„Vrijheidsstrijders" revolteren Makassar Kort Bestek VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN Circus Jos. Muil ens verbrand Donderdag 6 April 1950 147e Jaargang No. 82 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Tegen eenheidsstreven van Djakarta Ontscheping van RIS-troepen afgelast Rust keerde weer, maar spanning hield aan Nu Van Zeeland formateur Voor de bewapening van West-Europa Drukte in Amerikaanse Overstromingen in Centraal China wapenarsenalen „Rusland zal niet als eerste atoombommen gebruiken" Arabische Liga vormt verdedigingspact Communistische Pinksterdemonstratie blijft beperkt tot Oost-Berlijn Westelijke geallieerden op hun hoede Auto met Prinses Margriet had aanrijding BEDENKELIJK Kardinaal Mindszenty overleden Vijftig doden bij ongeluk met Portugese veerboot? BUREAU ADMINISTRATIE Voordam 9, Tel. 3320 Postgiro 187294 REDACTIE Achterdam 20, Tel. 2274 Directie: J. BIJLSMA en C. KRAK Hoofdredacteur: A. KAPTEIN ALKMAABSCHI COURANT TARIEVEN: Advertenties: 16 ct p. mm. Familieberichten 20 ct. p. m.m. Vraag en Aanbod (alleen 2e hands goederen) tot 15 woorden 1.elk woord meer 5 ct. Uitslui tend contant. Abonnementen 1.50 per maand, 4.50 per kwar taal plus incassokosten. 7oals gisteren reeds in enkele onzer edities werd gemeld, begonnen te Makassar in een kampement van de kortgeleden naar de strijdkrachten van de VSI overgegane compagnie van het voormalige KNIL „Abdoel Aziz" mili taire acties. Na een kort vuurgevecht waarbij enkele doden vielen, werden in de stad enkele ministeries, het gebouw waar de radio-omroep is ondergebracht en het hoofdkwartier van de Apris be zet. Voorts werden de Apris-comman- dant in Oost-Indonesie en enkele zijner officieren gevangen genomen. Later werd de commandant op verzoek van de president van Oost-Indonesie vrij gelaten. Het Oostindonesische kabinet kwam in spoedvergadering bijeen. In de loop van de dag gaf Abdul Aziz een proclamatie uit over het mo tief, dat leidde tot de door hem inge zette militaire actie. Deze was begon nen omdat, volgens hem in strijd met de afspraak en ondanks de belofte van da minister-president en de minister van defensie van de Republik Indone sia Serikat, zonder voorafgaande toe stemming van de regering van Oost- Indonesie, besloten was een uit duizend man bestaande legermacht van de Apris (het leger van de RIS) naar Ma kassar te zenden. Deze troepenverplaat sing hield z.i. kennelijk verband met het streven naar een snelle en efficiën te liquidatie van de staat Oost-Indo nesie. „Orde en rust" Ook de regering van Oost-Indonesie heeft een communiqué uitgegeven naar aanleiding van de gebeurtenissèn in Makassar. Zij zeide niet bij machte te zijn geweest dit onverwachte gewa pend optreden te verhinderen. Doch nu zijn door uitgebreide maatregelen waarborgen geschapen voor orde en rust. Majoor Cartwright, een waarne mer van de UNCI, die aan boord van het schip vertoeft, waarop zich een deel van de voor debarkatie te Makas sar bestemde RIS-troepen bevindt, heeft aan de commandanten op dit schip het advies overgebracht van de commandant der Apris te Makassar om de troepen niet te ontschepen. Waarschuwing van het KNIL De commandant van het KNIL, luit.- generaal Buurman van Vreeden, heeft Woensdagavond in een radio-redevoe ring de troepen van het KNIL ernstig aangemaand zich niet te mengen „in zuiver interne aangelegenheden der RIS" en gezegd, dat het KNIL geen partij mag kiezen in interne geschillen, die de RIS betreffen. Het ministerie van defensie der RIS heeft een communiqué uitgegeven, waarin o.a. wordt medegedeeld, dat de aankomst te Djakarta wordt verwacht van vertegenwoordigers der Negara Oost-Indonesie en van de territoriale commandant van het leger der RIS in Oost-Indonesie, Mokoginta, om rapport uit te brengen. Aan de kapitein Abdoel Azis is volgens dit communiqué op dracht gegeven, zich te Djakarta te ko men verantwoorden. O.-Indonesisch kabinet vraagt ontslag. Het Oostindonesische kabinet heeft gisteren zijn ontslagaanvrage inge diend, die echter door de president is afgewezen. Het kabinet vroeg om ont slag, omdat de Indonesische federale regering te Djakarta zijn waarschu wing, dat er moeilijkheden zouden ko men, indien federale troepen te Ma kassar landden, in de wind had gesla gen. Dr. Hatta, minister-president van de RIS, heeft dr. Diapari, de premier van Oost-Indonesie, telefonisch verze kerd, dat er geen troepen zullen lan den, voordat de toestand opgeklaard is. Prins-Regent Karei van Belgie heeft Paul van Zeeland verzocht een regering te vormen. Van Zeeland heeft de op dracht aanvaard en gistermiddag be sprekingen gevoerd met de voorzitters van Kamer en Senaat en met de voor zitter van de liberale partij. Daarna woonde hij een vergadering bij van de CVP-ministers uit het demissionnaire kabinet. De CVP heeft er haar voldoe ning over uitgesproken, dat een per soonlijkheid uit haar partij met de vorming van een regering is belast. Zij spraken hun vertrouwen in Van Zee land uit. Pirenne, de secretaris van koning Leopold, heeft medegedeeld, dat, in tegenstelling met wat in enkele bladen wordt beweerd, geen nieuwe formule voor de oplossing van de koningskwes tie in overweging wordt genomen. Regering der V.S. vraagt weer 1 milliard dollar Ouders verkopen hun kinderen Gemeld wordt dat in sommige gebie den van Centraal-China ouders hun kinderen verkopen en daarna zelfmoord plegen. Deze gebieden, waar reeds eni ge tijd hongersnood heerst, worden thans door overstromingen geteisterd. Nu met de lente de dooi is ingevallen, komen woeste stromen van de berghel lingen af, die de ergste overstroming sinds vele jaren veroorzaken. In deze zelfde streken werden in het afgelopen najaar de te velde staande gewassen door overstromingen ver nield. Duizenden mensen zijn al eerder van honger en koude omgekomen. Door de nieuwe overstromingen is de toe stand helemaal onhoudbaar geworden. Een millioen communistische solda ten, boeren en waterbouwkundigen doen hun best de oude verzakte dijken langs de Jangtse en haar zijrivieren te herstellen over een afstand van duizen den kilometers. Men hoopt met dit werk klaar te zijn vóór de gebruike lijke watersnood in de voorzomer. De „Truculent" zal niet meer varen De Britse duikboot „Truculent", die in Januari na een aanvaring in de Theemsmonding gezonken is en vorige maand werd gelicht, zal worden ge sloopt. De ramp van de „Truculent" heeft 64 mensen het leven gekost. De bouw van het schip kostte drie en een half millioen gulden. De Amerikaanse regering heeft de eerste verjaring van de ondertekening van het Atlantisch Verdrag herdacht door het Congres op de hoogte te bren gen van haar voornemen eerlang nieuwe credieten ten bedrage van 1 milliard dollar aan te vragen voor de financiering van de herbewapening der Atlantische mogendheden in de loop van het nieuwe dienstjaar. De Amerikaanse arsenalen hebben het op dit ogenblik uiterst druk met de verzending van vliegtuigen, ge schut en ander oorlogsmateriaal. Een tweede groep bommenwerpers staat klaar om te vertrekken naar Enge land, waar vier Amerikaanse ploegen RAF-vliegers opleiden voor de behan deling van de reuzevliegtuigen. Tienduizenden Amerikaanse techni ci werken aan de wapens, die ter be- Weerber.icht Verwachting, geldig tot morgen avond: Vannacht kans op lichte nachtvorst. Hier en daar ochtend mist, overigens droog en overdag op de meeste plaatsen zonnig en warmer weer. Zwakke tot matige wind hoofdzakelijk uit Zuidelijke richtingen. VRIJDAG: Zon op: 6.03. Onder: 19.23. Maan op: 1.20. Onder: 7.56. Driehoeksconferentie begint op 8 April Uit welingelichte bion heeft Aneta vernomen, dat de driehoeksconferentie tussen de RIS, de Republiek Djokja en de Negara Oost-Indonesie op 8 April te Djakarta zal beginnen. Ritman vrijgelaten De heer Ritman, die zoals bekend, gearresteerd werd in verband met de kwestie-Westerling, is gisteren vrij gelaten. schikking van de Europese landen zullen worden gesteld en de diploma ten bereiden de plannen voor, die op de eerstvolgende bijeenkomst van de Atlantische Raad, in Mei te Londen, zullen worden besproken. J. Thompson Halsall, de advocaat van de Britse atoomspion Klaus Fuchs, is plotseling te Londen over leden. Hij werd door de politie be wusteloos achter de deur van zijn wo ning gevonden. Prof, Joliot Curie: Prof. Frederic Joliot Curie, de Fran se hoge commissaris voor atoomenergie en een vooraanstaand communist, heeft gisteren op het twaalfde congres van de Franse communistische partij ver klaard, dat „de Ver. Staten zeker niet verder zijn met de waterstofbom dan de Sowjetunie". Hij zeide, dat het gebruik van atoom bommen niet noodzakelijk de overwin ning zou brengen aan het land, dat ze het eerst zou gebruiken. „Wij commu nisten weten, dat de Sowjetunie ze niet het eerst zal gebruiken", zo zeide hij. Chinezen protesteren bij VN De Chinese nationalistische regering heeft bij de Ver. Naties geprotesteerd tegen de aanwezigheid van Russische onderzeeboten in de Gele Zee en tegen het verblijf van Russische militaire en civiele vliegers en technici op het vasteland van China. 't Kan verkeren De heer P. de Baker opent Za terdag te Wieringerwerf de eer ste viswinkel in dit voormalige Zuiderzeegebied. Het merkwaar dige feit zal zich dan voordoen, dat in zijn winkel, plm. 3 meter onder de zeespiegel gelegen op dezelfde plaats waar eertijds haringen zwommen, thans nako melingen van deze Zuiderzeebe- woners in zure, zoute, gebakken of gerookte toestand verkrijg baar zullen zijn. De politieke commissie van de Arabi sche Liga, die te Cairo bijeen is, heeft een „collectief verdedigingspact" ont worpen naar het voorbeeld van het At lantisch pact. Het pact zou bindend zijn v or de zeven leden van de Liga, te weten: Egypte, Jordanië, Irak, Syrië, de Libanon, Saudi-Arabie en Jemen. De onder communistische leiding staande Vrije Öuitse Jeugd heeft in een open brief aan de Westberlijners meegedeeld, dat de voorgenomen Pink stermars door Westberljjn niet zal door gaan. „De vredesdemonstratie zal in Oost-Berlijn worden gehouden, waar de Amerikaanse militaire politie ons niet kan storen", aldus de brief. Britse en Franse functionarissen te Berlijn noemden de berichten over de instelling van een westelijke „generale staf" te Berlijn overdreven. Er is enkele weken geleden slechts een bijzondere commissie van de geallieerde komman- datura ingesteld om de maatregelen voor het handhaven van orde en vei ligheid nog beter te kunnen coördine ren, aldus een Brits woordvoerder. De Westelijke functionarissen te Ber lijn gaven gister te kennen, dat de ge allieerde plannen voor de handhaving van orde en veiligheid in West-Berlijn geen wijziging zullen ondergaan ten ge volge van het feit, dat de demonstratie der Vrije Duitse Jeugd in West-Berlijn is afgelast. „Zelfs al gaat de mars niet door, dan zal nog de aanwezigheid van 500.000 communistisch gezinde jonge lieden bijna onvermijdelijk tot botsin gen aan de sectorgrenzen leiden, aldus een Britse functionaris. Wielrijder licht gewond Een hofauto, waarin prinses Margriet zat, kwam Dinsdagmiddag om half vijf op de betonweg BilthovenSoest- dijk in botsing met een wielrijder. De man wilde de weg dwars oversteken doch aarzelde even toen de auto nader de. De chauffeur van de wagen deed al zijn best om een aanrijding te voor komen, maar slaagde daarin niet ge heel. De wielrijder werd aangereden en tegen de grond gesmakt. Met een lichte hersenschudding werd hij naar zijn woning te Soest vervoerd. De auto kwam tegen een kilometerpaaltje langs de weg tot stilstand. Even later passeerde toevallig een andere hofauto waarin prinses Margriet, die zeer on der de indruk kwam van het gebeurde, overstapte. De chauffeur van de auto, die de aanrijding veroorzaakte, bleef met de wagen achter voor het politie onderzoek. Hulpactie voor Indortesie De redactie van het socialistische weekblad De Vlam" heeft een op roep gericht tot het Nederlandse volk met het doel te komen tot een organi satie voor medische en hygiënische hulpverlening aan Indonesië. Zij ver wacht, dat hiermee de stoot gegeven kan worden tot een grote nationale hulpactie op zo breed mogelijke basis. r\E ONTWIKKELING der dingen in Indonesië kan men moeilijk anders dan bedenkelijk noemen. Bedenkelijk in sociaal-economisch opzicht als gevolg van de onophoudelijke stakingsgolven, die over het land slaan, bedenkelijker nog in politiek opzicht als gevolg van het ongebonden streven van de Djokja- prominenten tot radicale opruiming van alle deelstaten. Op Java zijn ze geheel verdwenen en thans schijnt ook de negara Oost-Sumatra er aan te moeten geloven. Het parlement in Djakarta nam een daartoe strekkende motie aan met 73 tegen 11 stemmen en men kan zich slechts afvragen, in hoeverre deze com petentie-overschrijding ook maar in de verté te rijmen valt met de democra tische principes, waarnaar men zegt te leven. De gewapende botsingen in Makassar, de hoofdstad van Oost-In donesie, zijn een gevolg van de weer zin die er gekoesterd wordt tegen het drijven van Djakarta, om Celebes te doen bezetten door federale (vroegere TNI) troepen, een drijven waartegen, 'onder meer door Sjahrir, met nadruk gewaarschuwd is. Bij al dat onverkwikkelijke is than* nog de arrestatie van West-Borneo's hoofd, de RIS-minister Sultan Hamid II gekomen. Een arrestatie, die gemo tiveerd wordt met de beschuldiging, dat Hamid zich zou hebben ingelaten met de actie van „Turk" Westerling. Het is niet gemakkelijk, zich over deze motivering uit te laten (de berichten zijn schaars en met elkaar in tegen spraak), maar politieke kringen in Den Haag, die zich over de Indonesische verhoudingen een gefundeerd oordeel kunnen vormen, waren gistermiddag geneigd tot de opvatting, dat Djakarta een stok gezocht heeft om de hond te slaan. Men gelooft in Nederlandse po litieke kringen, die het best menen met het nieuwe Indonesië, geen woord van de verhalen, dat Hamid II een rol zou hebben gespeeld in de avonturen van Westerling. Men is eerder bereid te geloven, dat hier een sensationele poging wordt gedaan om Hamid als voorzitter van het Bijzondere Federale Overleg op de Rondetafelconferentie te compromitteren. In hem wordt dan im mers tegelijk het federalisme getroffen. En in het aldus vertroebelde water zouden de eenzijdig op macht jagende unitaristen van Djokja des te gemak kelijker vissen. Men kan dit onmogelijk democratisch noemen. Men kan zelfs het woord orde, het woord recht en het woord fatsoen niet meer in dit verband gebruiken. Djakarta, waar nog altijd goedwillende mensen als Hatta tegen de chaos pogen te vechten, schijnt overspeeld te wor den door Djokja en Sultan Hemengkoe Boewono, die als minister van defensie zijn wensen kracht kan bijzetten door het zenden- van troepen (zoals thans weer op Celebes), schijnt weinig bereid tot luisteren naar de vermanende woor den van hen, die de ontzettende geva ren van de huidige ontwikkeling onder kennen. Men kan de vrees niet van zich af zetten, dat het machtsverlangen van sommige der nieuwe heren groter zal blijken te zijn dan hun staatkundig in zicht. De symptomen daarvan vermeer deren snel in aantal en omvang. En dat is voor een staat in wording, die op nog zo weinig stabiele verhoudingen kan bogen, een uiterst bedenkelijk feit. Doordat de IJselmeervisserij zich hoe langer hoe meer naar het Noorden verplaatst komen thans behalve dè Makkumse vissers, ook de Urkers en de Volendammers hun vangsten te Makkum lossen. Het kleine gebouwtje van de visafsag is hierdoor practisch onbruikbaar geworden. Thans is men bezig een nieuwe visafslag te bouwen, die de grootste aan het lJselmeer wordt. De hal krijgt een lengte van 13 y2 meter en een breedte van Sy2 meter. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiH de boekwerken voor 60 a 70 dollar per stuk De wagenvan prinses Eliza beth werd op Malta door een schild wacht vastgehouden. Hij had order om alleen wagens met een vlag te laten passeren en de auto van de prinses was vlaggeloos. En er moest eerst een officiële „hoge" bij te pas komen, om ^ls u aan voetbal doet, zal het vol gende verhaal u interesseren: Ik heb het voor u eerlijk gestolen uit een blad, dat van begin tot het eind vol staat met voetbal, dus het zal wel lyjiiaan stond in rep en rper. Een non waar zijn. Het gebeurde bij een wed- 1V1 ontdekte in de trami 'dat zij haar strijd van HFC. Een tegenstander had portemonnaie kwijt was. Zij liet de binnen een half uur al drie maal om tram stoppen en toen verliet een vrouw d~' man tot andere gedachten te bren een „pinantie" lopen zeuren. Dat be- grote haast de wagen. De non zette gen Q In het <jashbordkastje van een gon een HFC-er zo te vervelen, dat hij met drie collega's een achtervolging autQ uit Manchester heeft een rood- midden in een aanval van de tegen- in. Met rammelende rozenkransen en borstje zijn nestje gemaakt. En daar paitij de bal oppakte, hem op de witte wapperende rokken wisten zij de die- ejyes ingelegd. Als de eigenaar stip legde en zeide- „Daar heb je je vegge te grijpen en aan de politie erver wagen gebruikt, zet hij een stukje te leveren. Kurt Schussnigg, een zoon van de voormalig kanselier van Oostenrijk is veroordeeld tot een maand gevangenisstraf wegens het na maken van vijf passen. Hij verkocht „pinantie" dan en hou verder te waf fel. In Landsmeer zijn twee knapen van zestien jaar „opgebracht", omdat ze nogal grote verteringen maakten. Bij onderzoek bleek, dat ze uit de portefeuille van een familielid op ge zette tijden geld ontvreemdden. Dit is opgelopen tot.... 5000 gulden. Veelbe lovende jongelui, voorwaar! Hoofd stuk vliegende schotels: Australië heen die dingen al jaren en jaren in blauw druk. Al sinds 1930 liggen daar plan nen bij een octrooibureau in zes ver schillende soorten. Waarmee we al weer geen stap nader bij de oplossing komen. O Standdaarbuiten is van ge hucht bij Roosendaal veranderd in een plaats van gewicht Daar is een drie ling geboren. Moeder en de drie zonen maken het uitstekend. Vader vult een ieuw kinderbijslagformulier in. celluloid voor het kastje, om het dier tje te beletten, weg te vliegen. Levende have kwam in de vlammen om Het bekende circus Jos Mullens, dat op het ogenblik in een stal in de bin nenstad van Utrecht overwintert, heeft hedenmorgen een zwaar verlies gele den. Even na vier uur ontdekte een passerende taxi-chauffeur, dat er in de stal brand was uitgebroken. Hij waar schuwde de brandweer, maar deze kon niets meer redden. De stal brandde uit, met het gevolg, dat twee en twintig kostbare paarden en een groot aantal konijnen, duiven en andere dieren in de vlammen omkwamen. De directiewagen van de heer Mul lens en twee slaapwagens, die dicht bij de stal stonden, brandden eveneens to taal af. De slaapwagen, waarin de dochter van de directeur sliep kon nog weggereden worden en kreeg evenmin schade als een aantal andere wagens, die verder op stonden. De heer Jos Mullens is met zijn echt- Westerling I, Hamid 11.. wie wordt III? TVe Britse loodgietersbond heeft met 6889 tegen 1722 stemmen besloten communisten en fascisten uit de ad ministratieve posten en uit de leiding van de bond te weren. Waarmee ik wil zeggen, dat er nog altijd minstens 8661 loodgieters in Engeland zijn. De gasten van het Hotel des Indes in Djakarta moesten Maandag naar een andere eetgelegenheid omzien. Het hele inlandse bedienings- en keuken- personeel, vijfhonderd man in totaal legde het werk neer Een variant op een spreekwoord: Wip niet werkt doet een ander niet eten. In Engeland maakt men tegenwoordig tapijten van rubber. Om de rubber zit wol voor het uiterlijk. En de kleden hoeven niet omgeboord of geknoopt te worden. Het bericht uit buitenlandse bron als zou kardinaal Mindszenty, de primaat van Hongarije, in zijn gevangenis zijn gestorven, wordt in goedingelichte kringen van het Vaticaan bevestigd noch ontkend. Men merkt op, dat de Heilige Stoel sedert geruime tijd niets meer over de prelaat heeft vernomen Men is onlangs van Hongaarse vluch telingen te weten gekomen, dat de ge zondheidstoestand van de kardinaal zeer veel te wensen overliet. De regering van Noord-Ierland heeft naar aanleiding van het werpen van vier bommen de noodtoestand af gekondigd. genote in Frankrijk op zakenreis en voor het ogenblik niet te bereiken. Bij het laatste optreden van het circus te Laren bracht een storm grote schade toe aan den tent, die nu te Groningen nog in reparatie is. Over enkele weken zou het circus zijn nieuwe tournee aanvangen met voorstellingen te Arnhem. De schade wordt op een ton geraamd en waarschijnlijk niet door verzeke ring gedekt. Op de Doure bij Porto is een veer boot op een aanlegsteiger gelopen, die door het te hoge tij onder waterstand. De boot is lekgeslagen en gezonken. Daar er bovendien meer personen aan boord waren dan was toegestaan, zijn er waarschijnlijk zeer veel slacht offers. De eerste ramingen spreken van vijftig of zestig. De drie leden van de bemanning en de eigenaar van de boot zijn gered. Tot dusverre zijn drie doden en drie gewonden het ziekenhuis binnengebracht. Opnieuw vonnissen tegen Katholieken te Praag Tien R. K. kloosterlingen, onder wie twee abten en een Jezuiet, zijn door de staatsrechtbank te Praag veroordeeld tot straffen variërend van twee jaar tot levenslange dwangarbeid op beschul diging van verraad en spionnage. Het proces heeft vijf dagen geduurd. Westerling krijgt celstraf Westerling is wegens een aanval op een celgénoot veroordeeld tot veertig dagen eenzame opsluiting Zijn straf voor het illegaal betreden van het gebied van Singapore liep Vrijdag af.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1950 | | pagina 1