Een Hoge Atlantische Raad onder
burgerleiding
Aanval op Ambon op komst
Prinses Fathia moet scheiden
Kort Bestek
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Amerika en Canada na 1952 in
O. E. E. S.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
NIEUW AMERIKAANS VOORSTEL
Koning Leopold wijzigt
zijn standpunt
Moet ook Spanje worden
opgenomen in defensie?
Judiih Coplon trouwt
Karren maar
Fa roek beveelf:
Koning gekant tegen
huwelijk
Vrijwilligersmilitie
Ter sterkte van
150.000 man
in Oost-Duitsland?
Sowjet-ambassadeur in
de V.S. met verlof
Lie is Vrijdag uitgepraat
Onbehoorlijk
Granaat tussen de kolen
Haard vliegI uil elkaar
BUREAU
ADMINISTRATIE
Voordam 9, Tel. 3320
Postgiro 187294
REDACTIE
AchtercLm 20, Tel. 2274
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
A KAPTEIN
Woensdag 17 Mei 1950
147e Jaargang No. 115
ALKMAAESCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. mm.
Familieberichten 20 ct. p.
m.m. Vraag en Aanbod
(alleen 2e hands goederen)
tot 15 woorden f 1.elk
woord meer 5 ct. Uitslui
tend contant.
Abonnementen 1.50 per
maand, f 4.50 per kwar
taal plus incassokosten.
In een boodschap aan de leiders van
de Christelijke volkspartij in Belgie
heeft koning Leopold te kennen gege
ven, dat hij in geval van een Katho
lieke overwinning bij de komende al
gemene verkiezingen niet tegen ae
vorming van een alleen uit Katholie
ken bestaande regering zou zijn.
Tot dusver is de Koning geen voor
stander van zulk een regering geweest,
vrezend, dat hij als de koning van éér
partij zou worden beschouwd.
In zijn boodschap aan de katholieke
leiders neemt de koning het stand
punt in, dat hij niet langer gebonden
is door zijn vroeger afgelegde verkla
ring, dat hij zijn prerogatieven tijde
lijk aan zijn 19-jarige zoon, prins Bou-
dewijn, zal overdragen als het par'e-
ment hem op de troon terug zou
brengen.
sprake geweest, of Spanje tot de orga
nisatie zou moeten worden toegelaten.
De Portugese' minister van buitenlandse
zaken, Caeiro de Mattos, meende, dat
Spanje zowel economisch als militair
bij de Atlantische verdediging diende
te worden betrokken, doch zijn opvat.
De twaalf ministers van de Noordatlantische Landen kregen gistermiddag
plotseling een Amerikaans plan voor zich, dat des morgens nog door een com
missie was besproken. Voorgesteld werd, een opperorganisatie van de Atlanti
sche Unie, (een soort Hoge Atlantische Raad), in het leven te roepen. Deze zou
zeggenschap hebben over de strijdkrachten van de aangesloten landen, doch onder
leiding komen te staan van een burger.
De ministers konden hierover in vier
uur niet beslissen. Velen hunner acht
ten het noodzakelijk, overleg te plegen
met hun regering, alvorens hun stand
punt te bepalen. Overigens zou aan
vaarding van dit plan het voornaamste
struikelblok niet oplossen: de vraag n.l.,
hoe men de hoge militaire eisen in
overeenstemming moet brengen met de
eis van economische stabiliteit, wan
neer in 1952 de Marshall-hulp afloopt?
De Canadese minister Pearson zou
er voor zijn, Amerika en Canada van
1952 af te laten deelnemen aan de Or
ganisatie voor Europese Economische
samenwerking. Daarover hebben Ache-
son, Pearson, Attlee en Bevin gister
morgen uitvoerig gesproken. Van deze
gelegenheid heeft Schuman gebruik ge
maakt, om Nederland, Belgie en Luxem
burg te polsen jver hun inzichten aan
gaande zijn plan tot unificatie van de
Franse en de Duitse zware industrie.
Ook is nog eens weer de vraag ter
tingen vonden maar heel weinig weer
klank.
Ten slotte is er Maandag ook nog ge
sproken over het bezoek van Trygve
Lie aan Moskou en over een mogelijk
Russisch voorstel, om opnieuw recht
streekse onderhandelingen te gaan voe
ren tussen Moskou en de Westelijke
grote mogendheden.
Judith Coplonde twintigjarige
ambtenares van het Amerikaanse' de
partement van Buitenlandse Zaken,
die tezamen met de inmiddels naar zijn
land teruggekeerde Rus Goebitsjef van
spionnage is beschuldigd en veroor
deeld werd tot langdurige gevangenis
straf, gaat in het huwelijk treden met
haar advocaat, de 28-jarige Albert
Socolof. De zaak van Judith Coplon
zal nog in hoger beroep behandeld
worden.
Blokkade reeds in werking
Een woordvoerder van het Indonesi
sche ministerie van defensie heeft ver
klaard, dat reeds een militaire blokka
de om Ambon is gelegd. Deze blokkade
die wordt uitgeoefend door een korvet
van de Indonesische marine en enkele
patrouilleboten strekt zich niet alleen
Benzineprijs wordt Vrijdag
verhoogd
Met ingang van 19 Mei treedt de wet
tot verhoging van het bijzonder in
voerrecht op benzine en tot wijziging
van de motorrijtuigenbelastingwet in
werking. In verband hiermede zijn
voorraden benzine van meer dan 5 Hl.
welke dan in een opslagplaats in het
vrije verkeer voorhanden zijn, onder
worpen aan een navordering van f 5,65
per Hl. Voor autobussen zal men na ge
noemde datum minder motorrijtuigen
belasting behoeven te betalen.
Rusland heeft de Franse regering
ervan beschuldigd, dat zij Sovjetbur
gers in Frankrijk en de Franse zone
van Duitsland verhindert, naar hun
vaderland terug te keren. Getracht
zou worden, deze mensen te recrute-
ren voor het Franse vreemdelingen
legioen in Indo-China.
Politici in Eritrea door Sjjifta
vermoord
Azmatsj Berhe Gherekidan, vice-
voorzitter van de Eritreaanse liberale
vooruitstrevende partij, en zijn zwager
zijn in hun woning door Sjifta-leden
(de „Sjifta" staat aansluiting van Eri-
threa bij Ethiopië voor en tracht dit
door terreur te bereiken) vermoord
De woning der beide politici is gele
gen in een dorp, vijftig kilometer ten
zuiden van Asmara. Het huis werd
door een sterke Sjiftabende, onder
dekking van geweervuur en handgra
naten. aangevallen.
Eisler beschuldigt Westelijke
geallieerden
Gerhart Eisler, de leider van het
Oostduitse voorlichtingskantoor, oe-
vveert, dat de Britse en Amerikaanse
autoriteiten in West-Duitsland ge
bruik maken van een oud Duits plan
voor reorganisatie van de Wehrmacht
om een geheim leger te vormen. Er
zou volgens ex-majoor Brucker reeds
een geheime generale staf in de buurt
van Hamburg gevestigd zijn. In geal
lieerde kringen worden deze gerucn-
ten als volslagen onzinnig gekwalifi
ceerd.
Mevrouw Roosevelt zal ons
land bezoeken
Mevrouw Eleanor Roosevelt zal op
19 en 20 Juni een bezoek aan ons land
lengen. Zij zal daarbij vergezeld wor
den door haar zoon Elliot en diens
twee kinderen en door een secretaresse
Weerbericht
Verwachting, geldig tot Donder-
dagavond: Over het algomeer
veel bewolking met later hier
en daar enige regen. Weinig
wind. Ongeveer dezelfde tem
peratuur als vandaag.
Donderdag: Zon op 4.42. onder
20.31; Maan op 4.49. onder 22.50
Vrijdag: Zon op 4.41, onder
20.32, Maan op 5.25, onder 23.50.
uit tot het eiland Ambon, maar tot de
hele Zuidelijke Molukken. Dezelfde
woordvoerder heeft medegedeeld, dat
186 leden van het KNIL, die aan boord
van de Kota Inten gingen, door de
vijftienhonderd achterblijvers gedwon
gen werden hun wapenen achter te la
ten, alvorens zich in te schepen. De
militaire voorbereidingen voor de aan
val op Ambon zijn in volle gang, zo
besloot de woordvoerder.
Het ministerie heeft voorts nog ge
zegd, dat Nederland verantwoordelijk
is voor het personeel en het materiaal
van het K.N.I.L. tot de overgang naar de
RIS, en dat bij die overgang alle ma
terieel ter beschikking van de RIS
moet worden gesteld. Zulks is ter Ron
de Tafel-conferentie besloten, aldus
wordt gezegd.
De dienst van legercontacten heeft
inmiddels bevestigd, dat 150 Indonesi
sche leden van het KNIL ingevolge
bekomen opdracht aan boord van de
Kota Inten zijn ingescheept ter vervoer
naar buiten Indonesië gelegen bestem
ming.
„Deuisland über Allies''
De Westduit se kanselierAden
auer, heeft in een interview ver
klaard, niet te hegrijpen waar
om men zich in het buitenland
zo opwond over het zingen, on
langs, van n strofe van het oude
Duitse volkslied op een door hem
bezochte vergadering. Misschien
zou hij achteraf kunnen zeggen
dat hem een licht was opgegaan,
indien hij het Reuter-telexbericht
uit Londen over zijn verklaring
onder de ogen had gekregen. De
Reutertypist tikte namelijk een
letter te veel. Hij seinde, dat ge
zongen was het „Deutschland
über Allies"....
Honderdzestig taaie trappers
Zullen morgen met elkaar
De „Noord-Wester" gaan verrijden,
Met als startplaats Alkmaar.
Tweemaal honderdzestig benen
Zullen rust'loos, razend snel,
De pedalen rond doen draaien.
Fanatiek, verbeten, fel!
Honderdzestig jonge kerels,
Kromgerugd en wiel aan wiel,
Zullen door Noord-Holland
kronk'len
Als een eindeloos reptiel.
Over smalle binnenwegen
En langs banen van beton,
Met als doel de overwinning
Aan de verre horizon.
Regen, zon, orkaan of hagel,
Niets dat deze kerels stuit,
Met de tanden op elkander
Jagen zij nochtans vooruit.
Dit zijn geen salon-meneertjes,
Geen slampampers langs de straat,
Maar gezonde, sterke jongens,
Kerels met een ruggeo~"nt.
'k Wens hun allen veel succes toe,
Beter weer dan vorig jaar.
En weer een behouden
thuiskomst.
Sterkte mannen! karren maar!
JABSON
(Voor verder nieuws over
Ronde zie men pagina 3).
de
De Egyptische kroonraad heeft na
een bijeenkomst van drie uur besloten
aan te bevelen, dat prinses Fathia, de
negentien-jarige jongste zuster van ko
ning Faroek, van haar echtgenoot, Riad
Ghali, moet scheiden. Zij waren de vo
rige maand in het geheim te San Fran
cisco in het huwelijk getreden.
De raad besloot tevens aan te beve
len, dat er tijdelijk personen zullen
worden benoemd, die controle zullen
uitoefenen op de financiën van konin
gin-moeder Nazli en prinses Fathia.
Prinses Faika, een andere zuster van
koning Faroek, die de vorige maand
eveneens in het geheim te San Fran
cisco in het huwelijk trad, met een be-
RUSLAND VERLAAT COMMISSIE
DER V. N.
Rusland heeft de economische com
missie voor Azie en het Verre Oosten
verlaten als protest tegen de vertegen
woordiging van het nationalistische
China. Dit is het 26ste orgaan van de
V. N., dat de Russen om deze reden
I de rug toekeren.
Groen van nijd zullen de vriendjes
van Adrian Scott zijn, als zij de
foto zien, waarop Adrian in een
echte helicopter zit. De kleine jon
gen ging weliswaar niet met deze
Focke-Achgelis Helicopter, die op
het White Waltham vliegveld in
Berkshire te zien was, een vlucht
maken, maar alleen al het zitten in
zo'n hefschroefvliegtuig is een be
nijdenswaardig genot.
Van gewoonlijk welingelichte zijde
te Bonn is verklaard, dat de Oostduit
se regering de vorming zal bekend ma
ken van een vrijwilligersmilitie met
of omstreeks Pinksteren. Deze militie
zou zogenaamd uit „zelfverdediging"
samengesteld worden om de Oostduitse
republiek te beschermen tegen „het
groeiend militairisme" in West-Duits
land, zo verklaarde men.
De toekomstige officieren en onder
officieren van de „volksmilitie" zou-
den tegen eind Juni hun taak kunnen
beginnen, wanneer de kaders, die
thans werden afgericht, hun opleiding
voltooid zouden hebben. Naar het ver
der heet, zouden Ulbricht en Pieck
van Russische zijde toestemming ge
kregen hebben voor het plan om deze
kaders te gebruiken voor een militie
van ongeveer 100.000 tot 150.000 man.
KONINKLIJK PAAR VLIEGT
PER KLM
HM de Koningin en ZKH Prins
Bernhard zullen zich ter gelegenheid
van hun officiële bezoek aan Frankrijk
per KLM-Convair naar Parijs be
geven.
J7en commissie in Zweden heeft de
bouw van atoomvrije schuilplaatsen
in de bergen aanbevolen, die tezamen
750.000 mensen kunnen bevatten. Het
werk zou, met de bouw van nog andere
schuilkelders onder gebouwen e.d. tien
jaar duren en 530 millioen kronen kos
ten. In vredestijd zouden de kelders
voor verschillende doeleinden verhuurd
kunnen worden. Wat dacht u van een
vergadering van de Verenigde Naties
in zo'n kelder? q De Jezuiten-sterre-
kundigen van de Vaticaanse sterrewacht
hebben meegedeeld, dat zij, ondanks
hun moderne apparatuur en hun over
grote waakzaamheid, geen vliegende
schotels hebben kunnen ontdekken. Dié
zien ze tenminste nog niét vliegen!
In Canada zal het „Rule Brittannia"
vervangen worden door „Oh, Canada"
als groet voor chefs-staf en andere
hoogste pieten en het „Iolanthe" door
„The maple leaf for ever" bij verwel
koming van gewone hoge omes als vice-
admiraals en schouten-bij-nacht.
Isorni en Lemaire, de verdedigers van
maarschalk Petain, hebben een verzoek
tot wederberechting van hun cliënt in-
igediend. De Franse minister van Justi
tie zal het verzoek onderzoeken.
IHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMlIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIlnillllllllllllllIIIIIIIIIIIIHimiNIHIHininilHIlIHHIHII
yfierduizend studenten zullen deze zo
mer deelnemen aan de grootste uit
wisselingsactie, die ooit door de lucht
is uitgevoerd. Een viermotorige Sky-
master van de S.A.S. is gecharterd, om
hen van hun woonplaats naar hun be
stemmingen te vliegen, o.a. naar Rome,
Londen, Oslo, Parijs, Kopenhagen, Mi
laan, München en Brussel. Stelt u zich
gerust, het gebeurt in de vacantie, dus
Da's óók maar apenliefde, die
broederliefdel
de studie zal er niet onder lijden.
Aan de Kruisschans te Antwerpen wor
den thans proeven genomen betreffen
de het geleiden van schepen met radar.
De actieradius van het apparaat be
draagt vijftien kilometer. In Ameri
ka is een nieuw soort kabel uitgevon
den, waarlangs honderd televisiepro
gramma's tegelijk kunnen worden over
gebracht. Ik dacht, dat televisie iets
met radio te maken had, maar het
schijnt gewone telefoon te zijn!
£en inwoner van Gieten, die een huis
houdster zocht, plaatste een adver
tentie die succes had. Dra meldde zich
een gegadigde, die in de smaak viel,
zodat op de nieuwe verbintenis geklon
ken moest worden. De borrel viel ook
in de smaak, want toen de Gieter als
een gieter wakker werd was zijn huis
houdster weg. mitsgaders negenhonderd
guldens, die hii thuis bewaarde Men
vermoedt met een damp te doen te
hebben, die zich ook in Sliedreeht in
Emmen en in DraoMstTcomnagnie
heeft gemanifesteerd p Wit Rusland is
geroyeerd als lid er Wereldgezond
heidsorganisatie. De Wit Russen ziin de
laatste twee jaar uit de vergaderingen
weggebleven. Gezondheid!
ambte van het Egyptische consulaat,
moet naar Egypte terugkeren, aldus
besloot de raad aan te bevelen.
Koning Faroek deelde de raad mee,
dat het huwelijk van prinses Fathia
zonder zijn toestemming was gesloten
en dat hij „al het mogelijke" had ge
daan om het tegen te houden.
Hij was eveneens gekant tegen het
huwelijk van prinses Faika.
De kroonraad heeft bekend gemaakt,
dat de echtgenoten elkander onder
geen enkele omstandigheden mogen
ontmoeten.
Prinses Fathia, die nog minderjarig
is. zal onder bescherming van koning
Faroek worden geplaatst, totdat een
definitieve beslissing over het door
haar met Riad Ghali gesloten burger
lijke huwelijk is genomen.
Koningin-moeder Nazli mag niet
meer de beschikking hebben over haai
eigendommen en zij zal uit de voogdij
over haar dochter Fathia worden ont
zet.
Koning Faroek heeft de kroonraad
nog medegedeeld, dat Riad Ghali vol
gens hem „geen goed karakter neeft.
Koningin-moeder Nazli, prinses
Fathia en haar echtgenoot Riad Ghali
bevinden zich thans in de Verenigde
Staten. Prinses Fathia heeft te San
Francisco verklaard: „Wij zijn nog
steêds van plan ons burgerlijk huwe
lijk door een Mohammedaans geeste
lijke te laten inzegenen". Riad Ghau
zeide toen hem de beslissing van de
Egyptische kroonraad werd medege
deeld, slechts: „Wij bevinden ons nog
steeds in Californie"
Alexander Panjoeskin, de Russische
ambassadeur in de V. S., verklaarde
Dinsdag vóór zijn vertrek naar de Sow-
jetunie, dat hij teru keerde voor een
rustkuur.
In een interview aan boord van het
Poolse passagiersschip Batory, zeide
Panjoeskin dat hij ongeveer twee
maanden in de Sowjetunie zal blijven.
Functionarissen van de ambassade te
Washington verklaarden, dat ofschoon
de ambassadeur voor een periodiek
verlof naar zijn land terugkeerde, hij
ongetwijfeld met Wysjinski en andere
functionarissen van het ministerie van
Buitenlandse Zaken zou spreken over
de betrekkingen tussen de Sowjet
unie en de V.S.
Voorlopig geen onthullingen
Trygve Lie, de secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, heeft een be
zoek gebracht aan de Chinese ambas
sadeur te Moskou, Wang Tsjia Hsiang.
Lie heeft aan verslaggevers meege
deeld, dat zijn besprekingen waar
schijnlijk vóór Vrijdag geëindigd zul
len zijn.
Hij wilde geen commentaar geven op
het onderhoud dat hij met Stalin en
Molotof heeft gehad. Heden zal Lie
een persconferentie houden, maar hij
heeft al gezegd, dat hij „niets sensatio
neels" zal onthullen. Hij is niet bereid
over het resultaat van zijn Moskouse
besprekingen iets mede te delen voor
dat hij in Lake Success terug is.
VELFS de meest optimistische Neder
landse minister en we hebben er
een paar die na iedere wederkeer uit
Indonesië alsmaar vrolijker klanken
doen horen njoet gisteren pijnlijk
getroffen zijn door het bericht, dat Dja
karta overweegt 200 millioen gulden
schadevergoeding van Nederland te
eisen en deze som eventueel te incas
seren door het niet uitbetalen der In
dische pensioenen.
De eis is nog niet ingediend; Djakar
ta overweegt nog. Daarom is het
des te onbehoorlijker, dat de woord
voerder van Soekarno's ministerie van
voorlichting aan deze mededeling het
dreigement verbond, dat de uitbetaling
der pensioenen zou worden gestaakt,
indien de Nederlandse regering mocht
weigeren de (nog niet) gevraagde scha
deloosstelling te voldoen.
Deze publicatie van nog niet gereali
seerde plannen en van de dwangmaat
regelen, die bij het eventuele falen dier
plannen zouden worden toegepast, is
niet slechts praematuur. zij is ook in
strijd met het meest elementaire fatsoen
dat tussen de Uniepartners behoort te
bestaan.
J7VEN ondeugdelijk als de methode is
de argumentering, waarvan Djakar
ta zich bedient. Nederland wordt aan
sprakelijk gesteld voor de schade, dia
aangericht is en wordt door het op .re
den van Westerling, van eenheden van
het KNIL in Oost-Indonesie en met
name door wat er op Ambon gaat ge
beuren, nu Djakarta onder de voort
varende leiding van de sultan van Djok-
ja bezig is met de voorbereidingen
voor een militaire actie, die het verzet
tegen de alleenheerschappij van Djokja
op Ambon moet neerslaan.
De Apris, het leger van de RIS, zal
het moeten opnemen tegen de eenhe
den van het voormalige KNIL op Am-
bon, die zich, zoals men weet, nadruk
kelijk van Nederland hebben gedistan-
cieerd. Het is moeilijk, de afloop van
deze militaire actie te voorspellen, maar
het is geenszins ondenkbaar, dat de he
ren van de TNI, die de opneming van
de Ambonnezen (en andere keurtroe
pen van het KNIL) hebben geweigerd,
goed op weg zijn „hun gezicht te ver
liezen" Men heeft wind gezaaid door
het ontduiken van de RTC-overeen-
komst, men gaat storm oogsten op
Ambon.
Daarvoor krijgt Nederland bij voor
baat de schuld. Had onze regering de
zaak-Ambon opgeknapt, zoals zij
voor het RIS-karretje lopend de za
ken Westerling en Aziz opknapte, dan
zou er geen woord over schuld of scha
devergoeding gesproken zijn. De vrees,
dat de Apris haar oorlogstaak tegen
Ambon niet tot een goed einde zal
brengen, is stellig de oorzaak van dit
ongehoorde optreden van Djakarta Met
goede trouw heeft dit alles weinig
meer te maken
J^ET IS overigens zeer de vraag, of
Nederland in de Ambonnese kwestie
nog wel het woord trouw op de lippen
mag nemen. Meer dan bitter is het. te
moeten aanzien hoe dit volk, dat im
mer volstrekt loyaal was aan de Ne
derlandse Kroon, thans ten spijt van
alle goede woorden en van alle RTC-
beloften ten offer valt aan de
machtsusurpatie van degenen, die het
federale stelsel, zonder schijn of scha
duw van democratisch beleid, eenvoudig
in de modder trappen.
Een andere vraag is, wat Den Haag
zal doen, als Djakarta zijn uitgebazuin
de voornemen in een daad omzet. Pro
testeren? Schipperen? Geruststellende
verklaringen afleggen en een optimis
tische minister in een vliegtuig zetten?
Of zal Den Haag een tegenvordering
indienen voor de schade, die aan bezit
en levens van Nederlanders is teweeg
gebracht?
Het wordt tijd. dat men op Binnen
hof en Plein gaat inzien, dat in de
chaos van het huidige Indonesië de
plechtige beloften en overeenkomsten
zijn ten ondergegaan en dat men te ma
ken heeft met een Uniepartner, die van
goede trouw een ander begrip heeft
dan het hier gangbare Dat er toch
eindeliik eens een eind kome aan het
l°ven in illusies! De oolitiek-met-oog-
klepnen heeft reeds ellende genoeg
gebracht. Over Nederland en Indonesië
heide.
Doordat zich een projectiel, een 2
cm brisant-granaat, tussen de kolen
bevond ontstond gistermiddag te Ber
gen op Zoom een ontploffing in de
woning van de familie Valentina aan
de St Josephstraat. toen de haard zou
worden bijgevuld Door deze ontplof
fing werd de haard vrijwel vernield,
terwijl in de kamer veel glas- en
scherfschade werd aangericht.
Mevrouw V en een kind die zich in
de kamer bevonden, kwamen er ge
lukkig zonder verwondingen af.
IN VERBAND MET HEMELVAARTS
DAG ZAL ONS BLAD MORGEN,
DONDERDAG 18 MEI. NIET VER
SCHIJNEN.
DE DIRECTIE