L&ZN.
Burg'
ilhandel
SON
5MAN
r
Moge de humor u niet verlaten
ENOT
JUIZEN,
ALLATIEBUR.
AN.
VIAAT
IE
BOOM
i voor 1950
Metz,
iVijnhandel,
N v. AUTO'S
PIENEMAN,
BELEN,
pret en genot
iLE"
IDSERT,
enj,
Jkmaar v.v.
ZATERDAG 81 DECEMBER 194a
VALVAR, TEL. 3755
Jorspoedig- 1950.
P 12.
It. 3889
TKELEN,
Alkmaar,
elukkig nieuwjaar.
DSSPECIALIST
SHARPER
o. 40,
en bekenden een
5 ALKMAAR.
jke prijzen!
326 Alkmaar
i gelukkig nieuwj.
en kennissen een
ALKMAAR
L 1950
VOORSPOED!
nsdag 2, 3 en 4
nventarisatie om
tngens te kunnen
BOSCHSTRAAT
BOEKHANDEL.
:elier
ALKMAAR.
IG NIEUWJAAR
TELEF. 3180.
oedig nieuwjaar.
ALKMAAR.
ALKMAAR.
:egen in 1950.
DODENFEEST IN BRANDEND BERLIJN
„ARME, ARME ADOLF", zo hoort
juffrouw Knüger Fegeleins schoonzus
ter, Eva Braun, jammeren „door
allen verlaten, door allen verraden.
Het ware beter, dat tienduizenden an
deren zouden sterven, dan dat Hij
voor Duitsland verloren zou gaan!
Niets blijft hem bespaard!" Of juf
frouw Kriiger, die een goede kans
maakt bij deze tienduizenden te beho
ren, het met deze opvatting eens is,
vermeldt de historie niet.
Dat er echter verraad in het spel is
dat lijkt de figuranten, die him afgoden
zien wankelen, een uitgemaakte zaak.
Zij horen het woord verraad onophou
delijk, het is de enige verklaring voor
de bittere werkelijkheid, dat nu de dag
des oordeels gekomen is. „Schwager-
mann" zegt Göbbels tot zijn adjudant,
„dat is het ergste verraad van alles,
dat de generaals de Führer verraden
hebben. Het is", zo zegt hij, „gewoon
weg een delirium van verraad".
Bormann stuurt onophoudelijk be
richten uit waarin de buitenwereld be
volen wordt de verrader Göring te
vernietigen en „überhaupt tegen alle
verraders onverbiddelijk op te treden",
Daaronder is dan ook de „Reichsheini"
begrepen.
OP DE AVOND van de 28ste April
stuurt Bormann een voor Dönitz be
stemde boodschap aan admiraal Von
Puttkammer: „In plaats van de troepen,
die ons strijdend bevrijden moeten, met
bevel en een beroep op het vaderland
aan te sporen zwijgen de toonaange
vende mannen! De trouw schijnt voor
de ontrouw te wijken! Wij blijven hier.
Rijkskanselarij is reeds ruïne gewor
den."
Enkele ogenblikken later krijgt Heinz
Linge de gelegenheid zijn heer een
historische boodschap kond te doen,
namelijk het Reuter-hericht over de
onderhandelingen van Himmler met
Graaf Bernadotte. De uitwerking van
deze mededeling, die eigenlijk, gezien
do volkomen wanhopige toestand geen
betekenis meer heeft, is hoofdzakelijk
door de getuigenissen van de figuran
ten bekend geworden; allen zijn ze h-t
er over eens, dat dit nieuwe en tevens
laatste verraad het einde betekent
van hun Führer. Er volgt inderdaad
een woede-aanval erger dan ooit te vo
ren. Maar het is dan ook de laatste in
zijn leven. Hitier begrijpt dat zich geen
enkele nationaal-socialist buiten de
bunker meer om hem bekommert, dat
geen mens meer met hem rekening
houdt, dat hij voor deze lieden zo goed
als dood is. Hij treft zijn laatste maat
regelen.
Dodenbruilofi
EEN NIEUWE FIGURANT verschijnt
nu op het toneel, iemand die meteen
weer verdwijnen zal, nadat hij een van
de meest wonderlijke ambtelijke han
delingen heeft verricht, die onze tijd
gekend heeft. Door Göbbels ergens
vandaan gehaald verschijnt een man
in een bruin Partijuniform met een
mouwband van de „Volkssturm", een
gouw-inspecteur, Walter Wagner ge
heten, om Hitier en Eva Braun te
trouwen. De plechtigheid wordt in ijl
tempo voltrokken en voordat Wagner
zelf er erg in heeft staat hij weer in
de bovenwereld om tussen reuzen-
ruïnes, bomkraters en kruitdampen
uit onze gezichtskring te verdwijnen.
Slechts Bormann en Göbbels moch
ten erbij zijn toen het bruidspaar ver
klaarde „van rein-arische afstamming
en vrij van erfelijke ziekten" te zijn.
Kort daarop echter verschijnt het paar
buiten in de gang om de overige bun
kerbewoners zwijgend de hand te
drukken. Het is drie uur in de mor
gen.
Hitier en zijn echtgenote trekken
zich in hun privévertrekken terug om
te eten. Daarna nodigen zij het gehele
gezelschap uit een glas champagne te
komen drinken. Ook juffrouw Krüger,
juffrouw Manzlaly, mevrouw Junge en
mevrouw Christian zijn van de partij
en zullen later, als een nieuwe tijd is
aangebroken, van dit spookfeest ver
tellen.
Het is een echt doden-gesprek, dat
bij dit laatste glas gevoerd wordt. Hit-
Ier spreekt erover dat hij zichzelf en
zijn bruid zal doden nu, nu alles ten
einde is en het nationaal-socialisme zo
volledig is verslagen dat het nooit
meer zal opleven. Hij spreekt rustig,
zacht bijna, het licht flakkert, dof dreu
nen boven de explosies.
Enkele ogenblikken schijnt de ram
melende machine van deze zielloze on
dergang stil te staan en lijkt het alsof
mensen over menselijke dingen spre
ken, van vroegere tijden en van vroe
gere kameraden. Een der secretaressen
wordt door ontroering overmand en
verlaat buiten zinnen het vertrek. Zo
gaan de eerste morgenuren van de 29ste
April voorbij. Hoog boven dit alles, in
de wereld, waar Duitsland strijdt, lijdt
en sterft, is het al lente.
ONDERTUSSEN BEGEEFT Hitier
zich met een van zijn secretaressen,
mevrouw Junge, in het nevenvertrek,
om te dicteren.
„Hoeveel doorslagen"
„Drie alstublieft!"
De toetsen klapperen. Adolf Hitler
dicteert zijn testament. Dan hoort me
vrouw Junge, wat zij en andere Duit
sers nu reeds twaalf jaar lang dagelijks
horen. Licht en snel gaan daarom haar
vingers over de toetsen.
„De oorlog niet gewildJoodse
belangenverblinde en karakterloze
sujettenniet de vijand in handen
vallen.... door de Joden in elkaar ge
zet toneelTrouwe plichtsvervul
ling tot in den dood". Dit alles is me
vrouw Junge reeds jarenlang ver
trouwd, maar dan komen nieuwighe
den. Göring en Himmler worden „uit
gestoten". Dönitz wordt tot Rijkspre
sident en Opperbevelhebber van de
Weermacht benoemd. Op dit politieke
testament, dat met een laatste grauw
tegen „de wereldvergiftigers" besluit,
volgt het persoonlijke testament,
waarin hij over Eva Braun spreekt.
„Zij gaat op haar wens als mijn gade
met mij in de dood". Hij gedenkt dan
nog zijn „trouwe medewerkers en me
dewerksters, allereerst mijn vroegere
secretaresse mevrouw Winter, etc." en
bepaalt, dat beide lijken ter plaatse
verbrand moeten worden. Tenslotte
dicteert hij nog een brief aan Keitel,
die verloren is gegaan en slechts uit
getuigen-verklaringen kon worden ge
reconstrueerd. Het is zijn afscheids-
boodschap aan de Wehrmacht, die
sluit met de order „Voor het Duitse
volk levensruimte in het Oosten te
veroveren".
De Bussen zijn gedurende deze tijd
in het station van de ondergrondse
spoorbaan aan de Friedrichstrasse
binnengedrongen en staan aan de Wei
dendammer brug en op de Potzdam-
mer Platz.
Dansmuziek en benzine
NACHT? DAG? HET MOET om
streeks de namiddag van de volgende
dag geweest zijn, dat de onschuldigste
van alle figuranten, de wolfshond
Blondi, van het toneel verdwijnt. Ook
zijn grote tijd is nu afgelopen. Eens
werd hij, samen met zijn meester, lig
gend op een bloeiende weide gefoto
grafeerd en belandde zo in vele Duit
se huisgezinnen. Hoe vele vazallen en
dienaren hadden hem niet voorzich
tig geaaid, in de hoop, aldoende de
welwillende aandacht van de baas te
trekken? Hij was geen verrader ge
worden en daarom krijgt hij een zach
te gift-dood toegemeten. Andere ge
trouwen, waaronder mevrouw Junge
en mevrouw Christian, worden geroe
pen, de Führer geeft hen de gif-cap
sules, die ze in noodgevallen moeten
gebruiken. Met een zwaarmoedige
glimlach zegt hij het te betreuren hen
geen mooier afscheidsgeschenk te
kunnen aanbieden en hij looft him
trouw. „Ik zou wensen, dat al mijn ge
neraals zo betrouwbaar geweest wa
ren als gij".
Naarmate de schaduw van de dood
zich over de grote figuren legt, tre
den de figuranten, die niet sterven wil
'en, in het licht. Zij zijn de overleven
den van morgen en het leven wendt
zich nu tot hen. Terwijl dertig meter
onder de Duitse aarde het drama ten
einde loopt, worden zij reeds bezocht
door visioenen uit de bovenwereld.
De dodelijke verbindingen worden
losser, ook aan de dag des oordeels
komt eens een eind, en dan begint een
nieuw leven. Misschien een leven in
schande en in verborgenheid, bezocht
door spookachtig-gruwelijke herinne
ringen, maar toch een leven. Onwil
lekeurig verheffen de stemmen zich
van een schuw gemurmel tot een
zacht gesprek. Wat, mag niemand
gaan slapen? Inderdaad, allen moeten
opblijven omdat „de Führer van de
zijnen afscheid wenst te nemen".
OM DRIE UUR 's morgens ver
schijnt hij voor de vrouwen, die ineen
rij zijn gaan staan en reikt elk zwij
gend de hand. Zijn gang is slepend,
zijn blik afwezig en door een vochtig
waas omfloerst. De plechtigheid is
kort, maar allen begrijpen de beteke
nis. De afgod heeft de weg des doods
betreden. De grens tussen degenen
„die sterven gaan" en de overlevenden
wordt met één slag duidelijk zicht
baar. De tongen raken los, enkele fi
guranten beginnen over het sigaretje
te denken, dat ze nu wel spoedig in
deze vertrekken zullen mogen roken.
Uit de cantine van de Rijkskanselarij,
waar de schildwachten zich ophouden,
klinkt muziek. Waarachtig, het lijkt
wel dansmuziek! Er wordt iemand
naar boven gestuurd, men verzoekt om
rust, het feestelijke lawaai gaat ech
ter door.
Zeer verbaasd is de kleermaker
Müller, die door een toeval in het be
legerde bolwerk is blijven hangen,
dat een levensgrote, échte S. S.-gene-
raal, de brigade-generaal Rattenhü-
ber, bevelhebber van de persoonlijke
geheime politie van de Führer, hem
plotseling minzaam op de schouder
klopt en hem vriendelijk toespreekt.
„Het was voor het eerst in mijn le
ven", zo verhaalt deze model-figurant,
„dat ik een hoge officier goeden
avond hoorde zeggen, en zo merkte
ik, dat de stemming volkomen was
omgeslagen."
„Ondertussen nuttigt Hitier zijn
laatste maaltijd. Eva Braun heeft zich
teruggetrokken en daarom zitten de
beide secretaressen en de dieet-kok-
kin met hem aan tafel. Sturmbann-
führer Kempka heeft tweehonderd li
ter benzine laten halen; er zijn er met
grote moeite echter slechts honderd
tachtig bij elkaar te brengen. De blik
ken worden bij de nooduitgang van de
bunker in de tuin gezet. De wachtpos-
tc buiten stellen, nieuwsgierige vra
gen, ze worden door Heinz Linge, die
er ook bij staat, weer gerust gesteld.
lichaam van Eva Braun op en over
handigt dit aan Kempka.
Zo worden ze naar de tuin gebracht.
Alles is zorgvuldig afgesloten; men
heeft echter de politie-agent, die op
de uitkijktoren dienst doet, vergeten.
Erich Mansfeld heet deze onvrijwilli
ge getuige. Hij kan de „begrafenis"
trouwens niet tot het einde toe zien,
want hij wordt door de „rouwstoet"
naar zijn torenvertrek verwezen. Maar
ook hij heeft de zwarte broek her
kend en weet nu genoeg.
De benzine wordt over de lijken uit
gegoten en de deelnemenden aan de
begrafenis trekken zich, daar de be
schieting heviger wordt, in de nood
uitgang terug. Van hier uit werpt de
bediende G.ünsche een brandende lap
stof op de lijken, die meteen vlam vat
ten. De aanwezigen gaan in de houding
staan en brengen de „Duitse groet".
Daarna trekken zij zich terug.
Later zien Karnau, Mansfeld en nog
een andere agent, Hofbeck geheten,
hoe de lijken met een dikke walm
branden. Pas tegen zeven uur 's avonds
gaat het vuur uit. Rattenhüber zorgt
voor de begrafenis. Drl# be
trouwbare wachtposten, die een plech
tige eed om te zullen zwijgen hebben
afgelegd, begraven de resten op de
plaats waar de lijken verbrand wer
den. Een van hen zegt, als alles voor
bij is, tegen Karnau: „Het is treurig
dat geen enkele der officieren zich om
de resten van de Führer schijnt te be
kommeren. Ik ben er trots op de enige
te zijn, die weet waar hij ligt".
DAARMEDE IS DAN de dag des
oordeels ten einde, en kan een nieu
we tijd beginnen. Hij kondigt zich aan,
doordat allen in de bunker plotseling
beginnen te roken, iets wat de Führer
absoluut niet duldde. Nog steeds zijn
enkele grotèn aanwezig, maar de ban
is gebroken. Generaal Krebs wordt
door Bormann naar maarschalk Sjoe-
kof gestuurd, doch keert onverrichter
zake weer terug. Göbbels en zijn
vrouw hebben hun kinderen laten ver
giftigen en schrijden nu door een haag
van getrouwen, die de benzineblikken
gereed houden naar boven, om zich in
de tuin door een S. S.-man te laten
doodschieten. (Het Engelse rapport
laat hieromtrent geen enkele twijfel
bestaan, schrijft de Wéltwoche.)
Een laatste rest benzine wordt op de
vloer van de conferentie-kamer uitge
goten en in brand gestoken, zodat de
bunker uitbrandt. De doorbraak van
de overlevenden begint. In een lange
rij komen ze aan de oppervlakte, on
der hen de drie secretaressen en de
kokkin. De groepen raken uit elkaar
bij de pogingen om over de Spree te
komen.
De puinhopen van Berlijn roken,
het artillerievuur blijft duren. Bor
mann raakt de weg kwijt en wordt
later door Axmann in de buurt van de
Invalidenstrasse gevonden. Hij is dood
en ligt op zijn rug. Zijn gezicht t»
de maneschijn duidelijk herkenbaar,
de figuranten komen terecht tn een
kelder op de Schönhauser Allee, al-
viaar de Russen op de tweede Mei
verschijnen. De mannen worden ge
vangen genomen, de vier vrouwen
zijn vrij te gaan waarheen zij wensen.
Het strijdrumoer is verstomd, een
wolkenloze stralende Mei-hemel welft
zich teer en zacht boven de rokende
stad.
Hitier temidden van de groten van Weermacht en Marine. In de bunker
noemde hü hen allen „verraders".
Het paar trekt zich terug en kort
daarop valt een schot.
Het is de dertigste April, vier uur In
de namiddag. Hitier wordt gevonden
op de met bloed doordrenkte divan,
hij heeft zich in de mond geschoten.
Naast hem ligt zijn vrouw, vergiftigd.
Linge en een S.S.-man hullen Hitiers
lijk in een deken, zodat niemand het
geschonden gelaat kan zien. Maar een
ieder herkent de last aan de zwarte
broekspijpen. Bormann neemt het
As en rook
NOG EENMAAL begeeft Hitlérzich
tussen zijn getrouwen, nog éénmaal
wordt er afscheid genomen. Ditmaal
is Eva Braun ook aanwezig. Wat er
bij deze gelegenheid gezegd werd, is
niet bekend geworden. Waarschijn
lijk niets. Of is het bij dit laatste af
scheid, dat Eva Braun tegen de huis
bediende Karnau, die haar met „Gna-
diges Fraulein" aansprak, zei, ,;U
kunt me best mevrouw Hitier noe
men!?"
Je laatste ruzie van het jaar!
Rekening en verantwoording.
Wat een kassier! Scheel en een
mopneus en wat al niet meer! Ge
makkelijk voor de politie, als er
eens wat gebeurt.
Studio met prachtig uitzicht.
Zijn vrouw heeft een modewinkel!
Schiet op, ik heb 'm zó nodig.