JEUGDKOERIER I'Jii het leven van Edison Fiscale bespreking in deTweedeKamer OUBS Kinawijn Still making friends! Belastingherziening 1950 aanvaard Bij regen of zonneschijn Het Radioprogramma Voor ideale reiniging van elk kunstgebitook plastic Bommen op het vliegveld Bergen HUWELIJK OP HET MATJE Boekenwurm WOENSDAG 10 MEI 1950 (Slot). De vorige keer heb ik jullie al ver teld hoe Edison als telegrafist van het ene telegraafkantoor naar het andere «wierf. Hij deed in die tijd verschei dene kleine uitvindingen, maar zij wer den niet erg gewaardeerd. Toch liet Edison zich niet door tegenslagen ontmoedigen. Hij kwam voor de eer ste maal in zijn leven tot de conclusie dat je wel mooie dingen kunt uitvin den, maar dat je allereerst moet on derzoeken of er ook behoefte aan be staat. Vol goede moed stapte hij op een «vond op de nachtboot naar New York, om ln die wereldstad zijn geluk ■fc beproeven. Hij stichtte daar met een jonge in genieur de firma PopeEdison en Co en spoedig was hij ln staat om ;en van zijn nieuwe uitvindingen te ver kopen. Toen men hem vroeg wat hij voor zijn uitvinding wilde hebben, noemde Edison schuchter een bedrag van 5000 dollars. Op het zelfde ogenblik kreeg hij de'gedachte dat hij schandelijk overvraagd had en best genoegen kon nemen met 3000 dollars. Maar de waarde van Edison's uitvin ding Werd geschat op 40.000 dollars Je kunt begrijpen dat het de jongen even duizelde toen dat op de bank voor hem werd uitgeteld. Hij stopte het geld overal in zijn zakken waar hij het maar op kon ber gen. 's Nachts sliep hij niet van angst en de volgende morgen durfde hij niet met zijn schat over straat. Een vriend gat hem echter de goe de raad om het geld op de bank te brengen. Zo was Edison op jónge leef tijd door hard werken en sterke wils kracht de bezitter van een groot kapi taal géworden. Nu moet je niet denken dat hij daarvan verder een gemakkelijk le ventje zou gaan leiden. Integendeel, hij Verhuisde naar een grotere werk plaats en nam 15 mensen in dienst. Spoedig groeide dat aantal uit tot 250 man. Edison werkte dag en nacht en bin nen zes jaar had hij niet minder dan 122 uitvindingen op zijn naam staan. In 1871 toen hij 24 jaar was stierf zijn moeder. Zij had het nog mogen meemaken dat haar jongste zoon, in wie zij altijd vertrouwen had, de Weg naar roem en rijkdom was op gegaan, maar zij heeft nooit kunnen vermoeden dat hij nog eens de be roemdste man van zijn tijd zou wor den. Enige jaren daarna trouwde Edison en zijn jonge vrouw zorgde er voor dat het haar man aan niets ontbrak. Soms werkte Edison wel 36 uur achter al kaar maar na de lange werktijden kon hij ook uren achtereen slapen. Er werden twee zoontjes geboren die hij, gedachtig aan de morsetekens niet anders dan Punt en Streep noem de Op zijn 39ste jaar was Edison de leider van vijf grote werkplaatsen, maar ook die werden te klein. Hij bouwde in Menlo-park een laborato rium met een geweldige hal, liet voor zichzelf een landhuis bouwen en stichtte woningen voor zijn medewer kers. In Amerika sprak men al spoe dig over de tovenaar van Menlo-park en de uitvindgen volgden elkaar snel op. De phónograaf werd uitgevonden, de gloeilamp, 'n verbeterde telefoon, de kinetoscoöp (eerste vorm van bio scoop) enz. De uitvinder kreeg talrijke medail les en getuigschriften en bij een be zoek aan Parijs werd hij als een vorst gehuldigd en benoemd tot Comman deur van het Legioen van Eer, een heel hoge onderscheiding, Op de vijftigste verjaardag van de gloeilamp 21 October 1929 toen de uitvinder eregast in Detroit was, raakte hij bewusteloos en in 1931 ging zijn gezondheid hard achteruit. „Ik heb nog 15 jaar nodig om te werken", zei hij, maar die vijftien jaar werden hem niet meer gegeven. Op 18 October 1931 stierf hij op 84-jarige leeftijd. Alle kranten schreven over hem en de machtigsten der aarde ga ven bij zijn dood bewijzen van hun belangstelling. Zo stierf de eenvoudige dorpsjongen, die als een achterlijk kind van school werd genomen en door zijn energie en wilskracht een der belangrijkste man nen van zijn tijd is geworden. IET OPLOSSING PRIJSRAADSEL. Het figuurtje van lucifers. Door de vier lucifers uit het midden van het grote vierkant weg te nemen, blijven er drie vierkanten over. De prijzen werden gewonnen door: Cornells S. de Winter, Bassin gracht 69, Den Helder. Herman Plekenpol, Boezemsingel 48, Alkmaar. Diny Vlasblom, Pontanusstraat 31II, Amsterdam C. (Van onze parlementaire redacteur) De verdere behandeling van de wetsontwerpen Belastingherziening 1950, van de afschaffing van de ondernemingsbelasting en de verhoging van de vennoot schapsbelasting begon Dinsdagmiddag in de Tweede Kamer met de stemming over een amendement Van dr. A. M. Lucas (KVP), betreffende de techniek van het fiscale winstbegrip. Vorige week staakten over dit amendement de stemmen. Het werd nu aangenomen met 46 tegen 43 stemmen. Smakelijk en opwekkend Koortswerend en versterkend ■De oude Des (QjJ vervingen wij om practlsche redenen door een bondiger model. 1 5.30 per 'fa L fles Cy i 2.75 per ifj L fles VOOR HEDENAVOND HILVERSUM 402 m. - Nieuwsberichten om 7, 8 en 11 uur. 6.00 Oüze Nederlandse koren en korpsen. 6.30 Radio Volksuniversiteit. 7.15 Onder de NCRV-léeslamp. 7.30 Spöït- c^mmentaar. 7.40 Vandaag. 8.05 Disco-actu- aliteiten. 8.15 Koninklijke Militaire-kapel. 8.45 Giam.muziek. 8.55 „Herdenking Mei 1940". 9.15 Kamer-orkest. 10.00 ,.Tien jaren". 10.15 Busch Strijkorkest. 10.45 Avondoverdenking. 11.15 Avondmelodie. 11.40 Strijkkwartet. HILVERSUM II, 298 m. - Nieuwsberichte» om 8 en 11 uur. 6.00 Als een dief in de Cucht. 6.30 Strijdkrachten. 7.00 Vrijheid. 7.15 Silvèfetri-kwartet. 7.30 Voor de jeugd. 8.20 Omroeporkest. 9.15 Fatale rekening. 30.25 Kwartet Jan Corduwener. 10.45 Sport. 11.15 Dansmuziek. VOOR DONDERDAG HILVERSÜM I, 402 m. Nieuwsberichten om 7 8, 1, 7, 8 en 11 uuh 8.15 tluk dc dag. 9.00 Moeders wil is Wet. 9.35 Prelude en Fuga. 9,40 Schoolradio. 10.00 Tragische ouverture. 10.15 Morgendienst. 10.45 Impro visatie. 11.00 De Zonnebloem. 11.45 School radio. 12.03 Vaudeville-orkest. 12.33 De Ze venklapper. 1.20 Het Omroep-Kamerorkest. 2.00 Promenade-orkest. 2.45 Tussen de bedrijven door 3.30 Piano-recital. 4.00 Bijbellezing. 4.45 Symphonie-Orkest. 5,00 Het Radio-Jeugd journaal. 5.30 Tussen Dollard en Schelde 5.50 Regeringsuitzending. 6.00 NCRV-koor. 6.25 De stem van de Christelijke Vakbeweging. 6.40 Leger des Heilskwartiei. 6.55 Een goed woord voor een goede zaak. 7.15 Duetten- programma. 7.40 „Vandaag". 8.05 Waarom vacantie? 9.00 Familie-competitie. 9.35 Weer terug in de Studiozaal. 10.05 Gram.muziek. 10.15 De vaart der volken. 10.35 Max Lich- teg'g» tenor. 10.45 Avondoverdenking. 11.15 Orkest. HILVERSUM II, 298 m. Nieuwsberichten om 7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur. - 8.15 Gram. muziek. 8.55 Kórte gesprekken. 9.00 Strauss- Tsjaikofski. 9.30 „Croon-crew". 10.00 Mor genwijding. 10.15 Arbeidsvitaminen. 10.50 Kleutertje luister. 11.00 Kamermuziek. 11.15 Beeldende kunst in Indonesië. 12.00 Chansons Internationales. 12.38 Edmundo Ros en zijn orkest. 1.15 Harmonetto. 1.45 U kunt het ge loven of niet. 1.50 Weens Philharmonisch Or kest. 2.00 Met naald en schaar. 2.30 Viool en piano. 3.00 Klimop. 4.00 Van vier tot vijf. 3.00 Avro Kaleidoscoop. 6.15 Sportpraatje. 6.30 Strijdkrachten. 7.00 Het klokje van zeven uur. 7.05 Piano-duo. 7.35 De Radio Volksmuziek- ichööl. 8.15 Radio Philharmonisch-Orkest. 9.15 „Piep, zei de muis in het voorhuis". 9.50 „Het was in dé lente, in het hartje van Mei". 10.20 Geen woord Frans. 10.35 Hug'o de Groot en zijö Avro-Orkest. 11.15 Sportactualteiten. 11.30 Lott Preager en zijn orkest. Ondernemingsbelasting heden aan de orde Een discussie tussen dc heer M. M. A. A. Janssen (KVP) en de minister van Financiën, prof. mr. P. Lieftinck over een amendement Van dr. A. M, Lucas (KVP), bedoelende mogelijk te maken, dat de boekwinsten, ontstaan door vrijwillige verkoop van bedrijfs middelen, ook gebruikt kunnen wor den voor eerste afschrijving op de kos ten van Vervanging, eindigende met de onaannettlelijk-verklaring door de be windsman met het oog op de financiële consequenties, aan aanneming verbon den. Hoewel duidelijk bleek, dat de meerderheid der leden vóór het amen dement was, trok de heer Janssen het na het veto van de minister in. Een amendement van de heer H. J. Hofstra (Arb.) om de vervroegde af schrijving niet toe te kennen voer on roerend goed, verwierp de Kamer met alleen de stemmen van de PvdA en de CPN vóór, met 61 tegen 29 stemmen. Een ander amendement van deze af gevaardigde, dat in de practijk tot een belangrijk eenvoudiger uitvoering leid de, nam de bewindsman ever. Na bestrijding door de minister trok ken de heïèn C. v. d. Heuvel (AR), H. J. Hofstra (Arb.) en A. M. Lucas (KVP) enkele door hen ingediende amendementen in. De heer F. H. v. d. Wetering (CH) verdedigde een amendement betref fende de oorlogsslachtoffers onder de bedrijven, die aan hun bedrijfsmidde len aanzienlijke schade hebben gele den, Dé minister bestreed het, omdat zijns inziens een nieuw element wordt in gevoerd. Een speciale regeling voor oorlogsslachtoffers schépt zo ver klaarde hij ongelijkheid tegenover anderen èn dat is niet te verantwoor den, omdat aan sommige groepen toch al zö vèêl tegemoet gekomen is. De heer v. d. Wetering trok het amende ment in. Onaanvaardbaar verklaarde prof. Lieftinck een amendement van de heer Lucas om behaive woningbouwvereni gingen ook exploitatie-maatschappijen voor verlichting van belasting in aan merking te doen komen. Het werd daarom ingetrokken. Ten slotte nam de Kamer zonder hoofdelijke stemming, doch met aan tekening, dat de fractie van de CPN Tast de natuurlijke kleur van Viv kunstgebit niet aanl PRODENTA AMERSfOORT MP 395 tegen was, de belastingherziening 1950 aan. Ondernemings- en vennoot schapsbelasting- In de avondvergadering ïwam aan de orde het wetsontwerp tot. afschaf fing van de ondernemingsbelasting en verhoging van de vennootschapsbelas ting. De heer Hofstra (Arb.) verdedig de een amendement, beogende uit te spreken, dat het wenselijk is de hef fing van de ondernemingsbelasting naar de grondslag bedrijfskapitaal te beëindigen. De heer Van den Heuvel (AR) vond het een goede daad van de minister om tot afschaffing der ondernemings belasting over te gaan. Deze belasting is z.i. op geen enkele grond le verde digen. Hij bestreed het amendement- Hofstra en de daarbij gegeven argu mentering. De ondernemingsbelasting werkt z.l. onrechtvaardig. De heer Van de Wetering (CH) vröeg naar de compensatie voor de ge meenten, welke z.i. niet zo mag wor den, dat de plattelandsgemeenten in grote moeilijkheden komen. Hij juich te de afschaffing der ondernemings belasting van harte toe. Deze belasting is een ernstig onrecht in onze samen leving, aldus spr. Ook de heer Lucas (KVP) vond de ondernemingsbelasting buitengewoon onrechtvaardig en hij gaf te kennen vóór het regeringsvoor stel te zullen stemmen. De heer Hoog- carspel (CPN) hield een uitvoerig be toog ten gunste van het amendement- Hofstra. De heer Ritmeester (VVD) was van oordeel, dat de ondernemings belasting zo spoedig mogelijk moet worden afgeschaft. Standpunt van de minister In de verdediging van zijn voorstel betoogde de minister o.m. dat ophef fing der belasting vooral voor de mid denstand een verlichting betekent. De Ondernemingsbelasting drukt op de ho gere inkomens relatief minder sterk dan op de lagere. Omtrent de com pensatie voor de gemeenten kon spr. nog niets mededelen. Na re- en dupliek werd de stemming óver het amendement aangehouden tot heden (Woensdag) midda Tegen mid dernacht werd de vergadering geslo ten. Daniel P. veroordeeld De arrondissementsrechtbank te Alkmaar veroordeelde gistermorgen Daniel P., te Oudesluis tot een ge vangenisstraf van 158 dagen met if- trek van de tijd welke hij in voorar rest had doorgebracht. Dat komt er dus op neer dat P. thans geen gevan genisstraf meer behoeft uit te zitten. Als bijkomende straf werd hij voor waardelijk ter beschikking van de re gering gesteld met toevoeging van bij zondere voorwaarden, P. werd gear resteerd in verpand met een zeden delict. De Franse nationale vergadering heeft met 399 tegen 179 stemmen het besluit van de Franse regering, om de communistische geleerde Frederic Joliot-Curie als hoge commissaris voor de atoomenergie te ontslaan, goedge keurd. MEI 1940 TIEN JAAR geleden, op Vrij dagmorgen 10 Mei 1940, werd de Duitse overval op Nederland ingeluid metluchtaanvallen op de Nederlandse vliegvelden. Het vliegveld Bergen was een der eerste doelwitten de vijandelijke machines. Sergeant-telegrafist P. J. Lok van de 4de Jachtvliegtuig afdeling was er zelf bij en richtte zijn Kodttk kleinbeeldcamera op alles wat hij in die bewogen uren zag. Hier ziet u het resultaat. De foto's boven werden genomen tijdens de Duitse aanval op Za terdagmorgen. De foto's beneden op Vrijdag 10 Mei. Links onder ziet men duidelijk de in alarm- tijd absoluut onverantwoorde Op stelling der jachtvliegtuigen. De foto rechts geeft een kijkje in een der hangars met de resten van een verbrande G I. DOOR MARY BURCHELL (58) Teresa ging naar de andere kant van de kamer om de rolletjes zij op te rapen, terwijl mevraüw Clark van uit haar stoel energieke bevelen gaf en de dames Clark, die de laatste klant uitgeleide hadden gedaan, met een zelfbeheersing die herinnerde aan het zich kleden voor tafel, terwijl het schip zinkende is, kwamen vragen wat al die drukte te betekenen had. „Moeder, er is geen reden om u zo öp te windêh", zei juffrouw Sophia verwijtend. „Maar het is mijn hele naaidoos en jullie weten, hoe precies ik daar op ben. Help juffrouw Vaylon maar. om al die zij op te rapen. En Mattie geef me mijn bril eens, dan kan ik zien. of alles er weer is". Beide dochters gehoorzaamden prompt, wetend dat er met mevrouw Clark niet te argumenteren viel, wan neer ze op die toon sprak. ,,'t Is in orde mfevrouw Clark, we hebben alles wat hierheen gerold was gevonden", zei Teresa geruststellend. En mevrouw Clark's toon was iets minder verbolgen, toen ze aankondig de: „Mijn bril schijnt heel te zijn". „Dat wist ik wel", zei juffrouw Mathilda streng. „Dat wist je helemaal niet", ant woordde de oude dame scherp. Toen zei juffrouw Sophia, „er brandt iets. Ik ruik het". „O, mijn hemel!" riep juffrouw Ma tilda uit, zich naar de haard kerend. „Hier ligt iemands handtas en een paar voorwerpen eruit staan in brand". „Het is de mijne". Teresa holde te rug naar het vuur, waar ze juffrouw Matilda krachtig naar haar handtas zag porren, die onder het vallen was open gesprongen, waardoor de halve inhoud in de open haard terecht was gekomen. In de algemene schrik en" versla genheid was ér ohgemerkt een gloei ende kool op het chiffon zakdoekje ge vallen dat haar poederdons bevatte Dat brandde nu lustig Ook haar boodschappenlijst. En ook Marcia's brief. „Ik geloof niet dat de -tas erg be schadigd is" Juffrouw Matilda had deze iuist gered, zich heimelijk afvra gend. waarom juffrouw Vaylon daar nu starogend stond toe te kijken, als of ze plotseling de macht over haar ledematen verloren had. Ze was toch vlug genoeg dacht juffrouw Matil da in het oprapen van andermans zaken. Je zou mogen veronderstellen, dat ze er nog eerder bij zou zijn, waar het haar eigèn bezittingen gold. „Ik geloof dat een paar dingen toch Verbrand zijn, Uw mooie zakdoek je..,." Het was weliswaar niet bijzonder mooi, maar juffrouw Matilda zou nooit anders dan met respect gesproken hebben over de eigendommen van haar klanten. „Het doet er niet toe", zei Teresa Versuft. „Het doet er helemaal niet töe". „Ik zal een veel mooier zakdoekje Voor haar borduren", zei de oude me vrouw Clark ineens, „Maak je geen zorgen, liefje. Ik zal er een ander voor je maken, met je nieuwe initialen in de hoek". ..Graag, mevrouw Clark". Teresa's stem klonk vreemd omfloersd. „Er zijn nog een paar dingen ver brand geloof ik, juffrouw Vaylon" Juffrouw Matilda zat er nog steeds mee in. „Kijk uw tas eens na, om te zien of u iets belangrijks mist". Teresa morrelde wat ip haar tas; ze Wist maar al te goed wat ze "er uit miste. „Ik ben niets van belang kwijt", zei Ze nu heel duidelijk „Werkelijk niet. Alleen een boodschappenlijst en een brief, die er niet op aan komt" „O, wat een geluk!" zei juffrouw Sophia met voldoening. „Maar ik vind het een vervelende geschiedenis, juf frouw Vaylon, Hoe gebeurde het eigenlijk?" „Ik duwde de tafel om", zei oude dame snel, „Daarom zal ik ook een nieuw zakdoekje voor haar ma ken. Het was mijn schuld". Het was zoiets ongewoons voor me vrouw Clark, de schuld op zich ti nemen, dat haar beide dochters e door geïmponeerd waren. En Teresa zei met nadruk, alsof zi probeerde iets tegenover iemand ti rechtvaardigen, „Het was een ongeluk.... helemaal een ongeluk". „Ja natuurlijk, gaf juffrouw Sophia toe. „Maar erg Vervelend niettemin Het spijt ons zo. Maar ik weet zeker dat moeder 't erg prettig zal vind»n een nieuw zakdoekje voor u te ma ken" Iedereen zeurde zo over dat zak doekje, dat Teresa een hysterische be hoefte gevoelde te vragen, of moeder ook een nieuwe brief zou schrijven, om de ^verloren gegane te vervangen. (Wordt vervolgd) QE ZOUDT HET zo van buigen ge» zien, niet van 'm aflezen: maar Gerrit was van de bkr-laeaachtiga kant. Van dat de baard 'm in de keel geschoten bleek, had-ie gezwolgen W Dostojewski en Zola, natuurlijk om» dat Hemmingway en Anna Blaman toen nog met natte neusjes in hun hobbelpaard zaten. Anders had deze magere man wel willen weten „voor wie de klok luidt" en wat de manke menten zijn van een juf, die in het „eenzaam avontuur" verslobberd raakt. Enfin iedere tijd heeft zijn eigen kunsten; Gerrit was dik de zes- tig gepasseerd, welvoldaan met alles, wat het leven hem aan havermout en geestelijke spijze had geschonken, 'k Heb me raddekaal suf gelezen, edelachtbare. Hij zei het vanochtend met een zucht van welbehagen, maar de boze plooi, die de rechter tussen de ogen had gefronst, week slechts weinig voor dit exposé van intellectuele dors tigheid. Alles goed en best, maar Gerrit had een boek gegapt. „Van da van riemen, althans zogenaamde zelfbinders, voorziene bagagedrager van een rijwiel, dat geplaatst was tegen een winkelpui". En zulks toen de zon in het zenith stond, midden op de klaarlichte dag, zodat de lees- wolf prompt tegen de politiële lamp was gelopen. Het gebeurde in een droom. Ik heb vroeger een balk op me hersens gehad en dat is nooit helemaal te recht gekomen, pleitte de verdachte, maar de rechter vroeg of daar een doktersverklaring van bestond. F.n die bestond niet. „Ik hou niet van dokters zei Gerrit dat zijn alle maal paardeslagers". De rechter viste naar motieVen1 maar die bleven nevelig als een och tendwolk. „Een boek", betoogde ver dachte met dirlgeergebaren, „een boek is net een vrouw. Het trekt aan. Het lonkt zogezegd. Voel u me be doeling, edelachtbare?; een boek knipoogt tegen een man, net as 'n vrouwspersoon in je jeugd zal 'k maar zeggen". Maar ge haalt toch óók geen vrouwen van de fiets?, ketste de kadi. Nee, zei Gerrit, maar met vrou wen in je jeugd, zal 'k maar zeggen, is 't net de andere kant van de zaak, want die haal Je óp je fiets. Kom, wees rejeel hereh,- we hebben alle» maal wel 's zo wat sappigs op de ba gagedrager gehad. De rechter schudde ontkennend het hoofd. (Misschien had hij in zijn blon de jaren een fiets zonder bagagedra» ger). En tot de zaak terugkomend! Wat was het eigenlijk voor een boek? Dat raadt u in geen duizena jaar, joligde de gapper. Maar de rechter was niet in puzzlestemming en vroeg om titel en schrijversnaam. Nóu, 'k zal 't maar zeggen, want u raadt het met z'n allen niet, met alle respect en eerbied heren. Het was een boek met Franse the ma's en ik ken geen woord Frans, laat-ie fijn wese! Het werd minder fijn, want er zat een week schuurtje aan dat boek. Een week zitten?, vroeg Ger rit. 't Is het noodlot van die balk op me hersens maar ik weet uit erva ring dat het gevang een beste biblio theek heeft. Me geest ken geen mens gevangen zetten. We «allen het wel rooien. En als een kind, dat op een regen middag mag spelen met een nieuwe trein zó opgefleurd gleed Gerrit, de vriend van Eola en Dostojewski, naar de gang. De Nederlandse boek verkopers moesten zo'n man eigen lijk êre-lid maken. Met prijs en Prênïie. KAREL. Drie maanden wegens bigamie Wegens bigamie werd de 47-jarige varensgezel J. A. F. B. uit Rotterdam door de Rottwdamse rechtbank ver oordeeld tot drie maanden gevange nisstraf voorwaardelijk met een proef tijd van één jaar. Hij werd ervan ver dacht op 13 September 1947 in Port land (Oregon in de Verenigde Staten te zijn gehuwd met Kathleen Fort Mac Kellar, terwijl hij op 11 Februari 1935 in Vlissingen echter getrouwd was met L. B. Tegen hem was een gevangenis straf Van drie maanden geëist. Als het mogelijk zou zijn de Be dachten van de mensheid stoffe lijk te makendan zou het leven verpest worden door een ondra gelijke stank. Thomas1 MISSIE R.I.S. UIT MOSKOU VERTROKKEN De missie der R.I.S. onder leiding van de heer Palar, die zich naar Mos kou had begeren voor besprekingen iver het aanknopen van diplomatieke vetrekkingen tussen Rusland en de I S., is gisteren uit Moskou naar Am- terdam vertrokken. De reis zal weder om via Praag worden gemaakt

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1950 | | pagina 5