Silbertanne-moorden in Velsen, Beverwijk Westwoud en de Beemster Rotterdamse taxichauffeur overvallen Koninklijke zegetocht door Den Haag Gulden devalueert met 30.5 pCt. Woensdag 21 Sept. 1949 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 146e Jaargang No. 222 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN HAARLEMSE VROUWEN PLEEGDEN VERRAAD Koninklijk bezoek aan Amsterdam gaat niet door Partijzuivering in Tsjechoslowakije verwacht Kanse';er Adenauer richt zich tot de Sowietunie De arrestaties in T s jechoslowakije Ook Belgische franc gedevalueerd Auto bij Breezand onder de trein Geen gewonden Regering doet stap met gemengde gevoelens Verklaring voor de Tweede Kamer 1 Volksstemming over Koning Leopolds terugkeer Een eerste stap BUREAU ADMINISTRATIE Voordam 9, Tel. 3320 Postgiro 187294 REDACTIE Achterdam 20, Tel. 2274 Directie: J. BIJLSMA en C. KRAK Hoofdredacteur: A KAPTEIN ALKMAABSCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties: 16 cent per millimeter Familieberich ten 20 cent per millimeter Vraag en aanbod tot 15 woorden f 1.elk woord meer 5 cent, uitsluitend contant Abonnementen: 1.40 per maand, i.— per kwartaal plus incassokosten Viebahn en Rühl voor hun rechters Ontzettende gebeurtenissen herleven voor het Amsterdams Bijzonder Gerechtshof Een half uur nadat hun chef Willy Lages tot de doodstraf was veroor deeld, kwamen twee der beruchtste SD-ers, Emil Rühl, 45 jaar oud, en Fried- rich Christian Viebahn, 39 jaar oud, heiden van de SD in Amsterdam, in de verdachtenbank van het bijzonder gerechtshof te Amsterdam om zich te verantwoorden voor hun daden tijdens de bezetting. Hun wordt tenlaste gelegd: het uitvoeren van een groot aantal Silbertanne- aeties in Noord-Holland, het mishandelen en knevelen van gevangenen. de reeds gefusilleerde Maarten Kuiper. Maarten Kuiper heeft tijdens het on derzoek verklaard, dat Rühl tweemaal heeft geschoten en daarbij recht voor De eerste getuige, rechercheur De jong, gaf een aanvullende verklaring op het reeds bestaande dossier van de Silbertannemoord in Westwoud op dr. S. Wijtema. „Dit is de enige Silbertan nemoord, waarvan de sporen nog aan wezig zijn. Deze sporen hebben aange toond dat de moordenaar linkshandig moet zijn. Viebahn heeft tijdens zijn verhoor bekend, dat hij altijd links handig schoot." De 44-jarige Kriminal-Secretar, Wal ter Albers, die zelf nog niet heeft te recht gestaan, wordt dan als getuige gehoord. In verband met de Silbertan nemoord op J. P. Juckers te Velsen legde Albers verklaringen af die wei nig houvast gaven. Op de vraag van I president prof. Van Hamel of hij (Al- bers) weet dat Rühl daar heeft gescho- I ten antwoordde Albers: „Ik was daar niet bij„Ik heb wel gehoord dat I Rühl heeft geschoten„Ik weet dit I niet zeker meer." Viebahn zelf ant woordde steeds op de vraag van de president of hij aanwezig was geweest, met een kort „Jawohl". Rühl erkende deel te hebben geno men aan de Silbertanneacties tegen dr. Wiitema. de heer Juckers en D. Ubbels (Reemster). Slachtoffer genas De volgende getuige was de heer J. Pli. Juckers uit Velsen. Deze vertelde dat op 9 April 1944 bii hem werd aan gebeld. Getuige deed het deurraampje open en onmiddellijk werd op hem ge- j schoten. De kogel drong links onder de I neus het hoofd binnen en bleef achter in de nek zitten De belagers vertrok ken en het slachtoffer werd naar een ziekenhuis overgebracht. Daar werd de kogel operatief verwijderd en de ge tuige is een van de zeer weinigen, die een Silhertanneactie heeft overleefd. Rühl volvoerde deze actie destijds met het slachtoffer stond. Rühl echter be weert, dat Maarten Kuiper recht voor het slachtoffer stond en op hem heeft geschoten. Hij ontkent weliswaar niet dat hij ook heeft geschoten, maar zou schuin voor het slachtoffer hebben ge staan. De kogel heeft een baan door 't hoofd gevolgd die slechts door een schot recht van voren kon zijn veroor zaakt. Een deskundige heeft de twee gevonden kogels onderzocht en het bleek dat deze kogels van hetzelfde kaliber waren. De moord te Westwoud In Juni 1944 gingen Viebahn, Rühl en de SD-ers Mollis naar Wesiwoud, waar dr. S. Wijtema als slachtoffer van de Silbertanne moest vallen. Viebahn en Mollis belden in het donker bij het doktershuis aan en toen de deur werd geopend door mevr. Wijtema, vroegen zij of de dokter thuis was, „omdat zij in de auto een gewonde hadden, die doktershulp nodig had". De dokter was thuis en daarop gingen Viebahn en Mollis naar de auto terug en haalden Rühl die tussen hen ging lopen en net deed of hij gewond was. Bij de deur aangekomen, losten Viebahn en Mollis schoten op de dokter, die inmid dels naar beneden was gekomen, aldus heeft Viebahn bij het onderzoek ver- verklaard. Dokter Wiitema werd vrij wel op slag gedood. Rühl beweert nu dat hij niet eens heeft geweten dat het hier een Silhertanneactie betrof. In verband met een Silbertanne in de Beemster waarbii de heer D. Ubbels werd vermoord door de SS-ers Slot en Polak verklaarde Rühl dat hij op de heenreis in de auto heeft getracht het plan geen doorgang te doen vinden. Zowel Polak als Slot, waarvan de laat ste tot de doodstraf is veroordeeld, vertelde ter zitting dat hun hiervan niets bekend is. Slot verklaarde voorts: „Rühl had de leiding bij deze actie en had dus over het wel of niet doorgaan daarvan kunnen beslissen. Rühl heeft voorts aan Polak een metalen plaatje van de CCD gegeven, „omdat het hier mee eenvoudiger was de boerderij van Ubbels binnen te dringen". En Rühl heeft de boerderij aangewezen en heeft gezegd dat daar de persoon woonde, die gedood moest worden". Polak bevestigde deze verklaring en vertelde nog dat Rühl ook „begeleider" is geweest bij een Silhertanneactie in Beverwijk. (Zie vervolg pag. *1. Voorwaardelijke straf omdat zij een gezin hebben Twee Haarlemse huisvrouwen, die zich op vrije voeten bevinden, zijn door het Amsterdams Bijzonder Ge rechtshof veroordeeld tot een jaar voor waardelijk met geldboetes van f 250 en f 300 en onder toezichtstelling van de stichtig politieke delinquenten. Zij zijn de dames B. en R., die schuldig ver klaard werden aan het verraden van drie ondergedoken Joodse landgenoten in April 1944. Twee van hen bekochten dit met de dood in een Duits concen tratiekamp. Bij het overwegen van de straf heeft het Hof er rekening mede gehouden, dat beide vrouwen een gezin hebben te verzorgen. Het bezoek, dat de koningin en de prins Donderdag aan Amsterdam zouden brengen, gaat niet door wegens de on gesteldheid van prins Bernbard. In Tsjechoslowakije wordt een zuive ringsactie in de communistische partij verwacht. Volgens Reuters correspon dent is het „Titoïsme" buitengewoon populair in de lagere rangen der partij. De Tsjechoslowaakse partij heeft verschillende malen geklaagd over de moeilijkheid haar grote ledenaantal 2 millioen of meer op een totale bevol king van 12i/a millioen te controle ren. Brandstoffen in West Duitsland gaan van de bon Gistermiddag heeft de bondskanse lier van de Westduitse republiek, dr. Konrad Adenauer, v.oor het Westduitse parlement een regeringsverklaring af gelegd, waaraan het volgende is ont leend. Dr. A.denauer deelde de Bondsdag mede, dat de devaluatie van het pond sterling vermoedelijk een herwaarde ring van de Deutsche Mark ten gevolge tal hebben. Na er op te hebben gewezen, dat de Westgrens van Polen op de overeen komst van Potsdam slechts voorlopig, in afwachting van het uitschrijven van een conferentie voor het opstellen van een vredesverdrag met Duitsland, Is vastgesteld, zeide dr. Adenauer: „Wij kunnen ons onder geen enkele omstan digheid neerleggen bij een eenzijdig besluit door de Sowjetunie en door Po len. om deze gebieden van ons land ie scheiden". Voorts verklaar ik, dat, wanneer ik zeg dat wij in vrede met de Sowjetunie en met Polen wensen te leven, dit ge baseerd is op de veronderstelling, dat deze beide staten ook ons onze rechten zullen laten en dat zij onze Duitse landgenoten in de "Oostelijke bezet tingszone van Duitsland en in de Oos telijke sector van Berlijn zullen toe staan in vrijheid het leven te leiden, dat overeenkomst met de wijze, waar op zij groot gebracht zijn en met hun overtuiging. Er worden nog millioenen Duitse krijgsgevangenen in de Sowjetunie vastgehouden. Wij doen een beroep op hen, die het aangaat, deze mannen naar hun vaderland te doen terugkeren. De zuivering wordt beëindigd. De fe derale Westduitse regering zal over wegen, of er een amnestie kan worden afgekondigd voor vergrijpen, welke tijdens en na de oorlog zijn bedreven. De kanselier maakte bekend, dat de distributie van brandstoffen per 1 Ja nuari zou worden opgeheven. Door gezaghebbende Rooms-katholie ke kerkelijke kringen in Tsjechoslowa kije is een rapport gepubliceerd over de jongste arrestaties van geestelijken. Er worden 31 namen genoemd van de ..enkele honderden", die volgens de verklaring van Dinsdag door de poli tie worden vastgehouden. Op deze lijst komen vicarissen, dekens, abten en an deren voor. Weerbericht Weersverwachting, geldig tot mor genavond. In het binnenland ta melijk koude nacht en ochtend met weinig wind. Op vele plaatsen mist. Overdag wisselende bewol king en in het Zuiden van 't land enkele verspreide buien, doch elders droog weer. Lanes de Wad- denkust weinig wind, overigens zwakke tot matige Oostelijke wind. Overdag ongeveer dezelfde tem peratuur als vandaag. De Belgische minister van financiën heeft verklaard, dat van 22 September af de officiële koers van de Belgische franc ten opzichte van de dollar van 43.8275 op 50 franc wordt gebracht. De koers van de Belgische franc ten op zichte van het Pond Sterling zal van 176 tot, 140 franc verlaagd worden. Lichf gewond; de daders opgesloten Dinsdagnacht hebben drie mannen op de rijksweg bij Overschie een po ging gedaan om de 24-jarige taxi chauffeur Gerard Koster uit Rotter dam te beroven. Om twaalf uur had de chauffeur bij het station D. P. drie jongemannen in geladen, die onder de invloed van sterke drank verkeerden. Zij vertel den hem, dat zij ergens in Overschie moesten zijn. Toen men Overschie had doorkruist vroegen zij ter hoogte van het viaduct of de chauffeur wat lang zamer wilde rijden, dan konden zij beter zien waar ze moesten zijn. Plot seling kreeg de chauffeur een klap Gistermiddag is op de onbewaakte overweg te Breezand een ongeval ge beurd, dat nog bijzonder goed is af gelopen. Op het moment, dat de trein uit Den Helder de overweg passeerde, kwam deze in aanraking met een met bloembollen geladen vrachtauto van de handelaar Van Tricbt uit Hillegom. De auto werd zwaar beschadigd, de bollen lagen over honderden meters langs de baan verspreid. In tegenstelling met de verwachting kwamen de chauffeur en een andere inzittende er ongedeerd af. mety een straatsteen op zijn hoofd. Hij had echter de tegenwoordigheid van geest te stoppen, daarna het portier open te maken en zich uit de wagen te laten vallen, terwijl hij luidkeels om hulp riep. De mannen namen de benen, maar een van hen waarschuw de een agent, dat hij een chauffeur op het viaduct had horen schreeuwen. Te zamen met enige bewoners trok hij naar de politiepost in Overschie om assistentie te halen, mogelijk met de bedoeling zelf niet in de gaten te lo pen. Maar in de omgeving van het ge beurde vond men de tweede man ver borgen in een ligusterhaag. Dat had de hulphalende man vermoedelijk niet gedacht, in ieder geval werd hij nu ook als dader ontmaskerd. Beiden werden opgesloten. Alleen de derde had weten te ontkomen. Bij het ver hoor gaven ze toe, het plan te hebben gehad de chauffeur te beroven. Het drietal was afkomstig uit Den Haag. Twee er van, de 19-jarige J. van H. en de 24-jarige J. C. V., die thans nog voortvluchtig is, waren ontslagen bij een kermisexploitant in Den Haag. De zoon van deze exploitant, de 17-jarige P. B. behoorde ook bij het drietal. In een café te Rotterdam werd het plan opgemaakt. Ze zouden de chauffeur bewusteloos slaan en dan met zijn geld er vandoor gaan. De chauffeur bleek gelukkig niet ernstig aan het hoofd gewond te zijn. Na bij een dokter in Overschie be handeld te zijn, kon hij met de taxi naar huis gaan. Publiek verbrak politiecordons Gistermiddag maakte H. M. Koningin Juliana met de prinsesjes Beatrix, Irene en Margriet de op Prinsjesdag gebrui kelijke rijtoer door jde Residentie. Voor het paleis aan het Noordeinde had zich in de loop van de middag een grote menigte verzameld, die met span ning het ogenblik afwachtte dat de landsvrouwe de rijtoer zou beginnen. Nadat Hare Majesteit, die gekleed was in een groen toiletje en een rood bruine hoed met veren droeg, met de prinsesjes in de calèche had plaats ge nomen, ging het onder escorte van po litieruiters via het Noordeinde en de Zeestraat naar de Scheveningse Weg. Deze werd afgereden tot de Stadhou derslaan, die daarna gevolgd werd. Vriendelijk groetend reed Koningin Juliana langs de onafzienbare rijen mensen, die haar op deze dag him blij ken van aanhankelijkheid en eer be toonden. Langs de Koningin Emmakade en de Noord-West-Buitensingel bereik te de stoet het Westeinde. Voor de ramen van het oude stadhuis verdrongen zich eveneens belangstellen de toeschouwers, onder wie de Haagse wethouders. Via de Groenmarkt, het Buitenhof, de Kneuterdijk en de Heulstraat arri veerde Hare Majesteit weer voor het paleis, waar zij bij het verlaten der calèche een ovatie in ontvangst had te nemen. De verwachting der toeschouwers, dat de Koningin op het balcon van het paleis zou komen, werd vervuld en toen Koningin Juliana zich hierop even later met haar kinderen vertoonde, kende het enthousiasme van het pu- PRINSES WILHELMINA OP „JEUGD VAN NEDERLAND" Dinsdag heeft prinses Wilhelmina in gezelschap van haar hofdame, mevr. de Beaufort, onverwacht een bezoek ge bracht aan de tentoonstelling „Jeugd van Nederland" te Amsterdam. De prinses kocht aan het loket, evenals de andere bezoekers, haar kaartje en be gaf zich daarna naar de tentoonstel lingsruimte. De regering heeft gistermiddag, bij monde van de minister van Financiën mr. P. Lieftinck, een verklaring afgelegd voor de Tweede Kamer inzake de koers van de gulden tengevolge van de devaluatie van het Pond Sterling. Het is nood zakelijk geacht de koers van de gulden te bepalen op 3.80 in de dollar, het geen behoudens een kleine technische wijziging, neerkomt op een gelijke devaluatie als die van het pond tegenover de dollar (30,5 Deze koers is met ingang van hedennacht 0.00 uur van kracht geworden. concurrentiestrijd, die bij het afnemen der schaarste allerwege aan het toe nemen is en die in verband met de elders toegepaste devaluaties ongetwij feld nog feller zal worden, zich niet kan veroorloven duurder te zijn dan zijn meest directe mededingers en voor de ernstige economische en so ciale gevolgen van een interne defla tie, die zonder of bij onvoldoende de valuatie thans onvermijdelijk ware, dient te worden behoed. 3) Dat Nederlands belang er in hoge mate mede is gediend de koers van de gulden op een zodanig peil te fixe ren, dat het zonder bezwaar actief kan deelnemen aan de bevrijding van het handels- en betalingsverkeer, met na me tussen de Westeuropese landen, van de vele bindingen en belemme ringen waaraan dit verkeer de laatste jaren onderworpen is geweest. Hoewel de regering op grond van deze overwegingen van de noodzake lijkheid van haar besluit overtuigd is, heeft zij dit besluit genomen met ge- Onmiddellijk na de inleidende woor den van de minister, waarbij hij de ontwerpen der algemene begrotingen voor het dienstjaar 1950 aanbood, ver gezeld van een nota over de toestand van 's Rijks financiën, sprak hij over de bovengenoemde herwaardering van de gulden. Zijn rede vervolgend, zeide de mi nister: De regering heeft zich bij het nemen van deze beslissing laten leiden door de volgende overwegingen: 1) dat Nederland, dat in zo sterke mate wordt begunstigd door de Mars hall-hulp verplicht is tegen de tijd, dat deze hulp een einde zal nemen, zijn betalingsbalans in evenwicht te bren gen en met name moet trachten door eigen inspanning zijn dollarinkomsten zodanig te vermeerderen, dat het de bedoelde hulp straks missen kan. 2) Dat Nederland in de internationale mengde gevoelens. Zonder in bespiege lingen te treden over de vraag of de maatregel der Britse regering op een opportuun moment werd genomen en of een zo ver gaande devaluatie van het Pond Sterling raadzaam was, acht zij de schok, die daardoor in de be staande externe monetaire en han delspolitieke verhoudingen is teweeg gebracht, en de weerslag daarvan op de interne economische en sociale structuur der onderscheidene landen een zaak, die tot bezorgdheid aanlei ding geeft. Een devaluatie kan tot op zekere hoogte het herstel van funda mentele onevenwichtigheden verge makkelijken, doch anderzijds maakt zij de oplossing van uiterst belangrijke economische en sociale vraagstukken, die zonder devaluatie meer geleidelijk kan worden nagestreefd, plotseling acuut. Het in acht nemen van de eisen der sociale gerechtvaardigheid vergt onder zulke omstandigheden een zeer zorgvuldig beleid. Psychologische fac toren kwamen tot gelding, waarvan de betekenis niet is te onderschatten. In zulk een toestand worden aan het vertrouwen in het gevoerde en te voe ren beleid extra hoge eisen gesteld. De regering is zich van dit alles terdege bewust. Zij doet een beroep op de volksvertegenwoordiging en op het Nederlandse volk om haar dit ver trouwen te schenken. De Indonesische golden. Rest mjj nog de Kamer mede te delen dat met betrekking tot de Indo nesische gulden door de Voorlopige Federale Regering, een zelfde maat regel als ten aanzien van de Neder landse gulden is getroffen. De minister besloot zijn verklaring met een persoonlijk woord. Het was steeds zijn streven geweest om de waarde van de gulden te her stellen en te versterken, overtuigd zijnde dat een verzwakking van de gulden in het bijzonder de economisch zwakkeren zou treffen. Doch de ver arming van Europa moest te eniger tijd worden gerealiseerd en de deva luatie van de valuta's in de omliggende landen maken het aanvaarden ervan door Nederland tr' een onvermijdelijk heid. In nauwe samenwerking met de Staten-Generaal en met de maatschap pelijke organisaties zal getracht moeten worden het moeilijke probleem waar voor men thans geplaatst is, op te los sen. bliek geen grenzen meer. Men verbrak de politiecordons om vlak voor het pa leis de vorstin een „Oranje boven" en een „Lang zal zij leven" toe te zingen. Vriendelijk dankend voor de hulde trok de vorstin zich daarna in het pa leis terug. De senaatscommissies voor justitie en binnenlandse zaken hebben het wets voorstel van senator Struye tot het houden van een volksraadpleging over de terugkeer van koning Leopold aan genomen met 23 (Kath.) tegen 14 stem men (Soc.) bij 6 onthoudingen (Lib.) Bij de discussie verklaarden de socia listen. dat zij in principe tegenstander blijven van een volksraadpleging, daar zij deze in strijd achten met de grond wet. yOOR DEGENEN onder de lezers, die regelmatig de beschouwingen van onze diplomatieke medewerker le zen, zal de devaluatie van het pond sterling, de gulden en een aantal an dere „zachte" valuta's nauwelijks als een verrassing gekomen zijn. Reeds meer dan een maand geleden maakte ons blad van de aanstaande waarde vermindering der Europese muntsoor ten melding als van een vaststaand feit, ondanks de steeds herhaalde offi ciële tegenspraken. Tevens is in deze kolommen al duidelijk gemaakt, dat de devaluatie het begin zal en moet zijn van een gehele serie welhaast re- volutionnaire maatregelen, die alle te zamen tot doel hebben het door da oorlog ontwrichte internationale eco nomische bestel door een ander, aan de behoeften van de na-oorlogse situa tie aangepast economisch systeem te vervangen. Want men vergisse zich niet ware deze devaluatie een op zichzelf staande maatregel, Engeland en het overige West-Europa zouden binnen een half jaar in dezelfde mi sère verkeren als die, welke thans tot de even pijnlijke als noodzakelijke operatie heeft geleid. Wat Europa tot zijn economische wedergezondmaking nodig heeft is een zo rationeel mogelijk werkende indus trie, in staat te concurreren met elk ander productie-apparaat. Maar om zich in deze richting te kunnen ont wikkelen, behoeft deze industrie af zetgebieden, die zo groot zijn, dat zij de brede stroom van voortbrengselen ener massaproductie kunnen absorbe ren. Om tot deze toestand te komen was het in de eerste plaats nodig de indertijd te Bretton Woods veel te hoog en vrij willekeurig vastgestelde Europese muntkoersen, die weliswaar een zekere schijnwelvaart schiepen, maar anderzijds moesten leiden tot een ingewikkeld tweezijdig afreke ningssysteem en een bijna Middel eeuws aandoende ruilhandel, af te bre ken tot op het peil hunner werkelijk» waarde. Daardoor is het mogelijk ge worden en dit zal de stap zijn, dia op deze devaluatie moet volgen de muntsoorten onderling weer vrij in wisselbaar te maken en terug te ke ren tot het systeem van vrije interna tionale handel. Dit zal gepaard moeten gaan met een neerhalen van tolmuren en andere handelsbarrières, hier, in Europa, zo goed als aan de overzijde van de oceaan. Het schijnt zo goed als zeker, dat ten minste de Amerikaanse regering de Europese leiders in dit opzicht haar hulp en medewerking in het vooruit zicht heeft gesteld anders ware het onverklaarbaar, dat een oorspronke lijk zo felle tegenstander van de de valuatie als sir Stafford Cripps, ter wijl hij toch wist, wat komen ging, zo betrekkelijk blijmoedig uit Wash ington is teruggekeerd. Onder deze omstandigheid mag men de devaluatie, hoe pijnlijk zij zich ook in de eerste tijd aan de meesten onzer zal doen ge voelen, zeker niet als een ramp be schouwen, zulks te meer niet, waar het Amerikaanse Congres, naar uit talrijke uitlatingen zijner leden geble ken is, zonder deze operatieve maat regel aan elk voorstel tot verdere hulp aan Europa zijn goedkeuring zou gaan onthouden. En het is het Amerikaan se Congres, dat in laatste instantie te oordelen zal krijgen over de, naar men mag aannemen, op hoog niveau uitge werkte fantasierijke en veelbelovende plannen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1949 | | pagina 1