Nieuw-Guinea moet Nederlands blijven Kort Bestek VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN Zware aardschok op O.-Java Vijfduizend sloffen aardbeien bleven onverkoopbaar Op zoek naar de stad van de Liefde Besprekingen verlopen stroef Conferentie over plan-Schuman is gisteren begonnen Koningin en Prins maakten een triomftocht door Groningen Een Hobbema voor Canada Komt Vogeler vrij in ruil voor „Kroon van St. Stefanus"? Woensdag 21 Juni 1950 147e Jaargang No. 143 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN MINISTER VAN MAARSEVEEN ZEGT: Indonesië onmachtig ioi goed bestuur Antwoord aan Pandit Nehru en Sukarno Honderdduizend ton wapens naar West-Europa Republiek Djokja stelt te hoge eisen INVOER VAN KAAS IN ENGELAND SPOEDIG VRIJ Voorstellen van verre strekking ingediend Voor zes millioen ECA- steun aan Suriname Overal enthousiaste, juichende Noorderlingen Ontroerend moment in Doofstommeninstituut OOSTZEE ALLEEN SOWJET-TERRITOIR? Wachtend op terugkeer naar België Mevrouw Roosevelt was in Oud-Vossemeer komt „Gone with the wind" in circulatie Hongaren stellen hoge eisen BUREAU ADMINISTRATIE Voordam 9, Tel. 3320 Postgiro 187294 REDACTIE AchtercLin 20, Tel. 2274 Directie: J. BIJLSMA en C. KRAK Hoofdredacteur: A KAPTEIN ALKMAARSCHI COURANT TARIEVEN: Advertenties: 16 ct p. mm. Familieberichten 20 ct. p. m.m. Vraag en Aanbod (alleen 2e hands goederen) tot 15 woorden f I.—, elk woord meer 5 ct. Uitslui tend contant. Abonnementen f 1.50 per maand, f 4.50 per kwar taal plus incassokosten. (Van onze parlementaire medewerker) Over het hoofd van de leden der Eerste Kamer en het Nederlandse volk heen beeft de minister van Uniezaken en Overzeese Rijksdelen, mr. J. H. van Maarse veen, Dinsdagmiddag in de Eerste Kamer een duidelijk antwoord gegeven aan de minister-president van India, Pandit Nehroe, die na zijn bezoek aan Sukarno op een persconferentie in Singapore verklaard heeft, dat Nieuw Guinea zijns inziens onder Indonesisch gezag behoort te komen. Uiteraard repte mr. Van Maarseveen met geen woord van deze verklaring, doch het was duidelijk, dat lijn uiteenzetting er op geïnspireerd was. De regering staat nog altijd op het standpunt, zo zeide hij, dat Nieuw Guinea Nederlands gebied blijft. Een Neder lands beheer is namelijk in het belang van Nieuw Guinea en ook overeenkom stig de daar levende wensen. eigen status terecht komen. Onder Nederlands gezag zal het daartoe t.z.t. kunnen overgaan. Absoluut onjuist noemde de minis ter de opvatting, dat Nederland zijn koloniale overheersing zou willen handhaven. Mr. Van Maarsveen legde deze ver klaring af tijdens een debatje over het wetsontwerp tot bekrachtiging van een met toepassing van artikel 183 der Indonesische staatsregeling vastgestelde ordonnatie, waarbij voor Nieuw-Guinea het algemeen uitvoer recht wordt verlaagd van 20 tot 8%. Een interessant debatje met een verrassend slot! De ordonnatie was anderhalf jaar geleden uitgevaardigd en toen bedoeld voor geheel Indone sië. Op het ogenblik kan zij nog slechts voor Nieuw-Guinea gelden. Mr. J. A. Jonkman van de P.v.d.A., vond deze methode van wetgeving niet elegant, omdat sinds de souve- reiniteitsoverdracht de situatie gron dig gewijzigd is. Hij gaf uitstel van Voor alles zal de regering haar aan dacht concentreren op het welzijn van de nu onder moeilijke omstandighe den levende bevolking. Daarna zal zij trachten het land tot ontwikkeling te brengen en het bestuurlijk zo goed mogelijk te organiseren. Er zal echter tegen overhaasting gewaakt worden. Indonesië is volstrekt niet bij mach te de taak van Nederland in Nieuw- Guinea over te nemen, zo vond de bewindsman. Men kampt in Indonesië zelf met een nijpend tekort aan on derwijskrachten. Op medisch en tech nisch gebied zijn er evenmin voldoen de bevoegde mensen en dit euvel wordt sterker naarmate er meer Ne derlanders repatriëren. Voor Nieuw- Guinea heeft Indonesië dus bij lang na geen krachten genoeg. Onder die omstandigheden is het uiteraard niet in het belang van Nieuw-Guinea, dat Nederland er zijn handen van zou aftrekken. Over dracht van de souvereiniteit over Nieuw-Guinea aan Indonesië zou on getwijfeld een voorlopige stilstand in de ontwikkeling in dit' overzeese Rijksdeel tengevolge hebben. Indien het nu onder Indonesisch gezag gesteld zou worden, zag mr. Van Maarseveen bovendien niet veel van een geheel vrije bepaling van de Ve/e doden en gewonden De hevigste aardschok in de laatste vijftig jaar heeft Maandagavond Oost- Java geteisterd. De schokken hielden ongeveer een minuut aan en hebben vrij grote verwoestingen aangericht. Er is melding gemaakt van doden en ge wonden Zo vielen er in Surabaja twee doden en 25 gewonden. Verschillende huizen en een houtzagerij stortten in, de stroomlevering en de telefoonver bindingen werden onderbroken. In Grissee waren veertien doden en veie gewonden, het nabijgelegen Sidaju telt vijftig vernielde en twee honderd be schadigde woningen. In Pantjeng werd een missigit vernield, waarbij 43 ge wonden te betreuren waren. de verdere behandeling in overweging, een denkbeeld, waarvoor ook prof. mr. A. N. Molenaar (VVD) voelde. Prof. dr. J. de Zwaan van de GHU wilde zelfs wachten tot de beslissing over Nieuw-Guinea gevallen is. Nadat de minister zonder portefeuil le, de heer L. Götzen, enkele zake lijke opmerkingen had beantwoord en op aanneming had aangedrongen, diende mr. J. A. Jonkman een voor stel van orde in tot uitstel van de behandeling van het wetsontwerp tot nader order. „Dat betekent eigenlijk intrekking van het wetsontwerp", concludeerde minister J. H. van Maarseveen. De Kamer maakte ten slotte een einde aan de discussies door het voor stel van mr. Jonkman met 23 tegen 7 stemmen aan te nemen. Tegen stem den de zeven R.K.-afgevaardigden mr. A. N. G. i. Steinküher, mr. G. C. J. D. Kropman, A. C. de Bruyn, H. J. Kuiper, dr. H. J. J. van Velthoven, prof. dr. L. J. C. Beaufort en P. A. Kerstens. Drie leden van de fractie der KVP stemden vóór het voorstel- Jonkman. De aardbeiencampagne te Beverwijk verloopt slecht. Wel is de aanvoer groot, doch de prijs stelt zeer teleur. Gistermiddag is iets gebeurd, wat nog nimmer tevoren geschiedde zolang er in de streek Kennemerland aardbeien worden geteeld: er zijn niet minder dan 5000 sloffen met aardbeien onverkocht gebleven, zijnde 1/7 gedeelte van de aanvoer. De onverkochte partij bestond voor namelijk uit vruchten met dop. Voor aardbeien zonder dop was de handel iets gunstiger. De prijs bedroeg f 1.50 f 2.20 per slof. De onverkoeht gebleven aardbeien worden verwerkt tot vruchtensap. In de loop van de komende dertig dagen zullen meer dan honderddui zend ton Amerikaanse wapens naar West-Europa verzonden worden om de militaire verdediging van de landen van het Noordatlantische gebied tei versterken, zo wordt uit goede bron vernomen. Britse archeologen zijn de ruïnes van de grootste tempel van Aphrodite, de Griekse godin van de liefde, aan het opgraven met de bedoeling de gehei men van Paphos „de stad van de lief de" uit de antieke wereld bloot te leg gen. De tempel werd tussen 1600 en 1050 De Indonesische eenheidsstaat Communistisch gevaar dreigt De besprekingen in de gemengde commissie van de Republik Indonesia Serikat en de Republik Indonesia (Djokja) over de vorming van een een heidsstaat duren thans reeds veertien dagen, zonder dat ze veel opschieten. Hatta verwacht, dat men begin Juli de onderhandelingen zal kunnen afsluiten, doch in Djakarta wordt sterk aan de mogelijkheid hiervan getwijfel-" De moeilijkheden schijnen vooral een gevolg te zijn van de starre hou ding van Djokja, dat Djokjakarta als De Britse regering heeft de invoer van alle Nederlandse kaassoorten, met uitzondering van Cheddarkaas, met in gang van 3 Juli geheel vrij gegeven Dit hangt samen met het voornemen, de distributie van kaas op te heffen Ook de Engelse koloniën zullen voor taan vrij kaas in Nederland kunnen kopen. Gedelegeerden uit Frankrijk, West Duitsland, Italië, Belgie, Nederland en Luxemburg zijn Dinsdagmiddag in dc Klokkezaal van het Franse departe ment van Buitenlandse Zaken aan «ie Quay d'Orsay te Parijs bijeengekomen voor een bespreking over het plan- Schuman inzake het gemeenschappe 'Üke beheer van de zware industrie in West-Europa. Schuman heeft een korte openingsrede gehouden, waarin hij als het essentiële van zijn plan noemde de vervanging van dumping en discrimi natie door een verlichte samen wet- hing. Even belangrijk vond hij voorts 4e vooruitzichten op bevrijding van de Europese gemeenschap van de latente oorzaak van onrust, wantrouwen en angst. Binnen enkele dagen zal een Frans ontwerp-verdrag, waarin de uitwerking yan de eerste voorstellen van Schuman 's opgenomen, aan de delegaties wor den voorgelegd. Het zal de grondslag voor de besprekingen vormen. Aangenomen wordt, dat de eerste twee of drie dagen gewijd zullen zijn Weerbericht Verwachting, geldig tot Donder dagavond: Meest zwaar bewolkt met af en toe regen, hier en daar met onweer. Meest matige wind hoofdzakelijk tussen Zuid en West Nog iets lagere temperaturen. Donderdag: Zon op 4,20, onder 21,04 uur Maan op 13,08, on der 0,36 uur (E.K.) aan het vaststellen van de procedure en de manier van werken, alsmede aan niet-officiële gedachtenwisseling tus sen de afgevaardigden. Het Franse ontwerp zou inzonderheid de nadruk leggen op het supra-natio- nale gezagsorgaan en voorstellen om trent zijn functies en bevoegdheden inhouden Ook zou worden verwezen naar een nog hoger orgaan, waaraan het gezagsorgaan voor de zware in dustrie verantwoording verschuldigd zou zijn. hoofdstad wil behouden, al zijn amb tenaren in de departementen van de eenheidsstaat wil onderbrengen zonder acht te geven op de belangen van an deren, en in geen geval de Republiek als deelstaat wil opheffen. Djokja schijnt ervan overtuigd te zijn, dat in Djakarta nog steeds een koloniale sfeer heerst, die allen besmet, die in die stad werkzaam zijn. In Djakarta ziet men in deze eisen een bewijs van de onwerklijke sfeer en de zelfover schatting, die in Djokja heersen. Het bedenkelijkste is, dat de commu nisten de nationalistische sentimenten in Djokja aanwakkeren, om er te zij ner tijd gebruik van te kunnen maken voor eigen oogmerken. De Partai Na- sional Indonesia schijnt voorts voorne mens te zijn, te werken in de richting van opzegging van de overeenkomsten der R.T.C. Door al deze omstandigheden vreest men in Nederlandse kringen in Dja karta, dat eventuele stappen van de Nederlandse regering met betrekking tot het zelfbeschikkingsrecht uitslui tend zullen leiden tot ondermijning van de positie van gematigde figuren als Hatta, en een nadelige invloed zul len hebben op de betrekkingen tussen Nederland en Indonesië. Volgens de bladen ,.De West" en „Suriname" heeft de ECA gunstig ge adviseerd met betrekking tot steun verlening aan Suriname. „De West" schrijft, dat te verwachten is, dat Su riname voor een bedrag van 5,5 milli oen gulden aan zware Amerikaanse landbouwmachines zal krijgen. Het blad „Suriname" noemt een bedrag van ruim zes millioen gulden, dat zou zijn voorgesteld. vóór Christus gebouwd bij de plaats aan de kust van Cyprus, waar Aphro- dtie „uit het schuim van de zee gebo ren zou zijn". Engelse geleerden leg den in de 19de eeuw enkele gedeelten van de tempel bloot, maar het grootste gedeelte bleef verborgen onder de huizen van het dorp Kouklia. De ex peditie die nu aan de arbeid is tracht tevens uit te zoeken wanneer Paphos werd gebouwd. Als de eerste vondsten veelbelovende resultaten opleveren, zal men het volgend jaar met opgravingen op grote schaal beginnen. De expeditie staat onder leiding van de Schotse hoogleraar T. B. Mitford. Verder werken mee professor John Henry Iliffe, voormalig hoofd van de Palestijnse archeologische afdeling en de heer en mevrouw Andrew R. Burn van de universiteit van Glasgow. HAVENSTAKING TE WELLINGTON GEËINDIGD De staking der bootwerkers te Wel lington, de hoofdstad van Nieuw- Zeeland, die twee dagen heeft ge duurd, is geëindigd. De bootwerkers zullen een toeslag op hun loon krij gen. Duizenden Groningers hebben het Koninklijk Paar gistermiddag een enthou siaste ontvangst bereid. Overal, waar de calèche passeerde, stonden wuivend» en juichende burgers. Dat begon al bij het station. Om precies kwart over drio stoomde de Koninklijke trein het hoofdstation te Groningen binnen. Autori teiten begroetten het Koninklijk Paar, kinderen boden bloemen aan, de Kon. Liedertafel „Gruno" zong het Wilhelmus. Voorts is in het Groningse Museum een gereorganiseerde historische afde ling door de Koningin geopend. Van daar begaven de hoge gasten zich naar het Provinciehuis, waar een officiële Buiten het station stonden zesdui zend jongelui, leden van de Groningse jeugd- en sportverenigingen, de hoge bezoekers toe te juichen. Voor het ge bouw stonden de rijtuigen gereed en toen begon een grootse triomftocht door de Noordelijke universiteitsstad. Van het station af tot bijna aan het centrum toe stonden jeugd- en sport verenigingen in uniform opgesteld. Kinderen zwaaiden met vlaggen en groen en zongen de Koningin en Prins toe. Het eerst werd een bezoek gebracht aan de internationale bakkerstentoon stelling De Zilveren Krakeling in de Harmonie. De Koningin en de Prins zagen er o.m. hoe een taart werd ver vaardigd. Vervolgens reed het gezel schap naar- het Doofstommeninstituut aan de Ossenmarkt. Vier doofstomme kinderen boden de Koningin en de Prins kleine geschenken aan voor hen zelf en voor de Prinsesjes. Weken lang hadden de kinderen gestudeerd op de woorden, waarmee zij deze kleine gaven moesten overhandigen. Het was een ontroerend moment. Washington heeft gereageerd opeen verhandeling van een Russisch juri disch candidaat in „Staat en Wet", het orgaan van de Russische academie van wetenschappen. In deze disserta tie wordt betoogd, dat de landen aan de Oostzee wettelijk en historisch ge rechtigd zijn oorlogsschepen van an dere landen uit de Oostzee te weren „en daardoor de EngelsAmerikaan se imperialistische veroveringsplan nen te verijdelen". In welingelichte Amerikaanse krin gen is naar aanleiding van dit artikel de verzekering gegeven, dat de Ver enigde Staten de Oostzee als een open zee beschouwen en iedere Russische stap tot sluiting ervan zullen tegen gaan. j^ilhelm Pieck, de president van Oost-Duitsland kreeg een aanbod van een arbeider in Lubeck. die een oog wilde afstaan om een „door de oorlog blind geworden strijder voor de vrede" te helpen Pieck heeft dit af geslagen Het was niet nodig, zei hij want de Russische geleerden werkten dagelijks met hoornvliezen van over leden personen Levende ogen konden daardoor gespaard blijven En Pieck zei ook, dat ze zoiets in Amerika niet kon iiiiiiiiiiiiiniiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii ten, dat verreweg net grootste deel van de Zwitsers industrie-arbeiders zijn. In de vreemdelingen-industrie. In Kano in Nigeria is een vijfling ge- boren, vier jongens en één meisje. Heinzmann doodgevallen toen een Moeder en kinderen maken het wel. stalen mast van 40 meter lengte afbrak 0ver de vader WQrdt niets vermeld. Q Heinzmann trad op onder de naam „De Aan het eind van het jaar zal het vijf- tig jaar geleden zijn, dat de Amsterdam lozen in Zwitserland bedroeg op 31 se gemeentelijke 2eneeskundige dienst Mei van dit jaar 5.880, dat is minder werd icht Met feestavonden en dan een procent van de werkende be den. Maar" daar""tw'ijfel ïkTan!" Het viking. Daarbij moet u natuurlijk we- herdacht.' plaatselijk actie-comité in Arke) van 't een sportfestijn zal dit feit worden ..Koningin Wilhelminafonds" is erin geslaagd om van de 350 gezinnen en 1300 inwoners van deze plaats 176 con tribuerende leden in te schrijven. De gemeenteraai deed ook een duit in het zakje en verhoogde de gevraagde subsidie, die t 0.005 per ingezetene zou hebben bedragen tot f 25.— in totaal Het Amerikaanse comité voor een Verenigd Europa heeft verteld, dat het het plan-Schuman steunt Als de Ame rikanen nu het spreekwoord: „Goed voorgaan doet goed volgen" maar ken nen! gij een circusvoorstelling in Pueblo in Colorado is de 35-jarige Franz Ik broed op het plan - Theodoor! ^ijftig leden van de Algemene Fede ratie van Amerikaanse vrouwen clubs zuilen in September een bezoek aan Europa brengen, teneinde de vrede voor de wereld te behouden. De dames komen ook in ons land De bosbes- senstruiken op de Veluwe beloven over het geheel genomen een goede oogst te geven. De struiken zitten vol groene bessen, die laten aanzien, dat ze de droogte goed zullen doorstaan. En tot besluit, als u zo naar de lucht kijkt, zoudt ge, vrienden dan zeggen, dat nu pas de zomer is begonnen? 't Lijkt wel of we onze portie goed weer al gehad hebben. Een recente foto van Koning Leopold nan Belgie en zijn echt- genote, Prinses de Rethy, genomen in hun tijdelijk verblijf te Prégny waar zij het tijdstip afwachten, waarop zij naar Belgie kunnen terugkeren. ontvangst door het Provinciale bestuur was georganiseerd. De Commissaris der Koningin, de heer E. H. Ebels, hield hier een welkomstrede, waarin hij er op wees. dat behalve in de stad Gro ningen, in de provincie weinig sporen van het oorlogsgeweld meer te vinden zijn Spreker uitte de wens, dat het Koninklijk Paar spoedig nog eens naar Groningen zou mogen komen en dan één of meer der Prinsesjes zouden meenemen. Tijdens de receptie heeft Prins Bern- hard de kapitein ter koopvaardij Ka- rel van Woude gedecoreerd met het kruis van verdienste. Voorts werd nog een bezoek gebracht aan Helpman, het Zuidelijke stadsdeel, en toen, terwijl dreigende onweerswolken zich boven de stad samenpakten, reed de stoet naar de ambtswoning van de Commis saris der Koningin. Het Koninklijk Paar arriveerde daar juist voordat een hevig onweer losbarstte. De Eerste Kamer keurt het voorstel goed De Eerste Kamer heeft gisteravond zonder hoofdelijke stemming het voor stel aangenomen van de regering om het schilderij De Twee Watermolens, van Meindert Hobbema, aan het Canadese volk af te staan als blijk van dank baarheid voor het geen Canada tijden* en na de oorlog 19401945 voor Neder land heeft verricht. De communist Schalker verklaarde, tegen het voorstel te zijn. Hij meende, dat men er niet af was, te zeggen, dat het aandeel van de Sowjetunie in onze bevrijding slechts indirect is geweest. Men moet de enorme prestaties van dit land erkennen. De minister-president, de heer Drees, meende, dat men aan de prestatie van de Sowjetunie geen onrecht doet, wan neer men aan Amerika, Canada en En geland een geschenk aanbiedt. Mevrouw Roosevelt heeft gisteren het aangekondigde bezoek aan het eiland Tholen gebracht. Zij bezocht verschillende punten op het eiland, die verband houden met de familie geschiedenis. Er zijn een aantal kleine geschenken aangeboden, zoals klomp jes, een pop in oudthoolse kleder dracht aangekleed door de tegenwoor dige bewoonster van Huize Roosevelt, een reproductie van het familiewapen, dat in de schoorsteenmantel van het gemeentehuis van Oud-Vossemeer is aangebracht. Met ongeveer dertig per sonen met de geslachtsnaam Roose velt heeft mevrouw Roosevelt met haar gezelschap voor de fotograaf ge poseerd. De film „Gone with the wind" zal in ons land in circulatie worden ge bracht door Metro Goldwyn Mayer, Naar men verwacht omstreeks Kerst mis van dit jaar. Voor de vertoning van deze film in het kader van het Holland—festival- 1950 zijn zoveel aanvragen binnen gekomen, dat slechts als het Amster damse City Theater 30.000 bezoekers kon bevatten, elke aanvrage zou zijn toegewezen. Nu kon slechts aan ca. 1800 worden voldaan. Naar te Wenen verluidt, zullen de Amerikanen de eeuwenoude „IJzeren Kroon van St. Stefanus" aan de Hoa- garen moeten teruggeven, wanneer zu willen bereiken, dat de Amerikaanse zakenman Vogeler, die thans vijftien jaar gevangenisstraf uitzit, wordt vrij gelaten. De ijzeren kroon is het voor- naamste stuk van de Hongaarse kroon, juwelen. Voorts zou de Amerikaanse regering moeten bewilligen in heropening /an de Hongaarse consulaten in de VS, die na het proces op bevel van Washington zijn gesloten en het verbod van reizen naar Hongarije moeten intrekken. Koning Stefanus van Hongarije werd in 997 tot het Christendom bekeerd en ontving de kroon in 1001 van Paus Sylvester II. De kroon werd na de oor log in de Amerikaanse zone van Duits land gevonden en is thans in handen van de Amerikaanse autoriteiten aldaar Kardinaal Mindszenty zou de Ameri kanen hebben verzocht, de kroon on der geen enkele voorwaarde aan de huidige machtshebbers uit te leveren. Behalve de erkende aardappel handelaren zullen tot 1 Juli 1950 ook erkende handelaren in groenten en fruit op de veilingen aardappelen mo gen kopen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1950 | | pagina 1