De Zwarte |j
rchidee
Maakte circuspaarden van Friese hengsten
ChefarimA.4'
r
Wekelijks Kruiswoordraadsel
WAT DE KRANT
U DEZE WEEK
VERTELDE
Circusdirecteur Karei Sirassburger 50 jaar
Levende have breidi zich uii; alleen
aan paarden reeds voor
honderdduizend gulden I
Hoe is de siand
Mieke
Radio-programma
voor dit weekend
Tussen nihilisme
en dogmatisme
Hu 4 beroemde mid
delen tegen pijnen.
Oo vveiralcl is opgoscl-u-ik-t
cloov bariclvtövo ovftv o.an
Ovrt'Z.cs.a I iika. Mötouvrdrtip.
In Ec.Uö.clorj(
aan clav- JZ-uid-^
awiav-i UcxavtsG
nzpobl.aWa.piJ^J*''*''
haaft. GQ.H .u»M>vu///l>
0<Avelbevmg ttQ.nclui2.abcJ
inÊMSCM lorvans gaUo5-t..
OQ opge^c-Un Ute ncxbuor-
lanclan haa^tLen 21c.l1 hulp
-La biadQHMandaad wfcvt
men Won an2.alfs staldan
da AvnQiri Icgvten aam IgcUt.—
lov^JCX i/)
Als dia lóts C\Cvwp<3^UUqh,
note
doen -z.n Wat op g
SckoiO 1 Gw ai-oud UDJ
I Zo woncl-t op kat ogen.
'blik COw 2ui'vemka
clOOrgcvOGnd IH dc Ku.
Klox KIcxh, da^olici m„
zmniga organ 1 sextia
van rvicivvwttn wiat vlcArvi.
1 mand O. Wirui-
S6n Gn 0-PP|_
's cialtt aQwa-
x'\ dQw vwet
powtWc\ppGn.
Da leidanGnoxc Drpi«aW
Sdrvioel Gnoom klQQ-Pt clniG
di'fdoli wgaw v<An cla Kl<an
tegclijK verboden, ^s,
Ean 0.antT\ris zakkennollen
kncQg de schmk van zgn laven
'toan ki\ in aan ponte -
"•Pgo.llQ.-Wn n 1
l la-Pdesbvicf
va w 2.1 \w
eiganvrauw vond)
Met 0algi'&cViG volU
kaa-Pt wekenlang -tus,
Sên koop en vraas, qe.
loatcl .Goston ElyskanS
kaoPt pogikg Op poging
ddnqewencTom te"~t<a_
men tot cla vorniikigvdn
een mauw WobiwctT
Efin pödn -ft. ft
nnciPil kaaft
kat cnop ge-
laWem also-P
kii 2ou Pole
mewir Vvbeins-
dcüg kwam ket bani'cktdpt
da -Ponwiateun wc\s> c\c
slgogcl Da Belgen "tr
1/1 1,1 no -
een met
meow ven,
tnouwGn
opzien WC\CW" kon ZwOnt-
OQal-noocl-
TnmiclclaE begint ket
in Den McJnpg droU te
worden. De rondQ "Tö-PqI
Con-PcnawLiO Sjtciüit op
kat punt wn beginnen
a-
(jn-
_De Nedenlondiie clelegO.
tie is needs tokaew cx-e-
vvQCst en uit vt <A
venwackt men Ivo clQel-
nemCns. Doto-fol is
vval met kelewKpcsl rond,
j wtöcSm kcO-Ptcle vorm Vciw
jtwee leltevsU metdo
open kdnt tegen elkckcxn-.
Da cowfaventie zo.1 won.
dengekiouden m daste-
tige,ciloode t? icicle mzaal
op ket Bi nnenkof
In do koo-Pdstacl is net
tot cavi kdnd^emeew go.
Uomawtos-
SGn een ooto-
wiobi 11st en
QOw vCnkaQnS-
OgCnt. Ean
benzine loli k
wend nn dQ kc\vld
vpiw cle wcggebnuikc.ni.ot
QQ.VI üigomcnt,vvcXcXnmc.
de de nvic\.w z-ixn batoog
bixz-avte Al ave
höwd kip wdf 1
kreiekt bi\^-a"
idna ai na
NedWclQn
to a 1 w
even
kat
j we\cW
twoe wianvien
een to-xickewf-
faun met
een -zomd,.
[zak op
...Ikoo4cl sloe.
ocn. Maav- cle c kaofveon
Wist 'Z.ick lo& te nokken
en oit wagen te
komen. C5e on\7ev-latgn
z.i\n iw de duistenwis
3n t kowoew
ESO-ClcvlOkVld -Z.CM Q.avst-
clooigs> van 2.1'ck doen
SpriSVcQn, cals majoor
F"| 1 ktevwicx w met ee«i
Q losten /Meteo v
Stvcs-plvliG-dtuig eew
pogi ng zotdoen Qvn kat
klo°dte racovd te ve vpe
tcvdv\.
(Van onze Haagse redacteur)
„Ja," zegt Karei Strassburger als ik hem in het
circus op Scheveningen spreek, „ik word over een dag
of wat vijftig jaar, want ik ben op 17 Augustus 1899
geboren. In een woonwagen natuurlijk. Die stond toen
toevallig, voor zover er in het leven van clrcusartisten
van toevalligheden sprake is, te Bamberg (Beieren).
Mjjn ouders, die tot een zg. Kunstreitergesellschaft be
hoorden, waren via Oostenryk uit de Balkan gekomen.
Oost-Europa was toen een goed gebied voor ons soort
mensen." Hjj zit, gekleed in de onberispelijke rok van
de circusdirecteur, naast mjj op een postament; dat is
zo'n rond bankje, waarop in de piste olifanten plegen
te staan om hun kunsten te vertonen. Achter het ri-
deau van een circus moet men nu eenmaal geen stoelen
zoeken; daarom heeft h(j mij met een hoffelijk gebaar
deze zitplaats aangeboden.
Het is er roezemoezig. Drie dikhuiden, die zo juist
him nummer hebben vertoond, dreunen langs mij heen
naar de stal terug. Een groep dansmeisjes huppelt weg,
verwisselt van schoeisel en schiet iets aan. De man met
de voetballende hondjes, het volgende nummer, kan
ternauwernood zjjn groepje in bedwang houden. Uit
de apenkooi komen rare geluiden. Een dwerg, die
iemand iets toeroept in het Frans, loopt voorbij met
een ogenschijnlijk veel te grote ladder op zijn nek. Stal
knechten draven. Iemand vraagt iets in zangerig
Zweeds. Flarden muziek dringen tot ons door. Verweg
hinniken een paar paarden. Dan klinkt er applaus. Dit
is het circus van de andere kant, het wereldje van de
Strassburgers
„Zo'n Kunstreitersgesellschaft", ver
telt hij verder, „was een groep van
ongeveer dertig artisten; meestal twee
families. Die trokken van plaats tot
plaats, door geheel Europa. Grens-
moeilijkheden waren er niet. Devie
zen moesten nog uitgevonden worden
Men werkte in de open lucht, met
paarden in de eerste plaats, maar er
was ook een sterke man, een koord
danser, enz. Circustenten waren er
nog haast niet. De eerste moet in ge
bruik zijn gekomen kcrrt voor mijn
geboorte. Mijn vader Leopold en zijn
broer Adolf hadden in 1899 al een
eenmaster. In 1904 of '05 kwam de
eerste tweemaster in gebruik. Zo ont
stond uit de kunstrijderij het reizende
circus van nu."
Het reizende circus van nu, dat is in
dit geval de grote tent van 38 meter
middellijn met 3500 zitplaatsen. En al
les wat daar dan verder bij behoort:
de woonwagens, de kooiwagens, de
bureauwagens en de vrachtwagens,
benevens de 135 vaste medewerkers
en een nog groter aantal dieren. De
levende have van circus Strassburger
omvat n.l. 120 paarden, 5 beren, 3 ze
bra's, 4 kamelen, 5 lama's, 5 runderen,
4 tijgers, 2 ezels en een bak met apen.
Binnenkort zullen het er nog meer
zijn, want er zijn onderhandelingen
gaande over de aankoop van olifan
ten, leeuwen en zeeleeuwen. Een kost
baar bezit; alleen de waarde van de
paarden wordt al op meer dan een ton
geschat.
De paarden vormen nog altijd de
hoofdzaak in een goed circus. Karei
Strassburger is er mee opgegroeid.
Kort voor de eerste wereldoorlog
trokken wij door Scandinavië; wij
stonden in Gefle toen te Serajewo dat
noodlottige schot afging. Wij zijn daar
heel lang gebleven. In Zweden ben ik
op school geweest; d.w.z. op tientallen
scholen. Dat telkens wisselen was niet
zo best, maar het ging nu eenmaal niet
anders. In elk geval heb ik vloeiend
Zweeds leren spreken".
Reeds 20 jaar in Nederland.
„Wanneer kwam u voor het eerst in
Nederland?" vraag ik.
„Dat was op een tournée in 1928.
Twee jaar tevoren had ik de leiding
van de zaak van mijn vader, die zich te
oud voelde worden, overgenomen."
„En hebt u toen het Nederlandse
paard ontdekt?"
„Neen, dat was op onze volgende
tournee, in 1936. Ik weet het nog nauw
keurig. Wij hadden in Heerenveen ge
werkt en zouden de volgende dag in
Leeuwarden optreden. In de vroege
ochtend van een mooie najaarsdag reed
ik per auto door het Friese landschap,
toen mijn oog viel op een toom prach
tige zwart-glanzende paarden, een lust
om te zien! Ik liet stoppen en liep het
boerenerf op. Toen ik de boer vroeg
wa' voor paarden dat waren was hij
beledigd. Of ik nooit eerder Friese
hengsten had gezien? Neen, dat had ik
niet, maar ik was terstond vastbesloten
er mij een paar aan te schaffen. Zo
kwam ik terecht bij een hengstenhan-
delaar te Sneek. Ik vroeg hem of hij
mij vier van die kostelijke dieren kon
leveren. Wanneer? vroeg hij. Ik zei:
STRASSBURGER
zoals millioenen Nederlanders hem kennen:
Nederlands paardenliefhebber no. 1.
vóór morgennamiddag vier uur. Hij
begreep niet, waarom ik zo'n haast had,
maar hij beloofde het te zullen doen.
En hij deed het! De avond daarop heb
ik ze getoond in de piste: mijn eerste
vier Friese hengsten, zo fris uit de
weide onder de schijnwerpers onder
het geschetter van de muziek en het
applaus van de bezoekers, die deze
aankoop konden waarderen. Wij had
den vier man per paard nodig om ze in
bedwang te houden. Terstond Oen ik
begonnen ze af te richten. Én een jaar
later, toen wij weer in Leeuwarden
stonden, hebben ze daar hun eerste
nummer gemaakt. Onder de tonen van
het Friese volkslied bracht ik ze in de
piste en reed er een vrijheidsnummer
mee. Ik moet u zeggen, dat ik zoveel
geestdrift als van die Friezen op die
avond nog nooit had meegemaakt. Het
was en is nojj steeds in mijn herinne
ring de mooiste dag van mijn leven!
In totaal heb ik 26 Friese hengsten ge
kocht, waarvan ik er nog 17 bezit. De
eerste kostte mij 270 gulden, de laatste
7000.Na de bevrijding heb ik ook
Gelderse en Zeeuwse paarden gekocht
en afgericht. Een deel daarvan treedt
nu in het buitenland op bij andere
circussen."
„Nog een laatste vraag: Hebt u nog
iets bijzonders in voorbereiding?"
Even lacht Karei Strassburger. Hij
wil er zich afmaken met de dooddoener
dat een circusdirecteur altijd op zoek
is naar iets bijzonders, iets nieuws, iets
anders dan anders, maar dan komt hij
toch met een concrete onthulling voor
de dag: „Ja, ik heb een technicus in
dienst genomen, een Fransman van 66
jaar; hij is waarschijnlijk de enige ter
wereld, die in staat is de maatregelen
voor te bereiden, die er nodig zijn voor
wat ik al jaren van plan ben te gaan
doen en wat ik nu het volgend jaar
hoop te vertonen: een waterballetop-
voering. Hoe zo'n nummer eruit moet
zien heb ik al in mijn hoofd zitten,
maar de moeilijkheid is, of liever: was
tot dusver, het materiaal voor het bas
sin te krijgen en de man te vinden, die
ermee werken kan. Nu kan het echter
en het gaat gebeuren ook.Even af
kloppen. Ik hoop, dat het in de smaak
zal vallen. Nederland heeft zoiets in
geen jaren gezien".
De pauze is begonnen. Allerlei ande
re dingen dan het persgesprek vragen
opeens de aandacht van „de baas". Ik
zoek mijn weg en struikel bijna over
een clown
Horizontaal: 1. Zuivelproduct; 5. Plaats bij
Lausanne; 9. Chefs; 13. Voorzetsel; 14. Deel
van de romp; 15. Vader of moeder; 16. Mu
zieknoot; 17. Eershalve; 19. Leer van Moham
med; 21. Vis; 23. Uitroep; 24. Gebak; 25.
Zuidvrucht;' 26. Vlijtig; 27. Vuurzee 29. Een
der U.S.A.; 31. Kleur; 33. Lager Onderwijs
(afk.); 34. Vertrouwelijk; 35. Windstreek; 36.
Noot volgend op Hor. 16; 37. Landbouwwerk
tuig; 39. Plaats in Friesland; 41. Goed voor
de huid; 43. Persoonlijk voornaamwoord; 44.
Eiland in de Midd. Zee; 45. Deel van een et
maal; 46. Engelse componist; 47. Volgorde;
49. Rivier in Frankrijk; 51. Samenvoeging van
twee touwen; 53. Zie Hor. 37; 54. Lijst; 55.
Immer; 56. Vader; 57. Pluimveeproduct; 59.
Soepel; 61. Deel van Sumatra: 63. Nummer
(afk.); 64. Deel van een vinger; 65. Vliegveld
bij Groningen; 66. Knolgewas.
Verticaal: 1. Kromming; 2. Voorzetsel; 3
Laag water; 4. Metaaloxyde; 5. Jongensnaam
6 Oude naam voor Hor. 16; 7. Halt; 8. Ri
vier in Alaska; 9. Geestelijke zuster; 10. Win
tervoertuig; 11. En dergelijke (afk.); 12. Nim
mer; 18. Plaats in Egypte; 19. Prinses van
Oranje; 20 Maalderij; 21. Dwingeland; 22
Windstreek; 23. Bloem; 27. Vis; 28. Jacht
godin; 29. Contra; 30. Aard 31. Gelaatschil
dering 32. Zwarte; 38. Noors componist; 39.
Begin; 40. Vlinder; 41. Aziatische republiek;
42. Groot hert; 43. Springloop; 47. Trillen;
48. Meubel; 49. Reeks; 50. Keur; 51. Binocle
52. Kleur; 58. Dom geluid; 59. Lidwoord
(Frans); 60. Persoonlijk voornaamwoord; 61. In
't jaar onzes Heren; 62. Oppervlakte maat
(afk.); 63. Afkorting voor New York.
21
ALLAN SWINTON
Voorzichtig schoven zij naar rechts
tot zij slechts een leeg zwart gat voor
zich hadden.
Plat op de grond liggend, wachtten
zij en staarden naar beneden. Met alle
macht wierp Semple de toorts weg en
liet zich op één knie vallen om ze te
kunnen zien vallen.
Het vlammende hout vloog in een
boog weg. Ademloos keken zij toe en
zagen het al lager en lager vallen;
naar het scheen voor eeuwig. Toen
konden zij een ogenblik door elkaar
liggende rotsblokken zien en schui
mend water. De toorts viel er in en
werd gedoofd en de bulderende duis
ternis omringde hen opnieuw.
Mary voelde zich eenzamer dan zij
nog ooit in haar leven was geweest. Zij
durfde zich niet bewegen.
Toen zag zij naast zich een vonk, op
het moment, dat Sam zijn sigarenaan
steker aanknipte. Langzaam groeide 't
vlammetje, toen hij er de toorts mee
aanstak, die hij zelf in de hand hield.
Zij stonden op en gingen op Semple
af. Sam stak de toorts over de rand,
terwijl hij naar boven klom.
Zwijgend leidde Semple hen door de
vochtige duisternis van de gang weer
terug naar het schitterende zonlicht en
naar Hulpé, die met een als uit graniet
gehouwen gezicht tussen de orchideeën
en de fraai gekleurde vogels en vlin
ders op hen stond te wachten.
Daar bleef hij staan. „Als die aard
storting tien voet smaller was geweest,
zou ze de buit gelaten hebben waar
hij was. Wat zeg je me van zo'n pech?"
Hij beet zich op de lippen en Mary
zag hem even slikken. „Wel.zei hij,
en zweeg toen.
Met een ongelukkig gezicht zei Sam:
„Het spijt me hevig voor je. Dat doet
het werkelijk. Geloof me alsjeblieft".
Semple's stem klonk hard. „Het
spijt je. Waarvoor? Denk je, dat ik me
zo gemakelijk gewonnen geef? Dat zal
ik je anders laten zien".
Maar tweemaal op die middag had
Mary hem in zijn binnenste kunnen
zien en zij liet zich door zijn bravour
niet beetnemen. Hij voelde zich ver
slagen. Zonder een woord verder te
spreken, keerde hij zich omen liet
hen staan.
HOOFDSTUK VIII
Sam en Mary zagen Hugh met geT
forceerde pas de plaza oversteken,
aan de Noordzijde door een boog gaan
en in een der met bosjes begroeide
straten verdwijnen.
Sam zei: „Ik heb me nog nooit zo
ellendig gevoeld".
Zij keek hem met enige verbazing
aan.
(Wordt vervolgd).
Hersengymnastiek
door Bob Wallagh
U weet natuurlijk allemaal dat
men bij „hersengymnastiek Wel
eens uit de mond van de vragen
steller hoort: „Geeft U mij eens de
definitie vanenz. Dit heeft
waarschijnlijk één van onze lezers
geïnspireerd tot de volgende op
merkingen: Kent u de definitie
van een baby? Hier is zij: een be
weeglijk wezen, met aan de ene
kant een luidspreker en aan de
andere kant gebrek aan verant
woordelijkheidsbesef. En de defi
nitie van „goede manieren": het
geluid dat je niet maakt als je
soep eet. En tenslotte de definitie
van een professor: een man, wiens
taak het is de studenten de op
lossing te leren van de problemen
van het leven, die hijzelf trachtte
op te lossen om professor te wor
den
En nu de nieuwe vragen:
1. Welk spel herinnert aan het
aantal weken van het jaar?
2. Aan welke film hebben onge
veer 1000 kunstenaars geduren
de drie jaar gewerkt?
3. Tot welke tak van wetenschap
behoort Adler en Jung?
4. Bij welke vissen staan de ogen
het dichtst bij elkaar?
5. Wie heeft eigenlijk de Zuidpool
ontdekt?
6. Zeg eens uit uw hoofd: wat is
in het alphabet de eerste klin
ker die tussen twee medeklin
kers instaat?
7. U kent het oplaten van vliegers
als vermaak voor de jeugd. In
welk land gebruiken de kinde
en vooral vliegers die de vorm
hebben van beesten en b.v. vis
sen?
8. Welke stad ging ten onder door
een (kunstmatig) dier?
9. Waar vinden wij de buis van
Eustachius?
10. Twee bekende Nederlandse
schrijvers hebben dezelfde (veel
vuldig voorkomende) achter
naam. Hoe luidt die?
(Voor de antwoorden zie men
tussen de advertenties.)
VOOR HEDENAVOND
HILVERSUM I, 301 m. Nieuwsberichten
om 7, 8 en 11 uur. 6,30 Strijdkrachten.
7.25 Franse Chansons. 8.05 De gewone man.
8.20 Lichtbaken. 9.00 Taptoe op het Molen-
veld. 9.45 Orkest zonder naam. 10.30 Wij
luiden de Zondag in. 11.20 Kamermuziek.
HILVERSUM II, 415 m. Nieuwsberichten
om 6, 8 en 11 uur. 6.15 Liedjes en melo
dietjes. 7.00 Artistieke staalkaart. 8.05 Dingen
var de dag. 8.15 Populaire melodieën. 8.45
„De bonte bal". 10.00 Stradiva-Sextet. 10.25
Is de maan bewoond? 11.15 André Kostelanetz
en orkest.
VOOR ZONDAG
HILVERSUM I, 301 m. Nieuwsberichten
om 8, 9,30, 1, 7,30 en 11 uur. 8.30 Kerk
dienst. 9.50 Hoogmis. 11.00 Salzburger Fest-
spiele. 1.20 Amusements-orkest. 2.00 Muziek.
2.40 Sympbonie. 3.40 Gedeelten uit opera's.
4.10 Sportreportage. 4.25 Vespers. 5.00 Kerk
dienst. 6.30 Strijdkrachten. 8.05 De gewone
man. 8.12 „Uit en Thuis". 11.15 Avondcon
cert.
HILVERSUM II, 415 m. Nieuwsberichten
cm 8, 1, 6, 8 en 11 uur. 9.13 Men
vraagt. en wij draaien. 10.00 Vacantie-
halfuurtje. 10.30 Kerkdienst. 11.45 Berichten.
12.00 Marinierskapel. 12.40 Accordeonmuziek.
I.20 Hongaarse Zigeunermuziek. 1.50 Even af
rekenen heren? 2.05 Boekenhalfuur. 2.30 Ka
merorkest. 3.30 Filmpraatje. 3.45 Thé dansant.
4.30 Sportrevue. 5.30 Gemengde zang. 5.50
Reportage. 6.15 Sportreportage. 6.30 Wim lbo
presenteert7.30 Godwin en Silberman
presenteren. 8.05 Actutaliteiten. 8.15 Muziek
feesten te Luzern. 9.45 „Tangoland". 10.25
Muziek en zang. 11.15 Een avond in Weenen.
RADIODISTRIBUTIE-DIENST
LIJN III: 8.05 Gram. 8.30 Dagklapper. 8.45
Gram. 9.15 Casino-programma. 10.00 Fr. Br.:
Gram. 11.00 „Die Moldau". 11.15 Gram 11.45
Journaal. 12.00 Vlaams koorzang. 12.15 Orkest
Saintal. 1.15 Jo Stafford. 1.30 Voor de sol
daten. 2.00 Salzburger Festspiele. 3.45 Sonate
van Mozart. 4.00 Bing Crosby. 4.15 Geraldo.
5.00 Kootwijk: Batavia. 6.00 Eng. L.P. „Rocky
Mountain Rhythm". 6.30 „Ignorance is bliss".
7.30 Orkest Lombardo. 8.00 Omroep-orkest.
8.30 Jo Vincent en Louis van Tulder. 8.45
Salonorkest. 9.15 Xavier Cugafs ens. 9.30
Fr. Br.: Musette en accordeon. 10.15 Verz. pr.
II.05 Gram.
VOOR MAANDAG
HILVERSUM I, 301 m. Nieuwsberichten
om 7, 8, 1, 7, 8 en 11 uur. 8.15 Te deum
laudamus. 8.45 Alt-viool. 9.30 Muziek bij het
werk. 10.00 Concert. 10.30 Morgendienst. 11.00
Kwintet. 11.20 Van oude en nieuwe schrijvers.
il.40 Zang-recital. 12.10 Musette-orkest. 12.30
Voor Land- en Tuinbouw. 12,33 Metropole
orkest. 1.15 Mandolinata. 1.45 Richard Tauber
zingt. 2.35 Omroepkoór. 3.30 Sweelinck-kwar-
tet. 5.00 Het kleuterklokje klingelt. 5.15 Po
pulaire orgelbespeling. 6.00 Geestelijke liede
ren. 6.30 Strijdkrachten. 7.15 Onder de NCRV-
leeslamp. 7.30 Actueel geluid. 7.45 Regerings
uitzending. 8.05 Programma-proloog. 8.15
Kerkconcert. 9.00 Reisverhaal. 9.20 Met band
en plaat. 10.00 Omroep-orkest. 10.45 Avond
overdenking. 11.15 Avondconcert.
HILVERSUM II, 415 m. Nieuwsberichten
cm 7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur. 8.15 Ochtend-
varia. 9.00 Ochtendconcert. 9.35 Een dans
liedje deint. 10.15 Arbeidsvitaminen. 10.50
Tmo Rossi zingt. 11.15 Kerk- en torenklanken.
12.00 Ensemble Jo Bos. 12.30 Voor Land- en
Tuinbouw. 12.38 Viool en piano. 1.15 Mu
ziek. 2.00 Lezing. 2.20 Symphonie. 4.00 Ka
mermuziekconcert. 5.00 Accordeona. 5.45 Re
portage. 6-30 Radio Filmkrant. 7.00 Sonate.
7.30 The Skymasters. 8.05 In het Radio-Zoek
licht. 8.15 Popularis. 9.05 De Bruiloftsboot.
9.50 Musicorda. 10.35 Clavecimbel-recital. 11.15
Avrg-swingcomer.
RADIODISTRIBUTIE-DIENST
LIJN III: 7.05 Gram. 7.40 Gymn. 7.50
Gram. 8.05 Concert. 8.30 Dagklapper. 9.15
Casinoprogramma. 10.00 Symph. Jazzmuziek.
11.00 Festival te Straatsburg. 12.05 Strijkens.
12.40 Volksmuziek. 1.15 Chansons. 1.30 Voor
de soldaten. 2.00 Fr. Br.: Operette-muzick.
2.30 Werken van Ibert. 3.30 Enk. L.P.: Ork.
Ternent. 4.00 Eng. H.S.: „Serenade orkest".
4,30 Gram. 5.00 Kootwijk: Batavia. 6.00 VI.
Br.: Gram. 6.30 Eng. L.P.: „Squadronnaires"
orkest. 7.30 Eng. L.P.: „Tess Bill" gev. pr.
8.00 Verz. pr. 8.45 Fr. Br.: Zang. 9.15 VI.
Br.: Sweet and Soft Players. 10.15 Verz. pr.
11.05 Kamerorkest.
NAAR VASTE GRO^
Dezer dagen las ik twee romans va,
Anna Blaman: „Vrouw en vriend"
„Eenzaam avontuur". Het zal de
zers bekend zijn, dat dit laatste weri
bekroond is met een litteraire prijs, 2
door de schrijfster echter niet geacce».
teerd is. Dit voorval vormt een ondet
deel van het conflict tussen kunst t„'
zedelijkheid, dat in ons land v
acuut geworden is. Maar over dit con,
flict wil ik hier niet spreken. He
gaat mij niet om de litteraire vor>
van deze werken, nog minder om hu
zedelijkheid of onzedelijkheid. Hp
gaat mij alleen maar om de sfeer va-
deze werken, om de geest die er a
spreekt.
Deze romans zijn somber, donker t,
troosteloos. De mensen, wier gevoelen
hier worden getekend en uiteen©:;
feld, zijn eenzaam en zonder vreugd.
Het lijkt wel, alsof zij van alles e
iedereen los staan. Zeker, er is voor t
na sprake van liefde. Maar deze lid.
de, zo het nog liefde is, is geladen rr.e:
alle vormen van sexuele nood. In l
van beide werken vinden twee mensp
elkaar in waarachtige trouw, die
uithoudt tot de dood toe. Van een ge
of een gezinsleven wordt in deze boi
ken niet gerept. Maar nog neerdruk
kender wordt dit alles, wanneer rni;
merkt dat normen en idealen vok
deze romanfiguren óf niet bestaan, j
anders slechts een schimmig leven 1.
den. Het leven schijnt niets mea
waard te zijn. Er wenkt geen enkeï
blijde toekomst.
Dit nihilisme is ontstellend,
heerst een volkomen leegte. De vreig
de schijnt voorgoed geblust.
Tegelijkertijd met deze romans
ik de geschiedenis van de „Pilg
Fathers". Dit was een groepje Eng:
puriteinen die, ontevreden met
slappe kerkhervorming in hun vad
land, in 1608 naar ons land overstak:
om er een nieuw bestaan te vind:
Twaalf jaar hebben deze mensen
Leiden gewoond. Daarna staken
over naar de nieuwe wereld, waar
mede de grondslagen gelegd hebt
voor het huidige Amerika.
Deze mensen waren allesbehalve li
hilist. Zeker, zij hadden ook hun mos
lijkheden. Wie vervolgd wordt,
vreemdeling en in armoe woont in eg
overigens gastvrij land en wie ds:
oversteekt over de oceaan om opnies,
te beginnen, die weet van zorg en leed
Maar daarnaast hadden deze mens-
een rijk innerlijk bezit, dat de roraat
figuren van Anna Blaman volslag
missen. Deze mensen hadden hun God
die zij op een heel bepaalde -wij:
wensten te dienen. Zij wisten van re
ping en van levensleiding. Zij kenden
wet en norm. En toen zij in 1620 i
hun tijdelijke woonplaats Leiden we
trokken, kon het stadsbestuur van i
groepje Engelse gelovigen getuige
dat zij nooit in enig opzicht zich ha-
den misdreven.
Deze mensen waren geen nihilisler
maar dogmatisten. Zij hielden naui
gezet vast aan bepaalde godsdienst;,
stellingen. Zo b.v. ten aanzien van
Zondag. Deze dag wensten zij in
meest volstrekte zin als rustdag te vis
ren. Hun kinderen werden zeer stre'
opgevoed. Een van de redenen, waai
om zij naar Amerika uitweken wat
dat de Zondag in Holland niet stipt f
noeg gevierd werd, en dat de Leids
jeugd te losbandig was!
Zo zijn de romanfiguren van Ani'
Blaman en de „Pilgrim Fathers" inza
ke levenshouding en innerlijk geest
lijk bezit de meest volstrekte teger
stellingen. En de vraag is nu: Bij wel'
van beide groepen zullen wij ons
sluiten? Voorlopig is het antwoord
deze vraag heel eenvoudig: Bij ges
van beiden! Niet bij de dogmatisch
„Pilgrim Fathers". Hun idealen v:
jeugdopvoeding zijn nooit meer geli!
te maken. Hun wettische opvatting vr
de Zondag heeft geen schijn van ka
meer ooit verwezenlijkt te worda
Hun godsdienstige rechtlijnigheid heel
op ons geen vat meer.
Maar tussen de figuren van And
Blaman voel ik me evenmin thuis
Want hier ontbreekt elk houvast, elke
bescherming, elke grond.
Wij zullen tussen dit nihilisme el
dit dogmatisme onze weg moeten vin
den. Want een mens kan niet level
zonder idealen, niet leven zonder toe
komst, zonder blijheid, zonder vreug-
de, zonder uitzicht. En daarom kan
geen mens leven zonder God. Want
godsdienst is vreugde èn toekomst.
(Ingezonden mededeling)
Wanneer zware hoofdpijn, hevige
zenuw- of andere pijnen niei ie
verdrijven zijn, neem dan eens
Chefarine „4". Elk tablei bevat
vier wereldberoemde genees
middelen. Eén ervan-Chefarox-
zorgt dat zelfs de gevoeligste
maag tèch niet van streek raakt.
/t BEROEMDE geneesmiddelen
T INÉÉN TABLET
TEGEN PIJNEN EN GRIEP 20 TABLETTEN 1 1 01)
PAUSELIJKE GELUKWENS VOOR
MGR. HUIBERS
Paus Pius XII heeft aan mgr. J-
Huibers, bisschop van Haarlem, een
eigenhandig geschreven gelukwens
doen toekomen ter gelegenheid vaD
diens gouden priesterfeest.
