NMtBpam
De eindspurt wordt ingezet
WAT IS WAARHEID?
Res
Puzzle-rubriek
Hoe is de stand Mieke?
Cultureel Nieuws
avontuur
identie
IK - GIJ - HET
Albert Schwe
bijzonder forr
Zendeling-arts,
Meerdere beslissingen te verwachten
Het Radioprogramma
1
Begrijpen en Kennen
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Nieuwe avonturen va
Pam
en
Pom
verloren dagen
Na zegenrijke jar
terug in Europa
Er n Zondag meerdere beslissingen mogelijk zowel bq de kop- als bij de
«taartclnbs. In het Noorden is het thans zo dat Be Quick maar één puntje aan
Leeuwarden behoeft te verspelen en Heerenveen zal zich kampioen van district
V kunnen noemen, daar wij toch wei mogen aannemen dat Abe c.s. met de
volle winst bij Frisia vandaan zuilen komen. - Enschede en NO AD, kampioen
Candida ten in district HI en VI spelen wedstrijden tegen de zwakke broeders
uit die districten. Ogenschijnlijk dus een fraaie kans voor Enschede en NOAD
om hun positie te verbeteren. Go Ahead dat een bezoek san Enschede gaat
brengen en de Baronie dat NOAD ontvangt, spelen Zondag echter voor hun
laatste kans om de degradatie-wedstrijden te ontlopen en een kat die
in het nauw zit maakt soms rare sprongen. Met andere woorden: het is zeer
goed mogelijk dat de leiders één of meer verliespunten oplopen. In district IV
is op geen enkele manier een beslissing te verwachten. In ieder geval niet wat
betreft de kampioenscandidatuur. Het, is zelfs niet onmogelijk, dat de spanning
hier nog zai toenemen, daar Limburgia nog lang niet van Willem n heeft ge
wonnen. BW zal het in ieder geval tegen TSC gemakkelijk hebben.
Een zeer nietig stroohalmpje scheidt
Sparta nog van ontmoetingen tegen de
kampioenen van de tweede klasse.
Zelfs al zou Zondag van Ajax gewon
nen worden, wat o.i. niet waarschijn
lijk is dan nog is er maar weinig hoop
voor de Spartanen. Voor 't Gooi, dat
Zondag niet speelt, blijft er nog een
kansje, tenzij Volewijckers van Xerxes
weet te winnen.
DHC heeft lot In eigen hand.
Zeeburgia en DHC lopen het ver
moedelijk wel in district II op. DFC
gaat namelijk naar DHC en kan met
winst terug keren, waarmee tevens
dan het lot van de gastheren is beze
geld, terwijl Zeeburgia weinig kans
heeft Neptunus op eigen terrein te
verslaan.
Go Ahead weer '11 nederlaag?
Als het Go ahead inderdaad mocht
gelukken om Enschede te verslaan dan
zijn er nog diverse mogelijkheden in
het Oosten. Heracles en AGOW, die
ieder evenveel verliespunten bezitten
ontmoeten elkaar namelijk in Hengelo
en de club van die naam heeft een
verliespunt meer dan de Boys uit En
schede, die ook nog een, zij het dan
ook een theoretisch, kans op de titel
hebben.
Helmond en Spechten kansloos.
In dit district zullen Helmond en
Spechten nog maar weinig illusies
koesteren. Een achterstand van vijf en
zes verliespunten op een ploeg die nog
zes maal de kans krijgt een wedstrijd
t« winnen is in leder geval weinig
hoopgevend. Die ploeg is Juliana waar
van misschien Zondag tegen NAC
nog geen overwinning is te verwachten
maar die toch zeker in 'staat moet wor-
VOOR HEDENAVOND
HILVERSUM I, 301 m Nieuwsberichten
om 7, 8 en 11 uur KRO: 6,15 Journalis
tiek weekoverzicht 6,30 Voor de Strijd
krachten 7,15 „Te vuur en te zwaard?"
7,25 „Oefening en Uitspanning" 7,45 Voor
de Nederlanders in Duitsland 8,05 De
gewone man 8,12 Gramofoonplaten
3,20 Lichtbaken 9,00 Negen heit de klok
9,45 „Wie neemt de handschoen op?"
10,00 Weekend-serenade 10,30 Actu-
tualiteiten 10,45 Avondgebed 11,25
Gramofoonplaten
HILVERSUM II, 415 m Nieuwsberichten
om 6, 8 en 11 uur VARA: 6,15 Piano en
orgel 6,50 Reportage 7,10 Artistieke
staalkaart VPRO: 7,30 „De verloren
zoon" 7,45 Dra Anne H Mulder
VARA: 8,05 Dingen van de dag 8,15 The
Ramblers 9,00 Socialistisch commentaar
-- 9,15 De bonte bal 10,00 Stradiva-
aextet 10,25 De mens en zijn liefheb
berijen 10,40 Breng eens een zonnetje
11,15 Dansmuziek
VOOR ZONDAG
HILVERSUM I, 301 m Nieuwsberichten
nm 8, 9,30, 1, 7,30 en 11 uur NCRV: 8,15
Gramofoonplaten KRO: 12,40 Het orkest
onder naam NCRV: 6,30 Voor de Strijd
krachten 7,00 Gramofoonplaten 7,15
Kent Uw Bijbel? KRO: 7,50 In 't
Boeckhuys 8,05 De gewone man 8,12
"Uit en Thuis" 10,37 Actualiteiten
10,45 Avondgebed 11,15 Radio Philhar-
monisch-orkest
HILVERSUM n, 415 m Nieuwsberichten
om 8, 1, 6t 8 en 11 uur VARA: 9,15
Men vraagt'..,, en wij draaien AVRO:
12.00 De Avroleans 1,20 Les Gars de
Paria 2,30 Het Concertgebouw-orkest
VARA: 6,15 De Camera-Obscura 7,00
Radiolympus 7,30 Gramofoonmuziek *-
8,05 Actualiteiten 8,15 Het Omroep-or-
kestj 8,55 „Beau Geste" (Hoorspel!
9,30 „Music Maestro, please!" 10,05
„Fritsen en fratsen" 10,30 Vergeelde
partituren 11,15 The Sk"Mnsters 11,45
Gramofocmplaten
VOOR MAANDAG
HILVERSUM I, 301 m Nieuwsberichten
om 7, 8, 1 7, 8 en 11 uur NCRV: 8,15
Te deum laudamus 1,15 „Mandolinata"
1,45 Peter Kreuder (piano) 6.00 De
Vijf Zapakara's 6,15 Spor*rubriek 6.30
Voor de Strijdkrachten 7,15 onder de
NCRV-leesiamp 7,30 Het actueei geluid
7,45 J van Bueren spreekt 8,00 Euro
pees-concert 9,00 Kerk en Canadese
emigranten 9_20 Jascha Heifetz (viool;
9,3o Populaire orgelbespeling 10,00
Met band en plaat voor U paraat 10,45
Avóndoverdenking 11,15 Sweelinek-
kwartet 11,45 Gramofoonpiaten
HILVERSUM II, 415 m Nieuwsberichten
oir 7, 1, 6 8 en 11 uur AVRO: 8,15
Ochten4varia 10,15 Arbeidsvitaminen
1,20 Tne Skymasters 3,1a Bonbo.inière
0,20 Wayne King met orkest 6,30
Radio-filmkrant 7.00 Promenade-orkest
7,30 Inleiding tot muztekbegrip 7,45
Gramofoonplaten 8,05 Radioscoop-pio-
gramma 10,30 Viool en piano 11,15
Avro-swing corner
den geacht een aantal winstpunten uit
ontmoetingen tegen Spechten, Helmond
en MW te halen.
Baronie kan voor spanning
zorgen.
Wij zijn werkelijk benieuwd wat de
Baronie tegen NOAD zal presteren. De
uitslag van deze wedstrijd is zeer be
langrijk daar bij een overwinning van
de Baronie nog tal van mogelijkheden
zijn t.a.v. degradatie- en kampioens
candidaten.
Een KLM-jubileum wandel
mars
De KLM heeft in verband met het
30-jarig bestaan van de maatschappij
het plan opgevat een eendaagse af
standsmars te organiseren. Deze z.g.n.
KLM-Jubileum Mars", waarvoor men
zowel individueel als in groepsverband
kan inschrijven, zal worden gehouden
op 2e Pinksterdag, 6 Juni a.s. Als ver
trek- en aankomstpunt is het hoofdkan
toor van de KLM te Den Haag gekozen.
Er zal worden gelopen in twee klassen,
n.l. over 30 en 40 kilometer.
De mars leidt door een zeer aantrek
kelijke omgeving, n.l. via Wassenaar,
Noordwjjk en Katwijk,
Fuzzle 70. De toegevoegde letters
topl.).:
1. hietobibek plus 1 geeft bibliotheek;
2. gropawnos plus e geeft spoorwagen
wagenspoor.
3. teelspabol plus v geeft voetbalspel.
4. darppanrots plus e geeft paarden
sport.
5. godedard plus n geeft Donderdag.
6. moienator plus s geeft astronomie.
7. krentcheeset plus m geeft meester
knecht.
8. sepdegent plus o geeft tegenspoed.
9. nupelvaligo plus e geeft vleugeï-
piano.
10. aplabats plus d geeft badplaats.
Zoals men ziet geven de toegevoeg
de letters te lezen: Levensmoed.
Een puzzle met vele oplossingen. Na
loting onder de inzenders van een goe
de oplossing is de wekelijkse prijs a f 5
ditmaal ten deel gevallen aan de heer
P. Kapitein, Burgervlotbrug B 71, Bur-
gerbrug.
Gefeliciteerd! Deze prijs zal worden
toegezonden.
En nu onze nieuwe opgave.
Puzzle 71. Een moeilijk vraagstuk.
Rangschik de tien cijfers: 1-2-3-4
-5.6-7 8-9-0 in zodanige volg
orde, dat zij een getal vormen van tien
cijfers, dat deelbaar is door alle getal
len van 2 tot en met 18.
Wij merken nog op, dat er vier ver
schillende oplossingen zijn, doch dat in
zending van één getal voldoende is. De
echte puzzelaars zullen echter niet rus
ten voor zij alle vier oplossingen gevon-
det. hebben.
Oplossingen (per briefkaart) tot en
rr.et Donderdag 17 Februari aan de Re
dactie van dit blad. (Onder de goede
oplossers wordt weer een prijs van 5
verloot)
Hersengymnastiek
door Bob Wallagh
Ditmaal ter inleiding van onze hersengymnastiekvragen een aardig
probleempje, dat er op het eerste gezicht nog al zonderling uitziet.
Iemand zei: „Wim was eergisteren nog 15 jaar en volgend jaar is hij
zeventien". Vraag: is dat inderdaad mogelijk en zo ja, hoe?
Hier volgt het antwoord: Wim is jarig op 31 December en de mede
deling werd gedaan op 1 Januari, zeggen wij van het jaar 1949. Eergis
teren, dus 30 Dec. 1948 was Wim nog 14, de volgende dag, 31 Dec. werd
hij 15, dit jaar dus in 1949 wordt hij 16 en men ziet dus dat hij inder
daad volgend jaar", dus in 1950: 17 jaar wordt....
En nu de nieuwe vragen:
1. ledereen weet wat een bank (bankinstelling) is, maar vanwaar
stamt die benaming?
2 Wie schreef de „Goddelijke Comedie?"
3. Twee kisten, even groot, zijn gevuld met haver. Een paard en een
kip beginnen elk van een kist te eten. Wie van de twee zal zijn
kist het eerst leeg hebben?
4. Welke van de volgende boektitels van de schrijver Leonhard Hui-
zinga, is onjuist: „O, zei ik", De gestroomlijnde wereld", Acht gla
zen wijn" en „Het Wilhelmus".
5. Wat is een lamfer?
6. Wie was Marijke Moei?
7. Een „zwarte Piet" maakt 1000 winst op een artikel dat hem f 1.
kost. Hoe duur verkoopt hij het?
8. Hoeveel bruggen bezit Amsterdam? (Ongeveer).
9. Wie is de houder van het 100 K.M. record voor stayers (dus achter
de motor), gemaakt in het stadion in Amsterdam?
10. Wie vond het buskruit uit?
(Voor de antwoorden zie men de advertentiepagina).
JOSJIDA WEER JAPANS
PREMIER.
De Japanse landdag heeft gisteren
Sjigoera Josjida als premier herko
zen. Het oude kabinet is afgetreden
om de weg vrij te maken voor een
nieuwe conservatieve coalitie.
SXaMENOPLEIDINCi
Hoofdakte-Fr., D. en Eng. L.O.
RESA - HILVERSUM
Bekende Schriftelijke Cursus
£)E WIJSGEER EPICURUS, over wie
wij de vorige week iets vertelden,
zag af van alle handelen. Hij streefde
naar een toestand van smarteloosheid,
van geluk zo mogelijk. Daarom schuw
de hij de aanraking met de harde pro
blemen der werkelijkheid, en filoso
feerde met zijn leerlingen in zijn wei-
beschutte, van de wereld goed afge
grensde tuin. Epicurus zag dus af van
alle handelen. Men kan echter ook af
zien van alle weten. Wie afziet van alle
weten wordt een scepticus, een eeuwig
twijfelaar. Ook het eerste sceptische
systeem is door de Grieken geleverd.
De grondvester hiervan is een zekere
Pyrrho. Hij stierf 90 jaar oud, in het
jaar 275 vóór Christus. Van beroep was
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
X
hij oorspronkelijk schilder. Maar hij
was een pientere schilder. Hij stelde
zich op de hoogte van de wijsgerige
stromingen van zijn dagen. Maar vooral
heeft hij diepe indrukken opgedaan bij
de veldtocht van Alexander de Grote,
die van Griekenland voerde tot over de
grenzen van Indie. Op deze tocht
maakte hij ook kennis met de Indische
wijzen, die in volstrekte afzondering
een heilig .even leidden, in de bossen.
„Wij Grieken", zo zei hii. ..wij zoeken
en jagen, of wij de gelukzaligheid
mochten bereiken. En hier wordt z'i
bereikt!"
Na deze veldtocht keerde hij naar
zijn geboortestad Elis terug, en leefde
er vele jaren, hooggeëerd door zijn
landgenoten Terwille van hem werden
de wijsgeren vrijgesteld van belasting!
Op de markt van zijn vaderstad werd
een standbeeld voor hem opgericht,
waarbij hij zelf tot opperpriester werd
benoemd.
Deze Pyrrho nu stelde zich drie vra
gen. Allereerst deze: Waarin bestaat
het wezen der dingen? Zijn tweede
vraag luidde: Hoe moeten wij ons ten
opzichte van de dingen gedragen? En
de laatste vraag was: Welke gevolgen
vloeien uit die gedragswijze voort?
JJE EERSTE VRAAG DIE dus een
antwoord verlangt, is die naar het
wezen der dingen. Wat kan ik over de
dingen zelf te weten komen? Bij deze
vraag moet u het woord „ding" zo ruim
mogelijk opvatten. Tot de dingen be
hoort het boek dat voor mij ligt. zo
goed als God: het omvat het schone
evenzeer als het begrip atoom. Over ai
deze dingen nu, zo zegt de scepticus,
kan ik niets met zekerheid weten. Ik
weet niet of een kleur rood is of geel;
ik weet niet of een toren vierkant is
of rond; ik weet niet of God zwak is of
machtig; ik weet niet of diefstal goed
is of slecht, of een landschap mooi is
of lelijk. Gij zult naar de reden van
deze vergaande twijfel vragen. Wel, zo
zegt de scepticus, ik kpn tegenover
eike redenering een andere redenering
stellen, die met dezelfde bewijskracht
het tegengestelde aannemelijk maakt.
Aangaande elk ding kunnen twee te
gengestelde meningen met gelijke be
wijskracht worden aangevoerd. In dat
geval zal men zich noch aan de ene.
nqch aan de andere opvatting mogen
houden. Het enige wat men zal kunnen
zeggen is: Ik weet het niet. Zo ziet de
scepticus af van alle zeker, weten.
Met het antwoord op de eerste vraag,
heeft Pyrrho ook een antwoord gege
ven op de tweede vraag, die hij trachtte
op te lossen: Hoe moet ik mij ten op
zichte van de dingen gedragen? De
ware wijze zal, omdat hij weet niets te
weten, zich van ieder oordeel dienen te
onthouden. Het enige wat hij weet is:
Ik weet het niet. Tegenover elk pro
bleem zal hij schouderophalend moeten
staan. Deze sceptische gelatenheid zal
de practische levenshouding van de
wijze moeten zijn.
Dan nog de vraag, wat uit deze ge
dragswijze voortvloeit. Wie theoretisch
zegt niets te weten en wie dit niet-
kunnen-weten in praktijk brengt, zal
volkomen onbewogen en ongevoelig
worden. Sterker nog, de ware wijze
zal alles onverschillig zijn. Hij weet
immers niet wat waar of onwaar is,
wat goed is of slecht, mooi en lelijk.
Dus zal hij zich door niets laten op
winden, zijn gemoed door niets laten
verontrusten. Pyrrho bracht deze on
verschilligheid wel degelijk in praktijk.
Toen zijn schip eens door een zwnre
storm was overvallen, en alle schepe
lingen angstig heen en weer liepen,
wees hij op een varken, dat rustig bleef
doorvreten en zich om geen gevaren
bekommerde. Toen iemand hem eens
verliet midden in een gesprek, ging hij
rustig verder met zijn betoog, onver
schillig voor de afwezigheid van zijn
toehoorder. Een pijnlijke operatie on
derging hij zonder zelfs met de wenk
brauwen te fronsen.
Een ding mag aan het oude scepticis
me niet worden ontzegd: de conse
quentie. De theoretische opvatting
wordt streng volgehouden en voortge
zet in de levenspraktijk. We kunnen
het nog sterker zeggen: het scepticisme
heeft gelijk met de uitspraak, dat wij
over het diepste wezen der dingen niets
kunnen weten. Het heeft gezien, dat
alle kennis menselijke kennis is. Maar
het heeft niet gezien, dat er sprake
kan zijn van een zekerheid van mense
lijke kennis.
161. „Ik zie nergens 'n zijweg", roept
Pim, die wanhopig over het stuur van
de jeep gebogen zit. „Hindert niet",
antwoordt Pom, „we raken ze al kwijt.
Hou nog even vol!" Inderdaad heeft
Fim door de angst zijn jeep op topsnel
heid voortgedreven. De andere auto's
raken langzaam maar zeker achter.
Daar komt een scherpe bocht. „Kijk
uit Pim!" roepen zijn vriendjes.
162. De scherpe bocht behoort bij de
autobaan. Hier moeten de bestuurders
van de auto's laten zien wat zij kunnen.
Pim redt het schitterend. Hij heeft de
ze mi'ddag al heel wat van het rijden
geleerd. Op twee wielen schiet de
jeep door de bocht. Een luid handge
klap klinkt op van de kant, maar Pim,
Pam en Pom horen dat niet eens. Ze
hebben maar één wens! Ontkomen aan
hun achtervolgers. En dan naar huis
toe. Naar Moeder Woeffie!
URIESLAND HEEFT ZIJN KUNST-
CENTRUM. Het is gelegen in de
Stads- of Prinsentuin te Leeuwarden
en werd dezer dagen geopend door
Burgemeester A. A. M. v. d. Meulen.
Het centrum, dat o.a. dienst zal doen
als opleidingscentrum voor jonge Frie
se kunstenaars, gaat uit van de Friese
Kunstkring en de „Bond Fan Fryske
Kunstkenners". Tegelijk met de ope
ning van het gebouw werd een ten
toonstelling van veertig Friese kunst
schilders geopend; mede geëxposeerd
wordt beeldhouwwerk, grafisch werk
en keramiek.
De fresco's in een galerij van het Va-
ticaan, die aan Raphael worden toege
schreven zouden volgens een Italiaan
se hoogleeraar in de kunstgeschiedenis
met van hem maar van zijn leerling
Lorenzo Lotto zijn.
I IET MUZIEKLEVEN levert ditmaal
uitgebreid nieuws. In de eerste
plaats kómt uit Wenen de mededeling,
dat in de pastorie van de Maria-Geburt
Kirche aldaar een tot dusver onbekend
werk van Wolfgang Amadeus Mozart is
gevonden. Het is een mis, door de
meester op twaalfjarige leeftijd gecom
poneerd. De destijds beroemde Neder
landse zangeres Mevr. Cato Engelen-
Sewing is toegetreden tot het Amster
damse koor „Zang en Vriendschap" dat
op 7 Mei in het Concertgebouw zijn 45-
jarig jubileum zal gedenken.
Het Brabants Kamerkoor o.l.v. Frans
van Amersvoort zal op 18 October a.s.
in Den Bosch een eerste uitvoering in
ons land geven van „Hiawadha's lied''
var Marius de Jong op tekst van Guido
Gezelle.
De Nederlandse tenor Frans Vroons
heeft met de directie van de Opera
theaters te New-York en Chicago een
contract gesloten voor een serie uit
voeringen, welke dit voorjaar zullen
worden gegeven. Bij de opening van de
boekenweek 1949 zal de tenor optre
den op de gala-avond in de Stadschouw-
burg bij de uitvoering van „L'heure
Espagnol". De violist Jo Juda, die de
zer dagen in ons land terugkeerde uit
Scandinavië heeft daar zoveel succes
geoogst dat hij er het volgende seizoen
weer heen gaat. Zijn broer Arnold zal
hem dan op de piano begeleiden.
Nederlandse musici gaan naar het
buitenland, buitenlanders komen naar
hier. De alt Winifred Heidt uit New-
York komt op 9 Maart in Den Haag en
op 11 Maart in Amsterdam concerte
ren. Zij is vooral bekend door haar ver
tolking van Carmen.
De Griekse zangeres Margherita Per
ra.: komt- op 19 Februari een recital in
Den Haag geven. Zij beheerst de sterke
kleuren van de dramatische expressie
als in Verdi's „Ernani" even meester-
li k als de zachter getinte in de grote
aria uit „Butterfly" schrijft het blad
van haar woonplaats de „Neue Zürcher
Nachrichter".
oo
£EN BEETJE TONEEL tot slot. Het
Zuidnederlands Toneel brengt 17
Februari in Den Haag de première van
„Geef ons een huis. Minister" van Ma-
deleiije Bingham. De 52-jarige acteur
en auteur Jan van Ees herdenkt zijn
35-jarig toneeljubileum. De ministers
Spitzen en Stikker hebben zitting in
een ere-comité.
25
IN DE
DOOR
TJEERD ADEM A
Hij liet een kruier zijn koffers uit
het bagagedepot halen en op het per
ron deponeren.
Toen de trein uit Heemstede arri
veerde liet hij de valiezen in zijn cou
pé zetten en arriveerde 'n goed kwar
tier later in de residentie.
Hij constateerde met voldoening, dat
hij niet meer nerveus was, maar bui
tengewoon nieuwsgierig naar wat hem
in de eerstvolgende uren stond te
wachten.
Op het Haagse perron gaf hij zijn
koffers aan een kruier met het ver
zoek ze naar Hotel Terminus over te
brengen.
Hij dacht er een ogenblik aan, dat
Storm wist, dat hij met deze trein zou
terugkomen en misschien op de uit
kijk zou staan, maar onmiddellijk
daarop verwierp hij deze gedachte.
Storm had zijn woord gegeven en
daarop kon hij vertrouwen.
Hij keek buiten het station naar alle
kanten uit. Het was donker, het re
gende en hij zag niemand, die hij
kende.
Hij volgde de kruier, die het Sta
tionsplein recht overstak en zijn kof
fers in de hall van het hotel depo
neerde.
Daar rekende hij met de man af en
wendde zich tot de receptie.
„Mijn kamer is telefonisch besteld",
zei hij. „Mijn naam is Smit".
De chef de réception bladerde in
zijn papieren en knikte.
„Meneer Smit", zei hij „handelsrei
ziger, geboren in Dedemsvaart
„Dezelfde", zei Steensma.
„Hoe laat wenst u gewekt te wor
den, mijnheer?" vroeg de chef.
„Och, laat u maar", zei Steensma.
„Ik word gewoonlijk wel uit mijzelf
wakker".
„Zoals u verlangt, meneer", zei de
chef beleefd. „Wenst u dadelijk naar
uw kamer te gaan?"
„Graag", zei Steensma.
De chef wenkte eeu lift jonger», gaf
hem de sleutel en noemde het num
mer.
„Welterusten, meneer", zei hij, het
kamerkaartje overreikend.
„Welterusten", antwoordde Steens
ma.
Hij volgde de boy in de lift en op
de tweede verdieping door een gang
naar zijn kamer.
De liftjongen draaide het licht aan,
sloot de gordijnen en en zette de kof
fers in het daarvoor bestemde rekje.
„Welterusten, meneer", zei hij.
„Welterusten", antwoordde Steens
ma.
Hij stopte de boy een kwartje in de
hand, dat deze met een vriendelijk
dankwoord in ontvangst nam.
Tien minuten later kroop ir. Steens
ma tussen de helderwitte lakens van
het hotelbed en vroeg zich af hoe lang
men hem daarin ongestoord zou laten
slapen.
Een handelsreiziger komt en gaat.
Ondanks de spanning waarin hij ver
keerde was Jelle Steensma betrekke
lijk vlug in slaap gevallen.
Hij had een ogenblik liggen luiste
ren naar de geluiden van het hotel,
hoewel die door de dubbele kamer
deuren niet van storende aard waren.
Zo nu en dan stapte er iemand door
de gang en een man. die blijkbaar de
kamer aan zijn rechter zijde had ge
huurd, zette met veel lawaai zijn
schoenen buiten.
Door de gesloten gordijnen drong het
fluitsein van een locomotief, maar wel
dra vervaagden al die geluiden en
gleed hij onbewust in de slaap.
Hoe iaat het was, toen hij wakker
werd, had hij niet kunnen zeggen.
Het was volkomen donker en het
hotel scheen in diepe rust.
In de links van hem gelegen kamer
was men blijkbaar nog wakker. Hij
hoorde, dat er iets werd verschoven
en verbeeldde zich een ogenblik later,
dat er aan het slot van zijn deur werd
gemorreld.
Hij sprong uit bed, draaide het licht
aan, ontsloot de kamerdeur en keek
in de door een spaarlampje verlichte
hotelgang.
Er was niets verontrustends.
Weer sloot hij zijn deuren af en
kroop in bed. waar hij scherp bleef
luisteren zonder iets bijzonders te ho
ren.
Hij lacht* om zijn nervositeit en be
dacht, dat hij voortaan geen leven
meer zou hebben, als hij zich van al
les ging verbeelden.
Opnieuw viel hij in slaap en droom
de, dat hij werkelijk naar Parijs was
gegaan en op het perron van het Gare
du Nord stond om zijn vrienden af te
halen. De dikke apotheker sprong het
eerst uit de trein, tikte hem vriend
schappelijk op de schouder en vond er
behagen in hem telkens weer deftig
bij de naam te noemen.
„Meneer Steensma.. meneer Steens
ma
Hij opende langzaam de ogen.
Het beeld van De Ridder was ver
dwenen, maar de stem, die zijn naam
noemde, drong duidelijker tot hem
door.
„Meneer Steensma" Er werd op zijn
schouder getikt en met een ruk schoot
hij overeind.
Hij zag een man bij zijn bed staan
en kon nog juist een kreet van schrik
onderdrukken, toen hij de stem van
jhr. Van Waardenburg herkende.
„Meneer Steensmais u wak
ker?"
Wordt vervolgd,
NAAR VASTE GROM
LIET MOET EEN WONDERLIJKI
ontdekking geweest zijn, toen een i
ieder van ons zichzelf aanduidde met
het woordje „ik". Het is u, evenzeer
al* mij, onbekend, wanneer we dit
woord voor het eerst gebruikt hebben.
In ieder geval is dat lang geleden, ver
terug in onze kindsheid. Maar het li
in ieder geval een wonderlijke ont-
dekking geweest, de ontdekking van
het eigen zelf. In z'n eerste verwonde-
ring ontdekt het jonge kind z'n moe
der; het ontdekt z'n wieg, z'n vingeri
en z'n tenen. Het jonge kind ontdekt,
dat het geluid kan maken, later ook
dat het bepaalde geluiden kan maken,
zelfs dat het met bepaalde geluiden
bepaalde dingen kan aanduiden. En
dan ineens ontdekt het kind ook zijn
eigen zelf, dat hij aanspreekt met „ik", I
Vanaf dat moment is het „ik" voor
ieder van ons het centrum van alle
voorstellingen, van alle gedachten. Het
„ik" is de hoge toren, van waaruit al
het andere wordt waargenomen, on
dervraagd, onderzocht
[)E ONTDEKKING VAN HET „IX"
is een ontdekking, die uit verwon
dering geboren wordt. De verwonde,
ring is de bron van alle kennis. Dezi
menselijke oerdrift, die al verwonde-
rend ontdekt, kent nergens grenzen.
De kennis blijft daarom bij de ontdek
king van het „ik" niet staan, meer
schrijdt verder. Daarbij stuit het „ik"
op het „het". Onder dit woordje „het"
versta ik het geheel van alle dingen
Een ding, wat het ook zjj, behoort tol
de grote kring van het „het", wanneet
het voor ons kennen wordt tot ees
voorwerp, tot een object. Zo'n voor
werp of object bestuderen wij vanttii
de hoge toren van ons eigen „ik" mcl
behulp van ons Intellect. Om deze tj
pische vorm van kennis, waarin h
„ik" zich stelt tegenover het „het" \fi
verduidelijken, wil ik een voorbeeli
nemen.
Wij kennen nu beter dan tien jaw
geleden de structuur van het atoom
Het atoom behoort tot de talloze d r
gen, die ons tot een object, tot een
„het" geworden zijn. Doordat wij het
atoom kennen, beschikken wij er ook
over. Wij maken Immers atoombom
men, en trachten daarnaast de atoom
energie voor vredesdoeleinden bruik
baar te maken. Daaraan voegt zich een
tweede kenmerk: het feit dat wij nu
de structuur van het atoom beter ken
nen, verandert ons innerlijk niet. Deze
ontdekking moge ons een mengsel van
vreugde en angst bereiden. Maar het)
zet ons niet om in de meest innerlijk-
kern van ons wezen. Alle kennii van
het neutrale „het" laat ons in wezen
onveranderd. En tenslotte: de kennii
van het atoom, evengoed als van lede
neutraal object, laat ons in wezen een
zaam. Dit laatste is wel het ergste,
Naast de kennisdrift staat de drift naar
gemeenschap. En kennis van het „het"
schept geen gemeenschap.
Zo staat het „ik" nu tegenover zijnl
ontdekking, het neutrale „het". Hij be
schikt over de dode dingen; maar dezi
heerschappij verandert hem niet en
laat hem eenzaam en koud staan in een|
wereld van onderworpen dingen.
70 REDDEN ALLE WAARHEDEN'
en alle kennis ons niet van de een
zaamheid en van ons zelf. Er is echte:
nog een ontdekking, die het „ik"
maakt, de ontdekking van het „gij"
Het „het" is neutraal, het „gij" is per
soonlijk. Met het „het" kan een mem
niet spreken, wel met het „gij". Daar
om is de ontdekking van het „gij", at
de ontdekking van de andere persoo'
in wezen veel belangrijker dan de on'
dekking van het neutrale „het". E<
mens die z'n moeder ontdekt en z
vader, die een vriend vindt of e«
vriendin, die straks z'n vrouw vindt e
man, vindt als het ware een andert'
wereld, een nieuwe dimensie.
Toch blijft ook hier nog een verlan
gen over. Want in het menselijk „gij"
-ontdekt de mens niet meer dan een
ander, gelijkwaardig „ik". Hij beschikt
over het „het" en staat gelijkwaardig I
tegenover zijn medemens. Het „het'
iaat hem onveranderd; de andere per
soon die hij ontmoet kan hem in diep
ste wezen weliswaar veranderen. Maar
is deze verandering steeds een ver
betering, een verlossing? De andere
persoon redt mij uit m'n eenzaamheid
Doet de ander dit echter voor goed"
Over de dood heen? Zal hij mij nooi!
verlaten?
Het is duidelijk: het „gij" dat wij in
onze medemens ontmoeten, is oneindig
meer waardevol, dan het neutral:
„het". Maar het menselijk „gij" is niet
onze verlossing, onze redding. Deze
vinden wij pas, wanneer Wij het f
delijk „GIJ" ontmoeten. Daar worden
de rollen pas waarlijk omgekeerd. Wij
beschikken over het „het"; maar Go3
beschikt over ons. Het „het" Iaat oM
koud en onveranderd; maar God her
schept ons tot nieuwe mensen. Het ob
ject laat mij eenzaam staan; maar God
spreekt: Ik zal met u zijn, al de de
gen.
Een mensenleven is een wonder ding
Altijd staat de mens als een kind me'
grote vraagogen in de wereld. Dage
lijks zal hij ontdekkingen doen. Mae:
het diepste wezen van het heelal
hij pas gevonden hebben, wanneer hii
God aanbeden heeft.
Die pijnen op gezette tijden...verdrijf ze!0t
moderne vrouw blijft ook in die dagen
monter en fit:zij neemt een-AKKERTJE1!;'
ALBERT SCHWEITZER, dezen
medicus die dezer dagen n.
welbesteed leven uit Afrika in 1
terugkeerde, werd in 1875 in het
Günsbach in de Elzas geboren,
vader, die dominee was en zqi
ook op de kansel wenste, nam
mee op zijn tochten door de El
het boekje: „Uit mijn jeugd"
Schweitzer, hoe in zijn gelukkige
grondslag na grondslag werd
voor zijn latere levensidealen. H
telt hierin o.m.: „In de preken va
vader hoorde ik de eerste ro-
stemmen van dienende liefde,
stond er op het marktplein In 1
een monument voor een ad:
waartoe behoorde een neger, uil
gehouwen. Het was een Herci
stalte met een peinzende, droef
in het gelaat Zo dikwijls Ik in
het gelaat. Zo dikwijls lk In t
kwam, zocht ik een gelegenhi
hem nog eens te gaan zien, Z
zicht sprak me van veel elle
het donkere werelddeel".
In Schweitzer groeide de
voor zijn naaste en voor de
Van de dorpsjongens nam hij
voud over. Voor niets ter were
de hü In gedrag, kleding of g
ter. verschillen van de andere
leed zelfs, als hij mooiere
droeg dan zij. Eens riep een
die hfl In een stoeiparty oven
had: „Ja, als lk twee maal pe:
soep met vlees kreeg, zoals
lk ook wel zo sterk wezen",
dat ogenblik wilde Albert gee
meer.
Van de lagere school in Gil
kwam Albert op het gymnasi
Mlihlhausen, waar h(j bij een
de kost ging. In 1893 deed hi
examen en begon met ztjn th
sche studie. Hij maakte onderw
werk van zijn orgelspel en na
les van de beroemde Parijse o:
Widor. Hij werd geleidelijk at
uitstekend organist.'
Predlkant-m
In 1899 deed hij zijn exami
werd benoemd tot hulpprediki
de Nicolaikerk te Straatsburg
jaar later werd htj daar tot
leraar benoemd. In de zendi
richten las hij op zekere dag c
noodtoestanden in de Kongo,
rees bij hem het ideaal, de ziek
te genezen.
Daartoe ging hij in 1905 r
nen studeren; hij promoveerde
en bereidde zijn vertrek naar d
go voor.
Even vóór zijn vertrek trouw
en reisde ten slotte af naar de
Kongo, waar hij in het oerwouc
ziekenbarakken bouwde en ee:
vang maakte met zijn medisch
In zijn boek „Aan de zoom v
oerwoud" schrijft hij o.m.:
„In de equatoriale gebiede
Afrika is alles oerwoud en de
staan op een zeer lage trap v
schaving. Het klimaat is mo
en de mens, die er woont, voo
blanke, die er zich waagt, moet
durend vechten tegen zijn
vijanden: het klimaat en de
waaronder vooral de insecten."
Over de ervaringen met zijn
ten schrijft Schweitzer verde
mijn als ziekenhuis ingericht 1
hok heb ik veel ellende gezien
kunnen verhelpen. Met allerlei
selijke kwalen stroomden de
toe. Soms hadden ze gezwelli
veertig kilo. Anderen hadden
lijke ingewandsziekten, zodat
dollen gilden. Ook waren er oi
kigen, die zich een grote afstar
den voortgesleept en in een el
haast wanhopige toestand
„wonderdoener" aankwamen. D;
doofde de dokter hen en op(
hun kwaal. Als ze dan de ogei
opsloegen en geen pijn meer v
was het ontroerend te zien, hc
nietige mensjes, die tot voor k-
vlees van mensen niet versmf
hun dank tot uiting brachten."
Schrijver-nn
J-JET KLIMAAT te Lambar
moordend en de zwoeger
ploeterende Europeaan begint
na een jaar te lijden aan vei
held en bloedarmoede. Toch oi
Schweitzers onwrikbare wil en
jaar pas zoekt hij zijn geboort
weer op om bq te komen. D<
die dacht, dat het een rust peri(
worden, vergiste zich. Na zijn d
had Schweitzer nog de tijd ge
in Lambarene enige boeken te
ven op wetenschappelijk en ci
gebied, terwijl hij bovendien zqn
rust vaak geheel of gedeeltel
offerde en doorbracht aan het
De grote oorlog van 1914
bracht zijn werk in grote mi
moeilijkheden. Bovendien kwe
Nieuwe emigranten n
Canada
Van Rotterdam zijn heden 151
nen, vrouwen en kinderen verti
die via Le Havre scheep gaan
Canada. Daar de „Kota Inten"
schikking van de regering mot
ven konden nog plaatsen op de
ria van de Cunard White Starli
reserveerd worden. De heer C) 1
vaart uit Oostvoorne met vrou-v
kinderen kreeg op het laatste
blik hij had zijn huis en j
verkocht bericht, dat zijn a
troon in Canada van een contr:
afgezien. Hij besloot nu op eij
sico te gaan.
v
