Een wandeling door de Paviljoens
K*0M
r
De inhoud van het spel
j
LGOED!
Alkmaar
peelgoed-
AlkmaarI
In zes imposante ruimten is gans de
schoonheid van ons gewest kunstzinnig
en overzichtelijk bijeengebracht
"OornrnJuf W°/dt er Mrd gewerkt i» «Ie paviljoens. Op de
e ergense kunstenares Rie Kooijman, die een prachtige
wanddecoratie vervaardigde.
Unieke tentoonstelling van de rijk
dommen van ons gewest
Wat er 's avonds op de
tentoonstelling te doen is
z° IS de korte inhoud van het spel
en dat er aan de voorbereiding en
aan het instuderen door de groepen
kinderen heel wat te doen is valt te
begrijpen.
WOENSDAG 19 JULI 1950
heeft
Iheid,
;maaf
eigen
e om
;f. De
it een
even»
lechts
m-behandeling .is een
ngskuurvoorUwkieding.
:h door- en- door gerei-
:er in rnodel en-'pasvorm
t... Perfect! Krom garan-
individuele behandeling
ledingstuk doorzorgzame
sen. Kom met Uw. kleding
naar Kroml
L K M h
ikelen uit onze
50 ct.
vanaf 32 ct.
1.25
,rt, vanaf 35 ct.
340
50 ct.
65 ct.
iO, 1.95 en groter
4.25, 4.55
95 ct.
50, 75 ct.
,...0.75, 1.45, 6.95
1.35, 2.06
59, 89, 1.10. 1.50
i, 2.30, 5.75, enz.
24.50
10.90, 12.90, enz.
19.95, 39.50
39.75
17.75
ÏS 75 ct.
enz. enz.
bij
Telefoon 4031
West-Frieslaad-Wieringer-
meer
(Paviljoen A)
We zijn trots op onze IVieringermeer
(terecht naar wij menen) en daarom
kreeg dit monument van de Nederland
se durf en energie de ereplaats in Pa
viljoen A. Wij zien in de boer die daar
hei koren maait, de kracht en eerlijk
heid van ons volk als geheel, maar in
het bijzonder van dat deel van de Ne
derlanders dat door stoer en stug wer
ken ons land en de wereld een voor
beeld stelde van wat mogelijk is als
techniek en vernuft samenwerken om
iets groots tot stand te brengen.
Rond dit pièce de resistance groepeert
zich de inzending van het Ministerie
van voorlichting van Verkeer en Wa
terstaat, waarin ons aanschouwelijk
voorgesteld wordt welke moeilijkheden
(en mogelijkheden) voor inpolderingen
van bepaalde gebieden bestaan. Voort-
wandelend „doen" wij de steden Me-
demblik (de „Poort van de Wieringer-
meer") met haar trots kasteel Radboud,
krijgen we in Enkhuizen een kleine
indruk van hetgeen in totaal in Zuider
zee- en Stedelijk Musea aldaar ten
toongesteld wordt (nemen ons voor
daar belist eens te gaan kijken) en
noodt het fotomateriaal dat de Burge
meester van Hoogwoud, de heer D.
Breebaart, inzond en ons prachtige
schouwen laat zien, wel even tot een
wat rustiger bezoek aan de streek tus
sen Hoorn en Enkhuizen dan wij tot
nu toe daar brachten.
In Hoorn maken we kennis met het,
typisch koperhandwerk dat daar be
oefend wordt en inspireert het prach
tig foto-materiaal en de vele antieke
kunstvoorwerpen tot een nadere ken
nismaking met de stad, waar Jan Pie-
tersz. Coen zijn kwajongensstreken uit
haalde en waar nu de Zuiderzeevisserij
nog haar stempel op het stadsleven
drukt.
Schagen is typisch Noord-Holland;
biedt weinig romantiek, maar heeft in
haar wekelijkse veemarkt (waarvoor
enkele kostelijke foto's onze aandacht
vragen) een groot aantrekkingspunt
(en voor de hengelaar: er is machtig
watertje om te vissen!!). Het „land van
de duizend eilanden" zond een keurcol-
lectie van zijn producten en laat in
luchtfoto's duidelijk zien, dat de Lange-
dijk zich de naam van „Duizendeilan
denrijk" niet ten onrechte koos. Een
groep jeugdige klompendansers uit deze
streek zal u bovendien op geregelde
tijden van haar kostelijke dansen kun
nen laten genieten!).
De Westfriese kamer geeft een blik
in het intiem volksleven, zoals dat tot
ongeveer 1900 hier bestond en uit wel
ke tijd ook het prachtig handwerk
stamt dat u iedere Vrijdagmiddag hier
door schone jonkvrouwen uit 't plaats
je Wijdenes gedemonstreerd zal wor
den. Dan zullen de plaatsen, door de
dames in klederdrachten uit het aar
dige Wieringer plaatsje Den Oever (dat
ook de inrichting van de kamer voor
zijn rekening nam) bezet, ingenomen
worden door vlotte meiskes, die zich
buitengewoon vaardig tonen in het
prachtige handwerk dat het kleine
plaatsje boven Hoorn internationale
roem verschafte.
i;
kunstschilders doeken f museum aldaar) dat internationaal
werden die alle dereeds een bekendheid geniet door zijn
kende Zaanse
bijeengebracht
schoonheid van het typisch polderland
schap tot uitdrukking brengen.
Een machtige fotowand sluit de
Zaanse inzending af en met het beeld
van een grote, intense bedrijvigheid
in het hoofd nemen we afscheid (voor
lopig!) van de Zaan, om buiten geko
men even met de ogen het wiekenspel
te volgen van de magnifieke wip-water-
molen, die de Westzaner molenbouwer,
de heer K. Jongejans, bouwde en die
trots zijn wieken door de lucht slaat;
een directe uitnodiging voor een bezoek
aan het molenland onder de rook van
Amsterdam.
DE ZAANSTREEK
(Paviljoen B)
Bij de entree van dit Paviljoen treft
ons onmiddellijk het ongemeen fraai
diorama van deze streek van ons Nrd.-
Holland. Het typische petmolentje, het
weidehek, de popels, de (naar het ons
lijkt) iewat spottend kijkende bonte
kraai, die parmantig tussen het gras
naar wormen schijnt te pikken, tegen
de achtergrond van een landschap van
fabrieken, molens en wijd poldergezicht;
het is de Zaanstreek in volkomen re
presentatie.
Hoe de Zaan zich geografisch door
het landschap slingert en de eigenaar
dige dorp-aan-dorp-bouw van de Zaan-
gemeenten logisch organisch groeien
moest, vinden we ver,,beeld" in de
grote decoratieve wand die aansluit op
het diorama en prachtige foto's, daarin
verzonken, geven karakteristieke pun
ten uit de bekende Zaangemeenten.
Zaanse musea en enkele particulieren
zonden interessante kunstvoorwerpen
in, betrekking hebbende op de historie
van deze streek en de damesfiguur in
Oud-Zaanse klederdracht is een accen
tuering van de welvaart die deze streek
en haar nijvere bevolking immer ge
kend hebben.
Ook aan de watersport werd aan
dacht geschonken: zeil-, kano-, zwem
en hengelsport zijn vertegenwoordigd
(hebben overigens ook talloze beoefe
naars in deze streek), terwijl van be-
Midden-Noord-Holland
(Paviljoen C)
Het derde paviljoen dat wij op onze
rondwandeling bezoeken, brengt ons
in een aantal plaatsen zó verschillend
van karakter, dat hierin wel heel dui
delijk tot uiting komt het bijzonder as
peet dat de vreemdeling, die ons land
bezoekt, zo frappeert als hij in Noord-
Holland komt.
De prachtige inzending van gladiolen
in de stand „Limmen" bewijst dat deze
plaats niet ten onrechte het praedicaat
„Bollencentrum" verwierf. Magnifiek
zijn de bloemen in hun prachtige kleu
rengamma; 't feit dat tulpen en hya
cinten slechts in 't voorjaar bloeien doet
ons even betreuren dat de tentoonstel
ling niet in April gehouden kon wor
den, dan immers biedt Limmen een
ongeëvenaard schoon bloemtapijt van
bloeiende bollen. Een Noordhollands
spreekwoord zegt echter: „Je kunt
evengoed dansen, al dans je niet met
de bruid" en daarom: we zijn verheugd
dat Limmen ons met zijn bloeiende
gladiolen een zo fleurige groet zond.
De nabuurgemeente Heiloo komt
minder uitbundig voor de dag, maar
'brengt met haar mooi fotomateriaal
een goed en attractief beeld van haar
dorp, zo lieflijk door bos besloten. Bo
vendien (voor de vacantieganger van
groot belang!) vraagt zij bijzondere be
langstelling voor haar pénsion- en lo-
geergelegenheid, zo prachtig nabij stad-
bos-, zee- en watersportcentra.
Akersloot vraagt (en heeft deze reeds
bij voorbaat) attentie voor zijn water-
sportcentrum, de Alkmaardërmeer, het
unieke zeilsportwater, waar in prach
tig ingerichte jachthavens de bezoe
ker en watersportminnaar de meest
uitgebreide service wordt geboden.
Het fleurig beeld dat de inzending
draagt, noodt ons als het ware te be
sluiten tenminste enkele week-ends
van het zomerseizoen op het water
daar door te brengen.
Van Akersloot naar Purmerend
c'est qu'un pas, althans hier op deze
tentoonstelling. Maar welk een verschil
in karakter van plaats! Purmerend
biedt cultuur-historisch zeer weinig,
bezit weinig aantrekkelijks voor de
sportminnaars, maar heeft in zijn
enorm drukke wekelijkse veemarkten
een sterke vreemdelingenmagneet. Ir.
Purmerend klopt het hart van Midden-
Noord-Holland en de fotoreportage, het
marktwezen en haar verzorgingscentra
geven een prachtig beeld van het in
tens levendige karakter van de stad.
(Voor de zakenman en industrieel: de
geëxposeerde uitbreidingsplannen zijn
bijzonder interessant voor u!)
Monnikendam, het stadje dat zo
vaak in één adem genoemd wordt met
Edam, Volendam en Marken, is vee!al
slechts een doorgangsplaats om de oude
Zuiderzeekust te bereiken, doch het
materiaal op de expositie bijeenge
bracht, toont ons dat een even langer
verpozen in het stadje zeker de moeite
waard is. De oude kaasmakerij, de
prachtige toren, de scheepsbouwerij, de
visrokerij ende prettige sfeer
waarin men de vreemdeling/bezoeker
ontvangt, het is alles bijzonder aantrek
kelijk.
Midden-Beemster, een der prachtig
ste polders van onze provincie, zond
een staalkaart van haar bebouwings
centra eneen keur van haar pro
ducten, alsmede uniek fotomateriaal
van het land in bloeitijd, als 't terecht
Hollands tuin in lentetooi genoemd
wordt.
Met éardige inzendingen uit De Rijp,
(cultuur-historisch materiaal uit het
prachtig raadhuis en een pittoresk ge
veltje uit Grootschermer (het raadhuis
uit 1639) besluiten we onze rondgang
door „Midden-Noord-Holland".
In Midden-Kennemeriand
(Paviljoen D)
maken wij voor het eerst (althans op
deze tentoonstelling) kennis met de
plaatsen aan de duinstreek. De Heems
kerkerduinen werden in diorama ge
bouwd en dit miniatuurduin geeft ons
een goede indruk van hetgeen Heems
kerk ons als badplaats kan bieden.
De stad Beverwijk, bekend ook voor
al door haar veilingcentrum, industrie
en handambachten, heeft haar cultuur
historisch karakter zorgvuldig bewaard
in enkele schone monumenten, waar
van unieke foto's ons een beeld geven.
Scheibeeck (waar Joost van den Von
del graag geziene gast was en de bouw
meester van het Amsterdamse Stad
huis thans paleis mede tot de
veelgenodigden behoorde) en Akeren-
dam zijn juwelen van bouwkunst uit
de Gouden Eeuw, prachtig bewaard ge
bleven en gerestaureerd.
Het Wolff en Dekenhuisje, waar de
schrijfsters hun „Sara Burgerhart"
schreven, vinden wij in prachtige pen
tekening en de amateurtonelisten kun
nen ervaren dat reeds in 1650 in onze
provincie het rhetorijken een grote
plaats innam en het „Landsjuweel" een
veelbegeerde prijs was voor de schoon
ste prestatie. Enkele van deze „land
juwelen" werden n.l. door de Kenne-
mer-Oudheidkamer voor expositie hier
afgestaan; fraai uitgevoerde schilden
met deels religieuze voorstellingen.
Uniek in ons land!
De watersport werd kostelijk gelan
ceerd in een echte waterpartij, waar een
zeer schone jongedame juist gereed
staal een duik te nemen in het water,
waar trots twee opgetuigde jolletjes
drijven en een omzoming van riet en
popels het landelijk karakter symboli
seert. Een zeer attractieve inzending
(en een goede reclame ook voor de
Uitgeestermeer!)
De gestrekte fotowand tegenover de
ze waterpartij doet ons nog even Mid
den-Kennemeriand in al zijn schake
ringen: duin, zee, de stad Beverwijk
als centrum van handel, industrie, nij
verheid en moderne stedenbouw en
de watersport, natuurlijk weer, als
zeker niet het minst aantrekkelijke
deel van onze provincie doorkruisen.
„Midden-Kennemeriand", een streek
met vele aantrekkelijke facetten voor
toerist en vacantieganger.
De Badplaatsen
(Paviljoen E)
De ontwerpers hebben uiteraard een
groot aandeel gehad in het creëren
van de vorm waarin de tentoonstel
ling gebracht wordt, maar werkelijk
trots zijn we op het grote duindiora
ma, dat met grote medewerking van
het P.W.N. gebouwd werd. De duin
streek is èn voor vacantieganger èn
voor de vreemdeling, die ons land be
zoekt, altijd één van de meest attrac
tieve punten en het beeld daarvan dat
wij op de tentoonstelling schiepen, is
een magnifieke representatie. We
staan werkelijk midden in een duin
met de prachtige flora en fauna, die
wij daar vinden, ruiken bijna het zilt
van de zee en snuiven graag even de
geur van het bosviooltje dat al bloeit
Van de schitterende verzameling
uit het natuur-historisch museum van
het P.W.N. werd een prachtig staal
uitgetrokken voor expositie en de
vele natuurliefhebbers onder ons zul
len met grote interesse de verzame
ling opgezette dieren, vlinders, schel
pen etc., bekijken, die hier bijeenge
bracht werd.
Gaan we de badplaatsen langs, dan
treft ons bij
Bergen het apart lieflijke karak
ter van de plaats, dat zo treffend
door de bekende kunstschilderes
Rie Kooijman tot uitdrukking
werd gebracht in de wandschil
dering die zij hier aanbracht.
Petten, waar aan het einde van
de Hondsbosse-zeewering een
strand opnoemt, zo heerlijk ruim
en groot, dat 't plaatsje zelf zo
heerlijk rustig besloten ligt tus
sen duin en bos, dat het 't ideaal
mag heten van hen, die werke
lijk rust zoeken in hun vacantie;
Wjjk aan Zee, het even mondai
ner strandleven, dat door de
dikwijls grote drukte, die er
heerst buitengewoon gezellig
mag heten en(in 't dorp
zelf) het monument, dat wij im
mer voorbij reden zonder er fei
telijk acht op te slaan: het
prachtig kerkgebouw, dat da
teert uit de zestiende eeuw. „We
gaan 't bezichtigen, als we weer
in Wijk aan Zee komen," heb
ben we onszelf beloofd;
Schoorl, het magnifieke duinland
schap, dat mede middels het
prachtige schilderij van de heer
Van Rijn tot uitdrukking wordt
gebracht in een keurig verzorgd
klein diorama;
Sint Maartenszee, het heerlijke
wijde strand, waarop de kinderen
zo naar hartelust (zonder enige
verbodsbepaling U weet wel:
Art. 465 van het Wetboek van
Strafrechtzich kunnen
uitleven in Gods vrije natuur.
Castricum, de rijkdom aan flora
en fauna, die hier zo prachtig
gelanceerd wordt in de inzending
waaraan de bekende duinken
ner de heer Duinker en zijn staf
hun medewerking verleenden,
Egmond-Binnen, de weldadig aan
doende rust, die uitgaat van het
prachtig fotomateriaal, dat hier
bijeengebracht werd van de Ab
dij, die zo statig en machtig
haar muren verheft boven 't bijna
polderachtige landschap, waarin
dit plaatsje zo rustiek gelegen
is aan de voet van de duinrand;
Callantsoog, dat zich zo snel na
de oorlog herstelde van de gele
den schade, de vriendelijkheid,
die 't plaatsje ademt en die zo'n
prettige uitwerking kan hebben
op hen, die in hun vacantie die
rust zoeken (en behoeven) die
zij tevergeefs zoeken zullen in de
mondaine badplaatsen, zoals Z.-
Holland die meer kent;
Egmond aan Zee torent met haar
vuurtoren „Van Speijck" hoog
uit boven haar zusterbadplaatsen
en de nieuwe Boulevard-in-aan-
leg zal deze plaats in de toe
komst ongetwijfeld tot een parel
van onze Noordzeebadplaatsen
maken. Zij koos zich in deze ex
positie haar intiem karakter als
sterkste punt entoont trot
haar lichtend baken „De Van
Speijck" (die overigens te be
zichtigen is ook!);
Groet-Camperduin, het ideaal va-
cantie-oord voor de watersport
minnaar en zij die graag in kam-
peergenoegen hun vacantie be
leven. De inzending spreekt dui
delijk die aparte geest en vormt
'een wel zeer in het oog sprin
gende noot in het geheel. (Bo
vendien het duinlandschap vindt
in de prachtige foto-reportage
van het plaatsje, waardige re
presentatie!).
DEN HELDER
(Paviljoen F)
brengt ons een interessant imposant
beeld van de maritieme bedrijvigheid
van deze stad. De Marine zond prach-
LIET IS OPMERKELIJK dat bij vele
11 Nederlanders nog grote onbekendheid
heerst omtrent hetgeen de Zaanstreek,
West-Friesland en Hollands Noorderkwar
tier te bieden hebben aan natuur- en
stedenschoon; nog te weinig weet men
hoe wij hier leven en werken en wat het
bedrijfsleven hier presteert. Een L-F mani
festatie als de tentoonstelling „Van de
Wadden tot het IJ", biedt een welkome
gelegenheid om een grote schare nader in
kennis te brengen met de rijkdommen
van ons gewest.
Niet alleen zal deze tentoonstelling de
toerist in vogelvlucht een overzicht geven
van hetgeen Noord-Holland hoven het IJ
te zien geeft buiten het wellicht kleine ge
deelte dat hij daarvan bezocht heeft,
maar daarnaast zal de expositie van
grote propagandistische waarde zijn voor
dit deel der provincie en derhalve niet
nalaten invloed uit te oefenen op de toe-
ristentrek in komende jaren.
Evenmin mag uit het oog worden ver
loren, dat wij de buitenlandse toeristen,
op wier komst natuurlijk ook in grote
getale wordt gerekend, in smakelijke
vorm kunnen laten zien, dat Noord-Hol
land boven het IJ meer te bieden heeft
dan alleen de pittoreske omgeving van
Marken en Volendam. Ook dit moet
goede vruchten voor later afwerpen.
Geen beter initiatief zou de Federatie
van V.V.V.'s in Noord-Holland boven het
Noordzeekanaal als overkoepelend orgaan
Van de plaatselijke verenigingen tot be
vordering van het vreemdelingenverkeer,
hebben kunnen nemen als de organisatie
van deze tentoonstelling, hierdoor stimu
lerende het vreemdelingenverkeer naar
dit gewest en aldus meerdere welvaart
brengende onder grote groepen van de
bevolking, die direct of indirect belang
hebben bij een druk toeristenverkeer.
Er behoort durf toe een expositie, m
een omvang als Noord-Holland boven het
IJ nimmer gekend heeft, in deze tijd op
te zetten. Wie de voorbereidingen heeft
door S. W. ARNTZ,
Voorzitter van het kantoor Alkmaar
der Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Noord-Holland.
gadegeslagen en de gebouwen reeds heeft
zien verrijzen, moet ervan overtuigd zijn
dat hier iets gewrocht wordt dat uniek;
is voor onze streek.
Ik moge dan ook de inwoners van
Noord-Holland boven het IJ opwekken de
tentoonstelling te komen bezichtigen en
zelve te aanschouwen welke, wellicht
voor hen nog ongekende, rijkdommen,
hun eigen land te bieden heeft.
Moge het initiatief van Bestuur en
Directie der Federatie rijke vruchten
voor ons gewest afwerpen!
tige scheepsmodellen en de décors van
Peter Spier, zojuist terug van een ex
positie in de Franse hoofdstad, wor
den nu hier het Hollands publiek voor
het eerst getoond. Het type vliegtuig
dat de laatste aanwinst is voor onze
vloot, zagen we reeds buiten het pavil
joen opgesteld en de maquette van de
belevenissen van Hh. Ms. 025 houdt
binnen onze aandacht enige tijd gevan
gen.
Echter, ook de kustverlichting vraagt
onze aandacht. De apparatuur van net
vuurtorenlicht, dat haar stralen door
de expositieruimte laat spelen, laat
21 Juli Harmonie „St. Caecilia".
22 Juli „Post-Harmonie".
23 Juli Schermer Dansers.
24 Juli „Post-Harmonie".
25 Juli Alkm. Klein Orkest
26 Juli Accordeonvereniging „Vita Nova".
27 Juli Harmonie „Excelsior".
28 Juli Accordeonvereniging „Vita-Nova".
29 Juli „Soli Deo Gloria".
30 Juli Harmonie „St. Caecilia".
31 Juli „Post-Harmonie".
1 Aug. „Soli Deo Gloria".
2 Aug. Oud-Westfriese dansgroep, Wijdenes.
3 Aug. Harmonie „Excelsiuor".
4 Aug. Oud-Westfriese dansgroep, Wijdenes.
5 Aug. Harmonie „St. Caecilia".
6 Aug. Schermer dansers.
7 Aug. Accordeonvereniging „Vita-Nova".
8 Aug. „Soli Deo Gloria".
9 Aug. Fanfare „De Eensgezindheid", Heiloo.
10 Aug. Harmonie „Excelsior".
11 Aug. Schermer Dansers.
12 Aug. Alkm. Klein Orkest.
13 Aug. Schermer Dansers.
14 Aug. „Post-Harmonie".
15 Aug. Alkm. Klein Orkest.
19 Aug. Harmonie „Excelsior".
17 Aug. „Soli Deo Gloria".
18 Aug. Harmonie „St. Caecilia".
19 Aug. Harmonie „Excelcior".
zich tot in haar onderdelen bewonde
ren en de inzending van de Noord- en
Zuidhollandse Reddingmaatschappij,
ook in dit deel van het paviljoen on
dergebracht (waar we de redding van
de „Katowice" door de „Brandaris" sug
gestief in beeld gebracht zien), vormt
een logisch organisch geheel met die
van de kustverlichting.
De Marinewerf toont haar bedrijvig
heid en opleidingsmogelijkheden. De
Koninklijke Vereniging „Onze Vloot"
vraagt aandacht voor haar doel, wer
ken en streven, de visserij doet ons
kennismaken met veel wat wij niet
wisten (zelfs niet vermoedden) en de
Stad Den Helder toont dat zij immer
bouwt en bouwen blijft aan uitbrei
ding van haar gemeente, zowel in wo
ningbouw als in aesthetische verzor
ging van haar monumenten. Interes
sante maquettes en kaarten doen on,
zelfs zien dat wij in het voorjaar ook
in de Marinestad het schoon van de
bollenvelden kunnen bewonderen.
Met een inzending van het loodswe
zen sluit Den Helder haar inzending af
een inzending, die wel zeer duidelijk
tot uitdrukking brengt het rijk geva
rieerde en voor de vreemdeling-bezoe
ker zo interessante beeld dat zij bie
den kan.
Het grote paviljoen
wordt allereerst beheerst door een im
posante inzending van de Economie
Cooperation Administration (Special
mission to the Netherlands), welke
stand de belangrijkheid van de Mars
hall-hulp voor Nedrland aantoont.
Verder is dit gebouw in hoofdzaak
versierd met talrijke Oud-Noordhol
landse gevels en verdere inzendingen
van motieven aan Noordhollands be
zienswaardigheden ontleend.
In de achterzaal van dit 2000 M2
complex is een bioscoopzaal gevestigd
waarin cineac-stijl films van Noord
holland worden vertoond, zo interes
sant, dat men daarin gaarne een half
uur vertoeft.
Ook bevindt zich in dit appartement
de beroemde Wondertuin van de Phi
lips Fabrieken te Endhoven, een
sprookje van kleuren- en bloemen
pracht.
j-JET VALT NIET GEMAKKELIJK het spel in het kort te beschrijven. Daar
voor is het te gevarieerd en heeft het te vele facetten. In grote lijnen weer
gegeven komt het op hetvolgende neer.
Voor een hoge burcht het wapen van Alkmaar zitten twee gerechts
dienaars op een bankje te slapen. Zjj worden wakker door een trompetsignaal
van de klaroenblazer en het spelen van het carillon. Er komt een op hol gesla
gen fantasiepaard op het toneel, waarvan de gerechtsdienaars zo schrikken, dat
zij zich achter een paar biervaten verbergen. Vier jongens op stokpaardjes
de ruitertjes komen uit de burcht en rijden tegen elkaar in evenals de echte
ruitertjes. Het op hol geslagen paard rent daar achteraan en verdwijnt met de
ruitertjes in de burcht. De gerechtsdienaren lopen verschikt naar de burcht,
luisteren en horen het paard hinniken. De kaasdragers komen op en lachen
de bange gerechtsdienaars uit, die daarna gedurende het spel langs het publiek
patrouilleren. De kaasmakers houden appèl en een laatkomer wordt op het
schandbord geschreven. De knecht zegt: „Vader hij heeft geslagen" en als het
carillon weer speelt komt het marktpersoneel in actie.
"piJDENS het vertolken van de kinder-
symphonie van Haydn komen boe
ren en boerinnen, handelaren en be
langstellenden. Het klaar zetten van de
stapels wordt tot een vrolijk balspel ge
maakt (alle kaasjes zijn van hout en
Oranje-geel gekleurd). Dan komen de
Schuiten en de boerenwagens. De paar
den zijn fantasiebeestjes, maar de wa
gens zijn natuurgetrouwe afbeeldin
gen van de oud Westfriese. De paarden
worden uitgespanngen en aan de ruif
gezet, de kaas wordt door de handela
ren geboord en geproefd en op hand
slag verkocht.
Op dit ogenblik komt er een zonder
ling vehikel op de markt, een boeren
wagen zonder paard waarop 'n vrouw
tje zit, dat boos met de zweep op haar
man slaat, die in het lemoen loopt en
de wagen trekt. Doordat het paard op
hol is geslagen komen zij te laat ter
markt en worden met algemeen ge
joel ontvangen. D* vrouw gooit met
kazen naar haar man, die van schrik
de wagen loslaat waardoor alle kazen
over het plein rollen. De gerechtsdie
naren schieten toe, de vrouw beschul
digt haar man en deze wordt in het
schandblok gesloten. Daarna gaat de
vrouw bij haar beschadigde kazen zit
ten maar niemand wi' deze kopen hoe
zeer zij ook haar best doet. Intussen
doen de kaasdragers veemsgewijze met
hun gekleurde hoeden hun werk en
dragen de verkochte kaas naar de
weegschalen waar het gewicht op een
bord genoteerd wordt.
QM een aardig aspect te krijgen lopen
zij in kringen om elkaar heen en als
alles verkocht is gaan producenten en
handelaren naar de herberg (gedekte
tafeltjes) waarna ook de kaasdragers
zich aan tafel begeven en een soort
bierfuif houden.
Het vrouwtje blijft alleen bij haar
stapel achter en als zij weigert aan de
kaasvader het verschuldigde marktloon
te betalen wordt ook zij in het schand
blok gesloten en komen kaasdragers en
boeren naar voren die op de muziek
van een oud-Hollandse klompendans
van W. F. Siep volksdansen uitvoeren
en om de schandpalen heen dansen.
Waneer ze naar hun tafeltjes terug
zij gegaa klimt de klaroenblazer van
zijn gegaan klimt de klaroenblazer van
vrouwtje en steekt er het mondstuk
van zijn trompet in om de kwaliteit te
onderzoeken, waarna hij de kazen koopt
en betaalt.
De ruitertjes komen zonder paarden
uit de burcht en wegen de kaas, maar
de klaroenblazer kan even later uit zijn
verstopte trompet geen geluid produ
ceren.
Als de gerechtsdienaars terug komen
en zien, dat de kaas verdwenen is, gaan
zij met het volk naar de burcht waar-
uti plotseling een meter hoge kaas rolt.
Alles rent daarachter aan tot de kaas
dragers de bal te pakken krijgen. Dan
geeft de klaroenblazer opnieuw een
signaal, de ruitertjes verschijnen weer
■op hun paardjes en daarachter draaft
het op hol geslagen dier, dat door zijn
eigenaar herkend en met vreugde be
groet wordt.
Het boertje en het boerinnetje ver
zoenen zich, het paard wordt ingespan
nen en dan neemt de uittocht van alle
wagens een aanvang, waarbij de spelers
een rondgang over de markt maken.
Uit alles blijkt wel, dat men er naar
streeft de toeristen geen dood materi
aal te laten bekijken, maar dat zij, door
de grote afwisseling welke er op deze
tentoonstelling wordt geboden, niet al
leen een indruk van de schoonheid en
de economische betekenis van ons ge
west krijgen, maar bovendien de her
innering aan een vrolijk kinderspel
zullen behouden, dat Alkmaars groot
ste bezienswaardigheid in beeld
brengt: de kaasmarkt, die in binnen-
en buitenland als een der merkwaar
digste attracties van ons land beroemd
is geworden.
