig en een kwelling
voor het kind. Moeders, laat Uw
kinderen tijdens de maaltijden met
rust, en Iaat er ook overigens rust
tijdens de maaltijden zijn; dus géén
radio, géén krant enz.
Een verschijnsel, waarop prof. De Sr.co
onlangs heeft gewezen, is een vrij
sterke procentuele vermindering van
het aantal levenloos geborenen in de
latere oorlogsjaren. Hij schrijft dit toe
aan het gedwongen mindere zoutge
bruik door de zwangere vrouwen in die
tijd, en stelt daarom voor, ook nu het
zoutgebruik belangrijk te verminderen,
onder meer door het zoutgehalte van
het brood tot op een derde terug te
brengen.
Een zeer opmerkelijk verschijnsel
tijdens dc oorlogsjaren was ook het veel
minder voorkomen van geestelijke
stoornissen en de sterk verminderde
opname van deze gevallen in zieken
huizen. Allerlei invloeden hebben hierin
een rol gespeeld, maar één van de be
langrijkste punten schijnt wel geweest
te zijn dat de menselijke geest zich in
de eerste plaats moest richten op lijfs
behoud, de gedachten niet zo zeer meer
geconcentreerd behoefden te worden op
andere dingen, waardoor minder con
flicten ontstonden. Het leven in de
maatschappij, zoals we die nu kennen,
eens van de al te mooie franje ontdoen,
kan toch ook voordelen hebben. Hier
komt dus ook weer het voordeel van
de soberheid om de hoek kijken.
Dit zijn, naast alle grote nadelen, een
paar winstpunten die we op het gebred
der volksgezondheid gedurende de oor
logsjaren hebben kunnen boeken. Het
is wel interessant dat sommige volken
en bevolkingsgroepen reeds vóór de
oorlog gedeeltelijk gedwongen door
de natuurlijke omstandigheden, gedeel
telijk vrijwillig profiteerden van de
voordelen, die we hierboven opnoem
den. Laten we enkele daarvan eens na
der beschouwen.
In het Kanton Wallis, in het Zuiden
van Zwitserland, ligt het hooggelegen,
langgerekte dal van Goms, aan weers
zijden afgesloten door ontoegankelijke
bergketens. Eeuwenlang heeft de be
volking van dit dal een zelfstandig be
staan geleid, geheel gevoed door pro
ducten van eigen bodem, tot in 1864 de
Furka-strasze werd gebouwd en in 1865
dé St. Gotthard-spoorweg werd vol
tooid. Spoedig veranderde toen het
beeld van de voeding der Gomserdalers
geheel. Er werd een einde gemaakt aan
de „natuurlijke voeding" van deze
mensen, en de gevolgen daarvan bleven
niet uit. Het was vooral niet te verwon
deren, dat de toestand der gebitten
sterk veranderde. De Zwitserse tandarts
Roos heeft hierover een zeer bekend
onderzoek verricht. Voor 1864 kwam
het tandbederf (het „wegrotten" van
tanden en kiezen) bij de 4000 bewoners
van het Gomserdal in het geheel niet
voor. Kiespijn kenden deze mensen niet.
In dé periode van 1930—1935 heeft Roos
de Gomserdalers nog eens onderzocht,
waarbij bleek dat het tandbederf even
veel voorkwam als in de overige lan
den met Westerse beschaving, dus bij
ruim 90 procent der volwassenen.
Ook Pedersen heeft bij de Eskimo's
aan de Oostkust van Groenland hetzelf
de kunnen waarnemen, waar sterke
veranderingen in de voeding intraden
na de stichting der eerste handelskolo
nies, omstreeks 1900. En de Noorse
tandarts Toverud kwam na een onder
zoek in het dorpje Valle en in Stock
holm tot de conclusie, dat het tandbe
derf in sterke mate wordt bevorderd
door het gebruik van wit brood, bloem,
suiker en uit suiker bestaande snoe
perij.
SPEEKSELWERKING.
Alle gebruikelijke zetmeelstoffen, die
in ons voedsel voorkomen, worden door
het speeksel gesplitst, en veroorzaken
ontkalking van het tandglazuur. De
vastheid van het voedsel speelt 'n grote
rol bij het vormen van tandaanslag; hoe
vaster het voedsel, des te krachtiger
wordt gekauwd en des te beter wordt
het glazuur schoongeschuurd. Ook de
speekselvorming is dan groter, zodat de
tandaanslag gemakkelijker wordt weg
gespoeld.
Dit is de reden waarom bij kinderen
die door aangeboren of vroeg ver
kregen stoornissen aan suikerziekte
lijden en op een suikervrij (of suiker-
arm) dieet worden gesteld, het tandbe
derf niet optreedt, of (zo het reeds aan
wezig is) zich niet verder uitbreidt.
Zo zijn nog meer voorbeelden aan te
halen, bijv. het gebitsonderzoek bij een
1000-tal vondelingen in een Ameri
kaanse inrichting. Deze kinderen zijn
gesteld op een voeding zonder zoete
versnaperingen, practisch zonder sui
ker, volkorenbrood, veel verse groente
en vers fruit. By deze kinderen kwam
practisch geen tandbederf voor.
Het is niet alleen de directe nadelige
werking van de suiker op het gebit, dis
van veel invloed is, maar door het uit
gebreid gebruik van wit brood, gebak
van bloem, suiker en snoeperij wordt
aan ons voedsel een belangrijke hoe
veelheid vitaminen, mineralen en an
dere stoffen, die voor de instandhouding
van onze gezondheid nodig zijn, ont
trokken.
Nu zult U misschien zeggen: och, als
het alleen om dat tandbederf gaat; dat
nemen we dan maar op de koop toe,
daarvoor geven we al onze lekkernijen
niet op; we gaan dan maar wat eerder
en wat vaker naar de tandarts en ne
men, als het nodig is, een kunstgebit.
Maar het gaat zeker niet alleen om het
tandbederf. Uit het bovenstaande heb
ben we reeds gezien, welke de invloed
der voeding op de darmwerking kan
zijn, wat de gevolgen van overmatig
zoutgebruik kunnen zijn. We weten, hoe
bij het opgroeiende kind voedingsfou-
ten o.a. Engelse ziekte kunnen veroor
zaken. We weten ook, hoe ziekten van
het zenuwstelsel (beri-beri) en van de
ogen kunnen ontstaan door fouten in de
voeding.
Tot nu toe hebben we steeds over
ziekten gesproken. In het tweede arti
kel zullen we het begrip „gezondheid
eens nader bezien.
(Van onze speciale verslaggever).
„Schalom" De stem van onze begeleider klinkt zachter en vrien
delijker, wanneer hij deze zangerige Hebreeuwse groet tot de enkele
kinderen, die wij ontmoeten, richt. En een juichender „Schalom" (vrede)
komt hem en ons tegen uit de monden der meisjes en jongens, die hier
in het kinderdorp „Ilaniah" de opleiding ontvangen voor him nieuwe
vaderland Israël. „Ilaniah", dorp der bomen .opleidingscentrum, maar
óók wijkplaats voor de 450 Joodse kinderen, die het verblijf in de kam
pen, welke Hitler's bondgenoot, Roemenië, in Transsylvanië inrichtte,
overleefden.
Wij schreven 1947 toen de Nederland
se regering vergunning !gaf tot de toe
lating van 500 Joodse kinderen uit de
D. P. kampen voor de tijd van drie
jaar in ons land. Dit gaf de stoot tot
de oprichting van de stichting „500
Joodse kinderen", welke na onderhan
delingen met de eigenaars, de beschik
king kreeg over de gebouwen en ter
reinen van het Apeldoornse Bos, het
voormalige Centraal Israëlitische
Krankzinnigengesticht. De bewoners
hiervan gingen in het voorjaar van '43
de weg, die de Duitsers alle Joden in
de door hen bezette gebieden wilden
laten gaan. Wat er van hen geworden
is, niemand weet het.
Eerst \yerd getracht 500 kinderen uit
Duitsland hier te krijgen, maar de Na
zi-trawanten hadden dermate onder de
jeugd van het Oude Volk huisghou-
den, dat deze bijna niet meer aanwezig
bleken te zijn. Daaroor komt het, dat
slechts 35 kinderen uit de D. P. kam
pen van het vroegere Derde Rijk in
Apeldoorn aankwamen; de andere 400
werden gezocht en gevonden in Roe
menië.
GROEPSSCHEIDING.
De meeste dezer kinderen zijn wees
of half-wees. Verkeren zij in de laatste
omstandigheid of in de gelukkiger, dat
beide ouders de oorlog doorkwamen,
dan gaven deze laatste hun toestefti-
ming, waarbij zij de opname in de
„kleur" der jeugdgroep bepaalden;
voor de anderen werd nagegaan welke
richting de ouders voor hun kinderen
gekozen zouden hebben.
Velen zal deze scheiding in groepen
niet ideaal voorkomen, doch men moet
hier uitgaan van de wensen der ouders,
die hun kinderen in een normale maat
schappij (voor zover de Oost-Europese
Joden dan ooit een normale maatschap
pij, in de betekenis die wij eronder
verstaan hebben gekend) ook in een
bepaalde richting' zouden hebben op
gevoed.
De school is algemeen en leert de
kinderen met hun kameraadjes uit de
andere groepen om te gaan, zoals de
gemeenschappelijke wandel- en fiets
tochten dit doen. Ook het eten hoe
wel dit- geschiedt in aparte, geschei
den eetzalen schept een gemeen
schappelijke band De Centrale Keu
ken bereidt uit practische overwe
gingen namelijk alleen Koshereten. zo
dat ook de niet-orthodoxen zich aan
de Bijbelse regels in deze houden.
GEEN GROENTEN.
Overigens schept dit eten nog zijn
speciale moeilijkheden: de kinderen
lusten b.v. geen groente. Men is dit in
Oost-Europa niet gewend en zet men
hen wanneer zij niet in de grote
groep zijn. want dan wordt het een
volkomen échec, aldus de heer Lezer
toch spinazie of sla voor dan volgt
als eerste reactie: het is groen. Heeft
men hen na veel moeite iets doen ge
bruiken, dan komt niet direct een af
keuring maar lekker vinden is een
heel ver verwijderde tweede. Zij pre
feren hun meelspijzen en de pap, wel
ke laatste zij trouwens ook eerst hier
hebben leeren kennen.
Bü de opleiding voor het moeilijke
en harde leven in de kibboets (neder
zettingen) in Palestina volgt de di
rectie de methoden zoals in Israël
gebruikelijk zijn, wat als eerste punt
inhoudt: en halve dag leren en een
halve dag werken. De lessen worden
gegeven aan de hand van directieven
die de Jeugdafdeling van het Jewish
Agency welke het oppertoezicht
op de Stichting heeft verstrekt.
Een zeer voornaam punt vormen de
lessen in het (nieuw) Hebreeuws,
welke door speciaal daartoe overge
komen leraren uit Palestina worden
gegeven. Ook de directeur, die van
origine Nederlander is, repatrieerde
voor dit doel, hoe graag hij in Pa
lestina had willen blijven.
Naast'het Hebreeuws wordt onderricht
gegeven in de algemene vakken, zoals
aardrijkskunde, geschiedenis, enz. waar
bij, aangezien het niet van practisch
nut is, Nederland en het Nederlands
geen plaats krijgen.
Bij deze lessen maakt men, zolang
de kinderen het Hebreeuws niet vol
doende beheersen, gebruik van de
Roemeense en Jiddische taal. Zodra
echter de kinderen het Hebreeuws be
hoorlijk verstaan, maakt het Roemeens
plaats hiervoor daar dit de omgangs
taal in het Heilige Land is.
VAKOPLEIDING.
Deze gerichtheid op het practische
kenmerkt ook het tweede deel van
het onderwijs: de halve dag werken.
De toekomstige pioniers moeten van
alles kunnen verstaan daar de Kib
boets zichzelf moeten kunnen bedrui
pen. Dit eist geharde en geoefende
werklui die in de eerste plaats, naast
het boerenwerk, hun vak goed moeten
beheersen. Vandaar, dat het onderwijs
in Israël en dus ook in „Ilaniah" aldus
is ingericht.
Het vakonderricht geschiedt onder
toezicht van de ORT welke letters
niet onder rabbinaal toezicht beteke
nen maar de naam vormen van een
in Frankrijk gestichte vakopleiding
(Organisation, Reconstruction, Travail)
Alle mogelijke vakken, van houtbe
werking en cartonnagewerk tot me-
taalbewerken en tuinbouw toe, wor
den er onderwezen. De zwaarte en de
aard der werkzaamheden zijn natuur
lijk afhankelijk van de leeftijd en de
aanleg van het kind. Maar alles is ge
richt op het practische leven in Pa
lestina.
De kinderen leren hard en graag;
zij zjjn zich bewust van de grote
achterstand welke zij door de oor
logsjaren hebben opgelopen. Deze
zelfde harde wil en gerichtheid op
een doel kenmerkt het hele leven in
„Ilaniah". Deze jeugd en hun leiders
hebben een doe], een ideaal in hun
leven waarvoor zü bereid zijn alles
op te offeren. Het doel: de staat Is
raël tot een nieuw, groots, eigen
land te maken.
(Nadruk verboden).
Grote vreugde heerste er aan de Wisselmeren, toen de Grote Witte
Man, Jean Victor de Bruyn, met de Vogel Demon (de Catalina P 85)
terugkeerde naar de stam der Ekari's. Tweede van links Jungle
Pimpernel (De Bruyn), vijfde van links onze speciale verslaggever
Anthony van Kampen.
Nadat op Zondag 20 Juni ieder tegen
inlevering van 60 Rijksmarken 40
nieuwe Deutsche Marken (D.M.) had
gekregen, werd in Juli weer voor
ieder 20 D.M. beschikbaar gesteld.
Wanneer men minder dan 5000 R.M.
(oud geld) had ingeleverd, verkreeg
men 10 pet, hiervan op geblokkeerde
rekening in nieuw geld tegoed.
De helft van dit geblokkeerde be
drag kon in Juni opgenomen worden.
Over het bedrag dat ingeleverd werd
boven 5000 R.M. zal later beslist wor
den. Deze maatregel is natuurlijk be
doeld om het zwarte kapitaal op te
sporen.
De algemene verwachting, dat door
deze organisatie de werkloosheid zou
toenemen is niet bewaarheid. De fa
brieken kregen voldoende nieuw geld
om de lonen te kunnen uitbetalen.
DE KERKEN IN NOOD.
Deze regeling gold echter niet voor
overheids- en kerkelijke instanties,
;odat deze in grote geldnood kwamen.
De gemeentelijke instanties vonden
een uitweg door de tarieven van gas,
clectriciteit e.d. te verhogen. De ker
ken zagen zich genoodzaakt hun jeugd
leiders en sociale werksters voor 't
grootste deel te ontslaan. Ook de stu
denten waren door deze organisatie
zwaar getroffen. Bijna de helft heeft
zich genoodzaakt gezien, voorlopig
met de studie op te houden en werk
te zoeken.
DE ZWARTE MARKT.
Een onmiddellijk succes van de
geldsanering was, dat de zwarte markt
voor een groot gedeelte kapot geslagen
werd. Vele goederen, die tot de arti
kelen van de zwarte markt behoorden
en in de gewone handel al jaren niet
meer verkrijgbaar waren, verschenen
nu plotseling in de etalages. Prachtige
kleren, schoenen, maar vooral techni
sche apparaten, microscopen, foto-toe-
stellen, liggen in grote verscheiden
heid ten toon gespreid. De prijzen zijn
echter in verhouding met de lonen
veel te hoog. Een pakje Amerikaanse
sigaretten kost nu 6 D.M., terwijl voor
een Duitser één mark ongeveer de
zelfde waarde heeft, als voor een Ne
derlander één gulden. Deze scheve
prijsverhouding is de oorzaak van het
feit, dat op de zwarte markt de Ame
rikaanse sigaretten nu goedkoper ver
krijgbaar zijn. n.l. voor 4 D.M., terwijl
vóór de geldsanering een pakje siga
retten 200—300 R.M. kostte. De ver
diensten op de zwarte markt zijn zo
gering geworden, dat slechts de han-
digsten nog in het „vak" gebleven zijn.
De centra van de resterende zwarte
markt zijn de stations. Iedere Duitser
v/eet dit, maar het wordt als een dood
gewone zaak beschouwd en de politie
doet er niets aan.
De voornaamste artikelen zijn siga
retten, zeep en koffie. De sigaretten
worden per stuk verkocht. Wanneer
men op het perron loopt te wachten,
ontmoet men al gauw personen, die
mompelen: „Bitte zigaretten, 20 pfen
nig". Twintig pfennig voor een siga
ret, dat is 4 D.M. voor één pakje. In
de noodwachtkamer of tussen de ruï
nes van het station worden de zwarte
waren verder openlijk verhandeld.
DE VOEDSELPOSITIE.
Na de geldhervorming is het distri
butiepakket aanzienlijk uitgebreid.
Er is nu o.a. meer vet beschikbaar.
De totale rantsoenen liggen ver bene
den de Nederlandse, maar men kan
toch niet meer van hongerrantsoenen
spreken.
Zelfs rozijnen cn dadels zijn op de
bon verkrijgbaar. De prijzen zijn ech
ter, ook van de noodzakelijke levens
middelen, veel te hoog in verhouding
met de lonen.
Boter is een artikel, dat op de zwar
te markt veel verhandeld wordt, ook
na de sanering.
De arbeiders in de fabrieken krijgen
bovendien nog een aanzienlijke toeslag
boven 't normale ï'antsoen.
Na de geldsanering zagen de
Duitsers pas hoe arm zë waren!
De treinen en de bioscopen, die
voordien overvol waren, kan men
nu niet eens vol noemen. Het geld
is hiervoor te duur geworden!
De etalages, die volgepropt lig
gen met allerlei begerenswaardige
artikelen, zijn voor dc gemiddelde
Duitser een uitdaging.
De prijs van het noodzakelijke
levensmiddelenpakket is zo hoog,
dat alleen daarvoor het gehele
loon al gebruikt moet worden. Dit
komt o.a. tot uiting in de zwarte
prijs van textielpunten. Die zijn
bijna niets waard, omdat bij de
meeste Duitsers, al hebben ze de
punten, het noodzakelijke geld ont
breekt.
Toch vindt het gros der Duitsers,
dat over 't geheel genomen, de
toestand aanmerkelijk is verbe
terd, terwijl er ook, in verband
met de Marshall-hulp, meer teke
nen zichtbaar zijn die op een aan
staande verbetering van de econo
mische toestand wijzen, dan voor
heen.
IN DE RUSSISCHE ZONÉ.
In deze zone moest ook op 20 Juni
het oude geld ingeleverd worden. De
Russen hadden echter nog geen nieuw
bankpapier gereed, zodat ieder een
zeker bedrag afgestempelde oude
Rijksmarken terug ontving. Deze stem
pels konden heel gemakkelijk nage
maakt worden, zodat deze sanering
geheel spaak liep.
Enkele weken later zijn de Russen
cok met nieuwe bankbiljetten geko
men, de z.g. „Ostmarken".
Het vertrouwen in dit bankpapier
is niet zo groot, wat blijkt uit het feit,
dat voor 1 Deutsche Mark (Westelijke
zones) grif 2 of 3 Ostmarken worden
betaald.
AFSCHEID
Ds. ten Bruggencate, die te Wester-
bork is beroepen, zal op 26 September
a.s. zijn afscheid preken.
NOORDERMARKTBOND, 2 Sept. '48.
Aangevoerd 55000 kg aardappelen:
Eerstelingen f 6.20—f 6.90, Eigenheimers
f 5.20f 5.70, Blauwe Eigenheimers
f 6.10f 6.60, Bevelanders f 5f 5.80;
Bieten f 5.60f 6; 22000 kg Rode kool
f 6—f 9.50; 13000 kg Gele kool f 6.70—
f 11.10; 83000 kg Witte kool f 5—f 5.60:
6500 kg Groene kool f 10—f 15.90; 6000
kg Bieten I f 6, II f 4.50 en III f 3; 900
kg Zilvernep f 10 20f 11; 4000 kg Uien
f 7.60—f 9.10; 25000 kg Slabonen f 43—
f 56.
LANG. GROENTENCENTR., 2 Sept.
Aangevoerd 17000 kg Aardappelen: Ei
genheimers f 4.40f 6.20, Eerstelingen
f 7.20—f 7.30: 43000 kg Rode kool f 6—
f 10.80; 45000 kg Gele kool f 7.70—
f 16.30; 102000 kg Witte kool f 5—f 5.10;
4300 kg Slabonen f 46—f 57; 1300 kg
Uien f 8.10f 8.50; 3200 stuks Bloem
kool f 49—f 60.
W ARMENHUIZEN, 1 September 1948
34,500 kg Aardappelen: eigenheimers 6,10
—6,70, Koopmans blauwe 7, bintjes 6,10—
7 en bevelanders 5,90—6: 1600 kg uien
7,508,20 2200 kg rode kool 6; 550 kg,
groene kool 13,60; 10,500 kg witte kool
5; 1550 kg elabonen 47—67
Een Ierse os, deel uitmakende
van een transport van 25 Ierse os
sen, bestemd voor het slachthuis te
Venlo, wilde blijkbaar de afwijzen
de houding, die de Venlose slagers
ten opzichte van zijn Argentijnse
soortgenoten hebben ingenomen,
wreken. Nadat 24 ossen kalm door
de poort het abattoir binnen wa
ren gewandeld, kreeg de laatste
het plotseling op zijn heupen en
ondernam een koene ren door
Venlo's straten. Verschillende
slagers alsmede een steeds groter
aantal supporters zette de achter
volging in. Een overwegwachter,
die het dier zag naderen, poogde
een handje behulpzaam te zijn en
draaide de bomen dicht. De os nam
echter met een sierlijke sprong de
hindernis en kwam na verschil
lende omwegen en na het veroor
zaken van veel schrik onder som
mige voorgangers terecht bij de
grote puinberg op de Kölnminde-
nerbaan midden in de stad, welke
hij beklom en van die hoge post
bekeek hij enkele ogenblikken als
een triomfstor de stad. De nade
ring van zijn achtervolgers dreef
het dier tot een nieuwe vlucht,
welke eindigde toen een vijftal
slagers de os aan de Schaapsdijk
tenslotte wisten te overweldigen
en ter plaatse naar de eeuwige
jachtvelden zonden.
Terwijl overal in het land de versie
ring is aangebracht en men het 50-ja-
rig regeringsjubileum van Hare Majes
teit de Koningin viert, gebeurt er in
het Westlandse dorpje Monster iets
ongelooflijks. Mensen worden er uit
hun woning gezet.
Dc heer v. d. Geest stapte een jaar
geleden in het huwelijksbootje. Zo als
zoveel in ons land tegenwoordig voor
komt, hadden ook zij slechts de be
schikking over heel weinig woonruim
te. Slechts een ouderwetse woonkamer
met een bedstede, dat was alles. De
heer v. d. Geest was echter de geluk
kige bezitter van een stukje grond met
een schuur er op.
Hij kreeg van de bevoegde autoritei
ten vergunning om de schuur tot een
dragelijke en aardige woning om te
bouwen. In zijn enthousiasme hield de
heer v. d. Geest zich echter niet ge
heel aan het bouwplan met het gevolg,
dat er een kleine erker bij kwam en
de trap iets breder uitviel dan in het
plan was aangegeven. Hij had nu ech
ter de beschikking over 1 kamer bene
den en 2 kamers boven. Dit mag toch
heus niet te veel heten voor een gezin
waar binnen weinige weken een baby
verwacht wordt.
Dat de officiële instanties evenwel
toch bezwaar maakten, is begrijpelijk
en de heer v. d. Geest moest voor de
kantonrechter te Delft verschijnen. De
ze legde hem een boete op van f 50.
De heer v. d. Geest dacht dat hierme
de de kous af was, doch hij rekende
buiten de waard of wel de burgemees
ter van Monster, de heer K. L. J. Wou
ters. Deze oud-officier bleek zoveel
voor de officiële bepalingen te gevoe
len, dat hij ondanks het feit, dat de
jonggehuwden naar een eigen woning
snakten, en niettegenstaande dat de
kantonrechter de zaak met 50 gulden
boete afdeed, hij weigerde de vereiste
vestigingsvergunning af te geven. De
burgemeester eiste eerst dat de wo
ning in een toestand werd gebracht
zoals aangegeven in het bouwplan.
Daarna zal hij waarschijnlijk Wel
bereid worden gevonden de vergun
ning af te geven.
De bouwer van de verbouwde schuur
betoogt echter, dat elke verandering
tot gevolg zal hebben, dat de schuur-
annex-woning dan wel geheel afge
broken kan worden.
De behandelende geneesheer van
mevr. v. d. Geest had ten overvloede
een verklaring afgegeven dat de toe
stand, waarin de vrouw verkeerde, een
uitzetting niet gedoogt.
ER UIT!
Ondanks dit alles, heeft de burge
meester toch dc aanzegging gedaan, dat
de familie v. d. Geest j.l. Zaterdag 12
uur de woning moest hebben ontruimd.
VERONTWAARDIGING.
Begrijpelijk was de verontwaardiging
in Monster onder de bevolking groot
en toen de politie tegen twaalf uur
kwam kijken of er nog geen voorbe
reidingen werden getroffen om de wo
ning te ontruimen, ging er een storm
van protesten door de samengestroom
de menigte.
Het merkwaardige feit doet zich
voor, dat enkele weken geleden een
analoog geval zich voordeed in het
dorpje Kwintheul, behorende tot de
gemeente Monster. Een familie was
daar komen wonen, nadat zij haar
woning geruild had. Deze familie, wel
ke uit Assen kwam, had vanzelfspre
kend nog geen vestigingsvergunning.
En terwijl het gezin in zeer droeve
omstandigheden leefde een zoontje
was door onbekendheid met de omge
ving, in een sloot geraakt en verdron
ken gaf de burgemeester het bevel,
dat 's avonds om 10 uur de woning
ontruimd moest zijn.
En inderdaad zijn de mensen op
straat gezet!!
Op 75-jarige leeftijd is over
leden Prosper Verheyen, stichter van
de beiaardschool te Mechelen ea lid
van de Nederlandse Maatschappij van
Letterkunde.
De directeur van de dienst voor
sociale zaken te Amsterdam heeft
medegedeeld, dat allen, dl« van ge
meentewege financiële ondersteuning
ontvangen ouden van dagen, inva
liden, wezen enz. in de feestweek
een toeslag van 25 pet. boven het nor
male steunbedrag krijgen, zodat deze
mensen een extraatje hebben voor de
feestdagen.
De Russen beschuldigen er de
Amerikanen van een 14-jarig Rus
sisch meisje in hun zóne gevangen te
houden, „als gijzelaar voor nieuwe
provocaties". De Amerikanen zeg
gen, dat het meisje ziek is en niet
vertrekken kan.
