Accoord over Oostenrijks vredesverdrag
Kort Bestek
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Verkiezingsbeeld
in 26 gemeenten
Di
Engelse regeringscommissie
pleit voor geboorteregeling
Herderlijke brief van Mgr. Beran
verboden
Alle consumptiegoederen in Benelux
dit jaar van de bon
Dinsdag 21 Juni 1949
146e Jaargang No. 143
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Opheffing van de blokkade verzekerd
Au revoir Paris
■HBSHH
mm?
BÊÈBÊM
x -
'i i
éjjk IIB
in September beslissing
over de volgende
conferentie
Hei
ouderschap moei
vrijwillig zijn
Definitieve breuk mei
de regering
Voor-Unie een
experiment
Zeeman was zijn
evenwicht kwijt
in
Nederlands balans
1952 sluitend?
i
BÜREAU
administratie
Voordam 9, Tel. 3320
Postgiro .87294
redactie
Achterdam 20, Tel..2274
Directie:
j. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
a kaptein
ALKMAAESCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 cent per
millimeter Familieberich
ten 20 cent per millimeter
Vraag en aanbod tot 15
woorden f 1.— elk woord
meer 5 cent, uitsluitend
contant
Abonnementen: f 1.40 per
maand, 4.— per kwartaal
plus incassokosten
DEAN ACHESON
ERNEST BEVIN
y «■-
Hp
ROBERT SCHVMAN:
„Sowjetunie heeft het nieuwe
bewind in West-Duitsland aanvaard"
De doodstraf voor Haase
Na uitvoerige pleidooien heeft de
Groningse kamer van het Bijzonder
Gerechtshof tegen de 38-jarige G. B.
Haase dezelfde dag in een bijzondere
zitting, welke tevens de laatste van
dit rechtscollege is, vonnis gewezen.
Verdachte droeg uiteindelijk de ver
antwoordelijkheid voor de activiteiten
van de S.D.-groepen in het Noorden.
Uit de sfinxachtige houding van H
tijdens de zittingen bleek geen enkel
teken van berouw. Wel achtte verdach
te zich moreel schuldig. Het Hof acht
te slechts de doodstraf de juiste.
De advocaat-fiscaal had levenslang
geëist.
Weerbericht
Verwachting, geldig tot Woensdag
avond: Nu en dan overdrijvende
wolkenvelden, maar overdag voor
namelijk in het Zuidoostelijk
deel van het land ook perioden
van zonneschijn. Overwegend
droog weer. Matige, langs de
Waddenkust af en toe vrij krach
tige Noordelijke wind. Weinig
verandering van temperatuur.
nE MINISTERS VAN BUITENLANDSE ZAKEN van de Grote Vier hebben
gisteravond meegedeeld, dat zij overeenstemming hebben bereikt over het
Oostenrijks vredesverdrag en een regeling op basis van ..leven en laten leven"
tussen de bezettende mogendheden in Duitsland. Wat het verdrag met Oostenrijk
betreft hebben de ministers hun plaatsvervangers opgedragen het werk onmid
dellijk te hervatten teneinde tot overeenstemming te komen over het voltooien
van een ontwerp-verdrag tegen 1 September 1949. De ministers deelden mede,
dat de grenzen van Oostenrijk dezelfde zouden zijn als op 1 Januari 1938, dat
Oostenrijk geen herstelbetalingen zou verrichten en dat de Sowjetunie 150 mil-
lioen dollar zou ontvangen in omwisselbare valuta, in zes jaar te betalen.
Oostenrijk zal zich moeten verplich
ten de rechten van de Sloveense en
Kroatische minderheden in Oosten
rijk te beschermen. Voorts zal Joego
slavië het recht bezitten de zich op
zijn grondgebied bevindende Oosten
rijkse bezittingen, in de ruimste zin
van het woord, in beslag te nemen.
De voormalige Duitse eigendommen
in Oostenrijk zullen Oostenrijks bezit
worden, met dien verstande dat do
plaatsvervangende ministers van bui
tenlandse zaken nader zullen uitma
ken, welke Duitse eigendommen zul
len worden overgedragen, terwijl
reeds direct is bepaald dat de bezit
tingen van de Donau-scheepvaart-
schappij hier niet onder zullen val
len, doch als aan de Sowjetunie
overgedragen zullen worden be
schouwd.
Het Duitse probleem.
In de verklaring wordt verder ge
zegd, dat in September te New York
besproken zal worden wanneer de
vier ministers weder bijeen zullen
komen: dat de overeenkomst van
New York over het opheffen der Ber-
lijnse blokkade en der tegenblokkade
nagekomen zal worden; dat de vier
mogendheden in Berlijn overleg zul
len blijven plegen en dat stappen zul
len worden genomen voor verbetering
van de handel Oost-West.
Aangaande Duitsland zegt de ver
klaring: „Ondanks het feit, dat de
ministers niet in staat zijn geweest
overeenstemming te bereiken over
de economische en politieke eenheid
van Duitsland, zullen de- ministers
hun pogingen voort zetten om deze
eenheid te bewerkstelligen". Daarna
wordt een opsomming van de boven
aangestipte overeenkomsten gegeven
Het verdrag met Japan.
Omtrent het verloop der besprekin
gen wordt nog gemeld dat minister
Wysjinski, nadat overeenstemming
was bereikt over de punten Oosten
rijk en Duitsland, voor de tweede
maal het voorstel deed besprekingen
te beginnen over het treffen van
voorbereidingen voor het sluiten van
een vredesverdrag met Japan.
Wysjinski vroeg de mening van zijn
Westerse collega's over de wenselijk
heid, China op te nemen bij de mo
gendheden, die zullen worden belast
met het opstellen van het verdrag.
Hierop volgde een bespreking, die
'n juridische karakter droeg. Wysjins
ki hield staande, dat de raad van
ministers van Buitenlandse Zaken
bevoegd was een beslissing in deze
aangelegenheid te nemen, hetgeen
door zijn collega Acheson werd be
streden. Tenslotte namen de vier mi
nisters het besluit deze aangelegen
heid via de normale diplomatieke
kanalen verder te doen bespreken. De
conferentie eindigde met een alge
meen handschudden. Op voorstel van
minister Bevin begaven de vier minis
ters zich naar het buffet van het
rose paleis, waar zij op elkanders
gezondheid dronken.
C.P.N. van 85 op 48 zetels
De thermometerstand van de zetels
in 26 gemeenten met meer dan 20.000
inwoners, waar op 15 en 20 Juni ver
kiezingen zijn gehouden, luidt als
volgt:
AR 53 (in 1946: 48); CH 49 (36); SGP
2 (2); PCG 42 (40); Totaal Prot. Chr.
partijen 146 (126); CPN 48 (85); KVP
195 (192); PvdA 198 (196); VVD 58
-.39); overige 17 (10); totaal 662 (648).
De stemmen van AR, CH, SGP en
PCG zijn opgeteld, omdat in verschil
lende gemeenten in 1946 AR en CH
afzonderlijk aan de verkiezingen deel
namen en in 1949 gecombineerd onder
PCG. Ook komt de combinatie PCG
in 1946 voor, terwijl in 1949 AR en CH
met afzonderlijke lijsten uitkwamen.
Brits schip met bommen
bestookt
Onbekende vliegtuigen hebben het
8.287 ton metende Britse passagiers
schip Anchises van de „Blue Funnel"
hedenmorgen vroeg met bommen be
stookt en gemitrailleerd. Het schip be
vond zich voor de ingang tot de ha
ven Woesoeng, aan de mond van de
Whangpoe ten noorden van Sjanghai.
Het bericht, dat afkomstig is uit ge
zaghebbende bron te Sjanghai, bevat
geen gegevens over schade of verliezen.
In Londen is het rapport gepubliceerd
van een regeringscommissie, waarin ge
boorteregeling en deskundig advies
daarvoor wordt aanbevolen. Men ver
wacht dat dit rapport van de een vijftal
jaren geleden door de Kroon benoemde
commissie op sterke critiek zal stuiten
van de zijde der r.k. en nit enkele me
dische kringen.
Het ouderschap moet vrijwillig zijn.
Het is volgens deze commissie een taak
van de nationale gezondheidsdienst te
bevorderen dat het ouderschap steeds
vrijwillig is, wat bereikt kan worden
door het gebruik van voorbehoedmid
delen en het toestaan van adviezen op
rlat gebied. Gepleit wordt voor meer
sexuele voorlichting op de scholen en
inderzoek naar als mede behandeling
vnn onvruchtbaarheid.
De Tsjechische veiligheidspolitie
heeft aan de Rooms-Katholieke pries
ters in het gehele land doen weten,
dat de jongste herderlijke brief van
de aartsbisschop van Praag, mgr. Jo-
set Beran, in de kerken niet mag
worden voorgelezen of rondgegeven.
Ondanks dit verbod is de brief toch in
sommige kerken te Praag voorgelezen.
De impasse over
Staakt het vuren" voorbij?
„De Republikeinse delegatie is
Maandag naar Bangka gegaan om de
„finishing touch" betreffende de te
rugkeer naar Djokja te bespreken",
zei Moh. Rum te Batavia na zijn
terugkeer uit Bangka, waar de Re
publikeinse delegatie besprekingen
heeft gevoerd met de heren Sukarno
en Moh. Hatta.
Moh. Rum zeide, dat zulks inhield,
dat de mogelijkheid bestaat om uit
de impasse aangaande het bevel tot
staken van het vuren te geraken en
voorts, dat over de voorwaarden voor
de Ronde Tafel-conferentie overeen
stemming wordt bereikt.
Rum verwachtte nog voor het einde
van deze week een officiële medede
ling betreffende de terugkeer naar
Djokja.
Prinses Wilhelitiina
erevoorzitster van de
Stichting '40 - '45
Op een vergadering van het hoofd
bestuur van de Stichting '46—'45 te
Amsterdam heeft de voorzitter, de leer
J. Smallenbroek, H.K.H. Prinses Wil-
helmina geïnstalleerd als erevoorzitster
van de Stichting De voorzitter herin
nerde aan de band, die reeds tijdens
de bezetting eestend tussen iTaar er,
het verzet. De Prinses verklaarde
gaarne het erev i ï.zitlerschap te heb
ben aanvaard, daar zij zich zozeer met
de slachi offers van het verzet verbon
den voelde.
In katholieke kringen beschouwt
met het offensief van de vorige week
tegen de bisschoppen als een definitie
ve breuk van de regering met de
kerk.
Het grote publiek heeft alleen van
ooggetuigen en uit buitenlandse radio
uitzendingen kunnen vernemen van
het optreden der politie in het aarts
bisschoppelijk paleis, door de aarts
bisschop van de zogenaamde „katho
lieke actie" en van het incident van
Zondag toen de Aartsbisschop in de
kathedraal door tegenstanders werd
uitgejouwd. De Praagse pers en radio
hebben tot nog toe niet over deze ge
beurtenissen medegedeeld.
De volkspartij en haar bladen heb
ben zich zonder reserve aan de zijde
van de zogenaamde „katholieke actie"
geplaatst tegenover de bisschoppen.
De commissie, die veertien leden tel
de waaronder vijf vrouwen en
onder voorzitterschap stond van Sir Hu-
bert D. Henderson, professor in de po
litieke economie aan de Universiteit van
Oxford,, heeft vijf jaar aan dit 260 blad
zijden tellende rapport gewerkt en
hield een enquête onder 1.400.000 ge
huwde vrouwen.
De algemene conclusie.
De algemene conclusie der commissi e
is, dat nergens blijkt, dat geboorte
regeling als immoreel wordt beschouwd
of dat gehuwde vrouwen zwanger zou
den moeten worden, zo vaak de „na
tuur" dit bepaalt. Wel hebben sommi
gen, vooral vertegenwoordigers der
r.k. kerk, religieuze, aesthetische of
psychologische bezwaren tegen mecha
nische en chemische r ethodes Volgens
de commissie is er geen krachtig bewijs
voorhanden voor de mening van medi
sche vertegenwoordigers dezer kerk,
dat deze methodes physiek en psychisch
schadelijk Kunnen zijn en de vrucht
baarheid van de vrouw kunnen beïn
vloeden.
Volgens hef rapport wordt de bev li
king van Engeland ouder. De gemid
delde leeftijd tussen 1891 en 1947 is van
27 tot 35 jaar gestegen. Men verwacht,
dat het aantal jeugdigen in de komende
15 jaar zal verminderen, dat van oude
ren toenemen. In de toekomst zullen
er meer jonge mannen dan jonge vrou
wen zijn.
Russische manoeuvres
in Duitsland
„De zomermanoeuvres van het Rus
sische bezettingsleger zullen aan de
noordgrens van Berlijn worden gehou
den", schrijft het Berlijnse blad „Der
Kurier".
10.000 soldaten, 200 Stalintanks met
122 mm-kanonnen, „T 34"-pantserwa-
gens met 202 mm-kanonnen, amphibie-
strijdkrachten en een aanzienlijke
luchtvloot zullen aan die manoeuvres
deelnemen, aldus het blad.
Zekere
uit de
landen
kunnen
Voor het einde van dit jaar zullen
alle distributiemaatregelen voor con
sumptiegoederen in Nederland, Belgie
en Luxemburg zjjn opgeheven. Voor
steenkool wordt wat ons land betreft,
nog een voorbehoud gemaakt,
beperkingen inzake goederen
dollarzone en enkele andere
zullen al naar behoefte nog
worden ingesteld. In gemeenschappelijk
overleg kunnen in bijzondere gevallen
ook na December 1949 op in het bin
nenland vervaardigde artikelen subsi
dies worden verstrekt, aldus een thans
gepubliceerd rapport over de conferen
tie der Beneluxministers, welke van
1013 Maart in Den Haag werd gehou
den.
Dit is het verhaal van een zeeman,
die 's nachts op de Westzeedijk te
Rotterdam vruchteloos naar zijn even
wicht zocht. Hij vlijde zich daarbij
tegen een cafédeur, die tot zijn on
evenwichtige verbazing openschoot.
Toen hij eenmaal half over de drem
pel lag, trok hij ook zijn andere
helft naar binnen, werkte zich moei
zaam overeind en greep uit het buf
fet enige flessen mét een inhoud,
die er appetijtelijk uitzag. Weer bui
ten gekomen, sloeg hij de ene hals na
de andere er af, liet telkens wat vocht
in zijn keel lopen, maar had nog
'■■maak genoeg om te proeven, dat er
slechts water met een kleurtje in zat.
Flil is op zijn schreden teruggekeerd,
maar zag juist, toen hij weer achter
de tapkast stond, twee politieagenten
binnenkomen, aan hen heeft hij het to
danken, dat hij later op het hoofd
bureau van politie zijn evenwicht
terugvond, maar pas uren later, toen
hij wakker werd. Met de penningen
die hij bij zich had, zal hij de schade
en zijn straf wel niet kunnen aflossen
Explosie ïc Amersfoört geen
opzet
Het onderzoek naar de explosie in
een postzak op het station te Amers
foort, Zaterdagmiddag J.I., is thans in
handen van de PTT-recherche. Déze
deelde ons over de stand het onder
zoek mede, dat in ieder geval vast
staat, dat van misdrijf geen sprake is.
Bovendien staat vast, dat de brand,
■- in de postzak ontstond, geen waar-
df.7endingen verloren heeft doen gaan
De schade beperkt zich tot enkele
blieven en postpakketjes zonder
v.-rarde. Het vermoeden bestaat, dat
een of ander zuur zich in de postzak
bi vond, dat met een andere stof die
zich in een ander pakket bevond een
brandbare verbinding heeft aange
gaan. Een samenloop van omstandig
heden dus.
Het Reichswald brandt voor
de zoveelste maal
Er hangt een dikke rook over de
bossen in het gebied ten westen van
Kleef tussen de grensdorpen Kranen
burg en Frassel. Het Reichswald
brandt weer.
Om het vele houtafval, dat tenge
volge van de houtkap een dikte van
ongeveer een halve meter kreeg, op
te ruimen, is er moedwillig de brand
in gestoken. Aangenomen wordt, dat
men daarbij onvoldoende veiligheids
maatregelen heeft getroffen, zodat de
brand niet meer beheerst wordt. De
vlammen zijn thans overgeslagen
naar de lage dennebossen.
Qnze bijzondere K.B.-correspondent
meldt zojuist, dat in Nederland de
bananen van de bon zijn; we krijgen
1800 ton pisang van de Canarische
eilanden, krachtens een afspraak met
Franco, en die zullen tegen vastgestelde
prijzen verkrijgbaar zijn. Ze komen de
komende weken. Pandit Nehroe, de
premier van India, heeft beleden ach
ter veel beginselen van het commu
nisme te staan. Maar het wordt in
India verkeerd toegepast. In Londen
krabben een paar heren hun schedels.
Haradja Singh van Kapoerthala,
een der rijksten van India, is op 76-
iarige leeftijd tot zijn vaderen ver
zameld; hij laat voor tien millioen
edelstenen achter. Vijf maanden oud
werd een Haagse baby; het peutertje
stikte in een kussen. Bericht dat iedere
rnaand terug keert. Baby's mógen geen
kussens in de wieg! Bij de militaire
oefeningen van de Westerse Unie zul
len 12 Gloster straaljagers als meteoren
door de lucht suizen. Allemaal van
Neerland, zoete lieve Gerritje.
Pen kleine honderdduizend Japanners,
die nog altijd in Siberie lopen te
klappertanden, mogen binnenkort uit
Russische krijgsgevangenschap naar
huis. Q De Engelse jongen Michael
Hippisley, die 40 dagen en nachten
heeft geniesd, werd genezen door
shock-therapie. Hij leed aan zenuw
krampen en bleef maar niesen, on-
niiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiniiii!iiiiii|iii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
danks de 600 recepten, die hem uit alle
windstreken werden toegezonden.
Maar nu is er weer een schoolmeisje in
Fiankrijk, dat hikt. Niet zo'n beetje;
liet duurt al drie Weken. En met een
frequentie van 52 maal per minuut. Ze
gaat nu drie weken in een donkere
kamer. Als hej daarna niet over is
gaat ze drie weken in een lichte ka
mer. Q De beweging van Garry Davis
(weg met paspoorten!, allemaal wereld
burgers!) heeft al 230.000 aanhangers in
76 landen. In de Westelijke zones
van Duitsland zwerven, volgens ker-
- Ja, minister Anna Pauker is
non ook ie pisang, TheodooW
kelijke bronnen, nog honderdduizend
jongens en meisjes dakloos langs de
straten. Gelukkig is 't geen strénge
zomer!
per schip zijn in Rotterdam twee oli
fanten uit Bangkok aangekomen;
toekomstig domicilie: dierenpark, Was
senaar. In de Jamaica-baai sloeg de
bestuurder van een motorboot over
br.ord; de boot raasde verder, wild
cirkelend tussen schepen en schuiten,
a>om angst en beven wekkend. Een
New-Yorks politieman kon het ding
stoppen, door er zich in neer te laten
van een helicopter uit. In Australië
Knobbelt men plannen uit voor een
luchtrace over de wereld ter gelegen
heid van de Olympische spelen in 1956
Ti Vijf minuten nadat er in Amster
dam een taxi was gestolen, vond de
vecherche het voertuig terug, met aan
het stuur de dief. in rustige afwach
ting Hef was een hopeloze statenloze
die de aandacht wilde trekken en daar
op steun. Hij gaat de grens over met
een strafblad als een waslijst Twee
"ompagnons, ras-Amsterdammers met
diep-zakeliik inzicht, kregen ruzie iver
oe centen De een dreigde de andei
van het kantoor te slaan, maar de an
der sloeg met een stuk ijzer en de een
kgt na te soezen in het ziekenhuis. De
ander staat genoteerd in prachtige
proces-verbaal-stijl. Mitsdien en over
mits komt 'is root de kadi.
De regeringen besloten de maat
regelen, welke zullen leiden tot een
zeker evenwicht op het fiscale- en
financiële terrein der drie landen,
voort te zetten.
Wat de landbouwproducten betreft,
?.al men trachten de douaneformali
teiten zoveel mogelijk te vereenvou
digen. Teneinde het bedrijfsleven
beter te betrekken in de voorberei
dende werkzaamheden voor de econo
mische unie is besloten tot instelling
van een nationale adviescommissie,
waarvan de leden zullen worden ge
kozen uit de kringen van werkgevers
en werknemers.
Bij hun beschouwingen hebben de
ministers zich laten leiden door de
bestaande verwachtingen ten aanzien
van de Marshallhulp en de doeleinden
van de economische samenwerking in
Europa.
Voor-Unie en Unie.
Dr. H. M. Hirschfejd deelde mee,
dat het verdrag inzake de z.g. Voor-
Unie van de Benelux niet vóór 1 Juli
as zal zijn getekend. De oorzaak van
dit uitstel schuilt ir het niet tijdig ge
reed komen van de nieuwe regeling
voor het intereuropese betalingsver
keer. De mogelijkheid bestaat echter,
dat deze regeling niet lang meer op
zich zal laten wachten, zodat men
hoop: kort na 1 Juli de overeenkomst
hi treffende de Voor-Unie te kunnen
ondertekenen. De Voor-Unie kan be
schouwd worden als een expenrrot,
waarbij men in de Benelux niet de
i heffine van de nandelsbelemmerin-
cer in Europa wil afwachten. Slaagt
dj experiment, dan zal dit zeker per
1 Juli 1950 leiden tot de economische
unie tussen de drie landen.
Aanzienlijke vorderingen
In het derde verslag van de Neder
landse regering aang-ande de werking
van het Europese herstelprogramma,
komt men in de paraaf „slotopmerkin
gen" tot de conclusie, dat in een jaar
tijds zeer aanzienlijke vorderingen ge
maakt zijn met het Nederlands be
leid ten aanzien van een verdere in
dustrialisatie, het belang van een ver
groting van de economische betrekkin
gen met Duitsland en de waarde, ook
voor het herstel der Europese econo
mie in het algemeen, van een inten
sieve economische samenwerking met
de toekomstige Verenigde Staten van
Indonesië.
Wanneer de aangeduide vraagstukken
tot een gezonde oplossing zouden kun
nen worden gebracht, zou het voor
Nederland reeds goeddeels mogelijk
worden geacht in 19521953 een slui
tende betalingsbalans te bewerkstelli
gen. Daarbij moet evenwel in het oog
worden gehouden, dat ook in dit ge
val een evenwicht ten aanzien van de
afzonderlijke valutagebieden uitgeslo
ten moet worden geacht.
Opgesloten jongens
stichtten brand
De twee zoons van een schoenmaker
uit Amsterdam maakten het hun va
der zo lastig, dat deze Zaterdagmiddag
ten einde raad besloot de kinderen in
een berghok op te sluiten in de hoop,
dat zij in die donkere ruimte tot in
keer zouden komen. Zelf ging hij met
vrouw en dochtertje naar Zandvoort.
Maandagmorgen schenen de jongens
lang genoeg naar hun zin straf te heb
ben gehad. Zij wisten niet beter te
doen dan brand te stichten. Gelukkig
konden zij zelf door een luik ontsnap
pen en was de brandweer in staat het
vuur te blussen. De Kinderpolitie heeft
zich over de twee ondeugende zoons
ontfermd.
Veerlig personen verdronken
Tokat in Noord-Anatolie (Turkije)
is overstroomd tengevolge van 'n zes
tien uur durende stortregen. Veertig
personen zijn verdronken en 80 ge
wond. Vijfduizend personen zijn dak
loos. Grote gebieden bouwland staan
blank. De juiste verliezen zijn nog
niet bekend.
Bij vechtpartij op kermis
neergestoken
Zondagnacht ontstond op de kermis
te Ruischerbrug(Gr.) twist over poli
tieke zaken tussen J. K. uit Groningen
en J. J. uit Kolham.
Tijdens deze twist greep J. zij i dolk
en stak K. hiermede in de hartstreek.
Het slachtoffer is bijna onmiddellijk
overleden.
KONINKLIJK SCHOUWBURG
BEZOEK.
Tot grote verrassing van alle aanwe
zigen betraden H. M. de Koningin en
Z K H. Prins Bernhard Maandagavond
onder het spelen van het volkslied een
der loges van de Stadsschouwburg te
Amsterdam, waar het Grand Ballet de
Monte Carlo in hel kader van het Hol
land Festival een uitvoering gaf. De
koninklijke gasten werden begroet door
de directeur van de Stadsschouwburg
en het bestuur van het Holland-Festi
val.