Franco wil overeenstemming met Amerika „maar EngéléhtJ houdt hèt tegen" De Gaulle richt nieuwe vakbonden op Hatta waarschuwt leger en politie voor bestandschendingen Ierland breekt met Britse .Kroon Berlijn moet op de agenda blijven Donderdag 18 Nov. 1948 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 145ste Jaargang No. 272 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Spaanse Staatschef pleit voor defensieve samenwerking van alle Europese landen „Zwitserland moet een bolwerk worden" Eieren 1 Januari van de bon Samenwerking met de federalisten gewenst Weerbericht Javaanse bevolking bestrijdt de terreur Twee leningen van 80 en 15 millioen dollar Prinses Wilhelmina dankt Vijf-mogendhedenpact zou niet erkend worden Schuldig in Bondowoso affaire uitgesproken Dag van narigheid en rarigheid China wenst Amerika's sympathie BUREAU ADMINISTRATIE Voordam 9 - Tel. 3320 REDACTIE Achterdam 20 - Telef. 2274 Postgiro 187294 Directie: J. BIJLSMA en C. KRAK ALKMAARSCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties: 16 cent per millimeter. Familieberich ten 20 cent per millimeter. Vraag en Aanbod tot 15 woorden 1.elk woord meer 5 cent, uitsluitend contant Abonnementen: 1.40 per maand, 4.— per kwartaal plus incassokosten HOOFDREDACTEUR: A. KAPTEIN RAYONREDACTEUR: W. OLIEMANS CKANCISCO FRANCO y BAHAMONDE, de Spaanse Staatschef, heeft in een interview met het Amerikaanse weekblad „Newsweek" zeldzaam openhartige verklaringen afgelegd. Zijp uitlatingèif hebben in Washington sterk de aandacht getrokken, en men spreekt er zelfs van „de eerlijkste verklaringen,- die een staatshoofd ooit aan de pers heeft ge geven". Franco zeide o.m„ dat Spanje, en de Ver. Staten reeds lang tot overeenstemming zou- denizijn gekomen, indien Engeland er niet tnsseh gezeten had. Engeland mengt zich in de kwestie van eventuele aansluiting van Spanje als militair bondgenoot der V.S. om zijn prestige te redden, nu het zijn leidende positie in de wereld verloren heeft, aldus Franco. Op de vraag, of Spanje liever direct met de V.S. zou willen onderhandelen, dan via de Westelijke Unie, antwoordde Fran'co: „Ja zeker. Bovendien, wat is de Westelijke Unie an ders dan Engeland?" r\E SPAANSE DICTATOR bevestigde de geruchten, dat de Franse gene rale staf Spaanse generaals heeft ge vraagd, om het Franse leger in geval van een oorlog door Spanje naar Noord- Afrika zou kunnen trekken. Deze vraag werd ongeveer een jaar geleden ge steld. Franco had de Spaanse officieren opdracht gegeven te antwoorden, dat alle vrouwen en kinderen vrij door Spanje konden trekken, doch dat de soldaten in Frankrijk moesten blijven en hun vaderland moesten verdedigen. Sprekende over de verdediging van West-Europa zeida Franco: „Een stevig militair en politiek bolwerk moet wor den gevormd, dat niet onderhevig is aan toevallige wijzigingen op politiek gebied. Alle landen van West-Europa zouden zich er bij moeten aansluiten. In het bijzonder Zwitserland moet op genomen worden als belangrijk deel van het West-Europees verdedigings stelsel. In geval van een Sovjet-Russi sche invasie zou Zwitserland een on neembare vesting van rotsen en bergen zijn. Oostenrijkers, Noord-Italianen, Duitsers en Fransen zouden daar toe vlucht kunnen vinden en de strijd bijna onbepaald kunnen voortzetten". Franco meende echter uit gesprekken tussen Spaanse en Zwitserse officieren te moe ten opmaken, dat Zwitserland in een volgende oorlog weer neutraal wil blij ven. Franco voorspelde, dat de Sovjet unie tegenstand zal ondervinden van de vaderlandslievende bevolking in de landen, die zij bezet heeft, en dat de tegenstand in deze landen zal worden aangemoedigd. Naar Franco's mening overschatten de Ver. Staten de macht van de Sovjet- Unie. „Uit de ons bereikende berichten vernemen wij, dat de luchtvloot, de artillerie en de tanks van de Sovjet- Unie goed zijn, doch dat het moreel van de infanterie zeer laag is. Volgens de Duitse generaals is de infanterie het kwetsbare punt van de Sovjet-Unie en gaven honderden en duizenden zich tijdens de oorlog over". Op de vraag, of hij bereid zou zijn, de teugels van het Spaanse regiem wat minder strak te houden, antwoordde Franco: „Wij doen alles voor meer vrijheid, wat wij in overeenstemming achten met de veiligheid en de wel vaart van het land". Hij erkende, dat het waar is, dat „wij ons volk van en kele zogenaamde vrijheden hebben be roofd". „Inderdaad is staking van Spaanse arbeiders uitgesloten, aldus Franco. „Maar dezelfde regering tracht de arbeiders zelfs meer voordelen te verschaffen dan zij door staking hadden kunnen verwerven". De minister van Landbouw, Voedsel voorziening en Visserij heeft gistermid dag iri de Tweede Kamer medegedeeld, dat het in de bedoeling ligt de distribu tie van eieren op 1 Januari a.s. op te heffen. EERSTE VOS IN DE NOORDOOSTFOLDER. Bij Lemmer in de noordoostpolder is de eerste vos in de polder waargeno men. Er is reeds een drijfjacht op het dier gehouden zonder resultaat even wel. In een rede voor radio-Djokja deed de republikeinse eerste minister, Mo hammad Hatta, gisteravond een be roep op het leger en de politie om hun plicht te vervullen. Hij verklaarde met nadruk, dat de legereenheden aan de status-quo-iijn ernstig zullen worden gestraft, indien zij bestandschendingen plegen. Met betrekking tot de besprekingen met minister Stikker verklaarde Hat ta. dat deze nuttig waren geweest, doch dat de sfeer wordt verslechterd door „Batavia", waarbij hij speciaal noem de de berichten van de dienst leger- contacten. Hij zeide verder o.m. „Wij zullen ons verdedigen indien wij wor den aangevallen, doch indien wij niet worden aangevallen, moeten wij ons aan onze beloften houden." Hij verklaarde voorts nog, dat hij samenwerking wenst met de federalis ten en dat het „belachelijk is te spre ken over marionettenregeringen", om dat wij één doel voor ogen hebben, n.l. vrijheid voor geheel Indonesië". ..Er dient geen antithese te bestaan tussen ons en de federalisten doch 'n sythese en wij moeten gezamenlijk streven naar het bereiken van het doel op 1 Januari 1949". Hatta ging uitvoerig in op de affaire Madioen, die hij een betreurenswaar dige nationale tragedie noemde. Hij verklaarde, dat ideologische geschillen de eendracht hebben verbroken. De oorzaken van het lijden van het volk zijn volgens Hatta ten eerste de Ne derlandse "blokkade, vervolgens de af faire Madioen en ten derde de langdu rige droogte, waardoor de oogsten rfiis- Verwachting, geldig tot Vrijdag avond: Aanvankelijk iets afnemen de, maar later weer toenemende wind tussen West en Zuid. Meest zwaar bewolkt met voornamelijk in het Noordwestelijke gedeelte van het land nu en dan lichte regen of motregen. Weinig veran dering in temperatuur. lukten. Hij deed een beroep op de boeren en de jongeren om de eenheid te herstellen. Volgens „Antara" zeide Hatta nog dat hervatting van de onderhandelin gen met de Nederlanders afhangt van de houding van de Nederlanders. Hij legde er de nadruk, op, dat de Neder landers en de Republikeinen een vreed zame sfeer behouden, die nodig is voor de regeling van het geschil tussen Ne derland en de Republiek door bemid deling van de Commissie vo<j>r Goede Diensten. In afgelopen week record aan terreurdaden. De dienst voor legercontacten meldt, dat ui de week van 10 tot en met 16 November er een groter aantal terreur daden heeft plaatsgevonden dan in enige andere week sedert de Renville- évereenkomst .werd gesloten. Er von den 73 rampokpartijen, 50 beschie tingen van patrouilles en 43 moordaan slagen op ambtenaren en bevolking plaats. Bij de terreurdaden tegen de burgerbevolking en de Indonesische ambtenaren in federaal gebied op Ja va hadden tot nu toe 59 moorden pla&ts, werden 16 personen ontvoerd en 17 gewond. De bevolking in de omgeving van Soekaboemie is spontaan overgegaan tot de vorming van eén „volksleger". Sommige desas vormden „bataljons" ter stérkte van 800 man, die zich in tijden van gevaar tegen de terreurben- den verzetten. Een dezer bataljons heeft onlangs geheel zelfstandig een actie uitgevoerd tegen een compagnie van het regiment Bogor van de TNI- divisie Bamboe Roentjing, welke com pagnie op de vlucht werd gedreven. De minister van Financiën heeft meegedeeld, dat hij twee leningen heeft aangegaan met de Export-Im- portbank te Washington. De ene geld lening, groot tachtig millioen dollars tegen 2% procent met een looptijd van 35 jaar, is ten behoeve van het Rijk in Europa. Deze lening kan worden gebruikt voor de verwerving van goe deren en diensten voorzover deze ver werving door de ECA wordt goedge keurd. De tweede lening groot vijftien millioen dollar is eveneens tegen 2 procent met een looptijd van 25 jaar, is ten behoeve van Indonesië. Ten einde de ten behoeve van Indonesië aangegane lening aan dat gebiedsdeel te kunnen doorgeven, is een ontwerp- machtigingswet in voorbereiding. H.K.H. Prinses Wilhelmina heeft aan de Commissarissen der Koningin in alle provincies een door haar persoon lijk ondertekend schrijven doen toe komen van de volgende inhoud: „De talloze gelukwensen en blijken van medeleven, die mij uit bijna alle gemeenten van het land hebben be reikt ter gelegenheid van mijn ver- 7 aardag en mijn regeringsjubileum, hebben mij diep getroffen. Waar het mij tot mijn leedwezen niet mogelijk is, allen, die mij geluk wensten, persoonlijk te bedanken, zou de ik het zeer op prijs stellen, indien U gemeentebesturen, gemeenteraden en bevolking vanOuw gewest mijn hartelijke dank zoudt willen betui gen". SCHOTLAND—IERLAND 3-2 In Hampden Park heeft Schotland gistermiddag tegen Ierland een 3-2 zege bevochten welke te fraaier moet worden genoemd, omdat de kampi oenen van de distel na vijf minuten spelen met 0-2 achter stonden. DE GAULLE (TOT MARIANNE): „IS TE NU NÓG NIET LANG GENOEG OM 'M IN JE ZAKEN TE STEKEN?" Generaal De Gaulle heeft gisteren op een persconferentie enige opzien barende verklaringen afgelegd. Zo zeide hij o.a„ dat hij, zo hij aan het be wind zou komen, de militaire organi satie, die thans door de vijf mogend heden van de West-Europese Unie is ondertekend, niet zou erkennen. Hij deelde eveneens mede, dat de R.P.F. in de loop van de komende maanden vakbonden van een nieuw type zal stichten, gebaseerd op samenwerking tussen kapitaal en arbeid. De anglo-Amerikanen, aldus de ge neraal, willen een Duits Rijk oprich ten. Ik weet, dat men aan Angel-Sak sische zijde denkt, dat een heropgericht Reich tegen de Sowjet-Unie zou zijn, maar men neemt een groot risico door aldus te denken. Hitier kwam zonder enige moeilijkheid tot een overeen komst met de Sowjet-Unie. Men heeft ons gezegd, dat, wanneer wij niet met de politiek ten aanzien van het Ruhr- gebied instemmen, het plan-Marshall in het geding zal worden gebracht. Wij hebben eeuwenlang geleefd zonder een plan-Marshall. Ik heb het plan- Marshall toegejuicht en wij steunen het, doch op één voorwaarde: dat het ons niet het lot van Frankrijk en van Europa doet opofferen terwille van onmiddellijke voordelen. De verdediging van continentaal Europa zou naar de mening van de Gaulle niet in Engeland haar middel punt moeten krijgen. Er zouden, in het geheel gezien ,drie operatiegebie den gevormd moeten worden: Europa en Noord-Afrika met Frankrijk als verantwoordelijke mogendheid; het Midden-Oosten en Oost-Afrika met Groot-Brittannië als verantwoordelijke mogendheid en het Verre Oosten met de Verenigde Staten als verantwoor delijke mogendheid. Boven alles zou een instantie moeten staan om de strategie te leiden. De Palestijnse kwestie, aldus De Gaulle verder, schijnt zichzelf te gaan regelen bij gratie van algemene na latigheid. Sprekende over de sociale politiek, hekelde de generaal de be staande vakorganisaties, die de arbei ders niets tastbaars opleveren. De R.P.F. zal een nieuwe vorm van maat schappij oprichten, waarin de ge schoolde arbeiders als vennoten zullen optreden, evengoed als het kapitaal, de directie en de technici, waarmee zij samen winsten en risico's zullen delen. In een zeer korte behandeling heeft het parlement van Eire met algemene stemmen de wet aangenomen, waar bij Eire tot een republiek wordt ver klaard, die niet meer met de Britse Kroon verbonden is. Volgens de wet, die Woensdag a.s. in tweede lezing behandeld zal wor den, behoeven de maatregelen op het gebied van de buitenlandse politiek met meer de goedkeuring van de Britse Kroon. De president van Eire zal de uitvoerende macht in verband met buitenlandse aangelegenheden over nemen en de naam van de natie wordt „republiek Ierland". De advocaat-fiscaal bij het Hoog mi litair Gerechtshof te Batavia conclu deerde gisterochtend in de Bondowoso- zaak slechts ten aanzien van een be klaagde tot bevestiging van het vonnis van de Zeekrijgsraad, n.l. voor wat be treft de vrijspraak van de sergeant majoor B. J. van Lier. Tegen alle door de Zeekrijgsraad vrijgesprokenen eiste hij gevangenisstraffen, variërend van 2 tot 6 maanden. De eisen luidden: de kapitein der mariniers A. R. J. Zandman, 3 maan den, de le luitenant der mariniers J. van den Dorpe 6 maanden, de le lui tenant der mariniers H. Jch. Gits 5 maanden, de sergeant majoor A. D. Jippes 4 maanden, de sergeant-majoor B.» J. van Lier bevestiging van het vrijsprekende vonnis, de korporaal Hc. L. Leytens 2 maanden, de marinier Ch. Grimberg 2 maanden, de marinier Kaspers 2 maanden, de marinier Hul- zer 2 maanden, de marinier van Esch 2 maanden en de marinier Van Amels- voort 2 maanderi, alle straffen met af trek van voorarrest. De advocaat-fiscaal zeide in zijn re quisitoir o.a., dat de geschiedenis van het dodentransport BondowosoSoe- rabaja aan 46 gevangenen het leven heeft gekost. Zonder twijfel een zwarte bladzijde in de historie van het Ned.- Indische leger in het algemeen en van de mariniersbrigade in het bijzonder. De advocaat-fiscaal noemde de wijze waarop het transport was geregeld en vervoerd „catastrophaal" en zeide, tot zijn spijt te moeten constateren, dat in dit geval een vergelijking met de me thoden van het Japanse leger, niet ten gunste van het Nederlandse leger uit valt. Bernadotte's plan bestreden In de politieke commissie is het verdelingsplan van Bernadotte bestre den door de vertegenwoordigers van Egypte en Irak. Zij zagen in het Zio nisme een gevaar. De Iraakse verte genwoordiger meende, dat de Ara bieren het Zionisme „bijna geliqui deerd" zouden kunnen hebben, in dien Bernadotte niet met zijn voor stel tot een wapenstilstand van vier weken was gekomen. De Verenigde Staten, Engeland en Frankrijk hebben gisteren in drie af zonderlijke, doch bijna gelijkluidende nota's geantwoord op het voorstel van Evatt en Trygve Lie om de onderhan delingen over de Berlijnse kwestie te hervatten. £R ZIJN VAN die dagen, dat het nieuws op ons toezweeft als een droom met veel elfjes in maanlicht. Maar vandaag is het allemaal zottig heid en huilen met de lamp uit. Narig heid en rarigheid. Zenuwscheuten en griezelflodders op iedere vierkante centimeter. Om te beginnen: De 22- jarige typiste Nesta Hardwen leunde in Londen uit het raam van de derde verdieping, viel en was dood. De 18- 10.000 revolvers, 60.000 en 5 millioen patronen. dat hij is dood verklaard kan zijn dok ter verwachten een paar patiënten te verliezen". Aan de Amerikaanse mari- nationalistische boeren, naar de galg verwezen. Van 1 Januari, af zal de radio in dé Belgische Congo uitzen dingen voor de inheemse bevolking verzorgen. De pers verklaart, dat door deze maatregel het paard "achter de wagen wordt gespannen, aangezien er ser „Des Moines" die de dodelijkste kruiser in de vaart wordt genoemd. Er zit schot in. die over schikken. een ontvangapparaat be- £INDELIJK DAN TOCH nog een bericht dat het hart verheugt: QEMENGD KLEINGOED: In Mag- Gisteren werd mevrouw Van dén Pol- F— n lal ^*TV\4-A t J A TUT ITft W /"I i M 7 4- IA A 1 O O z handgranaten Er is gedaas rond de collaborerende Vlaamse auteur Cyriel Verschaeve. Onlangs schreven ne is overgedragen de 17000-tons krui- in de Congo slechts enkele negers zijn, de kranten: hij stierf in Zuid-Afrika. Thans weten ze te vertellen dat hij „ergens in Europa" in een hooischuur jarige zeeman Gerald Boardman leun- slaapt. Het enige feitelijke feit is dat de op hetzelfde uur in Londen uit een de Belgische regering zijn bibliotheek ander raam van een andere derde ver- gaat verkopen. Hans Kaart en zijn dieping, viel en brak een pink. In Te- jeepgenoten zijn in Tanger aangeko- gal op Java werd een kind geboren men en Gerrit de kraai (die longont- met twee hoofden en drie armen: het steking had) is herstellende. In Austra- leefde twee uur. Uit de auto van een lië is de vraag naar hoge hoeden sterk De muren stortten in en 21 mensen dierenhandelaar in Parijs werd een toegenomen. Dat houdt als u dat werden gedood. De Joegoslavische ver koffer gestolen; in die koffier zat een mocht denken geen verband met de tegenwoordiger in Zuid-Afrika, Roma- gevaarlijke slang van ruim twee me- kraai van Kaart, maar met de koning dinovic, heeft medegedeeld, dat hij ter. Opoe Brown in Teddington (Eng.) van Engeland, die volgend voorjaar op ontslag had genomen wegens „de vij- is gist -en 100 jaar geworden; haar le- bezoek komt. In Nijmegen is een nest andige houding van de huidige Joego- delaar) voor 400 bonnen. Hij probeerde vensregel is: veel roken, veel kaarten en jonge konijnen geboren; twee hebben Slavische regering tegenover de Sovjet- ze te verkopen aan zwartehandelaars, u:; „11.iéén oor, drie hebben halve oren en Unie en de volksdemocratieën in Oost- die hem de bonnen afhandig maakten haga (Egypte) werd een Mo hammedaans feest gevierd in, een huis, dat niet op feestvieren was berekend van den Oever in Zaltbommel 38 jaar en ze kreeg een lief cadeau. Een drie ling. Meiskes van respectievelijk 3 pond 450 gram, 4 pond 120 gram en 4 pond 330 gram. Alles in blozende welstand. Volgend jaar vier jarigen op dezelfde dag! Een Haagse snotneus van 16 jaar begapte zijn vader (sigarenhan- je positieven bij elkaar houden. Een zestienjarige jongen trad te Louisville in liet huwelijk met 'n 14-jarig meisje. Zijn schoonmoeder zei: „Waarom zou den ze niet trouwen? Tom verdient 46 dollar in de week". Het hof in Leo- poldville (Belgische Congo) veroor deelde een Afrikaanse mijnwerker wegens gouddiéfstal. Hij nam 'n kriel kip mee in de mijn, liet het dier stof goud eten en' wachtte thuis de resul taten af in de luier van de kip. Amerika le- twee andere hebben helemaal oren. 't Is bij de konijnen af. geen CCHOTEN KNALDEN door het Haagse bos. De politie had een diefachtige kellner gejiikt, maar de Europa". Asjemenou.Aan meer dan 76.000 Duitse kinderen in de Ameri kaanse sector van Berlijn zal 'n Kerst-" diner worden aangeboden; het geld is bijeengebracht door de Amerikaanse bezettingstroepen. Twee voormalige nazi-dokters zijn te Freiburg tot le- man vloog in hét struikgewas. Toen de venslange gevangenisstraf veroordeeld; kogels uit de pliesierevolvers begon- zij waren verantwoordelijk voor „uit- nen te fluiten wuifde hij met een witte roeiïngsmoord" op minstens 8000 gees- zakdoek. Hij is thans cellist. Een krant teszieken. Twee voormalige officieren in Chicago heeft zijn abonnement op- van de Griekse luchtmacht, die van DUSSISCHE KREET: Amerika le- gezegd op de opinie-berichten van Gal- sabotage waren beschuldigd, zijn ter vert karrevrachten wapens aan lup, omdat hij de presidentsverkiezing dood veroordeeld en de militaire recht- generaal De Gaulle. Sovjet-pers weet verkeerd beprofeteerde. 't Blad schrijft bank te Saloniki heeft vier communis- die hem de bonnen afhandig maakten zonder te betalen. In edele veront waardiging snelde de stelend-bestolene naar het politiebureau. De recherche had de economen gauw te pakken en thans zit het hele stel bij elkaar op z'n pekelzonde te kauwen. Laat ons eindi gen met een zenuwbibber: Volgens Russische berichten hebben zes Ame rikaanse jachtvliegtuigen een schijn- aanval gedaan op Amstetten in de Sov jetzone van Oostenrijk; de bevolking kroop panisch in kelders en keuken kastjes. Er zal een officieel protest ko men en veel gewrijf en geschrijf. Als of er nog geen heibel genoeg is op deze Alle drie regeringen danken de ini tiatiefnemers voor hun poging, doch zijn de mening toegedaan, dat de zaak op den agenda van de Veiligheidsraad moest blijven. Zij verklaren zich be reid in een bijeenkomst van de vier mogendheden de Berlijnse en andere Duitse aangelegenheden te bespreken, zodra de blokkade van Berlijn is op geheven. In hun antwoord op de nota's van de grote vier hebben Evatt en Lie in het bijzonder een beroep gedaan op de mogendheden om de bemiddelingspo gingen van de voorziter van de Vei ligheidsraad volledig te steunen. het precies; 1000 machinegeweren, „Wanneer iemand begint te dansen na- ten, beschuldigd van moord op tien gefolterde planeet.., Dr. Wellington Koo, de Chinese ambassadeur te Washington, heeft gis teren gezegd, dat China een duidelijke verklaring betreffende de Amerikaan se politiek ten opzichte van China wenst. Koo had deze wens overge bracht aan het Amerikaanse ministe rie van Buitenlandse Zaken. Een der gelijke verklaring was nodig, zo deel de de ambassadeur mede, om een ein de te maken aan de huidige verwarring in China. Een verklaring van „sym pathie en solidariteit en steun zou veel bijdragen tot verhoging van het moreel van militairen en burgers". Als Nanking verloren zou gaan, zou de regering naar een andere stad worden verplaatst en de strijd voort zetten. Officieel wordt uit Nanking ge meld, dat alle communistische strijd krachten rondom het bastion van de Chinese regering, Bsoetsjou, in „vol ledige wanorde" terugtrekken. Volgens een communiqué van het ministerie van Defensie zijn ten Oos ten van Hsoetsjou 93.000 communisten gesneuveld. In de gebieden van Jant- sjoean en Pi-Ai-Tsji hadden zich 8000 man aan de regeringstroepen overge geven. e

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1948 | | pagina 1