D Toekomst van de Middenstand r -wiA In Alkmaar is het prettig winkelen Stad en platteland reiken elkaar de hand A- De uitvoer van poters Scheepvaartberichten De graanregeling Marktbericht COSTAOT-COHMISXIK; IJSSTASII.I^/y Twee attractieve wedstrijden Wij doen voor de grote stad niet onder Loftuitingen en klachten WmêmM H.M. Koningin Juliana heeft op Paleis Soestdijk enige leden van de Indonesische delegatie naar de jubileum- en inhuldigingsfeesten ontvangen. In de bibliotheek onderhield H.M. zich geruime tijd met Haar gasten. De eerste foto van Koningin Juliana in een officiële functie na Haar troonsbestijging. V.r.n.l.: Koningin Juliana, de Sultan van Pontianak, de Sultan van Ternate en de Sultane van Pontianak. Hoewel da besprekingen met enkele landen nog moeten beginnen, is nu reeds gebleken, dat de voornaamste landen, die Nederlandse pootaardappe- len Importeren, eisen stellen, waaraan onze telers en handelaren niet kunnen voldoen. Slechts na zeer moeizame on derhandelingen bleek het mogelijk tot een compromis te komen, waarbij ook Nederland een flinke veer moest laten. Voor zover thans de consequenties zijn te overzien staat wel reeds vast, dat er niet kan worden ontkomen aan een verlaging van de maten en prijzen, wil ons land althans een groot gedeelte van zijn pootgoed kunnen exporteren. Het spreekt vanzelf dat, aangezien ook de telers reeds een gevoelige klap moeten incasseren in de beperkte afzet mogelijkheid van hun pootgoed door de maatverlaging, deze verlaging van de verkoopprijs mede gevonden moest worden in de handelsmarge. Door het bestuur van het bedrijfschap is daarom besloten tot verlaging van deze marge. Maar dit was nog niet voldoende. Ook de reeds eerder vastgestelde telersprijs moest worden verlaagd. De maatverandering en prijsverlaging hebben ernstige consequenties voor de teelt van pootgoed. Wil Nederland ech ter zijn exportpositie zo goed mogelijk handhaven, dan zal het de concurrentie tegen andere landen het hoofd moeten bieden. In de eerste plaats door betere kwaliteit te leveren, maar verder zal het ook met de prijzen van zijn concur renten terdege rekening moeten hou den. Aagtekerk, 15-9 van Rotterdam te Fremantle; Alamak, RotterdamRio de Janeiro, 15-9 te Recife; Aletta, 14-9 van Pladjoe naar Batavia; Am- stelstad, MombassaAmsterdam, 15-9 te Durban verw. voor dokken; Bever wijk, 14-9 van Huil te Malta; Ceram, JavaAmsterdam, pass. 14-9 Kaap Bougaroni; Congostroom, 14-9 van Lobito naar Novoredondo; Duiven- dijk, RotterdamVancouver, 14-9 van Londen; Friesland, 14-9 n.m. van Alexandrië naar Batavia; Gaaster- kerk, MombassaAmsterdam, 14-9 van Aden; Kamerlingh Onnes, 14-9 van Tahoena naar Macassar; Mal- vina, MiriPladoe, 14-9 240 mijl N.- Oost Palembang; Marpessa, Rouen Curagao, pass. 14-9 Ouessant; Oranje, AmsterdamJava, 14-9 va.n Singa pore; Ovuto, 15-9 van Pladjoe te Singapore; Papendrecht, HuilAba- dan, pass. 14-9 Malta; Tjisadane, 14-9 50 mijl van Makassar; Tosari, 14-9 van Soerabaya naar Macassar; West- land, AmsterdamBuenos Aires, pass. 14.9 Finisterre; Weltevreden, Rotter damJava, pass. 14-9 14.40 Suez; Van 't Hoff, 14-9 van Huelva naar Antwerpen; Zonnewijk, Kaapstad Antwerpen, 14-9 van Teneriffe. Levering van varkensvlees in plaats van graan? In de Stichting voor de Landbouw is he' denkbeeld geopperd.de graanrege ling voor het kleine boerenbedrijf te la ten vervallen waardoor dit bedrijf van een ruime hoeveelheid veevoeder ver zekerd zou zijn. Indien hiertegen van overheidswege bezwaren bestaan, geeft men een ander plan in overweging. In dien namelijk de opheffing van de graanaanslag onaanvaardbaar blijkt, zou men de kleine boer in de gelegen heid kunnen stellen om inplaats van zijn graan een evenredige hoeveelheid varkensvlees te leveren. Dit zou aan de ene kant een verhoging van de var kensvleesproductie tengevolge hebben, hetgeen de huidige vleesvoorziening ten zeerste ten goede zou komen; aan de andere kant zou deze veredeling van de producten het kleine bedrijf meer ren dabel maken. De commissies, die zich met deze kwestie hebben bezig gehouden, zullen ever de levering van varkensvlees in plaats van graan, gunstig aan de Stich ting voor de Landbouw adviseren. DEN BURG, 13 Sept. 1 Aangevoerd 60 schapen 4580, 31 lammeren 28 42. 4 koeien 425650 en 6 biggen 45 65. Voor de levering 4 nuchtere kalve ren. Zuivere chimpansee QIBBO, de chimpansee van de Romeinse dierentuin, is gede- nazificeerd, weet „Trouw" te be richten. Het dier was reeds de trots van de tuin in de dagen van Mussolini. Zijn mooiste kunstje bestond hierin, dat hij de fascis- tengroet kon brengen. Indruk wekkend strekte hij de rechter arm uit en de bezoekers beloon den hem met lekkere brokjes. Toen kwam de oorlog, daarna de vrede en de fascistengroet werd afgeschaft. Maar de arme Gibbo snapte er niets van en ging door met het brengen van de Mussolini- groethoewel hij er geen lek kers meer voor kreeg. De directie van de dierentuin stond dus voor de taak om Gibbo's politieke inzichten te veranderen. Zij is daarin geslaagd. De aap salueert nu als een soldaat. En krijgt weer snoep en bananen. Evenals in de voorliggende twee jaren heeft de Contactcommissie, voor de Middenstand het initiatief genomen tot het organiseren van een winkelweek, die zal worden gehouden van 17 t.m. 35 September 1948. De officiële opening door de burgemeester zal plaats vinden op Vrijdagavond 17 September 1948, nam. 7 uur ten stadhuize. De keuze, wanneer de winkelweek zou worden gehouden, stond reeds bij voorbaat vast, daar op Woensdag 22 September 1948 de jaarlijkse Landbouw tentoonstelling zal worden gehouden. Op die dag zal in onze stad weder om een kerncollectie vee, paarden, schapen, varkens, pluimvee, land- en en tuinbouwproducten en -gereedschappen ten toon worden gesteld, die de belangstelling van de bezoekers ten volle verdient. Verdere bijzonderheden en voor* waarden zijn gegeven op de raambil* jetten en aan de keerzijde van de lijs* ten der deelnemers. Alkmaar zal in de komende week het bewijs leveren dat zij als centrum een belangrijke plaats inneemt tussen de steden en het plat* teland van Noord Holland en met recht genoemd zal worden de Koop* stad van Noord Holland. De organiserende Commissie, over* tuigd van Uw interesse voor de at* tracties, hoopt dat de moeiten en zor* gen van de deelnemende winkeliers zullen worden beloond met een zeer groot succes. Een groot aantal winkeliers heeft zich spontaan bij de Contactcommis* sie aangemeld als deelnemer aan de Winkelweek. Door de extra verzor* ging van hun etalages zullen de deel* nemende winkeliers een feestelijk ca* chet aan de stad geven, zodat een rondgang langs deze etalages op zich* zelf reeds een genoegen is en tevens 'n vriendelijke uitnodiging inhoudt, de betreffende winkels te betreden ten einde daar uw inkopen te doen. In de etalages van de deelnemers zijn oranje en blauw gedrukte Wapens van de Contactcommissie voor de Middenstand opgesteld. De bedoeling van deze wapens, omschreven in wed* strijd A is, te raden hoeveel vap elke kleur bij de deelnemers zijn onderge* bracht. Om de taak te vergemakke* lijken zal de winkelier U gaarne een lijst van deelnemers gratis ter hand stellen. Buiten deze wedstrijd, die aan de buitenzijde van de winkels vriend* schappelijk kan worden gestreden, is er een tweede wedstrijd tijdens de winkelweek met belangrijke geld* en andere prijzen, door de deelnemers ter beschikking gesteld en geëtaleerd. Bij elke a contante aankoop van één gulden (gedeelten van guldens worden verwaarloosd) reikt de winkelier aan de koper/koopster een letter uit, met welke letters de koper kan samenstel* len de zint Stad en Platteland Reiken elkaar de hand. De overwegingen, die er toe geleid hebben deze korte, maar voor Alk* maar zo rake zin te kiezen, zijn gele* gen in de feiten dat stad en platteland moeten samengaan bij het herkrijgen van de welvaart in onze stad, streek en land, en er geen kloof kan bestaan tussen deze groepen in ons land. Im= mers. Alkmaar is nauw verbonden met het platteland en voor beide groepen bestaan er belangen van grote waarde, die het samengaan noodzakelijk doen zijn. r\E HOOFDREDACTIE VERZOCHT MIJ of ik ter gelegenheid van de winkelweek in Alkmaar een artikel wilde schrijven over de betekenis van de mid denstand in de huidige economische omstandigheden en ik voldoe gaarne aan dat verzoek. Dat wij daarbij uiteraard tevens, voor zover dat in zo kort bestek mo gelijk is, een blik in de toekomst zullen werpen, ligt voor de hand. Even iets naders omtrent het begrip middenstand. Dat omvat niet alleen de detailhandel, voor zover die gedreven wordt door zelfstandige win keliers, doch ook het ambacht, ook de kleine nijver heid en tal van ondernemingen op het gebied van verkeer en van het zg. Horeca-bedrijf. Maar waar wij hier schrijven naar aanleiding van een winkelweek, beperken wij ons in dit stukje tot de handeldrijvende middenstand, wat ook niet erg is, omdat immers de meeste beoefenaren van één of ander ambacht tevens detaillisten zijn. Ruggegraat der gemeenschap. DE betekenis dan van de hierboven omschreven middenstand voor de maatschappij is zeer groot, zowel in sociaal als in economisch opzicht. Sociaal wel voornamelijk, omdat over het algemeen gespro ken het middenstandsgezin een hechte eenheid vormt, waar samenwerking en saamhorigheid de boventoon voeren, maar niet minder omdat de middenstand nog steeds mag worden gezien als een kweekplaats van flinke naturen met durf en initiatief, en zulke men sen heeft de maatschappij, hoe zij ook moge zijn in gericht, altijd nodig. De economische betekenis van de handeldrijvende middenstand is al evenzeer groot. Zeker 80% van de totale kleinhandelsomzet gaat nog steeds via de middenstandswinkels; ongeveer 60% van het maatschappelijk inkomen wordt in de detailhandel besteed en het aandeel van de middenstand daarin bedroeg in 1938 ongeveer 2% milliard gulden. De door de middenstandswinkelier verrichte belangrijke func ties komen juist bij een winkelweek zo bijzonder duidelijk naar voren: aller eerst is hij het, die de goe deren onder het bereik van de verbruiker brengt en in de- tweede plaats bemiddelt hij door zijn voort durend rechtstreeks contact met de consument tussen de wensen van het publiek en de mogelijkheden van de fabrikant. Hoe is nu de middenstand uit de oorlog gekomen? In het algemeen kan men zeggen: met ledige winkels en magazijnen, doch met een gevulde portemonnaie, behoudens dan diegenen, die het voor de min of meer totale uitverkoop van hun waren ontvangen geld had den moeten besteden voor levensonderhoud voor zich zelf en zijn gezin. Bij de bevrijding was dus de liqui diteitspositie ruim en ook thans, ruim drie jaar later, kan men nog niet zeggen, dat die positie zorg baart. Toch is dat, voor de oppervlakkige waarnemer nau welijks merkbaar, aan het veranderen. Geldsanering en fiscale maatregelen zijn daar om te beginnen debet aan, vooral nu er bij de fiscus zulk een belangrijke achterstand heerst, waardoor de stroom van aanslag-1 biljetten voortdurend sneller is gaan wassen en en menig middenstander koud op het lijf is gevallen. De werkelijke oorzaak hiervan wordt naar onze mening in de middenstand lang niet altijd goed onderkend. Het gemopper jegens „de regering" is niet van de lucht, doch men vergeet, dat elke regering, die voor het redderen van de desolate boedel, welke de Duit sers hier hebben achtergelaten zou zijn komen te staan, ons allen zou hebben moeten noodzaken diep in de buidel te tasten. Het wordt nog onvoldoende beseft, dat ons land door toedoen van de bezetter volkomen is verarmd, dat het wegvallen van ons Duitse achterland ons belangrijke baten onthoudt en dat onze voornaamste overzeese gebiedsdelen ons handen met geld kosten instede van geld in te bren gen. Er valt niet aan te ontkomen: wij zullen met ons allen hard, heel hard moeten werken en heel wat belasting moeten betalen om er weer enigermate bovenop te komen. En belasting betalen doet nu een maal niemand erg van harte, maar het kin niet anders De prijspolitiek. MAAR de fiscale maatregelen zijn niet de enige oorzaak, dat de liquiditeit in de middenstand lang zaam vermindert. Door het sterk gestegen prijspeil is thans voor eenzelfde goederenomzet als vóór de oorlog heel wat meer geld nodig dan vroeger. En nu de goederenstroom ook weer breder wordt en sneller gaat vloeien, verlangzaamt de omzetsnelheid en dat stelt ook weer hogere eisen aan de middenstands- portemonnaie, Verder weet iedere middenstander mee te praten van het enorm gestegen onkostenpeil, en ook deze invloed doet zich bij de liquiditeit duchtig gelden. Voorts moeten gedurende de oorlog vaak uit gestelde verbeteringen aan de outillage van winkel en werkplaats nu eens eindelijk tot stand komen en ook dat stelt weer verdere hoge eisen. En dan het ver bod om bij de berekening van de kostprijs de ver vangingswaarde in rekening te brengen! En last but not least de prijsbeheersing, die nachtmerrie van wel haast elke middenstander! Al deze factoren tezamen zullen in een niet meer verre toekomst zeker voort durend zwaarder eisen aan de middenstand stellen. Het kan zijn nut hebben over die prijsbeheersing hier nog enkele opmerkingen te plaatsen. Wij willen het dan niet hebben over het optreden van sommige controleurs bij verkeerd geplaatste prijskaartjes e.d., dingen die de middenstand en terecht zo vaak prikkelen. Door behoorlijk overleg is daar wel een eind aan te maken. Wij willen hier de grote lijn in het oog vatten. In ons land dan wordt in ons aller belang, en niet in het minst in dat van de middenstand zélf, een anti-inflatie-politiek gevoerd en daar is een loon- en prijspolitiek nu eenmaal onverbrekelijk aan verbonden. En daar zit weer even onverbrekelijk prijs beheersing aan vast. Dat is voor de middenstand niet aangenaam, volmondig toegegeven. Maar men kijke nu eens naar landen, waar iets dergelijks ontbreekt of slap wordt gehanteerd, Frankrijk bijvoorbeeld, met al zijn onrust enmet stijgende ontwaarding van het geld! Wanneer ons land en daarmede óók onze middenstand hiervoor gespaard wordt, is de prijs van die lastige prijsbeheersing niet te hoog! Slechts zou den wij de middenstandsorganisaties uiterste waak zaamheid willen aanbevelen om, wanneer wij straks als gevolg van de afspraken op het Chateau d'Arden- nes naar een hoger prijspeil gaan, te voorkomen, dat de prijs- en loonpolitiek wordt uitgevochten op de rug van de middenstander! Een geschikt crediet. I/UNNEN de komende financiële moeilijkheden wor den opgevangen? Dat zal in hoofdzaak door cre diet moeten geschieden en wel leveranciers- en bank- crediet. Tegen met mate toegepast leverancierscrediet is geen enkel bezwaar, doch men wake er in de middenstand voor, dat men door te ruim gebruik er van weer „onder de grossier komt te zitten", een term, die elke middenstander wel verstaat. Het is een groot geluk, dat sinds de oorlog hier te lande het reeds zeer goede middenstandscrediet nog weer is ge- perfectionneerd, het is hier beter geregeld dan waar ook in Europa. En nu zijn blijkens de ervaring vele middenstanders geheel on voldoende op de hoogte van de vele en veelsoortige vor men van dit crediet, men verzuime toch niet daarover in voorkomende gevallen overleg te plegen met de credietgevende instantie, welke van die vele vormen voor elk individueel geval het meest geschikt is. Gebonden vrijheid! JETS wat in de middenstand van vandaag fel leeft is zeker wel de steeds toenemende drang naar meer dere vrijheid in het bedrijf. Dat is na zeven of acht jaar van knellende distributievoorschriften en bepa lingen volkomen verstaanbaar. Maar ook deze zaak moet men nuchter bezien. Waarvan zijn al die voor schriften het gevolg? Van de uitplundering, van de verarming, van de schaarste, van de chaos, welke onze „beschermers" hier hebben achtergelaten. En nu staat de overheid voor de schier bovenmenselijke taak om temidden van een internationale chaos die ons vaak dingen opdringt, die wij zelf graag anders zouden hebben gewild hier orde te scheppen en dat kan alleen met allerlei bindende maatregelen. Best, zal menige middenstander zeggen, maar is het nu geen tijd om dat alles overboord te zetten? Ons antwoord is: ja en neen. Ja, wanneer wij de zaak psychologisch bekijken, maarhet moet ook kunnen! Neen, wanneer wij in menige branche naar de toestand van vandaag kijken. Wij willen er hier niet over twisten, of voor deze of gene branche nu niet het juiste tijd stip is aangebroken om de banden te slaken, wij spre ken hier slechts in het algemeen. Wij zijn er warme voorstanders van om daar, waar het maar enigszins gaat, tal van maatregelen af te schaffen. Jammer slechts, dat de deskundigen uit vele branches het zo vaak onderling niet eens zijn of het al kan, ja dan neen. Maar in vele gevallen is het al geschied, en dat zal in de naaste toekomst nog wel op veel ruimer schaal gebeuren. Maar toch willen wij hier met klem een waarschuwend woord doen horen. In de jaren vóór de oorlog heerste hier te lande vrijwel onbelemmerde vrijheid, ook op middenstands terrein. Maar elke middenstander herinnert zich nog hoe een destijds van overheidswege ingesteld onder zoek uitwees, dat van de twaalf in dat onderzoek be trokken middenstandsbranches er elf verliesgevend waren. De enigen, die toen nog wat konden verdienen, waren de drogisten, die een verstandige middenweg bewandelden tussen vrijheid en gebondenheid. En nu zijn wij wel eens bevreesd, dat men in zijn onstuimige drang naar vrijheid het kind met het badwater zal wegwerpen. Laat de middenstand toch oppassen, dat wij niet meer terugkeren naar die tijd, dat moordende prijsconcurrentie weer niets zal laten verdienen. Neen, gezocht moet worden naar datgene, wat men tegen woordig nog al eens de „derde weg" noemt: vrijheid en initiatief, doch met verstandige inperkingen te algemenen nutte. Laat de middenstand toch niet weer terugkeren tot die tijden, waarin naar het oude Ro meinse woord de een de ander een wolf is, naar die strijd van allen tegen allen, waarbij alleen maar ver liezers zijn! Wanneer de middenstanders als mensen van goeden wille tezamen naar een dergelijke oplossing streven, dan zal er volle ruimte zijn voor prijzens waardig initiatief als thans dat van de winkelweek, ook op ander gebied en dan zal de middenstand de komende moeilijke jaren ongetwijfeld te boven weten te komen! Natuurlijk zou een speciaal nummer, gewijd aan de voor Alkmaar zo belangrijke winkelweek, niet volledig zijn, als daarin niet de mening was opgenomen, die de Alkmaarse huisvrouwen hebben over de midden stand in onze goede stad. Zij toch immers trekken er regelmatig op uit, om hun inkopen te doen in de Langestraat, op de Laat, In Payglop, Schoutenstraat en andere straten van de binnenstad. Maar ook in de buitenwijken komen ze, want gelukkig is in Alkmaar de toestand zo, dat men, om goede winkels te vinden, niet eerst een hele wandeling naar de „stad" hoeft te maken, maar ook in de verder van het centrum gelegen stadsgedeelten terecht kan. nen elders in het land. Zowel wat uiterlijk en bediening als voorraad be* treft, kunnen zij zich ten volle meten met bijvoorbeeld Amsterdam. De gemiddelde Alkmaarse huis* vrouw winkelt graag in Alkmaar. Niet alleen hebben onze straten iets gezel* ligs, om door te flaneren en etalages te bekijken, maar er valt voor elk wat wils te bewonderen en de uitstallingen van onze winkeliers bieden steeds iets bijzonders. En binnen wordt men te woord gestaan met een voorkomend* heid, die iedere bezoekster of bezoe* ker aangenaam treft. Een van de dames, die IVij hebben gesproken, woont nog niet zo heel Wij hebben dus een aantal huis* vrouwen uit Alkmaar naar haar me* ning gevraagd, met de bedoeling, U die mening te gaan vertellen. Dat bleek in de praktijk een ondoenlijk geval, want de dames verloochenden haar aard niet en stortten een dermate gro* te vloed van woorden over ons hoofd uit, dat wij ons genoodzaakt zagen haar opinies samen te vatten en daar* iiit het onderstaande artikeltje te dis* tilleren. De winkels in Alkmaar doen in geen enkel opzicht onder voor de magazij* lang in Alkmaar en zij bracht een op* merking naar voren, die niet onver* meld mag blijven. Zij had namelijk een klacht. Omdat ze een vreemde* linge in het Alkmaars Jeruzalem is, heeft zij nog al eens wat moeite, om een of ander artikel, dat zij graag zou willen hebben, op de kop te tikken. Want de winkelier zegt dan: „Maar mevrouw, ik ken U niet, U komt hier nooit. En mijn vaste klanten gaan voor". En dan blijkt het een onover* komelijke taak om zo'n winkelier er van te overtuigen, dat je toch ééns voor de eerste maal in een winkel moet komen om er klant te kunnen worden. Dat schijnen de meeste win* keiiers niet te begrijpen. Want de huisvrouwen, die' met de beste voor* nemens bezield zijn, om deze of gene winkelier haar (zakelijke) gunsten te schenken, en bij hem bijvoorbeeld haar kousen te kopen, komen de eer* ste maal de beste al met de kous op de kop weer naar buiten. Toch is het standpunt van de winkelier ook wel begrijpelijk. Want hoevele malen worden zij niet met allerlei verhalen bestookt en met schone beloften, die in de praktijk blijken verhalen en be* loften te blijven? Overigens hebben wij geen klachten vernotaen. Integendeel, het Alkmaars winkelend publiek is vol lof. De sorte* ring is zeker zo groot als die in de grote steden des lands, de winkels zien er zowel van binnen als van bui* ten uit^fst verzorgd uit en het bedie* nend personeel staat de klanten te woord op een wijze, die een ieder te* vreden stelt. Een andere inwoonster van Alk* maar, die een moderne smaak heeft op het gebied van woninginrichting, meende, dat zij, wat allerlei voorwer» pen betreft, die in zulke zaken ver* kocht worden, hier niet zo goed kon slagen. Zij achtte de voorraad in onze meubelwinkels te veel aangepast aan de wensen van het publiek, dat vanuit de omtrek onze stad bezoekt en miste vrolijke, lichte kleuren en moderne dessins. Alles was haar te donker en te „burgerlijk", zoals zij dat uitdrukte. En daarbij vergat zij wel een klein beetje, dat vele Alkmaarse winkels het van het platteland moeten hebben. De slagzin, die tijdens de winkelweek in het middelpunt van de belangstelling staat: „Stad en Platteland reiken el* kaar de hand bij Alkmaar's Midden* stand" is daar het beste bewijs van. HELD VAN HEMBRUG EMIGREERT. Een goed Nederlander heeft ons land verlaten. Gerrit Jacobus Boll, thans 27 jaar, één der twee jongemannen, die in September 1944 anderhalf ton springstof uit één der pijlers van de Hembrug verwijderden onder het oog der Duit sers, emigreerde Woensdag naar Zuid- Afrika waar hij voor een handelsmaat schappij werkzaam zal zijn.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1948 | | pagina 5