Nederland nam revanche op de
wereldkampioenen van Kopenhagen
In de grootste stad op aarde
wonen slechts 18000 mensen
menhuizen
Floralia
i ondbinnen
ing noodzakelijk
ieemster
RSDIEP TOT IJ
Obdam
De Rijp
eclame
I
Hef Radioprogramma
Egmond aan Zee
Van Vliei klopie Herris en Pronk versloeg Frosio
Schulte gaf Coppi
geen kans
Brieven van de fop der wereld (2)
Te Kiruna snijdt men hef
ijzererts in plakken van
de bergen
Onze Damrubriek
Pim, Pam en Pom en het Afrikaanse avontuur
Sm BLevas
Kribben
ngecomgeerd)
i Bolivia nagenoeg
iedwongen
t het Boliviaanse Iege,
rd, dat in Cochabambn
n tegenstand wordt gs.
de opstandelingen
;n de stad echter niet
htend bij daglicht bin.
:neinde de bevolking tè
imbamba, de op een na
van Bolivia, is het be.
bolwerk der opstandelin.'
r dagen gehouden b».
ring van de Floraliaver."
sloten ora de tentoonstel,
n op 3 en 4 September!
erheid kan worden ver!
de garage van de heer
entoonstelling van aqua,
houden. Tevens zal hier
isteld worden, wat voor
een ware verrassing zal
i.
vakkundige dames zal
rtie worden gegeven van
vaarbij ook werkstukken
zijn.
op het grote pokkenge-
herinenting door het
op de Volksgezondheid
Izakelijk geacht,
hiermede zal de gemeen-
:e herinenting (dus nieu-
jij personen, die vroeger
n tegen pokken) over
Igmond-Binnen op Zatet.
iber a s. des namiddag)
Patronaatsgebouw en te
de Hoef in het gymnas-
openbare lagere school,
3 September a.s., echter
s 5 uur.
1rlijke stand
Aagje Elizabeth, d. van
:n van I. van Twisk.
nna, d. van A. Klijnsma
ps van 't Jagt. Eliza-
de Bakker en van M. H.
ktberichten
rUIZEN, 31 Aug.
lardappelenKoopmana
10, Meerlanders 7.50—
Iers 6.406.70, Eigen-
-7.20, Bintje 6.90—7.80,
;en 8.50, Noordelingen
'ieten I 5, II 4, 48.900
10.70—11.70, 16.900 kg.
3500 kg gele kool 5—
g slabonen 3043, 5700
ARKTBOND, 31 Aug.
iS heden: 28.000 kg. aard-
telingen 7.80, Eigenhei-
we Eigeh. 6—7.30, Beve-
6.50. Bintje 6.70—6.80;
kool 5.50—5.90; 5400 kg.
10; 120.000 kg. witte kool
K) kg. uien 13.40—15.80;
5; 600 kg. peen II 13.70;,
jonen 3851, afwijkend
TZEN, 30 Aug. 1949.
kool 5.50—6.20; 17900 kg
4^13.50; 58300 kg Witte
0; 11600 kg Uien (plant)
100 kg Bieten 3351;
jonen 33—51; 56800 kg
chotse muizen 8.508.70,
1.70—7.40, Bintjes 7.36-
blauwe 7; Noorderling
Joedgekeurde Eerstelin-
-68. 28 35 105—107; AB
1 28 35 80 per wagon
orn verblijvende gezel-
ngelse stad Wembley is
dhuize ontvangen. De
sema, gemeente-ontvan-
lik, is in gelijke functie
>rger (Dr.) O De te
te gevangene heeft zich
strafgevangenis gemeld,
d het beter dat hij zijn
litzitten.
aat te Zaandam kwam
te verkeren doordat een
ise zeeman in verschil-
de ruiten insloeg en
er huizen het meubilair
nan was tot deze daad
it jongens hem hadden
et graszoden te werpen.
Jns achter slot en gren
st. besluit is overgegaan
tn het raadsbesluit van
waarbij de schorsing
Ihout als secretaris van
erd opgeheven.
IL
«KMAAR
moderne fiatwoning
ners en suite a. d.
kamer, badkamer,
dito woning op
jassen personen en
UNGEN, Steenweg
Huurprijzen nieuwbouw
te hoog
gereclameerd bij de minister.
De woningnood te Obdam is zeer
groot. In de loop der jaren zijn reeds
verschillende schuren voor huisves
ting ingericht. Daarnaast zijn diverse
woningen gebouwd, alsmede in aan
bouw. De bevoegde plaatselijke in
stanties stellen alles in het werk om
de nood te lenigen. Inmiddels blijken
er nieuwe moeilijkheden te rijzen. Zo
schrijven B. en W. het volgende aan
de raad:
Aan de pogingen om de bevolking
huisvesting te versfchaffen zit een zeer
onprettige en gevaarlijke zijde. De
huurprijs wordt van Rijkswege op een
voel te hoog niveau vastgesteld. Be
woningen van woningwet 1948 hebben
een huurprijs van f 5.60, plus water
gebruik ad f 0.60, d.i. per week f 6.20
totaal. Het blok 1949 vraagt een huur-
p iis van f 6.30, plus f 0.60 waterge
bruik, alzo f 6.90 per week, terwijl nu
het duplexwoningen zijn geworden, de
ir.eerdere kosten daarvan ook in reke
ning worden gebracht, zodat van
Rijkswege wordt gezegd, dat ieder
,,-lf gedeelte van dit huizenblok een
huurprijs zal vorderen van f 4.75, plus
v.-hergebruik of pl.m. f 5.20 per week.
Wij zien met deze uitermate hoge
huurprijs-vaststelling aankomen, dat
in de toekomst, bij het teruglopen van
de welvaart ten plattelande (en dit
tmugloper. begint zich te openbaren)
de gemeente voor financiële conse
quenties wordt geplaatst, waarbij zich
minder gewensts situaties zullen voor
deen.
Ter illustratie diene, dat de woning
bouw 1940 een huurprijs heeft van
f 425 (inhoud 380 m3), die van 1948
f 8.20 en van 1949 f 6.90 (345 m3), alles
inclusief watergebruik, terwijl de
financieringsgevallen worden aange
slagen naar een huurwaarde van pl.m.
f 453 per jaar en volgens de wettelijke
regelen de huur wordt terugberekend
r.aar die van 1940.
B, en W. hebben hun bezwaren aan
de minister bekend ggmaakt."
Interessante gegevens
volkstelling
De uitslag van de Volkstelling ver
meldt o.m. de volgende gegevens. In
wijk A wonen 1646 mensen; wijk B 492;
wijk C 178.
Beneden de leeftijd van 16 jaar zijn
er 932 inwoners van 1620 jaar 248,
21—50 jr. 789, 5169 jr. 257, 70 jaren
en ouder 90; totaal 2316 inwoners.
Ingedeeld naar godsdienst: r.k. 2053;
Ned. Herv. 206; Gereformeerd 1; Doops
gezind 3; overige kerkgenootschappen
2; geen kerkgenootschap 51; alzo 2053
r.k. totaal en 263 niet r.k.
Werkzaam naar beroep: nijverheid
98; landbouw 502; handel-verkeer 107;
verzekeringswezen 2; overheidsdienst,
onderwijzers etc. 55; huiselijke diens
ten 47; dag-onderwijs genietend 48; zon
der beroep 949.
Bedrijfshoofden: nijverheid met per
soneel 21; zonder personeel 12; land
bouw 223; winkeliers 19; scheepvaart 1;
overige 18.
helde voor kordaat optreden
De heer Kokernoot te Obdam is door
het gemeentebestuur voor zijn kor
daat optreden bij de onlangs plaats
gehad hebbende uitslaande brand
te Obdam, waardoor hij kinderen van
de heer Van Velzen wist te redden,
met een huldeblijk vereerd.
Alweer een bloeddorstige
hond
Maandag ontdekte de heer E. Beu-
mer dat op zijn land een 12-tal konij
nen, van het soort reuzen, was ver
scheurd. Terwijl hij nog op het land
was, zag hij de dader terugkomen om
nogmaals zijn slag te slaan. Het bleek
een hond van de heer B. te zijn. De
schade, die ruim 50 bedroeg, zal on
derling worden geregeld.
Het programma voor
de kermisweek
In een door VVV gehouden vergade
ring werd het programma voor de a.s.
kermisweek besproken en besloten, di
verse sportwedstrijden te organiseren.
Zo zal de eerste Zondag van de kermis
een harddraverij worden gehouden
voor boerenpaarden (geen bloedpaar-
den). De prijzen die hiervoor worden
uitgeloofd, zijn niet mis, de eerste prijs
zal bedragen 60, en vervolgens f 40.
f 20 en f 10.
Donderdag kan men genieten van een
wedstrijd in hardlopen. Gelopen zal
worden over een afstand van 1000, 1500
en 2000 meter. De prijzen zullen be
staan uit medailles en een wisselbeker.
Deze is momenteel in handen van de
heer J. van Veen. die natuurlijk zijn
uiterste best zal doen om hem te be
houden. Een nieuwtje op dit gebied
wordt gebracht met een wedstrijd voor
dames. Deze zullen 600 meter lopen,
Ook hier zullen medailles de beste
prestaties belonen.
De Zaterdag staat in het teken van
de motorsport. In samenwerking met
de motorclub „Schermerhorn en Om
streken" zal een betrouwbaarheidsrit
worden georganiseerd. Men verwacht
hiervoor veel belangstelling en er zijn
fraaie prijzen. t
Driejarig kind verdronken
Maandagmiddag speelde te De Rijp
het 3-jarig zoontje van de heer M Noë
met zijn 3-jarig neefje op het gemeen
telijk sportterrein. Op een gegeven
moment kwam het zoontje van de
heer J. Noë naar de moeder van
Henkie en vertelde, dat Henkie in het
water was gegaan en er niet meer uit
was gekomen. De hevig ontstelde
moeder zag de kleren van haar zoon
tje liggen. Het bleek n.l., dat het
kleine ventje, zoals hij dat wel eens
van groteren gezien had, heeft wil
len gaan zwemmen en zich daartoe
had ontkleed. Op het hulpgeroep van
do moeder snelden van alle kanten
mensen toe, waarvan enkelen zich in
het water begaven, om te zoeken. Na
biina 'een uur dreggen vond men het
reeds ontzielde lichaampje van het
knaapje. Het medeleven van het ge
hele dorp met de ouders is zeer groot.
PROGRAMMA VOOR WOENSDAGAVOND
EN VOOR DONDERDAG
HILVERSUM 1, 301 M. Nieuwsberichten om
7, 8 en 11 uur. 6.30 Strijdkrachten. 7 15 Piano.
7 30 Actueel geluid. 8.05 Nationaal program
ma. Nederlandse verpozingsmuziek. 8.30 Lie
deren. 8.45 Historisch hoorspel. 9.25 Radio
piiilharm. orkest. 10.10 Nederl. gedichten.
10.25 Koninginnefeest in 1899. 11.15 Repor
tages. 11.30 Metropole-orkest.
HILVERSUM II, 415 M. Nieuwsberichten
om 6, 8 11 uur. 6.30 Lezing. 7.15 Nieuws
uit Indonesië. 7.30 Voor de jeugd. 8.— Natió-
caal programma (zie Hilv. I).
HILVERSUM I, 301 M. Nieuwsberichten
om 7, 8, 1, 7, 8 en 11 uur. 8.15 Pluk de
dag 9.05 Muziek houdt fit. 9.40 sonate. 10.—
Hobo-kwartet. 10.15 Morgendienst. 11.— De
zonnebloem. 12.03 Siemen Jongsma, bas. 12.30
Vcor land- en tuinbouw. 12.S3 Septet Jonny
Ombach. L20 De Zevenklaper. 2.— Meisjes
koor. 2.40 Even onder ons. 3.— Omroeporkest.
4 - Bijbellezing. 5.— Radio jeugdjournaal.
5.30 NCRV Koor. 6.30 Strijdkrachten. 7.15
Nederl. organisten. 8.05 Programma proloog.
815 Plaatvaria. 9.— Contact met het buiten
land. 9.30 Tuinconcert. 10.45 Avondover
denking. 11.15 Beroemde concerten.
HILVERSUM U, 415 M. Nieuwsberichten
om 7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur. 8.15 Ochtend-
varia. 9.— Werken van Bach. 9.35 Soft and
svveet. 10.15 Arbeidsvitaminen. 11.— De
kwintetspelers. 12.— Franse zangers. 12.30
Voor land en tuinbouw. 1.— De Avroleans.
12.15 Solisten concert. 3.— Klimop. 4.— Een
uur met Goethe. 5.- Avro-kaleidoscoop. 6.15
Sportpraatje. 6.30 Maria Zamora en orkest.
7.- Stafmuziek. 7.30 Muziekfestival te Edin-
hurg. 8.40' Hoorspel. 9.05 Surinaamse mu
ziek. 9.25 „Popularis". 10.— Rede van Paul
valéry. 10.20 Le piano romantique. 10.35
The skymasters. 11.15 Opera-concert.
PROGRAMMA 3e LIJN
7.05 Gram. 7.30 Kron. 7.40 Gymn. 7.50
Gram. 8.05 Conc. 9.10 Verz. pr. 10.— Orgel,
10.30 Voor de sold. 10.45 Voordr. 11.— Ho'
nolulu Hawaiïans. 11.45 Voordr. 12.— VI. Br,
Soj. parade. 12.40 Gram. 13.15 Orgel en
zang. 14.- Eng. H.S.: „Rumbaleros". 14.30
Sextet Ernesco. 15 Kalundborg: Ork. Tomg-
vist. 15.30 Eng. H.S.: BBC Northern Orch,
16 30 Gram. 17— Kootwijk: Batavia. 18.-
Fr. Br.: Voor de sold. 18.30 VI. Br.- Voor de
sold 19.30 Eng. H.S.: Fragm uit de „Frei-
schütz" 20.- VI. Br.: Verz. pr. 21.- Socra
tes' laatste gesprek.
21.30 Fr. Br.: Casinopn gr. 22.15 Eng. L.P.i
Otk. Dean. 23.— Voordr. 23.15 „Whispering
Orch."
Tentoonstelling van Floralia
Zaterdag 3 en Zondag 4 September
zal in hotel „De Eendracht", van mevr.
wed. van der Vliet, de 54e tentoonstel
ling van Floralia worden gehouden.
Deze zal geopend zijn op Zaterdag van
8 tot 10 uur en Zondag van 2 tot 10 uur.
Inzendingen worden verwacht op Za
terdag van 1 tot 2 uur. Voor de huisvlijt
moeten de inzendingen binnen zijn op
1 September. Gelegenheid hiervoor
wordt gegeven van 7 tot 8 uur. Ook
worden gaarne, ter opluistering, bloe
men, planten en voorwerpen van huis
vlijt ingewacht.
Wij kunnen alle inwoners van De Rijp
en Omstreken aanraden een bezoek te
brengen aan deze mooie tentoonstelling,
die, zoals ieder jaar, zeer zeker een be
zoek waard is.
NIEUWE BUSHALTEN
De NACO heeft twee nieuwe auto
bushalten ingesteld aan de Wilhelmi-
nastraat, namelijk op de hoek van de
Prins Hendrikstraat 'en op de hoek
van de Trompstraat. Voor de bewoners
van de Wilhelminastraat en al wat
daar ten N.W. van ligt 'is dit een be
langrijke verbetering.
EINDE STRANDEXPLOITATIE
De gemeentelijke strandexploitatie
wordt dit jaar pas op 12 September
gesloten, waarmede voor het eerst de
exploitatie in September wordt voort
gezet. Men wil hiermede een proef
nemen, mede met het oog op de va-
cantiespreiding.
Zij die hun tenten op het gemeente-
strand in bewaring gegeven hebben,
moeten zorgen, dat deze uiterlijk 12
September worden afgehaald.
VONDSTEN OP HET POMPPLEIN
Bij de herbouwwerkzaamheden op
het Pomppleih worden nog steeds
vondsten gedaan uit" de oude tijd. Be
halve munten en brokstukken van de
indertijd in zee gestorte kerk, zijn ook
verschillende tegels gevonden, o.a. van
een café, dat daar in vroeger tijden
gestaan heeft, met het opschrift „De
maat is kostelijk".
JUBILEUM EGMONDIA
De voetbalvereniging Egmondia
viert deze week haar 10-jarig bestaan.
Dit heuglijke feit wordt Zaterdag ge
vierd met een feestavond voor leden,
donateurs en genodigden.
Ruim 50.000 toeschouwers bejubelden
Dinsdagavond in het uitverkochte
Olympisch Stadion te Amsterdam een
indrukwekkende en volledige revanche
van Nederlandse sprinters en stayers
op de nieuwe wereldkampioenen van
Kopenhagen en een particuliere re
vanche van Gerrit Schutte op de Ne
derlandse Wielrenunie, die hem niet
had uitgezonden voor de achtervolging.
Stoommachine Schulte toonde op
nieuw zijn grote klasse in de achter
volging, toen hij de nieuwe Italiaanse
wereldkampioen achtervolging Coppi,
die ook verleden jaar tijdens de we
reldkampioenschappen in Amsterdam
het hoofd voor Gerrit had moeten bui
gen, op de stadionbaan geen schijn van
kans gaf. Schulte nam direct de lei
ding en was na vijf ronden 25 meter
uitgelopen. Toen er nog vier ronden
te rijden waren liep Coppi 10 m in,
maar Schulte had blijkbaar voldoende
reserves voor een flinke eindspurt,
waarbij hij opnieuw een vijftal meters
uitliep op de zwaar en weinig soepel
rijdende Coppi. Met een voorsprong
van drie seconden sloeg Schulte de
Italiaanse wereldkampioen in de tijd
van 6.23.3.
Maar niet alleen in de achtervolging,
ook bij de sprint was de Nederlandse
zege volkomen. De nummers 1, 2„ 3 en
4 van het wereldkampioenschap in
Kopenhagen, te weten de eerste Britse
wereldkampioen sprint Harris, onze
landgenoten Derksen en Van Vliet en
de Fransman Gerardin reden ieder één
sprintwedstrijd tegen ieder hunner
drie tegenstanders. Van Vliet won ze
alle drie, Derksen verloor alleen van
Van Vliet, de wereldkampioen 1949
Harris sloeg alleen( Gerardin, die op
zijn beurt alle drie de wedstrijden ver
loor. Van Vliet werd dus in het totaal
klassement eerste, Derksen tweede,
Harris derde en Gerardin vierde.
In één uur 20 min. 44 sec. legde
Pronk achter zijn gangmaker Wiersma
100 km af en nam daarbij, evenals
Bakker, revanche op de wereldkam
pioen Frosio. Bakker werd tweede op
90 meter en Frosio derde op 200
meter. Lange tijd had de Fransman
Lessueur de leiding en sloeg daarbij
herhaalde aanvaller, van Pronk. Bak
ker, de Zwitser Besson, Frosio en
Clautier af, tot de Heilooër er na 53 km
in slaagde Lesueur los te rijden.
Pronk nam toen de kop en sloeg op
zijn beurt alle verdere aanvallen
zijner tegenstanders af.
Lesueur zelf had pech, toen zijn
gangmaker Querin na 70 km een lekke
band kreeg, waardoor hij-een achter
band opliep van 15 ronden.
Frosio lag vrijwel voortdurend up
ie vijfde plaats, kwam tot driemaal
►oe onweerstaanbaar naar voren,
daarbij alle tegenstanders passerend,
maar had dan teveel van zijn krach
ten gevergd om ook nog Pronk van
de kop te verdringen, zodat hij dan
weer terugviel Tegen het einde nes
telde Bakker zich op de tweede plaats
Hij werd nog één keer bedreigd door
Frosio, die zich drie ronden van het
einde los reed bij zijn laatste kracht
inspanning om de leiding van Pronk
over te nemen. De Italiaan viel toen
weer terug, maar wist de derde plaats
tegen de Zwitser Besson te houden.
De nieuwe Nederlandse wegkam-
pioen bij de amateurs Faanhof, die met
Kunst, La Grauw en v. Breenen in de
ploegachtervolging voor Holland een
flinke voorsprong nam tegen Brabant,
toonde wat hij waard was. toen eerst
La Grauw door bandenpech moest uit
vallen en daarna ook de achterband
van Faanhofs karretje sprong, aan
gezien de tijd van de derde aankomen
de renner in elke ploeg beslissend was
voor de uitslag, bleef Faanhof moedig
doorrijden en wist zowaar ondanks
deze handicap eerder de eindstreep te
passeren dan de Brabantse ploeg aan
de overkant, hoewel hij drie ronden
lang op een platte band had gereden.
(Van onze correspondent in Zweden)
Twee keer per dag worden de 18.000
inwoners van de grootste stad ter we
reld, Kiruna, door een explosie er aan
herinnerd, dat hun moderne huizen
tussen twee ijzerbergen zijn gelegen.
Dan worden namelijk door middel van
20 ton dynamiet op zes verschillende
plaatsen van 20 tot 25 meter hoge en
15 tot 20 meter lange plakken als het
ware van de berg afgesneden, plakken,
die dan gedurende de komende uren
in kleinere hapjes op de grote lorries
worden geladen, om dan in een lang
convooi naar Narvik te worden ge
bracht, waar de schepen op deze zware
vracht wachten. Dagelijks rollen 38.000
ton van dit fosfor-rpke ijzererts het
land uit.
Een funiculaire, zoals men die in
KLEINE COMBINATIES,
GROTE GEVOLGEN!
Sommige principes in ons spel zijn
de laatste 15 tot 20 jaar het algemeen
bezit geworden van de vooraanstaande
spelers. Er zijn zelfs principes die ook
bekend zijn bij de mindere spelers. Al
leen ontbreekt het nog wel eens aan
het uitwerken.
Het is een bekend feit, dat het ge
lijktijdig bezetten van de velden 23 en
25 vermeden moet worden, omdat hier
aan vele gevaren verbonden zijn. Zie
hier enkele van de gevaren;
lste. Zwart: 3, 6, 8, 9, 13, 15, 16, 18,
19, 21, 23 tot 26; wit: 27, 28, 32 tot 35, 37
tot 41, 43, 45, 46. Als volgt wint wit een
stuk: 1. 37—31!, 26X37; 2. 27—22, 18X27;
3. 34—30, 25X34; 4. 40X18, 13X22; 5.
28X 26, 37X28; 6. 33X31, enz.
2de. Zwart: 6, 8, 13 to| 16, 18, 19, 21, 23
tot 25; wit: 27, 28, 32, 34, 35, 37, 38, 40,
42, 45, 47, 48. Nu maakt wit zich als
volgt de gunstige factoren ten nutfe: 1.
27—22, 18X27; 2. 34—29. 24X22; 3. 35—
30, 25X34; 4. 40X20, 15X24; 5. 32—28,
22X33; 6. 38X20 en Zwart kan inpak
ken.
3de: Zwart: 3. 6, 8, 9, 11 tot 16, 18, 19,
23 tot 25; Wit: 27, 30, 32, 33. 35,-37 40, 42-
45, 47, 48. Nü weet wit als volgt te
winnen: 1. 27—22!, 25X34 (gedw.); 2.
40X20. 18X27; (de beste, want want op
14X25 volgt 4440 enz. en op 15X24
volgt 39—34 enz.) 3. 32X21. 16X27;
(weer de beste, zie boven) 4. 3329!
enz. wint.
Tot slot een stand waarin Zwart na
op 25 een stuk t- hebben gekregen,
veld 23 onbezet liet.
4de. Zwart: 3, 6, 8, 13-16. 18, 20, 25, 26.
Wit: 27, 28, 32-35, 37-40, 43. 45. Wit is
aan zet en weet nu als volgt winst af
te dwingen: 1. 3329! (dreigt nu 2. 29
24, 3. 34X12, 4. 27—21 en 5. 32X12 enz.)
11419; (Er is niet beter. Op 1.
20—24; 2. 29X20, 15X24; 3. 34—30.
25X34; 4. 39X10 en Wit wint. Zwart
heeft nu nog hoop in troebel water te
vissen door de volgende mogelijkheid:
2 29—23? 18X29; 3. 34X14, 16—21; 4. 27
X16, 6—11; 5. 16X7, 8—12; 6. 7X18,
13X31, en Zwart is uit de brand.) 2. 29
24! (laat zich niet van de goede weg
brengen). 219X30; 3. 2924, 19X
30; 3. 35X24. 20X29; 4. 34X12. 8X17; 5.
27—21, 16X27; 6. 32X12 en Wit wint.
Het volgende wint wel een stuk
doch is minder sterk dan de reeds ge
geven spelgang: 2. 2721. 26X17; (ad
lib.) 3. 29—24 19X30; 4, 35X24. 20X29;
34X21, 16X27; 6. 32X21 en Wit heeft een
stuk gewonnen.
Zo krijgt u enig idee van de grote
betekenis der kleine combinaties en
vooral van het nut van studie.
vliegtuigongeluk in
amerika
Dinsdag is in de streek van Spokane
een viermotorig vliegtuig te pletter
gevallen. Aan boord bevonden zich 15
personen, van wie 14 er in slaagden
zich met behulp van een valscherm te
redden, toen het toestel snelheid begon
te verliezen. Een persoon 's vermist.
Tot dusver tast men in het duister om
trent de oorzasen van het ongeval.
153. Ja, Pepi denkt nu wel dat hij
het zwaarste deel van de reis achter
de rug heeft, maai het is geen goed
teken dat die Panko-verspieder hen
zo achternakijkt met zo'n begerige
blik in zijn ogen. Vooral als hij de
handjes ziet, begint hij zijn lippen at
te likken. Ja, de Panko-negers zijn al
van oudsher berucht en zij kunnen het
met geen andere negerstam vinden
Pim, Pam, Pom en Pepi zijn zich ech
ter van niets bewust als zij op hun
vlotje stappen en zich' langzaam aan
laten drijven. De stroom is hier vrij
sterk en zij drijven vanzelf naar de
overkant. De verspieder van de Pan
ko-negers knikt goedkeurend en haast
zich dan naar zijn holle boomstam om
snel enige berichten naar zijn stam
over te brengen. En weldra klinkt het
eentonige gedreun van de tam-tam
door het oerwoud.
Zwitserland kent, bracht me naar de
top van de Kirunavaara, de grootste
van de twee ijzerhoudende bergen.
Veel was van deze berg eigenlijk niet
meer overgebleven. Ruim honderd me
ter lager zag ik, hoe een kraan erts-
blokken met een doorsnede van een
meter op een wagen tilde, om dan on
middellijk een hap gruis op te laden.
Iets verder werden de wagentjes over
geladen en de grote stukken nog met
behulp van een staafje van 10 cm dy
namiet klein gemaakt. Er werd hier
hard gewerkt.
Sinds generaties wordt hier nu al het
ijzererts gewonnen. Ruim honderd jaar
geleden voorzag Zweden voor 40 pet.
in de wereld-productie. Thans is hier
de productie liefst twintig maal zo
groot, maar het Zweedse aandeel in de
wereldproductie is nog maar amper
1 pet. Dit slechts om aan te tonen hoe
de productie van ijzer en staal In de
wereld is toegenomen.
Maar terug naar Kiruna. Enige tijd
geleden wisten de Zweden zich geen
faad, hoe zij het uitgestrekte gebied
rondom deze stad moesten besturen.
Zo heeft men dan besloten, enkele op
een afstand van meer dan 1000 km van
Stockholm gelegen gebieden aan de
Stad toe te voegen, zodat de stad Ki
runa nu een oppervlakte heeft van
eventjes 1.318.110 ha, of, om U enig
begrip van dit cijfer te geven. S 1 7
keer de oppervlakte van de droog ge
legde en nog droog te leggen Zuider-
zee-polders.
In deze uitgestrekte stad vindt U ech
ter niet meer dan een half dozijn
Tegelijk met het begin van de
Ronde Tafel-conferentie in Den
Haag nam in Hotel des Indes te
Batavia de vierde formele verga
dering van de Centrale Gemengde
Commissie een aanvang. Een over
zicht van de vergadering; links
de Nederlandse delegatie, rechts
de Republikeinse. Achter de tafel
de Mi lex Board en de Unci, ter
wijl op de voorgrond vertegen
woordigers van de B.F.O. zich
bevinden.
kleine edoch niet minder geriefelij
ke hotels, die vooral gedurendede
zomermaanden allemaal volgeboekt
zijn. Wanneer U geen kamer heeft be
sproken helpt geen pas en geen pers
kaart, U moet de nacht buiten door
brengen. Dat is op zichzelf niet zo erg,
want Kiruna ligt 150 km ten Noorden
van de Poolcirkel en het wordt er dus
gedurende de zomer niet donker. Maar
de lichte nachten kunnen soms ver
schrikkelijk koud zijn. Ik zag in de
tweede helft van Juli het kwik tot iets
onder nul dalen. Enkele uren later
stond het dan weer boven de twintig.
De koude is het dan ook, die in de
winter de dieren naar de stad lokt. Het
is zelfs, voorgekomen, dat de stad
's nachts bezoek kreeg van hongerige
wolven. Dat waren drukke dagen voor
de 22 politieagenten, die de stad rijk
is.
Wie geluk heeft, kan in Kiruna Lap
pen in hun schilderachtige kleding ont
moeten, de vrouwen in een wijde, blau
we rok, hand-geborduurde blouse en
met een aardig kapje, de mannen in
'n donkerblauwe tunica, die door gele
groene en rode stroken wordt opgevro
lijkt. Ze hebben een puntvormige kap
op, die gesierd is met een reusachtige
pompoen van rode en gele wollen ban
den. Deze kwast heeft ook practische
waarde, namelijk: de muggen uit het
gezicht te houden.
^ooc
VII
yOOR HET EERST sinds het vele
gedool rond de kazerne krijg ik
nu de gelegenheid de plaats op te
nemen waar we naar alle waar
schijnlijkheid drie maanden gedeel
telijk zullen worden ondergebracht;
de kamer. Een echte heuse kamer
zoals die thuis zo gezellig kan lok
ken is het niet. Wat het wel is kan
gauw gezegd worden. Een lange
pijpenla met aan weerskanten tien
stalen karkassen; de ledikanten, of,
'om in stijl te blijven, de kribben.
De ruimte wordt in de breedte door
kruist door een looppad dat aan
beide zijden toegang geeft tot an
dere kamers van dezelfde opmaak,
nl. vier ontzettend ruw houten
tafels met ijzeren platen op de
hoeken en acht banken. Volgens
snelle berekeningen biedt een der
gelijke kamer accommodatie voor
veertig man, daar de ijzerenkrib-
constructie twee man kan herber
gen, een parterre en een eerste ver
dieping. De visgraatjes-parketvloer
is gesierd met een enorme massa
stof en papiertjes. Er is geen eerste
indruk als ik met m'n strozak op
de nek de kamer binnenstiefel.
Slechts een zucht als het bolronde
gevaarte van me afglijdt en een
puffend rondkijken, waar of ik nu
weer beland ben. Dat ijzeren bouw
sel daar bij het raam lijkt me wel
wat. Rap sleep ik m'n zaakje naar
di begeerde plaats om alvast iets
goeds veroverd te hebben. Heiaas,
het is er niet bij Een krijgshaftig
rondkijkend iemand hakkekïakt de
kamer binnen en grijpt met een
veelzeggend gebaar een ijzer vast,
ver van het raam. Ik knik, maar
niet begrijpend. De hakkenklakker
zegt „Hier en nergens anders", en
verdwijnt. Met moeite prop ik de
matras in het hoogste gedeelte van
hetgeen me is toegewezen. Hier en
daar loert iets stroachtigs uit het
staal. Ik ben dus niet de eerste die
een verovering probeert te maken.
De strozak past wonder wel, en
blijft zelfs nog een halve meter
„niets" over. Tekort dus. Enfin zal
we! pitten. Toch eens even probe
ren hoe of dat nu wel ligt. Onbehol-
peti worstel ik om hoger op te ko
men. Het ijzer geeft verdraaid wei
nig mee en het is bijzonder nard.
Hier en daar kraakt iets en het
hoge geval helt naar één kant over.
Met de voet op het collega-ledikant
er naast duik ikHet zal niet
meer dan enkele seconden zijn
waarin ik tracht te genieten van
iets dat rust heet. Het gaat eenvou
dig niet, want een hevig krakend
iemand van-om-de-hoek doet me
opspringen. „Dacht je dat je nou al
op je nest kon gaan liggen? Er uit,
en vlug een beetje!" Klare taal die
de vermeende vermoeidheid weg
tovert. Ik kletter op de vloer.
Enorm stuntelig natuurlijk en lang
uit. Het stof dwarrelt op. De man
van het nest is verdwenen. Flauwe
grap natuurlijk van de een of an
dere idioot, die vandaag ook de
klos is. Enfin, zal wel wennen.
Ergens duik ik m'n andere spulle
tjes op, uniform, plunjezak en zo.
Waar moet al die rommel in kapi
teins-naam toch gelaten worden.
Aan het voeteinde van het ijzer
prijkt een klein kastje. Een klein
onooglijk ding in vergelijking met
het ruime hangkastje-met-gordijn
van thuis. Bij nader onderzoek
blijkt dat door een eenvoudige bui
zen-politiek alles in elkaar gescho
ven kan worden en gedemonteerd.
Maar dat kastje. En dan die plunje-
zak. Zie hem puilen en bol staan.
Waar moet dat naar toe? Op de
gang rumoert het. Leger in aan
tocht. Het leger heeft tot taak de
kamer te bezetten. Kan niet an
ders. Bolderende strozakken en blo
zende plunjezakken. „Aggenibbes,
motten we hier zitten? Gezellige
boel kan dat worden...." vindt
iemand die kennelijk uit Groot-
Mokum afkomstig is. De tafel wordt
een pakhuis. Het stuift. „NS, ik zal
m'n tenten hier dan maar opslaan.
Je hebt er toch geen bezwaar tegen,
ouwe jongen?" klinkt het broeder
lijk van een toekomstige parterre
tegen toekomstig verdieping be
woner. „Nou, dat kan mij wat sche
len, als je maar niet stinkt", is de
ronde taal van een reeds in blauw
gestoken recruut. „Nou, die wil ze
ker graag in dat apen-pakkie rond
lopen. Ik vind dat burger nog veel
te prettig om nu al uit te trekken.
Moet je ook zelf wetenklinkt
het ergens achter een stapel van
daan. „Waar moet ik nu slapen van
nacht?" piept het benauwd. „Och
man zeui niet. Je stapt in zo'n or
gel en gaat pitten heen. Moet je
wel generaal zijn om je er uit te
sjorren".
