DE LAATSTE UREN VAN ADOLF HITLER
Dertig meter onder Berlijn, in een bunker,
kwam de Duitse afgod ten val
CONF
LINGERIE EN STC
Bijzondere kooi
ZATERDAG 31 D^,/M1ÏER 1919
p EEN STRAAL MENSELIJKHEID dringt door in de chaotische schemering
van deze ondergang. Geen woord, geen blik, geen glimlach en geen
traan wordt zichtbaar Niets, dat het hevige lijden van menselijke wezens doet
vermoeden. Het wordt nacht en dag en weer nacht, maar niemand weet welk
uur het is. Alleen, dat het laatste uur geslagen heeft, weten zij allen. Het einde
der tijden is aangebroken. De Russische tanks rukken op naar de Potzdammer
Platz, granaten leggen de geweldige dwing-burcht van de Rijkskanselarij in
puin. De aarde siddert. Onder het zware dreunen dooft het licht uit, flakkert
daarna weer op.
Boven is Berlijn, boven is Duitsland, uit duizenden wonden bloedend,
Duitsland, dat taai en moeilijk zich ten sterven neigt. Benedendertig meter
onder de aarde, in de bunker van de Rijkskanselarij wachten Hitier en de
tijnen op het jongste gericht. Zij eten en drinken en slapen, ze beraadslagen,
ze maken ruzie, ze razen. Ze versturen berichten, ze veroordelen tot de dood
straf, ze laten neerschieten, ze maken'testamenten, ze trouwen, ze vormen
regeringen, ze schrijven brieven, ze wachten
Kannen-
van het
EEN BÉAMBTE van de Burgerlijke
Stand komt een huwelijk voltrekken,
een kleermaker die de maat komt ne
men voor een uniform, ziet zich de pas
naar de wereld boven afgesneden, drie
honden en een S S -generaal worden ter
dood gebracht, de kokkin dient wortel
tjes op en laat boterhammen klaarma
ken voor een vertrekkende veldmaar
schalk, door een haag van mannen met
benzineblikken in de hand gaan de laat-
sten de dood in, de bran'dstapels wal
men.
Het wordt donker en het dreunen
■wordt heviger, dan weer licht en weer
donker. Doch er gebeurt niets, waaruit
men zou kunnen besluiten: „Het zijn
óók mensen". Het is een dag des oor
deels, voor wezens, die niet van deze
aarde zijn. Een wilde chaos van golems
en wangedrochten in een benauwende
spelonk van beton. Waar vindt mén een
teken, dat hier harten kloppen, harts
tochten uitgeblust worden, dromen aan
scherven breken, schuld wordt geboet?
EN TOGH waren ét mensen. In deze
laatste uren waren er niet alléén maar
de afbrokkelende standbeelden van de
tyran en zijn hof. Èr waren ook kleine,
échte mensen, secretaressen, chauffeurs,
bedienden, schildwachten, kortom figu
ranten. Men is geneigd zich af te vra
gen of de gebeurtenissen, door de En
gelse historicus Trevor Roper in op
dracht beschreven, misschien een wei
nig aan menselijkheid winnen als men
bet lot van deze kleine bijfiguren be
ziet, mensen die geen historische rol spe
len, niaar die slechts léven willen.
Ook ondergaande geweldigen hebben
tot- hun laatste ogenblikken gewone
mensen nodig; mensen aan wie ze hun
laatste wilsbeschikking kunnen dicte
ren, mensen, die thee voor hen zetten
en. die tenslotte de benzine aanslepen
om hun lijken te verbranden. Het En
gelse rapport vertelt weinig van deze
figuranten, want de samensteller had
in het geheel niet de bedoeling het
gruwelijke beeld, dat hij met koude za
kelijkheid schilderde, menselijke kleur
te. geven. Toch wordt men ze gewaar,
terwijl ze hup kleine bezigheden ver
richten, bezigheden veelal van banale
soms van afschuwelijke aard. Hun be
drijvigheid is van weinig belang, zoals
deze dat ook in betere dagen was.
Terwijl Berlijn brandt
ÏEKWIJL BOVEN de wereld door
xwalre explosies vanéén gereten wordt,
ratelen hier beneden de schrijfmachines
en rinkelen de theekopjes op de scho
tels. Onbegrijpelijk is het bevattingsver
mogen van het hart des mensen. Wat
zij, stuk voor stuk, uur na uur, gezien
en beleefd hebben de razernijen van
Hitier, het afstoten van Göring. de
afval van Himmler, het fusilleren van
Fegelein, het huwelijk met Eva Braun,
de zelfmoord van Göbbels, de af-
scheidsplechtigheid van hun Führer, de
zelfmoord van het paar en tenslotte hun
doorbraak naar het verwoeste aardop
pervlak dat alles heeft hun hart niet
uitéén doen barsten.»
Velen van hen leven nog, want hun
getuigenissen vormen een wezenlijk be
standdeel van het Engelse rapport.
Trevor Roper heeft dit rapport samen
gesteld in opdracht van de berichten
dienst van het Engelse leger, en wel
n,et alle hem ten dienste staande mid
delen. Er is waarschijnlijk geen overle
vende, die ook slechts van verre getuige
was van deze laatste dagen die niet
werd verhoord. Ook de ironisch vrij
postige toon, waarin de beschrijving is g
vervat behoeft geenszins tegen de koele
zakelijkheid van een geschoold ge
schiedkundige te spreken. Het ligt mis
schien wel in de aard der Engelsen, he
vige gevoelens achter zulk een toon te
verbergen. De persoon, die het middel
punt van dit gebeuren vormt is in allen
gevalle met een, met diepe haat ge
mengde, bewondering geschilderd. „De
ze demonische verwoestende genius", zo
r.oemt hij Hitier, alsof hij daarmede 't
wachtwoord wilde geven voor een
hieuwe mythevorming, iets wat hij,
juist door zijn onverbiddelijke realisti-
sche schildering blijkt te willen ver
mijden. Op de figuranten valt overigens
geen sprankje van deze helle-luister.
BIJ DE verjaardagsontvangst op 20
April zijn ze allen nog aanwezig en
krijgen een slap handje van hun Füh
rer. Het leven onder de aardkorst gaat
gewoon zijn gang, want de toegang tot
de kanselarij is nog vrij en Berlijn is
nog niet omsingeld, hoewel de Ameri
kanen reeds de Elbe, en de Russen de
Oder en de Neisse zijn overgestoken
De Engelsen staan voor Hamburg, Ge
neraal Patton raast dwars door Beieren
naar de Alpen, veldmaarschalk Alexan
der verovert vanuit Bologna de Po-
vlakte, de Russen zijn Wenen binnen
gerukt. Maar nóg steeds is een uitwij
ken naar het Zuiden, naar de Ober-
salzberg, mogelijk.
Niet lang meer trouwens! Göring,
Himmler, Bormann, Keitel, Jodl. Rib-
bentrop, zij allen zijn aanwezig om
hun gelukwensen aan te bieden, en in
dringende bewoordingen voor een te
rugtocht naar 't Zuiden te pleiten. Het
huis in de bergen is gereed hen te ont
vangen. De huisbewaarder,
berg, is met het merendeel
personeel al enige dagen ginds, om alles
voor te bereiden. Maar Hitier neemt
geen besluit. De enige die iets bereikt
is Speer, die met veel moeite gedaan
krijgt, dat het bevei om alle bruggen
rond Berlijn te vernielen weer wordt
ingetrokken. Dan verlaat het grootste
deel van zijn getrouwen Berlijn.
Hermann in ongenade
DE GROTE TREK naar het Zuiden
begint. Vrachtauto's, auto's, vliegtuigen
zoeken door de smalle strook, die nog
van Duitsland is overgebleven, de weg
raar de Alpen. Ribbentrop verdwijnt
als een schaduw.
Het afscheid van Hermann Göring
is zeer koeltjes. Tè vaak heeft Hitier
de laatste tijd geschreeuwd, dat „de ge
hele .Luftwaffe" opgehangen zou moe
ten worden", dan dat bij het scheiden
van deze oude kameraad nog een
hartelijke sfeer zou kunnen heersen.
Ook Speer gaat er vandoor. Hij be
geeft zich naar Hamburg en laat daar
in de radio-studio een rede opnemen,
waarin hij zich fel keert tegen de door
de Nazi's gevoerde blinde vernieti-
Uit de dagen der marht en der op onrecht gegrondveste glorie: de „af
god" opent een nieuwe brug te München. Achter hem staat Göbbels.
port vermeldt niet hoe zij hun tijd do
den, terwijl de Groten wereldgeschie
denis bedrijven, terwijl Hitier op een
plattegrond van Berlijn de toestand be
studeert (de Pichelsdorfer brug, waai
duizend Hitler-jongens de gigantische
hoofdstad van het Duizendjarige Rijk
verdedigen, staat niet meer op de
plattegrond), terwijl Bormann de
ijnstc aandoeningen van de Führer be
luistert en niemand al te dicht bij deze
toelaat, zonder tenslotte reeds te we
ten, dat Himmler, door zijn getrouwen
gemoedelijk de „Reichsheini" genoemd,
ijverig de afval voorbereidt.
Nog éénmaal: De Stem
IN IEDER GEVAL, de 22ste April be
leven ze iets! Juffrouw Krüger, Bor-
manns secretaresse, juffrouw Junge en
mevrouw Christian, Hitlers secretares
sen, zitten in de bunkergang en horen
door de dunne scheidingsmuur het ge
roezemoes der stemmen op de stafbe
spreking, die de Führer daarachter met
Keitel, Jodl, Bormann, Krebs en Burg-
dorf voert.
„Hoe is de toestand"?, dat is de vraag,
oie in ditzelfde uur op tientallen staf
besprekingen gesteld wordt, door Kes-
selring in het Westen, door Heinrlci in
net Oosten, door Schörner in Bohemen.
door Vietinghoff in het Zuiden. „Hoe
is de toestand"?, vraagt Hitier. Waar
is het legendarische leger van Wenck.
Hitiers eigen schepping, waarvan hij
het ontzet van Berlijn verwacht? Waar
staat de legergroep van Obergruppen-
|JIIIIIIIII!ll!l!lll!!llll!i!llll!l!llllll!llll!lllllllll!!l!lllllll!lllllllllllllll!lltll!lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinilHlllllllllllllllllllliilllllillllIll!l
1
m £)IT ARTIKEL werd geschreven op grond van het officiële
rapport, dat de Engelse historicus Trevor Roper in op-
1 dracht van zijn regering vervaardigde.
B
S ^IE DE ONDERGANG van de Nibelungen in de grote hal
H van koning Azels paleis las, zal hier weinig nieuws lezen.
De personen zijn andere, de gebeurtenis is nagenoeg het
zelfde en even zinloos als wat in de oude sage verhaald
wordt. De aanbidding van de naakte macht uit het
oogpunt der oude Germanen, op leven en dood strijdend
met Romeinse legioenen, elanden, oerossen en het geweld
der natuur is nog te begrijpen. Dezelfde geestesgesteldheid
"valt bij de sagenridders nog met een noodlotsbesef samen.
Maar het zal de eeuwige schande van het Duitse volk, van
de twintigste eeuw blijven, dat het, teneinde een in de
grond der zaak gerechtvaardigde medezeggenschap in
Europese zaken [die echter in de eerste wereldoorlog werd
verspeeld] af te dwingen, deze verouderde tragedie nog
eenmaal hielp opvoeren ten koste van een geheel wereld
deel, ja ten koste van de gehele wereld.
J-JOE HET ECHTER ook zij, een bemoediging voor deze don
kere tijd, waarin de gehele mensheid als verlamd door
schrik, de gevolgen van ei^ep daden aanschouwt en
ondergaat is hierin toch nog te vinden:
Indien het mogelijk is, dat een klein groepje vastbesloten
mannen een dergelijke orgie van zinloosheid, beestachtig
heid en.onwaarachtigheid, een dergelijke zinnenberovende
chaos kan veroorzaken, hoeveel rechtvaardigheid, men
senwaardigheid, geluk en liefderijke harmonie kan dan
niet veroverd worden door de vastbeslotenen van goeden
wille? Of geven wij alleen het kwade een kans?
Laat ons besluiten met een veel geciteerd gezegde van
Willem van Oranje, voorvechter van de gewetensvrijheid.
Een gezegde dat men als levensleidraad aan elke twin-
tigste-eeuwse mens zou willen meegeven: „Men behoeft
niet te hopen teneinde te ondernemen, noch te slagen om
vol te houden".
Diep onder de Berlijnse grond bevond zich de bunker van de
RijkskanselarijHier nam Hitier afscheid van zijn laatste
getrouwen; De slaapkamer van Hitler; a) In deze kamer
vond de bruiloft plaats; Hier stierf Hitier; 5) De slaap
kamer van Eva Braun.
iinniiiiiiniiiiiiniiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiniiiniiiniiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinnniiiiiiiiii
führer Steiner, die de Zuidelijke voor
steden van Berlijn moet heroveren?
gingspolitiek. Pas na Hitiers dood
kon het Duitse volk deze redevoering
beluisteren.
IN DE BUNKER is nu nog slechts
een klein gezelschap achtergebleven
Onder hen bevindt zich de nieuwbak-
Koortsachtig noteren de beide steno
grafen Hergesell en Hagen het vraag-
en antwoordspel. Krebs en Jodl weten
zelf niet precies, wat er gebeurt. Van
Wenck heeft niemand bericht ontvan
gen. De beroemde charge van Steiner
ken chef van de generale staf van het heeft helemaa, niet pla6ats gevonden
leger, generaal Krebs, verder de staf
chef van de luchtstrijdkrachten, Chris
tian, die met Gerda Daranowski, een
van Hitler's secretaressen, getrouwd is,
en daarom tot de intimi van de hofhou
ding behoort en natuurlijk Bormann,
die niet van Hitiers zijde wijkt, om el
ke èndere invloed dan de zijne te we
ren. Ook Keitel en Jodl zijn nog geble
ven, teneinde de op 22 April be
paalde stafbespreking te kunnen deel
nemen. De rijen zijn dus aanzienlijk ge
dund.
Toch is het in de bunker nog benau
wend vol. De eerste gang wordt als ge
zamenlijke eetzaal gebruikt. Links daar
van zijn de keukens, waar juffrouw
Manzialy de vegetarische gerechten
toebereidt. Rechts vier andere kleine
ruimten, die in de loop der volgende
dagen door de familie Göbbels be
trokken worden. Aan het einde van de
gang voert een wenteltrap naar bene
den, naar de eigenlijke Führer-bunker,
die nog enkele meters dieper is aange
legd. Ook daar een smalle gang, die
als conversatie-zaal dienst doet. Aan
het eind ervan bevindt zich achter een
dunne scheidsmuur de conferentie-ka
mer, vanwaaruit twee deuren toegang
geven tot de drie privévertrekken van
Hitler, waarnevens zich dan weer de
slaapkamer en het boudoir van Eva
Braun bevinden.
DIT ZIJN DE COULISSEN, waar
voor zich het jongste gericht voltrekt.
Daarboven aan 't aardoppervlak liggen
de puinhopen van de Rijkskanselarij
De enorme zalen, die de vazallen en
Quislings moesten inponeren zijn uitge
brand. De marmerplaten zijn gebarsten,
de kostbare betimmeringen verbrand,
het zware brons .gesmolten en verbogen
In de weinige vertrekken, die nog eni
ge beschutting bieden, huizen schild
wachten en andere figuranten.
Voor degenen, die noch geneigd, nóch
geroepen zijn een historische rol te
spelen, kruipt de tijd in de Führer-bun
ker langzaam voorbij. Het Engelse rap-
Terwül men ter ondersteuning van deze
aanval troepen naar het Zuiden gediri
geerd heeft, zijn de Russen Berlijn in
het Noorden binnengedrongen. Er zijn
bijna geen gevechtsmeldingen, waaruit
men gevolgtrekkingen kan maken, al
leen het armzalige hoopje Hitlerjongens
dat de hoofdstad van het eerste solda
tenvolk ter wereld, van de grootste
krijgsmacht der aarde, nog steeds verde
digt, komt steeds weer ter sprake. Ach
ter de muur horen de secretaressen hoe
de stemmen luider worden...
No horen ze nog slechts één stem, die
stem, die nu reeds sinds twaalf jaar
de wereld van haar slaap berooft.
maar deze stem stijgt nu van een hees
geblaf tot een toppnnt van gekrijs
Scheldwoorden, aanklachten, woede-
gebrul, het woord „Verraad", de
schreeuw „doodschieten!" Dan zinkt de
stem weg in een hullende beschuldiging
tegen het Duitse volk, dat versaagt en
zich zijn grote Man niet waardig ge
toond heeft.
BLEEK EN BEVEND luisteren de fi
guranten. Nu ja, het is niet de eerste
aanval van hun Führer die zij bijwo
nen. Maar tegen deze wegrochelende
ïazernij zijn hun zenuwen niet langer
opgewassen. Met onderdrukt snikken
proberen zij de stem te volgen, en ze
krijgen te horen, dat Hitier zijn zaak
opgeeft. „Het Derde Rijk was een mis
lukking". Alles is afgelopen Hitier zal
riet naar het Zu den vluchten, hier. in
deze bunker, zal hij blijven wachten tot
het bittere einde en sterven, vóórdat de
eerste Russische soldaat op de boven
ste trede van de bunkertrap verschijnt.
Daarmede is de conferentie ten einde
Zij, die er aan deelnamen, verschijnen
met bleke, ontzette gezichten in de
„Toen ze uit de conferentiekamer
kwamen", zo zal iuffrouw Krüger later
vertollen, „waren allen ontdaan en zei
den, dat dit het einde betekende" Ja,
juffrouw Krüger dit is het einde. En
wisten de mensen buiten, in de wereld,
nu maar wat U weet, dan zou het klok
kengebeier van Nieuw-Zeeland tot Ca
nada nu meteen Inzetten en niet pas
op de 8ste Mei.
Keitel krijgt cognac
OOK DE FIGURANTEN weten thans,
da', de Dag des Oordeels een aanvang
genomen heeft. Ze hebben vernomen,
dat hun Führer zichzelf zal doden, kort
daarop zien ze adjudant Schaub pape
rassen naar boven, naar de tuin, dragen,
om ze daar te verbranden, ze horen en
kele uren later, dat Kesselring bevel
ktljgt morgen naar Berchtesgaden te
i liegen, dan zien ze Göbbels met
vrpuw en kinderen bij Hitier binnen
treden. Lang duurt het gesprek, dat dit
maal in de privévertrekken wordt ge
voerd. Als Göbbels weer te voorschijn
komt deelt hij mede, van plan te zijn
met zijn gehele familie zelfmoord te
plegen.
Nog éénmaal neemt Hitier het mili
taire gesprek met Keitel op. Misschien
kan het twaalfde leger (Wenck) naar
Potsdam doorstoten. Of nog beter:
Göring moet met de vijand onderhan
delen! En als hem verklaard wordt, dat
geen enkele Duitse soldaat nog onder
Görings leiding zou willen strijden
dan antwoordt hij: „Er is geen sprake
meer van strijden. Er valt niets meer te
strijden. Als het op onderhandelen aan
komt, dan is Göringbeter dan ik"
Zo rijst en daalt de stemming, tussen
b: grip en waanzin rond tuimelend Ten
slotte laat hij een maaltijd voor Keitel
serveren en zorgt er voor, dat deze
voor zijn reis een halve fles cognac en
proviand meekrijgt.
ALLES IS DVS VERLOREN. Meer
dan Hitiers zo juist uitgewoede ra
zernij brengt zijn plotseling ingetreden
rust de kleine naamloze mensen in de
bunker tot deze overtuiging. Hoe ern
stig en stil is hij nu, terwijl hij toeziet
hoe Keitel zijn maaltijd verorbert'.
Zijn hoofd beeft een beetje, zijn ogen
zijn als met een fijn floers overdekt,
zijn linkerarm hangt er wonderlijk
levenloos bij.
De ordonnansen en secretaressen be
zien hem schuw van terzijde. Hij wil
sterven. Söbbels wil sterven maar
zij willen niét sterven.
Zij willen terug in de eenvoudige on
bekendheid waar ze tot voor kort in
verkeerden. Er zijn andere schrijfma
chines waar je op tikken kunt, andere
keukens, vanwaaruit je het eten op
een dienblad „naar voren" of „naar
boven" kan dragen, andere auto's, die je
kunt besturen. De beschrijving van
Roper vertelt niets van hun gedachten,
doch vermeldt slechts hun latere ver
twijfelde pogingen, meesttijds met suc
ces bekroond, weer in het gewone le
ven van alledag terug te keren. Alleen
cie goden, de Helden en Koningen, wer
pen zichzelven in de wereldbrand der
godenschemering. De figurant mag
weer aardse plannen smeden en trach
ten er heelhuids van af te komen Men
zou trouwens vermoeden, dat enkelen
van hen al te diep in de afgrond van
deze vreemd onwerkelijke onderwereld
geblikt hebben, te diep om weer geheel
onbevangen te kunnen worden.
HOE IS HET met het innerlijk van
iuffrouw Manzialy gesteld, de vegeta
rische kokkin, die voor haar afgod de
ascetische maaltijden mocht toeberei
den, en ze zelfs tezamen met hem mocht
gebruiken, als Eva Braun er toevallig
niet was wat trouwens gedurende de
large jaren van haar dienst slechts zel
den voorkwam? En is de dagelijkse, de
voortdurende omgang met de demon
zonder sporen achter te laten aan zijn
persoonlijke bediende Heinz Linge voor
bijgegaan, die zijn werkzaamheden keu
rig in zijn agenda neerschrijft en steeds
een flinke voorraad van Dr Morells
kwakzalverpillen gereed heeft, waarvan
hij zijn heer en miester op elk gewenst
cgenblik elke gewenste hoeveelheid ter
hand kan stellen? Vóór 't gordijn voor
altijd dicht gaat, zal hij hem echter
nog geheel andere diensten bewijzen
«•ant weglopen kan nu niemand meer
er wie thans nog in deze enge vertrek
ken en gangen van beton zit opgesloten
hrn-.t pas weer in het heldere daglicht
als alles ten einde is.
ONOPHOUDELIJK komen de pro
jectielen neer op de bovenbouw van de
Rijkskanselarij In de straat-ruïne* vut
Berlijn wordt verbitterd gestreden. Vin
de Saarlandstrasse en de Wilhelmstrassa
banen de Russen zich stap voor stap
een weg naar het geweldige bouwwerk
van het Rijksluchtvaart-ministerie. Ia
het Westen zijn ze in de wijk tussen de
Bismarckstrasse en de Kantstrasse bin
nengedrongen, uit Zuidelijke richting
hebben zij de rand van 't Grünewald en
het Rijkssportveld bereikt. Het is ge
makkelijk te berekenen, dat ze op z'tt
laatst op de eerste Mei de puinhopen der
Rijkskanselarij zullen bereiken.
Zulk soort berekeningen maakt Hitier,
terwijl hjj op z'n plattegrond „de toe
stand" met bont-gekleurde vaantjes
aangeeft. Nog steeds is hij de veldheer,
oie zich, aandachtig over zijn plannen
gebogen, door zo'D inspiratie laat leiden.
Waar is het leger van Wenck? Niemand
gelooft meer aan dit leger, geen van hen
durft het hem te zeggen.
Nog steeds worden er berichten naar
Keitel gestuurd want enkele commu
nicatie-middelen staan nog ter beschik
king.
„Ik verwacht het ontzet van Ber
lijnWelke vórderingen maakt het
leger van Heinrici?Waar is
Wenck?Wat is er met het negen
de leger aan de hand?,... Wanneer zal
Wenck zich met het negende leger
verenigen?" De fronten echter zijn ver
stomd. Er Is geen strijdende eenheid
meer die nog antwoord geeft
Von Greims verjongingskuur
DE LAMPEN TRILLEN onder de
ontploffingen van de projectielen, die
boven de aarde openscheuren. Soms
gaat het licht geheel uit, soms wordt
het alleen maar steeds zwakker om
daarna weer op te flakkeren. Er is
reeds lang geen verschil meer tussen
dag en nacht. Reeds van het begin af
heeft Hitler, die meestal pas tussen
twee en drie uur 's morgens naar bed
ging en pas tegeii twaalven weer te
voorschijn kwam, zijn directe omge
ving genoodzaakt de nacht tot dag te
maken. Nu echter, nu de ordenende
zonnegang voor altijd uit dit leven is
verdwenen, nu voortdurend het kaars
licht brandt, nu er geen natuurgeluid
meer hoorbaar is, nu houdt elke tijds
indeling op, en de rusturen en maal
tijden, die anders de regelmaat in het
mensenleven brengen, zijn volkomen
willekeurig geworden.
MAAR NOG STEEDS is Hitier heer
en meester over zijn hof. Zwaar rus
ten zijn luimen op een ieder in deze
cementen hel. Niet slechts de figuran
ten, ook de groten lopen op hun te
nen en fluisteren. Hitler is zelfs nog
in staat vertrouwen en hoop te wek
ken. Met zijn stratenkaart in de voch
tige handen, heftig gebarend, schreeuwt
hij bevelen uit, alsof zijn veldheren
nog voor hem stonden. Op de 27ste
April gelukt het hem zowaar nog Rit-
ter von Greim, dien hij tot opvolger
van de „verrader" Göring benoemd
heeft, weer moed in te spreken. Greim,
enkele ogenblikken geleden nog ver
twijfeld wanhopig, wordt er geheel
door opgemonterd en vermaant zelfs
zijn stafchef niet te versagen. „De aan
wezigheid en het vertrouwen van de
Führer", zo roept hij bezwerend door de
radio-telefoon „hebben mij met nieu
we moed vervuld! De bunker heeft op
mij de werking van een verjongings
bron!"
Wat denken de figuranten wel van
deze luchtmacht-generaal, die zoeven
nog met Hanna Reitsch zelfmoordplan
nen ontwierp en zich nu in de ver
jongingsbron waant, om overigens
vlak daarop weer kameraadschappe
lijke raadgevingen uit te delen om
trent de verschillende methoden om
zichzelf van het leven te beroven?
Vast staat, dat al deze secretaressen,
ordonnansen en andere figuranten hun
eerbied voor de afgod en zijn getrou
wen nog niet verloren hebben. Toch
blijft ook voor hen niet verborgen, dat
niet alle paladijnen zo trouw meer zijn
als vroeger. Generaal Fegelein. zwager
van Eva Braun, die klaarblijkelijk
geen plezier meer heeft in deze sar-
danapolische brandstapel, is er gewoon
vandoor gegaan en wordt, op bed lig
gend in zijn woning in Charlotten-
burg. gevonden door de S. ''.-mannen,
die uitgezonden zijn om hem gevangen
te nemen. Hij wordt teruggebracht
naar de Rijkskanselarij, waar hij in dt
tuin wordt gefusilleerd en begraven.
UITSL
Donkerblauwe meis
trozenjurkjen, in diver
maien, van 14.75 voo
van 15.75 voor
Restanten wollen d
ponnen, 12.48 8.7;
6.4!
Dames regenmantels
Egyptisch linnen met c
en geheel Op ruit
gevoerd
Damesmantels
zwart velours
Damesmantels,
Velours Flausch van
69.- voor
Charmeuse dameshe
2e keus, van 2.10
nu voor
'n Partijtje damesdire
2e keus, uitzoeken,
van 1.65 nu voor
Charm, damesondeij'
met ronde hals, alle
maten, nu voor 3.28
Fant. dameshemden,
kwaliteit, nu voor 2.3
Fant. damesdirectoire
bijpassend aan boven
hemden, nu voor 1.88
Wollen dameshemdei
directoiies, zeer voor
delig, nu voor
Gebloemde huishoud
in mooie dessins, primi
kwaliteit, van 12.95 n
Fant. schorten, flinke
maat, nu voor 4.18
Ruitstoffen, in div. moo
ruiten, nu per meter
Wollen japonstoffen,
br, in zwart en marine
nu per meter
Satin zijde, div. kleuret
zeer voordelig, p. mete
Bedrukte katoen, voor
nen, in blauw/wit,
80 cm. breed, p. meter
Bedrukte vistra,
in mooie kleuren en
dessins, nu per meter
Restanten bustehoudc
mooie modellen,
thans vanaf
Step-ins,
zeer mooie kwaliteit, nt
Step-ins, in betere soot
ten, van 17.90 nu voe
Restanten corsetten,
van 18.85 voor
