LAATSTE NIEUWS Ontmoeting met klepperman nachtzwaluw Afscheid van de jongens die moesten achterblijven IN HET WONDERLAND DER NATUUR Belgie heeft een C.V.P.-kabinet Van Zeeland en Eyskens in regering opgenomen Wim van Est niet in Tour de France Jongetje verdronken bij Den Helder De ramp met het Superfort Derde overlevende opgepikt Honderd-veertien-jarige bezocht zijn zoon (84) Tragische nasleep van de oorlog Remp De Koninklijke in 1949 roevenoorzaakvan nieuw ongeluk Glimlachje Bliksem sloeg in bankbiljet pEN NACHTZWALUW had ik nog weinig gezien en ik was dan ook frg verrast toen ik op een avond in Juni plotseling aan hem werd voorge steld, Het was een zoele avond en reeds betrekkelijk donker, toen wfl, kam-* perend op de Veluwe, nog wat in de bosjes om de tent rondscharrelden. Het weer was eigenlijk te mooi om al in je tent te kruipen, hoewel de lust om er de volgende morgen vroeg op uit te trekken, waarschuwde 't niet te laat te maken. Wat doe je dan? Rustig kuier je wat rond, hoort de veie vogel geluiden en zelfs het verre treingeluid past bij de stilte van de avond. Zoals een landman in het avonduur zjjn akkers beschouwt, sta je dromerig uit te staren. Je blik wordt getrokken naar het Westen waar laat licht je aan de voorbije dag herinnert. En dan plotseling met een diepe buiging is er een fladderende vogel boven mijn hoofd. W/AT IS DAT? Een vleermuis, een uil? Ik weet het niet. Ik ben niet vlug genoeg geweest om hem te herkennen, maar ik blijf stil staan, dan komt hij misschien terug. Hoor, daar klinkt een vrij vreemd geluid, ra telend en toch wat geheimzinnig. Trekt hier een oude klepperman met zijn ra tel door het bos? Wil hij vertellen dat kampeerders hier veilig slapen kunnen? Van verschillende kanten klinkt nu: „err, or-err, or-err" afwisselend in een hoge en lage toon. „Op de boerderij pompen zij de emmers vol" zegt mijn metgezel fluisterend. En werkelijk daar heeft het wel iets van, een beetje knarsende pomp. „Mijnheer is niet alleen. Hoor maar, hier is de spreker van de vergadering". Juist nu wordt het ratelen onderbroken door een vrij forse hoge triller, „errr, errr, errr". (Ongecorrigeerd) De Belgische kabinetsformateur, Jean Duvieusart, is er hedenmorgen in ge slaagd een nieuwe regering samen te stellen, die uitsluitend uit CVP-leden bestaat. De samenstelling van het kabinet is als volgt: Eerste minister Jean Duvieu sart; minister van buitenlandse zaken: Paul van Zeeland; binnenlandse zaken: Albert de Vleeschauwer; financiën: Al- bert van Houtte; economische zaken: Gaston „Eyskens;. lajjdbOLiw,: Mauripe Orban; koloniën; Pierre Wigny; ver keerswezen; Paul Segers; arbeid: Oscar Behogne; onderwijs: Pierre Harmei; landsverdediging: Henri Moreau de Melen; openbare werken: Albert Cop- pee; volksgezondheid: Alfred de Taye; wederopbouw: De Quae; justitie: graaf Carton de Wiart. De uitzonderlijk goede prestatie van Wim van Est, de sterke Brabander uit St. Willibrord, heeft natuurlijk de aan dacht getrokken van de gehele Euro pese wielergemeenschap. Talloze aan biedingen werden hem prompt na zijn overwinning in de zwaarste aller wed strijden, Bordeaux—Parijs, aangeboden, zowel van Nederlandse als buitenlandse organisatoren. Van Nederlandse zijde had men vrijwel als vaststaand aange nomen, dat Wim van Est een dankbaar gebruik zou maken van de gelegen heid die men hem wilde bieden om in de Nederlandse Equipe, die aan de Tour de France zal deelnemen, uit te komen. Wim van Est heeft zich, tijdens zijn huldiging in Nederland, echter geheel anders uitgelaten. Volgens „De Volks krant" heeft hij pertinent verklaard niet aan de Tour de France deel te ne men. Wel zal hij aan de Ronde van Duitsland deelnemen. Gistermiddag omstreeks half drie is de negenjarige Johannes Bonne Veen- stra, wonende te De Kooy, dicht bit zijn huls in het Baigzandkanaal ver dronken. De jongen was met andere kinderen gaan zwemmen en is vermoe delijk terecht gekomen in een verra derlijke kuil, want de mensen aan de wal zagen hem plotseling in de diepte verdwijnen. Een dame sprong hem na. maar kon de jongen niet vinden. Eesst na een uur heeft de Inmiddels gewaar schuwde politie het lijkje met een dreg uit het water kunnen halen. Hedenmorgen heeft de Britse admi raliteit bekend gemaakt, dat een derde overlevende is opgepikt van het Ame rikaanse Superfort, dat gisteren in de Noordzee omlaag stortte. Gemeld wordt dat deze overlevende „gezond en wel" werd aangetroffen. De nasporingen worden voortgezet. De 20.000 er uit Op de tweede lijst in de tweede klasse van de 510e Nederlandse Staatsloterij Is de prijs van f 20.000 gevallen op nr. 10897. De bijeenkomst is zeker afgelopen want haast geluidloos zweven nu hier dan daar koekoekachtige vogels tegen de avondlucht en tussen de bomen. Te oordelen naar de waardige manier waarop zij rondgaan zou men kunnen veronderstellen dat zij een ietwat plech tig ogenblik meegemaakt hebben. Hun zachte manier van vliegen getuigt van een dik verenpak en de lange spitse vleugels doen aan de zwaluw denken. Maar vergis ik met dan niet in de staart? De middelste pennen zijn hier het langst en zijn niet ingesneden zoals bij de zwaluw en het vlugge „scheren", wordt hier een houterig voortbewegen. Ook vogels moeten voorzichtig zijn in het nachtelijk duister, dat zie je aan het vliegen. ^LS WIJ wat doorlopen maakt hen dat niet bang. Integendeel, het lijkt of zij zelfs nieuwsgierig zijn. Is het bezoek in de nacht zo zeldzaam dat het zelfs op prijs gesteld wordt? Zeker is het, dat men ook van hun kant de kennismaking wenst voort te zetten, want vrij dicht over onze hoofden keren zij weer en nu zij vrijer rondvliegen hebben zij ook heel wat meer noten op hun zang, „Koe- wiek, koewiek" klinkt het overal in het rond. Eén neemt de „bidhouding" aan. Te gen de Westelijke hemel kunnen wij dat nog net zien. Maar plotseling klapt hij ruggelings zijn vleugels tégen elkaar om daarna in een zijdelingse vlieghou- ding naar beneden te komen. Men kan er zeker van zijn dat tegelijk menig ke vertje in de vlucht opgesnoept wordt. Vertrouwd verrichten zij nu hun vliegstunts. De geheimzinnige sfeer van het begin der kennismaking is verbroken. Hun aoen en laten wordt ons in grote gulheid vertoond: zwen kingen links, rechts, zweefvluchten, een rakelings scheren over de land weg waarop wij lopen en dit alles op gevrolijkt door de meest rare gelui den als: „raat, gru, ra, koe, koe". Hoe lang zullen zij ons begeleiden? Ons afscheid is bij de grote weg. Hun domein van bos en kreupelhout ver laten zij niet. Het spijt me, dat ik niet hun kleuren heb kunnen zien maar Mseder Natuur beloont ons de volgende dag mild. VOLGENDE middag, als na een lange wandeling een omgewaaide boom mij aanlokt wat te rusten, vliegt juist op het moment dat ik mij neer zet, haast onder mij weg, een nacht zwaluw. In het dorre blad, in de vei lige beschutting van de dikke boom zit hij daar uit te slapen van 'zijn nachte lijke avonturen. Ik geloof dat al zijn veergewapper en bladerlawaai mij, ar geloze trekker, meer deed schrikken dan omgekeerd ik hem. Nu zie ik zijn uiterlijk beter. Hoe weinig opvallend is mijn nieuwe ken nis in zijn grijs-bruin pakje met zwarte vlekjes en strepen. Wat past hij goed bij de kleur van schors en hout! Nacntzwaluw, ik ken je nu een beet je, maar het is mij niet genoeg. Ik wil ■ie nog zien in je slaaphouding. Dat doe je meestal op een tak met je kop lager naar beneden dan de rest van je lijfje? En verder ben ik nieuwsgie rig naar je eieren. Is het tweetal dat je legt inderdaad zo mooi lichtgrauw met donkerbruine vlekjes? ,?pJe ®est kun je niet erg trots zijn, hé. Kan je dat zo weinig schelen dat je zo maar je eieren op de vlakke grond legt? Nu weet ik, waarom wij gisteravond dadelijk zulke goede vriénden waren u niet bevalt nee™ ie ook je hele huishouden (je eieren en jon gen) op en legt ze ergens anders neer. xk, ais tentbewoner ,doe dat ook, Is het déérom, dat we zo snel goede vrien- aen werden? ZWERVER. (Van onze correspondent te Sydney) J^oi't geleden kwam de Ui-jarige heer Charles Thomas zijn Si- jarige zoon James uit de provinciestad Oranje in de staat Nieuw Zuid Wales op zijn verjaardag verrassen. Waar vader Charles woont, dat Weet niemand behalve zijn zoons en die verraden hen), niet, want „vader houdt niet van publiciteit". Het bewijs, dat Charles Thomas Ui jaar is, ligt in de familie-bijbel, waarin duidelijk staat geschreven, dat hij in 1836 in Canada geboren is. Toen vader zag, hoe zijn 8i-]arig zoontje een bril te voorschijn haalde om een tijdschrift in te zien, voegde hij hem verontwaardigd toe: „Vertel me nou niet, dat je zo'n nieuwerwets ding gebruikt?!" Het enige woord, dat de oude heer voor de nieuwsgierige journalisten over had was „Hallo". En verder hield hij stijf zijn kiezen op elkaar. GROOTEBROEK: Vroege aardappe len, Eersteling groot 22.70—25 30; klein 16.10—21.30; rode Eersteling groot 25.10- 26.20. Aanvoer 300.000 kg. Mevrouw Eleonor Roosevelt, die verscheidene Europese landen zal bezoeken, vertoeft thans in Noor wegen als gast van het Noorse kroonprinselijke paar. Mevrouw Roosevelt, kroonprinses Martha en kroonprins Olaf voor kasteel Skaugum bij Oslo. Op 16 Juni a.s. zal de Koninklijke Ne. derlandse Petroleummaatsehappij zestig jaar bestaan. De maatschappij is be gonnen met een gestort kapitaal van een millioen gulden en een concessie op Sumatra, thans werkt zij met een kapi taal van 900 millioen en een arbeids veld, dat de gehele wereld omspant. Deze groep heeft defer dagen haar jaar verslag gepubliceerd. De fabelachtige groei van de maat schappij wordt hierin toegeschreven aan drie factoren: vrijheid van bewe ging, een stabiele en inwisselbare munt soort en een redelijke en logische be lastingwetgeving. Hieraan ontbreekt naar het oordeel van de directie op het ogenblik zeer veel. Met name de belas- tingpolitiek vormt een grote belemme ring voor de mogelijkheid, de produc ten tegen een concurrerende prijs op de wereldmarkt te brengen. De nettowinst bedraagt over 1949 f 82.643.956. Hiervan kan 4 procent op de preferente en 9 procent op de ge wone aandelen worden uitgekeerd. Het volledige winstcijfer van de groep be draagt, na aftrek van de kosten voor opsporing en onderzowk, afschrijving en belastingen het equivalent van f 380.000.000; verleden jaar werd een winst geb-oekt van f 425.000.000. Hier van wordt f 131.000 000 door de doch termaatschappijen en de moederonder nemingen uitgekeerd als dividend. Na aftrek van alle reserveringen blijft een onverdeeld winstsaldo van f 427.000.000 over, dat naar de nieuwe rekening wordt overgebracht. De totale liquide en belegde kasmiddelen van de groep bedroegen op 31 Deo. 1949 f 1.280.000.000. Aan scheepsruimte had de groep op 31 Deo. 1949 1.895.767 ton draagvermogen. De productie aan ruwe olie, met in begrip van die olie, die krachtens con tracten op lange termijn «er beschik king kwam, jbedraeg 10.7 pet. van het wereldtotaal. De groep kreeg de be schikking over 52.3 millioen ton ruwe olie en uit aardgas gewonnen benzine. Daarin zit'een stijging van 8 pet t.o.V. 1948. Gebleken is, dat door de wijze, waar op de Japanners de zaken in Indonesië hebben beheerd, de productie van olie daar niet weer op het oude peil zal kunnen komen, tenzij nieuwe velden worden ontdekt. Finse vluchtelingen in Den Helder In de haven van Den Helder is gis teravond het tien ton metende Finse luxe motorjacht „Fia", afkomstig uit Rache (Karelië) binnengelopen. Het scheepje is bemand met zes mannen, drie vrouwen en drie kinderen. Zij ver klaarden, dat zij politieke vluchte lingen waren op weg naar Australië. De „Fia" is binnengekomen, omdat enkele reparaties noodzakelijk bleken, doch de schipper hoopte vandaag zo vroeg mogelijk wederom zee te kie zen om des te spoediger in Australië te kunnen arriveren. Het scheepje is op deze lange toeht uitstekend bere kend. Toen gisteravond de heer T. uit Helmond tussen Helmond en Deurne met zijn luxe-auto een voor hem rij dende vrachtauto wilde passeren, zag hij een tegenligger niet, met het ge volg, dat hij tegen deze tegenligger, een zware GMC-vrachtwagen met aan hangwagen botste. De luxe-auto werd bijna geheel vernield. De heer T. werd er uit geslingerd en met een zware hersenschudding opgenomen en naar een ziekenhuis overgebracht. Twee da mes, die bij hem in de auto zaten, lie pen eveneens een hersenschudding op en werden in een ziekenhuis opgeno men. Na dit ongeluk nam de Rijksver- keerspolitie uit Eindhoven remproeven. 'Op een gegeven ogenblik werd met de vrachtauto zo krachtig geremd dat de chauffeur daarvan met zijn hoofd te gen de cabinewand sloeg en eveneens met een hersenschudding naar een zie kenhuis moest worden vervoerd. De vrachtauto, die met groente geladen was, was afkomstig uit Berkel (ZH). De bestuurder van de luxe auto bleek geen rijbewijs te bezitten. Kwam er nu maar een regenbui. Of een hondje. Het weekblad „De Hervormde Kerk" wijst op de geweldige moeilijk heden, waarvoor de ziels- en gezinszorg in de Duitse kerk thans gesteld wor den, vooral met het oog op de terug kerende krijgsgevangenen; door deze terugkeer wordt immers in 80 a 90 pet. van de gevallen een reeks van onoplos bare moeilijkheden geschapen; „In een aantal gevallen vindt de man niets meer terug van gezin of huis of is de vrouw wegens het uitblijven van alle berichten hertrouwd, zodat ervoor de teruggekeerde geen plaats meer is. Maar ook waar zij elkander terugvin den en er bij het eerste weerzien alleen maar vreugde en verwachting is, blij ven de moeilijkheden niet uit. In zeer vele gevallen is de man in geestelijk of lichamelijk opzicht, of in beide, een wrak geworden. Velen zijn totaal af gestompt en kunnen het leven, dat nu weer eigen daad en beslissing vraagt niet meer aan. Anderen zijn verruwd en vergrofd en boezemen hun vrouw angst en afk-er in. Voor de kinderen is dit een vreemde man en zij kunnen het zicli niet indenken, dat dit de vader isj waarover zij jaren lang met liefde an bewondering hebben horen spreken. Sommigen onder de mannen menen, dat zij hei leven dadelijk weer Een van de bezoekers van ren nen te Londen is om het leven gekomen, doordat de bliksem in sloeg in het haarfijne metalen strookje op enkele Pond-sterling- biljetten, die zich in zijn zak be vonden. Dit metalen strookje be vindt zich ir, de biljetten om ver_ valsing te bemoeilijken. De bank biljetten, waarvan het strookje naar de grond wees, waren in tweeën gespleten, terwijl de bil_ jetten, waarvan het strookje hori zontaal lag, onbeschadigd waren. KAMELEONTISCHE STEEN VERLOREN Een dame heeft bij de Amsterdamse politie aangifte gedaan, dat zij Maan dag in de vooravond bij het parkeren van haar auto op het Leidseplein uit haar wit gouden ring een steen heeft verloren, die de eigenschap bezit drie maal per dag van kleur te veranderen en wel in groen, rood en blauw. KINDJE GESTIKT Dinsdag trof de moeder van een half jaar oud jongetje haar kindje aan In zfjn bedje met het hoofdje geklemd tussen het houten schot en de matras. Het ventje had zich van hoofd-naar het voeteneinde gewerkt en is zodoen de waarschijnlijk beklemd geraakt en is toen gestikt. BOTSING BIJ CAIRO EIST ELF SLACHTOFFERS Op de weg door de woestijn van Cairo naar Fajoem is een autobus in botsing gekomen met een tankwagen. Elf personen kwamen om het leven of liepen verwondingen op. Onder de om gekomenen bevinden zich vier uit één gezin. op de oude voet kunnen voortzetten ea het heft weer geheel in handen nemen. Maar de moeder hee't misschien onder de moeilijkste omstandigheden, tien jaar lang de verantwoordelijkheid alleei} gedragen en is uitgegroeid tot een persoonlijkheid, die niet in eens weer de rol van het onderdanige huis sloofje spele kan." Vakcentralen en kolen- prijzen De Raad van Vakcentralen, gevormd door NW, KAB en CNV, heeft aan de minister van Economische Zaken een telegram gezonden, waarin de aandacht wordt gevestigd op het standpunt van de Vakcentralen in zake de lonen en prijzen, waarbij rekening is gehouden met de lage voorjaars- en zomerprijzen voor brandstoffen. Nu deze levering dreigt te stagneren, verzoekt de Raad de minister dringend maatregelen te treffen opdat schade voor betrokkenen en moeilijkheden bij het loonbeleid worden voorkomen. Prikkellectuur in beslag genomen De zedenpolitie te Amsterdam is in overleg met de justitie opgetreden tegen twee Amsterdammers, die teza men een vijftal blaadjes uitgaven, waarvan de inhoud aanstotelijk voor de eerbaarheid kon worden geacht. Tegen beiden is proces-verbaal opge maakt en zij bevinden zich in hechte nis. Een aanmerkelijke hoeveelheid lectuur werd in beslag genomen. Daar bij bevindt zich de gehele oplage (on geveer 15.000 exemplaren) van het nummer van een dier bladen, dat deze week zou verschijnen en juist van de pers kwam. Voorts zijn cliché's en kopij voor nieuwe nummers in beslag genomen. OderNeisse-grens tot Pools-Duitse grens verklaard Te Warschau is door Polen en Oost- Duitsland een gemeenschappelijke ver klaring uitgegeven, waarin de Oder- Neissegrens tot de grens tussen beide landen verklaard wordt. De Oostberlijnse bladen noemen dit „een zeer belangrijke stap op de weg naar een goede verstandhouding tussen Duitsland en Polen". Van geallieerde zijde in Duitsland is op deze verklaring gereageerd met scherpe critiek. Zo verklaarde McCloy, de Amerikaanse hoge commissaris, dat Byrnes en Marsall bij herhaling heb ben verklaard, dat de Duitse Oostgrens sl«" 'hts in het Duitse vredesverdrag kan worden vastgelegd. De Westduitse regering zal waarschijnlijk protesteren. NIEUW-GUINEACOMMISSIE TERUG De gemengde commissie Nieuw- Guinea keerde op Zaterdag 3 Juni terug van haar oriëntatiereis naar Nieuw-Guinea (Irtan). Door de volle dige medewerking van de gouverneur van Nieuw-Guinea, de MLD en het be stuur kon in een paar weken tijds een bezoek worden gebracht aan Hollan- dia, Merauke, Digul (Tanah-Merah), Blak, Sermi, Manokwari, de Wisselme ren en Sorong, alsook aan de omgeving dier plaatsen. Dalende omzetten in de kleinhandel Irt tal van kleinhandelsbranches is de omzet in April van dit jaar lager geweest dan die in April 1949. Welis waar boekte de textielhandel als ge heel een omzetstijging van 5 pet., maar niet minder dan 41 pet van de deel nemers aan de omzetstatistiek boekte eei. daling. De scI uenhandelaren ver kochten 16 pet. minder schoenen dan in April 1949, de banketbakkers boek ten een daling in hun omzet van niet minder dan 18 pet. De sigarenwinke liers verkochtr minder sigaren dan een jaar geleden, doch iets meer siga retten en tabak. De dalingen worden grotendeels toegeschreven aan het slechte weer dat April van dit jaar kenmerkte, Ontslagen arbeider sloeg patroon neer Gistermorgen zegde de aannemer Hendriks te Gemert de arbeider Van B. onmiddellijk ingaand ontslag aan. Als reden werd opg* geven, dat Van B. zijn arbeidsverplichtingen niet na kwam. Na een heftige woordenwisse ling verwijderde Van B zich. Hij kwam terug met een breekijzer, dat hij uit een opslagplaats had gehaald en sloer daarmee d<» aannemer neer Hevig bloedend viel deze bewusteloos ter aarde. Een arts constateerde een hersenschudding. De dader, die\vlucht- te, werd later op de dag aangehouden. (Door: TOM KOOPMANS, DJAKARTA). jyflENTENG POELO. Zoveel malen honderd witte kruisen wijzen als kleine uitroeptekens naar de hemelkoepel, die als een doorzichtige blau we schelp boven het ereveld welft. Het columbarium staat daar massief en als een witte tempel tussen die rechte rijen. Dit wou van kruisen heeft een eigen sfeer. Hier wordt men tot stille overpeinzing gestemd. Men spreekt ge dempt en voelt zich als in een kerk. Menteng Poelo is als elk der een-en- tvvintig erevelden en alle kruisjes langs de weg en de nooit ontdekte massa graven in de Archipel, welke, als bewijzen van de offers, die hier gebracht werden, moeten achterblijven. Menteng Poelo is een (vaardige plaats om zoveel verstilde idealen in zijn grond te bewaren. Maar van de kwaliteiten en de schoonheid van dit ereveld wil ik u niet verhalen. Nee, ik zal vertellen over dat onderdeel, dat afscheid kwam nemen van zijn doden en daarmee afscheid van Indonesië. Eigenlijk spreek ik U dan over klle onderdelen, die op ülle erevelden afscheid van hun makkers nemen. Want, al verschillen die plechtigheden misschien In détails, in grote trekken gaat het overal eender. JJAAR STAAN ze aangetreden, de jon gens die morgen naar Nederland zullen vertrekken. Ze kwamen voor een herdenkingsplechtigheid samen op Menteng Poelo. Een deel van hen één compagnie is gewapend. De in- deren zijn gekomen, zoals ze elkaar liet meest en het best leerden kennen: jn- gewapend. De commandant vond het beter zo, omdat het stramme militaire eerbetoon niet de eenvoud en ontr le ring zou uitdrukken, waarmee ze hltr samengekomen zijn. Zo stonden ze hier als vrienden, niet als wapenbroeders frontsoldaten. Ze hebben kransen en bloemen bij zich. Op de linten lees ik: „Van je vrienden van de Ondersteunings-Cie" en „Van de chauffeurs". De oppasser van de bataljonscommandant torst een groot bloemstuk; op het lint staat te lezen: „De Brigadestaf". De soldaten kijken onzeker rond. Misschien waren ze liever alleen ge gaan dan met zovelen. Iemand van de gravendienst'wijst hun de plaats, waar de doden van dit ba taljon liggen. Het doet de jongens even pijn, dat dit niet meer de plek is, waar ze hun makkers zelf begroeven. De Le- ger-gravendienst heeft het ereveld heringericht, zodat de gevallenen van elke divisie bij elkaar liggen. Maar de soldaten begrijpen wel, dat het zo be ter is. Ze lopen nu wat links langs de paden en praten zacht met elkaar, wij zen kruisen aan. De gewapende com pagnie wordt achter de graven opge steld. De anderen formeren zich ge deeltelijk. y^NDERE bezoekers van het ereveld blijven staan, om niet te storen. Dan treedt de bataljonscommandant naar voren en zegt zacht en ernstig, als stbnden de doden heel dicht bij hem: „We kenden jullie wel zowat als ons- j zelf. Op de posten was je broers van elkaar en hield je mekaar boven wa ter, als het eens heel moeilijk was. En ondanks dat ik hoef niet te Zéggen van hoeveel waarde dat was zullen we ons nu moeten inspannen, ja mis schien moeten dwingen, om jullie in de jagende gang van het leven niet 'e vergeten. We zullen moeten bidden, dat Hij. die jullie tot Zich riep, ons aan onze plicht herinnert!" In de verte trilt de hitte boven de heuvels. Een fragment uit het lied van een vogel vibreert boven dit tafereel. Er komt een luitenant naar voren, en daarna een vaandrig. Zij nemen op hun manier afscheid van hen die achter blijven. Het is heel stil, als een aalmoezenier gebeden uitspreekt Bij het bidden van het „Onze Vader" knielen allen rond om de kruisen, de ogen strak naar de grond gericht. Terwijl de commandanten spreken, nemen de soldaten foto's en later ne men ze er ook van de versierde gra ven. Het gaat alles even aarzelend en voorzichtig, alsof ze bang zijn, iets verkeerds te doen. Ik weet goed, dat het voor een Moeder pijnlijk is, te den- ken aan het ereveld waar haar zoor* ligt Maar ik weet ook, dat het go is, ais ouders beseffen, dat hun kino niet vergeten wordt door hen die hij misschien beter kende dan zichzelf De kameraden staan nu hier en hebben verdriet als waren het echte broers van wie afscheid genomen werd. Een plechtigheid als deze ontroert veel dieper dan wanneer grote to*-» spraken en treurmuziek aan deze ernst en eerbied een theatraal karakter had den gegeven. UET IS VOOR de ouders, die hun zoon eerst bij de Grote Thuisreis zullen begroeten, dat ik dit schrijf: Deze jon gens staan nu niet om zijn graf, opdat de buitenwereld het medeleven kan zien, niet omdat het zo behoort en ook niet om de achtergebleven familieleden van hun vriend, maar louter en alleen om die makker zelf! Deze gedachte moet troostend zijn. Ik zou willen, dat de ouders, vrou wen, verloofden, broers en zusters van de gevallen makkers naast me hadd-yi kunnen staan bij die plechtigheid. Dan hadden we „samen" gezien, hoe het afscheid van een makker is en we zouden getroost zijn. Want hij was uw zoon, uw man, uw verloofde, uw broer, maar hij was onze makker. Misschien begrijpen slechts weinigen de diepe zin van dat woord. Als we er samen geweest waren, zou ik u gewezen hebben op die soldaat- eerste klas, die zorgvuldig wat zand van zo'n klein graf nam en in een en velop liet glijden, om dat later aan de familieleden te kunnen geven. Ik zou u verteld hebben, waarom de ge smoorde vloek van die sergeant geen ontheiliging van deze plechtigheid was. Die sergeant vloekte, omdat hij zo ont zettend machteloos stond; omdat de zin van de feiten hem ontglipt was. U hadt die gezichten kunnen zien. Achter de woorden van veldprediker, aalmoezenier en commandant had U de vriendschap en de bewogenheid kunnen voelen; vóór hem en èm hem. Ik had U gewezen, hoe ze na afloop van de plechtigheid nog even achter elkaar langs de kruisen liepen en schijnbaar achteloos hun hand op de dwarsbalkjes van die witte monumei> ten lieten rustenals het klopje op de schouder van je maat: „Sterke, ke rel!" Zo ging het bij die sobere afscheids- plechtigheid op Menteng Poelo. Zo gaat het bij élk afscheid op élk van de een-en-twintig erevelden in In donesië. Als ik zeg: „Ze worden niet verge ten", is dat geen phrase. Dat bewijzen niet alleen de kransen en bloemen, ot de foto's op de mooiste plaats in iet soldatenalbum, maar ook de gezich ten, de ogen van hen die hier voor het afscheid aan Indonesië samenkwamen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1950 | | pagina 3