Vader werd eigenaar van 5 H. A. land
Acheson introduceert politiek van de kracht
Cultureel Nieuws
Baltische landen onder de knoet
AMSTERDAMS PODIUM
Het Salon in de Valeriusstraat
Eindbeslissing over Westers wel en\ een hem nog ter beschikking staand
wee ligt bij het Congres
Het
nieuwe
boek
Vijf mensen gingen naar Canada (21)
Maar er blijven nog moeilijkheden genoeg
Mensonterende deportaties
Deportaties aan de orde
van de dag
Plan Schuman:
spectaculair gebaar
£|ET IS AL WEER EEN HELE TIJD GELEDEN, dat ik voor het laatst iets
van me liet horen. Het was toen nog volop winter en er lag veel sneeuw.
Het voorjaar kwam in de mountains zo aarzelend als een hinde, die vanuil
het struikgewas de bergwei betreedt. Maar het kwhm en wjj vatten weer
het plan op, om nu zelf te gaan boeren. Wij hadden reeds een stuk land op
het oog en we waren het met de eigenaar eens geworden over de urijs. Op
4 Maart ging ik naar huis. Vader en ik begaven ons naar de landeigenaar
om te trachten de laatste moeilijkheden op te lossen. De prijs van de koop-
acte, die gewoonlijk samen door koper en verkoper betaald wordt, was veel
te hoog, n.l. zes maal de gangbare prijs. De acte moest dus overgemaakt
worden en eindelijk werd ze door beide partijen getekend; vader was eigenaar
van 12.62 acres (vjjf H.A.) goed, vlak land.
de oudste van de ploeg, een uiterst on
sympathieke kerel, binnenkwam. Voor-
MET GERT GING het niet zo voor-
spoedig. Hij had in de wintermaan
den ook in het bos gewerkt en hoopte,
dat hij van de zomer tegen het normale
loon landwerk zou kunnen doen. Zijn
baas maakte echter in Maart nog
geert aanstalten om hetgeen hij afge
sproken had, ook na te komen.
Er veranderde voorlopig weinig
Gert bleef in het bos werken en vader
molk de koeien en deed het werk dat
zijn baas hem opdroeg. Ik zelf ging
weer terug naar het kamp der spoor
wegarbeiders bij het gehucht Taft, om
dat ik niets beter kon doen dan werken
en meehelpen geld te verdienen. Het
land was er weliswaar, maar er moet
nog een huis worden gebouwd en
koeien, een paard en nog veel meer
worden aangeschaft.
Korte tijd later werd onze ploeg
werkmensen naar Revelstone terugge
plaatst. Het voorjaar trad nu goed in
en Dirk en ik maakten de avonden wat
gezelliger door hier en daar wat rond
te neuzen. De ijshockeywedstrijden zijn
ruw maar erg spannend. Ook is het een
ongekend genoegen naar het skisprin
gen te kijken. Zowel de valpartijen als
de geslaagde sprongen zijn indruk
wekkend. In Revelstoke maakten we
kennis met een andere Hollander, Kees
Ouwehand, met wie wij vele avonden
do.orbrachten, luisterend naar zijn
prachtige collectie grammofoonplaten.
Bij het werk kwamen de laatste tijd
herhaalde malen incidenten voor. Ook
werd de kwaliteit van de maaltijden
steeds slechter. Een maal gebeurde het
dat de meeste van ons een hele mid
dag moesten werken op een beetje rijst
mgt krenten. Dit was voor de mannen
van de „gang" aanleiding om het werk
neer te leggen, 's Avonds was het eten
iets beter, maar het rumoer in de
restauratiewagen werd er niet minder
om. Sommigen hadden zich in hun vrije
tijd aan drank tegoed gedaan en dat
maakte de stemming nog slechter. Be
paald onaangenaam werd de sfeer, toen
DE STICHTING „SONSBEEK '49" or-
ganiseert in de voorzomer van dit
jaar het Nederlands muziek- en toneel-
feest „Kunst der lage landen". Doel
hiervan is meer aandacht te schenken
aan de werken van oude en jongere
Nederlandse toonkunstenaars en to
neelschrijvers. Het Gelders Orkest ver
zorgt drie concerten met als solisten
Margot Broeders (harp), Roos Boelsma,
Bertus Bakker, Marinus Flipse en Theo
Olof. Voorts wordt wat het muzikale
gedeelte betreft een uitvoering kamer
muziek gegeven en zal het Nederland
se Kamerkoor o.l.v. Felix de Nobel op
treden. De Kon. Vlaamse Schouwburg
brengt het oorspronkelijk Nederlands
stuk „Koningin Christina" van de jon
ge Vlaamse schrijver Herwig Hensen
(de eerste maal, dat Vlaams'"toneel na
de oorlog op onze planken komt). De
jonge Nederlandse balletgroep „Ballet
recital" van Sonja Gaskell, waarin o.a.
Marie Jeanne v. d. Veen danst, zal op
7 Juni optreden met medewerking van
het Gelders Orkest. Ongetwijfeld zal
dit festival „Kunst der lage landen"
veel belangstelling trekken. Voor geïn
teresseerden vermelden wij nog het
adres van het Stichtingssecretariaat; G.
Temme, Mariënburgstraat 5, Arnhem.
al die keer stond zijn persoon mij tegen.
Zijn gebit had hij in de slaapwagen ge
laten, en met zijn vuil gezicht en onbe
schofte manieren maakte hij de hele
vertoning compleet. Eten kon ik al niet
meer en toen hij bovendien nog een
stuitende redevoering begon te houden,
zonder met zijn benevelde brein te we
ten wat hij zei, kon ik het aan tafel
niet meer uithouden en verdween, na
gejouwd voor D.P.-er en vaderlands-
loze zwerver. Stakend verstand!
Nog meer 'moeilijkheden.
DE BRIEVEN van thuis waren ook al
niet enthousiast. De rekening van de
aanleg van het electrisch licht was
opgezonden en het geld zou deze maand
van vaders loon worden afgehouden.
Bovendien was Gert nog steeds niet
van werk veranderd. Het was een uit
gemaakte zaak, dat de boer het geld
voor de aanleg van electriciteit niet
van vaders loon mocht aftrekken. De
enige oplossing die wij zagen, was te
trechter de gehele cheque in handen
te krijgen en dan te zeggen dat vader
ontsiag nam. Ook besloten we, dat een
van ons naar hus zou gaan om een huis
te gaan bouwen op „ons land".
Inderdaad gelukte het mij de gehele
chequé in handen te krijgen, doch
korte tijd later werd er de „ban" over
uitgesproken, een voor ons vreemde
situatie, waarbij een geldswaardig pa
pier na uitgifte ongeldig verklaard
kan worden, 's Middags ging vaders
baas alle winkels af om te zeggen, dat
er geen chequé's van hem mochten
worden ingewisseld. Een onprettige
situatie, daar het Zaterdag was en
moeder als gewoonlijk boodshappen
moest doen. Dit maakte ons kwaad,
daar vader het geld eerlijk met wer
ken had verdiend. Het gelukte moeder
echter de chèque in te wisselen bij
een winkelier, die van de „ban" nog
niets afwist.
Deze incidenten maakten het voor
ons onmogelijk nog langer het oude
huis te blijven bewonen, hoewel ver
huizen verboden was. Bovendien
was Gert in moeilijkheden geraakt,
daar zijn baas hem niet kon gebruiken
en hem aan een ander had verhuurd.
Met dat al was de toekomst somber,
ook al scheen in bossen en akkers on
der de steeds warmer wordende zon
nieuw leven te groeien.
Volgens een door een gedelegeerde van de Baltische landen bij de UNO
Ingediend protest zijn sedert de oorlog tot begin 1949: 900.000 mensen naar Sibe
rië en andere Aziatische gebieden van de Sowjetunie gedeporteerd. De grote
mogendheden en de UNO worden erop attent gemaakt, dat de deportaties in de
laatste tijd zijn toegenomen en hele groepen van de bevolking betreffen.
quenten naar de binnenlanden van de
Sowjetunie gebracht. Het aantal do
den uit deze transporten wordt na
twee jaren geschat op 270.000.
De verplaatsing van de bevolking
uit de Baltische landen in de laatste
tien jaren geeft het volgende beeld;
vóór de bezetting door de Sowjetunie
telde Litauen 3.024 millioen inwoners,
Letland, 1,994 millioen en Estland 1,134
millioen. Na de intocht van de Sow-
jetrussische troepen in Juni 1940 wer
den op grond van het DuitsSowjet-
russische verdrag allereerst de Balten-
Duitsers uitgewezen en wel uit Li
tauen 34.000, uit Letland 50.000 en uit
Estland 17.000. Daarna volgde de uit
wijzing van 100.000 Polen uit het ge
bied van Wilna, die voor een deel
naar Polen en voor een deel naar de
Sowjetunie gevoerd werden.
Aan de lopende band
Onmiddellijk na de officiële annexa
tie van de drie Baltische staten door
de Sowjetunie werden uit Litauen
35.000, uit Letland 34.000 en uit Est
land 62.000 „fascistisch georiënteerde"
personen en tsaristische emigranten
naar de binnenlanden van de Sowjet
unie overgeplaatst. Volgens de aange
troffen lijsten van de N.K.V.D. (gehei
me staatspolitie) waren een millioen
mensen, onder wie 700.000 Litauers
voorbestemd voor het transport; deze
verplaatsing ging echter door het uit
breken van de oorlog tussen Duitsland
en Rusland niet door.
Tijdens de Duitse bezetting werden
uit dit gebied 293.000 Joden en daar
van alleen uit Litauen 200.000 wegge
voerd. Het grootste gedeelte werd ge
dood. Bij het vertrek van de Duitse
troepen vluchtten 150.000 Litauers,
60.000 Letten en 50.000 Estlanderg naar
De deportaties uit de bezette ge
bieden gebeuren volgens een bepaald
systeem. De „landverhuizers" worden
zonder waarschuwing tijdens onver
hoedse acties opgepakt en in gesloten
goederenwagens naar de nieuwe ge
bieden getransporteerd. Deze acties
geschieden bij het aanbreken van de
dag. De afwikkeling duurt niet lan
ger dan twee uur. Het gewicht van de
mee te nemen bagage mag niet hoger
zijn dan 100 kg. Alle daadwerkelijke
en eventuele tegenstanders van de
Sowjetunie worden opgepakt. Daartoe
behoren leden van alle politieke par
tijen (behalve van de communistische
partij), landeigenaren, huiseigenaren,
kooplieden, officieren, alle personen
die een briefwisseling met het buiten
land onderhouden en zelfs postzegel
verzamelaars.
Het begon in 1920
In 1920 begonnen de Russen door ge
dwongen verhuizingen onherbergzame
Siberische gebieden te bevolken. Met
de uitbreiding van de Sowjetrussische
invloedssfeer in andere naties heeft
zich de gedwongen emigratie ook tot
deze landen uitgebreid. De eerste
massa-deportaties van vreemde volken
begonnen in 1939 in Polen na de be
zetting van het Oostpoolse gebied
door de Sowjetunie. Daarna volgden
de Balten, Bessarabiërs, Roemenen en
Oekrainers uit Galicie, evenals Duit
sers, die de nationaliteit van deze lan
den bezaten. Volgens Poolse bronnen
werden in de jaren 1939/40 1,1 milli
oen Polen, van wie 230.000 krijgsge
vangenen en 250.000 politieke delin-
,JiONDENDEKEN", jat is de naam,
dig Jeanne Lauvin aan dit wit en
zwart geruite wollen costuum
heelt gegeven. Het pakje is heel
eenvoudig, met een interessant
jasje, v66r met drie knopen ge
sloten. De driekwart pofmouwen
met de nauw-aansluitende man
chetten zijn eveneens nieuw en
geven een aardig effect.
JN ÜJRANKRIJK worden ook dit jaar
weer de bekende zomercursussen
georganiseerd. Deze bestaan uit lessen
in de Franse taal, letterkunde, kunst
geschiedenis, studie van Franse instel
lingen en het maken van excursies.
Cursus te Montpellier gedurende het
tijdvak 4 Sept. tot 27 October, Aanmel
dingen aan madame Souleil, secretaire
de l'Institut des Etudiants Etrangers,
Faculté des Lettres, 14 du Cardinal-dê-
Cabrieres. Cursus te Grenoble, duur
van 3 Juli15 October. Aanmelding;
monsieur le secretaire-general du Co
mité de Patronage des Etudiants Etran
gers, Faculté des Lettres, Grenoble
(Isère). Cursus te Parijs in maanden
Juli en Augustus. Adres: Alliance
Fransaise, 101 Boulevard Raspail (6e),
Paris.
De geheime documenten van een de
partement van buitenlandse zaken uit
het jaar 2000 vóór Christus zijn van het
oud-Assyrisch in 't Frans vertaald. Dit
nadat in 1935 in Mari (Irak) duizenden
kleitafeltjes werden gevonden afkom
stig uit de oude koninklijke archieven.
Hierdoor is men bekend geraakt met
de periode uit de oude geschiedenis toen
het Babylonische keizerrijk werd ge
sticht ep koning Hammurabi zijn rijk
begon uit te breiden tot aan de kusten
van de Middellandse Zee. De eerste
drie delen van dit Franse werk zijn
verschenen bij de Franse Staatsdrukke
rij.
Volgende week zal in Florence de
jaarlijkse grote bijeenkomst van de„
Unesco worden gehouden. Het is dezer
dgggn (13 Mei) 20 jaar geleden, dat de
bekende Noorse poolonderzoeker Fridf
jof-Nansen overleed. Vijftig jaar gele
den verscheen in Wenen het toen veel
opzien barende boek van Sigmund
Freud over het uitleggen van dromen
(„Die Traumdeutung").
bet Westen. Nog gedurende de oorlog
werden in de jaren 1944/45, nadat de
Sowjetrussische troepen deze gebie
den waren binnengetrokken, 121.000
Litauers, 85.000 Letten en 105.000 Est
landerg naar de binnenlanden van de
Sowjetunie overgeplaatst.
Aan het einde van de oorlog be
droeg de achtergebleven bevolking in
Litauen 2,25 millioen, in Letland 1,64
millioen en in Estland 0,85 millioen.
Met de heroprichting van het Sowjet
russische bestuur in de drie landen
begon een groot opgezette kolonisatie
van Russen uit de binnenlanden van
de Sowjetunie, zodat het oorspronke
lijke bevolkingscijfer aan het eind van
1949 weer bereikt was.
Volgens het bij de UNO ingediende
memorandum zijn na de oorlog in
Litauen 771.000, in Letland 344.000 en
in Estland 300.000 Russen zich gaan
vestigen.
Truman wijdt1 nieuwe
enorme stuwdam in
President Ttriiman heeft Donderdag
de Grand Coulee dam over de Colum-
bia-riveir, een bouwwerk van 10 mil
lioen bubieke meter beton, ingewijd.
De bouw heeft zestien jaar geduurd.
Het door de stuwdam gevormde meer,
het Roosevelt-meer, heeft een lengte
van 250 km. Er zullen achttien genera
toren komen, waarvan er reeds dertien
geplaatst zijn. Tijdens de oorlog, toen
het werk nog niet geheel voltooid was,
werd reeds van krachtstroom van dit
werk gebruik gemaakt voor het maken
van de eerste atoombom.
UET EINDE VAN DE ZEVENTIENDE en heel de achttiende eeuw kende dn
instelling, die men „het Salon" noemde. Het Salon was de woning van een
heer of dame die op geregelde tijden kunetenaarc ontving en deze hun werk
deed voordragen. HstniJ dichters, beteg muzikanten, hetzij toneelspelers, hetzij
schrijvers. Zo'n heer of dame ga* doorgaans rjjk met aards alijk gezegend en
het gezelschap van een derg»i(Jke .rscrtde" bestond behalve nst artisten uitt
rijke zakenlui, politici en soortgelijk duister volk. Alzo was „het Salon".
„Het Salon" bestaat niet meer en net is jammer. Jammer voor arme schrijvers
en' dichters. Hoogstens mogen die lezingen plegen in slechtverwarmde en roke
rige zalen. Of hun eigen boeken en bundels verkopen in warenhuizen. Of levens
lang afwachten of ze voor regeringssteun in aanmerking komen.
Geef mij maar de tijd van het Tweede Keizerschap ia Frankrijk, bloeitijd van
het Salon". Ah.stel n voor.vonkenschietende lichtkronen.ruisende creo-
line's elegante koetsjes... achter fulpen draperieën versmoorde kussen...
aueue de Paris... ritselende rose liefdesbriefjes... schoonheidsmoesjes op perzik
achtige poederwangen... tranen van geluk... galante militairen... en hand-
kussen AhWjj^r bleef die tijd
van belastingbetalen. Gerrit Kouwe-
naar ventileerde vervolgens gedichten,
die het Kainsteken der experimentels
inslag torsten en daarna confronteerde
men zich met de Ouwe Klare en ander
Olympisch vocht. Bert Schierbeek was
ai spoedig opvallend intensief aan het
woord, maar overigens bleven exces
sen uit. De geest van Rimbaud en Vil.
Ion was nog verre, zij het dat de Gro
ninger Bert Schierbeek terwille van Is
Fries Theo van der Wal Fries-Gro
nings sprak.
Simon van 't Reve, die twee jaar
geleden een Prijs won met een klein
I AAT ER NU tóch nog een „Salon" zijn
en Iaat de Fortuin willen dat ik
het ontdek! In Amsterdam. Thuis hij
een dame, ergens in de Amsterdamse
Valeriusstraat. Nummer maar nee,
dat gaat u eigenlijk geen steek aan, en
daarbij krijgt gij, lezer, tóch geen uit
nodiging. Een romantisch ingestelde
dame in een romantische omgeving. Ze
hield haar Salon reeds in de Tweede
Wereldoorlog. Iedere maand één keer.
Op de laatste Zaterdag. Dan kwam een
artist, meestal een schrijver of dichter,
die uit-eigen-werk-las, zoals dit heet.
En denk niet dat het artistieke vulgus
over die romantische drempel kwam!
Eerder nationale figuren. Bijvoorbeeld
de dichter A. Roland Holst, van wie
gezegd wordt dat hij de Prins onzer
dichters is.
In dit Salon trad dezer dagen mijn
vriend Theo van der Wal op. Jong
schrijver in lichtelijk experimenteel
stadium. Een brave borst. Geen com
munist, geen crypto-fasclst. Noch anar
chist noch nihilist. Alleen maar een
schrijver. Annex grafoloog, psycholoog
en paedagoog, hoewel het laatste met
mate, aangezien ik bij herhaling moest
vaststellen dat zijn kinderen een be
denkelijke graad van ondeugendheid
bereikt hebben. Maar d -van niet.
Theo van der Wal sprak die avond
in het Salon van de Valeriusstraat. Na
een start met thee, koekjes en belegde
broodjes las hij voor uit eigen werk.
Een novelle. Die novelle heette: „Het
oog van de mens is vlak". Een zeer
moderne novelle. Een beetje abstract,
een beetje experimenteel. Men vindt
in zo'n novelle niets terug van Walter
Scott, Jacob van Lennep, Tollens of de
christelijke schrijfster Wilma. Alleen
Van der Wal treft men er in aan en
dat is meer dan genoeg.
Er waren jonge kunstenaars. Zoals
Gerrit Kouwenaar, een geprononceerd
experimenteel dichter. Zoals Bert Schier
beek, die romans schrijft die wel wat
aan James Joyce doen denken. En
Ferdinant Langen. En niet te verge
ten onze Lucibert, die experimenteert
met gedichten en z'n haar. Hij laat dit
alle kanten opgroeien, plaatst er ver
volgens een bloempot over en gaat
knippen. Het resultaat is een hoofd dat
hardnekkige suggesties oproept aan dat
van Filips de Schone en de Maagd van
Orleans. Deze mannelijke maagd, Lu
cibert, bood een krijtwitte aanblik.
Geen wonder; even tevoren had hij
z'n zorgvuldig gekweekte baard aan de
algehele vernietiging prijsgegeven.
Blijkbaar niet experimenteel genoeg.
Theo van der Wal las voor. Men
luisterde. En at de belegde broodjes.
En bepeinsde het werk van de jonge
artist.
Daarna gebeurde er nog van allerlei
meer. Een dame volgde Theo in diens
kielzog en had het over de Oostenrijkse
litteraire figuur Hermann Brock.
Had iets te maken met ethische grond
principes en 's kunstenaars levenshou
ding. Je kunt met minder moeite spre
ken over de kansen van Ajax in de
competitie en over de onredelijkheid
Waar mijn vriend Theo
las, uit eigen werk
(Van onze diplomatieke medewerker).
DEAN ACHESON, Amerika's minister van Buitenlandse Zaken, speelt hl
de reeksvan conferenties, in Parfls begonnen en thans in Londen voort
gezet, hoog spei. Hij legt zfln regering vast op de onlangs door hem verkon
digde politiek van de „situations of strength" (situaties, waarin kracht, del
eigen kracht wei te verstaan, de doorslag moet geven), zonder te weten, of
deze politiek de onmisbare goedkeuring van het Amerikaanse volk, heit Con
gres, zal verwerven. „Situations of strength" kunnen, van Westers stand
punt bekeken, slechts geschapen worden, wanneer men er in slaagt Zuld-
Oost-Azie politiek en economisch te stabiliseren en rondom het noordelijk
deel van de Atlantische Oceaan een unie van volledig samenwerkende na-
lies, met inbegrip van de Verenigde Staten en West-Duitsland, in het leven
te roepen. Voor de uitvoering van beide projecten zijn nieuwe, aanzienljjkel
Amerikaanse fondsen nodig. Het Congres moet deze ter beschikking stellen.
Doet het dit niet, dan valt de politiek van Truman mi Acheson in duigen.
Een „situation of strength" zal zonder twijfel ook dan ontstaan een een
zijdig Russische.
In de plaats echter van het atoom-
hommonopolie is er een wedloop in de
vervaardiging van atomische wapens
gekomen, een wedloop, die van de Ame
rikanen nog de grootste offers zal ver
gen, willen zij en de West-Europeanen
met hen de koude oorlog niet verlie
zen. Een geheel nieuwe politiek is ver
eist en de tijd, om deze in werking te
stellen, is zo krap gemeten, dat de
gering-Truman nauwelijks gelegenheid
heeft, het Amerikaanse volk voor de
nieuwe koers rijp te maken. Daarom
moet Acheson het Amerikaanse Con
gres thans min of meer voor voldongen
feiten stellen.
Amerikanen beslissen.
y^CHESON heeft in Parijs zijn Franse
collega Schuman beloofd, dat de
V.S. de Fransen militaire en econo
mische steun in Indo-China zullen ge
ven. Maar het bedrag van deze steun
is opengelaten. Voor onmiddellijke
£jE AMERIKAANSE regering bevindt
zich in zekere zin in een dwangpo
sitie. Zij heeft te lang vastgehouden aan
en het Amerikaanse volk te lang,, laten
geloven in de politiek van de vroegere
minister van Buitenlandse Zaken
Marshall. Deze was gebaseerd op het
Amerikaanse monopolie van de atoom
bom. Uit gaande van dit monopolie be
hoefde Amerika er slechts voor te
zorgen, dat Europa zich economisch
herstellen kon, ten einde zijn bewo
ners weer een zekere mate van welvaart
te geven, om het communistische ge
vaar uit te bannen. Daarna, zo dacht
men, zou Amerika zelf alle vruchten
van zijn arbeid en de gunstige positie,
waarin het verkeert, kunnen plukken
en het aangename leven beginnen.
1 potje van 75 millioen dollar. Maar dat
is slechts een druppel op de gloeiend»
plaat van de Franse onkosten in Indo-
China. Nieuwe middelen zal het Con
gres ter beschikking moeten stellen.
In Londen is gesproken over de ont
wikkeling van Zuid-Oost-Azie. Maar
de schoonste plannen daartoe zijn waar
deloos, indien de Amerikanen er niet de
financiële basis van leggen. Het Con
gres heeft daarover de beslissing.
Met klem 'Jjijft Acheson aandringen
op eenheid in West-Europa, ten einde
dit tot een volwaardige partner der
wijdere Atlantische gemeenschap te
kunnen maken. Maar de eenheid van
West-Europa is in hoofdzaak een eco
nomisch probleem. De Westeuropese
landen kunnen geen toekomst plannen
maken, wanneer zij niet weten, wat de
Amerikanen in 1952, na de beëindiging
van het Marshall-plan, zullen doen. Zo
lang de Amerikanen niet zeggen, wat
zij zullen doen, kunnen de andere
Westerse landen geen gemeenschappe
lijke plannen maken. Ieder land zal
zijn eigen plannen in zijn eigen voor
deel opstellen. Engeland was er al mee
bezig en het is dwaasheid het land zulks
kwalijk te nemen. Willen de Amerika
nen de integratie van Europa, dan zal
het Congres op een of ander- wijze de
mond open moeten doen. En dan nog
blijft het een gokje voor de Europeanen,
want het huidige Congres kan de Con
gressen, die in en na 1952 zullen komen,
niet binden. Maar dat is een risico, dat
men aan deze zijde van de oceaan
gaarne zal aanvaarden.
Positie van Duitsland.
JTEN BIJZONDERE positie neemt
Duitsland in. De integratie van
West-Europa kan zonder West-Duite
land niet volledig zijn. Maar ook: zon
der Westeuropese integratie zal het
Westen Duitsland niet aan zich kunnen
vinden. Blijft deze uit, dan zal Duits
land opnieuw eigen wegen gaan. Geen
land heeft daarvoor meer angst dan
Frankrijk. Schumans voorstel om de
zware industrie van Frankrijk en
Duitsland onder gemeenschappelijke
leiding te brengen, moet daarom ook
meer worden gezien als een spectaculair
gebaar om Frankrijks bereidheid tot
samenwerken met Duitsland aan te
tonen dan als een onmiddellijk uitvoer
baar project. De instemmende reac
ties uit Duitsland en het besluit van de
regering van Bonn, zich aan te slui
ten bij de Raad van Europa, bewijzen
dat deze bereidheid tot samenwerking
ook aan Duitse zijde bestaat. Maar men
zal het geduld van de Duitsers niet op
een te zware proef kunnen stellen. Wat
men al te dikwijls over het hoofd ziet,
is. dat West-Duitsland zich reeds in
zodanige mate hersteld heeft, dat het
de nog bestaande controles wel als
uitermate hinderliik moet ondervin
den. Het wil van deze beperkingen, of
ten minste van de meest benauwende
ervan, af. In het <ader van een ver
enigd Europa als het gaat. Maar als het
moet ook zonder dat. West-Duitsland is
niet meer 't land, dat zich in 1945 ra-
voorwaardelijk overgaf.
Het is nog te vroeg om een eindoor
deel uit te spreken over de aan de gang
zijnde conferenties. Maar wel krijgt
men de indruk, dat het Acheson en de
Amerikaanse regering ernst is met de
plannen, welke ten doel hebben een
etude te maken aan de communistische
dreiging in de wereld, plannen, waar
toe de Amerikanen zelf in hoofdzaak
de bouwstoffen zullen moeten aandra
gen. Maar, zoals al gezegd, de laatste
beslissing zal ln ieder geval bij het
Amerikaanse volk, het Congres komen
te liggen.
boekje dat bergen stof deed opwaaien
(„De Avonden") lag op de grond en
zong liederen. Nee... geen experimen
tele. Wel: „De Moord van Raams-
donk".
Het Salon bezat één gramofoon met
één plaat. Nee... geen muziek van
Hindemith of een potpourri uit de 5e
Symphonie van Mathijs Vermeulen.
Wel; een medley uit „Hoffmann's Er-
zahlungen", het romantisch hoogtepunt
uit het romantische leven van de ro-
mantieker Offenbach (Tweede Kei
zerrijk...!!) Enige consternatie ontstond
toen een jong dichter verdwenen bleek.
Men vond hem ten slotte terug in de
badkamer van het Salon. Bezig met het
op papier w»rpen van enkele gedich
ten, die terstond gezegd werden.
pjET WAREN allen ernstige jonge
mensen, die het goed met de we
reld en goed met zichzelf meenden. Er
was geen wanklank. Want waar men
spreekt en rookt en drinkt en dicht,
daar is het goed.
Het was bij zessen, en dag, toen het
Salon uiteen ging. Alle kotsburgers en
burgerprutters lagen nog lui en vadsig
in hun donzen étui-en, onbekend met
de avant-garde die huiswaarts toog. De
jonge schrijver Theo van der Wal was
schor. Hij had veel gepraat. De an
deren waren slaperig. Buiten stond de
lente boven Amsterdam. Ergens in het
jonge groen, dat als een dunne mist in
het grijze ochtendlicht beefde, floot 'n
merel. Theo van der Wal bleef staan
en luisterde. Hij verzamelde z'n gedach
ten en keek omhoog. Hij zag niets,
want het oog van de mens is vlak. Maar
zijn oor was niet vlak. Hij hoorde die
merel zingen in de morgen. En hij
stelde vast, in dat ogenblik, dat de Am
sterdamse merels slechter zingen dan
die in Bergen, vanwaar hij komt.
Dat klopt. Ze zijn daar, in en bij de
Valeriusstraat, experimentalistisch ge
ïnfecteerd, de merels. Gelukkig maar.
Hoeveel eeuwen heeft de mensheid al
niet geluisterd naar altijd datzelfde ge
fluit? Het wordt tijd dat ze anders
gaan fluiten. Wie luistert nog naar dat
burgerlijk gezever van merels die niet
met hun tijd meegingen?
Toen liep de jonge schrijver naar het
station. Hij nam de eerste trein en
reisde slapend naar huis. Naar Bergen.
ANTHONY VAN KAMPEN
„Liefde en dood op Bali".
Vicki Baum heeft in 1935 een reis
gemaakt door Bali. Zij ontmoette daar
dr. Fabius, die zelf „een halve Bali
nees" was geworden en die haar later,
bij zijn dood, een koffer vol aanteke
ningen naliet. Op grond van die zeer
deskundige notities heeft de bekende
schrijfster haar boek „Liefde en dood
op Bali" gewrocht, waarvan thans de
tweede druk in Nederlandse vertaling
verscheen bij W. de Haan N.V. te
Utrecht. Opmerkelijk is het compli
ment, dat Vicki Baum de Nederlanders
maakt voor hun „bewonderenswaardig
koloniaal werk". Zij schrijft: „Men
zal nauwelijks in de wereld een tWee-
d» voorbeeld vinden, dat inboorlingen
onder blanke heerschappij zo gelukkig,
onveranderd, ongestoord en. vrij hun
eigen leven kunnen leiden als op
Bali". Het boek maakt, hoezeer de no
tities van dr. Fabius ook „verwerkt"
mogen zijn, een zeer waarachtige in
druk.
Vijftig jaar Picasso.
Bij Van Holkema en Warendorf
(Amsterdam) verscheen een mooi
boekje over de schilder Picasso, door
Jean Lessaigne. Het is een terugblik
op 50 jaar scheppingsleven. Ruim 90
koperdiepdrukreproducties en enige
vierkleurendrukken geven inzicht in
de ontwikkeling van de befaamde
schilder.
Boeken uit de Leeuwen-serie.
In de keurig door H. P Leopolds
Uitg. Mij. (Den Haag) verzorgde „Leeu
wen-serie" verschenen drie herdruk
ken van bekende romans, t.w, Fannie
Hurst „Mannequin", Clara Asscher
Pinkhof „De weg alleen" en Evert
Zandftra „De vlammende heide".
