Pt Zwarte
rchidee
Naar rechtvaardiger verdeling van
de beschikbare woonruimte
Varkensstapel in een jaar met vijftig
procent vermeerderd
Zaanse „Nieuws-eter"
Dank zij de aardappelen
Contact Romme-Hattc
Er komen maatregelen tegen gemeentebesturen die
onwillig zijn om te vorderen
JJAAR wy vernemen ia de minister van Binnenlandse Zaken voornemens een
wetsontwerp in de Staten-Generaa! aanhangig te maken tot wijziging van
do Wet van 4 Augustus 1947 ter bevordering van doelmatige verdeling van
woongelegenheid, bekend als Woonruimtewet 1947. De regering „in overweging
genomen hebbende, dat het in verband met de heersende woningnood nood
zakelijk was, voorschriften ter bevordering van een doelmatige verdeling van
de woongelegenheid over de bevolking vast te stellen", meende met deze wet
de beschikbare woonruimte rechtvaardig over de bevolking te verdelen. De
wet gaf de gemeentebesturen de bevoegdheid, woonruimte te vorderen in
huizen, waar de bewoners meer kamers in gebruik hadden dan redelijkerwijs
noodzakelijk moest worden geacht. De beweegreden, om thans reeds tot wets
wijziging over te gaan, is blijkbaar niet, deze bevoegdheid aan de plaatselijke
overheid te ontnemen, maar integendeel, om haar te nopen er gebruik van
te maken
Bond van Woningzoekenden
treedt actief op
het lijkt misschien wat vreemd, dat
er een wet nodig is, om een andere
reeds twee jaar bestaande wet practisch
toegepast te krijgen, maar zo is de zaak
nu eenmaal in dit geval. Thans hebben
de gemeentebesturen n.l. de bevoegd
heid, om woonruimte te vorderen, maar
ook om dat na te laten. En dat laatste
schijnt maar al ta vaak te gebeuren,
menige college van B. en W. ziet de
grote villa's op eigen grondgebied lie
ver bewoond door een klein aabtal ge
fortuneerde gezinnen dan door een
groot aantal overigens nette mensen,
die aan het euvel lijden, dat zij minder
belasting betalen. In zulke gevallen
wordt de gemeentelijke autonomie op
zijn zachtst uitgedrukt dan wel eens
verkeerd toegepast.
Komt dit kwaad veel voor? zult u
vragen. Wij hebben die vraag ook ge
steld en wel aan de heer J. Göbel,
voorzitter van de door hem en enige
anderen opgerichte Nederlandse Bond
van Woningzoekenden. De heer Göbel,
die sedert twee jaren te Haarlem ge
vestigd is, is zelf woningloos, d.w.z. hij
is genoodzaakt met zijn vrouw in een
pension te wonen. Eén enkele kamer
en een serre staan hem ter beschik
king. Daarin moet dit echtpaar wonen
en werken. De ruimte is echter te
klein om dit werk naar behoren te
verrichten. Er is met name veel te
weinig bergruimte, vooral voor het
kantoor, dat ook in deze kamer ge
vestigd is. Zo zijn er vele duizenden in
ons land. In plaats van zich bij de fei
ten neer te leggen, heeft hij gezocht
naar een oplossing van zijn probleem,
dat het probleem is van op zijn minst
340.000 Nederlandse gezinnen: de vraag
naar een „eigen woning", d.w.z. naar
meer ruimte voor minder geld!
Verwacht: 50.000 leden.
„Onze Bond", zegt hij, „bestaat nog
maar kort; hij is opgericht op 1 Juni
1949 in Den Haag waar tijdens de eer
ste openbare vergadering, uitgeschre
ven door het comité van initiatief, alle
aanwezigen 200 personen ver
klaarden, lid van de Bond te willen
worden. Nadat de pers daarvan melding
had gemaakt, stroomden van alle kan
ten aanmeldingen, sympathiebetuigin
gen en., „oplossingen" binnen en dat
gaat nog steeds zo door. Er gaat geen
dag voorbij, of onze secretaris, mr. P.
P. C. H. de Voort, advocaat en procu
reur, kantoorhoudende Lange Vijver
berg 16, Den Haag (die echter persoon
lijk ook woningloos is!), ontvangt brie
ven. Er worden zelfs spontaan afdelin
gen opgericht, soms zelfs zonder dat
het voorlopige hoofdbestuur er van te
voren iets van vernomen heeft. Het
zit nu in de lucht: de woninglozen
moeten zich organiseren; zij moeten een
macht gaan vormen, opdat met hun
rechtvaardige verlangens rekening zal
worden gehouden. Wij verwachten, dat
er binnen één jaar tenminste 50.000 le
den zullen zijn en dat dan de georgani
seerde woninglozen in de „plaatselijke
commissies van advies tot bevordering
van doelmatige verdeling van woonge
legenheid" zitting zullen hebben, zo
dat zij zelf bij de uitvoering van de
Woonruimtewet, die toch voor hen ge
geven werd, een woordje zullen mee
spreken, Ware dit nu reeds het geval,
dan zou het nuttig effect van die wet
veel groter zijn.
„Maar hoe zit dat nu met die ge
meentebesturen?" drongen wij aan.
„Kijk, wij staan op het standpunt,
dat woonruimte belangrijker is dan
b.v. tabak. Een vreemde vergelijking?
Ongetwijfeld, maar toen de tabak
schaars werd, heeft de staat de be
schikbare hoeveelheid rechtvaardig
verdeeld. Dat is gelukkig voor tabak
nu niet meer nodig, maar de woon
ruimte is nog steeds schaars, ja wordt
nog dagelijks schaarser. De Bond waar
deert de pogingen van het ministerie
van Binnenlandse Zaken ter bestrijding
van de woningnood, maar hij moet tot
zijn leedwezen vaststellen, dat die po
gingen tot nog toe onvoldoende resul
taten hebben opgeleverd. Het is ons
gebleken, dat de minister van Binnen
landse Zaken ter bevordering van een
rechtvaardige verdeling van de woon
gelegenheid meer wilde doen, maar de
Staten-Generaal hebben hem niet wil
len toestaan op dit punt in te grijpen
in de bevoegdheid van de gemeentebe
sturen. De gemeentelijke autonomie
heette het, mocht niet aangetast wor
den en vele gemeentebesturen verdelen
de woonruimte al naar het hun uit
komt, maar rechtvaardig gaat het daar
bij niet altijd toe".
Schrijnende voorbeelden.
„Hebt u daar voorbeelden van?"
„Voorbeelden kunt u elke dag in de
bladen vinden, d.w.z. in de advertentie
kolommen. Nog dezer dagen werd er
in Aerdenhout een grote villa aange
boden: 13 kamers, 3 badkamers, 3 per-
soneelskamers, 1 personeelsbadkamer;
per 1 September te aanvaarden. In een
bekend weekblad adverteert een huis
eigenaar, dat hij zijn geheel vrijstaan
de villa in het fraaiste gedeelte van
Den Haag (18 kamers, 2 badkamers,
grote keuken, bijkeuken enz.) wil ver
huren tegen 6000 gulden per jaar,
echter uitsluitend voor eigen bewoning.
In Zeist wordt een leegstaande villa
met 12 kamers aangeboden. Dat al
les mag blijkbaar van het gemeentebe
stuur. In de buurt van Haarlem staat
een villa van 70 kamers leeg; wordt te
koop aangeboden. In het Gooi staat
een buiten van 100 kamers leeg; voor
500.000 gulden is het te koop. Zo zou
ik verder kunnen gaan. Er staat gewel
dig veel woonruimte leeg. Met die
leegstaande woonruimte wordt nu bij
verkoop of verhuur schandalig gewoe
kerd. In ons orgaan „De Woningloze"
signaleren wij deze gevallen. De zeer
grote huizen komen overigens door
gaans in handen van stichtingen, die
misschien erg nuttig zijn, maar die al
tijd iets anders doen dan mensen in de
woonruimte te laten wonen!"
„Richt de actie van de Bond zich
uitsluitend op zulke objecten?"
Geenszins! Wel hebben wij intern
een commissie, die zich hiermee bezig
houdt en bestudeert, wat er aan de
Woonruimtewet 1947 op dit punt moet
worden veranderd. Onze pond zal ex-
wel voor zorgen, dat de fracties in de
Tweede Kamer behoorlijk worden ge
documenteerd, als zij het desbetref
fende wetsontwerp te behandelen
krijgen. Verder houden wij ons bezig
met do bevordering van de woning
bouw, waarbij wij naar harmonische
samenwerking met de overheid stre
ven. Minister mr. J. in 't Veld is onze
Bond blijkbaar welgezind. Dan eisen
wij; een „Woninglozen-aftrek" bij het
vaststellen van het belastbaar inkomen
door de fiscus. Ook de bestrijding van
de woonruimtewoeker in al zijn vor
men is een van de punten van ons
program van actie, waartoe wij con
tact hebben gezocht met de Prijsbeheer-
sing. De hoofdzaak is intussen het wak-
kerschudden van het volksgeweten:
wie op meer woonruimte beslag legt
dan voor hem strikt noodzakelijk is,
moet beseffen, dat hij een misdaad
jegens het volk begaat".
Doel: beroemd worden
In de Zaanstreek vertoeft sinds eni
ge weken de 51-jarige zwerver Gerrit
Klifman uit Drente, die er zijn ge
woonte van maakt zijn middageten
uit kranten te doen bestaan, waarvan
hij er maar liefst 16 per dag consu
meert. „Ik doe dit om beroemd te
worden" was het commentaar van de
ze „nieuws-eter". Aanvankelijk had
hij het met gras geprobeerd, doch dit
smaakte hem niet. Nu eet hij kran
ten, die hij aan repen scheurt en
daarna rustig verorbert. Ter afwisse
ling consumeert hij Zondags hotel
servetjes, die blijkbaar een aangena
me zachte smaak hebben. Zijn ontbijt
bestaat uit vier kranten met toe een
half kadetje, overspoeld door een
beetje water of een kleintje koffie.
Eens in de twee dagen gebruikt Ger
rit een half pond bruine suiker „om 't
volle gevoel in m'n maag kwijt te ra
ken". De lunch bestaat eveneens uit
vier kranten. Warme maaltijden ver
smaadt Gerrit, „deze zijn mij te laf"
Deze ex-stalknecht van circus Strass
burger geniet een goede gezondheid
en eet rustig door tot ~ijn naam op
alle frontpagina's ter wereld zal prij
ken.
De onveiligheid in Indonesië
De tram van Malang naar Kendal-
paja is door een bende aangevallen.
De passagiers en het personeel wer
den gedwongen uit te stappen. Daar
na werd de tram weer in beweging
gebracht die door een stoppunt heen
reed en over de vernielde brug van
de rivier Brantas in 'n ravijn stortte.
Tei-roristen hebben een aanval ge
daan op de politiepost Panei Tongoh
nabij Sianter, welke na een vuurge
vecht zonder verliezen aan politie
zijde werd afgeslagen. De nacht
daarna werd de aanval herhaald,
waarbij de terroristen versterking
lieten aanrukken. De politie slaagde
er in, de bende wederom te verdrij
ven, waarbij een Nederlandse militai
re patrouille assistentie verleende.
IN PALESTINA GEEN BEMIDDE
LAAR MEER NODIG
De Veiligheidsraad heeft met negen
stemmen vóór en de onthouding van
de Sowjetunie en de Oekraine besloten
dr. Bunche te ontheffen van zijn post
als waarnemend bemiddelaar in Pales
tina. Er zal aldaar slechts een kleine
staf functionarissen der Verenigde
Naties achterblijven om het toezicht te
houden op de wapenstilstandsovereen
komsten tussen Israel en de Arabische
staten.
HEDEN GEEN RECORDPOGING
VAN MAJOOR FLINTERMAN
De majoor vlieger Flinterman heeft
zich, in verband met de weersomstan
digheden, genoodzaakt gezien zijn po
ging om heden het Nederlands hoogte
record te verbeteren, uit te stellen. Als
richtdatum is thans weer 17 Augustus
vast gesteld.
Het aantal aangegeven radiotoe
stellen in Nederland bedroeg op 1 Au
gustus j.l. 1.254.146 tegen 1.226.136 op 1
Juli. Op 1 Juli waren er 519.132 aan
geslotenen op het rijksradiodistributie-
net tegen 516.779 op 1 Juni.
In 1948 had Nederland een record
aardappeloogst van circa 51/2 mil-
lioen ton. Van deze hoeveelheid zijn
naar schatting 1,2 millioen ton door het
Nederlandse volk geconsumeerd, 1,6
millioen ton door de industrie verwerkt
aardappelmeel, stroo, enz.), 0,6 mil
lioen ton geëxporteerd en ruim 0,3 mil
lioen ton voor pootgoed bestemd.
Het verlies door uitval wordt ge
raamd op bijna 0,3 millioen ton, zodat
circa 1,6 millioen ton aardappelen of
bijna 30 pet van de totale aardappel
oogst voor veevoederdoeleinden kon
worden bestemd
Teneinde voor deze hoeveelheid een
xonende afzet de bevorderen en het
aardappelsurplus zo goed mogelijk te
conserveren, werd van overheidswege
o.a. het stomen van aardappelen voor
veevoederdoeleinden aangemoedigd.
Tevens werd hiermede het verbruik
van in eigen land voortgebracht vee
voeder gestimuleerd.
De schaarste aan voedergranen hield
n.l. na de oorlog het aantal stuks vee
op een betrekkelijk laag peil, terwijl
ook in de toekomst onbeperkte invoer
van voedergranen in verband met de
deviezenschaarste waarschijnlijk on
mogelijk zal zijn. Het voor de oorlog
geïmporteerde krachtvoeder zal dus
voor een groot deel moeten worden
vervangen door voeder van eigen bo
dem. Aardappelen spelen bij deze ver
vanging een belangrijke rol, terwijl
het stomen (en ook het drogen) de mo
gelijkheid schept deze producten lange
tijd houdbaar te maken. Ook wordt het
gestoomde product beter door het vee
opgenomen.
Van de aardappeloogst van 1948 zijn
naar schatting ongeveer 500 000 ton
aardappelen gestoomd, waarvan ong.
100.000 ton met subsidie. Bovendien
werden nog circa 50.000 ton aardappelen
gedroogd. In totaal is dus 10 pet. van
de totale aardappeloogst voor veevoe
derdoeleinden geconserveerd.
Een en ander is vooral de varkens
voederpositie ten goede gekomen. Dit
blijkt ook uit het feit, dat de varkens
stapel zich in het afgelopen jaar met
niet minder dan 50 pet. uitbreidde.
De betekenis van de aardappelen
voor onze deviezenpositie springt nog
meer in het oog, wanneer men be
denkt, dat de voederwaarde van 1,6
millioen ton aardappelen overeenkomt
met die van circa 400.000 ton kracht
voeder (op graanbasis), waarmee bij
import circa 25 millioen dollar gemoeid
zou zijn geweest.
Wrakken in de Wielingen
worden opgeruimd
Het ligt in de bedoeling van de
Rijkswaterstaat over enige tijd een
aantal wrakken in de Wielingen op te
ruimen. Voor men hiermee begint
moet de marine een onderzoek instel
len naar eventuele aanwezigheid van
wapens en munitie in deze wrakken
en teneinde haar hiertoe in staat te
stellen worden door het Nederlandse
loodswezen op het ogenblik deze wrak
ken met boeien gemarkeerd. Het zal
echter nog enige maanden duren voor
met het eigenlijke opruimingswerk
wordt begonnen. De bedoeling hiervan
is de vaargeul tot de Belgische grens
voor de scheepvaart vrij te maken.
De hygiënische toestand in
Marine-opleidingskamp
Het Eerste Kamerlid, de heer
Schoonenberg (C.P.N.) heeft de mi
nister van Oorlog en Marine schrif
telijke vragen gesteld over de hygië
nische toestand in het marine-oplei
dingskamp, die volgens een artikel in
het „Algemeen Handelsblad" te wen
sen overlaat. Daarbij stelt de heer
Schoonenberg de vraag of het de mi
nister bekend is dat behalve in ge
noemd opleidingskamp ook reeds in
één of meer andere militaire kampen
of kazernes, die als hygiënisch on
voldoende bekend staan, zich geval
len van nekkramp hebben voorge
daan. Bij een bevestigend antwoord
verzoekt het Kamerlid de minister in
dezen onmiddellijk de nodige vex-an-
deringen aan te brengen.
ARNHEMSE KASSIER
GEARRESTERRD
De Arnhemse politie heeft pen juist
van vacantle terugkerende kassier
van een bekende bankinstelling te
Arnhem gearresteerd, omdat hjj er
van verdacht wordt zich te hebben
schuldig gemaakt aan oplichting ten
bedrage van 16000.
Pim, Pam en Popn en het Afrikaanse avontuur
137. Pim, Pam en Pom zijn zeer ver
baasd als ze horen, dat Kees Kakatoe
hen heel goed kent. „Is Klaartje dan
familie van U?" vraagt Pim nieuwsgie
rig. „En of! Het is een volbloed nicht
van mij", antwoordt Kees met een ge
wichtig gezicht. „Kennen jullie haar
soms?" „Natuurlijk!" roepen alle drie
de broertjes ui. „Ze is verslaggeefster
van de Boskrant en die lezen wij alle
maal!" „Ja ze heeft een heel verant
woordelijke positie bij de Boskrant",
valt Kees hen weer in de rede, want
hij kan nooit lang zijn mond houden.
„En diezelfd' Boskx-ant krijg ik twee
maal in de maand opgestuurd!" Pim,
Pam en Pom schudden ongelovig hun
hoofd. „En hoe krijgt U die dan?"
vraagt Pim weer. „Per vliegtuig?" „Nee
Jongetje, wij hebben onze eigen ver
binding!" roept Kees Kakatoe vol trots
uit.
Toneelstuk over onze
luchtvaart
In het „Theater im Zimmer" in
Hamburg wordt in de komende herfst
een toneelstuk opgevoerd over de
Nederlandse luchtvaart. Het stuk
heet „Spiel mit dem Rekord" en werd
in 1930 door Rolf Italiaander geschre
ven. De eerste uitvoering werd in
1938 door het Duitse ministerie van
propaganda verboden en bij het uit
breken van de oorlog werd het door
de Gestapo in beslag genomen op
gi-ond van de overweging dat het „een
ongewenste verheerlijking was van de
vliegende Hollander".
De 50.000 er uit
Op no. 2455 van de Staatsloterij (5e
klasse, 16e lijst) is de prijs van f 50.000
gevallen en op no. 21826 een prijs van
f 15.000.
Regels voor het atoomtijdperk
De internationale conferentie van 't
Rode Kruis te Geneve, waar 60 lan
den vertegenwoordigd zijn, heeft haar
goedkeuring gehecht aan nieuwe „oor-
logsregels" voor het atoomtijdperk.
De Sowjetunie, Engeland en de VS.
gaven hun steun aan de vier nieuwe
x-ode-kruisconventies: behandeling der
krijgsgevangenen, bescherming der
burgers en twee conventies betreffen
de de zorg vocrr gewonde en zieke
soldaten en zeelieden. Hierover heers
te geen verschil van mening. Alleen
Israel onthield zich van stemming,
omdat de conferentie geweigerd had
het rode schild van David als vierde
embleem van het Rode Kruis te er
kennen (naast het rode kruis, de rode
halve maan in de Arabische landen
en de leeuw en zon van Iran).
GOOIS TAXIBEDRIJF TREFT VOOR
ZORGSMAATREGELEN
In verband met aanslagen op taxi-
chaxxffeurs heeft de directie van een
taxibedrijf in Bussum besloten in de
nachtelijke uren de wagens van twee
chauffeurs te voorzien, dit ter beveili
ging van het personeel en het dure
materiaal.
PROCES TEGEN DUITS BLAD
De Joodse gemeenschap van Beieren
is een gerechtelijke actie begonnen
tegen de Süddeutsche Zeitung, die on
langs een ingezonden stuk van zeer
sterk antisemietische strekking ge
plaatst heeft, dat aanleiding gaf tot
betogingen te Miinchen.
Scheepvaartberichten
Alchiba, ,ï£-8 van Basra te Khorramshar
Alcinous, Liverpool-Java, 11-8 te Aden
Aldabi, R'dam—Buenos Aires, passeerde 10-R
Bahia Almdijk, New Orleans-Londen, pas.
scerde 3-8 Scillies Amstelkerk, 10-8 van
lort Bouet naar Monrovia Alnati, 10-8 van
Buenos Aires naar R'dam Amstelstad, 10.g
van Basra te Abadan Bali, New York-
Java, 11-8 van Suez Blommersdijk,
York—ll'dam, 10-8 te Gravesend Congo-
stroom, 10-8 van Tacoradi naar Accra Delft,
10-8 van Antofagasta* naar Valparaiso Delft,
dijk, Vancouver—R'dam, passeerde 10-8 Moni
rassage Esso Den Haag (t), 11-8 van R'dam
te Aruba Gaasterkerfc, A'dam—Walvisbaai
10-8 van Teneriffe Grootebeer, Batavia-
A'dam, 10-8 450 mijl zuid zuid-oost Kaan
Guardafui Hersilia, A'dam—Barbados, pas„
seerde 10-8 Wight Hydra, 10-8 van Para-
inaribo naar Antwerpen Keilchavcn, 10-8
van Owendo naar Libreville Klipfontein,
10-8 van Lorenzo Marquez naar Durban
Laagkerk, R'dam—Basra, 11-8 te Aden Leo-
poldskerk, R'dam—Calcutta, 10-8 van Madras
Blitar, R'dam—Java, 10-8, 22.20 uur, te
Tort Said Drente, 9-8 van Probolingo te
Singapore Snrangan, 10-8 van Cebu te Ba-
lik Papan Slamat, 11-8, 4 uur, van R'dam
te Antwerpen.
Maasland, A'dam—Buenos Aires, 10-8 van
Santos Mentor, Buenos Aires—A'dam, pn$-
seeardo 10-8 Gibraltar. Oranjefontein, 10-8
van Kaapstad naar East Londen Prins Phi
lips Willem, 10-8 van Antwerpen naar Hali
fax Riouw, 11-8 van Singapore te Bombay-
Rotti, 11-8 van Kundla te Bombay Schie.
dijk, 10-8 van New York naar Boston Sq,
crates, Trinidad—A'dam, 10-8 te Antwerpen
Straat Malakka, 11-8 van Mombassa te P*
nang Tero, Buenos Aires—R'dam, passeerde
10-8 St. Paulsrock Vun Ostade, Caribaricn-
R'dam, 10-8 60 mijl noord-west Fayal.
Linge, Setubal—Vlaardingen, 10-8 Kaap
Fiuisterre Phrontis, Java—A'dam, 10-8 van
Djeddah Zaan, 10-8 van Dordrecht te
Koping.
Aalsdijk, 9-8 van R'dam te Vera Cruz -
A^endsdijk, 10-8 van Baltimore te Norfolk -
Dalerdijk, 9-8 van Seattle te Portland Or -
Eemdijk, 10-8 van Mobile te Houston The-
misto, 10-8 van R'dam te Montreal Wes-
tmdam, 10-8 van New York te Baltimore.
Akkrumdijlc, 11-8 van New Orleans naai
Londen Alcyone, 10-8 van A'dam naar de
Perzische Golf Amsteldijk, 11-8 van Pen an r
naar Colombo Amstelkerk, 12-8 van Port
Bouet te Monrovia verwacht Axnstelland,
Buenos Aires—A'dam, 10-8 van Ilheos -
A'endsdijk, 10-8 van Norfolk naar Philadelphia
Cottica, 11-8 van Trinidad te Paramaribo -
Friesland, 10-8 van New York naar Lissabon
Papendrecht (t), 11-8 van A'dam te Havro
Raki, 12-8 van Batavia te Soerabaja ver
wacht Rijnkerk, 11-8 van Singapore naar
Manilla Willem Ruys, Batavia--R'dam, pas
seerde 11-8 Algiers Bali, New York—Java,
11-8 te Colombo.
Uw tUtfüi]
N A TTT U R A Z U N O PZ' N E S(g
GUATEMALAANS KABINET
AFGETREDEN
Het Guatemalaanse kabinet is afge
treden en president Arevalo is thans
doende een nieuwe regering te vox-men.
Het Radioprogramma
VOOR HEDENAVOND
HILVERSUM I, 301 m. Nieuwsberichten
om 7, 8 en 11 uur. 6.30 Strijdkrachten.
7.15 Geestelijke liederen. 7.30 Actueel geluid.
8.05 Programma-proloog. 8.15 Zingende school
jeugd. 9.15 Reportage. 9.45 BBC-Symphonie-
orkest. 11.15 Selectie uit selecties.
HILVERSUM II, 415 m. Nieuwsberichten
om 6, 8 en 11 uur. 6.15 De Vara feliciteert.
6.40 Te deum laudamus. 7.00 Denk om d©
bocht. 7.30 Cursus. 7.50 Tien voor acht. 8.05
Gramofoonmuziek. 8.30 Lezing. 9.00 Men
vraagt. en wij draaien. 9.30 Hands across
the sea. 10.15 Swing and sweet. 10.45 Avond
wijding. 11.15 Gramofoonmuziek.
VOOR ZATERDAG
HILVERSUM I, 301 m. Nieuwsberichten
om 7, 8, 7, 8 en 11 uur. S.15 Pluk de
dag. 9.20 Uit Franse opera's. 10.15 Muziek
houdt fit. 11.00 De Zonnebloem. 11.45 Orkest
muziek. 12.03 Zangrecital. 12,30 Voor Land
en Tuinbouw. 12,33 Dansorkest. 1.30 Sympho-
nette-orkest. 2.10 OmrocprKamerorkest. 3.00
Gramofoonmuziek. 3,30 Made's Mannenkoor.
4 30 Lezing. 5.00 De Wigwam. 6.30 Strijd
machten. 7.25 Franse chansons. 8.05 De ge
wone man. 8.20 Lichtbaken. 9.00 Taptoe op
het molenvold. 9.45 Orkest zonder naam. 10.30
Wij luiden de Zondag in. 11.20 Kamermuziek.
HILVERSUM II, 415 m. Nieuwsberichten
ora 7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur. 8.18 Frans
programma 9.00 Populair concert. 10.05 Mor
genwijding. 10.35 Voor de arbeiders. 11.35
Nelson Eddy zingt. 12.00 Jan Vogel en orkest.
12,30 Voor Land- en Tuinbouw. 12.33 Cor
Steyn, orgel. 2.20 Kon. Militaire-kapel. 3.25
Gramofoonplaten. 4.00 Komt U binnen. 4.15
Gevarieerd programma. 5.00 Vincentino. 5.80
Om en nabij do twintig. 5.50 Reportage. 6.15
Populaire liedjes en melodietjes. 7.00 Artistieke
staalkaart. 8.05 Dingen van de dag. 8.15
Populaire melodieën. 8.45 „De bonte bal".
10.00 Stradiva-Sextet. 10.25 Is de maan be
woond? 10.40 Kwartet Jan Corduwener. 11.15
André KoStelanetz en orkest.
RADIODISTRIBUTIE-DIENST
LIJN III: 7.05 Gram. 7.30 Kron- 7.40
Gymn. 7.50 Gram. 8.05 Concert. 9.05 Conser
vatorium-Orkest. 10.00 Diversen. 10.30 Eng.
K.S.: Orkest Java. 11.00 Promenade Players.
12.00 VI. Br.: Gram. 12,32 Orkest Sascha. 1.15
Internat. Cabaret. 2.00 Causerie. 2.10 Gram.
3.00 Ens. „The vijf Melodians", 3.30 Casino
concert. 4.00 Kinderkoor. 4.15 Gram. 4.30
Koorconcert. 4.45 Viool. 5.00 Kootwijk: Batavia
6.00 VI. Br.: Jazz causerie. 6.30 Voor de sol
daten. 7.30 Eng. L.P.: Promenade-concert. 9.00
Intermezzo. 9.15 Verv, concert. 10,15 Cyril
Stapleton'en orkest; Geraldo en orkest en Lou
Ti eager en orkest.
In de Staatscourant is gepubli
ceerd de „beschikking tot vrijlating
van de prijzen voor behangers- en
electrotechnische werkzaamheden e.a.".
DOOR
20
ALLAN SWINTON
Op het horen van Sams sneer zag
Mary hem even ineenkrimpen. Het
was een vage hoop, maar alles be
rustte op zijn succes. „Wel, we zullen
het gauw genoeg weten", zei hij,
draaide zich om en ging door de deur
naar binnen! Zonder een woord te
spreken, volgden zij hem. Alleen de
bijgelovige Indianen bleven achter.
In de meer beperkte ruimte van de
gang werd het geraas een gebrul. Stap
voor stap gingen zij langzaam voor
waarts, langs oneffen muren van rots,
dia op hun nu reeds vertrouwd gewor-
deix groteske wijze met figuren waren
versierd, terwijl in steeds toenemende
getale gx*ote zwarte vleermuizen van
het lage dak afvielen en voor hen uit
de zwarte duisternis in vlogen.
Het licht van de deuropening ver
vaagde en zij stonden op het punt, om
hun toortsen aan te steken, toen zij
in het duister instinctief meer voelden
dan zagen, dat de gang eindigde En
toen werd door van boven koixvmd
'eht hun blik omhoog getrokken.
Toen hij hun vertelde over het plan
volgens hetwelk - aldus had zijn
grootvader gezegd, zei Hulpé de
schat verborgen was, had Semple hen
wel voorbereid op een grot, maar niet
op een van zulke kolossale afmetingen.
Deze overtrof alle verbeelding.
De rots boven de plaza was alleen
maar een muur voor een geweldig in-
terieui'. Ongeveer tweehonderd voet
boven de plaats, waar zij stonden, werd
deze muur door een andere opening
doorbroken, waardoor een straal zon
licht naar binnen vl-'. Zo geweldig
groot was deze grot, dat, hoewel de
breedte van deze lange, glinsterende
straal ongeveer twintig voet was. het
licht er van vervaagde en totaal opge
slokt werd door de omringende duis
ternis, zonder dat er iets van een an
dere muur of dak te bespeuren viel.
Gedurende enige ogenblikken bleven
zij stil naar boven staan kijken. Toen
begonnen hun ogen het omringende
duister langzamerhand te doordringen.
Om zich heen turend deed Mary een
stap naar voren, om meteen terug te
wijken, toen met groot geraas en ge
krijs het een of andere grote gevleu
gelde wezen voor haar voeten opvloog,
In zlin schrik joeg deze verschillende
anderen op en deze weer anderen. Zo
dicht zaten deze creaturen op de ver
schillende rotsrichels langs do muxxr,
dat, toon zii begonnen te vliegen, zij
elkaar rakten cn gillend en krijsend
in wilde verwarring door elkaar heen
vlogen. In het donker klonk aan alle
kanten hun tumult door de zwaardere
ondertoon heen, terwijl daarachter een
ander geluid naar vorei kwam.een
steeds toenemend geluid van vleugels
en orkanen, van gegil en geschreeuw,
toen duizenden en duizenden gevleu
gelde wezens verschrikt opvlogen.
In het halve licht van de opening
daarboven hen werden zij zichtbaar-.
Het ene eseadron na het andere van
snelle lange vogels met puntige vleu
gels, heen en weer cirkelend en zich
vermengend met de verschilende soor
ten vleermuizen, die daar eveneens
in troepen rondfladderden.
Zijn handen aan zijn mond zettend
schreeuwde Semple, Hulpé aanhalend:
„De ingang van de hel en gevuld met
vliegende demonen."
Sam schreeuwde terug: „Neen, Grot
vogels. noten etende nachtvogels. Bij
dag hierbinnen en bij nacht door die
opening op voedsel uit."
Nu hun ogen langzamexjxand aan de
duisternis gewend waren, konden zij
vaag een soort glans zien, die als ster
renlicht op hen neerkwam. Er hing een
doffe smerige lucht en een sensatie van
eeuwen, die in deze plaats ongemex-kt
voorbij gegleden waren. Mary's mond
werd droog, toen door een stinkend
stof, hetgeen niets anders was dan de
gedroogde mest van vogels en andere
beesten, Semple voorwaarts ging.
Al spoedig doemde voor hen op wat
het verhaal hen had doen verwachten;
het eex-ste tweetal van zes paren ste
nen palen, die een gang vox-mden over
de vloer van de grot. Langzaam gingen
z' tussen de beide stenen palen door,
waarvan zij vagelijk zagen dat zij plat
van vorm waren in relief gebeeldhouwd
en ongeveer tien voet hoog. Terwijl
het vuile stof aan hun voeten dieper
werd, kwamen zij twintig voet verder
aan twee andere palen en daarna aan
nog twee andere. Zij waren ongeveer
half op weg naar de volgende, toen
Semple een waarschuwende hand op
hief.
Drie voet vóór hen brak de grond
af. Daarachter de rand gaapte een
zwarte duisternis. Het was uit de diep
te van deze schacht, dat het geluid
kwam, dat zij nu herkenden als het
geluid van stromend water. Aan hun
linkei'hand, iets meer naar voren,
stond in het duister nog een andere
platte paal. En dan kwam daar even
eens de rand.
Toen José Aragon zijn buit hier ver
borg, waren er zes paar stenen palen
geweest. Nu stonden er rechts nog
maar vier, terwijl er links nog vijf
stonden. De andere drie waren ver
dwenen. Het knagen gedurende een
bijna ontelbare reeks van jaren aan de
voet had de rots ondex-mijnd: een groot
stuk er van was ingestort en had de
drie vermiste palen meegesleurd.
Volgens Semple was de schat; „Gere
kend van de rechtse palen af dertig
voet langs de rots. Dan is er een kruis
in de rots gehakt. Daaronder, een klein
eindje naar beneden langs de klip, is
een uitstekende rotsrand. Daarachter
in de rots is een scheur en daar liggen
het goud en de juwelen."
Mary zag, dat Semple nog steeds
hoop had. In de duisternis zag zij hem
de afstand zorgvuldig uitstappen in een
rechte lijn van de lijn van de stenen
palen af en evenwijdig aan de afgrond.
Toen hij de afstand nauwkeurig had
uitgezet, kon zij nog juist zijn gestalte
zien, die zich met voorzichtige schre
den naar de rand van de afgrond be
gaf. Met hangend hoofd en schouders
leek hij het beeld van wanhoop, sta
rend in de open ruimte, waarin met
een paar duizend ton rotsblokken, al
zijn hoop gevallen was.
Toen richtte hij zich op, schudde het
hoofd en hurkte neer. Even later flik
kerde er een lucifer aan, hetgeen deed
zien, dat hij neergehurkt was, om de
toorts tussen zijn knieën te kunnen
vasthouden.
Hij hield de olie-achtige vezels on
derstboven, tot zij vlam vatten. Op één
knie liggend hield hij de toprts op
armslengte voor zich uit, boog zich
voorover en belichtte de rotswand
daar beneden en daaronder. Nu keerde
hij zich om en ging voorover op de
grond, liggen. Onwillekeurig riep Mary:
„Hugh! Neen!"
Maar hij stoorde er zich niet aan en
liet zich over de rand zakken tot hij
uit het gezicht was. Een ogenblik
scheen het licht nog op zijn hand, die
de rand vasthield; toen verdween ook
deze. Alleen de halve cirkel, die de
toorts verlichtte, was zichtbaar, afge
sneden door de zwarte rand van de
rots.
Met ingehouden adem gingen zij en
Sam naar voren, Op hun knieën op de
rand liggend, zagen zij, dat de rotsstor
ting van vrij recente datum was ge
weest, gezien het feit, dat de rotswand
nog geenszins verweerd was. Het
toonde ook aan, dat de rand, waarop
zij neerknielden, niet de werkelijke
rand was. Tien voet beneden hen stond
Semple wijdbeens op een korte steile
helling met de werkelijke afgrond ach
ter zich. Hij was een paar meter op
geschoven en onderzocht de rotswand.
Opkijkend zag hij hun bleke angsti
ge gezichten, dir over de rand naar
hem toegebogen waren. Hij hief een
hand op met de duim naar beneden en
schudde het hoofd. Toen zette hij zijn
handen aan zijn mond en brulde:
„Kunnen jullie me verstaan?"
Zij knikten. Hij weos naar de af
grond, „Ik ga de toorts daarin gooi
en. Schuif wat verder op, zodat jullie
zien kunt, Kom dan terug en help me
er uit".
(Wordt vervolgd).
bureau
administratie
Voordam 9, Tel. 3320
Postgiro 187294
redactie
Achterdam 20, Tel 2274
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
a kaptein
RaadvanEurc
(Van onze diplomatieke
medewerker).
In Straatsburg, de stad, die ri
dikwijls heeft gediend als bitte
pool van Europese verdeeldhf
Ben deze week begonnen met d
voering van een nieuw experim<
Europese eenheid: de eerste
komst van de Raad van Europ
hoop, die men erop gevestigd h<
heslist niet groot. De bevoegdhe:
ae raad zijn zuiver polemisch en
-erend; zijn agenda wordt strik
controleerd door de regeringer
ge twaalf leden, welke hij o]
ogenblik telt, zulks door middel
zijn „Hogerhuis", samengesteld i
ministers van Buitenlandse Zake
vertegenwoordigt geen aansprak
de afbraak van de nationale sou
niteit; en welke invloed hij ten
ook moge krijgen, hij zal deze
op eigen kracht hebben te vestig
Maar hoe rudimentair in zijn
ook, ongetwijfeld is de raad de
concrete benadering van een Eui
parlement. In de Consultatieve A
blée, of het „Lagerhuis", zitten
den niet als nationale afgevaard:
maar, in alfabetische volgorde
plaatst, als vertegenwoordigers v:
Verschillende stromingen in de 1
ging van Europese eenheid. Hun
daat is militair noeb economisch,
suiver politiek dat wil zegger
is gelegen in het veld, van waar
ten slotte technische militaire en
nomische aangelegenheden geregel
gecontroleerd worden en of he
periment nu slaagt of mislukt, het
in ieder geval te boek gesteld wc
als een nieuw opvallend bewijs va
macht der krachten, die de indh
ele naties onweerstaanbaar naar
hogere organisatie van de intern
nale politiek stuwen.
Na twee vernietigende wereldoc
gen is het maar al te duidelijk gex
den, dat de oude organisatie van
vereine staten niet langer voldoet
de ene helft van de wereld heeft
uit deze conclusie reeds de conseqx
tie getrokken het streng gecenti
seerde, multi-nationale Sowjet-in
rium. In .de andere helft, minder
neigd tot onbuigzame logica en
langend de waarden, die in de
scheidenheid gelegen zijn, binnen
kader der samenwerking te bewa
zijn de experimenten veel gevariëei
en soepeler geweest. Maar toch om
ten zij reeds de Verenigde Naties,
Atlantische Pact, de Westelijke I
het Marshall-plan, de Organisatie
Europese Economische Samenwerk
de Wereldbank, het Monetaire Fo:
de samenwerking van het Westen
de controle op de Ruhrindustrie
talrijk andere overeenkomsten van
super-nationaal karakter. En,
uiterst belangrijk is, zij omsluiten
i pogingen om in India, Indonesië,
Philippijnen en elders tegemoet te
men aan de aanspraken van het Oi
Aziatische nationalisme, zonder de
getwijfeld grote voordelen van
oude imperiale organisaties geheel
vernietigen.
Slechts weinige van deze springpl
ken naar een hogere organisatie var,
Westelijke wereld werken op
ogenblik feilloos en sommige schij
zelfs slecht te werken. Maar er schi
ook een historische levenskracht in
ontwikkeling in haar geheel, welke i
mogelijk ontkend kan worden. Er
eens gezegd, dat wanneer het ox
Oostenrijks-Hongaarse imperium r
bestaan zou hebben, het zichzelve
hebben moeten scheppen. Vandaag
dag mag men misschien beweren, c
daar een super-nationale organisa
van het Westen niet bestaat, een d
gelijke organisatie gevestigd moet w>
den en dat wij daar op het ogenb
mee bezig zijn. Dit kan echter nietj
beuren langs lijnen, die reeds prsc
uitgestippeld zijn: de definitieve strx
tuur moet ontsproten zijn aan de i
nerlijke behoeften van de tijden;
het feit, dat geen van de huidi
blauwdrukken al te duidelijk is, t
vestigt misschien het best, dat het pi
ces van een natuurlijke groei in vo
gang is.
Het Palace-hotel in Schevening
begint zo langzamerhand vol te lop
met Indonesische gasten, deelneme
aan de R.T.C. Donderdagavond hei
de Republikeinse vice-president hi
zijn intrek genomen. Gisteren vier
hij er zijn 47ste verjaardag
Intussen is Mohammed Hatta -cc
bezig zich in Nederland politiek
oriënteren. De eerstvolgende dagen z
hij verschillende vooraanstaande ve
tegenwoordigers van politieke parBjc
in Nederland ontmoeten. Zo heeft b.
Prof. Romme reeds contact gezoc
•net de Republikeinse ministerpre:
dent, nadat hij reeds Donderdag e<
gesprek heeft gehad met Moh, Rum.
Weerbericht
Verwachting, geldig tot Zondag
avond: Droog weer met weinig be
wolking en hogere temperaturen.
In het Noorden van het land
zwakke tot matige wind uit Wes
telijke richtingen, elders meest
zwakke wind uit uiteenlopende
richtingen.