„Turk" Westerling trekt Bandung binnen
mm
Kort Bestek
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Hoofdkwartier van de T.N.I. zonder
slag of stoot bezet
Mao Tse Toeng en Stalin sluiten
een vriendschapsverdrag
Meisje uit minnenijd vermoord
hih
B
Maandag 23 Januari 1950
147e Jaargang No. 18
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Hatta en Hirschfeld
besluiten tot gezamenlijk
optreden
Brazilië wil immigratie
van Nederlanders
Russen krijgen
spoorwegbureau
in Berlijn terug
Haastige spoed
De juwelen van
Aga Khan
Spoorwegmateriaal in ruil voor Chinese petroleum
Ontwikkeling van China's
zware industrie
Nog geen Frans-Duits handelsverdrag
Ondertekening vertraagd
Weerbericht
door Saarkwestie
Dader werd tijdens het misdrijf gearresteerd
„Mijn wraak is nu gekoeld
i
h
Trawler voor Franse kust
gezonken
Enige IJmuidense
trawlers weer naar zee
Communistische inval in
Frans Indó China?
„Vliegtuig-waarnemers"
in Amerika
Denk om de gulden
BUREAU
ADMINISTRATIE
Voordam 9, Tel. 3320
Postgiro 187294
REDACTIE
Achterdam 20. Tel 2274
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
A KAPTEIN
ALKMAARSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 cent per
millimeter Familieberich
ten 20 cent pei millimeter
Vraag en aanbod tot 15
woorden t 1elk woord
meer 5 cent, uitsluitend
contant
Abonnementen 1.40 per
maand, 4.— per kwar
taal plus incassokosten.
De troepen van kapitein Westerling (bijgenaamd „De Turk", voormalig kapi
tein van de K.N.I.L.) zijn hedenmorgen Bandung binnengetrokken. Af en toe
verbrak een geweerschot of het geratel van een machinegeweer de stilte in de
nog lege straten van Bandung, aldus een correspondent van Reuter. Niets wees
op enig verzet van de troepen der Indonesische Republiek. Enkele uren vóór de
aanval, zo gaat Reuters correspondent verder, vertelde Westerling mij, dat hij
van plan was de Tentara Nasional Indonesia, de geregelde strijdkrachten van
de Republiek, in West-Java en Batavia op te rollen, het kabinet te arresteren
en een nieuwe regering te laten vormen. De troepen van Westerling hebben
Tjimabi en het hoofdkwartier van de TNI te Bandung bezet.
bezet. Het normale contact met Dja-
Een woordvoerder van het Indone
sische leger te Djakarta heeft ver
klaard, dat Bandung is aangevallen
door „meer dan zeshonderd man on
geregelde troepen, die de stad uit het
Westen en Noorden binnenvielen".
Het Indonesische kabinet was te
Djakarta in vergadering bijeen, toen
de aanval begon. Drs. Hatta, de eerste
minister, onderbrak de vergadering
voor overleg met de Nederlandse Hoge
Commissaris. Daarna gaf hij een ver
klaring uit, waarin wordt gezegd, dat
hij en de Hoge Commissaris besloten
hadden, dat „gezamenlijk zou worden
opgetreden." Een Indonesische woord
voerder legde dit uit als te betekenen,
dat de Nederlandse legerautoriteiten
zouden pogen de Nederlandse deser
teurs in bedwang te houden, die in het
leger van Westerling dienen.
Het Nederlandse leger heeft nog 'n
divisie-hoofdkwartier te Bandung,
maar alle Nederlandse strijdkrach
ten zijn daar, evenals elders in Indo
nesië, in kazernes geconsigneerd.
T.N.I. trok zich terug.
Westerlings troepen hebben ook het
hoofdbureau van politie te Bandung
Er worden besprekingen gevoerd
over de oprichting van een Brazi
liaans-Amerikaanse ontginningsmaat
schappij, die zich bezig zou gaan hou
den met de financiering van wegenaan
leg en industriële en agrarische ont
wikkeling in aanzienlijke delen van
Brazilië. Men houdt zelfs rekening met
de mogelijkheid, dat de Wereldbank in
het nieuwe orgaan zal deelnemen.
Wil men echter een ontwikkelings
plan voor grote delen van Brazilië uit
voeren, dan zullen op vrij grote schaal
ondernemende buitenlanders moeten
worden aangetrokken. Deze dienen bij
voorkeur over enig eigen bezit te be
schikken. Zo denkt men b.v. over de
mogelijkheid, om groepen Nederlanders
te laten overkomen. De centrale rege
ring en de regeringen van verschillen
de bondsstaten in Brazilië zouden zelfs
bereid zijn, aanzienlijke credieten op
zeer lange termijn en op zeer gunstige
voorwaarden aan zulke groepen te ver
strekken.
karta werd verbroken, toen één der
telefooncentrales in handen der aan
vallers viel. Van de zijde van de Ne
derlandse troepen te Bandung is ver
klaard, dat de strijdkrachten in de
kazernes zullen blijven in afwachting
van instructies. Volgens Reuters cor
respondent stonden Nederlandse bur
gers aan het hoofd van enkele pelo
tons van Westerling. De aanvallende
troepen waren in groene uniformen
gekleed. Gedeeltelijk gemotoriseerd en
zij beschikten over voldoende au
tomatische wapens. Zij verlteden
aan de correspondent van Reuter, dat
kort na het begin van de aanval de
Indonesische strijdkrachten, die de
dorpen in de buurt van Bandung be
zetten, naar de heuvels waren uitge
weken.
Beschuldiging
Ex-kapitein Westerling heeft Zon
dag de regering van Indonesië ervan
beschuldigd, dat zjj een invasie in Ne-
derlands-Nieuw-Guinea voorbereidt. Hij
deed dit op een persconferentie, die hij
in zijn hoofdkwartier in de buurt van
Bandung hield. Ik weet van mensen
van het Indonesische leger, zo zei hij,
dat er landingsdetachementen worden
opgeleid, zowel openlijk als in het ge
heim, voor een landing op het eiland,
op een moment, dat de regering alles
op alles diende te zetten om orde in
het eigen huis te scheppen.
Westerling gaf uiting aan de vrees,
dat hij spoedig niet meer in staat zal
zijn, zijn mensen te weerhouden van
een actie tegen de RIS. Hij voegde
hieraah toe, dat hij nog steeds op vrije
voeten is, hoewel men reeds vaak heeft
gedreigd, hem te zullen arresteren.
Men weet, zei hij, dat mijn arrestatie
een massabeweging zou doen ontstaan,
die de regering omver zou kunnen
werpen. Ik ben niet bang voor het le
ger van de RIS. De politiemannen zijn
mijn vrienden en het volk van West-
Java weet dat ik zijn vriend ben.
Voorts zei Westerling, dat hij op ge
heel Java voor orde en rust zou kun
nen zorgen. Oost-Indonesie verlangt
naar een nieuw regime. President Su
karno durft zich niet in Bandung te
laten zien. Een ondercommandant voeg
de hieraan toe: Hij zou er ook niet
meer uitkomen. Westerling zei ten slot
te nog dat hij in staat is om op elk ge
wenst ogenblik Djakarta binnen te
trekken.
(Zie verder pag. 2)
De Amerikaanse autoriteiten hebben
Zaterdagmiddag de Westberlijnse poli
tie last gegeven, de bureaux van de
onder Russisch toezicht staande spoor
wegdirectie te ontruimen. Deze actie
was een onderdeel van een Amerikaans
plan, om een maximaal gebruik van
woon- en kantoorruimte in de zwaar
geteisterde stad te verkrijgen. De Rus
sen antwoordden hierop met een dras
tische beperking van de dienstregeling
voor de bovengrondse spoorwegen.
Deze is met ingang van vandaag onge
daan gemaakt.
Volgens de Tagliche Rundschau, het
officiële Russische orgaan in Oost-Ber-
lijn, hebben de bureaux veel schade
opgelopen, doordat de politie de kas
ten zou hebben opengebroken en de
papieren over de grond verspreid. Van
Westelijke zijde is de gegrondheid van
deze beschuldiging ontkend.
Dezer dagen brandde onder de
rook van huiksgestel, een klein
dorp in Noord-Brabant, een boer
derij af. De brandweer begeerde
zo vurig de strijd tegen het vuur
te beginnen, dat zij onvoorzichtig
werd. Het gevolg was, dat er brand
ontstond in de garage van de
brandweer. Men redde ternauwer
nood de motorbrandspuit en enig
materiaal, maar de garage ging,
met de voorraden olie en benzine,
in vlammen op. Dat ging zo snel,
dat men zelfs nog de tijd had, een
deel van de boerderij te behouden.
Nu de Parijse politie wederom twee
personen heeft gearresteerd, zitten thans
elf leden van de bende, die de juwelen
van de echtgenote van Aga Khan heeft
gestolen, in arrest. Intussen heeft men
nog steeds de leider niet in handen.
Het heet, dat deze, Roger Senanedj, in
Augustus met zijn minnares, de gehuw
de vrouw Renee Remy, door een van
de leden van de bende is vermoord.
Watson zou het brein van de organisa
tie zijn geweest. Hij is Zaterdag met
één der gearresteerde bendeleden ge
confronteerd, maar werd niet herkend.
Watson ontkent schuldig te zijn, maar
is nog niet weer op vrije voeten ge
steld.
Nader wordt gemeld, dat vier der
verdachten weer zijn vrijgelaten, na
dat zij een scherp verhoor hadden on
dergaan.
Van gewoonlijk betrouwbare Chinese
zijde te Hongkong werd Zaterdag be
kend, dat de Chinese communistische
leider Mao Tse Toeng en maarschalk
Stalin te Moskou een Russisch-Chinees
vriendschapsverdrag hebben gesloten.
Aan de ondertekening van dit verdrag
STALIN
....185 millioen mensen
Kinderfeest op Soestdijk
Dertig schoolvriendinnetjes en vriend
jes waren Zaterdagmiddag te gast op
het paleis Soestdijk, om de verjaardag
van prinses Margriet „na" te vieren.
Er werden kinderfilms vertoond en
spelletjes gedaan. Vanzelfsprekend"
waren er ook tractaties, als taartjes en
limonade.
Door het ijs gezakt en
verdronken
Te Olst bij Deventer zijn Zaterdag
middag twee jongens, de broertjes Har
mens, door het ijs van een diepe kolk
gezakt. Eén van hen, een zevenjarige,
kon zich nog aan het ijs vastklemmen
en het hoofd boven water houden. Een
ventje van zes jaar schoot onder het
ijs. Een kameraadje van de jongens
ging moeder Harmens waarschuwen,
die het zevenjarige kind nog kon red
den. Het andere verdronk onder het
Ijs.
Post voor de Cheshire
Post bestemd voor de naar Neder
land terugkerende militairen aan boord
van het troepenschip „Cheshire" moet
uiterlijk op 30 Januari in Nederland
ter post worden bezorgd. Behalve de
gebruikelijke gegevens dient het adres
de vermelding te bevatten: „Aan boord
van het troepenschip „Cheshire" op
thuisreis naar Nederland".
President Truman staat op
hulp aan Korea.
President Truman zal het Congres
verzoeken om een „spoedige rectifica
tie" van de verwerping door het Huis
van Afgevaardigden van het wetsont
werp tot hulpverlening aan Korea tot
een bedrag van zestig millioen dollar.
Weersverwachting, geldig tot mor
genavond: Droog weer met enkele
overdrijvende wolkenvelden. Meest
matige wind tussen Oost en Zuid
oost. In de nacht en ochtend bijna
overal matige vorst, midden op de
dag lichte vorst tot temperatuur
om het vriespunt.
DINSDAG: Zon op 8.33; onder
17.12. Maan op 10.49; onder 24.31.
Het Fran:Duitse dispuut over de
Saarkwestie heeft volgens berichten uit
Parjjs geleid tot vertraging in de on
dertekening van het handelsverdrag
tussen beide landen. Over de voorwaar
den is men het echter eens en de on
derhandelingen zijn niet afgebroken,
zodat nog steeds de hoop bestaat, dat
over enkele dagen de ondertekening zal
kunnen ge ieden.
De Westduitse bondskanselier Ade
nauer heeft volgens berichten uit Bonn
verklaard, dat de mededeling, dat de
Saarkwestie bij de besprekingen over
een handelsverdrag tussen Duitsland
en Frankrijk in het geding zou zijn ge
bracht, een verzinsel is. Wel zouden er
moeilijkheden op landbouwkundig ge
bied zijn gerezen, die door de Saar
kwestie nog groter waren geworden.
De Saarkwestie blijft de gemoederen
in Westduitsland nog steeds sterk be
zighouden. Zo heeft thans De Neue
Zeitung, die de spreekbuis van het
Amerikaanse hoge commissariaat is,
een memorandum gepubliceerd, waarin
het standpunt van de Westduitse rege
ring nog eens is uiteengezet. De rege
ring erkent de grondwet van het Saar
gebied niet als een grondwet en even
min de verkiezingen van 1947 als een
uiting van de volkswil in dit gebied
Bovendien stelt zij, dat op grond van
art. 154 van de Westduitse grondwet de
mijnen van het Saargebied nog steeds
staatseigendom van de Bondsrepubliek
zijn. De jongste gebeurtenissen in het
Saargebied, zo heet het tenslotte, zijn
een groot gevaar. Zij zouden de Frans
Duitse betrekkingen voor Lange tijd
kunnen vergiftigen. De erkenning van
de autonomie van het Saargebied is
onmogelijk; zij zou een precedent
vormen voor de aanvaarding van de
Oder-Neissegrens.
Drama ie Groningen
Zaterdagochtend omstreeks acht uur
heeft zich in de Poelestraat te Gronin
gen ter hoogte van het „Concerthuis"
een drama afgespeeld, waarbij het 24-
jarige meisje A. K. door zekere W. J.
werd gedood. Juist op dat ogenblik
aandacht. Toen het meisje echter naar
de kelder werd gesleurd en hevig om
hulp gilde, schoot een glazenwasser,
die in de buurt aan het werk was, te
hulp. Hij vond het meisje, de 24-jarige
Alida Kos, hevig bloedend op de grond
liggen. De man, de 46-jarige W. Jas
per, toneelknecht van het Concerthuis,
verscheen een politie-agent, die de man trachtte haar te wurgen. Geholpen door
arresteerde. Het meisje werd door de
G.G.D. naar een ziekenhuis vervoerd,
waar zij bij aankomst bleek te zijn
overleden. Het stoffelijk overschot is
door de justitie in beslag genomen. De
man is opgesloten.
Het zal Zaterdagmorgen ongeveer
half acht zijn geweest, toen voorbijgan
gers ter hoogte van het Concerthuis in
Groningen een meisje om hulp hoorden
roepen. Men zag vlak bij de kelder
van het gebouw een man met een meis
je stoeien en schonk daaraan eerst geen
'Mi
-
-
t -
De ijspret tijdens het week-end was weliswaar niet van algemene aard,
maar toch werd er zelfs al op het lJselmeer gereden. Langs de oostwal,
tussen Harderwijk en Nijkerk, had zich een strook ijs van een kilometer
breedte gevormd en Zaterdagmiddag bleek deze „baan" reeds begaanbaar.
JTrgens in Duitsland is professor Roll-
buher benoemd tot docent in de
humor. De geleerde man zei in zijn
inaugurele rede, dat oudbakken mopjes,
sarcasme en ironie vaak ten onrechte
iiNiiiiiiiiiiiiiiiiiinNiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiii
hadden zij nog 3600 gulden over. Van
je vrienden moet je het maar hebben
n De kei van Hilversum (haast zo be
roemd als die van Amersfoort) is ver
plaatst. De documenten die er in 1923
voor humor worden aangezien. Maar tenminste doorgaan. Een Hilversum- onder waren gelegd, had vader Tijd ge-
hij zal de Heinrichs de humor wel bij- ™er' die met een dame en een heer de consumeerd Te Kokstad in Zuid
brengen. De onverbeterlijke optimist! Mpemen aan het buitenzetten was, Afrika heeft een hevige hagelbui ge
De NIWIN heeft al zestien rimbu- mlste opeens z n portefeuille met 3800 woed. Alle ruiten zijn vernield en de
kisten naar Nieuw Guinea gezonden, Sulden. Mismoedig toog hij via het po- hele fruitoogst is geruïneerd. Sommige
maar er moeten nog veel meer volgen. bureau huiswaarts. Toen de sterke stenen hadden de grootte van kippen-
In de jungle raakt zo gauw iets zoek, arm dame en de heer achterhaalde, eieren. En iedereen die in de bui buiten
liep werd tot kneusje gebombardeerd
geneer George Hanson in Middlesex
vierde zijn honderdderde verjaar
dag met een stevig glas rum en een
sigaar. Voorbijgangers in Swansea
stoven uiteen toen twee jonge zeelui
een okshoofd bier over straat rolden
De politie werd opmerkzaam want de
twee jongelui waren dronken. Maar pas
goed wakker werd Hermandad toen
een derde man ter sprake kwam, die de
zeelui het vat had verkocht. Want, ziet
u, het wès helemaal niet van hem
En een andere zeeman, in Hull, die ge
snapt werd bij het stelen van 'n vaatje
cognac, zei, dat-ie zich vergist had. Hij
dacht dat het vat vol was....
snapt u? O Het Britse ministerie heeft
bekend gemaakt, dat het spekrantsoen
wordt verhoogd van vier tot vijf ounces
en het snoepgoed van vier tot 414 oun
ces per week. De maatregel geldt
slechts tijdelijk. Vérmoedelijk tot na de
verkiezingen. In Frankrijk is het
jachtseizoen verlengd. Daar laboreert
men namelijk behalve aan politieke
kwaaltjes ook aan een overvloed van
konijnen. De voornaamste handlan
ger van Giuliano, Labruzzo, heeft de
dood van 53 mensen op zijn geweten.
gir Oswald Mosley, de'Anton Mussert
van Albion, heeft besloten, zich niet
tegen de komende verkiezingen te ver
zetten. Laat-ie fijn zijn! Nu kunnen ze
Volgende Zondag gaan we schaats-
voetrijdballen.
een inmiddels toegesnelde politieagent
kon de glazenwasser de man overwel
digen. Het meisje bleek echter niet
meer te redden. De steek, die zij in de
rug had gekregen, was dodelijk ge
weest. Jasper was sinds een jaar ge
scheiden van zijn vrouw; maar zou
reeds enige jaren een verhouding met
zijn slachtoffer hebben gehad.
Er is de dader een eerste verhoor
afgenomen, waaruit bleek, dat hij reeds
een week had rondgelopen met het
plan, het meisje te vermoorden. Za
terdagmorgen wachtte hij haar op, toen
zij zich naar haar werk begaf. Zij was
n.l. werkzaam in een strijkinrichting
naast het Concerthuis,
Bij zijn arrestatie verklaarde J„ dat
zijn wraak nu gekoeld was. Hij zou het
voornemen hebben gehad, zelfmoord te
plegen nadat hij het meisje zou hebben
vermoord.
Vijf lichamen aangespoeld
De trawler „Korrigan G. V. 6533" is
in de nacht van Zaterdag op Zondag
op twee mijlen van de kust bij Quimper
op een klip gelopen. Zondagochtend
zijn de lijken van vijf van de zes be
manningsleden aangespoeld Men meent
dat de schipbreukelingen, die voorzien
waren van reddingsgordels, een prooi
der koude zijn geworden. De zesde is nog
niet teruggevonden.
Door de gezamenlijke trawlerreders
te IJmuiden werd overeengekomen een
deel van de vloot weer in de vaart t?
brengen Enige eigenaren van motor
schepen verklaarden zich bereid het
risico van een reis te aanvaarden, zo
dat in de komende dagen deze schepen
zullen uitvaren. Maandag vertrekken
er drie, Dinsdag nog eens drie Het
spreekt vanzelf dat voor de gezamen
lijke reders de ontwikkeling der vang
en marktresultaten nauwlettend zal
worden gevolgd.
Mislukte roofoverval te
Geldermalsen
Zaterdagavond omstreeks half elf
ontdekte de 51-jarige winkelier A. Vo
gelzang te .Geldermalsen in zijn maga
zijn een jongeman, die hij herkende als
een zekere 7an L. uit Tiel. De jonge
man besprong de winkelier met een
mes, toen hij zich betrapt zag. De win
kelier koos het hazenpad, achtervolgd
door zijn belager, die hem wee steken
in de rug toebracht. Van L. vluchtte
hierna door een keukenraam. De po
litie arresteerde Van L. korte tijd la
ter. In de loop van de nacht legde hij
een volledige bekentenis af.
zijn onderhandelingen voorafgegaan,
die verscheidene weken hebben ge
duurd.
Men bezit geen enkele aanwijzing uit
officiële bron over de inhoud van het
verdrag. Men meent echter, dat onder
meer wordt bepaald, dat Rusland China
zal helpen bij de ontwikkeling van de
petroleumwinning in de prov. Sin-
kiang en Kansoe en een aanzienlijke
hoeveelheid spoorwegmateriaal zal le
veren. Daartoe zou een Russisch-Chi-
nese maatschappij worden gevormd,
waarin Russen de leiding, doch China
de meerderheid van de aandelen zou
hebben. Het zou hier n.l. gaan om de
petroleumvelden in Joenan en Woesoe.
Overeenkomstig het verdrag zouden
petroleumraffinaderijen worden ge
sticht, maar ook staalfabrieken en an
dere bedrijven op het terrein der zwa
re industrie.
Ten aanzien van de Russische hulp
tot verbetering van het vervoersappa-
raat wordt in een niet bevestigd rap
port medegedeeld, dat er een ontwerp
bestaat voor het leggen van wegen en
een spoorlijn op de beide hellingen van
het Tiensjan-gebergte. De Sovjet-Unie
zou de Chinezen 125 locomotieven en
duizenden goederenwagons leveren als
mede het nódige materiaal ter verdub
beling van de capaciteit van de spoor
weg MandsjoerijePeking.
Maarschalk Stalin heeft de Chinese
communistische premier en minister
van buitenlandse zaken, Tsjou En Lal,
ontvangen, zo deelt Radio-Moskou
mede. Tsjou En Lai is door Mao Tse
Toeng, voorzitter van de regering te Pe
king, naar Moskou ontboden. Bij zijn
aankomst verklaarde hij, volgens Tass,
gekomen te zijn om deel te nemen aan
de onderhandelingen „ter versterking
van de goede betrekkingen der buur
landen China en de Sowjetunie".
MAO
500 millioen mensen....
Het nationalistisch-Chinese persbu
reau Central News, meldt uii Taipeh.
dat dertigduizend man van het commu
nistische leger van Lin Piao bij een
aanval op Langson en Caobang Frans
indo-China zijn binnengerukt.
Zjj zouden zich hebben verenigd met
de troepen van Ho Tsji Minh. Aan de
grens van Tonkin zou worden gevoch
ten, waarbij beide partijen zware ver
liezen zouden lijden.
Een woordvoerder van de Franse
president heeft verklaard, dat dien
aangaande in Parjjs nog niets bekend
was. Er zijn geen berichten over ont
vangen. Welingelichte kringen in Ha
noi achten de berichten omtrent de in
val absoluut ongegrond.
Officieel is bekend gemaakt dat de
Verenigde Staten direct ingaand zullen
beginnen met een campagne, welke te»
doel heeft 150.000 burger-vrijwilligsrs
aan te werven, waaruit een „korps
vliegtuig-waarnemers" zal worden ge
vormd, waarvan afdelingen zullen wor
den gevestigd in de staten in 't Noord
westen van Noord-Amerika -*n langs 'Ie
kust van de Stille Oceaan.
Het zal hun taak zijn vanuit waar
nemingsposten het naderen van vijan
delijke vliegtuigen te melden Op grond
van hun meldingen zal dan het radar-
waarschuwingsstelsel in werking wor
den gesteld.
De uitbetaling van de gulden te
gen inlevering van bon 544 (le
vensmiddelenkaart 909) zal Dins
dag 24 Januari geschieden aan
personen wier naam begint met
de letters K t.e.m. Le. Men kan
zich met de uitgeknipte bonnen
aan het postkantoorloket ver
voegen tussen 8.30 en 3 uur.