Truman vraagt tien milliard voor defensie
En onbeperkte bevoegdheden voor
mobilisatie op grote schaal
Grote kans van de vijand is voorbij
De
Debatten over de koningskwestie
gisteravond afgesloten
Donderdag 20 Juli 1950
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
147e Jaargang No. 168
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
verdediging der vrije landen
dient te worden versterkt
Gevaar moet worden
gekeerd met kracht
Tweede Kamer onder
zoekt werkgelegenheid
Gunstige reacties
Sflf
m M
Hoe Wall Street op
Trumans boodschap
reageerde
De KEMA bouwt een
uranium-zuil
Offensief der Noordelijken ondervindt
steeds sterkere tegenstand
Vijftien bommenwerpers
op basis in Noord-Korea
vernietigd
De luchtverdediging van
West-Europa
Vandaag valt beslissing
Bronzen Leeuw voor de
heer R. Zwolsman
Goldschmidt heroverde de gele trui
bureau
ADMINISTRATIE
Voordam 9, Tel. 3320
Postgiro 187294
REDACTIE
Acht-rdam 20. Tel. 2274
Directie:
J. BIJLSMA eD C. KRAK
Hoofdredacteur:
A KAPTEIN
ALKMAAfiSCHE COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. mm.
Familieberichten 20 ct. p.
m.m. Vraag en Aanbod
(alleen 2e hands goederen)
tot 15 woorden f 1.elk
woord meer 5 ct. Uitslui
tend contant.
Abonnementen 1 1.50 per
maand, 4.50 per kwar
taal plus incassokosten.
PRESIDENT TRIIMAN HEEFT HET AMERIKAANSE CONGRES VERZOCHT
HEM TIEN MILLIARD DOLLAR, ONBEPERKTE BEVOEGDHEID WAT
BETREFT HET OPROEPEN VAN DIENSTPLICHTIGEN EN ANDERE VER
GAANDE BEVOEGDHEDEN IN VERBAND MET DE KOREAANSE CRISIS
TE VERSTREKKEN. IN EEN BOODSCHAP AAN HET CONGRES VERZOCHT
DE PRESIDENT OM OPHEFFING VAN ALLE WETTELIJKE BEPERKINGEN
WAT BETREFT DE GROOTTE VAN DE STRIJDKRACHTEN. HIJ ZEI, DAT
VERGROTING VAN HET AANTAL MANSCHAPPEN EN VAN DE HOEVEEL
HEID MATERIAAL NIET ALLEEN NODIG WAS OM HET HOOFD TE BIE
DEN AAN DE TOESTAND IN KOREA, MAAR OOK OM VRIJE, MET DE
VERENIGDE STATEN VERBONDEN LANDEN TE HELPEN BIJ HET VER
GROTEN VAN HUN MILITAIRE KRACHT.
Truman heeft de ministers van defensie gemachtigd zoveel afdelingen van de
nationale garde en eenheden en individuele leden van de reserve in actieve
dienst te roepen als nodig wordt geacht. Behalve nieuwe militaire maatregelen
stelt de president ook gedeeltelijke mobilisatie van het thuisfront voor. Er zal
nog geen prijsbeheersing of rantsoenering worden ingevoerd. De president zei
evenwel, dat hij niet zou aarzelen tot invoering over gaan als sterke prijs
stijgingen deze maatregelen noodzakelijk zouden mak.j. Later, zei hij, zou er
een verzoek tot belastingverhoging worden gedaan.
de strijdkrachten, noch door het feit
dat onze aanvoerbasis 8000 km. ver lag
en wij onze troepen moesten bevoorra
den via havenfaciliteiten, die verre van
bevredigend zijn. Wij doen ons best om
zo snel mogelijk meer manschappen en
zwaarder materiaal naar het strijdto
neel te brengen en onze superioriteit
ter zee en in de lucht te vergroten.
Maar het zal tijd, mensen en materiaal
vragen om de aanvallende strijdkrach
ten tot staan te brengen en daarna te
rug te slaan".
Amerika en Formosa.
„Wij moeten rekening houden met
de mogelijkheid van aggressie in andere
gebieden. Met het oog hierop heb ik
reeds opdracht gegeven, dat de Ame
rikaanse strijdkrachten tot steun aan
de Philippijnen worden versterkt en
dat de militaire hulpverlening aan de
Philippijnen, de verbonden staten van
Indo-China en de Franse strijdkrachten
in Indo-China wordt bespoedigd. Voorts
heb ik de Amerikaanse zevende vloot
bevel gegeven een aanval op Formosa
te verhinderen en de Chinese regering
op Formosa verzocht alle operaties te
gen het vasteland te staken. Opdat er
nergens twijfel zal bestaan over onze
bedoelingen ten aanzien van Formosa,
wil ik verklaren dat de Verenigde Sta
ten op dit punt geen territoriale ambi
ties hebben en dat wij ook geen speciale
positie op dat eiland willen verwerven.
Het is onze wens, dat alle kwesties
betreffende Formosa met vreedzame
middelen worden geregeld".
Truman legde de nadruk op het be
lang van de bestaande verdragen van
collectieve veiligheid en van „het hand
haven van de militaire verdediging van
afzonderlijke vrije landen, zoals Grie
kenland, Turkije en Iran".
„Als de vrede hersteld is, zijn zelfs
de ingewikkeldste politieke kwesties
voor oplossing vatbaar. Maar in aanwe
zigheid van grove aggressie zonder aan
leiding moeten sommige van deze kwes
ties misschien hangende worden gela
ten in het belang van de veiligheid van
allen".
President Truman besloot zijn bood
schap als volgt: ,Wij zullen de koers
volgen, die wij met moed en met trouw
gekozen hebben, omdat wij in ons hart
de vlam der vrijheid dragen. Wij vech
ten voor vrijheid en voor vrede en
met Gods zegen zullen wij slagen."
TRUMAN HEEFT zijn program neer
gelegd in een boodschap van 5.500
woorden en geeft daarbij een uitge
breid verslag van de gebeurtenissen in
Korea. „De aanval op de republiek
Korea", zo zegt de president, „maakt
bet boven alle twijfel duidelijk, dat de
internationale communistische beweging
voorbereid is om onafhankelijke lan
den te veroveren. Wij moeten daarom
de mogelijkheid van gewapende aggres
sie in andere gebieden onder de ogen
zien".
„In het binnenland moet het gebruik
van de economische hulpbronnen in
aanzienlijke mate worden gewijzigd om
te verzekeren, dat aan de behoeften
voor de verdediging wordt voldaan
zonder dat dit inflatie en de daaruit
voortvloeiende ontberingen voor elk
gezin meebrengt."
Verdere maatregelen.
In dit verband stelt de president maat
regelen voor tot het betrekken met
voorrang van het materiaal dat voor de
nationale veiligheid nodig is; het ge
bruik van grondstoffen voor niet-essen-
tiëie doeleinden moet worden beperkt,
hamsteren moet worden tegengegaan
en opvordering of inbeslagneming van
materiaal dat voor de defensie nodig is
wordt mogelijk gemaakt.
„De vijand op Korea terug slaan"
Truman verklaarde, dat de Verenig
de Staten moreel verplicht waren tot
hulpverlening aan Zuid-Korea over te
gaan. „Wij lieten ons niet terughouden
door de superioriteit van de aanvallen-
(Van onze parlementaire
redacteur)
Als kort intermezzo van de behan
deling van de begroting van Unieza
ken en Overzeese Rijksdelen keurde
de Tweede Kamer Woensdagmiddag
zonder hoofdelijke stemming en zon
der gedachtenwisseling enige wijzi
gingen goed van vroegere begrotingen,
waaronder één betreffende de afwik
keling van het Militaire Gezag.
De voorzitter, dr. L. G. Kortenhor.it
deelde voorts mede, dat een commis
sie ingesteld zal worden tot onderzoek
van de regeringsnota inzake de werk
gelegenheid, niet bestaande uit vijf le
den, zoals de gewoonte is, maar uit eli
door hem aan te wijzen vertegenwoor
digers der verschillende fracties,
Nieuwe spits voor Lange Jan
De Rijksdienst voor Monumenten
zorg heeft thans het ontwerp voor de
nieuwe spits van de in 1940 verbran
de Middelburgse toren, de Lange Jan
goedgekeurd. De onderbouw voor de
spits is reeds gebouwd.
fabbelpore in Voor-Indie was onlangs tv- q keilner 'n spion of ondergedoken koning
getuige van het kleinste huwelijk ter c ij©Sl6_K* kon zijn en die tegenwoordig een van
wereld. Daar trouwde ^.l. een 23-jarige Jl% de weinige directe verbindingen dwars
dwerg van 90 cm lengte met een 16- iiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiu door het IJzeren Gordijn vormt, is on-
jange dwergvrouw, de slechts 80 cm dollar voor ie(jere Utah-Indiaan En langs een ebbenhouten doos openge-
lang was. Als die bij een aanval van nu wjj maar in het kaüaster snuffelen, gaan- Dit zou 'iet 20 erg geweest zijn
Korea-kolder aan het hamsteren slaan wje weejj als er niet 300, aan een magiër toebe-
hebben ze getweeën maar nèt zoveel horende, gedresseerde vlooien in ge-
nodig als één gewoon mens. Overi- de oriënt-express U weet wel die ZLten hadden, die een dermate grote
romantische trein waar vroeger iedere energie aan de dag legden dat des to
venaars reisgenoten woedend uit de
Weerbericht
Weersverwachting, geldig tot
Vrijdagavond. Veranderlijke be
wolking met vooral aanvankelijk
op de meeste plaatsen opklarin
gen en vannacht plaatselijk mist
Vrijwel de gehele dag droog weer
Zwakke tot matige wind tussen
West en Zuid. Vrij warm
Vrijdag: Zon op 4 44, onder 20.47.
Maan op 12.20, onder ;3.07.
Te Londen, Parijs en Bonn is gun
stig gereageerd op Trumans bood
schap aan het Amerikaanse Congres.
Een woordvoerder van het Britse
ministerie van Buitenlandse Zaken
verklaarde, dat het zeer veelbeteke
nend moet worden geacht dat de Ver.
Staten hebben besloten dergelijke
vergaande maatregelen te nemen. Een
woordvoerder van het Franse ministe
rie van Buitenlandse Zaken achtte
„de vastbesloten en duidelijke inkle
ding van Trumans boodschap aan het
Amerikaanse Congres een goed voor
teken".
Ook in Westduitse regeringskringen
reageerde men gunstig op Trumans
boodschap, speciaal wat betreft de
passage over de versterking van de
organisatie van het Noordatlantische
Verdrag. West-Duitsland is weliswaar
geen ondertekenaar van dit verdrag,
doch het standpunt der Westerse ge
allieerden, zoals dit in het begin van
deze week door de Britse Hoge Com
missaris in West-Duitsland, Sir Ivone
Kirkpatriek, werd samengevat, is „een
aanval op West-Duitsland zou een
aanval op ons allen betekenen" De
extra-fondsen voor het Noordatlanti
sche Verdrag betekenen dus tevens
automatisch meer veiligheid voor
West-Duitsland.
De Newyorkse effentenbeurs rea
geerde Woensdag op de boodschap
van president Truman met koersstij
gingen van enkele dollarcents tot on
geveer 4 dollars per aandeel. Aande
len van vliegtuigfabrieken lieten wat
koersstijging betreft het overige deel
van de markt gemakkelijk achter zich.
Congres keurt militaire hulp
aan buitenland goed
Het Amerikaanse Congres heeft kort
na de ontvangst van Trumans boodschap
de regering gemachtigd 1.222.500.000
dollar voor militaire hulp aan „vrije
landen" te gebruiken. Het wetsontwerp
was reeds door de Senaat goedgekeurd.
In zijn boodschap liet Truman door
schemeren, dat het boven vermelde be
drag mogelijk pas „het begin" vormt.
De piloot van een straalvliegtuig,
dat boven Noord-Korea werd aan
geschoten, wist met zijn toestel
160 km. verder op Zuidkoreaans
grondgebied veilig te landen.
Boven de vleugel is duidelijk het
gat te zien, dat door een granaat
scherf werd geslagen.
Project met vreedzaam doel
Op het laboratorium van de KEMA
(Keur Electrische Materialen Arnhem)
is men thans bezig met de uitwerking
van plannen voor de bouw van een
uraniumzuil. De door atoomsplitsing
vrijkomende warmte wil men benutten
voor chemische warmtedoeleinden, zo
heeft prof. dr. ir. H. Gelissen, directeur
van de PLEM, op een bijeenkomst te
Maastricht verklaard.
De Nederlandse electriciteitsindustrie
en een aantal bedrijven in den lande
hebben zich voor deze proefnemingen
geïnteresseerd en daarvoor de nodige
fondsen toegezegd. Prof. P. Debije, de
Maastrichtse-Amerikaanse hoogleraar,
diu thans in Amerika werkt (Nobel
prijswinnaar voor natuur- en schei
kunde) heeft schriftelijk deze proefne
ming van harte toegejuicht.
Denemarken is bereid een volledig
bemande Rode Kruiseenheid naar Korea
te zenden.
Katholieken en oppositie scherp tegenover elkaar
In het laatste stadium van het debat over de koningskwestie in de Verenigde
Vergadering van het Belgische parlement is gebleken, dat er geen enkel com
promis meer mogelijk is tussen de voorstanders en de tegenstanders van koning
Leopolds terugkeer naar Belgie. De socialisten hebben een onverzoenlijke hou
ding tegenover de koning aangekondigd, de katholieke premier Duvieusart heeft
nadrukkelijk doen weten, dat er geen sprake kan zijn van de troonsafstand van
de koning. Op zijn hoogst kan een accoord worden gebaseerd op een tijdelijke
overdracht van bevoegdheden.
Speciaal communiqué van McArthur
QENERAAL MacArthur heeft vandaag in een speciaal communiqué verklaard,
dat met het in actie komen van de voornaamste delen van het Amerikaanse
achtste leger in Korea de eerste fase van de strijd en daarmede de kans van de
Noordkoreanen op een overwinning voorbij is. Tijdens een „praatje bij de
haard", waarin Truman gisteravond voor radio en televisie een samenvatting
gaf van zijn aan het Congres voorgelegde voorstellen, las hij ook een rapport
voor van MacArthur, die zeide: „Ons houvast op het Zuidelijke deel van Korea
betekent een veilige basis. Onze kracht zal voortdurend toenemen, terwijl die
van de vijand overeenkomstig vermindert. Zijn bevoorradingslinie verkeert in
gevaar. Hij heeft zijn grote kans gehad, dcch haar laten voorbijgaan. Wij zijn
thans met een grote macht in Korea en zullen er met Gods hulp blijven tot het
grondwettelijke gezag van de Republiek geheel is hersteld".
Amerikaanse troepen van hun stellin
gen in het gebied van Taedjon te ver
drijven. Ten Noorden van de stad wis
ten troepen van de 24ste Amerikaan
se divisie de vijand met grote verlie
zen af te slaan. Een groep van 400
Noordkoreanen slaagde er in de spoor
lijn en de hoofdweg op enkele kilo
meters ten Zuidoosten van de stad te
overschrijden. De Amerikanen hebben
direct maatregelen genomen om dit
gevaar te elimineren Voor de eerste
maal is een groter aantal vijandelij
ke manschappen gevangen genomen.
Van de Noordkoreaanse tanks, die
aan de aanval deelnemen, zijn er reeds
zeven door een nieuw type raketka
non van 78 mm vernietigd. Volgens
vooruitgeschoven patrouilles hebben
de Noordelijken 2 a 3000 man ten Zui
den van de Koem aan de hoofdweg
naar Taedjon samengebracht. Boven
de stad werden drie of meer vijande
lijke jagers neergeschoten. Boven het
gehele front werden door de Ameri
kaanse luchtmacht Dinsdag 45 Noord-
koreaanse vliegtuigen omlaag gehaald.
Van het Oostelijke front wordt een
poging gemeld van de Noordelijke
MA een pauze van drie dagen wordt
nu aan het gehele front weer fel
gevochten. Het Noordkoreaanse leger
heeft vandaag bij het aanbreken van
de dag op vele punten een offensief
ingezet langs een frontlijn, die dwars
door geheel Zuid-Korea, van de Gele
Zee in het Westen naar de Japanse
Zee in het Oosten loopt. Twee verse
Amerikaanse divisies zijn in de strijd
geworpen om de Noordkoreanen tegen
te houden, tot er na de aanvoer van
versterkingen, tegenaanvallen kun
nen worden gedaan Er bestaat geen
twijfel aan, dat de Amerikanen en de
Zuidkoreanen gereed staan de vijan
delijke aanval op te vangen.
Harde gevechten om Taedjon
De strijd om Taedjon is nu in alle
hevigheid ontbrand. Zwaar Noordkore-
aans mortiervuur was niet in staat de
gens zouden we een ieder willen aan
raden, als er dan persé gehamsterd
moet worden, dit niet in Hongarije te
doen. In Boedapest zijn een moeder en
zoon, die zich hieraan schuldig ge
maakt hadden tot vier jaar gevange
nisstraf veroordee d. Acht andere per
sonen (o.a. een slager, die 400 kg ham
gehamsterd had) zijn gearresteerd De
politie verklaarde dat de schuldigen de
uilzendingen van de stem van Amerika
volgen, teneinde massahysterie te
scheppen. Dan zijn de Utah-Inaianen
'n Colorado beter af Een proces da-
deze tegen de regering van de V.S. voer
den is n.l. door Winnetou's nev- ge
wonnen. waardoor hun een bedrag van
•31 700 000 dollar is toegewezen voor
land, dat aan hun voorouders is ontno
men. Het bedrag komt neer op 10.000
Ik ben me een Koreaap geschrokken
van die rede
coupe vluchtten. De (trieste) magiër
beloofde alle vlooien nog vóór Triest
weer in. de doos te hebben. Kunst als
je tove^pn kan Omdat we nu toch
vlak bij Italië zijn kunnen we meteen
wel vertellen, dat een 32-jarige Itali
aanse boerenvrouw voor de tweede
maal in drie jaar het reven heeft ge
schonken aan een vierling, ditmaal ai
lemaal jongens Moeder en zoons maken
het uitstekend. Mooi onderwerp voor
vriend Ouburg om te portretteren,, daar
krijgt-ie minstens een Prix de Rome
voor En om nog even bij de groei
van de wereldbevolking te blijven: Ons
land telde op 1 Juni j.l 16 091 226 be
woners, hetgeen wij maar een hele
boel vinden voor zo'n klein landje.
troepen in de Jongdoeandog-sector
naar het Zuiden door te stoten, doch
ook hier worden hun aanvallen afge
slagen. Ten Noorden van de kustplaats
Jongdok bleven de Noordkoreanen te
rugtrekken ohder de druk der ver
enigde strijdkrachten en het vuur van
de marine. Amerikaanse versterkin
gen stromen toe via het veertig km.
zuidelijker gevestigde bruggenhoofd
te Pohang.
Bommenwerpers vernietigd
Het Amerikaanse ministerie van
Landsverdediging heeft Woensdag te
Washington bekendgemaakt dat vlieg
tuigen, afkomstig van een vliegdek-
schip, vijftien Noordkoreaanse vlieg
tuigen hebben vernietigd op het vlieg
veld van Jonan aan de Oostkust van
Noord-Korea. De vernielde toestellen
waren eenmotorige duikbommenwer
pers.
Organisatie thans gereed
Er is thans een gemeenschappelijke
luchtverdedigingsorganisatie voor
West-Europa opgebouwd, zo heeft de
Britse minister van Defensie, Shin-
well, Woensdag in het Lagerhuis ver
klaard. Deze organisatie omvat de
luchtmacht en de gronddiensten van
de landen der Westelijke Unie, Noor
wegen en Denemarken, die allen met
Britse straaljagers en Britse radar-
apparatuur zijn uitgerust. De Britse
tactische luchtmacht in Duitsland en
de Britse bombardementsmacht staan
ter beschikking van de verdediging
van West-Europa, waarbij zij een bij
zondere rol te vervullen hebben.
Ankie van Kooy blijft
thuis
Het Rotterdamse meisje Ankie van
Kooy, aan wie een Amerikaanse ma
nager een filmcontract van zes maan
den had aangeboden, zal uiteindelijk
toch niet naar Hollywood gaan. Per
soonlijke motieven van mej. Van Kooy
zijn een beletsel geweest vocft het slui
ten van een definitief contract. De on
derhandelingen zijn daarop afgebroken.
De socialistische fractievoorzitter,
Max Buset, heeft eèn verklaring van
het partijbestuur der socialistische
partij voorgelezen, waarin wordt ge
zegd, dat de partij Leopold niet als
koning zal erkennen en ook in geen
enkel opzicht met hem zal samenwer
ken. Hij zal net zo lang worden be
streden, totdat hij afstand doet van
de troon. Het partijbestuur wil het
Belgische volk om een nieuwe koning
verenigd zien. Buset deelde mede, dat
de socialistische vakbeweging en de
coöperaties dit standpunt delen. Deze
verklaring zal dadelijk na de terug
keer van de koning worden verspreid.
Twee andere socialistische voor
mannen, de oud-ministers Spaak en
Van Acker, hebben gewaarschuwd
voor de gevolgen, die de houding der
katholieken zou kunnen hebben. De
liberalen hebben bij herhaling een
beroep op de regering gedaan, alsnog
in een geest van nationale eendracht
naar een compromis te zoeken.
Duvieusart heeft nadrukkelijk de
oppositie verzocht, zich rondom de
persoon van de souverein te schoren,
aangezien hij geen troonsafstand kan
aanvaarden en de terugkeer van ko
ning Leopold ziet als een eis van de
mocratie. Een accoord, gebaseerd op
de tijdelijke overdracht van bevoegd
heden, dat de premier nog mogelijk
achtte, werd door de oppositie met
een daverend „nooit" van de hand ge
wezen.
Nadat een liberale motie, waarin
op een compromis werd aangedron
gen, door de voorzitter, Van Cauwe-
laert, niet-ontvankelijk was verklaard,
werden de algemene debatten geslo
ten. Vandaag valt de beslissing. Van
middag moet er over de opheffing van
het regentschap worden gestemd.
De heer R. Zwolsman in Den Ifaag
heeft bij Kon, Besluit de Bronzen
Leeuw gekregen. Hij heeft zich door
het bedrijven van bijzonder moedige
en beleidvolle daden in de strijd te
gen over de vijand onderscheiden. Inder
tijd heeft de heer Zwolsman zich voor
het Bijzonder Gerechtshof in Den Haag
moeten verantwoorden voor een aantal
hem ten laste gelegde misstappen. Hij
is toen vrijgesproken. Uit het feit, dat
hem deze onderscheiding is toegekend,
mag worden afgeleid, dat hij thans van
iedere blaam is gezuiverd.
£)e weergoden waren de Tour de France-renners gisteren wel gunstig
gezind. Er was practisch geen wind en een lichte bewolking zorgde
er voor dat de meedogenloze stralen van de zon niet te hinderlijk konden
worden. Kortom het was ideaal weer voor een rit tegen het horloge en
het kon dan ook niet uitblijven dat er goede tijden werden gemaakt. De
snelste tijd werd voor de Zwitser Kübler afgedrukt die voor de 78 kilo
meter tussen Dinard en St. Brieuc 1 uur en 57 seconden nodig had. De
drager van de gele trui, de Fransman Gauthier reed ruim vier minuten
langer en daar Goldschmidt op de derde plaats met ongeveer een
minuut achterstand op Kübler door de finish kwam heeft de Luxembur
ger de gele trui weer heroverd. De prestaties van de Nederlanders zijn
als volgt: 43. De Ruijter 2.05.38; 44. Voorting 2.05.42; 77. Vos 2.08.55; De
Hoog 2.09.42 en Wagtmans 2.11.31 De Ruijter, Vos en Voorting zijn door
deze tijden enkele plaatsen in het algemeen klassement gestegen doch De
Hoog viel van de 57e naar de 63e plaats terug. Wagtmans heeft thans de
weinig eervolle functie van drager van de rode lantaarn.