Monsieur Eloy: artist en zakenman
MODE in ZWART en WIT
De Nederlandse kledingindustrie
weet behoorlijk van wanten
Verhoging Omzetbelasting
ST
lidariieit
h zi/
LVEHSUM
De groeten van
Moeder
Van edelsmidtot pottenbakker
Modellen volgen Parijs
op de voet
FISCALE NOTITIES
Het wonder
ZATERDAG 25 NOVEMBER 1950
cpoeders van Mijnhardi
\R VASTE ~GRQNn
SN vertelde een nog jong
mij iets over zichzelf
igekomen uit een recht-
Dat bracht als vanzelf
dat hij al vroeg naar een
ging en later verschil,
lijke scholen bezocht
niet allereerst de school
lagsschool die hem be-
vloedde. Hier immers
onderwijzeres zendings-
iet was met de gelovige
ling die alles voor Chris'
dat de Zondagsschool-
lentificeerde. Jaren lang
kindergebedje dan ook
om zendeling te mogen
igen na het doorlopen
school predikant wens-
is vanuit het boven-
nen begrijpelijk. Met de
les vlot. Op z'n vier-en-
zat hij getrouwd en
een veel te grote pasto-
j dus met het geloof en
een zendeling moeten
Ihristus. Want dit ideale
n bijgebleven, ook toen
wetenschappelijke rede-
onele rechtzinnige dog.
leid had voor meer vrij.
iten.
is het predikantschap
betrokkene was ijverig,
en vlot, zette allerlei
i stapel. Er kwamen be-
letere" gemeenten. Eén,
igen volgden. Er groei-
Een predikant in op-
it heet.
kwam hij bij mij om
Wat er dan aan haper-
alles. Niets: want alles
ds 't kon. Maar ander-
ant hij bad nu wel
de kerkmensen in de
iet een zieke in de zie-
r het was alsof van z'n
s terug kwam. Hij sprak
pas over zonde, genade,
verlossing. Maar deze
i geen vorm in het da-
in laten van z'n paro-
ek hem en dat was
ilsof alle arbeid ver-
sof alle overbekende
iet evangelie krachte-
;°f zijn gemeenteleden
hang bezaten als rul
voelde hij de warmte
nergens bespeurde hij
'aire dynamiek van
in, die hij verder door-
'as iets merkbaar van
s-toch-triomferen van
de wereld.
af, en vertel u van een
noeting in de loop van
Ik was de gast van
■anbantse club, gedeel-
s Katholieken, gedeel-
stanten bestaande. Deze
i wekelijks zeer intens
istudering van geestes-
:e vragen. Nu mocht
bij het eerste lustrum,
irabantse wijze werd
bestrede sprak de voor-
:waardige woorden: In
a het bestaan onzer
leden physiek. moreel
onder gegaan.
nd schijnen verband te
n de vertrouwelijke
in bovengenoemde ano-
en de feestrede van
•rabander. Vreemd is
is er verband. Want
villende predikant aan
dat is hetzelfde als
itse club in stand ge-
bedcfel hier de soli-
Brabantse kring was
i meelijden, kortweg
trbondenheid dermate
lublid physiek, moreel
ijn medeleden hielp
on. Ik ken deze kring
te weten, dat de le-
een zeer hechte band
spottend zeggen, dat
veel meer gaat dan
mannensociëteit Ac-
solidariteit is er dan
ken? In de kerk van
ckende dominee? U
i, dat juist waar het
tus centraal staat, de
hristus wil het meest
Een innerlijk ver-
zich dag in dag uit
ven op elk gebied.
het feest dienen te
'sgemeenschap, de ex-
:n God loven om zijn
ugde om de ontvan-
kerk van Christus
zijn, waar de gelo-
s wil alle physieke,
ële steun aan elkaar
denkbaar is. Daar
rden geworsteld om
de meest urgente
r onze tijd gebukt
u-beid, het eigendom
tr wie raakt onze
kerkeraadsleden en
ïeenteleden aan met
de Heilige Geest?
jk gebrek aan de dy-
oddelijke extase. O
ijtelijke Cursus)
i prospectus:
ninistratie - Praktijk
ekh. M.O. - S.P.D.
n M.O. Ki en K5.
7ii stond onverwacht voor mijn deur,
L 00 een allerongelegenst uur, in een
«orregend gummi-jasje en vroeg ver
wen" Bent u mevrouw....? Ik be-
amde dat ik tot nog toe bevoegd was
,:7. titel te voeren, en vroeg op mijn
beurt met wie ik het genoegen had?
Bij mijn weten had ik dit kleine
nuchtere ding nooit ontmoet, maai
aangezien ik brieven en telefoontjes en
-elft bezoeken van wildvreemden als
ae gewoonste zaak van de wereld heb
i'cren beschouwen, verwachtte ik deze
leeer ook niet anders dan een volslagen
onbekende naam en een brandende
vraag om ingelicht te worden over
iets, dat ik misschien jaren geleden
geschreven had.
Maar de tintelende ogen lachten, en
de verregende bakvis zei: Ik moest u
de groeten van moeder overbrengen.
Zij heeft vroeger met u in dezelfde
yas gezeten weet u nu wie ik ben?
je bent de dochter van Greta, zei ik
tonder aarzelen. Als je je haar glad
achterover had geborsteld en met een
dikke vlecht in je nek vastgespeld,
had ik gedacht dat ze daar zelf stond
Maar kom even binnen en vertel me
eens hoe zij het maakt.
Het was werkelijk een wonderlijke
sensatie. Toen ik na een half uurtje
de deur weer achter haar sloot kostte
het mij enige moeite om tot het leven
van vandaag terug te keren, zo sterk
hadden de stem en de trekken van
Greta's dochter mij in die dierbare
schooljaren teruggezet.
Want de tijd is een wonderlijk ding.
Die gaat maar zo zoetjes aan verder
op sluipende voeten, wij bemerken het
ternauwernood en gaan spilziek met
zijn kostbare uren en dagen en jaren
om De hardleerse ik die binnen in
ons leeft, die door onze ogen ziet en
met onze stem praat wil het maar niet
geloven, dat wij ongemerkt ouder
worden. Nuja, wij krijgen er van bui
ten een rimpeltje en een grijze haar
bij, wij stuiven iets minder vlot de
trappen op en hebben iets meer moei
te de donkere draad in het donkere
stopwerk te onderscheiden. Maar van
binnen blijven wij jong en onver
moeid en levenslustig. Wij zijn giste
ren pas van school gekomen, Jan
Zus blijft in onze verbeelding die
slungelige jongen met platvoeten, die
stiekum de uiteinden van onze vlech
ten aan elkaar knoopte onder de
Duitse les, en Greta Zo is een kwik
zilverig bijdehand ding met een on
uitsprekelijke hekel aan wiskunde,
maar een zeldzame bedrevenheid in
het chocolade maken tijdens de mid
dagpauze.
Totdat wij Jan tegenkomen met een
embonpoint en een maantje, en Gre
ta's sprekend evenbeeld op onze stoep
staat te lachen. Dat is iets om zich tel
kans maar weer te verwonderen: hoe
die oude uitgeslapen vader Tijd al
lerwonderlijkst met ons, levende we
zens. omspringt, ons stilletjesaan ver,
andert en vervormt zonder dat wij er
erg in hebben.
Ergens in ons leven is een tijdstip
waarop wij altijd blijven staan. Dan
worden wij, inwendig, niet meer ou
der, Dan weigeren wij te groeien om
dat groeien altijd pijn doet, en wij la
ten de tijd dan maar stilletjes aan de
buitenkant zijn gang gaan, de binnen
kant is ons eigen leven, waaruit wij
alle rimpels en alle grijze haren kun
nen verbannen.
Een tijd lang is
er in de mode-col-
lecties een streven
geweest, om zwart
tot een tweede
rangs kleur te ver
lagen. Die tijd is
nu voorbij. In bij
na iedere Parijse of
Londense collectie
zijn op zijn minst
drie zwarte japon
nen opgenomen, en
veelvuldig zijn
daarbij de combi
naties in zwart en
wit. Toch moeten
wij onze lezeressen
waarschuwen te
gen het klakkeloos
overnemen van de
ze mode. Meer dan
ooit is het hierbij
zaak, rekening te
houden met dat
gene wat bij het
uiterlijk van de
draagster past.
Kraagje en man
chetten bijv. moe
ten uiterst zorg
vuldig worden ge
kozen, omdat an
ders al heel mak
kelijk de indruk
van een uniform
wordt gewekt.
Er zijn veel vrou
wen, die zwart
kunnen dragen
zonder enige gar
nering, mits haar
overige uiterlijk maar goed verzorgd is. Anderen doen echter beter, door als
shawl of corsage een extra kleur te kiezen in de stijl van het seizoen (ganarie-
geel, hardrood, hardgroen), of anders een snoer kralen. Een goede garnering
kan echter eveneens gevonden worden door het opnaaien van glanzend materiaal
als pailletten of strass, wat vooral op matte stof een voorname indruk maakt.
Wanneer een mantel in combinatie met een japon gedragen wordt, is zwart
op zwart natuurlijk zeer gekleed. Wie dat te somber vindt en toch op de een
of andere wijze de voorkeur voor zwart wil volgen, kan een andere oplossing
zoeken. De voering van de mantel mag in overeenstemming zijn met de stof
van de japon, zoals dat op de hierbij afgedrukte foto met een ontwerp van de
Fransman Jacques Fath wordt aangegeven. Wie een mantel heeft met een gar
nering van bont, kan de combinatie sluitend maken, door iets van dit bont ook
als garnering van de japon te gebruiken. Het is een oplossing, die tegenwoordig
veel wordt gezocht! ELSE DANAH.
In dit geklede ensemble van Jacques Fath is de
zwart fluwelen mantel geheel bestikt met kleine
glazen kraaltjes. Japon en mantelvoering zijn beide
van witte zijde.
SPELEN MET LICHT
Voor du een is dat tijdstip de eerste
dag, dat zij naar school ging. Toen
werd alias vreemd en vijandig en be
angstigend druk. Er waren altijd gro
te mensen die iets commandeerden
en kinderen, die stompten en kibbel
den en luidruchtig de baas speelden.
Maar daarvóór toen was er alleen
de poppenwagen in het zonnetje, de
pop die zo lief en zacht aanvoelde en
zo gedwee de oogjes sloot en zich aan-
en uit liet kleden. De pop die zo
troostend dichtbij was in het donker,
die altijd, ook bij het moeizaam op
groeien, ergens opgeborgen bleef
een donkere doos boven op een kast,
en ondanks rimpels en grijze haren
nog wel eens zo behoedzaam tevoor
schijn werd gehaald.
Voor een ander is dat tijdstip- de
laatste da,g van haar schooltijd. Die on
bezorgde jaren tussen leeftijdgenoten,
vol pret en plannen en onbedaarlijk
plezier aim de kinderachtigste onzin
De rapporten, de proefwerken, de ver
foeide ldiesen en de gehate vakken zijn
bij het jjlijden der jaren vergeten. Er
is alleei maar een wazige herinnering
van enkjl kameraadschap en vrolijk
heid overgebleven, er heeft nooit één
vervelend of hatelijk of jaloers exem
plaar gescholen onder al die dertig
klasgenoten. Daarna is het eigenlijke
leven begonnen, een moeilijke opgave
waarmee je zelf moest zien klaar te
komen, waarbij je het lachen spoedig
verleerde en voor de onbezorgdheid
geen plaats meer was.
Maar de herinnering, de mooi ge
kleurde prentbriefkaart met enkel
fleurige gezichten, die kon niemand je
afnemen, die borg je stilletjes op bui
len het bereik van iedereen, die haal
de je af en toe nog eens te voorschijn
als je toevallig een bekende naam
boorde of onverwacht tegenkwam in
da kolommen van de burgerlijke
aland.
Ik moest u de groeten van moeder
overbrengen, zegt Greta's dochter. Ik
bogrijp er alles van, Greta. Die groe
ien waren eigenlijk niet voor mij. Die
waren voor het stukje zonnige herin
nering dat ik altijd voor je geweest
ben. Dat steeds zonniger wordt naar
mate je haren grijzer worden en je
kinderen groter.
O, ik weet er alles van: over een
jaar of tien zijn wij, je oude klasgeno
ten, ware wonderen van hulpvaardig
heid en toegenegenheid geworden. Dan
zul je ons aan diezelfde dochter ten
voorbeeld stellen: Die klas van mij. dat
was nog eens wat anders. Daar had je
péramique de l'art Eloy". Dat staat op de aankondiging
van een tentoonstelling, die in het gebouw van de
Rotterdamse Kunstkring wordt gehouden en het staat
ook op de deur van een oud Jordaanhuisje in de Pas-
seerderstraat te Amsterdam. Het is een smalle deur met
daar acnter een nog smallere, stijle trap, die toegang
geeft tot de werkplaats en woning van een merkwaar
dige jongeman. Hij is een wonderlijk conglomeraat van
kunstenaar en zakenman, van Fransman en Nederlan
der een bizar type met veel talent, een grote levens
honger en tal van mogelijkheden. Geen wonder dus,
dat zijn werk in binnen- en buitenland de aandacht
trekt en zijn naam een bekende klank kreeg. En het
opmerkelijke is in deze, dat hij die naam nog niet zo
heel lang draagt, want jaren achtereen is hij gebleven
wat hij was, toen de ambtenaar van de
burgerlijke stand hem in het geboorte
register schreef: Johannes van Dam.
TEN mager jongetje met pientere oog
jes, dat toen reeds anders was dan
andere kindertjes. En dat is gebleven,
toen hij opgroeide, school ging en de
Amsterdamse Kunstnijverheidsschool
bezocht, omdat hij edelsmid wilde
worden. „Een mooi vak, maar een duur
vak vanwege het kostbare materiaal,
waar zo vertelt ons de jonge kun
stenaar tijdens en vlak na de oor
log vrijwel niet aan was te komen".
Dit maakte het dus moeilijk om re
gelmatig te werken en dan was er bo
vendien de zwerflust, die elke artist
kenmerkt. Dat deed de deur dicht, of,
beter gezegd, het deed de deur open,
want Joop van Dam vertrok naar Pa
rijs. Min of meer met de Noorderzon.
Zijn koffer was niet groot en niet
zwaar, maar zijn hart zat boordevol
idealen en zijn rusteloze geest broed
de op grote plannen. Die verwezen
lijkt werden, al was het dan ook in
een andere vorm dan Van Dam zich
toen voorstelde.
Omschakeling
JN PARIJS was het figuurlijk en let
terlijk ook niet alles goud, wat er
blonk en de jonge edelsmid kon er in
zijn eigen vak dan ook weinig uitrich
ten, En vanzelfsprekend praatte hij
daar vaak over, 's avonds op de bont-
bevolkte terrasjes van het Quartier
Latin, waar artisten en studenten ple
gen samen te komen. En op één der
van ouds befaamde trefpunten in dit
métier, het café de Döme, maakte Van
Dam kennis met de tot Fransman ge
naturaliseerde Poolse beeldhouwer
Krétsch. Gevolg: een gesprek, dat nog
niet was beëindigd, toen de kellner
Toenemende export en veel werkgelegenheid
De mooie ogen en de parelende lach van de mannequin Bettina zijn door ver
scheidene dagbladen op uiterst lyrische wijze bezongen, toen zij afgelopen Zon
dag met haar baas, „de grootste modekoning der wereld", de heer Fath, in Am
sterdam een show hield. Bij alle verrukte woorden over dit illustere gezelschap
moeten wij echter niet denken, dat wij op kledinggebied zo n heel pover figuur
slaan. Natuurlijk, wij hebben geen „haute couture". Maar en dat is economisch
veel belangrijker wij hebben een kledingindustrie, die van wanten weet, die
in ca. veertienhonderd bedrijven ongeveer vier en vijftigduizend mensen werk
verschaft en die daarenboven voor vele millioenen guldens exporteert.
zend gulden) en kijkt vervolgens naar
de getoonde modellen.
Men krijgt daar ideeën welke de
Nederlandse mantel en japon aantrek
kelijk maar toch ook practisch maken
en die haar doen verkopen in Amster
dam en Coevorden, maar ook in Bel-
gie, Finland, Duitsland, Zweden, Dene
marken, Engeland enFrankrijk.
In het kader van deze exportstimu
lans moeten wij ook de Fashion Para
de zien (deze uitheemse namen zijn
niet van ons) welke kortelings als
hoogtepunt van de Fashion Week in
het Concertgebouw te Amsterdam ->p
luisterrijke wijze werd gehouden. Ca-
rel Briels had hier zijn schouders on
der gezet en een parade georganiseerd
die klonk als een klok en een enorm;
zuigkracht uitoefende op de buiten
landse inkopers.
Dit grapje kostte voor die-ene avond
wel pl.m. f 35.000. maar het is een
vorm van keiharde commerciële pro
paganda, die dringend nodig is om in
het buitenland voor het Nederlandse
product aandacht te blijven trekken
Niet minder belangrijk voor ons eco
nomische leven als de damesconfectie
is de jongens- en herenconfectie. Nog
neemt deze confectie bij ons niet zo'n
grote plaats in als in de Verenigde
Staten waar ca. 90 pet. van de manlij
ke bevolking een confectiepak de na
tuurlijkste zaak van de wereld vindt,
maar het is toch ook hier voor de con
fectionnairs zeer gunstig. Uiteraard is
de stijging van de prijzen niet geheel
vreemd aan deze grotere voorkeur voor
een confectiepak.
Dat overigens ook dit laatste de na
delige gevolgen van de stijging van
de wolprijzen zal ondervinden, zal het
a.s. voorjaar wel blijken, want dan
zullen wij tot onze schrik bemerk m
dat jongens- en herenbovenkleding 10
a 15 pet. duurder is geworden (dit is
ook het geval met damesmantels en
-japonnen).
De Nederlandse kledingindustrie
niet kris kras over Nederland ver
spreid, doch zij is voor ca. 75 pet. ge
concentreerd in Amsterdam. Twenthe
Rotterdam en (de stad) Groningen
zodat zij in deze plaatsen een waarde
volle werkgeefster is. En dat zij ook
met dit grote personeel weet te produ
ceren moge blijken uit het feit, dat
in het eerste halfjaar van 1950 1.2
millioen herencostuums. 2 5 millioen
overhemden en 1.7 millioen damesja
ponnen van de band kwamen.
Als meneer Fath dat eens allemaal
geweten had, zou hij minder zelfver
zekerd in Amsterdam zijn gekomen.
En om met dit laatste maar te öe-
ginnen: in 1939 was de export nog
slechts f 3 millioen, in 1947 was hij
f 23 millioen, doch naar schatting zal
hij dit jaar drie maal zo groot en dus
ca. f 70 millioen zijn ofte wel pl.m. 15
pet. van de omzet ad f 40 a f 500 mil-
loen.
Hoogstwaarschijnlijk hebben de pe
riodieke Fashion Weeks, die van No
vember 1947 af twee keer per jaar, in
Mei en November, te Amsterdam
plaats hebben, invloed op deze fikse
stijging gehad. Zo'n Fashion Week
heeft het enorme voordeel voor de
buitenlandse inkoper, dat hij in een
week tijds de modellen van alle op ex
porteren van dameskleding ingestelde
Nederlandse confectionnairs kan oe-
wonderen.
En weten wij dan bovendien, dat
ruim 80 pet. van alle damesbovenkle-
ding in Amsterdam wordt gefabri
ceerd en dat vele fabrikanten als het
ware huis aan huis op de Heren-
Keizers- en Prinsengracht wonen, dan
springt het voordeel aan tijdwinst
voor die inkopers duidelijk in het oog.
Export verloopt gunstig.
De Nederlandse export vooral van
damesjaponnen en -mantels is gun-
tig. Dit komt enerzijds door de rede
lijke prijzen en anderzijds door de vlot
te modellen, welke de nieuwste crea
ties van de Parijse „haute couture" op
de voet volgen. Dit gaat dan zo, dat de
Nederlandse fabrikant aanwezig is bij
de beroemde shows te Parijs van zul
ke heren als Fath, Dior, enz. Men be
taalt daarvoor als entree f 1000 (dui-
tafeltjes en stoelen op elkander ging
stapelen, hetgeen in Parijs niet zo erg
vroeg gebeurt.
Dus werd de kennismaking voortge
zet op het atelier van Krétsch, waai
de jonge Nederlander spoedig les
kreeg. Later werkte de bekende Fran
se beeldhouwer Felis Masse aan zijn
vorming en Van Dam, die zich liet
omscholen van edelsmid tot modelleur
viel de eer te beurt in het Portugese
Atelier d'Associa te mogen werken,
waar alleen de zeer talentvollen een
kans krijgen.
2° het bijna drie jaar gegaan: over
dag studeren en practijk-arbeid
't avonds discussies op de kleurige
terrasjes, waar men dat Nederlandse
Van Dam maar moeilijk vond en daar
om liever sprak van „monsieur Eloy",
gebruik makend van de naam, die de
schutspatroon der edelsmeden draagt.
Zo is het gebleven tot vandaag-de-dag:
Monsieur Eloy, die zijn ceramische
producten onder dezelfde naam toont
op vele exposities en ze op de markt
brengt, waar naast de speciale artis
tieke zaken veel belangstelling bestaat
voor gebruiksvoorwerpen. En daarbij
komt dan de zakenman in Eloy te
voorschijn. „Het liefst zou ik altijd
maar doorgaan met experimenteren,
maar ik ben nu eenmaal met een maag
geborenAan de tafels, die in het
Jordaanhuisje overdekt zijn met fraaie
en nuttige artikelen, is het te zien,
dat het tegen St. Nicolaas loopt. Het
regent orders bij Eloy, wiens goede
smaak en aparte ontwerpen niet on
opgemerkt zijn gebleven.
„Kijk", zegt hij, als hij ons een cac
tusbakje toont, „ook dit werk kan iete
bijzonders zijn. Het geheim van de
kunst in het algemeen, de schoonheid
in de dingen, kan óók in eenvoudige,
practisch te gebruiken voorwerpen
worden gelegd".
Terwijl de draaischijf snort, kneden
Eloys slanke, gevoelige handen een
prop klei tot een voorwerp, dat niet
alleen dagelijks nut, maar ook artis
tieke vreugde in ztph draagt
Voorlopig nog niet
naar de maan...
De voorzitter Van de Britse in
terplanetaire vereniging, Cleaver
heeft verklaard, dat de eerste
raketvlucht naar de maan en
naar Mars waarschijnlijk binnen
dertig of vijftig^ jaar zal worden
gemaakt. Het afschieten van een
raket naar de maan zou betrek
kelijk gemakkelijk zijn en mis
schien binnen vijf jaar al moge
lijk zijn, maar het regelen van
de terugreis zou meer tijd ver
gen. Als men de maan eenmaal
had bereikt, zou het niet veel
moeilijker zijn om naar Mars te
komen. De eerste raket zou ver
moedelijk verscheidene honder
den tonnen wegen.
RONDER hoofdelijke stemming heeft niet terecht aan de weeldebelasting
de Tweede Kamer der Staten-Gene- wordt onderworpen. De lijst van weel-
raai zich accoord verklaard met de uit- degoederen wordt wederom uitgebreid,
eindelijke redactie van het wetsont- Vermelding verdienen in dit verband:
werp, strekkende tot verlaging van de luidsprekers, versterkers, prentbrief-
inkomstenbelasting en de loonbelasting, kaarten, spiegels, gerookte paling, si-
In dezelfde zitting moest tevens wor- garettenpapier, felicitatie-drukwerk,
den beslist over een wetsontwerp van bijzondere aankondigingen (behalve
geheel andere strekking, namelijk het *van overlijden). Ik kan mij zo voorstel-
ontwerp van wet, beogende een verho- len, dat menige lezer de schouders op
een verstandige
vrouw koopt
uitsluitend
gemitlniseerde
wol en wolgoedj
geen onderonsje, geen brutale kraaien
die de baaS speelden en zielepoten die
altijd in een hoekje werden gedrukt.
Daar konden jullie een voorbeeld aan
nemen.
Heus waar, Greta? SASKIA.
ging van de omzetbelasting. Hiermede
heeft de Kamer zich niet zonder meer
kunnen verenigen; de stemming viel
echter ruimschoots ten gunste van het
wetsontwerp uit (59 tegen 26stemmen»,
zodat de regeringspartijen die dag een
stap deden van de directe naar de
indirecte belastingen. Anders gezegd:
aan het beginsel „belastingheffing naar
draagkracht" werd zij het op een
bescheiden schaal afbreuk gedaan.
Het herhaaldelijk reeds gewijzigde
Besluit op de Omzetbelasting 1940 zal
straks een nog grotere verscheidenheid
van heffingspercentages kennen, te we
ten: 14, 3, 4, 6, 8 en 15.
Ongewijzigd blijven de beide uiter
sten, namelijk het percentage van een
half ten honderd voor de leveringen
door groothandelaren als zodanig, als
mede het percentage van 15, verschul
digd door de fabrikant bij levering van
de speciaal daarvoor aangewezen zgn
weeldegoederen. Uiteraard is het be
de zucht
haalt en vol verwondering
slaakt: is dat ook al luxe?
Bewijzen van diensten.
voor de fabrikant, die aan een detail
list levert.
Onveranderd 3 blijft de fabrikant
verschuldigd ter zake van de leverin
gen van boter, dode en levende dieren
met uitzondering van oesters, kreef
ten en zalm spijsolie, zout en an
dere door de Kroon aan te wijzen goe
deren.
Tussentarief.
~\E SFEER van ,,'t heerlijk avondje"
hangt deze dagen in de lucht. Voor
al in de winkels, die prijken in een
overvloed van licht over schitterende
uitstallingen. De vitrines in de banket
bakkerszaken zijn vol van de kleuren
van fondant en chocolade, duizend
maal weerkaatst in gladde spiegels en
grote ruiten.
Buiten drukken kinderen de neusjes
plat en dromen van een parade van
niets dan chocolade-soldaten en sul.
kerbeesten.
In die winkels gaan bedienden in
het wit geruisloos rond en iedereen
heet „Mevrouw", of „meneer", want dat
hoort bij de service. Alle goederen pijn
.zonder aanraking der handen ver
pakt" en u krijgt bij aankoop een
cassabon, waarop indrukwekkend de
firmanaam prijkt. Een ander soort
winkels vindt men in de arbeiders
buurten. Soms is het niet eens een
winkel, alleen maar een als zodanig
ingericht woonhuis. De feest-tafel
staat daar voor een huiskamerraam. U
kunt zomaar naar binnen kijken en
portretten van familieleden aan de
wanden zien hangen. In 't middaguur
zit de familie aan tafel en dan sluiten
ze even het gordijn. De étalage-ver
lichting heeft geen T.L.-buizen, maar
het is de schemerlamp, die 's avonds
de uitstalling beschijnt.
Het zijn fletse kleurtjes, die u op de
tafel ziet. Geen namen van grote fa
brieken, waar analysten aan de samen
stelling van de fijnste suikerwerken
bezig waren.
Het zijn winkeltjes, die u, komend
uit de stad met zijn voornaam glan
zende spiegelruiten, achteloos passeert.
Niemand merkt ze op, ze zijn te ge
ring. Maar alleen in zo'n winkeltje
kan het wonder gebeuren, waarvan ik
u vert.ellen mag.
JN HET kamertje springt plots een
meisje van even vier jaar, Een fon
teintje van kleur en van leven. Hel
rood rokje, een truitje waarop spe
lende hertjes geborduurd zijn.
Het kind kijkt bewonderend naar de
uitgestalde artikelen en slaakt kleine-
vrouwtjes-achtige zuchtjes. Een vin
gertje betast voorzichtig de suikerbees
ten en dan zegt ze wijs tegen de juf
frouw: „Dit is het paard van Sinter
klaas". Ze streelt een groot, rose paard
over de rug.
Maar de juffrouw begrijpt dit en
legt uit, dat de leidsels met echt goud
beslagen zijn en dat het paard in de
nacht altijd de tafel verlaat en naar
zijn grote vriend, het paard van Sint
Nicolaas gaat. Het draaft dan lustig
over het dak, hinnekend van blijd
schap als het in de verte zijn makker
ontwaart.
En dan praten die twee heel lang
over die wonderlijke figuur op dat
levende paard. Die man met de
sneeuwwitte baard, die weet van alles
wat er in de wereld gebeurt.
De juffrouw en het meisje drijven
samen op een stroom van blijde ge
dachten en wonderlijke dromen. De
juffrouw gelóóft in een Sint Nicolaas
die altoos zal komen, als de mensen
nood lijden, of als kinderen hem nodig
hebben. En kinderen zijn wij allen,
diep in ons hart.
Samen bespreken zij met glinsteren
de ogen het geheim, dat ze ontdekten.
Het meisje streelt het paard en de
juffrouw vertelt maar. Hoe het paard
's nachts eens vreselijk hinnikte, om
dat de Sint toen niet gekomen was:
daar er te veel slechte mensen waren.
Het is een sprookje, maar het is
waar in deze omgeving, waar opeens
een wonderlicht alles kleur en gloed
begon te geven. Hinnikte het paardje
niet 'Werkelijk? En speelden de fon
danten dwergen niet op hun kleine
muziek-instrumenten
J7R KOMEN mensen in het droom
land. De twee merken niets en de
bezoekers luisteren vertederd naar het
gesprek over het zo belangrijke onder
werp: het sprookje, dat in dit win
keltje werkelijkheid werd.
Dan wil het meisje weten of de Sint
zelf zijn inkopen hier komt doen. En
natuurlijk is dat zo. Nergens anders
zou hij willen komen, dan in dit klei
ne hokje, waar sprookjes gebeuren.
Als het meisje weggaat en het paard
meekrijgt, draait de zon, die over alles
zijn betoverend licht had gegoten, weg
van het raam. De suikerbeesten staren
dood naar de grijze gevels aan de
overkant en de chocolade Wordt weer
grijs.
Maar het is niet erg, want éven raak
te een toverstaf dit alles aan en Sn
enkele minuten speelde er zich een
wonder af.
Engebeuren er niet dagelijks
wonderen? THOMAS
Volkomen- nieuw is het zgn tussen
tarief, waaraan bepaalde leveringen
üoor de fabrikant onderworpen zijn.
Doktoren, advocaten, accountants en Zojuist zagen wij, dat de fabrikant in
in het algemeen zij, die diensten bewij
zen, zijn tot nu toe over de door hen
ontvangen vergoedingen 3 verschul
digd. Straks zullen zij 4 aan de fis
cus moeten afdragen, hetgeen een niet
geringe verzwaring van lasten met 1/3
of 33 1/3 betekent. Uitgezonderd is
het vervoer van personen en goederen
principe 6 moet betalen en bij leve
ringen aan andere ondernemers 4
In het „tussentarief" is het percentage
van 6 vervangen door 8 en dat van 4
door 6. Dit nieuwe tarief is o.a. ver
schuldigd ter zake van de levering van:
chocolade en suikerwerk, behang, di
verse dranken, tropisch fruit (behalve
De spoorwegen, de autobusondernemers bananen), gedroogde subtropische
en de vrachtrijders ontspringen dus de
dans.
Fabrikanten.
In principe waren de fabrikanten
voor de levering van hun producten- 6
verschuldigd. Dit blijft zo. Maar tot
nu toe betaalden zij ter zake van de
leveringen van goederen aan onderne
mers ten behoeve van hun onderne
ming 3 'la en dat zal straks 4 wor
grip „weelde" zeer relatief en daarom den. Voor de fabrikant, die rechtstreeks
kan men eindeloos discussiëren over
de vraag of een bepaald artikel al dan
vruchten, huishoudelijke artikelen van
porcelein, verduurzaamde paddestoelen,
alsmede consumptie-ijs, dat tot nu toe
onder het weeldetarief viel.
De leveringen door kleinhandelaren
als zodanig zullen onveranderd onder
worpen blijven aan een heffing van
3 Hetzelfde geldt voor de oplevering
van een werk in onroerende staat (aan
nemers)
Vrijstellingen
van Omzetbelasting in niet geringe
mate worden verzwaard. Het uiteinde
lijk door fabrikanten, groot- en klein
handelaren, beoefenaars van vrije be
roepen en niet te vergeten de consu
ment, te brengen offer wordt groter.
Daarom schenkt het des te n/eer
vreugde, dat ook het aantal vrijstellin
gen een uitbreiding onderging.
Geheel vrij van Omzetbelasting zul
len zijn: granen, meel en bloem, brood,
fruit en groenten (vers, gezouten, ge
droogd en gekoeld), aardappelen en
peulvruchten, melk, kaas en eieren,
vers, gekoeld, bevroren en gezouten
spek en vlees, rund- en varkensvet,
bak- en braadvet, margarine; verse vis
en gerookte haring, verduurzaamde
vis- en vleeswaren, water, jam en stro
pen, beschuit en beschuitbollen, haver
mout, gortmout en graanvlokken, ont
bijt- en peperkoek, koffie, koffiesurro-
aan de consument levert, dus geen ver
zwaring y-an lasten. Wel daarentegen
gaat en thee, kunstledematen, dag- en
Het zal de lezer duidelijk zijn, dat de nieuwsbladen, schoenreparaties,
aanspraken van de overheid uit hoofde j, o. FLINK.