Kort Bestek - Scandinavië krijgt geen voorrang bij Amerikaanse wapenleveranties Scherpe woorden van Dinsdag 15 Februari 1949 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 146e Jaargang No. 38 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Alleen toewijzing als de landen van het Atlantisch pact genoeg hebben Joods parlement bijeen na 20 eeuwen Dr. Beei komt naar Nederland Weerbericht Den Haag Zó wordt alles onmogelijk Kravchenko wordt deserteur genoemd Franse generaal conira Zilliacus Sombere ioesiand BUREAU ADMINISTRATIE Voordam 9, Tel. 3320 Postgiro 187294 REDACTIE Achterdam 20, Tel. 2274 Directie: J. BIJLSMA en C. KRAK Hoofdredacteur: A. KAPTEIN ALKMAA TARIEVEN: Advertenties: 16 cent per millimeter Familieberich ten 20 cent per millimeter Vraag en aanbod tot 15 woorden f 1.elk woord meer 5 cent, uitsluitend contant Abonnementen: 1.40 per maand, 4.— per kwartaal plus incassokosten De Noorse minister Lange heeft aan een lunch op de Deense ambassade te Londen verslag gegeven over zijn missie naar Washington. Hem zou in Washing ton met beslistheid te kennen gegeven zijn, dat voorrang bij de levering van militaire uitrusting slechts verleend zal kunnen worden aan staten, die aan gesloten zijn bij het Atlantisch pact. De V.S. zouden genegen zijn in de mili taire behoeften van een Scandinavische defensie-alliantie te voorzien doch pas nadat ten volle aan de behoeften van de landen van het Atlantisch pact is voldaan. In antwoord op vragen in het Lager huis heeft de Britse minister van staat Hector McNeil verklaard, dat nog geen bij de besprekingen over het voorge stelde Noordatlantische pact betrokken regering enige militaire verplichtingen had aangegaan. Het zou binnenkort mogelijk zijn enige inlichtingen over dit onderwerp te verstrekken. McNeil verzekerde, dat hoewel het nog niet zeker was, welke vorm het pact zou krijgen, het niettemin verenigbaar zou zijn met de doelstellingen en beginse len van het handvest der V.N. Wil Sowjetunie afzonderlijke vrede met Duitsland? De Sowjet-autoriteiten bereiden het sluiten van een afzonderlijk vredes verdrag met Duitsland voor, schrijft het met Britse licentie verschijnende Tberale blad „Montags Echo". Het blad, dat „welingelichte kringen" aanhaalt, zegt, dat deze stap bedoeld zou zijn om de vorming van een Westduitse regering voor te zijn en gepaard zou gaan met een mededeling van ambas sadeur Semjonnof, politiek adviseur van maarschalk Sokolofsky, dat diplo matieke betrekkingen aangeknoopt zouden worden met de onder Sowjet- bescherming staande „Duitse Volks raad". Tegelijkertijd, zo voegt het blad er aan toe, zal de „Duitse Volksraad" een „nationale verzetsbeweging" tegen de westelijke mogendheden organiseren. President Chaim Weizmann heeft Maandag in het gebouw van bet Joodse agentschap, in de nieuwe wijk van Jeruzalem, de Israelietische grond wetgevende vergadering, als eerste Joodse parlement sinds 2000 jaar, offi cieel geopend. Er waren erewachten, gevormd uit politie- en legereenheden. Een muziek corps van de politie bracht, bij de aan komst van de president 't Israelietische volkslied „Hsllikva" ten gehore. Terwijl de president staande het volkslied aan hoorde, werd het door duizenden toe schouwers op straat meegezongen. Wi! Rusland verzoening met Tito Waarnemers te Belgrado verklaren, een verzoenende toon te horen in de Sowjetrussische en Poolse antwoor den op het protest van Zuidslavie te gen de uitsluiting van de pasgevorm- de Oosteuropese economische raad. In de Sowjet-nota werd gesproken over toetreding van Zuidslavie tot de raad indien het terugkeert tot „zijn vroegere vriendschappelijke politiek tegenover de Oost-Europese landen". Er werd niet gerept over „de Tito- kliek". Dit zou erop kunnen wijzen, dat Rusland er van overtuigd is. dat maarschalk Tito nog steeds een vurig communist is en bereid tot verzoening. Dr. Beei is Maandag te 22 uur Ba- taviatijd met de Constellation „Cura cao" naar Nederland vertrokken, ver gezeld van dr. Koets. Het ligt in de bedoeling, dat het vliegtuig geen nacht stop op Mauritius houdt, zodat het Woensdagochtend te 11 uur in Neder land verwacht kan worden. Dr. Beei verklaarde, dat zijn bezoek van zeer korte duur zal zijn. Bevin vriS monetaire kwestie in Berlijn oplossen Prof Ernst Reuter, burgemeester van „Westelijk" Berlijn, heeft in een ver gadering van de gemeenteraad ver klaard. dat de Britse minister van buitenlandse zaken, Bevin, „in de loop van de volgende paar maanden" een bezoek aan Berlijn zal brengen. Bevin had hem gemachtigd te ver klaren, dat een concrete beslissing over de vraag of de Westelijke Mark het enige betaalmiddel in de Weste lijke sectoren zal zijn, spoedig zal wor den bekend gemaakt. Zodra dit pro bleem was opgelost zouden de andere problemen zich vanzelf oplossen. EUROPESE SAMENWERKING De ministers van buitenlandse zaken van Frankrijk, Belgie, Italië. Neder land, Zweden, Zwitserland, Turkije Ierland en Sir Stafford Cripps, minis ter van Financiën, die de negen landen vertegenwoordigen van het intermi nisterieel comité van de organisatie voor Europese economische samenwer king. komen vandaag te Parijs bijeen om schot in het werk te brengen. Verwachting tot Woensdagavond. Matige tot krachtige Zuid-Weste- lijke wind. Meest zwaar bewolkt met plaatselijk enige regen of motregen. Aanhoudend zacht. Mohammed Ilatta heeft in een inter view met „News Week" verklaard, „dat de Nederlanders thans alle mo gelijke trucs bedenken om de resolu tie van de Veiligheidsraad te ontlopen, het volk van Indonesië en de Uno te bedriegen en de wereld een rad voor de ogen te draaien." Hierover wordt van bevoegder zijde te Den Haag medegedeeld: „Deze ver klaring van de heer Hatta heeft ver bazing gewekt om verschillende „re denen. In de eerste plaats meende men zich te moeten afvragen of in een ern stige aangelegenheid, als de oplossing van het Indonesische probleem zoda nige uitlatingen mogen worden gebe zigd door iemand, die zich zelf be schouwt als lid van een regering, die met een andere regering in overleg moet treden. De gebezigde schimpscheuten aan 't adres van Nederland liggen niet meer op een peil, waarop uitspraken en nog wel als officieel gekenmerkte uit spraken van een verantwoordelijk persoon behoren te staan. Verbazing wekt voorts dat de heer Hatta meent, dat inderdaad de Neder landse regering in de veronderstelling Oudste inwoonster van ons land overleden Maandagmorgen is te Barneveld op 105-jarige leeftijd de oudste inwoonster mej. M. Janssen overleden. Tante Mietje, zoals mej. Janssen in Baine- veld genoemd werd, werd in deze plaats geboren op 2 October 1843. Tante Mietje vertoefde met haar ge dachten eigenlijk nog slechts in het verleden. Bezoekers merkte zij rau welijks op. Vorige week werd zij grie perig. Als een kaars is haar leven uit gegaan, vertelden haar buren. 450 Amsterdamse ge meen Jewerksters ontslagen Slechts 35 van de ruim 500 schoon maaksters in Amsterdamse gemeente dienst, die ruim een maand geleden in staking gingen voor 50 procent loonsverhoging, hebben Maandag het werk hervat. Als gevolg van het be sluit van B. en W. dat zij, die Maan dagmorgen het werk niet zouden heb- (ben hervat, ontslagen zouden zijn. staan thans ruim vier en een half hon derd gemeentewerksters op straat. zou verkeren dat met slimheden en kunstgrepen het Indonesische probleem in zijn binnenlandse en buitenlandse aspecten zou kunnen worden opgelost. Mén betreurt diep dat in deze ern stige zaak van de zijde van een der partijen de indruk wordt gewekt, dat men elke basis voor een werkelijk za kelijk en vruchtbaar overleg onmoge lijk maakt. Men hoopt, dat deze in druk alsnog door een duidelijke ver klaring van de heer Hatta zal worden weggenomen. Republikeins bericht over „muiterij" Vanwege het bureau van de Republi keinse vertegenwoordiger te Singapo re wordt gemeld, dat er muiterij is voorgekomen bij de Nederlandse troe pen in West-Sumatra, waarbij dpor Nederlandse soldaten 213 andere Ne derlandse en Indonesische soldaten zouden zijn gedood. Volgens een com mentaar van dit bureau zou het mo reel der Nederlandse troepen op Su matra dalende zijn als een gevolg van de voortdurende actie van sluipschut ters, de sabotage, overvallen en gra- naatwerpen door de Republikeinse guerrillas. Oorlogs- en vredesgeruehten uit China Naar te Sjanghai verluidt trekken communistische guerrilla's de Jangste ten Zuid-Westen van Nanking over ten getale van 1.000 per dag met het doel de verbindingen der regerings troepen te storen en bruggehoofden te vestigen voor een massale poging de rivier over te steken. De regering mo biliseert 700.000 man voor de verdedi ging. In Sjanghai is een conferentie van drie dagen „ter bevordering van de vrede" besloten. De afgevaardigden keurden een resolutie goed. die aan beide kanten een onmiddellijk staken van het vuren eist. Men wil confere ren met de communisten. SAMENWERKING IN WEST-INDIE Gouverneur Huender van Suriname keerde Zaterdag in Paramaribo terug na zijn bezoek aan de conferentie der drie gouverneurs der Guyana's in De- merara. Op deze conferentie, zo ver klaarde de gouverneur, zijn drie reso luties aangenomen over uitwisseling van wetenschappelijke gegevens van geologie, landbouw, bosbouw, medicij nen, mijnbouw, visserij, economische zaken e.d. Ter versteviging van de samenwerking zullen deskundigen wor den uitgewisseld. Depressievireee in de Ver. Staf-en De vrees voor een depressie in de Ver. Staten heeft Congresleden ertoe gebracht uit te 'zien naar middelen om president Trumans begroting te be snoeien en men heeft het oog reeds la ten vallen op het Europese herstelpro gramma. De voortdurende daling der prijzen en het vooruitzicht op toenemende werk loosheid hebben de oppositie doen toe nemen tegen het plan van de president om de belastingen in het komende fi nanciële jaar met in totaal 4 milliard dollars te verhogen. ZUIDSLAVIE WIL SCHADEVERGOEDING VAN OOSTENRIJK. De vertegenwoordigers van de drie Westelijke mogendheden hebben bij de hervatting van de Londense bespre kingen over een Oostenrijks verdrag opnieuw hun standpunt bevestigd dat Oostenrijk geen herstelbetalingen zal verrichten. De Sowj et-plaatsvervanger verklaarde, dat ofschoon de Sowjet unie haar eigen aanspraken had op gegeven, zij nog steeds de Zuidslavi- sche eisen tot herstelbetalingen onder steunde. IERLAND IN DE EUROPESE RAAD De minster van buitenlandse zaken van Eire heeft verklaard, dat Ierland ten volle aandeel zou nemen in de voorgestelde Europese raad. Katholiek Nederland protesteert tegen proces-Mindszenty. Georgani seerd door de Algemene R.K. Pro paganda-Vereniging „De Katho lieke Garde" te Amsterdam en de Katholieke Actie in Nederland, is Maandagavond een massale lande lijke protestvergadering gehouden tegen de arrestatie, de procesvoe ring en de veroordeling van de Hongaarse primaat, kardinaal Mindszenty. Een overzicht van het podium van het Concertgebouw te Amsterdam waar voor de besturen van „De Katholieke Garde" en de Katholieke Actie de kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders met in hun midden kardinaal de Jong hadden plaats genomen RUSSISCH PROTEST IN TEHERAN De Sowjet-ambassadeur te Teheran heeft bij de Perzische minister van Buitenlandse Zaken geprotesteerd te gen het voorlezen in het parlement van documenten waaruit zou hlijken. dat de Sowjetunie de uiterst linkse Toedeh-partij steunt. De Sowjetunie acht het gepubliceerde materiaal van twijfelachtige herkomst en is van oor deel. dat de publicatie een provocatie ve daad jegens de Sowjetunie vormt. BOND VAN POSTDUIVENHOUDERS BESTAAT 50 JAAR. De Nederlandse Algemene Bond van Postduivenhouders zal op 22 Oc tober de dag herdenken, waarop hij voor vijftig jaar werd opgericht. Op de zitting van Maandag in het proces-Kravchenko werd voorlezing gedaan van een brief van generaal Maxime Weygand, waarin de bewerin gen werden tegengesproken welke ge daan zijn door het Britse labourparle- mentslid Konni Zilliacus, dat het Franse leger in Syrië in 1940 er meer naar gestreefd zou hebben Sowjetrus- land te bevechten dan Duitsland te verslaan, en dat Zilliacus, toen hij naar Syrië ging, alleen maar kaarten zou hebben gezien voor aanvallen op het gebied van Bakoe. Generaal Ernest Petit, lid van de republikeinse verzetspartij, die leider was van een Franse militaire missie en tijdens de oorlog meer dan drie jaar in Moskou heeft doorgebracht, verklaarde, dat naar zijn mening de verwijzingen in het boek van Krav chenko naar het rode leger en de rode T"\e radiozender van Quito (dat in Ecuador ligt) had de hele stads bevolking een kolossale zenuwscheut bezorgd door het omroepen van berich ten over een „invasie" van Mars-bewo ners. De warmbloedige stedelingen „na men" dat niet en pleegden een invasie op het radiostation, dat zij (om herha ling te voorkomen) in brand staken. In de gruwelijke paniek kwamen 6 perso nen om het leven, toen zij uit het bran dende gebouw op straat sprongen. Vrediger is het bericht uit Utrecht, dat ons de oprichting meldt van een afde ling van de bond van wereldburgers. Zij nemen deel agn de komende raads verkiezingen. Nummer 1 op de lijst wordt de illegale werkster tante Lien van Cauteren. In St. Anton had Prins Bernhard een gesprek van meer dan een uur met generaal Bethouard, de commandant van de Franse bezettings troepen in Oostenrijk. gterrenkijker dr. Arend uit Ukkel is geen sukkel. Hij heeft een nieuwe komeet ontdekt, die nogal haast heeft. Met een lange staart suist de dwaalster tussen de hemellichamen van de Kreeft, n En nu we toch in hogere regionen zitten is het wel aardig u te vertellen dat ze in San Francisco een >l«l!i:ili!lll!l!l!!lllllllllll!lllllllllllll»V::illll!llll!lllli:i!!llll!llllllll!llll«lllllinillll»Willllll>l> huis willen bouwen dat 1800 meter hoog is 440 verdiepingen heeft en 5 milliard dollar zal kosten. Iets voor minister In t Veld om van 't woningvraagstuk af te komen? o Portugal wordt één brok intellect; het aantal analfabeten be draagt nog maar 36 procent. Jn de Engels-Amerikaanse zone van Duitsland neemt de werkloosheid toe; er zijn al ruim 900.000 werkzoeken den ingeschreven, n Op de koepel van het paleis van justitie te Brussel zal een 16 meter lange televisie-zendantenne worden gebouwd. Britse en Franse troepen zullen deelnemen aan de Ame rikaanse legermanoeuvres die in April in de Amerikaanse zone van Duitsland zullen worden gehouden. gij een razzia op een sportveld in Johannesburg, waarbij de politie 200 Afrikaanse negers wegens verden king van misdaden arresteerde, werd zij door de omstanders met steenen be- I- ogeld. Zij opende het vuur, waardoor een neger werd gedood en vier werden gewond. Volgens radio-Zwitserland zal de Tsjechoslowaakse skikampioene mevrouw Nikropoleva, die aan de in ternationale skiraoes heeft deelgeno men, niet naar haar land terugkeren, omdat de toestanden daar „volkomen onmogelijk zijn". Scheepsfunctiona- rissen te New-York verklaarden, dat een nieuwe scheepvaartmaatschappij zal worden opgericht onder de naam Israel America Line Limited"; de sche pen zullen de Israelietische vlag voeren en Haifa als thuishaven hebben. 1.600 arbeiders van de Havilland vliegtuig luchtmacht en de beschrijvingen van militaire operaties ofwel onaccuraat of onwaar waren Alexei Govorow, een forse figuur met kortgeknipt haar, trad vervolgens naar voren om getuigenis af te leggen in het Russisch. Hij verklaarde behoord te hebben tot de algemene staf van het keizerlijke Russische leger en reeds 25 jaar in Frankriik te wonen. Volgens Govorow werd Kravchenko benoemd tot lid van de Sowjet nankooocommis- sie in Washington in zijn hoedanigheid van officier van het rode leger. Vol gens de bepalingen van de krijgswet was het volkomen duidelijk dat Krav chenko een deserteur was, zo zeide Govorow. De Fransman dr. José H. Fichez ver klaarde, dat hij als gevangene van de Gestapo honderden Sowjetrussische krijgsgevangenen had ontmoet, doch geen van hen had de vrijheid verkozen tegen de prijs van verraad van zijn land. De advocaat van „Les Lettres fran- caises", mr. Nordmand, bracht opnieuw het vraagstuk van het d icument be treffende de toespraak van Molotof ter sprake. De verdediger van ..Krav", mr. Izard. gaf ten antwoord, dat hij nauwkeurig had aangegeven, wat het document in hield een dagbladverslag van een rede. waarin Molotof een beschrijv'ng zou hebben gegeven van een grote fa briek. die in Siberie zou worden ge bouwd Hij vervolgde: „En nu zal ik de laatste zin van dit artikel letterlijk weergeven: De volkscommissaris voor de zware industrie heeft kameraad Vec tor A. Kravchenko tot directeur van de in aanbouw zijnde fabriek benoemd". De voorzitter van het gerechtshof verklaarde dat het bedoelde document nimmer bij hem de mening had doen post vatten, dat Molotof persoonlijk Kravchenko tot directeur zou hebben benoemd Mr. Nordmann antwoordde hierep, dat de uiteenzetting van Izard bij vele mensen de indruk had gewekt, dat de Sowjetrussische minister van buiten landse zaken persoonlijk de benoeming van Kravchenko had goedgekeurd. De zitting werd daarop verdaagd. W/ij maken ons niet aan overdrijving schuldig, als wij de politieke toe stand met betrekking tot het Indone sische probleem somberder dan ooit noemen. Twee weken heeft de regering, onder leiding van de dodelijk vermoei de dr. Drees nu al nagedacht over de houding, die Nederland zal hebben aan te nemen tegenover de resolutie van de Veiligheidsraad en het enige positieve resultaat is geweest het aftreden van minister Sassen en een overhaaste reis van dr. Beei naar Nederland. Het staat wel vast, dat minister Sas sen van oordeel was, dat de resolutie onaanvaardbaar is en, koste wat het kost, diende te worden afgewezen. Daartegenover zou Nederland dan, om de Veiligheidsraad te overtroeven, door toepassing van een versnelde procedu re, op korte termijn aan de Federatie souvereiniteit moeten geven. In dat ge val zou Indonesië toetreding tot de Uno hebben verkregen en zou het af wijkende standpunt van de republiek te Lake Success niet zwaarder hebben gewogen dan dat van een ontevreden minderheid. Er zaten in diiplan zonder twijfel enige aantrekkelijke aspecten. Maar het kabinet heeft gemeend een andere weg te moeten gaan. De socia listische ministers, gesteund door mi nister Stikker, die ten aanzien van de buitenlandse verhoudingen een zeer realistische politiek voorstaat, hebben gemeend het risico van een volledig weerstreven van Amerika niet te kun nen dragen. En hun standpunt heeft als de tekenen niet bedriegen in zo verre gezegevierd, dat men thans bin nen het kabinet overeenstemming heeft bereikt over een compromis, waarbij de Veiligheidsraad grotendeels tevreden zou worden gesteld. Men bedenke daarbij, dat de fractie leider van de KVP, professor Romme, zich een voorstander heeft verklaard van het plan-Sassen en dat ook dr. Beei daaraan verre de voorkeur heeft gege ven boven een buigen voor de Veilig heidsraad. Waarbij anderzijds komt, da Hatta zojuist heeft verklaard, dat da Republikeinse leiders tot geen enkele prijs ook maar iets willen weten van dit plan-Sassen. En waarbij men ten overvloede in het oog moet houden, dat de Federalen, die straks met de Repu bliek moeten samenwerken, uiterst hui verig zijn om zich op dit ogenblik op de een of andere wijze te binden. De conclusie ligt voor de hand: al deze dingen wijzen er op. dat het kabi net zich in drijfzand bevindt en dat de toestand niet alleen somberder, maar ook onzekerder is dan ooit. Wat zal de Katholieke kamerfract-e doen, nu het kabinet zich afkerig toont van het standpunt, dat prof. Romme huldigt en dat door hem werd overge dragen op minister Sassen? Hoe zal. nu de eveneens Katholieke minister Van Maarseveen de plaats van minister Sas sen heeft ingenomen, de reactie daarop zijn in de kringen der KVP? Wat komt dr. Beei in Den Haag doen? Komt hij verklaren, dat het kabinetsstandpunt voor hem onaanvaardbaar is en dat hij zal aftreden? En zal dat voor de Kamer fractie van de KVP het sein zijn om een kabinetscrisis uit te 'lokken? Zal men dat risico óók durven aanvaarden, dat een demissionna'r kabinet onmachtig komt te staan tegenover problemen, die, zolang zij zonder oplossing blijven, zich ieder uur in ons nadeel gaan ontwikke len? En. gesteld dat zulk een crisis in derdaad uitbreekt, hoe denkt men zich aan de oplossing? Het aantal vragen is nog met tiental len te vermeerderen. Maar zij wijzen alle in de richting van het moeras. De politieke toestand is somberder dan ooit' de tweedracht verteert de regeer kracht. En niemand spint er garen bij, behalve Sukarno. Steun aan kleine landbouw bedrijven In de meeste streken van ons land zal spoedig begonnen worden met de uitkering van de compensatietoeslag voor de bedrijven op de zandgronden en de overbruggingstoeslag voor de agrarische bedrijven beneden 8 ha., voor zover niet op de zeeklei gelegen. Kort geleden is namelijk uitgevaar digd de beschikking Toeslag Lichte Gronden 1947 Er is in totaal f 40.000.000 voor uitgetrokken. Aangezien in de provincies de voor bereidingen voor deze uitkering reeds een zeer vergevorderd stadium bereikt hebben, mag dus verwacht worden, dat binnenkort met de uitbetaling begon nen wordt. DE HOOFDSTAD VAN ISRAEL Ben Goerion, minister-president van Israel, heeft verklaard, dat de verzoe ningscommissie der V. N. de toekomst van Jeruzalem niet kan bepalen. „Het lot van Jeruzalem werd 3000 jaar ge leden beslist, toen het de Joodse hoofd stad werd". VERTREK VAN DE „WATERMAN" motorenfabrieken te Londen, die "sinds I Het tr°epenschip „Waterman" zal 18 Januari in stakinv 1 Woensdag uit de Rotterdamse haven Beei komt z'n tanden laten tien, 18 Januari in staking waren, hebben het werk hervat •'W naar Indonesië vertrekken. SPOORWEGSABOTAGE IN SPANJE. Volgens een verklaring van Spaanse deskundigen is de ontsporing van de sneltrein Barcelona—Madrid, waarbij een aantal doden is gevallen, te wij ten aan sabotage. Er was een rail los gemaakt. ONGEFRANKEERDE POSTPAKKETTEN Met ingang van 1 Maart 1949 zullen weer ongefrankeerde postpakketten verzonden kunnen worden. Over de voorwaarden geven de PTT-kantoren alle inlichtingen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1949 | | pagina 1